A. C. COSIJN
in Assurantiën.
DORLAS, Westhaven, Gouda
Firma J. C. SIB8ES
TRICOT- en
NET-ONDER
Concurreerende Verhuizing
J. C. Fickweiler's
KOFFIE en THEE
is de beste.
Electro-Technisch Bureau J. F. W. I
i
I
rei- ii iiesterioer
Electromotoren van 1» tot 6 P.K.
le Orgelbespeling
Sproeten,
LUNCHROOM „HOLLANDIA"
Grove Thee a 20 ets. p. ons
Gruisthee a 32 ets. p. ons
onder vakkundige leiding.
Gouda—Rotterdam.
Lingi Heiig 15 M 549.
Dienstbode,
2e Meisje.
GOUDA. - Telefoon No. 81.
HEERENKLEEDING
Kiiiiklijks ilurin faraihkriik Geida.
Netten Inboedel enz.
Prijs f 5.-.
Sigarenhindel „Birneo", Kleiweg 87.
COCOS-ROZEN ZEEP
BALT. A. DE JONG.
IN DliN SP0THUEK.
IZAK VAN
DANTZIG, Makelaar.
Belast zich met aan- en
verkoop van huizen.
VERKOOPING
Firma VERMIJ en BIJL, GOUDA.
tg 't bijzonder wordt Uwe aandacht gevestigd op onze Melange
Alom verkrijgbaar. Vraagt Uw Winkelier.
Baby- en Binder-Artikelen.
Kinderstroohoeden.
Groeneweg 73a.
wm~ UITVERKOOP n
Des rookers vreugde
MotorbdÖtdienst
W. M. ELSHOUT,
Neemt eens proef?
T. ANDFRS,
ROOKTABAK prijzen 13, 15, 18, 20, 25 enz. per '|2 ons
Prima Heerenhaai 25 et. '|2 ons. Reclame Baai 15 et. '|2 »ns
LICHTE sd ZWiRË SH1C 2", 23, 30 cd VIHCIMIG 35 ct. '|2 »ns
Tel. Interc. 589. K. BERLIJN.
Lange Tisndsweg 24
Talefoon 326.
uit voorraad leverbaar.
Magazijn van Parfumerieën en Toilet-Artikelen.
M\ tot 200 M'. 16 en voor 200 M'. en
daarboven 80, allee per kalendetniaand.
Voor andere dan bovenbedoelde open
bare vermakelijkheden in de open lucht
gehouden voor elke 100 M'. per etmaal 1
lot maximum van 4, niet in de open lucht
gehouden voor elke 60 M'. per etmaal 2.
Verhoudingscijfer InkoMatenbelaating.
B. en ff. van '«-Gr&venhago heliben bij
don Kaal oen voorstel ingediend om de
tekorten van de «Fenfltjaren 1918 en 1919
zoo «poe 14$ mogelijk te delgen. Vetrdeo
Hng van die tekorten over ten hoogste ze»
of zeven jaar is met een behoorlijk finan
cieel beleid nlot in strijd, zoodat de Raad
een regeling, waarbij jaarlijks f 2.000 000
van do crisiakosten wordt Ingehaald zou
kunnen aamaarden.
In verband hiermede geven zijih over-
eensteiunifing met het advies van de Ooan-
mlfwie van bijstand in het behoor dor pe-
meentefinanciön, «ten Raad in overweging,
het verhotidingsoijlbr voor 1920 op
stellen- Dit beeft do beteekenis. dat aan/
belasting geheven zal worden van de laagst
Ix-laMbak» inkomens 5.59 pCt., wolk per
centage f^ijgt tot 11.99 bij eep belastbaar
inkomen van ongeveer 122.000 of hooger
Bij een vorfioudingsetjier 2.2 zal dfi op
brengst der ixukon «enbelasling begroot
kuiaion worden op f 18.000 000.
De financioele toestand van Amsterdam.
Gistermiddag zijn in het Departement
van Binnenlandsche Zaken de in de vorige
week uitgestelde besprekingen over den fi-
nancieelen toestand der gemeente Amster
dam, tusschen den minister van Binnenland
sche Zaken, den secretaris-generaal in alge-
meenen dienst, mr. Kan, den minister van
Financiën, den thesaurier-generaal by het
ministerie van Financiën, en de vertegen
woordigers van het dagelijksch bestuur van
Amsterdam, de burgemeester, de heer Tei
legen en wethouder Wibaut, voortgezet.
Engelsche orders in Nederland.
Naar Reuter uit Londdh meldt, deelt het
blad „Shipbuilding" mede, dat Engelsche
scheepsbouwers tengevolge van de hooge
prijzen van gegoten staal belangrijke or
ders doen uitvoeren door Nederlandsche
ijzergieterijen. Een firma aan de Clyde be
stelde onlangs in Nederland gietstaal voor
■es stel scheepsmachines. Gemeld wordt, dat
één Nederlandsche firma orders ontving ten
bedrage van 100.000 pond sterling.
Tweede Kamer.
De Voorzitter heeft gisteren medege
deeld dat eenige leden bezwaar hadden om
het wetsontwerp tot wyzig.ng der gemeen
tewet en de wet op de inkomstenbelasting:
1914 op ld Mei te behandelen.
Op voorstel van tien voorzitter werd
hierna besioten (leze behandenng uit te
stellen tot 26 Mei a.s.
Verhoogmg van pensioenen.
