O. tsi de vrouw
-f'. - - d« -S -!• .™^d-- -1
vermindering van koopkracht, geringer
Vraag beperkte afzet. Ik wil slechts in het
Voorbijgaan opmerken, dat dit alles juist nu
feer oogelegen zou komenniet aan „over
productie", maar aan „onderconsumtic* lij
den wijherstel van do crisis verwachten
/wjj vin meer vraag, van verlevendiging der
koopkracht. Al wat wijst en werkt in de
richting van bestendiging der duurte of van
pelemmering der prijsdaling, rekt het voort
bestaan van de crisis. Het aanbevolen mid
del tpt bestrijding von werkloosheidin-
ivoerrechtenheffing tot het duurder maken
van de hier „te goedkoop" aangeboden bui-
tenlandsche fabrikutendit middel ver
meerdert niet, maar verschuift den afzet
on vermeerdert dus niet in het algemeen de
)e geringe arbeidsgelegenheid, maar vex-
«chuift dit tekort.
Diti schijnt mij hot rechtstreeksch gevolg
ten aanzien van die (met een arbeidsgele-
genheids-premie belaste) goederen, die wij
ols verbruiker van den leverancier betrek
ken.
1^ Maar naast ons als verbruikers staan an
deren. Onder die belaste goederpn zullen
Or ze]cer niet weinige, zijn, die voor ande;
'nijverheidstakken noodig zijn als grond- of
(hulpstoffenmen denke aan machines, ge
reedschappen, emballage (papier, manden,
jfute enz.) en aan al dat vele, dnt in verschil
lende industrieën als noodwendig voor haar
productie wordt aangekocht. Prijsstijging
Van al zoodanige goederen verhoogt do
koortbrengingskosten dezer nijverheidstak
ken en leidt dus tot piijsvei hooging hun-
Iter producten. Hier voegt zich een belang
rijk „item" bij het vorige. Wij zul'en niet
i*nkel de prijsstijging ondervinden van die
•jgoederen, waarvan wij de (laat imij zeggen):
Lrechtstreeksche" verbruikers zijn, doch ook
,Van die, welke niet met een arpeidsgclegen-
iteids premie belast zijn, mnnr die toch ook
puurder worden, omdat bij de Vervaardiging
Van deze de prijsstijging der bélaste zekere
pol sjicelt. Deze (als ik haar zdo mag noe-
■nen) „afgeleide" prijsstijging wjerkt natuur
lijk' op dezelfde wijze als de r ecn'streeksche;
pok zij vermindert de koopkracht, beperkt
Jien afzet, verschuift de arbeidsgelegen
heid Indien dit verschuivingsproces
jgoover mocht doorwerken, dat nu weliswaar
In de beschermde nijverheidstakken de
Werkloosheid vermindert, doch deze juist
^•pduikt in de onbeschermde, omdat van
(deze de productiekosten worden verhoogd
door de belasting ten bate van de be-
jBchermde, don kan men met de toepassing
van het herstel verder gaan en nu ook de
nog onbeschermde binnen den kring dier
.toepassing trekken. Daarvoor zal dan dezelf
de grond geldende verhooging der pro
ductiekosten van deze bedrijven (gevolg der
(arbeldagelegenheidspremie der andere) zal
Voor hen de bui tenlandsche mededinging
pwaarder maken, dus in de richting van
Werkloosheid ageeren. Dan is er dus alle
reden om naar hetzelfde middel te grijpen.
Wet middel zal dan voor de tweede groep
de opgewenschle gevolgen moeten wegne
men, Welke die groep ondervindt door toe
passing van het middel zelf op de eerste.
En aldus kan men voortgaan totdat de
kring is gesloten. Het is niet toevallig, dat
bescherming altijd de neiging vertoont zich
-uit te breiden. Haar bevoordeeling isy vnn
onder standpunt bezien, altijd eene benadee-
Hng, die dan weer goedgemaakt moet wor
den door weer een bevoordeeling
ierderop zegt de heer Smissaert
De lage valuta in met het onze mede
dingende landen moge voor zekere groe
pen in ons land een zeer bedenkelijke zijde
hebben, voor andere groepen is dit ver-
ochijipel von gunstigen aard. Kunnen zij
daardoor sommige goederen van elders ver
krijgen tot lager prijzen dan tot nu toe
daarvoor moesten worden besteed, dan
opent dit feit him de gelegenheid óf als
voortbrengers hun waren goedkooper aan
do markt te brengen, óf als verbruikers
|de uitgespaarde gelden voor den aankoop
Van andere goederen kan aldus leiden tot
het aan den gang houden van nijverheids
takken, welke onder de huidige omstandig
heden anders zouden moeten worden stop
gezet en waarin dus werkloosheid zou gaan
beerschen. Ook hier duikt weer ten slotte
de verschuiving op. Ontneem hun dit
voordeel, omdat hot anderen benadeelt, en
gij zult hen benadeelen en daardoor het van
links bestreden kwaad rechts zien optreden.
Het is altijd weer verschuiving, verplaat-
sing, aan de eene zijde niet inner toevoegen
dan vooraf aan de andere zijde is afgeno
men het is nietverruiming, vermeerde
ring, uitbreiding.
Ja,1 indien dót door „valuta -rechten" be
reikbaar ware, dat inderdaad de arbeidsge-
tegenheid verruimd werd! Dan waren zij
niet t „een geschikt", maar het aangewe
zen „middel tot bestrijding van werkloos
heid Want wat is deze laatste anders dan
een tekort aan werkgelegenheid en hoe kan
dit tekort anders dan door verruiming van
werkgelegenheid worden verholpen? Maar
verruiming bezorgen de valuta-rechten niet.
|Wellicht zou hun zichtbaar gevolg zijn
meer vraag naar arbeidskrachten in be
schermde bedrijven, maar even zeker zou
dan hun misschien aanvankelijk onzicht-
baar gevolg wezenevenveel minder
vraag in onbeschermde.
Het verschijnsel van invoer uit landen,
waar met een veel lager arbeidsloon dun
ten onzent geproduceerd, wordt, beschou
wen wij eenzijdig, indien wij daarin alleen
zien een verzwaring vnn mededinging voor
Nederlandsdie bedrijven. „Eenzijdig", want
aan dit verschijnsel is ook deze zijde dat
do Nederlandsche verbruikers van deze
goederen' die betrekken voor geringer of
fers dun1 zij bij normale verhoudingen daar
voor zouden moeten brengen. Tegenover
bet iedereen duidelijk nadeel van zoodanigen
Invoer staat dit niet minder wezenlijk, doch
minder in 't oog loopend voordeel. Wan
neer men zeggen mag dat de welvaart vnn
een volk stijgt naarmate dit volk voor ge
ringer offers zijnerzijds ruimer beschikking
*an krijgen over allerlei goederen, die het
behoeft, dan is een element van volkswei-
Vaart geiden in het dnt ff0odkoope
EZTLfiS1 ^,rekken k»™*n. Indien dit
trailer In dezelfde met. skh elwendt ven
Me netionele voortbreng!,*, wiJ
«ragen of het nadeel zwaarder dan het voor-
Heel weegt. Doch dan meen ik voor mij dat
wurtmatige bescherming van de nationale
^ZOiwlJxengiag tegen het valuta-bezwaar (tot
l| het nadeel) niet alleen het
daartegenover staand voordeel zou ophef-
fen, doch tegelijkertijd zooveel andere, niet
geringere nadeden zou medebrengen, dat
elke stap van den wetgever in zoodanige
richting met beslistheid moet worden ontra-
den. Zulks te meer, omdat gelijk gezegd, het
aangeprezen middel niet werkloosheid „bc-
atrijden", d. i. arbeidsgelegenheid verrui
men, doch enkel verplaatsen zoude.
De eub-commiszlc uit do Staatscommissie voor
de economische politici, do vorige mnond door
den minister vnn L., N. en H. benoemd tot bet
zoeken naar middelen om de huidige depressie
in het zakenleven te verzachten heeft een zeer
moeilijke taak zegt het Handelsblad.
En een ondankbare taakzij zal wel heel zeker
rijn, dat zij geen advies kan uitbrengen, waar
door een oplossing van de economische moei
lijkheden in ons land in uitricht wordt gesteld.
Zij kan wellicht maatregelen aanbevelen,
die het kwaad kunnen temperen, de uit
breiding ervan bestrijden, doch zij weet van
te voren zeker, dat geen enkele maatregel
olgemeene instemming kan vinden, zij weet
zeker, dat het niet mogelijk is in het eco
nomische leven vim eenig land in te grij
pen, zonder eene gr<*p voortbrengers te be-
voordeelen en een andere groep te bena
deelen. En over de vraag, of eenige maat
regel meer voordeel dan nadeel brengt, zal
het oordeel steeds uiteenloopen mede in
verband met den invloed dien de maatre
gel op eigen onderneming heeft.
