2 k Biiifflsciii wsraw ah :oop ÏE IE "buitenland. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN BERGAMBACHT, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouperak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieuwer. KERK a. d. IJm OUDERKERK a. d. IJ„ 0UDEWATER, REEU.WUK, SCHOONHOVEN. STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz, 1SÖ78 Dinsdag 7 November 1922. 61« Jaargang FEUILLETON. i door PI nqnten ourant irstof In den l^aaisfroom Veertlendaagsoh Blad voor do Huishouding, KERK a. d. D„ OUDERKERK a. d. IJ„ OUDEWATER. REEU.WUK, SCHOONHOVEN. STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen DUITSCHIAr T voet iar Java, kwam 3 idee. zu’ke dagen en hij kon zijn scherts had hij het eerst to< het roerloht. morgen van» nes naar Amstet* ssabon. Amsterdam, bijn^ onti Alleen hij, die het leven liefheeft, kan iets goeds aan de wereld verkondigen. huis Os- T urksche Jatavia naar Ams l 7 uur 40 mijl laar Java, kwam isak aar- ooii aele irda het geval zou kunnen deze kleine man was hem al na het eerste half uur in Karlshorst opgevallen. n iaar j mas. lië naar •~i heeft iolc'fuck» I verne- ng het herstel Java, voer 2 Nor, naar Java, voer luiden, van Java te Rots «ring tooi akte, Jicht, likarziekU, >rs «rekking. enen. aghadee (Ierland), van 7 November: later afnemende est betrokken met lerend en kouder* F. P.Q aJ 7. lasse D mpia 2 U' fgekeard. j al van Zaterdagnacht jngeschikt om te bJ Olympi«_<oj «da had een vrijen heeft alzoo het leeij Roman van OLGA WOHLBRüCK. Geautoriseerde vertaling van Meviouw Wessel ink— van Rossum. raar Batavia, voer' aar Calcutta, ven 3INGEN. deo naar Amster* >t. Vincent van Rotterdam tg Amsterdam, vertroR Buenos Ayre^ Rotterdam^ ov. van Rotterdam GOUDSCHE COURANT. m p i a 2 I—2. kken met een it Ook in deze igenooten geen fai eerden de voorhoed! t een 2—1 overwii^, reuk» wisten ze h™ »r afdepling te hapd, s grondig onderzo* eg mangelt en in da nemen aan de h* r reserves. VOLKENBOND. De handel in vrouwen en kinderen. Do secretaris-gcneral van den Volkenbond heeft van de Amerikaansche regeering jnededee- ling oontvangen, dat Miss Grace Abbott, die aan het hoofd stond van bet kinder-departement ven het ministerie van arbeid, te Washington aan gewezen is om als officieuss en beraadslagend Amerikaansche vertegenwoordigster met de Vol- kenbondscommissie tot afschaffing van den han del in vrouwen en kinderen samen te werken. Schöppke en zijn metgezel ongeveer vijfhonderd „zt :;as hem prettig en licht zooals hij zich in lang niet gevoeld ADVKRTKNTIEPRUBi Uit Gouda sa omstreken (bebooranda Ut «tam bmu>nrtrtnrM 1—5 regels 1410, elke regel meer 0.25 Van buiten Gouda an dea bezorgkringz 1fi regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertenties tn het Zat^rdagmunmar 30 bijslag op den prijs. Uefdadighelds-advertantifin da helft van dan prfjs. INGEZONDEN MEDRDKRUNGRNi 1—4 regels ƒ106. alka regel ssear fOM Of de voorpagina 60 honger, Gewone ad verten tien en ingezonden mededeel ingan t>ö «ontreet tot mms genAoemgr» den prijs. Groote lettors en randen worden berekend naar plaatsruimte Advertcntien kunnen worden ingeeonden door tusschenkonutt van solle<te boekhan delaren, Advertentiebureaus en onze Agenten en moeten daags vóór da plaatadng aan het Bureau zjjn Ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zUn. gors te zenden van twee regeeringen, wier op vattingen wel eens aanmerkelijk zouden kunnen uiteenloopen. De vrees kan best bij Moêstafa Kemal hebben voorgezeten, dat, wanneer Con stan tinopel levens te Lausanne werd vertegen woordigd, da inwilliging dor eischen van het na tionale pact, het richtsnoer der Kemalisten en tevens hun program .van actie, wel