16 r i MEUWS* EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN, Bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak. haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieuwer. KERK a. d. U., OUDERKERK a. d. U„ QUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN. STOLWIJK, WADDINXfEEN, ZEVENHUIZEN, enz. ]en Maandag 11 September 1922. o. 15029 61. Jaargang r I f I 7 j Y 100! 100! FEUILLETON. ir 4 DHlf irloh( ►TI d- G’ In den Maalstroom Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen .BUITENLAND. fwr-- aschl :esse' V 50 Ingezonden Mededeelingen, 3190 23 OVERZICHT. 8220 28 f d te i 'i 4 'er- (Wordt vervolgd), t I l’N nd- en- ild. en- ing llig ide lef. vo- net tie. unt ink de ke- oot ‘en het jze ge- hi- t TZ, wa» ze mor- gehaaU men r sen, :en ;eer tnp- jur- jin- oor ten, vol ets /an assc ting rek- ium DE geest van tien Bond waarborg* Trouw aan het pact, eerbied werping aan geno* die ataten, die lid e publieke mee dien in den Vol- den arbeid, dien hij too t en zoo doeltreffend in* De meeste mensdhen hebben, evenals de Manten, verborgen eigenschappen; het toeval poet die ontdekken. LA ROCKEFOUCAULD. (resident, stelde aan de ver te legram aan den koning van in president van Portugal to denking van de beide groote zee- eeuwfeest juist is gevierd, waar- 'ndering instemde. die den arbeid van den passceren, wees op de on- Het B T .A. meldt, dat de vergadering van den Volkenbond met olgemeene stemmen het verslag van den Rand en het secretariaat heeft goedgekeurd en de zitting tot nader order heeft verdaagd. DUITSCHLAND. DE SCHADEl.OOSSTEI.UNa De Duitsch-Belgische bespre» 1 kingen. B r u s s e 1, 9 S e p t. (B. T. A.) De onderhan* delingen tusschen de Duitsche en de Belgische regeering inzake de waarborgen voor de schat kistbiljetten zijn heden geëindigd, zonderdat een resultaat was bereikt, maar een hervatting der besprekingen is mogelijk. Ten aanzien van ze kere belangrijke punten is men het een» gewor*> den. De kwestie van de verlenging van den loop- Roman van OLGA WOHLBRüCK. Geautoriseerde vertaling van Mevrouw Wesselink—van Rossum. ABONNEMENTSPRIJS r per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar da bezorging per looper geachiedb Franco per post par kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau; MARKT 81. GOUDA, bü onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaus z(jn dagelijks geopend van 9—8 uur.j Administratie TeL Int 821 Bedactie TeL 545. VOLKENBOND. ALGEMEENS BESCHOUWINGEN. Do zitting verdaagd. Genève, 9 S e p t (N. T. A. Draadloos). By de algemeens beschouwingen verklaarde Gimeno (Spanje), dat de conferenties van Was hington en Genua verre van den Volkenbond te Verzwakken, zijn positie integendeel hebben bevestigd. Spr. bracht een groet aan de nage dachtenis van den grooten zeevaarder Sebastian el Cano, die samen met den Portugees Magel- han de eerste reis om de wereld heeft gemaakt. (Portugal) dankte voor de BBBH—WLJ'J--jmi Nintsjitsj (Zuid-Slavië) verklaard», t do Raad machtig had bijgedragen tot het hecsU'lea van den vrede in zijn land, hij keurde het ops treden van den Raad inzake de minderheden goed. Ook in Albanië had de tusschenkomst van den Raad rust gebracht. Spreker vroeg om een krachtig en onverwijld optreden om Oostenrijk te redden in het belang van Europa. Hanotaux (Frankrijk) verklaarde dat de Vok kenbond met preciese feiten had geantwoord op de verwijten, die tot hem waren gericht* 'grijke gebeuren in Igcnde hoofdartikel ren: Klein-Azië bewijst. Maar hoe zou Engeland, «toch Zijn maritieme positie aan die hem Frankrijk, Rusland en