Toch juichen wij de instelling van deze
sub-commissie toe, waarom, zetten wij
reeds uiteen in een vorig artikel. In een ar
tikel, waarin wij er op wezen, dat de marken-
depreciatie, medebrengende een reusach
tige daling van loonpeil en levensstandaard
in het aangrenzende industrieland, zulke
buitengewone verhoudingen schiep, zooda
nig oe economische verhoudingen verbrak
en desorganiseerde, dat ook buitengewone
maatregelen om de industrie van eigen land
tijdens dien desorganisatietijd in het leven
t houden, gebillijkt waren. En, tegenstan
ders van beschermende rechten «Is wij wa
ren en, bij normale omstandigheden, steeds
hopen te blijven, achten wij het onverstan
dig het heffen van tijdelijke invoerrechten
of tc keuren, indien deze dienen moeten om
eenige industrie, wier levensvatbaarheid en
doelmatigheid in normale tijden in Neder
land vast stoot, in het leven te houden tij-
dens deze vernielende crisis.
Wij zijn het laatste land in Europa, dat
aan den nog maar betrekkelijken'l
vrijhandel heeft vastgehouden, ook in deze
tijden. Met wnardeering herinnerde de En-
gelsche „Economist" er eenigen tijd gele
den aan welk blad schreef, dat Neder
land het eenige land was, waar de „aanval
vnn krankzinnigheid", die als een „pestilen
tie" door Europa waart, nog niet zijn be-
Bmettenden invloed heeft doen gevoelen.
Wij zouden geneigd zijn ons in dien lof
te verheugentrouw aan beginselen is een
mooi ding. Maar vrijhandel is toch niet een
doel op zichzelf, wij wenschten den vrijen
handel niet als doel, maar als middel. Zoo
lang het middel deugdelijk is, strijden wij
er voorals wij vreezen dat het zieke eco
nomische lichaam het middel niet onver
mengd verdragen kan, gaan wij beraden of
wij met de toepassing niet voorzichtig moe
ten zijn.
En wij blijven meenen wij moeten geen
bescherming hebben, waardoor op den duur
kunstmatig industrieën in het leven gehou
den worden, waardoor enkelen industrieelen
groote winsten in «è_»n schoot worden gewoi-
pen of waardoor een belasting op den ver
bruiker of vooral op andere industrieën
wordt gelegd, die nndeelen meebrengt bui
ten verhouding tot de voordeelen, die de ge
meenschap door het in het leven houden
van de industrie geniet.
Hierin is de groote moeilijkheid ge'egen.
Er zijn weinig zaken, die zoo ingrij
pend en op verschillende wijze tal vnn be
langen aken als juist hooge invoerrech
ten. Wij bedoelen niet den bande! elke
koopman is tegen invoerrechten. Maar de
industrie. Wat voor de een eindproduct is,
is voor den onder productiemiddel of
grondstof. Een motor, een dynamo, zijn
indprodurt voor den oenen fabrikant
Jaatste Jaren hebben doorgemaakt, ontzet
tend «waar aan den fiscus zouden hebben
te offeren, lag voor de hond. Dat offer
mocht in tijden, dat de inkomsten algemeen
nog tamelijk ruim binnenvloeiden, met min
der moeite gebracht kunnen wortjen, hoe
gepaard ging met een daling algemeen
sterke klimming nog aan den eenen kant,
gepaard ging met een daling algemen
gesproken aan de andere rijd?. Men had
wel een angstwekkend voorgevoel, wanneer
men zich indacht in het oogenblik, dat de
fiscus zijn blaadje zou openen, maar nu
men algemeen de werkelijkheid voor rich
ziet, worden de somberste verwachtingen,
welke we dienaangaande hadden, nog heel
wat overtroffen, zoo zelfs, dat 'n geest van
bitterheid over velen is gekomen en dit
te meer, waar, blijkens het onderzoek in
zoovele hoeken het geld te grabbel wordt
hebben. Voorts, dat indien er kwam eene be
slissing om het gemeentebestuur met het toe
zicht te belasten met recht van beroep op de
Kroon, er eindelooze moeilijkheden zouden ko
men. Iedere gemeente zou dat kunnen gaan
vragen en dat zou dan aan andere gemeenten
aandrang bezweken, heeft zelfs door het ve.
nen van financieelen steun de stichting
dergeljjke huizen in de hand gewerkt, me
gevolg dat ze over 't geheel© land bij dtrizc
zijn verrezen. Ze zien er dikwijls niet onaar
uit, zijn practisch ingedeeld, maar ondanks
j «footer. plamsen ven 5.5o't« 7.50
«aar aanleiding van een vraag van stoots» huur per weel opbrengen. In de weeldei»-
iad mr. Oppenheim, zette mr. Droogleever van 1918 en T9T9 heette dat geen bezwaar -
Fortliyn nader uiteen de bezwaren tegen een op 't oogenblil zijn de lootten zeker ei
tOeZlCnt An Ha etwnrh een <10 O.- C 1D» K- -IJ
waarWf het gemeentebestuur volkomen is uit- 1 bouwvakken wordt door de arbeiders notr
geschakeld, zoodat het op het gebied van het geld yerdiend, maar in de meeste bedrijven
verkeer in haar gemeente ten deze niets meer loopen de loonen van het geschoolde nersA,
♦- 'eirgen tobben. *- -«- - so'
De Kon. beslissing volgt later.
Een electrische veencentrale.
- --- personeel
t algemeen met meer dan 33, 35, hoog]
ens 40 per week en de fiscus vraaert óólr J
n In de Emmer Crt. oppert de heer W. Em-
gegootd. Dat alles dient met tot onze rust, mens het denkbeeld om door het bouwen van - - - -
maar kweekt veeleer n geest van ppsten- een electrische centrale in het veen het veen- ^wojungen gereed zijn gekomen, waarvan d,
digheid. En zoo al niet dit, dan toch 'voor prodnet billijker ter marlt te brengen.
"TV™; ^voel,v™ tó'«heid en on-1 Het Vraagstuk dient onderzocht, zegt de c g - J "J
tevredenheid. Dit wel des te meer, naaima- schrijver, of de ntwe grondstof, het veen, niet bokken, maar de duurdere, die
m het m afgaande tijden meer zorgen en on andere wifzo den .1. grootste percentage ervan vormen, worden thai
in
stens 40 per week en de fiscus vraagt óókvaij
dergelijke loonen een niet onbelangrijk deel.
De gevolgen? Schrijver dezes woont in eet*
onzer grootste proviciesteden, waar in derf
loop van dit jaar ongeveer 700 nieuwe aibe&J
derswoningen gereed zijn gekomen, waarvan dg
wekelijksche huurprijzen liggen tusschen 3 e,
7.50. De goedkoopste zijn inderdaad
nepr *or*en e" op andere wijze dan als turf economisch zou percentage ervan vormen worden thai
moeite zal kosten, om met alle mogelijke kunnen worden aangewend, n.1. voor het leve- "jf Bevrl,,,Jtd door on<*anvii»»rs, i,
inspanningen nog eenigszins aan onze ver- ren van licht en krocht nan een helnne-riiV ombtenaren blJ nJk' gemeente of pre
plichtingen te kunnen voldoen, of bij dit al- van Drente door de veenooT o vmci^menschen met een inkomen van 4000
les, daarin zelfs kor, ,e móeten schiéien. IfectiX en'gie^ V«S d. rnXde t 5°°°' W"n"m ,0,M' 12 4
Het is wel waar, er zijn menschel), die al- tereck kan men als ™Eitii»Tff g m°et W °PSfe!,racH weshalve 't hu»'
en nog wat „ei willen gedaan hebben m ZTater beva?wêïl d^betrek" d°' iT" 'J"5
zuur gezicht zetten,
gering zijn, maar het zal dó bl^^Ï' tróommiasies «vem
klLSe5êrr„k™.tra^rir.°ateWn t "iT'A °"CT
m".êr dan g^one be,«kenta Hefis^ZP' odurtirf"rV"" VMn we" verlenging van hum word. aangevraagd
—U1 kebJks schatten aan ondersteuning uit te spa- door menschen met zoo'n 30 35 i
oll"s nog niet alleen ons geld dat op het
•el staat dat afvink im ^Ct van vervening zou verder be-' die in veel vroeger gebouwde woningen zitten
put veel meti rw FBBt ^emloozen ^Hjk „rden verkort, wat voor de gemeente van 3 3.50 per week, en van wie niet geü
nosr" dienere beterirli h" V reIV Bl^m€" 660 belangrijk voordeel beteekent. vergd mag worden om een huis te betrekkenJ
wiTw M-f^ °nS °e veCT EmmenS Vraagt a",om het waarvoor een bedrag aan huur betaald zou moe*
«Wncmiwü!* t 'J t onze on- meentebestuur, de regeering te zien te winnen worden, dat in geen verhouding staat tol
