16
r
i
MEUWS* EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN,
Bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak. haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieuwer.
KERK a. d. U., OUDERKERK a. d. U„ QUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN. STOLWIJK, WADDINXfEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
]en
Maandag 11 September 1922.
o. 15029
61. Jaargang
r
I
f I
7
j
Y
100!
100!
FEUILLETON.
ir
4
DHlf
irloh(
►TI
d-
G’
In den Maalstroom
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
.BUITENLAND.
fwr--
aschl
:esse'
V
50
Ingezonden Mededeelingen,
3190 23
OVERZICHT.
8220
28
f
d te
i
'i
4
'er-
(Wordt vervolgd), t
I
l’N
nd-
en-
ild.
en-
ing
llig
ide
lef.
vo-
net
tie.
unt
ink
de
ke-
oot
‘en
het
jze
ge-
hi-
t
TZ,
wa» ze
mor-
gehaaU
men r
sen,
:en
;eer
tnp-
jur-
jin-
oor
ten,
vol
ets
/an
assc
ting
rek-
ium
DE
geest van tien Bond waarborg*
Trouw aan het pact, eerbied
werping aan geno*
die ataten, die lid
e publieke mee
dien in den Vol-
den arbeid, dien hij too
t en zoo doeltreffend in*
De meeste mensdhen hebben, evenals de
Manten, verborgen eigenschappen; het toeval
poet die ontdekken.
LA ROCKEFOUCAULD.
(resident, stelde aan de ver
te legram aan den koning van
in president van Portugal to
denking van de beide groote zee-
eeuwfeest juist is gevierd, waar-
'ndering instemde.
die den arbeid van den
passceren, wees op de on-
Het B T .A. meldt, dat de vergadering van
den Volkenbond met olgemeene stemmen het
verslag van den Rand en het secretariaat heeft
goedgekeurd en de zitting tot nader order heeft
verdaagd.
DUITSCHLAND.
DE SCHADEl.OOSSTEI.UNa
De Duitsch-Belgische bespre»
1 kingen.
B r u s s e 1, 9 S e p t. (B. T. A.) De onderhan*
delingen tusschen de Duitsche en de Belgische
regeering inzake de waarborgen voor de schat
kistbiljetten zijn heden geëindigd, zonderdat een
resultaat was bereikt, maar een hervatting der
besprekingen is mogelijk. Ten aanzien van ze
kere belangrijke punten is men het een» gewor*>
den. De kwestie van de verlenging van den loop-
Roman van
OLGA WOHLBRüCK.
Geautoriseerde vertaling van Mevrouw
Wesselink—van Rossum.
ABONNEMENTSPRIJS r per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar da bezorging per looper geachiedb
Franco per post par kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau; MARKT 81. GOUDA,
bü onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaus z(jn dagelijks geopend van 9—8 uur.j Administratie TeL Int 821
Bedactie TeL 545.
VOLKENBOND.
ALGEMEENS BESCHOUWINGEN.
Do zitting verdaagd.
Genève, 9 S e p t (N. T. A. Draadloos).
By de algemeens beschouwingen verklaarde
Gimeno (Spanje), dat de conferenties van Was
hington en Genua verre van den Volkenbond te
Verzwakken, zijn positie integendeel hebben
bevestigd. Spr. bracht een groet aan de nage
dachtenis van den grooten zeevaarder Sebastian
el Cano, die samen met den Portugees Magel-
han de eerste reis om de wereld heeft gemaakt.
(Portugal) dankte voor de
BBBH—WLJ'J--jmi
Nintsjitsj (Zuid-Slavië) verklaard», t do
Raad machtig had bijgedragen tot het hecsU'lea
van den vrede in zijn land, hij keurde het ops
treden van den Raad inzake de minderheden
goed. Ook in Albanië had de tusschenkomst van
den Raad rust gebracht. Spreker vroeg om een
krachtig en onverwijld optreden om Oostenrijk
te redden in het belang van Europa.
