K hiAkk iramiiv
VaertiendaagBoh Blad
vaar da Hulahaudlng.
EN
1
IP.
n moes
I
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
iergambacht, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN. BOSKOOP, (JOUDERAK. haastrecht, moordrecht, moercapelle, NIEUWEH»
[£RK a. d. LU OUDERKERK a. d. U„ OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN. STOLWIJK. WADDINXVEEN. ZEVENHUIZEN, ena,
Zaterdag 9 September 1922.
61* Jaargang
It nunmer bataat uit 2 «lades.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
om
V
ft
els
t-
:en
IK.
EERSTE BLAD._
wflizi IntilltctiHli bolauystuiliag
1
------
In den Maalstgfh
in o» g«8»t8«roids0l.
aar
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon* en Feestdagen
o>
5eb.
■dam, vertrok 5
'sterdam te Ba*
lava naar Cal*
•rloht
my» mi
i.
•a
4
ten doet.
Mevrouw
een repetitor voor
nigïER
ijre
•I
MK
G
d
f
naar Z.~Afriksfc
M.
Rotterdam W
disfjord,
snda.
U September
.elijke richtin-
wellicht e«i*
dat ik je
wat'mood
eanklo'pph
lang Rar
ilang»
IMI
V 19.
88 40
lam naar New*
C0.
msterdam naar
ithampton.
ar Amsterdam
ioh«p.
OtSTii
•ON 680.
24
eesch
GOIDSCHE COURAF
ir Britsch-Indi?,
bodig.
iastig«
ledige
kunnen we dat herstel in de hand werken-
Waar we de vermindering der productiekost
ten fettelijk niet in de hand hebben, moeten
we trachten ondanks «Mes de intellectueele
bétentgstelling op te voeren. Het aal de gees
telijke gezondheid van ons volk en onze
nationale beschaving ten goede komen.
Mr K.
naar Batavia,
ADVkhTENHEPHIJHi Uit Gouda «o omstreken (bahooranda trt dm bamrgfrrtairh
1—5 regbl» l JIO. elke regel meer f 0.26. Van haften Gouda aa den haaor«trüurt
1—A regel» 1.66. alka regel meer f 0.3a Advertentie» la het Zaterdagnonuaar 10
büalag op den prijs. Liefdadigheids-odvertentien de helft van des prtfn
INGEZONDEN MEDEDEKUNGKN» 1—4 regale ƒ2.06, alk. regel maar ƒ1
de voorpagina 60 hooger-
Gewon» advertentiën en Ingezonden mededelingen hfl contract lot sasr ga
Aen prijs. Groot* letter» en randen worden berekend naar plaatsruimte
\.Ad verten tién kunnen worden ingezonden door tuaerhenkomat vaa soiled» boekha»»
dèfaren. Advertentiebureaus en onze Agenten an moeten daag» vórtr de nl»>
aan bot Bureau zijn Ingekomen, teneinde van opnam» verzekerd te slis.
Rotterdam, past
m naar Batavia,
ar New-OrlearuL
pioo.
naar New-Zori^
?ne.
Rotterdam, voer
mijl West voort
ABONNEMENTSPRIJS» per kwartaal ƒ2.25, par waek 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.90. per week 22 cent, overdl waar de bezorging par looper geschiedt,
Franco per poet par kwartaal J 3.16, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden degelijk» aangenomen aan on» Bureau! MARKT 1L GOUDAi
bfl oase agenten en loopers, den bockhandel ca de postkantoren.
Onze bureaux rijn dagelijks geopend vaa 9—d uur.; Administratie TeL laL B2|
Redactie TeL 54A
4
Oho Gmebner kwam uit zijn kamer, zette
een groenen bril af, en streek zich met de ma
gere vingers over de oogen.
„Ben je daar eindelijk, Susd? Elise heeft zoo
juist getelefoneerd. Je moest je morgen eens
heal netjes maken, mevrouw von Pautein heeft
heeft voor het eerst de invitatie aangenomen, ze
komt met familieleden uit Silezië. Ook de beeld
houwer HörseHmmp en zijn vrouw. Elise zegt,
dat ze een Poolache gravin of vorstin is, ze
heeft vier weken bij Julius in de kliniek gelegen.
En dnn nog een heeleboel meer menschen."