!'ccs. waar onze moed, als we voor het instellen van rijkswege van een on- bet wekelijksche inkomen. Hierdoor ontstaat dfl
ar'wrln ^nn'nffen \°?r beIas,mff moettfn derzoek naar. de mogelijkheid van verwezenlij- dwaze toestand, dat er tegelijk woningnood is ei*
l u j Rnan met °nZe I kinff van d't denkbeeld, maar dan met bekwa- woningovervloed: er is groote behoefte aan hui*
Just tot arbeid, met onzen spaorrin in het al- men spoed, opdat niet reeds een aantal ge- zen' die aan huur doen een wekelijksch bedrag
gemeen ij vreezen dn; al deze dingen r icenten, die voor aansluiting bij een electri- van 4 4.50 hoogstens, er komt een over-
er onuer zulke omstand.gheden niet bij zul- sche veencentrale in aanmerking kunnen ko- ^bot aan huizen in de prijzen van 6.50
wannen, al willen we er dadelijk bijvoe- men, bij Groningen zijn aangesloten. f 7-5^ daar lang met alles wat in dat genr«
gen, dot zij die zich door den belasting-, De Emmer Crt teekent hierbij aan, dat gebouwd is, wordt gevraagd door middenstand
üiuk m hun goede uitingen, in welken vorm werkverschaffing een tijdelijk hulpmiddel moet <*ers en de best gesitueerden onder de arbeiders,
an ook, laten beïnvloeden, tot iets dn» den blijven in den overgang naar normale tijden. ^°u bet daarom thans, nu het absoluut spaaij
mensch nunderwaardig is, dat zij het Door machinale bewerking van het voenpro- ^°pt met 1161 bouwen van arbeiderswoningen^
gnnsch bij t verkeerde eind hebben, wijl ze duet dient de kostprijs zoo laag mogelijk ge- èn om de inr»cbting èn om den huurprijs^
b'j het financjeele verlies onder den belas- houden te worden om met succes met het turf- li'et de Qrbeiders K«wi,d ziK £T<*n tijd wow
tingdruk op den duur t verlies van iets fabrikaat op de markt te kunnen komen en dat me" op ge,bied de baketó gaat vers
zouden krijgen te boeken, dat van oneindig deze industrie uit den toestand van inzinking fett.en? 0p 'l P,flttela™l is men al druk erme«
meer waarde nog zal blijken te zijn, n.1. het op te heffen. Behalve het kostovvraagstuk «n fi^bolpen door de bepalingen in de landi
verlies van een deel van hun. zedelijke de technische uitvoerbaarheid is een groot arb^d«"wet laat men in de steden ook ho«
kracht, van hun anders werkzaam inner- bezwaar de concessie, welke aan de FW. Z" <06 Joverfaan" Mf
l'-'k levpn- Wanneer alleen maar onze wil, I Electr. Centrale te Groningen is verleend ook T geuren, zonder dat aan de eischerl
om tot iets meerders te komen, om door to voor een deel van Drente en welke overeen- j y?,e.üe j k°rt Wfd! gedaa" en ZOOWeI ,aan
zetten maar ook eenigszins geknot wordt komst het moeilijk maakt - dan alleen door arbeidenden stand als aan de gemeenschapi
- -J an a,ieen aoor zou daarmee een dienst worden beweezen.
door de forsche greep van den fiscus in
onze b°urzen, dan hebben we daardoor met
ons geld iets heel wet beters verloren
ook, waarvan wij zelf en de maatschappij
meteen de nadeelige gevolgen niet ontgaan.
Echter, er behoort moed toe, om onder
dien druk, bij de moeilijkheden in het be
staan alreeds het hoofd op en de wils
kracht er in te houdep. De belastingschroef
knijptde fiscus vraagt meer, dan zoovelen
lusschenkomst der regeering daarin veran- 1
dering te brengen. Alleen door wijziging der
concessie zou het mogelijk wezen in de be-
doelde richting te werken.
De Amsterdamsche bloemvoorziening.
De Amsterdamsche wethouder De Miranda^
heeft verleden jaar begin November bij de stops
.zetting der gemeentelijke b 1 oemvoorziening
HET NIEUWE TARIEF VAN DEN RIJKS- [gezesi, dat he, onverkochte aantal baaRN
TELEFOONDIENST. j meel pl.m. 5000 bedroeg. Om van deze bloem!
Zooals men weet is het jaarlijksche abonne- af te komen en een onvermijdelijken ^trop" tot
mentstarief op het locale Rijkstelefoonnet Haar- zo° k,ein mogelijken omvang terugtebrengen,.
kunnen, maar laten wij ons die niet laten I 'em met ingang van T Januari 1922 gewijzigd, zou 'bt overgeschoten meel aan de bakkers U
ontrooven. Maar er nog iets anders, dat Naar ganleiding daarvan, heeft een lid van
raison van 18 p. b .worden verkocht. Bij dit
beinvloed wordt door dien hoogen belas- i de redactie der Opr. Haart Ct. een onder- bedrag is evenwel een tegemoetkoming van
tingdruk. En dat is wel 't zakenleven, 't Is boud gehad met de directeuren van Rijkstele- f 2 geweest, die aldus de Amst. redacteur
duidelijk, dat zooveel mogelijk ieder die en telefoonkantoren, die welwillend de der N. Ct. men gevoegelijk mag beschouwen!
daarvoor in de gelegenheid is, de ruwe nodige inlichtingen gaven, waaraan het volgen- a's een soort „premie van trouw" van de bak*
greep in zijn beurs tracht te verzachten I de 's on,'eend kers» d>e de gemeente indertijd bij dezen aan*
door voor een deel van het uitgenomene °Pzet van den nieuwen maatregel zal wel koop geholpen hebben.
vergoeding te vinden in 't geen hij anderen Reweest ziJn' om den telefopndienst eenigszins Intusschen is gebleken, dat deze baaltjes meel
heeft aan te bieden. En tegenover zoovele !e ontlas,en en ook uit een billijkheidsoogpunt rijkelijk laag in aantal zijn geschat, daar el
duizenden, die dat kunnen, staan er zoo- 1 W ijf* nieuwe tarief alleszins te rechtvaardigen, geen 5, doch 16 duizend schijnen te zijn ge*
Want dat iemand, die 70 gesprekken per dag weest welke naar luid der berichten zijn
voerde, en één, die er maar twee voerde, het- verkocht aan het „N. V. V.", om vervolgen*
zelfde bedrag moesten betalen, zooals tot dus- hun weg naar Rusland te vinden,
verre het geval was, was toch een groote onbU- Maar op welke betalings-condities en too*
1^T,el welken prijs deze transactie is geschied, is he*
Thans is dat veranderd en zal men moeten Iaas onbekend en het is daarom dan ook, dal
zarnting vnn oen belastingdruk te verkrij- -.^Va. jaQra onnement voor bet raadslid Stahle een interpellatie over dez*
velen meer, die daarvoor niet in de gele
genheid zi:n er niets tegenover hebben te
stellen, zoodat zif, onder dien abnormalen
druk ook middellijk langs dezen weg op
nieuw getroffen worden. Waarlijk zuinig
heid is meer dan geboden, zoowel om ver-
ïachting van den belastingdruk te verkrij-
uit voortvloeit te stuiten.
Btrichteit.
zijn productiemiddel voor den andere.vZwa- biet Gemeentebes uur van 's-Gravenhage contra
velzuur of inkt of papier zijn producten I Haagsche Traraweg-MaaJschappij.
maar tevens grondstof. En het is wel zeer Woensdag is voor den Raad van State, afdee-
merkwaardig, dat juist zoovele fabrikanten W voor geschi'len van bestuur, behandeld het
tegen beschermende rechten zijn om een beroep van B. en W. van 's-Gravenhage tegen
enkel voorbeeld te noemen: de Nederl. Ver. de beschikking van Gedeputeerde Staten van
van Werkgevers, waarvan de groote Twent- Zuid-Holland, waarbij aan de Haagsche Tram-
sche industrieeion lid zijn, en de Mant- weg-Man schappij vergunning is verleend tot
schappij van Nijverheid. De Twentsche bet aanleggen en instandhouden van een elec-
textiel-fabrikanten werken voor uitvoer. Hen trischen sjioorweg van 's-Gravenhnge naar Delft,
helpt dus het middel niet, dat als het groot- Uit het over deze zaak door Staatsraad Mr.
ste nadeel elke partieele bescherming aan- do Vries uitgebracht rapport bleek, dat gede-
kleeft: óók bescherming. Als men bescher- puteerde Staten, zich vereenigde met het ge
mende rechten begint toe te passen, is de voelen van den provincialen hoofd-ingenieur, dit
groote moeilijkheid steeds, dat zoodra men beroep ongegrond achten.