Hanotaux (Frankrijk) verklaarde dat de Vok
kenbond met preciese feiten had geantwoord
op de verwijten, die tot hem waren gericht*
'grijke gebeuren in
Igcnde hoofdartikel
ren:
Klein-Azië
bewijst. Maar hoe zou Engeland,
«toch Zijn maritieme positie aan
die hem Frankrijk, Rusland en natuurl
Turkije der nationalisten misgui
houden, op een ander paard
wedden? ’tl
vroegere 1'.
beschermer
bezenden indruk op haar, toen haar verlooide
eens een chèqueboek uit zijn zak haalde en een
kleine chèque voor haar schreef. Menschen, die
een conto op de bank hadden, waren voor haar
wezens van een hoogere orde. Haar moeder leef
de van een Hein weduwenpensioen en van wat
verre bloedverwanten haar soms eens toestop
ten
Een man trouwen, met een chèqueboek dat
kwam haar bijna Amerikaansdh voor.
Zoo was ze dan een tevredene, hoopvolle ver
loofde.
Het zeer bescheiden uitzet en de bijna ar
moedige inrichting der woning beschouwde ze
els iets voorloopigs. Daar ze immers den mees
ten tijd in de muziekschool dacht door te bren-
gen, was ze erg onverschillig voor haar drie
kleine kamers en vond alles j
moeder of Otto Graebner bepaalden; lachte ej-'
zelfs om, dat men zooveel drukte van een sofa
of een paar stoelen.
Na korter of langer tijd kwam het immers
toch allemaal bij den ouden rommelf En ze zag
zich reeds in gedachten in een deftige villa of in
de rijkgemeubeide woning van een der nieuwe
wijken, zooals de wonimgtentoonsteHingen der
warenhuizen verleidelijk aan de kijklustige me
nigte voorstelden.
Haar schoonzuster Elise Graebner, de vrouw
van den dokter, had toen ter tijd een zeer wel
willend oordeel over bet nieuwe familielid: „Een
bescheiden klein ding aardig en flink."
Overigens hadden de dokter en zijn vrouw niet
veel tijd zich met het jonge paar te bemoeie*
tee waren zelf pas sinds twee jaar in Berlijn en
hadden ondanks groote protectie een rwnren
strijd om het bestaan. Mevrouw von Paukte, die
als meisje op een autorit, die aan haar eersten
Verloofde, een zekeren graaf Ziskteg, het leven
kostte, eveneens ernstig gekwetst werd, toen ter--r.--
tüd in ds nabüheid van het kleine station Gtö? Nu. DU eiodetyk ds droom vervuld zou worden
fEe verzocht Otto Graebner haar te komen be
doeken en zag bij zijn eerste woorden reeds, dat
Met alleen „practische" overwegingen hem ge
leid hadden, om Susanne dit aanbod te doen.
Ze zag in hem een menseb met de eeriijkste
©•dodingen.
k „Als u mijn kind liefhebt, neemt u haar dan
|pt vrouw, het zal mij het sterven verlichten."
I» Ze leed aan de longen en haar dagen waren
feteM.
Susanne gaf Otto Graebner met dezelfde be
tetenelijke toegevendheid het jawoord, ab waar-
ptee ze zich tot nu toe steeds naar de wenschen
pan haar verafgode moeder geschikt had.
Het schrikte haar ook niet af, dat haar moe-
P* de toebereidselen tot de bruiloft koorst-
I^Mg verhaastte; ze vond het grappig, dat ze
y spoedig mevrouw txxi zijn. Zooals ze als
pted vol phantasie en speelsch was geweest, was
Itet ook als verloofde. Zij, die in de engte van
klein, zuinig huishouden was opgegroeid,
pvomde nu van onmetelijke sommen, die spoe-
zoudbn htowmhitasn Hta aoaabta «m asm
:d waren tusschen Dantzig en Polen
geschillen hebben doen ontstaan.
Raad op practische wijze gere
geld. De Volkenbond had in de oogen van het
publiek groote vorderingen gemaakt. Het wan
trouwen en de onverschilligheid waren bezig te
verminderen. Hymans wees op de dringende
noodzakelijkheid van het verteenen van hulp
aan Oostenrijk en op het verleenen van bij
stand aan de Armeniërs, die een nationaal te
huis wenschen. De Volkenbond was in staat dit
nationaal tehuis te organiseeren, indien bij
aanstaande onderhandelingen over den vrede in
het Nabije Oosten de belanghebbende mogend
heden hem deze taak toevertrouwen.