natuurl Turkije der nationalisten misgui houden, op een ander paard wedden? ’tl vroegere 1'. beschermer bezenden indruk op haar, toen haar verlooide eens een chèqueboek uit zijn zak haalde en een kleine chèque voor haar schreef. Menschen, die een conto op de bank hadden, waren voor haar wezens van een hoogere orde. Haar moeder leef de van een Hein weduwenpensioen en van wat verre bloedverwanten haar soms eens toestop ten Een man trouwen, met een chèqueboek dat kwam haar bijna Amerikaansdh voor. Zoo was ze dan een tevredene, hoopvolle ver loofde. Het zeer bescheiden uitzet en de bijna ar moedige inrichting der woning beschouwde ze els iets voorloopigs. Daar ze immers den mees ten tijd in de muziekschool dacht door te bren- gen, was ze erg onverschillig voor haar drie kleine kamers en vond alles j moeder of Otto Graebner bepaalden; lachte ej-' zelfs om, dat men zooveel drukte van een sofa of een paar stoelen. Na korter of langer tijd kwam het immers toch allemaal bij den ouden rommelf En ze zag zich reeds in gedachten in een deftige villa of in de rijkgemeubeide woning van een der nieuwe wijken, zooals de wonimgtentoonsteHingen der warenhuizen verleidelijk aan de kijklustige me nigte voorstelden. Haar schoonzuster Elise Graebner, de vrouw van den dokter, had toen ter tijd een zeer wel willend oordeel over bet nieuwe familielid: „Een bescheiden klein ding aardig en flink." Overigens hadden de dokter en zijn vrouw niet veel tijd zich met het jonge paar te bemoeie* tee waren zelf pas sinds twee jaar in Berlijn en hadden ondanks groote protectie een rwnren strijd om het bestaan. Mevrouw von Paukte, die als meisje op een autorit, die aan haar eersten Verloofde, een zekeren graaf Ziskteg, het leven kostte, eveneens ernstig gekwetst werd, toen ter--r.-- tüd in ds nabüheid van het kleine station Gtö? Nu. DU eiodetyk ds droom vervuld zou worden fEe verzocht Otto Graebner haar te komen be doeken en zag bij zijn eerste woorden reeds, dat Met alleen „practische" overwegingen hem ge leid hadden, om Susanne dit aanbod te doen. Ze zag in hem een menseb met de eeriijkste ©•dodingen. k „Als u mijn kind liefhebt, neemt u haar dan |pt vrouw, het zal mij het sterven verlichten." I» Ze leed aan de longen en haar dagen waren feteM. Susanne gaf Otto Graebner met dezelfde be tetenelijke toegevendheid het jawoord, ab waar- ptee ze zich tot nu toe steeds naar de wenschen pan haar verafgode moeder geschikt had. Het schrikte haar ook niet af, dat haar moe- P* de toebereidselen tot de bruiloft koorst- I^Mg verhaastte; ze vond het grappig, dat ze y spoedig mevrouw txxi zijn. Zooals ze als pted vol phantasie en speelsch was geweest, was Itet ook als verloofde. Zij, die in de engte van klein, zuinig huishouden was opgegroeid, pvomde nu van onmetelijke sommen, die spoe- zoudbn htowmhitasn Hta aoaabta «m asm :d waren tusschen Dantzig en Polen geschillen hebben doen ontstaan. Raad op practische wijze gere geld. De Volkenbond had in de oogen van het publiek groote vorderingen gemaakt. Het wan trouwen en de onverschilligheid waren bezig te verminderen. Hymans wees op de dringende noodzakelijkheid van het verteenen van hulp aan Oostenrijk en op het verleenen van bij stand aan de Armeniërs, die een nationaal te huis wenschen. De Volkenbond was in staat dit nationaal tehuis te organiseeren, indien bij aanstaande onderhandelingen over den vrede in het Nabije Oosten de belanghebbende mogend heden hem deze taak toevertrouwen. fiOIWIE MAF ADVERTENTIEPRIJS! Uit Gouda en omstreken (behoorende tot dm basargfcrtag) 15 regels 1.30, elke regal meer f 0.25. Van buiten Gouds en dan besorglrringt 15 regels f L55. elke regel meer 0 80. Advertentiën in het Zatardagnummer 80 bijslag op den prijs. Liefdadlghelds-advartentiën de helft van den prUs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.05, elke regel mem- fOM. Of de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen hfj contract tot zeer gereduceei» den prfja. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusechenkomst van «oliede bockhais» delaren. Advertentiebureaus en onze Agenten en moeten daags vóór.de plaatsiag aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. Griekenland voo afzienbarm lijd als ernstige factor in het Oosten uitgeschakeld, dan kan Frankrijk een geheel andere regeling in het Oosten bereiken dan de tegenwoordige, die het niet bevalt en het heeft ten overvloede Enge- land’s positie ook in Europa geschokt en zijn eigen, op het ©ogenblik bestaand overwicht op het continent nog meer versterkt. Men zou in dit verband van Poincarë’s geluk kunnen spre ken, waarbij wel-is-waar steeds de fatale „Er- gfinzung" van dit woord zich vanzelf opdringt. De Grieken moeten hun nederlaaag toe schrij ven aan hun aanmatiging Zij hebben dingen ondernomen, die boven hun kracht gingen. Hot is «teeds hetzelfde lot, dat vandaag het eene, morgen een ander volk treft, waneer het geen maat weet te houden. Trof het gisteren ons, vandaag de Grieken en zijdelings ook Engeland, wellicht treft het morgen een andere mogend heid, die door haar aanmatiging de argwaan der andere volkeren wekt. (Klaarblijkelijk is deze „Seitenhieb” voor Frankrijk bestemd. Red.) Te Venetië zal het om het Oosten, om Thracië, om Adrianopel, om de zeeëngten gaan. Bezwaarlijk zal men ten aanzien van deze ingewikkelde kwesties een oplossing van eeuwigen duur vin den. Maar het gaat thans om meer. Men heeft Turkije willen vernietigen; dat is niet gelukt en Frankrijk benaarstigt zich om het Weder op te richten. De vrede van Sèvres ligt in scherven. Hoe lang zal het duren, dat men te Parijs ver standig genoeg wordt om in te zien, dat ook de andere vredes-instrumenten geen eeuwigheids waarde hebben?" ■1M^ kinderen xjjD -«i op hun Weerijes, wanneer zij met nK weer xAjn vernieuwd En de behandelg*} is zoo Iwivoudiö! \4rkrtjqbder in 14 Ideprvn. f Oe-LlVM-3 Zette MAAT5C^BPIi.VLAAR0rKttN ftirlkinle/i lux en met Paulsin’s hulp een groot huis met grond aangekocht zou worden voor een „Graebner- Snnatorium”, sprak haar man van „wetenschap pelijke studies Julius was niet bestand tegen de echtelijke scènes en de handig overdreven neerslachtig heid. En hij gaf heelemaal toe, ten ze een be roep op zijn eergevoel deed, hem herinnerend aan het vertrouwen van zijn geldschieter, het hem uls zijn redelijken plicht voorstelde, zich met alle kracht aan de nieuwe ondernemingvte wijden. Het scheen haar, de dchter van een welge- stelden hotelhouder het hoogtepunt van een dokters loopbaan, in de hoofdstad van Dudtsch- land een sanatorium te bezitten, dat door pa tiënten uit de eerste maatschappelijke kringen bezocht werd. En stil en verborgen in het diepst van haar ziel sluimerde de eerzucht naar per soonlijke macht en hutevrouwelijke ..autoriteit, die ze had meegebracht uit de gevulde provfeie- en linnenkamer Van het ouderlijk hotel. Deze eerzucht liet haar niet veel tijd om familiebe trekkingen te onderhouden. Aan de doktersfamilie had Susanne Graebner dus geen steun. Ook niet toen haar moeder stierf en zij, met het oog op haar zwangerschap, het piano-onderwijs in de muziekschool moest opgeven. Daarom had ze veel tijd om in de kleine wo ning over haar leven