één product beschermt, de industrieelen, die No het ui brengen van het rapport heeft de
het product koopen moeten, óók bescher- wethouder Mr. Droogleever Fortuyn namens Bt
ming eischen. Wie met ongelijke tarieven ei> W. van 's-Gravenhage het beroep toege-
begint schept belangenstrijden, met alle ge- licht Hij wees daarbij op het groo e belang dat
volgen vnn politieke binnenknmerbesprekin-i de gemeente 's-Gravenhage bij deze zaak heeft
gen, noodzakelijke onrechtvaardigheden en] He! groote belang richt zich hoofdzakelijk op
onjuiste beslissingen. Maar industrieelen, bet stadsnet. In verhand met de verbinding van
die in de eerste plaats voor export wer- Delft met Scheveningen, welke de Haagsche
ken, hebben in een klein land als het onze Irani wil verkrijgen, wenscht deze het eindpunt
te weinig voordeel van bescherming. In een tc 1 gemaakt bij de Staatsspoor met de be
land als Duitschland gaat dot beter en doeling zoo spoedig mogelijk dit eindpunt te
maakt de bescherming in het binnenland, verleggen naar Scheveningen. De West'andsche
dat men het buitenland des te goedkooper stoomtram zal ook haar eindpunt willen ver-
levercn kan. Hier is het voordeel te gering, plaatsen en wel naar het Holl. Spoor. Zoo zou
hier vrcezen vele fabrikanten dien strijd om j ook de stoom mm naar Leiden kunnen komen
elk een lik uit den tariefpot te krijgen. Hetmet een verzoek óm verplaatsing van haar
gevolg is, dot Nederland hp ast eenig in eindpunt. Een eindpunt te Scheveningen is de
Europa is, doordat bij de leidende indus- illusie.
trieën zeer vele en invloedrijke organen be- De positie voor de gemeente 's-Gravenhage
s< harming bestrijden. wordt hierdoor zeer beinvloed. In 1927 ein-
Dat alles heeft ons eraan herinnerd hoe digt de tegenwoordige concessie. Dan zal er
groot de nadeelen zijn, verbonden non be- waarschijnlijk gemeente-exploitatie komen. Men
scherming, hoe voorzichtig men in de toe- zal krijgen dat het stadsnet der tram doodge-
passing moet zijn, hoe heel moeilijk de uit- drukt wordt door de lijnen van buiten naar
voering zal zijn. Maar overtuigd zijn wijScheveningen. De exploitatie van het stadsnet
niqj, dat daarom niet zeer ernstig een po- j zou daardoor in buitengewoon ongunstige con-
ging gewaagd kan worden om enkele in- ditie Innen. Hiertegen willen B. en W. zich met
dustrieën, die volle levenskracht hebben, krach verzetten. Gedep. Staten zien, volgens mr.
maar door de onzinnige tijdelijke valuta- j Droogleever Fortuyn, over het hoofd bij de
toepassing van de wet van 1917 dat het hier
geldt, niet tegenstrijdige belangen van gemeen
tebesturen, maar eene verzoening betreffende
weg en werken.
De heer Weyerman, directeur der H. T. M.,
voerde aan, dat, wat het binnendringen van eene
intercommunale lijn binnen de stad betreft, het
meken ven het eindpunt afhankelijk is van de
1-MMwng van dn Ibiuw ven VaUrttut «n
CM. Suua »M M «Mo
/°™350 ^rellken '™-: 550 Vreemd In deze geschiedenis Is tevens dit),
por Ij 6esPrekke" F" moond >I5°' dat bij een deel van he, college zelf, de«
Bij een nog groo,er aantal gesprekken per ^,le h«' D" Miranda, zoo .1 ni*
maand moe, men een tweede ,«s,el aanschaf- <f 'eek d™ toch eroo,endeels onbekend wasj
ten, d.w.z. een tweede abonnement nemen. I door der "e\ °b?0 ."t
Hoe dit gecontroleerd wordt Voortdurend op «T, slechts zeer vaag lets van afwB»
drukke en minder drukke dagen. Het is de be- HoP'W derhalve dat op eene dergelijk^
doeling dat de ambtenaren een denkbeeld krij- factie d,e er belangrijk genoeg voor
gen van het aangesloten nummerof het veel b'ï deze interpellatie het gewenschte Uch|
of weinig aanvragen doet. Men zal dus goed onts,oken wordt.
doen zich zooveel mogelijk aan het aan'al voor- Indertijd is het meel gekocht om den broody'
geschreven gesprekken van gemiddeld 4 per prijs kunstmatig te drukken, en had de wethou-t
dag bij een abonnementsprijs van 85 per jaar der zich gestrengelijk aan dit principe gehou-t
te houden. Niet dat men bij het overschrijden den, dan zouden, gezien die 16.000 baaltje^
van dit aantal dadelijk in een hoogere klasse de bloemprijzen inderdaad gedrukt moeten zijn*
geplaatst word', maar toch is 't goed zich zoo- Waren zij inderdaad enkel tot dat doel gW
veel mogelijk daaraan te houden. bruikt, dan had er zeker iets in bovengenoemd
De berekening zal zoo ruim mogelijk worden <)e richting bereikt kunnen worden,
genomen ook voor buitengewone dingenhet I Al was het dan ook al geen loyale en eerlijU
in gesprek zijn der aangevraagde nummershet 1 concurrentie.
toestanden tot stilstand en dus tot onder
gang gedoemd zijn, te redden.
HET ZEDELIJK NADEEL VAN ZWARE
BELASTINGEN.
Hierop wijst óm „Prov. DrenUche «n Asser
Dst we onder maar vooral na de ver-
•cWösnds «tostaiMUf heden, «elk* w* Ja da
verkeerd aansluitenwordt een groot percen
tage afgetrokken van het in een maand gevoer
de aantal gesorekken waaruit vanzelf volgt, dat
het aantal g^ontracteerde gesprekken mag en
ook zal worden overschreden, m.a.w. dat niet
op een enkel gesprek meer zal worden ge
let.
Hoofdzaak is dan ook dat men een klasse-in
deeling krijgtParticulieren in den regel zullen
voldoende hebben aan een abonnement van 85
per jaarznkenmenschen zullen vaL'en 'in de
klasse van 110 per jaar fabrieken en redactie-
bureaux in de hoogere klassen.
De gesprekken, welke de aangeslotene per
maand minder gebruikt dan gecontracteerd is,
mogen n i e t in een andere maand worden inge
haald.
Wel mag men 't aan'al gesprekken per maand
over de verschillende dagen verdeelen, b.v. den
eenen dag twee, den anderen dag zes. Men kan
natuurlijk zelf het aantal gesprekken per maand
gaan noteeren, om later wanneer het Rijk meent,
dat men in een hoogere klasse moet komen,
In dezen schijnt dus openbaarheid de eenig*
en aangewezen weg te zijn.
Besmetting door onverpakte levensmiddel
Het Maandblad tegen de vervalschii
schrijft
„Waar in de laatste tijden de Staat en de Ge
meenten zooveel mogelijk de bestrijding d«
vervalschingen beoogen, achten wij het we»
schelijk een ernstig beroep te doen op de med»
werking van het publiek, bij de toepassing val
de meest elementaire hygiënische beginselen.
Wij bedoelen ten deze een zaak die zich mi»
schien moeilijk laat reglementeeren, doch dh
toch van hoog belang is, n.1. het behandeld
van de veelal zoo uiterst onzindelijke betaah
middelen natuurlijk in de eerste plaats hel
papiergeld en niet te vergeten de beduimeld!
centen I door dezelfde handen, die dl
onverpakte waren in papier of in zakjes afleve
ren. Wij weten zeer goed, dat er vele grootert
winkels bestaan, waar betaling en aflevering b«
aar men m een noogere xinsse moet Komen,
aan da cijfer ,a Man „I dl, al dan ah.
juist is.
In verschillende plaatsen is de gemeente
telefoon duurder dan het nu ingevoerde Rijks
tarief, hetgeen voor velen een genoegdoening
zal zijn. De rijksberekening is alleen gebaseerd
op het dekken der kosten.
Arbeiderswoningen voor den middenstand.
Wij lezen in het HblcLr
Van verschillende zijden is de laatste jaren
geregeld aangedrongen op het bouwen van
nderawoningent kamer keuken, drie
«older, De overheid ia voor dien
breekt dit niet en moet men niet gruwen van
aflevering vooral van vleesch en vetwaren
banketbakkersartikelen, die u door henden wor
den toegereikt, welke zooeven in tal van gort
guldens- of rijksdaalderspepiertjes en ce"***
graaiden, die wie weet hoeveel kiemen van b»
smetting bevatten.
Het publiek kan in deze belangrijke kwast»
zelf een zeer groote verbetering brengen, doo
zooveel mogelijk behoorlijk verpakte aftik"*
te eischen, en waar dit ondoenlijk b, »(-<**
die winkels te kielen, weer de betaUn» een h
of meer personen (eeohiedt, die niet
lerenemiddelea in directe eeerekln, k
Mocht het mogelijk rijn dcie kwestie lang»
(«ettelijken weg op te lossen en daerbij tevens
Üe uitstalling en verkoop van onverpakte levens
middelen op den openbaren weg beuoorlijk ie
regelen, dan bevelen wij haar in de ernstige
pverweging der autoriteiten aan, daar zij met
Be publieke gezondheid steeds, maar na
tuurlijk vooral in tijden van ^epidemische ziek-
teji/ ten nauwste samenhangt."