eens door de meerdere mate van toegeeflijkheid van den sul tan in het gedrang zon kunnen komen. Inmiddels hebben de feiten zich in het nabije Oosten zich op «enigszins sensationcele wijze ontwikkeld. Het kabinet van Constantinopel is afgetreden en nu de regeering-Tenfik pasja dus is heengegaan, herfft de regeering van Angora aan generaal Refet pasja, die zooals men weet goeverneur is van Thracië, opdracht ge geven zorg to dragen voor 't bestuur van Con stantinopel. Refet pasja heeff inderdaad het gou verneurschap van Constantinopel op zich geno men. Dit moet dus worden beschouwd als de eer ste stap naar de bezetting der Kemalisten. Refef pasja heeft verklaard volgens een Reuter-be- richt van 5 Nov., dat de Turken de overeen komst van Moedania, waarbij de geallieerde be zetting wordt erkend, zouden respecteeren, maar geen inmenging zouden gedoogen in interne aangelegenheden. Dadelijk reeds heeft Refet pas ja aan de onderstaatssecretarissen der verschil lende departementen te Constantinopel in kennis gesteld van de volgende maatregelendoor de regeering van Angora was besloten, dat het groot-vhieraat en de ministeries van binnen- en buitenlandsche zaken zouden worden gesloten en aan de ambtenaren ontslag zou worden gege ven. Onder leiding van onderstaatssecretarissen (onder-ministers) zullen de departementen van oorlog en marine worden gehandhaafd. De troe pen van Constantinopel ontvangen hun orders van den garnizoenscommandant, terwijl de po litie de bevelen van de Nat. Verg, van Angora moet uitvoeren. Men ziet dus, dat de Kemalis ten de afzetting van den sultan laten volgen door maatregelen, die hun macht nog meer be vestigen. Een zeeF^fëspanncn toestand schijnt te zijn ontstaan en uit de verschil lende berichten valt af te leiden, daf in verschillende Turksche wijken van Constantinopel betoogingen plaats hebbenhoe de aard dezer manifestaties is, wordt niet gemeldde toestand schijn* echter delicaat te zijn en verergerd te worden door het feit, dat naar verluidt Mohammed VI wei gert af te treden, hetzij ais sultan, hetzij als kalief. Doch ook de situatie tegenover de geallieer den is er veel neteliger op geworden en wel in verband met een nota, die Angora den geal lieerden heeft doen toekpmen en waarin als eisch wordt gesteld, dat dadelijk een einde kome aan de intergeallieerde militaire bezetting van Con stantinopel. In .allerijl zijn de hooge commissa rissen en generaals op de Britsche ambassade te Constantinopel bijeengekomen om van ge dachten te wisselen over den nieuw geschapen toestand. Uit officieele berichten omtrent de wijze, waarop de geallieerden hebben gerea geerd, valt nog niet te putten: alleen meldde Reuter reeds, dat gisteravond een antwoord aan Angora is gezonden, dat een categorische wei gering inhield. Men ziet dus, dat opnieuw de mogelijkheid bestaat voor allerlei conflicten. 1 Ook uitstel van de conferentie van Lausanne kan van de recente gebeurtenissen in Turkije bef gevolg ziin i 10 gaf. Felix Frank had behoefte, zich erkente lijk te toonen, en noodigde hem bij een flesch champagne. „Ik heb hier nog een kennis. Als u het goed vindt, breng ik hem mee," zei Schöppke. Of twee of drie menschen van een flesch dronken, daar kwam het niet op aan. Hij liet een flesch Henkel op ijs zetten en trok aan een sigaret, terwijl hij op SchCr, wachtte. Hij had heden c Mark gewonnen, en het was te moede, had. Nog adit van symphonic laten drukken. Bij wijze van zichzelf gezegd. En daarna dacht hij in allen ernst na over den grappigen inval. >'n een tafel naast hem zaten vier jongelui. Ze dronken sellers water en limonade en hadden een hoop bankpapier en goudstukken midden op hij rehZtaTmag'ére tafel voor zich