Susanne rukte haar man heftig het taachje
uit de handen en liep de eetkamer binnen. Aan
de vierkante tafel, waarboven een ötiderwetsche
gaskroon brandde, zaten Kuit en Liesel, haar
beide kinderen. Ze waren beiden bleek met spit
se gezichten. Langzaam en met tegenzin lepel
den 'ze hun rijstebrei, en glimlachten nauwelijks
toen hun moeder de gezichtjes tegen rich aan
drukte. Natuurlijk, de rijst was aangebrand,
maar vader had gezegd„Geen kunsten hoor!
Wees bhj, Uat je nog wat te eten hebt.”
Dat zei hij ook dan. tafel tegen hen, als een
gerecht, f door het siechtbeteeddm dienstmeisje
klaargemaakt, totaal mislukt, hun afkedr op
wekte.
En hij zelf dwong zich, op te eten wat hij op
het bord had, en keek Susanne niet eena verwij
tend aan.
Het was Susanne, als moest ze zich nu voor
de kinderen verontocbukHgen.
„Wacht, ik breng jjdMe wat lekkers T t
Ze liep snel naar de provisikest, zocht na»r
een aangebroken bus met cotwerven, gooide
een paar bierflesschen om, brak «en bord, en
liet eindelijk, toen ze niet vond wet ze zocht,
een bus ananas openen, die ze sedert weken
voor *en bijzondere gelegenheid bewaarde.
OVERZICHT.
Wanneer een oörlog. wordt gevoerd en een
der belligerenten lijdt geduchte nederlagen, dan
past men veelal het stelsel toe den opperbevel
hebber af te danken en nog cens een proef te
nemen met een nieuwen man. Een dergelijk ex
periment wijst meestal op een zeer penibele si
tuatie van dengene, die tot dergelijke maatre
gelen ovecgaat. Ook in Griekenland, nu de Tur
ken de eene verbluffend» overwinning na de an
der» behalen, heeft men deze procedure toege-
7*st. Enkele dagen geleden heeft men kunnen
lezen, dat de opperbevelhebber, dB tot dusver
de operaties jeidde, naar huis werd gezonden.
Hij werd vervangen door generaal Tricoepis, die
echter weinig heeft kunnen genieten van zijn
hooge onderscheidingwant nauw was hij op
perbevelhebber, of hij werd door de Turken
reeds gevangen genomen. Generaal Polyimana-
kos volgde hem op. Tropwens honderden ande
re officieren vielen tevens in Kemalistische han
den, wel een bewijs, dat hét den Turken zeer
voor den wind gaat. Ze rukken voortdurend
meer naar de kust op eh het begint er voor
het Grieksche leger hoe langer hoe bedenke
lijker uit te^zien. Het schijnt, dat' de Turken
op minder dan een dagmarsch van Smyrna
reeds staan en het is dan ook alleszins aan te
nemen, dat de val der stad niet al te lang meer
op zich zal laten wachten. De Grieken retiree-
ren voortdurend en tal van berichten gewagen
ervan, dat zij, om de Turken nog wat moei
lijkheden te bezorgen, de dorpen en steden, die
zij doortrekken .op hun aftocht in brand ste
ken. Een dergelijke wijze van handelen heeft
echter voor de Grieken het nadeel, dat de Tur
ken, wanneer het op onderhandelen aankomt,
stellig met ferme schadeloossteUings-etechen
voor^den dag zullen komen.
flNS^en gander valt gemakkelijk af te lei-
4BMn men te 'Athene met de handen in het
haarTitrfeeds namen wij een telegram op, dat,
er zich toe beperkte vast te stellen, dat het’
Grieksche kabinet is afgetreden en een ander
al even kort telegram repte ervan, dat koning
Constantijn met onbekende bestemming dé
iten»
IT.
>L 1928.
nvoerd 191
1« K.G.
kwdiUH f 88.M
85-00 6 f mJ
punt snet 5742 uitgaven den ook aaruner-
'kelijk lagi&r dan m de laatste 12 jaren was
v<x>rgeloofnen, het on-gehiksjawr 1914 uitge
zonderd, dat met 3754 het afgeloopen jaar
evenaarde.