Draagbare filmtoestellen.
fin het Nationaal-Technisch-Scheepvanrtkun-
jlifr Museum te Rotterdam heeft een filmdemon-
itratie plaat» gehad, welke werd bijgewoond
Sloor den inspecteur van het zeevaartkundig on-
(derwijs M. J- van Alphen de Veer en tal van
Ileeraren van de zeevaart- en
(dcrwi
Birec!
jrisscl
.-herij schol en hier te lande. De bedoeling is,
He verschillende*scholen in de gelegenheid te
stellen de bioscoop bij het onderwijs te gebrui-
Een, waarvoor door den directeur van het
Scheepvaartkundig Museum een voor dat doel
geschikte filmcollectie wordt samengesteld. Een
draagbaar toestel werd gedemonstreerd, dat ter
beschikking der zeevaart- en visscherijscholen
«al worden gesteld. Een zevental films werd ver
volgens vertoond, ten einde de leeraren in de ge
legenheid te stellen een keuze te doen voor de
binnenkort aanvangende demonstraties op de
scholen. Tot slot had een bezichtiging der be
schikbare lantaarnplaatjes en leermiddelen
R'8»0- -i t
Rooken door jongelieden.
zijn ontslag, duaruit geen dienst meer behoeven
spannen toestand waurin de belanghebbende tij- die Barendje van den dageUjkschtn loop der stroopkf* in bel zijn handen. „Ja maar", l__
delijk verkeert. dingen had afgeleid Went ai mijmerend wm hij zelde hij, „hoe kan dat nou? Je bént toch nie(
Mr. Mend els, Md van de Eerste Kamer, de straat afgedrenteld, ganschelifk v-'rgetend gevallen f
optredende ten behoeve van den heer Ossen- otn. gelijk van eiken morgen en middag het vast „As ze hooren da "k gevochten heb", pleit*
dorp, die aanspraak op pensioen als onderwij- programma luidde, bij du schooldeur te wachten Kobus dringend, en met een verdachten trilklanl
te do<
Het Hof overwoog, dat krachtens artikel 60
der Grondwet, de beslissing omtrent het vcrlcc-
ï-ü «n ntk2ar° meT 1 aa^htne'ming «ervoor weiko' betrekking hij ongeschikt is ver- op Kobus, die, daar hij van boven komen moest, in zijn stem, „dan krijg ik op me zie] en ik Itdl
do daaromtrent bil de wet gestelde regelen, klnard, voerde tot bestrijding van het afwijzend «hi.id iets later buiten was dan Bei endje, en van de week al twee keer op me ziel gehad...
voor zoover in casu van belang gestold zijn in advies vqn den Pensioenraad aan, dat het lid- onder wiens broederlijk geleide zich te scharen een keer omdat me pet weg was en eene vooj
de Bevorderingswet voor de landmacht 1902,maatschap van de Tweede Kamer allerminst ge- Barendje"s nog nimmer verzaakte plicht was. die knpot'e ruit, Je weet wel. It Hoef toch g«e*
in de Pensioenwet voor de landmècht 1902 en noemd mag woroert een zeer Inspannende werk- Barendje besefte eerst het vreemde van zijn drie keer^op me nek te hebben?"
in de Wet van 2T Maart 1896 (Staatsblad no. zanmheid. Mr. Mandeis maakt onderscheid tus- toestand toen hij de straat bijna ten einde 'was| „Ja..." aarzelde Barendje, wiens gevoel v
50) (betreffende den Militairen Pensioenraad);schen den grootcn arbeid van den leider van gelooprn. Hij s!ond stil, en zag om zich heen, recht de billijkheid van Koos' klacht erken
dat'de vraag of een officier overeenkomstig heteen fractie en ten gewoon Kumerlid. Doarenbo- tnp»r ter inhaling van het zoo juist ontdektemoest. Hij stond nu geheel stil, verloren
bepaalde in art. 39, eerste lid, 2o. b. van ge
noemde Bevorderingswet in aanmerking kon ko
men voor ontslag onder toekenning van pen
sioen of van recht op pensioen, ter zake van
ongeschiktheid voor de verdere waarneming van
dei> militairen dienst ten gevolge van lichaam-?-
ven is de heer Ossendorp in de Tweede Kamer verzuim, dan uit behoefte aan geleide, want zijn aandacht voor dit netelige vraagstiik.
een verte<renwóordiger vnn een bepaalde groep Barendje vord dat hij heel wel alleen kon gaan. I Je kón eigenlijk niet zeggen dat Je gevaBan
der bevolking. Hij is een specialiteit in de Twee- Hij voelde zich dan ook weinig verontrust toen als cn heelemeal niks van an was..,.^L^
de Kamer en heeft een bijzonder beperkte taak, bij Kobus niet meer vond in de ol duisterder j «l» eentje nou drie keer in één week op t'n «1«
Als onderwijzer had do heer O^endorp dnnren- wordende straat, waar nog maar weinig school- kreegDat kon toch ook niet...
tegen een zeer inspannend- werkfaamheid. Plei- kinderen liepen, en hij keek zelfs niet meer de 1 „En dan", troefde Kobus, zijn zekerheid
gebreken eerst dan inoverweging genomen j ter vraagt op grond van de geneeskundige ver- 8trMt «f of bij hem soms komen zag toen hijwinnend bij het voelen kenteren van 't getij
kan worden wanneer die officier na geneeskun- k'nring voor den belanghebbende gemeentepen- lh«is voor da deur stond. Hij lichtte zonder „dte tedere jó was immers begonnen I"
dig onderzoek ongeschikt is verklaard voor sioen als onderwijzer. aarzelen de klink, stapte het smalle, nu heel en' „Ja zuchtte Barendje, -die niet óp kon t*g«
de vei dei e waarneming van den militairen dienst al donkere gangetje binnen en liep ineens door deze opeenstapeling van redelijkheid, „dan iuó
op grond van lichaamsgebreken; dat echter die i naar de keuken. I 4n.anr
ongeschiktverk la ring moet zün gegrond op de SCHEEPSTIJDINGEN. I. "Wat. do° p' z<k° oUppn f Woar Kobus i ZlJ spr" '*n nu vprdfr J'pt meer en lispeQ
bepalingen van het „Militair Keuringsreglem-mt" Johnn de Wi, kwom 3 Jan Vun Amsterdam te krc'et Mooder- die bi' het licbt v®" et'n klein ol,e- 'n eenen door naar huls Maar vandaag mist*
vastgesteld bii Kon. besluit van 25 Maart 101% Beiavin aan pi,'ie bd h<" hec'° !omui" s,ond ,e wriik">- Bewone onbeTCtiM»
(Stbl no 209) ter voldoening aan het beoaajÉE I I „Weet niet", zei Barendje, „'k Heb hem niet haast, die hem anders, lang voor het bedacht*
in artikel 7 van den aigeieeenen maDtregel^^n I Nootdefdijk, van Rotterdam «n Antwerpen n. gez'en."
- 1 w„Heb Je dan niet op hem gewacht, kwujon-
ontwoördde Barendje bedaard, „ver-
f „Jongens en ook meisjes helpt ons m
den strijd tegen het nicotine-gevnar. Weest flink
laat u niet overhalen de eerste sigaar of cigaret
te rooken, zoo spoedig went gij er aan en ten
(lotte wordt die gewoonte tot verslaafdheid."
Aldus het Correspondentieblad van den Ned.
JCinderbond.
Hoe geweldig schadelijk rooken voor jonge
lieden is vertelt dr. A. von Voorthuyscn in een
/rapport, uitgebracht op verzoek van de „Tucht-
Llnie" en medegedeeld in „D® Gong'. Het vol
gende is er aan ontleend
„Vrij algemeen wordt aangenomen, dat de ni
cotine de verschijnselen van de tabaksverfifti-
ging te weeg brengt. Deze kunnen zich bij den
mensch voordoen in een acuten en in een chro-
nischen vorm. De acute vorm is aan ieder be
leend en verloopt met symptomen van vermeer
derde speekselafscheiding, duizeligheid, misse
lijkheid, braken en een algemeen malaise-ge-
yoel. Soms komt hierbij diarrhee, onregelma
tige ademhaling en polsversnelling. De chroni
sche vergiftiging gaat gepaard met verschijnse
len van den kant van het zenuwstelsel, het hart
met de bloedvaten en soms van de maag en
'de ingewanden. Het duidelijkst aantoonbaar is
'de invloed op de gezichtszenuw. Bij sterke roo-i,
'kers ziet men nu en dan optreden een ontste
king van het gedeelte van de gezichtszenuw, dat
verloopt van het oog naar de her
'de dingen, waarnaar de patiënt scherp kijkt,
,verdwijnen bij deze aandoening uit het gezicht,
terwijl daarentegen de voorwerpen uit de
geving nog vrij duidelijk worden waargenomen.
Dadelijk moet hierbij worden vermeld, dat deze
aandoening slechts bij personen boven 40 jaar
yoorkomt. De gezichtszenuw schijnt, na het 40e
(Jaar vatbaarder te worden voor de inwerking
Van de tabak.