F— het geld. ,oe r „Maakt achthonderdzestig voor iederman. opgepast I" (Wo^ Terrolrl^ a a a Pr»’» F®* kwartaal lr- p» t 1 000 I gBT" Men kan itoh abonneer en bjj de» Boekhandel of da Uitgevers A. BBLNkMAJl ZUOf<, GOUDA. laar Batavia, ven >o. zam T Nov. va# En toen kwam Schöppke en met hem een klein heertje, dat aan één been kreupel was, een opvallend bruingeruit pak droeg en een hel groene das met een groote brillanten speld. Jüster JAck," stelde Schöppke voor. Toen bracht de kellner de chsmpagne en schonk dienstvaardig de glazen vol. Geen trek op zijn gezicht verrried, dat hij mei Schöppke le’s te maken had. Felix Frank voelde het pijnlijke van en wist niet, hoe hij het beste weg komen. Schöppke gooide een glas naar b.nnen en ging naar de jonge lui. Mister Jack echter sloeg de beenen over elkaar haalde een kWe aar pijp uit zijn jaszaken werd spraakzaam. Hl) leefde op zijn landgoed en wns «Aomsn, cm een paard voor de training in Karlshorst aan I geven. Het clown Duitsch van den Heinen man ver maakte Felix Frank* En toen merkte hij op, dat - --j over Schöppke sprak. Een gent^man, dis ïfch ï.igen."Ea> v«n hm verd^Ü. SchSppl. mm hm h«m «-»***'“’’1 geld toevertouwen een inns raxen» „Nu, wat wH je dan? Elke dag kun je toch geen tweeduizend Mark ops rijken, dat zou ieder wel willen I” Felix Frank luisterde onwillekeurig. Stalknechts kwamen voorbij met in dekens gehulde paarden. Een kellner ging bij de tafel staan en sloeg woedend met de servet tegen zij» broek. „Schöppke moet mij maar eens onder de oogen komen, gewoon er in la’en toopen hij mijAls ik niet meteen op Gold gezet hed, zat ik nu nl-t met honderd mark ver- i lies. Zoo’n lamtoeBng I” I D* lachten luid. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedL yianco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad 8.80. Abonnementen worden dagelijks, aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GODDA^ bÖ onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onza bureaux sjjn dagelijks geopsod van 3—4 uur.» Adminiatratia Tsi. Int. 32t Redactie TeL 545. Uit den rijksraiwL Ber 1 Vn, 6 Nov. (W.B.) De rijksraad heeft zich in zijn vergadering van heden eens ver- klaard met het Besluit van den Rijksdag ter ver andering van de wet op de beambten-verzekea ring. Verder nam zij de zesde suppletoir» be- grooting over het ja’ar 1922 aan, waarbij da duurtetoeslag voor de beambten weer met 36 pet. wordt verhoogd. Het crediet voor do „Reichshauptkasse" werd met 500 milliard ver hoogd. Vermeerdering papieren geld. Het verslag der Rijksbank van 51 October wijst uit, dat hot instituut zooveel papieren geld heeft gemaakt als vroeger nog nooit liet geval is geweest. Het in omloop zijnde bankpapier nam toe met bi|na 5O>4 milliard tot 46OW mil liard. Deze buitengewone toeneming is een ga» volg van een enorme stijging van den dollar. Strescmann aan ’t woord. Dr. Streseinann heeft Zondag te Dresden over de politieke vraagstukken van «ion dag gespro ken en bij deze gelegenheid verklaard, dat «la Duitsche volkspartij slechts bereid zou zijn tot de regeeiingscoalitie toé te treden, als alle re- geeringspai tijen een gemeenschappelijke bulton- landsche en economische politiek zouden na* streven. Strescmnnn hoopte verder, daf weldra dé jeugdige en ongeschoolda arbeiders niet meer hetzelfde loon nis de oude, bcl’.v/ame zou den verdienen. Als normale arbeidsdag moet de achturige werkdag "bl;jvsn bestaan, manr xoowel patroons als arbeiders moeten bet recht hebben over overwerk te onderhandelen en dit zonder inmenging van d1» autoriteiten. De Duit sche volkspartij denkt er niet ann de verant woordelijkheid te helpen dragen zoolang de re geering niet den moed heeft aan het