fiOIWIE MAF
ADVERTENTIEPRIJS! Uit Gouda en omstreken (behoorende tot dm basargfcrtag)
15 regels 1.30, elke regal meer f 0.25. Van buiten Gouds en dan besorglrringt
15 regels f L55. elke regel meer 0 80. Advertentiën in het Zatardagnummer 80
bijslag op den prijs. Liefdadlghelds-advartentiën de helft van den prUs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.05, elke regel mem- fOM. Of
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen hfj contract tot zeer gereduceei»
den prfja. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusechenkomst van «oliede bockhais»
delaren. Advertentiebureaus en onze Agenten en moeten daags vóór.de plaatsiag
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Griekenland voo afzienbarm lijd als ernstige
factor in het Oosten uitgeschakeld, dan kan
Frankrijk een geheel andere regeling in het
Oosten bereiken dan de tegenwoordige, die het
niet bevalt en het heeft ten overvloede Enge-
land’s positie ook in Europa geschokt en zijn
eigen, op het ©ogenblik bestaand overwicht op
het continent nog meer versterkt. Men zou in
dit verband van Poincarë’s geluk kunnen spre
ken, waarbij wel-is-waar steeds de fatale „Er-
gfinzung" van dit woord zich vanzelf opdringt.
De Grieken moeten hun nederlaaag toe schrij
ven aan hun aanmatiging Zij hebben dingen
ondernomen, die boven hun kracht gingen. Hot
is «teeds hetzelfde lot, dat vandaag het eene,
morgen een ander volk treft, waneer het geen
maat weet te houden. Trof het gisteren ons,
vandaag de Grieken en zijdelings ook Engeland,
wellicht treft het morgen een andere mogend
heid, die door haar aanmatiging de argwaan der
andere volkeren wekt. (Klaarblijkelijk is deze
„Seitenhieb” voor Frankrijk bestemd. Red.) Te
Venetië zal het om het Oosten, om Thracië, om
Adrianopel, om de zeeëngten gaan. Bezwaarlijk
zal men ten aanzien van deze ingewikkelde
kwesties een oplossing van eeuwigen duur vin
den. Maar het gaat thans om meer. Men heeft
Turkije willen vernietigen; dat is niet gelukt
en Frankrijk benaarstigt zich om het Weder op
te richten. De vrede van Sèvres ligt in scherven.
Hoe lang zal het duren, dat men te Parijs ver
standig genoeg wordt om in te zien, dat ook de
andere vredes-instrumenten geen eeuwigheids
waarde hebben?"
■1M^
kinderen xjjD -«i op hun
Weerijes, wanneer zij met
nK weer xAjn vernieuwd
En de behandelg*} is zoo
Iwivoudiö!
\4rkrtjqbder in 14 Ideprvn. f
Oe-LlVM-3 Zette MAAT5C^BPIi.VLAAR0rKttN
ftirlkinle/i lux
en met Paulsin’s hulp een groot huis met grond
aangekocht zou worden voor een „Graebner-
Snnatorium”, sprak haar man van „wetenschap
pelijke studies
Julius was niet bestand tegen de echtelijke
scènes en de handig overdreven neerslachtig
heid. En hij gaf heelemaal toe, ten ze een be
roep op zijn eergevoel deed, hem herinnerend
aan het vertrouwen van zijn geldschieter, het
hem uls zijn redelijken plicht voorstelde, zich
met alle kracht aan de nieuwe ondernemingvte
wijden.
Het scheen haar, de dchter van een welge-
stelden hotelhouder het hoogtepunt van een
dokters loopbaan, in de hoofdstad van Dudtsch-
land een sanatorium te bezitten, dat door pa
tiënten uit de eerste maatschappelijke kringen
bezocht werd. En stil en verborgen in het diepst
van haar ziel sluimerde de eerzucht naar per
soonlijke macht en hutevrouwelijke ..autoriteit,
die ze had meegebracht uit de gevulde provfeie-
en linnenkamer Van het ouderlijk hotel. Deze
eerzucht liet haar niet veel tijd om familiebe
trekkingen te onderhouden.
Aan de doktersfamilie had Susanne Graebner
dus geen steun. Ook niet toen haar moeder
stierf en zij, met het oog op haar zwangerschap,
het piano-onderwijs in de muziekschool moest
opgeven.