Het voorloop.g verslag der Eerste Ka
mer over het wetsvoorstel tot verhooging
oer pensioenen luidt gunstig. Veie leoen
konden er zich mede vereenigen, al waren
onderscheiden leden door 4U W siechts ma
tig bevredigd.
By deze gelegenheid is ook aangedron
gen op een spoedige verhooging der In
dische pensioenen.
Verkeer met vrachtauto's.
Van verschillende gemeenten ontvangt
•ie directie van de Vereemg.ng vun Neder
landsche Gemeenten in den laatsten tyd
aanvragen voor verordeningen, waarin be
palingen zijn opgenomen betreffende het
ryden met zware vrachtauto's, in verband
hiermede brengt zy ter kennis van «le le
den, dat, naar de directie vernam, bii Let
departement van waterstaat wordt over
wogen, om voor het verkeer niet zware
ruQhtauto's byzondere voorschr.ften in 't
loven te roepen. Voor de voorbereiding van
aeze voorschriften is een speciale commis
sie ingesteld.
Een ontamettingsdienst voor Zuid-Holland.
Naar de Avondpost verneemi ;s het
ZuiU-Hollanidsche Groene Kruis Lezig met
de opr.chting van een ontsmett.ngadlenst
voor u« provincie, waarmede zu in den
loop van d.t jaar gereed hoopt te komen.
UIT PK PERS.
Het wetsontwerp tot verruiming van het
ge meen lei yk belastinggebied.
In de ivredeueenngen van de Vereenig.ng
van Nd. Gemeenten wonot over net gewy-
zrgde wetsontwerp tot verruiming van het
gemeeutieyk beutst.nggebied gezggu:
Unze aanvankeiyke indruk is. dat daar
tegen vooral \vegens geneel rneuwe en on
verwachte wyzigmgen zeer ernst.ge be-
uenkuigen bestaan, zelfs zoo ernstig, dat
de vraag ryat of in plaats van verruiming
hienby niet beter van beperking van het
gemeentelyk belast, ngjrebied zou kunnen
wonden gespt oken. Een der voornaamste
wyzigiijgen is n.1. het vervallen van de be
voegdheid der gemeenten tot het heffen
van een eigen inkomstenbelasting, waar
voor zy als vergoeding opcenten mag hef
fen op inkomsten- en vermogensbelasting,
echter tot een maximum van ll)ü ',c. Blu-
kens het verslag ontveinst de regeering
zich niet, „dat op het oogenblik door
eenige gemeenten reeds meer aun Inkom
stenbelasting wordt geheven"! L>eze ge
meenten kunnen evenwel gerust zyn, zy
krygen n.l. een overgangstermyn, „om zich
met behulp van de nieuwe belastingbron
nen aan den nieuwen toestand aan te pas
sen"!
Volgens een uitlating van den minister
▼au onderwijs in de Tweede Kamer, die
bü zyn collega van financiën op spoedige
behandeling van dit wetsontwerp had aan
gedrongen (omdat hij vat* oordeel is. dat
ten gewolge van dit ontwerp en niet als
gevolg van de Lager Onderwijswet de zoo
noodige verbetering in de gemeente-finan-
ciën moet worden gebracht), ligt het in de
bedoeling direct na de behandeling der
Lmger-Ondemviimvet de verruiming van het
gemeentelijk belastinggebied in behande
ling te nemen. WU achten het evenwel niet
onwaarschijnlijk dat dit wetsontwerp, met
het oog ep de ingrijpende wijzigingen, die
daarin thans zyn gebracht, nogmaals naar
de afdeelingen zal worden gezonden.
GEMENGDK BERICHTEN.
Een lieve dienstmaagd.
Mevr de IE. in den Haa», had
rolletjes gouden tientje** in hiar bezit. Hoe
wel de dienstbode hiervan niet» wiet, ging
deze toch maar eens op zoek uit, vond
IsH gToote bedrag geld», ontvreemde oenlfe
der kostbare muntstukken en vulde h«11
kort met 2f/t cis. «tukken aan. Het zcgiriUk
weed weer netjes op het pikje bevestigd.
De grooto ui/tgaven van de lieve dieais maagd
bracht do zaak aan hot licht, nut liet ge
volg, dat hot vijftienjarige meigjp - die
inmiddels jürt meer bij mevrouw was ver
sohenen - door «fe rochefcho werd opge-
»j>oord en zioh nu in verzekerde bewaring
bovfindt. De jotfgdtge dievegge had reeds
een gedeelte van de gestolen 1120 aan
mooie k loeren uil gegeven,
't Bloed kruipt.
In «te ZimmiwhoIi© dorpen is do kennis
ten allo tijde geweest een vermaak, dat er
zier di^p in zat; men moefit spreken over
vorvanjging) door een VoDsfeeflt. «lominé
mocht dringend, pleiten voor aJechaffmg
vanwege onzedelijkheid, ongodsdienstigheid,
hei volk wilde er in den regel niets van
weten, hoe volgzaam <x>k anders en het
bleef kloppen aan doovemansoorende ker
mis moest er zijn, één» in het jaar do
blommetjes volgen» ou 1-vadorlljk gebruik
buiten gezet. De oorlogsjaren g iven aan
leiding tot uitstellen tot betere tijden en
zelfs lot afschaffing;; o. m. werd de afschaf
fing <v»n feit het vorige javr te Arnemui-
«ten. maar niet lovredbn daarmede werd
nu oen adrc*» ingezonden door Ingez-tc-
n«»n om op dit bodui# terug te komen efc..
weer. zoo besloot de Raad met meerder
heid van stemmen, zal de kennis mogen
gehouden worden.