v0'k ta zeggen, dat het zoo niet Innger duren kan. Verkiezingen in Saksen. Dresden, 0 Nov. (W. B.). Bij de varV» zingen voor den Landdag op gfetéren, hebben do socieal-democratan 41 zetels gekregen, da communisten 10, <le Dultsch-natii nalen 10, da Duitsche Volkspartij 1Ö, de demorrau*n 8 zetels. In den Unddsg van 1920 hadden de meecder- heids-sociaWten 27, do onafhankt lijken 13, da communisten 0, de Duitsch-nafionalen 20, da Duitsche Volkspartij 18, de democraten 8 en hst Centrum één zetel. De crista in Beisren- München, 6 Nov. (W. B.). De politiaka crisis in Begeren heeft, volgens de Münctwnar Neuesten Nachrichten nog geen definitieve op lossing gevondende besprekingen tusschen da coalitie-leiders zijn nog niet geëindigd. Hulp aan Duitsche letterkundigen. De Zwitsersch-Duitsche hulpcommissie, dia zich door hulpvei leaning ten behoeve van Duit sche kinderen reeds groote verdiensten heeft ver worven, overhandigde den rijkspresident een gift van 25 millioen mark ter vermindering van den nood onder de Duitsche letterkundigen. Da rijkspresident betuigde zijn hartelifken dank voor de aan den dag gelegde humaniteit en da vriendschappelijke betrekkingen tot den nabur*- gen stoot. Maatregelen tegen vreemdelingen. Berlijn, 6 Nov. (W. B.). Door de PnifeU I sdhe staat!»politie zijn verscheidene bultenlan* rijkde vijandelijke troepen bezetten Constan tinopel. Zoo verbleekte veel van de glans zijner positie. De nationalisten hebben hem nooit kun nen vergeven, dat hg zich blindelings onder- Wferp aan den wil dér Entente en dat hij niet alleen geen begrip toonde te bezitten voor de nationalistische aspiraties, maar dat hij de Ke malisten zelfs smadelijk behandelde en vonniste. Kemal pasja'werd door hem beschouwd nis een gewoon, de eerste de beste, oproerling. Zqoais wij boven reeds schreven, deed de sultan pas pogingen tof toenadering, toen bleek, dat Moes- tafa Kemal zich wist te handhaven. Formeel slechts Het Moêstafa den sultan aan het bewind, welken laatste hij niet in staat was van ganscher harte te respecteeren, vooral ook in verband met het feit, dat de sultan het verdrag van Sèvres zonder meer had erkend. De machf van den sultan was den laatsten tijd slechts schijnbaarde regeering van Ango ra werd dan feitelijk alleen ook nog slechts als de regeering van Turkije beschouwd. Dit blijkt o.a. uit hef accoord, dat Franklin Bouil lon met de Kemalisten sloot. Daf bleek verder ook uit de omstandigheid, dat ter Londensche conferentie van Maart 1920 Moêstafa Kemal eischen kon forinuleeren. De kroon op het werk zette echter de overwinning der Kemalisten op de Turken. Het afzetten van den sultan als re geerder is dan ook niet iets, dat verbazing wekt, maar natuurlijk voortvloeit ui* den groei en de uitbreiding der nationalistische beweging. Niet Constantinopel, maar Angora regeerde den laat sten tijd Turkije. Zoo is dus thans een einde gekomen aan het rijk der Ottomanen, welks sultans meer dan zes eeuwen (12991922) hebben geheerscht de erfenis viel ten deel aan Angora. Of Turkije thans een republiek zal worden? Dit valt vooralsnog niet vast te stellen. In be ginsel zou het niet onmogelijk zijn, dat Tur kije nog eens wordt bestuurd door sultan Moes- tefa Kemal pasjavoorloopig moet echter de kwestie van den staatsvorm nog worden uit ge maakt. Een ander vraagstuk is de keuze van een nieuwen kaliefvier eeuwen lang is deze waar digheid verleend aan leden van hef man (Othman)volgfens de letter der constitutie had tot dusver de bezetting van 't kalifaat in dier voege plaats, dat steeds de oudste prins van het huis Othman de candi- daat voor den troon was. Wanneer deze proce dure ook thans zou plaats vinden, zou thans prins Abdoel Medjed