Het zou echter onjuist zijn, deze vermin
dering uitsluitend aan de verminderiing onzer
intellectueele belangsteHinig te wijten. Zui
ver o economische redenen spelen ook hier
een rol. Ons geestesvoedsel is ons té duur
geworden. En de oorzaken daarvan, hooger*
prijzen van papier en andiere grondstoffen,
meerdere bedrijfskosten voor gas en elektri
citeit, hoogere k>onen en hoogere winsten, sel wordt er mdeilijker door. Indirect alleen
zijn allen uit den huidigen stand van ons
©economisch leven te verklaren. Het druk
ken is niet meer te betalen klaagt men
Meer diere klacht wijst weer terug op onze
verminderde geestelijke belangstelling. Duur
en goedkoop zijn betrekkelijke begrippen.
En wanneer men voor een plaats bij een
voetbalwedstrijd meer over heeft, dan voor
een boek, dan bewijst dat, dat het boek al
leen relatief te duur is, det wil zeggen, dat
het meer kost dan men voor de voldoening
van de behoefte, waarin het voorzien moet,
over heeft. De gevolgen van deze oneven
redigheid tusschen oruze intellectueele be
langstelling en den prijs van ons inteHec-
tueel voedsel, veroorzaakt door «le vermin
derde belangstelling eener-, de prijsstijging
ngen.
b Rio de Janeh<
Boston^, paj^
Australië rwtro^
ar Rangoon, vent
terdam, kwam fl
aan.
ept. van Batavia
verderlelijken invloed van ondergaan en
moeten langs dezen weg ook het intellec
tueel leven en de ontwikkeling van ons volk
er de schadelijke gevolgen van\. bespeuren.
Zoo versterken dus de gevolgen van dezén
toestand zijn ei?en oocraken, doordat de
verminderüvg der inteltectueele belangstel
ling, die er uit ontstaat, op baar beurt de ver
mindering der geestelijke productie en de on
evenredigheid tusschen prijs en kracht der
behoefte in de hand werkt. En het herstel
van den normalen toestand, het doen stij
gen van de productie vm. ons gpestesvoed-
iar Amsterdam^
r Buenos-Ayre«k
Java, pass. 0
gevolge. Maar 'bovendien werkt het afnemen
pan desze belangstelling noodzakelijkerwijs
neerdrukkend op den hartstocht, den aan-
orift, die alle geestelijke werkers voor het
tlierrichten van husypen arbeid behoeven.
Het is dus uit diep, hoofde reeds niet te
{g verwonderen, dat de geestelijke productie
rfneemt en dat ort^ey boekenproductie een
merkwawétg laagtepunt bereikt, dat te schril
ler spreekt, waar de gang van ons maat
schappelijk leven voortdurende toename
moest doen" verwachten. In 1021 was dit
o o o
Pril» w» kmHaal tr. »M«- t
O O O
ggr Men kwn lich abwmMren M
Boekhandel ot 4e VUteevet» A. BRImImaI
A ZOOM. «CODA»
ken tl
schillerD__o__o
niet voldoende tot uiting komen. Allerlei
go^e en lezenswaardige 'boeken, blijven on
gedrukt. Veel werk, dat anders In goed-'
koope volksuitgaven verscheen, blijft nu bui
ten het bereik der massa. En zoowel kunst
Als wetenschap lijden indirect tengevolge
van de belemmering, die zij bij het zich uiten
oix^rviuden.
Houdt zoon toestand lang aan, dan moe
ten ook leeszalen en bibliotheken er den
Turkse is U-reid de zeeflngtMi Vlij t» geve»!
voor 't international» scheepvaartverkeer, ech^
lec op voorwaarde, dat de veiligheid va» Cona’
stantinopel en de kusten ven de Zee van Mar*
mare gewaarborgd wordt. De regeering van Arte,
gor» zal waarschijnlijk toestemmen in het bij*
eenkomen van een commissie, bestaande uit ver*
tegenwoordig»™ der belanghebbende zeetno*
gendheden, met het doel om de gniantiün, aa»
Turkije te verleenen en die uit dezen eiaelf
voortvloeien, te bespreken. Ik persoonlijk be»
van gevoelen, dat Angora bereid ia te alle»
tijde te eiker plaatse, bijgevolg ook in Venetië
aan vredesbesprekingen deel te nemen; echter,
zullen wij de wapenen niet eerder neerleggen'
voordat de voornnamste vporwaarden van ons»
vrijheid en vreedzame ontwikkeling verzekerd
Tot'zoover Mahmoed Dzjemal bey. Misschien
geven zijn opvattingen de gevoelens weer va»
de regeeting te Angoramnnr hét kan ook zijn,
dat Turkije, houder elschen «telt. Bovendien
kunnen, wanneer de Kemalhten ThraciB op-
eischen, hieruit allerlei onaangename verwik
kelingen voortvloeienwant het Is de vraag, of
de overige Balkanstaten, mét name die der kleh
ne Entente, hiermee content «allen zijn. Een
herleving der netelig» Balkankweatie» is in print
dpe dan ook niet onmogelijk.