Ons natuurschoon.
Men schryt uit carneveid aan het llbl.:
By een dezer dagen gemaaKten fiets-
tocht werden we opn.euw getroffen door
«le verrukkelyke schoone omstreken, waar
op onze zoo uitgestrekte gemeente bogen
mag. En onder deze door de natuur zoo
ryk gezegende plekjes kan in de eerste
piaate genoemd wordenn het zoogenaamde
ivootwyiksche Zand, een eertijds byna on
begaanbaar oord, doch waar.n thans door
net ytaatsboschibeheer uitstekende wegen
en fietspaden zyn aangelegd. N;et genoeg
kunnen wy natuurminaars dan ook aanbe
velen, van hier uit een rywieitocht naar
het «iorpje Kootwyk te ondernemen, ter
wijl dan tevens een bezoek aan het Radio
dorp kan worden gebracht. Voorul het ge
deelte tusschen den basaltweg Haroiuunp-
ytroe en genoemd dorpje zoekt, wat na
tuurschoon betreft, wellicht tevergeefs zijn
wedergade in ons vanderland. Te midden
van het donkergroen der thans ree«is n.eu-
we loten schietende sparren, en afgewis
seld door de veel teerder kleuren van het
pas ontloken berkengroen, kronkelt hier
een goed onderhouden fietspad door de
auinenreeks telkens en telkens weer pa
norama's biedend, zóó onbeschryfelyk
«Jioon. dat het oog niet moede wordt, zich
maar steeds opnieuw te vergasten aan deze
niet te definiëeren kleurschakeer.ngen,
the het met zóóveel smaak gefatsoeneerde,
voorheen wat al te wilde Veluwenland hier
te genieten geeft. Een tweede ryw.eltocht
«lie, wat natuurgenot betreft, bijna in één
adem met den eersten genoemd kan wor
den, is die tusschen den rijksstraatweg
Voorthuizen-Milügen, welke weg men by
K.M.-paal 17.8 verlaat, en het oude uorpje
Garderen, dat op de.ze wijze bereikt wordt
via „Bergaham", een der hoogste pla
teau's der Veluwe en tevens begraafplaats
der eerste bewoners van Nederland. Ook
dit nog zoo weinig bezochte punt is waard
bekend te warden.
KERKNIEUWS.
Wijding van den nieuwen Oud-Katholieken
aartsbisschop.
Men meldt uit Utrecht d.d. 28 April aan
het N. v. d. D.:
Heden ie de nieuwe aartsbi&Khop ia «le
Gertrudiskerk plechtig gewyd door mgr.
H. F. J. van Vlijmen, biss«ihop van Haar
lem, bijgestaan door mgr. N. B. P. Spit,
bisschop van Deventer, mgr. Eduard Her-
zog, bisschop der oud-Kathoiieken in
Zwitserland en mgr. George Moog, b,8-
tchop der oud-Katholieken in Duitsch'-and.
Op verzoek van den nieuwen aartsbis
schop, mgr. Franciscus Kennick, werd een
eenvoudige Gregoriaanschp mis gezongen.
Natlat het protorol van de verkiezing
van den aartsbisschop was voorgelezen en
de wydeling getuigenis zijns geloofs had
afgelegd, volgde de eigenlijke wyding,
waarbij alle aanwezige bisschoppen mgr.
Kenninck de handen oplegden. Mgr. van
Vlytnen hield daarna een toespraak, naar
aanleiding van de Woonden: „Vrede zy U
lieden. Gelijk de Vader Mjj gezonden
heeft, zoo zend ik ook U."
Na deze rede werden de wydingsceremo-
moniën voortgezet, die wenden beHuton
met een ommegang door de kerk, terwijl
tie gemeente staande een Te Deum zong
en van den nieuwen aartsbisschop den ze
gen ontving.
Geref. Kerk.
Beroepen: te Werkendam-Giessendam.
J. Overduin, te Moercapelie; te Andel (N.-
B.), J. E. Jansen te Zevenhuizen (Z.-H.).
Evangelische MU.
Te Amersfoort zal 19 Mei de «Igemeene
vergadering der Evangelische Maatschap
pij plaats hebben, welke vergadering den
18n Mei zal voorafgegaan worden door
wydmgsavond.
Medische Brieven.
Ademhaling.
Mij is eenige weken geleden door één mij
ner geachte lezeressen verzocht eens by ge
legenheid het een en ander mede te dcelen
over bov enstaand onderwerp en daar ik ver
trouw «lat deze «le tolk is van velen uwer en
«le meesten uwer hiervoor eveneens belang
stelling zullen hebben, zoo wil ik thans dit
met u onder de oogen zien. De geachte le
zeres heeft mij eenige vragen gesteld en
aan de hand hiervan wil ik dan ook dit on
derwerp bespreken, hier cn daar een zij
paadje inslaande. Zoo staat dan allereerst
op het piogramma de vraag: „Hoe beho«.ren
wy adem te halen en welke zijn de gevolgen
ten goede en ten kwade".
Ik wil dan beginnen u er attent op te ma
ken, dat wy op twee manieren kunnen adem
halen n.l. door den mond en door den neus.