Effendi, een zoon Van sul tan Abdoel Asir, kalief worden. Af te wachten valt, of de keuze van den kalief, die thans tot de bevoegdheid van de Nat. Verg, behoort, niette min zal plaats hebben volgens de oude con- stitutioneele regeling. In elk geval zullen de na tionalisten de gevoelens van sommige Moham- medannsche landen moeten ontiien, die hechten aan de tradities. Maar wie kalief zal worden, is zooals wij zeiden nog niet duidelijk: An gora heeft er zich toe bepaald te verklaren, dat met het zwaard van den profeet omgord zal wor den een prins, „wiens karakter en moreele voor treffelijkheden overeenstemmen met deze posi tie." De afzetting van den sultan geschiedt juist op een oogenblik, dat met betrekking tot Tur kije belangrijke besluiten zullen worden geno men. Immers de conferentie van Lausanne zal binnen zeer korten tijd worden gehouden. De na tionalisten kunnen nu van oordeel zijn, dat het voor Turkije raadzamer is als een eenheid ter conferentie te verschijnen, dan vertegenwoordi- DB SCHADELOOSSTELLING. De onderhiMidelingai te Berlijn. Berlijn, 6 Nov. (V. D.) Do publicatie der Duitsche voorstellen, die gisteren aan de com missie van herstel werden overhandigd, is nog heden te verwachten. De morgenbladen der Pa- rijsche couranten berichten echter reeds, dat de Duitsche voorstellen zeer hebben teleurgesteld en dp commissie verdere besprekingen over de stabilisatie der mark voor doelloos verklaard heeft. Z-ij zou nog slechts de reeds lang aange- kondigde beraadslagingen over de kolenkweStie en de houtleveringen willen houden en dan op 9 Nov. de terugreis naar Parijs aanvaarden. De Parijsche pers laat zich tegelijk heftig uit legen de Duitsche* regeering en intonderheid tegen rijkskanselier Wirth, ofschoon te Parijs de tekst der Duitsche voorstellen tot nu toe nog niet ofHcipel bekend is gemaakt. In hoeverre de berichten juist zijn, dat de commissie van herstel tijdens den verderen duur van haar ver blijf te Berlijn eene bespreking der Duitsche voorstellen weigert, moet nog worden afge wacht. In politieke kringen te Berlijn bespreekt men uitvoerig de gedachtenwisseling tusschen de leden der internationale valuta-conferentie en die der commissie van herstel ter gelegenheid van eene uitnoodiging in eene particuliere wo ning op Zondag. Aanwezig waren ook de Ame rikaansche toehoorder Boyd-'n en zijn plaatsver vanger kolonel Logan, zoomede de Amerikaan sche en de Engelsche gezant. Onder de Duitsche deelnemers worden genoemd do groot-indus- trieelen Friedrich Siemens en Felix Deutsch, be nevens de voorzitter van het kaü-syndicaat, Kempner, die zich Woensdag naar New-Zork begeeft, verder van de politieke leden van den rijkseconomischen raad Hilferding en Breit scheidt. De directeur der Duitsche bank, von Gwinner, gaf inlichtingen over alle wetenswaar- dige zaken. Van de leden der valuta-conferentie ontbraken de professoren Jenks, Cassel en Keynes, door dat zij bezig waren het advies voor de Duitsche roffeering op te maken. Naar verluidt, zal Cassel Dinsdag weder van Berlijn naar Zweden vertrekken. De New-York- sche professor Jenks gaat in het midden der weck naar Parijs. De voorzitter der valuta-con- ferentie, de Hollander Vissering, deelde gisteren don rijkskanselier mede, dat het advies binnen kort zal worden overhandigd. De onderhandelingen te Berlijn. B e r 1 ij n6 Nov. (W. B.). Naar wij i men, is hedenavond bij de rijksregeerinj schriftelljk antwoord der commissie van l I ingekomen op de gisteren overhandigde voor stellen. De rijksregeermg zal spoedig haar hou- I ding bepalen tegenover het antwoord. I vriend, de heer Frank, als u iets weet, hem kunt u het zeggen", en toen had hij den kleinen man een beetje