De Engelschen «ien met oogen, hoe
de Turken succes op succes behalen.
Heimelijk «uilen «e stelUg vreezen, dat <ta
vrijheid der Dardanellen door de Turkache ovei*
den, Edward Bing, winning in ’t' gedrang laaktniet» «ouden de
Uitdrukkelijk heeft Britten liever «ien dan dat de macht van <M
Halve Maan gevoelig werd geknotbet tegen*
deel heeft echter op het slot juist plaats» veeh
eer wordt het Turksche piestig» versterkt e»
gelijk wij reeds eerder opmerkten de zege
der Kemnliaten «al niet nalaten «ijn invloed te
doen gelden in die streken, welW onder En*
gelach gezag ataan. Merkwaardig is het althans»
dat door Tuiken de Engelsche bexettingatioo*
pen in Mesopotamia zijn aangevallen. Te Lon*
den «ijn «elf» al berichten binnengeloop™, waar
uit valt af te leiden, dat als terugslag va»
de Turksche successen in den Levant in Me*
sopotamië ongei ©geldbeden «ijn uiigebiokenu
Deze moeten in Engelache regeeringakiingeat
heel wat s'org baren.
VOLKENBOND.
Lloyd George naar Genèvel
Lo'nden, Sept. (N. T. A Draadloos).
Naar bericht wordt, is er in invloedrijke kring*»
bij L|oyd George op aangedrongen, dat hij naaf
Genève «al gaan om daar een rede te houde»
in de vergadering van den Volkenbond. Er wordt
bijgevoegd, dat hij geneigd «ou «ijn aan dat ver
wek te voldoen cn een week van «Un vacantia
er aan te geven. Binnen een paar dagen sa) M
«ijn besluit mededeelen.
DUITSCHLAND.
DE SCHADELOOSSTELLING.
De Duitseh-Belghche onderhandeUngea.
B ar lijn, 8 Sept. (W. B> De Belgische ge
delegeerden hebben vanmiddag 5 uur op het
rijBsministerie van financiën met minister Her*
meb en de staatssecretarissen SBergman e»
Schroeder onderhandeld. Aan de Belgische dele
gatie «ijn bepaalde voorstellen gedaan. Dega
voorstellen aijn besproken en de noodlge verthte
gta v«n Joechim, .dat Mond vast. Het F -1-
leen maar totaal niets! De concurr-rtta w.te t<
tem groot. Dew «e* laar he^Am hom bijra «ijn ge-
ondS heel, kWn vsderiiik «rfd*J ««koet. W b-nj
hweAleef, was mxr net om
b<r len eenvoudige ihurle^sr’-ool on te richten. MfJ
leg- Stel haar het piano-MvderwBs ©Gdra^en. bi| z«H
zou vioolles er
dien zou hij nog een of 1 ren roeden wng-
onderwijzer aanstellen, en c:T*U‘
opera-ensemble studie.