Zooals u allen wel bekend zal zyn is tie
neusademhaling verre te verkiezen boven de
mondademhaling. Waarom de eerste wee de
meest verkieselijke is, ligt niet zoo aan
stonds \oor de hand en heeft eenige verkla
ring noodig. Allereerst dient dan opgemerkt
te worden, dat «le luchtweg, dus de baan via
onzen neus, een veel langere is dan de voed-
selweg, dus waarbij «le ademhalingslucht
via onzen mond naar onze longen gaat. Ha
len wjj nu door onzen mon«l adem dan
brengt dit tal van gevaren met zich mede,
want het verschil in lengte van «leze beide
wegen heeft een buitengemeen groote be
teekenis. De lucht n.l., die door onzen neus
strijkt komt zoodoende veel beter vóórver-
warmd in onze longen aan dan de lucht, die
onzen mond als ingangspoort verkozen
heeft boven onzen neus. Zoo is het duide-
1 ijle, dat by de ademhaling door den mond
allereerst ons mondslymvlies, vervolgens
onze keel en ten slotte onze longen meer te
duchten zullen hebben dan by ademhaling
door onzen neus. Dientengevolge behoeft
het geen betoog, dat men, op de eerstge
noemde wyze ademhalende, veel meer kans
heeft op keelontsteking, ontsteking van de
luchtwegen als bronchitis, longontsteking,
etc. etc. Wy hebben altyd ons voor oogen te
houden, dat tal van bacteriën op den loer
liggen ons aan te vallen, als zy de kans
schoon zien. Wor«lt nu een of ander weefsel
plotseling aan koude blootgesteld, dan zal
het minder weerstandsvermogen hebben en
zich dus niet zoo gemakkelijk tegen deze in
dringers, die altijd in grooten getale aanwe
zig zijn, kunnen verdedigen. Proefnemingen
in deze richting genomen, niet alleen wat
betreft de luchtwegen, doch ook t. o.fc. van
verschillende willekeurige organen, hebben
dit alles bevestigd en doen inzien dat de
koude een' voorsprong geeft aan de in het
lichaam aanwezige micro-organismen, wel
ke niet zelden noodlottig kan worden, ja
zoodanig, dat het den «loo«l van het betrok
ken individu mef 2ich medebrengt.
De ervaring leert ons ook dat vele men-
schen, die om éép of andere reden niet door
«len neus kunnen a«iemhalen, tevens vaak
het slachtoffer worden van bovengenoemde
aandoeningen. Zoo brengt b.v. «le chroni
sche neusontsteking nogal eens deze geva
ren met zi^h mede. Slappe, bloedarme men-
schen lijden nogid eens aan dit euvel, ter-
ereischt,
verkeeren, zei-
geheel vr(j dit gaan. Ik zou zeer onvol
ledig in dezen zyn, als ik niet hier memo
reerde de u allen welbekende, maar daarom
niet miódër beruchte neuspoliepen. Het
neusslymvlies bevindt zich hierby in een
meer >f minder ernstigen graad van ontste
king en vertoont hier en daar soms vrij
groote uitbochtingen. Deze aandoening
komt nogal eens bij kinderen voor en is een
reden, «lat het niet mogelijk is door den
neus adem te halen.
Vooral gedurende de herfst- en winter
maanden, wanneer de buitenlucht kil en
koud is en binnen in de woonkamer gewoon
lijk gestookt wordt, zoodat we aan groote
temperatuurswisselingen worden blootge
steld, is dan ook het aantal personen, «lat de
dupe wordt van het niet door tien neus, doch
door den mond ademhalen, niet te onder
schatten. Er kan dan ook niet genoeg op ge
wezen wonden, dat het tijdig maatregelen
nemen, zootlat de neusademhaling weer mo
gelijk wonlt, van het grootste gewicht is en
wy kunnen ook ongetwijfeld, zy het ook niet
rechtstreeksch, dan toch indirect het behoud
van menig menschenleven op rekening stel
len van den neus- en keelarts, daar deze één
of andere ernstige aandoening, die vandaag
of morgen wellicht voor de deur zou hebben
gestaan, voorkomen heeft.
Wy willen dan den volgenden keer nog
een zeer belangrijk punt samen bespreken
n.l. het verband tusschen onze ademhaling
en onze bloedstroom.
wyl ook degenenc -wier be roe
dat ^y veel rtt tfrtik en stof
den geheel vrü uit gaan. Ik
STADSNIEUWS.
GOUDA, 1 Mei 1920.
Het Socialiaatievraagstuk.
Eenige weken geleden is het rapport,
uitgebracht door de commis&ie, aangewezen
u.t de D. A. i'., in druk verschenen en
gisteravond heeft de heer F. W. N. Hu-
genholtz het, op uitnoodiging van de Goud-
Eche afdeeling van «le S. D. A. T. toege
licht. De vergadering die in Melksaion
Hollandia werd gehouden, was fl.nk be
zocht. De heer Laleöer opende ze met een
korte inleiding, waarin hy in 't kort me
moreerde waarom de sociaLsatie-coirtmis-
sie werd ingesteld, waarna hij het woord
gaf aan den heer Hugenholtz.
Spr. wees er op dat de grondgedachte
van het socialisatie-rapport voor de leden
oer S. D. A. P. wel niet n-euw. doch dat de
praktische uitwerking daarvan nog niet in
bun dagelyksch denken opgenomen is.
Aangezien het rapport in de eerstvolgen
de jaren den grondslag yoor den strijd zal
vormen, dient ieder S. D. A. P.'er te we
ten wat de eiach „socialisatie" beteekent.