Daarom had ze veel tijd om in de kleine wo
ning over haar leven na te denken, en de paar
meubels te bekijken, die haar eerst zoo onver
schillig geweest waren. En ze vond alles leelijk
en troosteloos; ook het geld vloeide karig bin
nen in de muziekschool en het kleine pension
van haar moeder, dat nu vervallen was, misten
te erg. Om de kosten vsn de aanstaande beval
ling te kunn dekken, schreeft Otto Graebnw ’s
avonds partituren over. Dan zat te lusteloos
met in den schoot gevouwen handen vroeg zich
af of ‘het toch niet beter geweest was. als^ze sa*
wen ten huize van dokter Graebner de meest
liefdevolle opname en verpleging gevonden.
Die avond, toen na de ramp in een gelijk-
vloersche kamer van haar kleine Glöwensche
woning het lijk van den jongen Zisking lag, ter
wijl om de tafel van haar eetkamer de beroem
de schrijver Frank Nehis, mevrouw von Paul-
ste’s vader zijn hooge beschermvrouwe, prinses
Amulf, en de ook toen reeds bijna almachtige
bankdirecteur Pauhta zaten, was haar onver
gefelijk. En sinds dien avond had ze maar één
gedachte gehad I Berlijn I Haar man moest een
sanatorium in Berlijn hebben, in de een of an
dere rustige viHastraat, en Paulsin moest hem
dit doel helpen bereiken. Teon de tijding kwam,
dat Paulsin met jeffrouw Nehis getrouwd was,
scheen het haar beter bereikbaar dan ooit en
goed, wat haat met haar groote energie drong ze op aun,
paalden; lachte eynaijr Berlijn te verhuizen. Maar het duurde lan
ger dan ze ooit gedacht had, voor Paulsin be
sloten was den jongen dokter zoo te steunen,
als mevrouw Elise gedroomd had.
De „kliniek" Z0I bedden op de tweede ver
dieping van een huis te de Neue Winterfeldt-
strasse bevredigde mevrouw Elise's eerzucht
niet lang. Met een onvergeteüjk uithoudings
vermogen werkte ze aan de uitbreiding van him
maatschappedijke betrekkingen en met bewon-
derenswaardige handigheid verstond ze het,
de schitterende bekwaamheden van haar man
goed te doen uitkomen.
Een paar operaties, die hij ais assistent van
professor Weinholz te de Charité gedaan had,
vestigden de aandacht der collega's op hem.
Zijn vrouw had geen begrip van de weten-
•chappelijke belangen van zijn werk. Toen hij
er eens over sprak, de kliniek op te geven, om
te Parijs en in Zwitserland nog practisch te
werken bij een paar beroemde chirurgen, zag
ce hem aan, of te aan aijn verstand twijfelde.
Venizelos weer aan 't bèwin^ dan zal dit pro-
Fransche Griekenland den Franse ben ook aan
de Dandanellen en de zee yan Marmara -niet
meer zoo onverdragelijk Voorkomen ah het
Griekenland van Conatantljij, dat zij, naar uit de
Franadhe pers blijkt, niet alleen Adrianopel,
maar ook het schiereiland $allipoli weer willen
afnemen. De Turken, die tegenwoordig door de
Franschen worden bewapend, zooals eens de
Homerische helden door dq "hen beschermende
góden, kunnen dan misscMan enkele bittere er
varingen over de verand^rfijkhrid van het lot
■en de politiek opdoen. Op dit ©ogenblikprólT-
teert echter Moëstafa Kemal van het scherper
worden der tegenstellingen en de in wezen on
zinnige ommekeer der natuurlijke verhoudingen.