na te denken, en de paar meubels te bekijken, die haar eerst zoo onver schillig geweest waren. En ze vond alles leelijk en troosteloos; ook het geld vloeide karig bin nen in de muziekschool en het kleine pension van haar moeder, dat nu vervallen was, misten te erg. Om de kosten vsn de aanstaande beval ling te kunn dekken, schreeft Otto Graebnw ’s avonds partituren over. Dan zat te lusteloos met in den schoot gevouwen handen vroeg zich af of ‘het toch niet beter geweest was. als^ze sa* wen ten huize van dokter Graebner de meest liefdevolle opname en verpleging gevonden. Die avond, toen na de ramp in een gelijk- vloersche kamer van haar kleine Glöwensche woning het lijk van den jongen Zisking lag, ter wijl om de tafel van haar eetkamer de beroem de schrijver Frank Nehis, mevrouw von Paul- ste’s vader zijn hooge beschermvrouwe, prinses Amulf, en de ook toen reeds bijna almachtige bankdirecteur Pauhta zaten, was haar onver gefelijk. En sinds dien avond had ze maar één gedachte gehad I Berlijn I Haar man moest een sanatorium in Berlijn hebben, in de een of an dere rustige viHastraat, en Paulsin moest hem dit doel helpen bereiken. Teon de tijding kwam, dat Paulsin met jeffrouw Nehis getrouwd was, scheen het haar beter bereikbaar dan ooit en goed, wat haat met haar groote energie drong ze op aun, paalden; lachte eynaijr Berlijn te verhuizen. Maar het duurde lan ger dan ze ooit gedacht had, voor Paulsin be sloten was den jongen dokter zoo te steunen, als mevrouw Elise gedroomd had. De „kliniek" Z0I bedden op de tweede ver dieping van een huis te de Neue Winterfeldt- strasse bevredigde mevrouw Elise's eerzucht niet lang. Met een onvergeteüjk uithoudings vermogen werkte ze aan de uitbreiding van him maatschappedijke betrekkingen en met bewon- derenswaardige handigheid verstond ze het, de schitterende bekwaamheden van haar man goed te doen uitkomen. Een paar operaties, die hij ais assistent van professor Weinholz te de Charité gedaan had, vestigden de aandacht der collega's op hem. Zijn vrouw had geen begrip van de weten- •chappelijke belangen van zijn werk. Toen hij er eens over sprak, de kliniek op te geven, om te Parijs en in Zwitserland nog practisch te werken bij een paar beroemde chirurgen, zag ce hem aan, of te aan aijn verstand twijfelde. Venizelos weer aan 't bèwin^ dan zal dit pro- Fransche Griekenland den Franse ben ook aan de Dandanellen en de zee yan Marmara -niet meer zoo onverdragelijk Voorkomen ah het Griekenland van Conatantljij, dat zij, naar uit de Franadhe pers blijkt, niet alleen Adrianopel, maar ook het schiereiland $allipoli weer willen afnemen. De Turken, die tegenwoordig door de Franschen worden bewapend, zooals eens de Homerische helden door dq "hen beschermende góden, kunnen dan misscMan enkele bittere er varingen over de verand^rfijkhrid van het lot ■en de politiek opdoen. Op dit ©ogenblikprólT- teert echter Moëstafa Kemal van het scherper worden der tegenstellingen en de in wezen on zinnige ommekeer der natuurlijke verhoudingen. De positie van Engeland is inderdaad niet makkelijk. Toen Griekenland met de bedreiging van Constantinopel, die misschien alleen als een politieke schaakzet was gedacht, de in 't moeras geraakte Oostersche kwestie weer tot een onderwerp van bespreking wilde maken, zag men direct de gevaarlijkheid van een der gelijk militair initiatief. Engeland heeft wel in Athene gewaarschuwd, maar het heeft zijn be schermeling de handen toch te vrij gelaten. Het resultaat is een nederlaag, die tot een cata strophe kan woiden, wanneer niet binnen zeer kort een wapenstilstand wordt