Spr. zeide het grootste deel van het rap
port niet te zullen behandelen en hoofd
zakelijk het algemeen begrip „socialisatie"
te zullen bespreken.
Terwyl men Jaar in jaar uit Ijverde voor
socialisme, opheffing van het privaatbezit
van den grond en productiemiddelen, be
oogde. voelden de S. D. A. P.'ers toch. dat
ze met deze leuaen niet stonden op den
bodem van de practische politiek. Twee
voorname factoren, noodig voor de verwe
zenlijking van het ideaal ontbraken, n.l.
een voldoend georganiseerde proletarische
macht en een ontwikkeling «Ier maatschap
pij tot een hoogte, dat het socialisme daar
uit kon voortvloeien. Beide factoren zyn
lU de jaren die pas achter ons liggen be
reikt. „De omstandigheden zyn gewyzigd.
We staan nu voor groote dingen!" aldus
tie heer Hugenholtz. Hü herinnerde voorts
aan hetgeen in de Kamer over ..socialisa
tie" was gezegd, cntiseerde de houding
van de heeren ireub en Marchuut en ge
waagde van de benoeming van ae staats
commissie die moest onderzoeken in hoe
verre de productie en de distributie beier
kan beantwoorden aan 't algemeen belang
dan ze op 't oogenblik doen. Door uc in-
ftelling dezer commissie en tevens door
het feit dat de Hooge Raad van Arbeid
op<ira«dit kreeg te onderzoenen m hoeverre
den arbeiders meer medezeggmschap in
de %edryven kan worden gegeven, kwam
de kwestie van socialisatie in de sfeer der
practische politiek. Thans staan we aan
tien drempel van het socialisme. Uitvoerig
besprak de heer Hugenholtz nu hoe dit
alles gekomen is.
De groote en machtige hefboom, uie de
vragen weike met 't socialisme in verband
staan, op den voorgrond heeft geplaatst,
■was «ie oorlog, die ontstaan is aU u.tvloei-
sel van het kapitalistische stelsel. Hierin
immers berust de voortbrenger op winst
bejag, dit leiiide tot concurrentie tusschen
de volken, tot kolonisatie en drang naar
bewapening, waardoor tenslotte de gru
welijke catastrophe over de wereid geko
men is. De hoop, dat de Volkerenbond
reeds gedurende de kapitalistische maat
schappij het oorlogsgevaar zou verminde
ren is ijdel gebleken. Als gevolg h.ervan
.s de drang der socialistisch© partijen :n
de heele wereld sterk geworden om een
zoodanige wyze van voortbrenging te ver
krijgen, dat winstbejag en .concurrentie
zucht ophouden te bestaan, de wrijving
tussohen de volkeren en daarmee het oor
logsgevaar worden vernietigd. Deze drang
leidde tot den eisch van social.satie. wat
<ius niet een uit het buitenland geïmpor
teerd verlangen is. want een zelfde oor
zaak leidt overal tot hetzelfde gevolg.
Overal is de drang tot socialisatie onge
veer tegelykertyd ontstaan.
Doch de wensoh, oor tog in de toekomst
te vermijden is niet de eenige oorzaak tot
oen drang naar socialisatie. Ate tweede
oorzaak geldt de loonberwegmg onder de ar
beiders. Doordat het geld tydens den oor
log aan waarde heeft verloren eischun de
arbeiders loonsverhooging; wordt deze
toegestaan dan stijgt «ie prijs der levens
middelen, omdat de werkgever de kosten
der ioonsverhooging afwentelt op de ver
bruikers, dit zyn in hoofdzaak de arbei
ders. Zoo ontstaat de vicieuse cirkel prys-
styging-loonsverhoog.ng-prysstijg.ng. Het
hooger loon geeft met meer koopkracht,
aan welke omstandigheid een emue moet
worden gemaikt door de productie op te
voeren. „De eisah van meer productie" mag
aan de arbeiders worden gesteld. Echter
«loet zich juist nu het verschynsei voor dat
inplaats van meer, minder wordt voortge
bracht. Dit komt le. doordat tie ooriog
millioenen menschenlevens heeft vernie
tigt!, 2e. is er, vooral in de lantien die in
ooriog zyn geweest een groote mate van
aiibeidsontiwenning, waarin echter na ver
loop van tyd verbetering komt. Onherstel
baar en «ht is de «Jende oorzaan dei ge
ringere productiviteit is, dat in 't hoofd
«ier arbeiders iets is gebroken; de betoove-
ring die de arbeiders voor het kapitalis
tische stelsel hadden is n.l. verdwenen,
tengevolge van den oorlog. De arbeiders
bedanken er voor nog langer werken
voor een klein groepje menschtn, die in
weelde leven. Ze willen wel producceren,
maar zelve mee de profijten van hun werk
Hoe kan nu de productie woruen opge
voerd? Vroeger, ais de arbeiders ioonsver
hooging begeerden, gingen ze op het ge
schiktste oogenblik jn staking, waarmee
ze den stryd aanbonden alleen tegen den
patroon. Dit is veranderd. Staking betee
kent thans een stryd der arbe.ders tegen
de gemeenschap, dus ook tegen hun eigen
klasse. Dit moet den arbeulers duidelyk
gemaakt worden en wel door hun mede-
zegg.ngschap te geven in de onderneming,
öpr. vermaarde nadrukkelijk n.et te be
weren dat dit >bu de tegenwooid.ge om
wikneling van de arbeiders reeds kan. Het
Eociansat.e-rapport zegt ook, dat medezeg-
gmgscnap mogelyk is naarmate «ie ant-
wuciieiing en bet verantwoordelijkheids
gevoel uer arbeiuers toeneemt. De arbei-
uers moeten nu leeren begrypeu dat ze
voor de gemeenschap werken. De kapita-
i.sten z:tten wei is waar nog tusschen hen
.•n de gemeenschap, ze moeten verdwijnen
op den duur, thans echter reeds moeten de
arbe.ders besenen dat ze, ais ze ii; staking
gaan, niet alleen den strud aanbinden te
gen «Je patroons, maar ook tegen hun eigen
Klasse.