De positie van Engeland is inderdaad niet
makkelijk. Toen Griekenland met de bedreiging
van Constantinopel, die misschien alleen als
een politieke schaakzet was gedacht, de in 't
moeras geraakte Oostersche kwestie weer tot
een onderwerp van bespreking wilde maken,
zag men direct de gevaarlijkheid van een der
gelijk militair initiatief. Engeland heeft wel in
Athene gewaarschuwd, maar het heeft zijn be
schermeling de handen toch te vrij gelaten. Het
resultaat is een nederlaag, die tot een cata
strophe kan woiden, wanneer niet binnen zeer
kort een wapenstilstand wordt gesloten, waarin
echter noch Kemal pasja noch Frankrijk lust
hebben. De in de Temps geuite vrees, dat de or
delijk aan de kust van Klein-Azië ingescheente
Grieken aan de kust van'Thracië weer zouden
kunnen opduiken, om daarna - om zoo te zeg
gen als houten paard tot de verovering <nn
Constantinopel over te gnar is toch nauwelijks
ernstig op te vatten. De Grieksche troepen heb
ben zoo geducht klop gehad en verlangen zoo
zeer er naar huiswaarts te keeren, dat met hen
niet meer valt te oorlogen. De reden voor den
verderen,porloq is veeleer voor de Turken zoo-
wal als voor de Franschen de bedoeling om
hun positie bij de a.s. onderhandeb'ngen te Ve
netië zooveel mogelijk te versterken. Wordt
men concerten hadden gegeven. Dan hadden da
dagen toch reeds door de toebereidselen tot den
avond, door de opwinding, een zekere bekoring
gekregen.
Op een avond begon ze te scheien en toen hij
verschrikt vroeg, waarom ze schreide, zei ze het
hem.
Hij streek haar over het fijne, bruine haar,
als vroeg hij haar om vergeving. ,Dat zou
dwaasheid zijn, ik ken die toestanden. Wil je de
vrouw van een avonturier z(jn?"
Ze mokte als een kind dat knorren gekregen
heeft, maar hij schreef haar zwaarmoedige stem*
ming slechts toe aan haar toeMand.
Op een keer moest hij midden in^den nacht
zijn broer opbellen. Elise kwam mèe. Susanne
wat het bij alle pijn toch als een kleine aensa*
tie, dat allen met haar bezig waren, dat zelf»
de koele schoonzuster haar met tedere woorden
en zorgzame gebaren moed trachtte in te «pie
ken. En ze vond zich oneindig gewichtig, toen
plotseling de kleine Kurt er was en in zijn pak
van den eenen arm in den anderen ging en zelf»
Elise verklaarde: Jets snoezigera dan aoojt
kleing dot is er toch niet."
En toen er later in de kamer et naast op haar
welzijn een glas rooden wijn gedronken werd,
veibaasd, waar haar man om ze» uur
>rgens de flesch rooden wijn vandaan had
aid. In den loop van den dag kwamen bloe*
van de onderwijzer» aan de muziekschool
en van haar vroegere leerlingen, en Elise kwam
nog een paar maal, kuste haar telkens op het
voorhoofd en zei, dat ze zich flink had gehouden
dat de jongen allerliefst was en dat ze vooral
moest doen, wat Julius gezegd had, namelijk
het kind zelf voeden, en toenja toen
wm het uit.
Teixeira Gom<
woorden, door Gimeno gesproken.
Edwards, de
gadering voor eer
Spanje en aan d
zenden ter header
vaarders, wter eeuwfeest juist is gevierd,
mede de Xlvrgnderin
Hymans (België),
Raad de r^vue liet
afhankelijkheid en de onpartijdigheid van dezen
arbeid. De betrekkingen, die noodzakelijkerwijs
gecompliceerd
en steeds wer
zijn door den
/Iwij laten over het belangi
het nabije Oosten het volg<
ynn de Frankfurter Zeitung volgt
„De Grieksche nederlaag in Klein-Azië is
igolledig. De bizonderheden over dfe militaire ge
beurtenissen hebben nog slechts een beieekenis
jyan den tweeden rang. Alleen komt in nanmer-
king, het Grieksche leger in Klein-Azië zal
igorden vernietigd of door een wapenstilstand
Üe gelegenheid gegeven om in orde ingescheept
||n vervoerd te worden. Moestafa Kcmal pasja,
nriens overwinnings-gedachten te begrijpen zijn,
jrerklaart in zijn oproep aan de Turksche troe-
®en, dat de opmarsch der Ottomanen paa aan
p» Bgeische Zee halt zal houden. Het op twee
■trijdtooneelen verslagen Grieksche leger, dat
klaarblijkelijk in een wilde vlucht zich naar de
|ust beweegt, vertoont met Xenophon’s ti^n-
Buizend man en nog tninder met het leger van
Alexander den Groote de minste overeenkomst.