Zijn kumterwwitschao b-m
iekschc hoofdstod heeft verlaten. Dit kan lei
den tot een paniekstemming, temeer daar elk
oogenblik voor de Grieken valt te duchten, dat
de Turksche troepen Smyrna zullen binenruk-
kenKemalistische soldaten zouden al aan de
ku»t va»| de Egeïsche zee zijn aangekomen en
het feit, dat Britsche oorlogsschepen te Smyr
na reeds een aantal Engelse he onderdanen aan
boord hebben genomen en met dezen op weg
zijn naar Malta en Cyprus, is een aanwijzing
voor tien spoedigen val van Smyrna. Om blijk
baar nog te redden wat te redden valt, hebben
de Grieken door de Fransche, Engelsche en Ita-
liannsche drogmans aan Angora doen mededee
len, dat Griekenland bereid is Klein-AziS te ont
ruimen en wel op deze voorwaarde, dat onmid
dellijk een wapenstilstand wordt gesloten. Wan
neer de Kemalististen hierop mochten ingaan,
zouden parlementairen in een neutrale «öne bij
eenkomen om de wapenstilstandsvoorwaarden
vast te stellen. Dit is dus feitelijk de erken
ning van de Grieksche nederlaag. De vraag Is
inmiddels, of de Turksche nationalisten, nu hun
legers een zegetocht^ naar de kust houden, op
de Grieksche voorstellen zullen ingaan. De
Grieken, kunnen zij redeneerèn, «uilen onder on-
«en druk Klein-Aziö toch al moeten ontruimen
en wij op onze beurt zullen onze elschen stel
len. Van welken aard deze zullen zijn? Mis
schien bevat het interview, dat Mahmoed Dzje
mal bey tot voor kort minister voor eco
nomische aangelegenheden der Angora-regee-
ving toestond «ten den bekenden correspon
dent van Amerikaansche bladei
een indicatie te dezer zake. Uw
hij verklaard^ dat de Turken niet van zins waren
zich het hoofd op hol te laten brengen door de
schitterende overwinning op het Klein-Aziatl-
sche slagveld en eischen te stellen, die de per
ken van 't redelijke te buiten gaan. Aan den
anderen kant wees hij er op, dat de Turken hun
minimum-eischen al Inng voor den tegenwoor-
dlgen veldtocht, toen hun positie dus nog «wak
was, opstelden en dat de regeering der Nat.
Verg, van Angora, aan wier hoofd Kemal pasja
staat, thans te meer sou staan op die eischen,
waaraan ten grondslag ligt het z.g. nationale
pact, dat door de Nat. Verg, van Angora met
ulgemeene stemmen is gesanctlonneerd en waar
in als voornnamste voorwaarden worden ver
meld
(1) . Het voortbestaan der Turksche soeverei
niteit over 'Smyrna, Westelijk Klein-Azië en
Oosl-Thrticië. In al deze gebieden heeft men te
doen met een overwegende Turksche bevolking.
Volgens Mahmoed Dzjemal bey zijn de Kema-
listen echter bereid het principe van de rechte^
der minderheden evenzeer te erkennen als an
dere Europeeschó staten. De grootte der Turk
sche openbare schuld zou In verhouding moe
ten worden gebracht tot de grootte van het «eer
ingekrompen Turksche rijk.
(2) . Een algeheel» afschaffing der capitula
ties. Dit wordt de voornaamste voorwaarde ge
noemd voor het sluiten van den vrede. Een eco
nomische wederopleving van Turkije vinden de
Turken ondenkbaar, wanneer de capitulaties
worden gehandhaafd.
„Wij nemen", zei Mahmoed Dzjemal bey,
„met geen enkele inkrimping van ons leger, ge
noegen. Alle veroveringszucht ligt ons verre.
Maar’ ons lend, dat thans toch 'al tot louter
Turksch gebied is beperkt, moet zich in de toe- i
komst verdedigen kunnen tegen eiken aanval,
die een avontuurlijk, veroveringszuchtig karak
ter draagt.
Roman van j
OLGA WOHLBRü
Geautoriseerde vertaling v»
Wesselink—van Rossum.
8
Dat was zekér het begin geweest. Er was geen
tegeerigheid aan verbonden geweest en toch
»k geen leelijke bedoeling, die «e niet kon
tekennen. Slechte een vreemdsoortige, prikke
lde, onweerstaanbaar verlokking, om de schit
terende voor het grijpen liggende voorwerpen
iMscherj de vingers vast te houden.
Maar nooit kad die prikkel ziek herhaald.
Nooit voor vandaag, of neen gisteren al
gad za zoo iets gevoeld. Gisteren, toM ze voor
P» kinderen vXallen slobkousen wilde koopen.
Ben reusachtigen ^oop had men voor haar
fteergelegd: witte, roode, zwarte slobkousen.