gesloten, waarin echter noch Kemal pasja noch Frankrijk lust hebben. De in de Temps geuite vrees, dat de or delijk aan de kust van Klein-Azië ingescheente Grieken aan de kust van'Thracië weer zouden kunnen opduiken, om daarna - om zoo te zeg gen als houten paard tot de verovering <nn Constantinopel over te gnar is toch nauwelijks ernstig op te vatten. De Grieksche troepen heb ben zoo geducht klop gehad en verlangen zoo zeer er naar huiswaarts te keeren, dat met hen niet meer valt te oorlogen. De reden voor den verderen,porloq is veeleer voor de Turken zoo- wal als voor de Franschen de bedoeling om hun positie bij de a.s. onderhandeb'ngen te Ve netië zooveel mogelijk te versterken. Wordt men concerten hadden gegeven. Dan hadden da dagen toch reeds door de toebereidselen tot den avond, door de opwinding, een zekere bekoring gekregen. Op een avond begon ze te scheien en toen hij verschrikt vroeg, waarom ze schreide, zei ze het hem. Hij streek haar over het fijne, bruine haar, als vroeg hij haar om vergeving. ,Dat zou dwaasheid zijn, ik ken die toestanden. Wil je de vrouw van een avonturier z(jn?" Ze mokte als een kind dat knorren gekregen heeft, maar hij schreef haar zwaarmoedige stem* ming slechts toe aan haar toeMand. Op een keer moest hij midden in^den nacht zijn broer opbellen. Elise kwam mèe. Susanne wat het bij alle pijn toch als een kleine aensa* tie, dat allen met haar bezig waren, dat zelf» de koele schoonzuster haar met tedere woorden en zorgzame gebaren moed trachtte in te «pie ken. En ze vond zich oneindig gewichtig, toen plotseling de kleine Kurt er was en in zijn pak van den eenen arm in den anderen ging en zelf» Elise verklaarde: Jets snoezigera dan aoojt kleing dot is er toch niet." En toen er later in de kamer et naast op haar welzijn een glas rooden wijn gedronken werd, veibaasd, waar haar man om ze» uur >rgens de flesch rooden wijn vandaan had aid. In den loop van den dag kwamen bloe* van de onderwijzer» aan de muziekschool en van haar vroegere leerlingen, en Elise kwam nog een paar maal, kuste haar telkens op het voorhoofd en zei, dat ze zich flink had gehouden dat de jongen allerliefst was en dat ze vooral moest doen, wat Julius gezegd had, namelijk het kind zelf voeden, en toenja toen wm het uit. Teixeira Gom< woorden, door Gimeno gesproken. Edwards, de gadering voor eer Spanje en aan d zenden ter header vaarders, wter eeuwfeest juist is gevierd, mede de Xlvrgnderin Hymans (België), Raad de r^vue liet afhankelijkheid en de onpartijdigheid van dezen arbeid. De betrekkingen, die noodzakelijkerwijs gecompliceerd en steeds wer zijn door den /Iwij laten over het belangi het nabije Oosten het volg< ynn de Frankfurter Zeitung volgt „De Grieksche nederlaag in Klein-Azië is igolledig. De bizonderheden over dfe militaire ge beurtenissen hebben nog slechts een beieekenis jyan den tweeden rang. Alleen komt in nanmer- king, het Grieksche leger in Klein-Azië zal igorden vernietigd of door een wapenstilstand Üe gelegenheid gegeven om in orde ingescheept ||n vervoerd te worden. Moestafa Kcmal pasja, nriens overwinnings-gedachten te begrijpen zijn, jrerklaart in zijn oproep aan de Turksche troe- ®en, dat de opmarsch der Ottomanen paa aan p» Bgeische Zee halt zal houden. Het op twee ■trijdtooneelen verslagen Grieksche leger, dat klaarblijkelijk in een wilde vlucht zich naar de |ust beweegt, vertoont met Xenophon’s ti^n- Buizend man en nog tninder met het leger van Alexander den Groote de minste overeenkomst. Hst zal den Turkschen legerleider ïtiet berrek- Jdng tot zijn stoute plannen geeperlei hinder