Uiturukkedyk spreekt het socialisatie-
rapport van medezeggingschap. De arbei
ders moeten in de onderneming n.et alleen
de macht uitoefenen, het bedrijf moet met
het eigendom der arbeiders, doch dat der
gemeenschap zyn. h>pr. meenoe dat het
op 't oogenblik een ramp zou zyn als de ar-
be.dera eigenaars werden, waarvan Rus
land een treurig voorbeeld geelt. De ar
beiders ltïverden daar voor een max.mum-
loon een mimmum-werlt. Bovend.en bezit
ten de arbeiders niet «Je noodige kenn.s, ze
Kunnen dus de technische leiders n.et mis
sen. Namen de arbmdefsraden maatrege
len zonder daarin deskundige, tcchn.sche
leiders te kennen, dan zouden deze spoedig
het byltje er by neerleggen.
In de derde plaats moet de fabriek niet
komen aan de arbeiders, doch aan de ge
meenschap, omdat, behalve de arbeiders
ook de verbruikers rechten hebben te doen
gelden. leneinde de productie zoo hoog
mogelyk op te voeren geeft de commissie
als loonvorm het stukwerk in le voeren,
-met uien verstande dat een mmimum en
maximum loongrens wordt vastgesteld.
De derde factor die de socialisatiege-
«.achte op den voorgrond heeft geplaatst
is de drang der verbruikers. Hoewel ons
land voldoende voorraden heeft, zjjn de le
vensmiddelen duur doordat de ondernemers
hebben geleerd zich vast aaneen te sluiten.
Wetten daartegen zijn onvoldoende geble
ken; ze wonden overtreden (huurcommis-
sierwet). Met verschillende voorbeelden
toonde spr. aan dat een levensmiddelen-
voorziening die afhangt van de winst on
zeker is. Niet het algemeen belang, doch
een groepje bankmagnaten bepaalt, welke
nieuwe ondernomingen zullen worden op
gericht.
DE MEEST BEGEERDE STAKING!
Overal, in alle zaken
Geeft een staking veel verdriet,
Slechts bij één manier van staken
Zijn er die gevolgen niet.
't Werd als weldaad opgenomen,
't Bracht een opgelucht gevoel,
Als d i e staking eens zou komen
Weet ge, Lezer, waar 'k op doel
In een zeer bescheiden hoekje,
Dat 'k met moeite heb gezocht,
Zit ik; om mijn hals een doekje,
Want 'k zit leelijk op den tocht!
In mijn kamer zijn ze bezig
Met een spons en vettig sop;
Stoelen zijn daar niet aanwezig,
Alles staat er op z'n kop!
Stukken uit myn huishoudkamer
Staan gestapeld in 't salon.
In mijn bed nu veel voornamer
Ligt thans „Meyer's Lexikon".
Mijn bureau, zoo schoon en helder,
Als men hem slechts zelden ziet,
Staat nu tijd'lijk in den kelder,
Maar gebruiken mag 'k hem niet!
Lezer! gaat 't thans in U rijpen?
Ja, ge snapte dit allang!
En ge kunt nu ook begrijpen,
Waar 'k zoo vurig naar verlang!
't Zou heusch mijn geluk volmaken,
Als de Nederlandsche Vrouw
't „Groote-schoonmaak-
w e r k" zou staken.
Maar ik vrees, 't gebeurt niet
gauw
ARN. VAN RAALTE Jzn.
De vierde factor voor het op den voor
grond komen van 'de socialisatie-xeaachte
is tiet wereid-tekort en de overtuiK.n*, dat
daaraan zoo spoediR mogeiyk een eind
moet komen. Overal ziet men een onop-
zettelyKe geidverspiilmK, o.a. door het be
staan van klein- en maddenbediyven, die
oneconomisch wenken. By de trustvorming
verowynen deze, doch men moet niet ïnce-
nen dat de trustvorming geieiueiyk ten
uLdoende verbetering brengt, want uileen
net voordeel van de trust worut beoogd,
uy trustitiseering is men eerst recht aan
uen winstduivel overgeleverd.
Behalve opheiiing van het bedrijf is
noodig specialiseenng, normaiistcring cn
tegengaan van verspilling door weeme-pro-
ductie (de mode o.a. noemde spr. een uit-
denKsel van conlectie-fabrikanten, die
nooidaakeiyk beoogen het benalen van
winst).
Dok de distributie geschiedt onecono
misch. Spr. wee» o.a. op het groote aan
tal sigarenwinkels te Amsterdam. Het pu
bliek moet al die winkeliers ondernouden.
ihet zou «lus veel voorüeeüger zyn als er
minder winkels waren.
De socialisatie kan slechts zeer geleide
lijk gesch.eden, le. omdat men ervaring
moet opdoen en 2e. omdat de overbodig
geworden arbeiders moeten woruen ge-
ateund. Er moet dus gezorgd worden dat
bel aantal werkloozen met te groot wordt.