Hst zal den Turkschen legerleider ïtiet berrek-
Jdng tot zijn stoute plannen geeperlei hinder
palen in den weg leggen. Alleen een wapenstil-
ttand zou dit kunnen. Grieken’and heeft daar-
pm verzocht en heeft zich bereid klaard
Klein-Azië onverwijld- en algeheel te ontrui
men. Dat het dit doet, is een bewijs, dat het
Heb s volkomen verslagen beschouwt en het
pffer van de ontruiming van Azië, die he: lot
mover mzèt de grootste beslistheid hééft afge-
prezen, wil brengen om een volslagen ineen-
iorting te voorkomen. Wel-is-waar heeft het
Ook in dit oogenblik nog naar tenminste de
[Temps beweert de ietwat vreemd aandoende
verwachting uitgesproken, dat het daarvoor in
Itwacië schadeloos rou worden gesteld. Enge-
’«nd springt voor ’t Grieksche verlangen met
L begrijpelijke belangstelling in de bres; want
Griekenland’» nederlaag is eigenlijk zijn eigen
nederlaag. Maar om dezelfde reden tracht
Frankrijk, dat natuurlijk de berichten van het
'Aziatische oorlogstooneel met boosaardig ge- ..paa™
noegen heeft gelezen, de onderhandelingen in- politiek
zako een wapenstilstand te vertragen, opdat
Kemal pasja de Grieken in Azië kan vernieti-
ïen. Het verklaart daarom, dat de wapenstil
stand een aangelegenheid der beide oorlogvoe
renden alleen is en dat men op Angora geen
iruk mag uitoefenen, dat het een spoediger wa
penstilstand sluit. Wat dat beteekent, is zonder
meer duidelijk
r De tegenstelling tusschen de groote mogend
heden, die toch in de Oostersch^ kwestie niet
minder scherp is dan ten aanzien van het Duit
sche, het Oostenrijksche, het Russische, het
ontwapeningsvraagstuk en nog tal van kwes
ties meer, treedt nu op het oude terrein weer
duidelijk aan den dag, waarop eens zelfs de
Olympische góden zich in twee kampen splitsten.
I)e Turken zijn wel-is-waar geen Trojanen en
ïij denken niet aan ondergang; maar boven de
Bevechten der kleinen staan hun groote be-
•diermers. Engeland heeft in Griekenland zijn
Werktuig gezocht en het heeft zich uk dezen
hoofde zelfs de terugkeer van koning Constan-
tijn laten welgevallen, dien de Franschen slechts
oen „zwager van Wilhel m II’’ noemen. Een deel
der Engelsche pers verwijt Lloyd George, dat
Idj, gelijk al eerder, op het verkeerde paard
heeft gewed. Dat' is juist, zooals de uitkomst
dat hij zich ann hersenschimmen overgaf. D»
werkwijze en de
den zijn succes.
voor ovcieenkomsten, onderwerping aan
man beslissingen bezielden al’.v
zijn van den Volkenbond. De
nlng moest tip» sein ouwen stel
kenbond op grond van
krachtig heek aangavat
gezet.
Asker axy (Polen) verklaarde dat geen enkel
land ter wereld meer belang had bij het ecoe
nomisch herstel van Rusland dan Polen. Hat
einddoel van de ho«cherming der jgninderhedm
was hun normaal en broerdeilij* samenleven
met de meerderheid. De Volkenbond wa» het
uitgangspunt ven een nieuwe ord» van zaken,
die hij moest conso’ldeeren.
Streit (Giiekenlonr') verklaarde, dat Grieken
land zeer veel belang had bij de kwestie der
minderheden. Dc Volkenbond zou bij de Griek
sche regeering de mees, oprechte medewerking
vinden. De Grieksche, Aimeensche en ander»
mindeiheden in Klein-Azië waren blootgesteld
aan uitroeiing. Het gezag van den Volkenbond
zou ze van een zekeren dood kunnen redden en
hun rechten kunnen waarborgen. Griekenland
zou het verheugen, indien Armenië een natio
naal tehuis kon worden gegeven. Griekenland
wenschte evenzeei den bloei en de onafhanke
lijkheid van Albanië.