terzijde genomen en hem hts in j het oor gefluisterd, was teruggekomen erg vei- als een weldadige zweepslag, die genoegd, en had den naam van een paard ge- --ux-, nuemd. „Hoeveel zet u?" Felix Frank had geen „Tien Mark denk ik „Een beetje weinigLaten we «eggen twintig. En tien voor Schöppke? Dat is zijn voorwaarde. Kotnt hem toch toe, nietwaar Al tijd de halve inzet Dokter Baumann had ook het geld voor hem betaald aan den totalizator, was heelemaal erg gedienstig geweest en Felix Frank had op zijn deel honderd en voor Schöppke vijftig Mark gewonnen. De kleine man haaide voor zich het geld af bij het een of ahdere tuinhek, waarheen hij den nieuwen klant met knipoogjes heenge- stuurd had. En sedert dien eersten Zondag had Felix Frank menig goudstuk in de opgehouden magere laten glijden en ook menigmaal te vergeefs naar hem uitgekeken, ah een tip niet was opgegaan. Waarom zou dokter Baumann geen deel hebben aan een goeden tip, zonder voor Schöppke de helft van zijn inzet mee te betalen? Dat moest die rijke Glogauer maar doen I Daar wa ren ze voor, die goeie menschen, uit de provin- sie! En daarvoor was men ook dokter, dat de patiënten zich wat erkentelijk toonden Felix Frank nam het hem zelfs niet kwalijk, dat hij hem voor dom genoeg aanzag, om dat niet te doorzien. „Graag, graag, dokterlaat uw, geld maar zitten, we zullen later wei afrekenen." Op die paar Mart kwam het werkelijk niet nr m ruinsnoT.» vpy— aan, ab M verloor...... Schopoke had bo- Dokter Baumann had hem voorgesteld, zacht- dien een schitterenden dag. Vijf tips, waarvan i - - T naar twee niet lukten en de eene 140 voor! trren, die hij op de renbaan doorbracht. Boven dien werd hij meestal door het geluk begunstigd en de opwinding waaraan hij zich niet onttrok ken kon, ook als hij slechts een klein bedrag ge wed had, was als een weldadige zweepslag, zijn verslapte zenuwen opwekte. „Hebt u het dan niet gelezen, in het Grüne wald. Als u voortmaakt, komt u nog net op tijdC „Zoo Ja." Hij zei het een beetje langraam, maar ziin bloed stroomde al wat sneller. En hij voelde in de zakken van zijn jas. Dokter Baumann knikte vergenoegd.^ „Eindelijk kon u me een plezier doen." „Graag." Hij onderdrukte een glimlach. Hij vond grappig Dokter Baumanns duidelijke lust om te profiteeren op te merken. „Moet ik u meenemen De kleine, welverzorgde dokter schudde me lancholiek zijn hoofd. „Wel bedankt, maar wat denkt u wel van zoo’n geplaagden werkezel als ik ben In de week kom ik er immers nooit uitnee, nee, beste Frank...., doet u me het genoegen maar, tien mark voor mij te zettenals u een tip te pakken krijgt. Zeker treft u Schöppke daar, die weet altijd wat. U zult hem toch wel herkennen, niet?" Of hij Schöppke herkennen zou! Die kleine, broodmagere man, die als een aal overal door heen gleed, bij den sluitboom was, als men dacht dat hij bij de weegschaal zou zijn, op de tribunes verscheen, als men hem nog pas voor OVERZICHT. - Het b thans ruim drie jaar geleden, dat Moes- ,fofa Kemal’s rebellie in Anatolië begon. Het doel jjjner nationalistische actie was bovenal om de Wapenstilstandsvoorwaarden en hef verdrag van Sèvres, dat voor de Turken wel hard was, on gedaan te maken of althans de scherpe punten ervan af te slijpen. Moêstafa KemaI’s roerig heid kon den sultan maar kwalijk behagen jfeze dreigde den vurigen nationalist zelfs met jde strop en ook moest de rebelleerende generaal gedoogen, dat van sultanswege hem zijn ambt jen waardigheden werden ontnomen. Maar Moes- tafa Kemal hield vol en de successen, die hij be haalde, brachten zoo’n kentering in de gezind heid des sultans, dat men te Constantinopel po gingen in he* werk stelde om zich met Moes- tafa te