Begonnen moet worden by de bedrijven,
^ie zoover gevorderd zyn dat ze geschikt
zyn voor socialisatie, zooals biiv. de Goud-
ache Kaarsenfabriek; kleme bedryven lee-
nen zich minder voor sociausatie. In
middels moet een cammiss.e a orden
benoemd om de socialisatie in andere be
dryven voor te bereiden; by de wet kan
de concentratie worden bevorderd. Dok kan
ue overtte»d op ander wyze ingrypen, byv.
door tegenover een niet gesocialiseerd be
drijf een concurreerend gemeenschapsoe-
«iryf op te richten.
't Zal noodig zyn de te aocialiseeren be
drijven schadeloos te stellen, teneinde het
particulier kapitaal met af te sennkken,
waardoor de kapitalisten genoopt werdea
hun geld in 't buitenland te be.eggen en
ook, omdat het onbillyk zou zyn een kleine
groep de kosten der socialisatie te laten
betalen. De kosten noodig voor de socia
lisatie moeten gevonden worden uit een
matige vermogensheffing en staatserf-
recht.
Eindelijk besprak de heer Hugenholtz
nog de organisatie. Het bedrijf komt aan
staat, provincie of gemeente. Aan 't hoofd
staat een directeur met een groote mate
van bevoegdheid, die naast zich hfcft een
Commiss.e van Beheer en Toezicht, in deze
commissie zyn vertegenwoord.gd de ge
meenschap, verbruikers, arbe.der3 en tech
nici. De positie der arbeiders wordt gere
geld in overleg met de vakvereen.gmgen.
Verder wondt gevormd een vaste bemidde-
lingscommissie. Dan denkt de Sociaiisa.ie-
commissie zich de vorming van groepsra
den, gekozen door de meerderjarige leden
van het personeel en die controle oefenen
op de naleving der voorschriften, de pres
tatie-normen vaststellen, enz. Uit de
groepsraden wordt een personeel-naad ge
vormd, die verdere bevoegdheid heeft en
tenslotte is er een economische Raad die
de internationale socialisatie tot rijpheid
tracht te brengen.
Spr. zeide tenslotte dat op het rapport
«ier commiaeie zeker wel critiek In te le
veren. De leiding der S. D. A. P. zal goede
opbouwende critiek ook dankbaar aanvaar
den. doch de arbeiders moeten beseffen
dat de socialieatie-eisch niet zal worden
doorgevoerd doordat de tegenstanders wor
den overtuigd. Alleen door een macht te
vormen, kunnen de arbeiders hun eisch
zien ingewilligd.
De heer Laf ober dankte den heer Hu
genholtz voor de belangwekkende voor
dracht en sloot met een opwekkend woord
oe bijeenkomst
(Zie vervolg Stadsnieuws Tweede Bl«d.)
KUNST.
Men h«eft Caruso 24.000 poind sterling
aangeboden voor 12 voorstellingen in hrt
Nationaal-theater te Havanna. Hij heeft dit
aanbod aangenomen. Tevens hooft hij een
ainhod van denzelfden kant in overweg!nl?
genomen van 60.000 pond sterling voor 30
voor-te'Hagen in verschillende Meden in
7 uM-Amerika,
t
i
i taao u iö20
Den 18 Mei hopen onze ge-
I liefde Ouders
ADRIANUS VISSER
en
j KLAZIENA VAN OER WERKEN
hun 40 jarige Echtvereeniging
te herdenken. 2422 20
Hunne dankbare Kinderen,
Behuwd- en Kleinkinderen.
Haastrecht, 13 Mei 1920.
Mevr. SPIT, Crabothstraat 46,
vraagt wege. s huwelijk der tegen
woordige een flinke
niet als meisje alleen. 2421 10
Mevr. VAN DEN WALL BAKE—
BERG, Soestd ij kerstraat 94, Hilver
sum, zoekt voor 1 Juni a.s. een
bekwaam 2391 10
MOTORRIJWIEL
te koop gevraagd in prima staal en loaae
zljipan. Brieven met volledige beschrijving en
prij» omfcr No. 2429 Bureau van dit blad. 5
WIJDSTRAAT,
Teleph. 473, 20 GOUDA
In de GROOTE of ST. JANSKERK
te Gouda, op MAANDAG 3 MEI,
des avonds 7 '/2 uur,
door den Heer J. II. B. SPAANDER
MAN, met welwillende medewerking
van Mejuffrouw J. A. F. RIESZ.
Sopraan, Gouda, en den Heer J. J
JAGER, Viool, Gouda.
PROGRAMMA'S, tevens bewijzen
van toegang, a 25 cent verkrijgbaar
bij den Boekhandel J. DE VEN en
bij den Koster. 2428 22
Zomer-
zelf» de donkerste, verdwijnen door
een pot SPRUTOL.
Bij alle goede Orogl.ten.
MARKT 40 GOUDA
van
vanaf MAANDAG 3 MEI tot en met DONDERDAG 6 MEI.
De voorraad bestaat uit Colbert-Coiluumt
in alle Fantasie Kleuren, alsook Zwart en Blauw.
Wij laten eenige prijzen volgen 2426 80
COSTUUMS
van 35.- 40. 45.- 50. 60 - 70— 80 90. - 100.-
voor 17 50 20— 22.50 25.- 30.- 35.- 40. - 45.- 50.