Op rekening van de tabak wordt voorts nog
geschreven een verandering van het algemeen
Zenuwstelsel, die zich uh in groote prikkelbaar-
hedi, slapeloosheid en een beven van de vingers.
Vaker nog dan oogstoornissen worden afwij
kingen van de zijde van het hart bij sterke roo-
kers «ongetroffen. Niet zelden treft men bij hen
,ean een gevoel van beklemming op de borst en
kortademigheid, verschijnselen, die afhankelijk
Zijn van een slechte hartwerking. Voornamelijk
schijnt de hartspier te worden aangetast, terwijl
Idoor proeven op dieren, die lang aan tabaks
rook werden blootgesteld, tevens verschillende
Veionderingen in de bloedvaten konden worden
aangetoond.
Zeer bekend is ten slotte de bij rookers voor
komende chronische ontseking van het slijm-
.vlies der keel. In aansluiting daarvan vindt men'
tevens als gevolg van overmatig rooken aan
doeningen van het slijmvlies der maag en van
do ingewanden met verschijnselen van gebrek
aan eetlust, gevoel van zwaarte in de maag
streek, ongeregelde ontlasting enz.
Het behoeft niet te worden gezegd, dat deze
aandoeningen niet bij alle sterke rookers voor
komen. Er zijn menschen, die bij een groot mis
bruik van tabak hun geheele leven volkomen
gezond blijven én oud worden. Hiertegenover
staat een aantal personen, die de nadeelige ge-
Volgen reeds bij zeer matig rooken ondervin
den
„Het antwoord op uw vraag: Wordt het ge
bruik van cigaretten minder schadelijk of scha
ndelijker geacht dan het gebruik van tabak in an-
Jderen vorm kan kort zijn.
Het gehalte'van nicotine schijnt bij cigarptten
Jfets lager te zijn dan bij sigaren en tabak. Hier
tegenover staat, dat de verbrandingsproducten
l»an het papier prikkelend werken op de
'en op de keel.
Favarger meent, dat door het
jgaletten vooral de
^schijnselen v als
Voorschijn worden
bestuur (Kou. bestuit vit 5 Jan. 1903 StbC no.1 4 Pncifjc kust' k""!'n 4 "om- 3 uu' 30 mi"'
2), bedoeld in artikel 39, tweede lid ven meerga- 10 Jr.™1!''.11 !an-
noemde Bevorderingswet en in artikel 5, epr-te
lid van meergenoemde Pensioenwet, terwiil in
elk geval, krachtens de wet van 21 Maart TfT6 ^brandt, van
Stbl. nr. 50, noodig is het advies van den Mill- ,trok J"n- v,an Saban/,.
tairen Pensioenraad nopens de toekenning, op Zee,QnAdifl- kwnra 3 Jan' vun Amsterdam te
grond van zoodanige ongeschiktvorklaring, ven Bu®™» Ayres aan.
pens:oen of recht op pensioen ter zake van on-' Alchibn, van rSuenos Ayres naar Rotterdam, „Nee", zei Barendje ernstig en onder zijn oogen met of vnn de deur, die Bntendje half*
geschiktheid voor de verdere waarneming vaniVer,rok dan- vnn Bahia. hooge voorhoofd fronsten zich even zijn wenk- open had gelaten, in afwachting van Kohu*'(
den militairen dienst ten gevolge van lichaams- I Bovenkerk, ^yan Rotterdum nanr Britsch Indiè, brouwen, „want dan krijg ik honger." I komst.
Tjisalak, kwam 3 Jan. von Soerabnja te San
1 Fiancisco aan.
Rembrundt, van Java naar Amsterdam,
gen
„Nee'
geten."
„Vergeten, vergetenprutteldo Moeder,
terwijl zij de strijkbout neerzette en een stuk
dat klaar was opvouwen ging.
vergéet je niet te eten."
zame Barendje naar binnen stuiven deed. Dttrt
maal stord Barendje al lang in de keuken
had zün stroopkan op de tafel gezet, toen Kobttl
nog met ongewone nauwgezetheid zijn roeien
veegde in de gang.
„Die heb zeker wat on z'n guweten dat I*
niet binnen komt 1" raadde Moeder grimmig",
boterham bedreiging nlvast in haar stem; z(|
zette haar handen op haar heupen en liet haar
i 1 Jan. van Port Nutul te
Hmc Militair Gerechtshof.
DIENSTWEIGERING DOOR EEN
VAN GEZONDHEID.
Het Hoog Militair Gerechtshof deed in hooger
fceroep uitspraak in de twee zaken tegen den of-
jficier van gezondheid 2de klasse bij het perso-
'tteel van den geneeskundigen dienst der land-
nmacht te Amersfoort, Chr. E., oud 32 jaren,
Qgeboren te Arnhem, die appellant was van twee
[vonnissen van den krijgsraad te Arnhem, waar-
[bij hij was veroordeeld tot veertien dagen mili-
ptaire gevangenisstraf en eene maand militaire
Igevangervisstnif, beiden voorwaardelijk met een
foroeftijd van een jaar en met aftrek van het reeds
(ondergaan voorarrest, ter zake dat hij te Adkrs-
foort op 20 en 21 Februari I92T en 8 Juli 1921
(telkens opzettelijk heeft nagelaten te gehoorza-
[znen en na te komen de orders van den dirigee-
fcend officier van gezondheid 2de klasse, chef van
het militair hospitaal G. L. C, om in het militair
jhotpilaal aldaar de zieken te behandelen.
Van de in deze zaak gehouden pleidooien ga-
*eft veralag, waarbij de artvocaat-fiskaal de
^voorwaardelijke veroordeeling van den bekl.
LvrOeg tot twee maal echt dagen gevangenisstraf,
aftrek van het voorarrest en mr. L. van
t concludeerde tot vt ij spraak au ba. opleg-
t der minimum straf,
towzls men zich beiIWiat beriep beklaagde
f «ijne ongeschiktverklaring voor den ml-
i diaaat an nwli *4 in afiMtèÜag van
gebreken, alvorens omtrent hrt verleenen van P°^s* 3 "!an- Sagres.
ontslag eene beslissing genomen kn» worden; kwe,
dat derhalve de ontreschiktverMariivg van apne'- Algaobaei aan. D
lant op 8 Juli 1920 niet de beteekenis had,parken van Batavia nanr Rotterdam, pass.
door appèllant daaraan gehe-ht; dat verder ge- an' 1 [a ,ur* r
heel buiten beschouwing ken worden gele.cn1 R,<^^-nten, vertrok 4 Jon. vnn E»st London
de vraag of het gèneeskund'g onderzoek door f nln
appèllant, op lost ven den minister ven oorlog,1 Andi,k. vertrok 5 Jen. vnn Rotte,dom non,
op 20 December 1920 ondergane, gegrond wos «"„-Ui leans
op de bepalingen von de Bevorderingswet voor E»"m' vertrok 4 Jon' Homburg nnor Am-
de landmacht 1902 of op de Pensioenwet voor,SUr i1"1-
de landmacht 1902 vermits enkel van belang is 1 B 1"M' vo" Amsterdam nanr Java, kwam 4
of appèllant door de bedoelde onge«chiktverkln-aa' J nua a^* v u
,i„ Noorr nm, vnn Rotterdam naar N?w-/ork, ver-
ring zich verder ontslagen mocht achten ven de 1 A
V 1... i. f u k. „1_ tiok 5 Jan. nam. 7 uur 30 m n. van Boulogne,
verplichting tot het verrichten van zun dien-t als K
er Jk -j a A*. 1 Ridderkerk, kwam 5 Jan. van Antwerpen te
officier van gezondhod: dat nu, waar de dierst-
beirekking van een officier eerst e'nd'gt met in- er nn} aan' - n
gang van het tijdstip, w.arop hij ingevolge dJ SLammelsdsjk. wordt 6 Jon. te Rotterdam ver-
Wet hetzii den rang van officier verliest betMJ vertrol BomR naar Caltudo.