verzoenen. Het gezag toch van‘den laatste ham met den dag en zienderoogen toehij was degene, die vervulde en tot een goed einde bracht hetgeen leefde aan nationaal sentiment In de Turksche harten. Van heel de Mohamme- daansche wereld verwierf Moêstafa geleidelijk- iWeg de algvmeene achting. De toestand was dus |tan dien aard, dat na het begin van Moêstafa Kemal’s rebellie, die het sterke opleven der iTurksch-nationale gedachte inluidde, men in (Turkije had te doen met een tweeledige heer» Ichappij. Scheen het aanvankelijk, dat, dank lij de omstandigheid, dat Moêstafa Kemal den laab’ten tijd zoowel op het strijdtooneel tegen de Grieken als aan de groene tafel tal van huccessen had te boeken, dat deze kwestie van de regeermacht op vreedzame wijze zou worden hpgelost, thans is <lif niet meer mogeiiik Ango- iira heeft korte metten gemaakt door Mohammed VI als sultan definitief af te zetten. Op 1 November toch heeft de Nationale Ver gadering van Angora, hef centrum van ’t natio nalistische Turkije, een wet nopens de regee- lingsmacht aangenomen, waarin o.a. wordt vast gesteld, dat, daar het Turksche volk in zijn grondwet zijn soevereine rechten aan een on aanvechtbare, onvervreemdbare en ondeelbare juridische persoon heeft overgedragen, de groote Nationale Vergadering besloten heeft geener lei (nacht of regeering te erkennen, die niet is ge baseerd op de nationale verlangens. Zij erkent dientengevolge binnen het kader van ’t nationale pact geen anderen regeeringsvorm dan de groote Nationale Vergadering en beschouwt de niet op de volkssoevereiniteit gehaseerdè regeering van Constantinopel van 1ö Maart 1920 of als een historisch verleden. Mohammed VI werd in 1861 geboren als zoon tan sultan Abdoel Medjid. In het huis Osman (Othman) geldt het recht van den eerstgeborene. Mohammed VI nu was de jongste broeder van zijn voorganger op den troon, sultan Mohammed |V, die, 74 jaar oud, op 5 Juli 1918 overleed. Naaste bloedverwant van vaderszijde was bij Mohammed de Vijfde’s troonsbeklimming in de eerste plaats prins Joessoef Iszeddin maar toen deze in 1916 onverwacht stierf, werd prins Ma- Lid ed Din zoo luidde de naam van Moham med VI voor zijn troonsbeklimming troons- opvolger. Hij bezat' echter geen zintuig om de gevoelens der nationalisten naar waarde te schat ten. Z’n regeeringsperlode werd niet gekenmerkt door geluk met den val der Centra’en in den oorlog ging die van Turkije gepaard, dat toch bondgenoot was van Duitschland en Oosten- 53 x Hij kon nu niet bij zijn vrouw aankomen met een nieuw verzoek om geld. Na den brief van vandaag heelemaal nietl Geërgerd wierp hij den brief in de tafellade. -Zoo was het altijd, met of zonder schuld, zo bedierf hem de stemming en den lust tot wer ken, en al zijn vreugde. |En ofschoon hij zich voorgenomen had, te Werken, om niet op de volgende les als een plichtvergeten leerling voor Otto Grasbner te slaan, nam hij toch hoed en stok en liep de ka mer uit. bi den gang ontmoette hij dokter Baumann. „Weer heen, Mijnheer Frank. Gaat u weer baar buiten Hij glimlachte onzeker. „Ja waarom niethet weer ta mooi Waar is het vandaag dan?” „Het!" Hij wist precies, waar „het” de rennen wa- ïen, maar wilde niet den schijn hebben, zoo goed --- •P die hoogte te zijn, want de „provinciale den totalisator gezien had, die allen kende, nfe~ •Ofyaamheid*' met haar geheimzinnigheid zat mand groette en vele een knipoogje toewierp, •em nog in het bloed. 4 -- Dokter Baumann had gelijk géhad. Als iets hem ontrukt had aan de vrcugdeloosheid die xzw.tv. --- - telkens wear Overviel dan waren het da jet en rertrouwelljk ^chópplte dit mijn er IRLUKI

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1922 | | pagina 1