Volgens Hovas zeide Honotauz nog, dat do
beslissingen van <ien Volkenbond In de meest»
gevallen het vloe'en van bloed hadden voorko
men. De Volkenbond had op die gebied zijn
diensten bewezen Het doel om ook in de kwes
tie van het Sanrgehied tusschcnbelde te komen,
was in strijd met zijn gezagmaar de Vol
kenbond was óok vastbesloten zich niet te be
geven buiten de paden van recht en billijkheid.
Wnt Dantzig betrof, kwamen de gemeenschap
pelijke belangen al dichter tot elkaar en waren
zij zelfs op weg zich met elkaar te verzoenen.
1, wanneer het
de zeeëngten,
•lijk ook het
innen, wilde be-
"p een ander paard hebben kunnen
’t Is waar: de Engelsche politiek van
tijden behaagde het de rol van een
sr van Turkije te spelen; maar men
wist toch te goed, dat dit slechts Rusland gold,
wiens vijand Engeland evenzeer als Turkije was
en er was in Engeland steeds een ondergrond-
sche strooming, die tegen de vriendschap met
de „ongeloovige" Turken, de vijanden der
Christelijke Armeniërs en andere door Engel
sche missionarissen beminde kleine volkeren,
indruischte. De leuze van de bag and bag-
g a g e-politiek, de eisch, dat Turkije geheel uit
Europa moest verdwijnen, vormt een goed-En-
gelsche traditie. Daarbij is nu in elk geval de
Britsche politiek in de paradoxale positie ge
raakt, dat zij in het Oosten voor een zoo ver
mogelijk gaande handhaving van den voor haar
gunstigen vrede van Sèvres moest opkomen, die
aan den oorlog met Turkije een einde moest
maken, dien ook het officieele Turkije in het
door Ententetroepen bewaakte Constantinopel
bereid zou zijn geweest aan te nemen, maar die
nooit is geratificeerd, aangezien het nationale
verzet van 't Kemalistische Turkije zich met alle
kracht daartegen verzette. De Angora-Turken
waren aanvankelijk als „oproerlingen" in den
ban gedaanop bevel der Entente. Tegen
woordig zijn ze degenen, die alleen in tel zijn,
wanneer van Turkije sprake is. Daar Grieken
land uit den vrede van Sèvres het voornaamste
voordeel trox, was het begrijpelijk, dat het
destijds regeerde Venizelos bereid was offers
te brengen om hem van kracht te doen worden.
Het einde dezer militaire dwangmaatregelen te
gen ’t Kemalistische Turkije zijn do ernstige
nederlagen der Grieken, waarmee de reeds ter
Londensche conferentie in het voorjaar van
1922 gewijzigde vrede van Sèvres yolkoipen.
vervalt. De fout der Engelsche politiek en de
oorzaak van haar gevoelige» tegenstand liggen
dus nog iets dieper dan in de keuze van het
„paard”. Zij liggen hierin, dat de Engelsche
opkwam voor een onhoudbare zaak.
Want de vrede van Sèvres is toch slechts een
toren van het versterkte slot, dat de overwin
nende mogendheden na den ondergang der
overwonnenen over de wereld hebben opgericht
en waarvan de starre onhoudbaarheid men an
ders juist in Engeland heeft ingezien, al geeft
men dit dan ook niet openlijk toe. Het is een
volkomen frontswijziging, wanneer juist Frank
rijk zich in het Oosten ten zeerste beijvert om
op vérstrekkende wijze over te gaan tot het af
breken van een stuk van dit versterkte slot,
hetzelfde Frankrijk, dat aan den Rijn en in
Oostenrijk strak en stijf eraan vasthoudt, dat
geen steen van dit gebouw mag worden losge
maakt. De motieven van deze houding zijn ten
eerste de scherpe tegenstelling tusschen zijn
belangen en die van zijn geallieerde Engeland,
welks positie in Voor-Azië en bovenal aan de
zeeëngten den Franschen buitengewoon ondra
gelijk voorkomt en ten tweede een meer uit de
Fransche psychologie te begrijpen angst voor
den Griekschen koning Constantijn, dien men
nog altijd als een heimelijken vriend van
Diritschland of als iets dergelijks beschouwt. Er
schuilen in deze politiek behalve zeer reëele
overwegingen een stuk persoonlijk /ressentiment.
Wordt echter Constantijn ten val gebracht, komt