WoMft vertrok 5 Jan.
k i k k. j:- naar Zuid Afrika,
gen wos, gehouden was tot het vernrhten van d,e| Rot.
n ilitaire diensten, welke hem werden opgedra- 1
gen en tot welker uitvoering hij in stoat wos; lwom g j„„ vn„ Oost Aftikt., I. v.
dat deAalve de dirigeerend off!cier van ge- L0„den, te Rotter.' nm aan.
zondheid G. L. C., chef van het militair hospitaal Bliweanj kwam 5 Van Hamburg te Am-
te Amersfoort, ongetwijfeld zooals ook door slerdem aan<
den krijgsraad in zijn vonnis terecht is nangeno- Celel>es, van Amsterdam naar Java, pass. 4
men bevoegd was tot het geven der bedoelde jan Wight.
orders; alsmede dat appèllant verplicht was ge- I Houtman, vertrok 1 Jan. van Brisbane naar
weest die orders na te komen door op de aange- jaV£U
geven dagen den hem opgedragen d:enst aan te jan pieterz. Coen, vnn Amsterdam naar Bnta-
vangen en daarmede voort te gaan tot het vja> vertrok 4 Jan. vnn Genua,
oogenblik, waarop voor hem mocht intreden een jeson> vertrok 3 Jan. van Mollendo naar
noodtoestand, namelijk een toestand, waarin hij Arica.
zich zou zien gesteld voor eene verrichting, wel- jaVH, van New Jfork naar Java, vertrok 4
ke voor hemzelf, In verband met zijne lichame- jon van suez>
lijke gesteldheid, noodlottig zou kunnen worden; Kawk kwam 4 Jbn. 7 uur van Rotterdam te
<Jat een geval van overmacht in den zin van padan(y ann.
art. 40 van het Wetboek van Strafrecht, waarop j Rrakatau vertrok 5 Jan. van IJmoiden naar
appèll ant bij monde van zijn raadsman, een be- g^aviti.
roep heeft gedaan, in casu zich dus niet voor- L^rchm^ kwam 5 Jan. van New Orleans te
deed- 'Rotterdam aan.
dat dan ook de kriigsrand in zijne vomvssen 1 Menado, van Australië naar npnr Rotterdam,
terecht appèllant strafbaar heeft geoordeeld ter vertrok 4 Jan. van Gibraltar,
zake van de hem ten laste gelegde feiten; Minerva, van Amsterdam naar West Aluka,
dat bij het bepalen van de strafmaat rekening pass. 4 Jan. La Coubre.
behoort te worden gehouden met de navolgende Nieuw Amsterdam, veitrok 4 Jan. nam. van
omstandigheden: de ann appèllant verstrekte New-York naar Rotterdam,
opdracht om een verzoek om onts'ag wegens Noordnm, van Rotterdam nanr New-York, ver
ongeschiktheid voor de verdere waomenvng van tu1 t vermoedelijk 5 Jan. voorin, van nou o"ne.
den militairen dienst in te dienen; de hem ver- Tnbn^an, von Batavia naar Rotterdam, pass-
inspecteur yan den genee«kun- 2 Jan. Perim.
landmacht, met machtiging van Toha. vnn Britsch Indië naar Rotterdam, pass.
minister van oorlog gedane schriftelijke me- 2 Jon. Perim.
Tjisalak, kwam 1 Jon. van Java te San Prun-
,Nèt zool" antwoordde Moeder rap, op een! Barendje neep zijn lippen opeen en zweef
toon als hadden Barendje's woorden haar nu wel nadrukkelijk.
volkomen in 't gelijk gesteld. Zij legde het op-Het was het groote gat in Kobus' kous, d«l
gevouwen stuk boven op een stapeltje en zich zijn knie zoo onbaimhaitig-verrnderlijk bloot
oprichtend, terwijl zij haar van 't bukkeiy moe- deed komen, dnt Moeder'» speurende oogen
den rug met beide handen steunde,sprak yij op het eerst ontdekten. Zij deed een stap vooruit*
nu heel veranderden toon„Nu Kobus ef toch 1 „Dacht ik het nietl" kreet Ze. „J© bent weer ol
nog niet is, kon jij wel even een boodschap 't vfechton geweest l"
doen." I Kobus mat in de kleine keuken den groot*
Barendje zei niets, doch rechtte zich in het sten afstand tusschen zichzelf en 't dreigendego
besef vnn zijn bevestigd»» zelfstandigheid.^ j vaar. „Neëe", verweerde hij zich met bangO
„Stroop Kalen. Hier." Moeder zette iffil.ti» stelligheid, „'k Ben gevallendoordat het ZOO
steenen stroopkan voor hem neer, waJtrvan het glibberig is... door de modder, 'k Bon zoc
deksel met een touwtje aan het oor zat»vastge- numr vun de stoep dfgegleëe. En 't dec nog
maakt. „Maar zorg dat je den kan recht houdt,' snv?».g zeer ook", besloot hij huilerig, met
dat ri t ol de stroop tegen het deksel loopt, klagelijk gebaar naar zijn been tastend, in een
zooals bij Kobus laatst." politieke poging, om den toorn in beklag t«
Het was nu volkomen donker buiten en In alle doen verkeereh.
winkels brardde licht Barendje liep behoed-1 Voor het fornuis gehurkt, wnarvan hel
zaam over de vettige steenen, vol aandachtige deurtje hall-open stond, tuurde Barendje in den
zorg voor wat hij droeg, soms z.ch afvragend r0oden gloed met do stil-voizonken aandacht
of Kobus nu al thuis zou zijn. Hij ging aldoor
aan den kant van de straat, voorzichtigjes voe
tend over de glimmende stoepen, zonder aan
dacht voor wat er gebeurde ora hem heen. Tot
hij een hoek omsloeg, waarachter in het smalle
zijstraatje, een plots rumoer hem uit zijn aan
dacht opschrigte. Barendje stond stil en tuurde
naar den overkant, waar het erge aan 't gebeu
ren was daar worstelden er twee, the elkaar
st'jf en zwijgend omgrepen hielden, en waarvan
alleen de bennen spartelden in de donkere rnod-
j derrond hen sprongen met wilde kreten en
gebaren, er drie die wonderlijke spoken leken
in het mistige lantaarnlicht.
Barendje staarde roerloos en gespannen «n
in het onzekere licht herkende hij Kobus.
„Gompiel" vloekte Barendje met een kneep
in het oor van de stroopkan.
1 Onbeweeglijk b'eef hij nu op hetzelfde plek
je, zijn oogen fel en strak nanr de vech'enden,
en wachtte. Soms gingen zijn lippen vaneen of
hij wat roepen
hoe Kobus bij
van wie niet weet w«t er om heru heen ge*
beurt. Maar geen woord en geen b«*©gmg ont*
snapten hem.
Wat die Kobus liegen kon f Je zou het haast
zelf geloovcn 't Klonk toch imm:rs precies
of het ei M waar was I Zou Moeder het geloo*
ven en hem niét op z'n ziel geve.» Eventje*
kijken om te zien hoe Moeder keek t BarerdJ*
wilde zich voorzichtig omdraaien, maar hij
durfde niethij voelde zich zoo stijf daar zitten
of hij zich nooit meer zou kunnen bewegen, en
zijn hart bonsde in zijn keel.
„Nou", bromde Moeder, „'t ziet ei mooi uit<
Ti Heb zeker nog niet genoeg voor juUUi t*
doen." Maar Barendje'» gespannen aandicht
hoorde hoe Moeder's stem toch al minder did*
gend klonk. Zou Kobus nou niet op z'n ncH
krijgen Driemaal in één week Ademloo*»
voorzichtig durfde Barendje omzienMoeder
stond over Kobus heengebogen, sloeg met haalt
wou, maar hij zweeg. Hij zag vlakke hand langs de modderplekken op «4*
a onder lng, maar plotseling, broek. „Morgen maar schoone kousen antrek*
door cc-n onverwachte beweging, den onder ken", zei ze met een zucht. Barendje zuchtt*
kantelen d^ed. Nu leek de kans te keeren, hij ook, diep, van verlichting en voldaanheid
kne p de stroopkan vaster en schreeuwde j jjet werd nu rumoeriger in huis, want Corri*
en Marie waren thuis gekomen uit school «I*
van den druk der angst bevrijd, voikl
zijn gewone roerigheid terug.
„I'ak
volgens door den
digen dienst dtr 1
dedeeling dot die inspecteur hem voor de ver
dere waarneming van den militairen dienst onge
schikt verklaarde; de hem door zijn onmidrM-
lijken chef gedane mededeeling dat zij nu niets
meer met elkaar hadden te maken; de lange tijd
gedurende welken hij feitelijk voor eigenlijke
dienstverrichtingen ongemoeid werd gelaten;
de omstandighe-'d, dat klaarblijkelijk als reg»l
nhn militairen, dfe voor de verdere waarneming
van den militairen dienst ongeschikt zijn ver
klaard, in afwachting van de beslissing nopens
hun ontslag en pensioen militaire diensten niet
meer worden opgedragen;
dat op grond van deze omstandigheden, waar.
nek t'
h'jar in dit groo'sch moment, waarin Barend- Kobus.
je zijns broeders's triomf verzekerd achtte, zag
hij, van hij wist niet wuar, een groote man kwam
toegesneld, zich bukte, de vechter» beetgreep,
ze, een nanr links en een naar rech's, van zich
afduwde <»n toen, met een schop nanr rechts
en een raar ïirks, losliet wat hij beethad. Een
oogenblik stonden de twee verwezen, de krij-
tende toeschouwers wnr«-n nl weggestoven, dan
blies de vreemde jongen, zijn broek op'rekken
de en nog eenmaal jouwend achter zich om,
den aftocht.
„Gompie!" vloekte Barendje weer, ontnuch
terd, en de stroopkan zakte.
Nu stak hij de straat over nnor wonr Kobus
nog al ijd stond: die scheen in zijn ontdaan
heid nouweliiks verbaasd hem daar te zien.