V» verkoopteer lette niet op haar, schreef toen
jpnver^hillig op; wat ze opgaf, riep een loop-
F^je, wendde zich tot een andere dame, en
was het haar reeds geweest, als moest ze
ren kldna xwarte slobkous in haar mof stop-
Het teek haar,, ato kwam haar dit toe.
Paar toén was se^ ato gejaagd weggeloopen,
F» thuis merkte «e^ dat ze vak^ opwfoding, het
pel» pakket met de gekochte afobkmmen in <to
fram had laten liggen.
Dat was gisteren geweest Ba vandaag was
werkelijk een gawmde^ Be» ito-
'Wanmeer men den stand onzer cultuur,
Bet oo>g*riM?kkelijk b^schevwngspeil wH af
meten haar den graad onzer inteilectwele
bedangsteltóng, dan sdhijmt het er met onze
Jteochaving maar bedenkeliijk uit te zien.
Went in pia-ats van de voortdurende stij-
Mng, die alles wat levensflaradhtiig en sterk
b in zijn voortdurenden groei toonen moet,
■'in onze gie-estelijke belangstelling over bet
jiigemeen een toenemende verflauwing
^nerkfbaar, die «eer duidelijk een dalende Kjn
pp de peibchaal onzer beschaving zou af-
teekenen. Ab in den Lateren Romemschen
henzertijd, toen de kracht van het rijl lang
haam ineenzallrte, het volk in de aanhouden
de vraag om „brood en spelen" zijn toe
nemende verawaWking en degeneratie dui-
deèij’k toonde, zoo schijnt ook nu de wel-
taertwaag, de bezorgdheid om handhaving
W verhooging van het loon, om winst en
baantjes en de hartstocht voor voetbal-,
worstel- en bokswedstrijden en bioscoop
voorstellingen het yoft in al zijn lagen ge- j - 4 - -
h»el in beslag te nemen en alle nog voorban- doen mtusschen alienage
tien energie totaal op te slorpen. De oorlog e" M dat aoort voed-
roet rijn demondleeerende werking adtijnt er "l A"—
''•er kwaad dan goed aan gedaan te hebben,
ai kan niet ontkend worden, dat een zek-ere
Vermeerderde belangstelling in 'het openbare
leven vooral hij de minder oortwilkkeldiea)
oidi na den schok der geweldige gebeUrte-
nissen hier en daar geopenbaard heeft En
zoowel in ons land als daffibuiten is dan ook
de laatste tientólHen jaren het peH van het
geestelijk lejven en van de diepere belangstel-
faig voor de dingen van dat leven (Tver 'het
elgemein bedenikelij^ gezakt.
Det iyi dezen tijd de productie ven ons
geesteJyoedsel niet overvloedig is, is be
grijpelijk. De neiging tot derg^lijke productie
móet in diergelijke omstandigheden langs
twee kanten noodzakelijkerwijs verminderen.
Het aanhoudend zakken van de intellectu-
■de bel angst elltng gedurende tal van jaren
heeft onvermijdelijk het afnemen van tmw-
Ze huilde niet meer. Ze streek met den hand
schoen over de beslagen ruit en staarde naar
de drukte op straat, die haar in vliegende snel
heid jroprbifging. Maar haar brandende oogen
konden noch huizen noch menschen onderschei
den. Toen bukte zè zich om den wijzer van het
taxi-uurirerk te volgen. Met elk dubbeltje dat
het uurwerk meer aanwees, werd haar oprust
grooter. Ze had nog twee mark, als die niet
voldoende waren, moest ze het meisje na»r be
neden sturen, haar man zou in de voorkamer
komen en vragen wat er waeHij zag haar
buitendien toch altijd zoo ontsteld aan, als ze'
aan het einde der maand bekennert^noest dat ze
niet uitkwam met haar huishoudgeld. HJrfar als
ze naar haar schoonzuster ging, mevrouw Elise
Graebner, wier man dokter was, en haar vroeg,
haar tot het einde van de maand wat voor te
schieten, eiste zei deze altijd op afkeurenden
toon: „Br begrijp je niet, Susel, een vrouw die
al twee kinderen heeft, moet zich toch kunnen
aanpassen waf «ou Je doen, als wij er niet
waren?”