palen in den weg leggen. Alleen een wapenstil- ttand zou dit kunnen. Grieken’and heeft daar- pm verzocht en heeft zich bereid klaard Klein-Azië onverwijld- en algeheel te ontrui men. Dat het dit doet, is een bewijs, dat het Heb s volkomen verslagen beschouwt en het pffer van de ontruiming van Azië, die he: lot mover mzèt de grootste beslistheid hééft afge- prezen, wil brengen om een volslagen ineen- iorting te voorkomen. Wel-is-waar heeft het Ook in dit oogenblik nog naar tenminste de [Temps beweert de ietwat vreemd aandoende verwachting uitgesproken, dat het daarvoor in Itwacië schadeloos rou worden gesteld. Enge- ’«nd springt voor ’t Grieksche verlangen met L begrijpelijke belangstelling in de bres; want Griekenland’» nederlaag is eigenlijk zijn eigen nederlaag. Maar om dezelfde reden tracht Frankrijk, dat natuurlijk de berichten van het 'Aziatische oorlogstooneel met boosaardig ge- ..paa™ noegen heeft gelezen, de onderhandelingen in- politiek zako een wapenstilstand te vertragen, opdat Kemal pasja de Grieken in Azië kan vernieti- ïen. Het verklaart daarom, dat de wapenstil stand een aangelegenheid der beide oorlogvoe renden alleen is en dat men op Angora geen iruk mag uitoefenen, dat het een spoediger wa penstilstand sluit. Wat dat beteekent, is zonder meer duidelijk r De tegenstelling tusschen de groote mogend heden, die toch in de Oostersch^ kwestie niet minder scherp is dan ten aanzien van het Duit sche, het Oostenrijksche, het Russische, het ontwapeningsvraagstuk en nog tal van kwes ties meer, treedt nu op het oude terrein weer duidelijk aan den dag, waarop eens zelfs de Olympische góden zich in twee kampen splitsten. I)e Turken zijn wel-is-waar geen Trojanen en ïij denken niet aan ondergang; maar boven de Bevechten der kleinen staan hun groote be- •diermers. Engeland heeft in Griekenland zijn Werktuig gezocht en het heeft zich uk dezen hoofde zelfs de terugkeer van koning Constan- tijn laten welgevallen, dien de Franschen slechts oen „zwager van Wilhel m II’’ noemen. Een deel der Engelsche pers verwijt Lloyd George, dat Idj, gelijk al eerder, op het verkeerde paard heeft gewed. Dat' is juist, zooals de uitkomst dat hij zich ann hersenschimmen overgaf. D» werkwijze en de den zijn succes. voor ovcieenkomsten, onderwerping aan man beslissingen bezielden al’.v zijn van den Volkenbond. De nlng moest tip» sein ouwen stel kenbond op grond van krachtig heek aangavat gezet. Asker axy (Polen) verklaarde dat geen enkel land ter wereld meer belang had bij het ecoe nomisch herstel van Rusland dan Polen. Hat einddoel van de ho«cherming der jgninderhedm was hun normaal en broerdeilij* samenleven met de meerderheid. De Volkenbond wa» het uitgangspunt ven een nieuwe ord» van zaken, die hij moest conso’ldeeren. Streit (Giiekenlonr') verklaarde, dat Grieken land zeer veel belang had bij de kwestie der minderheden. Dc Volkenbond zou bij de Griek sche regeering de mees, oprechte medewerking vinden. De Grieksche, Aimeensche en ander» mindeiheden in Klein-Azië waren blootgesteld aan uitroeiing. Het gezag van den Volkenbond zou ze van een zekeren dood kunnen redden en hun rechten kunnen waarborgen. Griekenland zou het verheugen, indien Armenië een natio naal tehuis kon worden gegeven. Griekenland wenschte evenzeei den bloei en de onafhanke lijkheid van Albanië. Volgens Hovas zeide Honotauz nog, dat do beslissingen van <ien Volkenbond In de meest» gevallen het vloe'en van bloed hadden voorko men. De Volkenbond had op die gebied zijn diensten bewezen Het doel om ook in de kwes tie van het Sanrgehied tusschcnbelde te komen, was in strijd met zijn gezagmaar de Vol kenbond was óok vastbesloten zich niet te be geven buiten de paden van recht en billijkheid. Wnt Dantzig betrof, kwamen de gemeenschap pelijke belangen al dichter tot elkaar en waren zij zelfs op weg zich met elkaar te verzoenen. 