„Zoo'n smeerlan!" schold hij hijgend, met een
blik in d" rirhtirg, waarin de onder verdween.
„Hoe kwam 't?" informeerde Barendje za-
kei soms 'S millings om drie uur ol begint to k^'ük.
schemeren en dat het als de scholen uitgaan al Mnnr den gehnvenden Kobus ontbrnlc de lus-
Usselstrotim, ven West-Afriko nuor Arostur-
iom, vertrok 4 Jon. von Havre.
Da verraderli'ke waarheid
door
MARIE SCHMITZ.
Het was in den wintertijd, in dien tijd dnt
door appèllant de meening heeft kunnen koes- I donker )s jn de straten. lederen middag,1 branie voor een omstandig relaas. Hij zag
teren dat hij eenmaal ongeschikt verklaard zijn- wanneer de jurilt hel Ier was, tuurde Barendje ialV{rs bemorste Ueeren neer en antwoord
de, niet meer zijn dienst behoefde te doen, de j zjjn jeesboekje heimelijk naar de benepen
straffen door den krijgsraad opgelegd te zwaar builen door de hooge romen, waarvan geluk- Hij spuugde me, toen gaf Ik hem een mep
zijn en tot het minimum teruggebracht behooren het ondergedeelte maar van matglas Kijk ik er 's uitzien...."
gestreepte gordijnen tot
Dan
gevallen «ich niet verzet tegen beklaagdes voor
waardelijke veroordeel ing;
beklaagde werd nu door het hof
tot twee maal één dag militaire gevangenisstraf,
met aftrek van het ondergaan voorarrest, waar
door deze straffen worden geacht reeds te zijn
ondergaan.
School- en Kerknieuw*.
Pensieonsaanv.age T. L. Ossendorp.
langhebbende lijdt, hem blijkbaar niet verhin
dert teer inspannende en tijdroovende werk
zaamheden te verrichten en dat de bewering dat
niet in staat zou zijn de veel rustiger be
trekking van onderwijzer wederom uit te oefe
nen eene bewering is, die door de feiten zelve
wordt weersprokendat overigens rie waarge
nomen gebréken niet tot ernstige verandering
der organen hebban geleid en mitsdien geens-
BÉna te gebleken, dat een beletsel «ouden
vmsm tegen «ene yet bet et mg va* dik ever—
wuiuriL^ was en wnarVoor de gestreepte goraijneu w» i „Kom maar mee", zei Barendje troostend,
dat de krijgsraad ten onrechte heeft aangeno-h^lemaal waien opgetrokken. Dan i„ het licht van den eerstvolgenden winkel
dat het militair belang in de onderhavige op de kleine trapgeveltjes aan d«»n aanschouwden zij de verwoesting. Kobus' jas en
I overkant de zon eerst nog wel scheen, maarbroek waren als ingesmeerd met módder en zijn
j met een al smaller wordende streep die tel- linkerknie kwam te zien door een gapend gat
veroordee d hoQ?„r Mom tot hij eindelijk alleen het jn zjjn kous.
bovenste trapje nóg maar goud-geel kleurde. t En op me rug? vroeg Kobus bibberig, ter-
Dan spiedde Barendje met naarst ge aandachtw|jl hij zich omdraaide.
om van dit laatste plekje licht he. verscheiden „Ook een beetje," zei Barendje. „Maar ik zal
niet te missen, maar dan gebeurde het meestal je wel schoonmaken."
dat de Juffrouw net een som op het bord Toen zette hij behoedzaam de stroopkan op
schreef om uit te rekenen, of dnt de jongen de stoep, knoopte zijn jasje los en begon met
naast hem een knikker of eenig ander belang- den binnenkant want die zag j© toch nooit
wekkend voorwerp te voorschijn haalde en ter het werk der reiniging.
bezichtiging behoedzaam op de bank etaleerde. ^Zoo zie je er bijna niks meer van, verklaar-
Dan liet Barendje zich afleid n om na een wijle de Ba rendi je met een luchthartig optimisme.
Overspannen of niet? mgt schrik en spijt te ervaren dat het groote maar Kobus, opziende van de mistroostige be-
Voor den R. van St. is Woensdag behandeld moment hem alweer was ontgaan. schouwing van zijn kousen en broekspijpen,
het advies van den Burgerlijken Pensioenraad I Maar nu was het na een aantal heldere dagen
betreffende de aanvrage om pensioen van T. L. j voor het eerst een grijze lucht. Er was heel
Ossendorp, gewexen onderwijzer aan de open- dien dag geen zon geweest over de ttraten óte
bare lagere school no. 32 te Amsterdam. Dit donker zagen van de modder, want^ s nacht»
advies was afwijzend op grond o.a. dat belong- j had het hard geregend. En toen s mwoogs
hebbende den ouderdom van 65 jaar nog niet Barendje'» oogen in de dierbare gewoonte van
had bereikt, dat do overspanning waaraan be- zooveel dagen, de trapgeveltjes zochten, zog uj
hoe een waas van mist ze heelemaal grijs maakte
tegen de grijze lucht.
Nu was h"t wel héél donker toen ze buiten
kwamen in de vettig-natte straten: hier en door
brandde ern winkel «1 licht; dat gaf een ge
lige en roodachtige achijn in -den mist. Barendje
dacht aan de blauwe lucht van «nders dia soo
hoog boven de huizen hing en er w«s «en ver
drietige verwondering In hem, dat de dingen
toch zoo gavtw verenderen kunnen.
Het «as dec* bepetnxfavg w Wet engewonn,
profeteerde somber:
„Je zal d'r wat van hooren thuis.
Barendje had zijn stroopkan weer opgenomen
langzaam aanvaardden zij den tocht. Barendje
droeg nu weer de witte kan met strakke aan
dacht rechtop voor zich uit, behoedzaam zim
voeten zettend op de ongelijke steenen, ah»
droeg hij een gewijd# kostbaarheid. Een tijd
lang zag Kobus het zwijgend ann, mnnr het
woedde en gistte in hem, na zijn schokkend we- i «üop
dervaren, tegenover Barendja's onaandoenlijk-1 waarW<V
heid en plotseling, op een toon van «keigen en 1
tmeeken in «enen, barstte kij uh l
„Je sagt ar nik» van hoor, dat gevochten
£r
„Wat dant" vraag omoomW f
jDatJk^govhUerv ben."
„Bij Hein Bos, in den timmei mnnswink«T<
vertelde Cor opgewonden, „daar hebben se ee»
machicn, as je door je hand op houdt, dall
krijg je doer je heele lijf heen een schok. Zo*
eng I We hebben 't allemaal mogen probecren»
Marie durfde niet, maar ikke weL Ga je mor*
gen mee Kobus plaagde ze, haar Inuine tin*
teloogen lachend narfr die van Kobus.
„'s Nogal lollig ook I" smaalde Kobus, adte
ter een hautaine minachting voor het geval «ij*
angst voor de griezel-machine verbergend.
„Nee, je durft niet I" sarde Cor.
Barendje zng vnn Cor nnnr Kobus, die sfl*
schouders ophaalde en «weeg. Kobus niet «kir*
ven Barendje docht «an daurstraks, toen Ko*
bus vocht met «ien jongen, dia hein geaputlfd
had en die toch grooter was don hijzelf. Al*
die gemecne groote vent er «ich niet mee bo*
moeid had, dan had Kobus hem ónder gekrat
gen I Barendje zag het alles weer gebeuren
zijn oogen blonken.
Je durft niet", sarde Cor tartend. Je btew
een flauwe knul".
„Nietes I" viel Barendje uit, fel-in-vercm**
wanrdiging, „want hij heb een vreemde Jó, di*
veel grooter was, op z'n nek geslagen, m®*"
toen kwam er een vreenuie vent en die...
Barendje stokte midden in zijn heftig vte*
haal, want de booze angstblik van Kobu*
bracht hem de plotselinge ontnuchterende Imj
zinning. „Dacht ik 't niet 1" kreet Moeder, wte<
oogen dreigend Kobus zochten, wien de verj
raderlijke gloed opkroop tot onder zijn rood<
haren, al stamelde hij verwoed: „Nietesl G*l
meen mispunt 1"
Barendje zat verslagen, «ijn blauwe ooge*
wijd van schrikzijn mond viel open jn ontj
steltenis. Nou had hij tóch gezegd wat WJ r
zeggen wou. Nou *ou Kobus tóch op si»
krijgen... «kiemaal in één week... en
zijn schuld.
Moeder had Kobus bij een arm gepakt
dooreengeochud, hij kreeg bnks en.rechte
klap en schreeuwde hfid. En Barendje «at d
triltend-ontdaan m*t het vernederende gei
«1st een ander do slagen opving «Be hem t
Fn jij mote J« «oh schamen, Ueène
niet 1" snauwde Moeder kwaad hem toet
gen heb ft je toch warentigr «tol «Hjg* f
Bn. ...rlijk. Bsretwii.
-kaamde sich diep tte* d*