En den derden kwam ze dan geregeld bij
haar, frisch, blozend, in haar onberispelijk zit
tend Engelsfh costuum, keek overal rond
een beetje medelijdend en een beetje welwil
lend en zei: „Ik heb wat in de stad te doen,
Susel, je kunt me zeker wel hef geld geven,
vóorgeschote» heb, niet? Ala je weer
Hg hebt, kun je immer» weer bij me
Sh.” En Susanne had ^Itijd drie degen
tkloppingen, voor f de zoo moeilijke
bedevaart naar haar echoonzuster ondernam.
De auto hield stil. Ben mark negentig. Susanne
baalde verlicht adem. In de voorkamer «ei het
meisje: 4>e huisnaaister wilde niet langer wach-
ten. Ze zegt, det mevrouw dea kanten kraag
heel rwkkoüjk «If op kan zetten.”
Toen ze terugkwam, hnA^n de k«u!e*en op
vaders bevel hun borden met moeite leeggege
ten en zeidmn julvt goeden nadrt. Ze bracht 1,
een schijf aKnas aan hun bed eri zei het avon<
gebed met hjn op.
De weeke, heldere stemmen kalmeerden bete
acnirwen. De warme, teedere kinderhanden leg-
jgp zich vol liefde tegen haar brandende sia-
^n, zoodat ze een ooverblik vergat, hoeveel
ontzettends ze in het laatste», uur had doorgè-
maakt.
Toen xe de lamp uitdeed, kon ze al aan de
groote partij, morgen bij haar schoonzuster
denleri>En na het stille souper rtet haar man,
vond ze ook den moed haar taschje te openen,
dert kraag uit het pooler te wikkelen en hem om
den hals van Kaar lichtbruine en reeds viermaal
veranderde, voormalige trouwjapop te leggen-
„Dat mtudit een prachtig effect,” sei Otto
Graehne»*Wfc «ijn jonge vrouw eiken opscLP
gunde, die» beperkte budget ntet overschreed,
dat h|j voor zijn huishouding kon besteden.
Hij was er op dit ogenblik trotsch op, dat hij
Susanne nog wat moois kon schenken. Gewoon-
lijk had hij tegenover haar het gevoel van e»n
schuldenaar, die zijn belofte niet nkkomt. Zoo
heel, anders had hij haan-hét leven aan zijn xijde
ses jaar geleden geschilderd.
Hij had den «pot gedreven met haar eerzucht
van pianiste, verstandig en practlsch met haar
gepraat. Hij kende voldoende de ellende van
den reisenden kunstenaar. Ze» |aar htd hij «ich
door de wereld geslagen met zijn viool over- e
al schitterende kritieken en leegd «alen! Noch de
eerste prij», die op het conservatorium behaald
hed, roch het feit, dat hij „de geliefkoosde leer
ling van Joachim geweest was, kon het publiek
trekken.
ccncortviolisten wwen Bevehngstaxitete
®el, dat het minst noodzakeüijk en 'het duurst
is of det alleen, ‘bij lage prijzen te nemen
is, bij luxe-uitgeven dus en uitgaven voor
weinigen bestemd, moer ook bij volkeuit- pasl
gaven. Die toetste vooral karnen in h^t ge- leze
drang. Maar ook de weteTWrchappefijfce uit- J-
gaven en literaire uitgaven, die maar voor
weinig genietbaar zijn.
Daarnaast moeten ook natuurlijk vaak
die geregelde uitgaven gestaakt, wier uit
gevers finantiëel niet erg sterk waren of die
reeds met geringe winst geëxploiteerd wer-1
den. Zoo zijn in ons land tal van btoden en
blaadjes en tijdschriften gesneuveld. De
Haagsche Post begrootte hun aantal al op
800. Maar dit lijkt schromelijk overdreven.
Met éénr h twee honderd zal het wei op
houden.
Deze verdwijning en in 't algemeen de
heb verminderde productie van geestelijk voed-
teestelijk vermogen, zoowel het scheppend sei drukken natuurlijk op haar beurt de in
eis het reproduceerend, van een volk, ten- teUectj|ele belangstelling en den geestelij-
nd van ons volk weer neer, Ver-
geesteiijke bewegingen kunnen
Zijn kumteiwwiMcbnn Hm sterks
gd»e van overtuiging- U
der.
De vo'-nyjh-*
vrouw en fW -