DAGELIJKS GEOPEND van 's morgens 10 uur tot
s avonds 8 uur. DINSDAG tot 7 uur 's avonds.
11)4-2
30
NIEUWE HAVEN 53-55.
Tel. Interc. 419
Stalling en Remise VEST
Tel. Inter». 570.
KANTOOR en WINKEL geopend: 's morgens half 8—1 uur.
1288 40's middags half 3—7 uur.
GOUDA
HOOGSTRAAT 7, Telef. 423
A. B BANTZINGER.
II Groote Keus* Ui
„HET GOEDKOOPSTE ADRES voor alle STOFFEER BEHANG en
BEDDENWERK Is
Isle klas DIVANS f 55.-. Vraagt prlj s voor
Salon-, Huis. en Slaapkamor-Ameublomontsn
en alle soorten Clubfauteuils.
Levert SPRINOMATRASSEN, KAPOK en SPIRAALMATRASSEN
tegen den uitersten prijs.
Vraagt de stalen collectie BEHANGSELPAPIEREN
vanaf 35 cent tot in de fijnste dessins.
Levert alle soorten Gordijnen, Rol Vitrage en Overgordijnen
Tevens REPARATIE INRICHTING
1825
40
Aanbevelend, T. DEKKER.
PARFUMERIE» vni., nog »ltcj)ts ank,!, da,an.
LANOE TIENDEWEO II - GOUDA
TOUW 51
ODEURS 1 26 cent
TANDPASTA. 21
SCHMINK 4
SPEENEN 2
ZEEP 9
ALUIN BLOK KEN. 26
POUDHE DE UIZ 14
O DOL MONDWATER 10O
EMSER PASTILLÈS 18
1251 .na. .na. aaa. ana. 20
IC zi« de Etalage.
10 KORTING.
D« DIRECTIE maakt bekend dat
in de heden t» Gouda gehouden Jaar-
lijkiche Algrmcene Vergadering van
Aandeelhouders het DIVIDEND over
1919 in bepaald op 375 gulden per
Aandeel «n bat «albaar ia geiteld van
1 MEI a.s. af ten kantore der Vennoot-
«ohap te Gouda, bij de neeren R. Meen 4
Zoonen te Rotterdam en bjj da Rotter*
damsche Bankvereeniging te Amster
dam 2376 20
Oouda, 28 April 1920.
Notaris N. F. CAM BI ER VtN
NOOTEN te GOUDA, aal ep DINS-
DAO 4 MEI a a. den morgnns ha f
tien uur, aan het htm Gouwe 200
aldaar,
PUBLIEK VERKOOPEN j
Een gedeelte van een
In overleg m*«t den vendum«'eite>
8. P. VAN DEN HOEK, Keizer
straat alhier, kunnen goederen
worden ingebracht.
Daags te voren van 9 12 en 2—5
uur te zien. 2343 -3
Inhoud
t R.K. Premier pijp
1 R. K. Premier Simpel aanateker
I Oummi tabakszak
t Pljpentooler
I PGpenkr.bber
I Boaje reinigers
Ons R K. Premier Varlnaa.
ZIK KT A LAOS. 2452 25
Aanbevelend,
Tml. «47, Qouwa M,
4356 20 OOUOk.
I-&' Aannemer van transporten te water
naar alle plaatsen.
Nierziekte, elbumlnuzie, bleesziekte,
ziekte der urinewegen, esmbelen
(ontst., pjjnJ. zwakte, onwillekeurige urine-
loozing op eiken leeftyd, geheime ziekten,
vernauwing, vloeiingen, gezwellen, impoten-
'tie, enz.) Volkomen en snelle genezing,
per brief, door de wonderbare planten
extracten van DOKTEK DAMMAN, ver
schillend voor elke ziekte.
Men vrage brochure No. 85 met bewjjzen
aan bij den Heer SNAB1LIE, Groote
Markt 7, Rotterdam, met nauwkeurige om
flchrUving der ziekte. 4867 16
En gros. En detail.
Za.ml.dnr,
ZMmdoakan,
Sponz.n,
Dw.ll.n,
Coco.w.rkbor.t.l.,
Cocomtollar*.
Engal.chn B.i.ms,
4356 20 enz. enz.
Firma Wed. P. UITENDAAL,
Bezem- en Boratelfabrikant.
Klei wegst raat 1315, Gouda.
I Adverteael in dit Blad.
ALGEMEEN ACCOUNTANTSKANTOOR
DirectieJ rN 1 VOORZrAT en A VAN STAVEREN
Accountant*, Leeraren M. O. Hoekhouden. UTRECHT, DRIFT li, Taleloon 3652.
938 Bijkantoor ta Gouda i L. RUTTEN, Woathaven 70a 14
Ook voorradig allo Engelsche en de bakende Hollendscha Clgaretten.
H.H. WINKELIERS ENGROS PRIJZEN.
399 30 Hoogachtend,
Uetr vwruKQtoAlütf,
tUu caoAéveyr
b«*eeli sicb beleefd aan voor het
traaaportMPea van Plaoo'o,
Orgala en IranikaatM enz. enz.
virhuizinoin.
Berging van INBOEDELS.
2823 Aanbevelend, 15
L. N. POLOERVAART,
TEL 344. TURFMARKT I - OOUDA.
2074 3f
Aanleg van Licht- en Kraohtinstallati*»*.
(OOBBEIMAR).
OOSTHAVEB 31 GOUDA T.l.foon 118.