1, wanneer het de zeeëngten, •lijk ook het innen, wilde be- "p een ander paard hebben kunnen ’t Is waar: de Engelsche politiek van tijden behaagde het de rol van een sr van Turkije te spelen; maar men wist toch te goed, dat dit slechts Rusland gold, wiens vijand Engeland evenzeer als Turkije was en er was in Engeland steeds een ondergrond- sche strooming, die tegen de vriendschap met de „ongeloovige" Turken, de vijanden der Christelijke Armeniërs en andere door Engel sche missionarissen beminde kleine volkeren, indruischte. De leuze van de bag and bag- g a g e-politiek, de eisch, dat Turkije geheel uit Europa moest verdwijnen, vormt een goed-En- gelsche traditie. Daarbij is nu in elk geval de Britsche politiek in de paradoxale positie ge raakt, dat zij in het Oosten voor een zoo ver mogelijk gaande handhaving van den voor haar gunstigen vrede van Sèvres moest opkomen, die aan den oorlog met Turkije een einde moest maken, dien ook het officieele Turkije in het door Ententetroepen bewaakte Constantinopel bereid zou zijn geweest aan te nemen, maar die nooit is geratificeerd, aangezien het nationale verzet van 't Kemalistische Turkije zich met alle kracht daartegen verzette. De Angora-Turken waren aanvankelijk als „oproerlingen" in den ban gedaanop bevel der Entente. Tegen woordig zijn ze degenen, die alleen in tel zijn, wanneer van Turkije sprake is. Daar Grieken land uit den vrede van Sèvres het voornaamste voordeel trox, was het begrijpelijk, dat het destijds regeerde Venizelos bereid was offers te brengen om hem van kracht te doen worden. Het einde dezer militaire dwangmaatregelen te gen ’t Kemalistische Turkije zijn do ernstige nederlagen der Grieken, waarmee de reeds ter Londensche conferentie in het voorjaar van 1922 gewijzigde vrede van Sèvres yolkoipen. vervalt. De fout der Engelsche politiek en de oorzaak van haar gevoelige» tegenstand liggen dus nog iets dieper dan in de keuze van het „paard”. Zij liggen hierin, dat de Engelsche opkwam voor een onhoudbare zaak. Want de vrede van Sèvres is toch slechts een toren van het versterkte slot, dat de overwin nende mogendheden na den ondergang der overwonnenen over de wereld hebben opgericht en waarvan de starre onhoudbaarheid men an ders juist in Engeland heeft ingezien, al geeft men dit dan ook niet openlijk toe. Het is een volkomen frontswijziging, wanneer juist Frank rijk zich in het Oosten ten zeerste beijvert om op vérstrekkende wijze over te gaan tot het af breken van een stuk van dit versterkte slot, hetzelfde Frankrijk, dat aan den Rijn en in Oostenrijk strak en stijf eraan vasthoudt, dat geen steen van dit gebouw mag worden losge maakt. De motieven van deze houding zijn ten eerste de scherpe tegenstelling tusschen zijn belangen en die van zijn geallieerde Engeland, welks positie in Voor-Azië en bovenal aan de zeeëngten den Franschen buitengewoon ondra gelijk voorkomt en ten tweede een meer uit de Fransche psychologie te begrijpen angst voor den Griekschen koning Constantijn, dien men nog altijd als een heimelijken vriend van Diritschland of als iets dergelijks beschouwt. Er schuilen in deze politiek behalve zeer reëele overwegingen een stuk persoonlijk /ressentiment. Wordt echter Constantijn ten val gebracht, komt

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1922 | | pagina 1