I
J
UIS
SCH
en
alle
laas
GOUW
BUITENLAND.
leuken, luxe
s|l*ls,Gllitte
i per dozQe,
mr en Een
iDEAUX
DA”
TTtM
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD, VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Maandag 27 November 1922.
TAPPER -
OU DA
■F. 131.
FEUILLETON.
ooc
m
üetirtikelan
Til IK
ül. Jaargang'
B^AWAOn’.JïER^moijpE, BODEGRAVEsj, BOSKOOP,GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEUWER.
cm
In den Maalstroom
gERK a. d. U.. OUDERKERK a, <L IJ„ OUDEWATER. REEUWUK. SCHOONHOVEN. STOLWUK. WADD1NXVEEN. ZEVENHUIZEN,
t binnen.
met de
•o
IG
s
inken
geen scènesl
BO
zeep Fijne
Cologne’».
1.75
2.75
2.95
4.75
4.75
Te Berlijn heerscht
gisteren, blijkens
de mogelijkheid der voorbespré'
noodzakelijkheid de conferentie
den Vi
Daily
jd
.d
id
id
d
4082 50
(W«* nmlfM
GOUNIIE (OllilVT.
«Mtnta (tekmsl. M
Turksche zijde medebrengt, dat de Kemalisten
definitief afzien van hun aanspraken op West-
Thratië in verband met het door hen geëischte
plebisciet is niet duidelijk, maar toch wel waar
schijnlijk. De, beknoptheid der communiqués
heeft dus zijn ernstige bezwaren. Ook zouden
de Turken ermee in hebben gestemd, dat de
forten van Adrianopel worden ontmanteldals
ruil voor deze concessie erlangt Turkije de waar
borg, dat te zijner bescherming de gedemilita
riseerde zöne onder internationaal toezicht komt
te staan. Verder verdient nog vermelding, dat
de conferentie van Lausanne bereid is aan Bul
garije de haven van Dedeagatsj in eeuwigdu
rende erfpacht af te staan. Een internationale
commissie zal hierop toezicht houden. Bulgarije
krijgt bovendien een economischen uitweg naar
de zee.
Tooneelstaking.
een tooneelstaking, die
een Wolff-telegram, nog uit
gebreid is. De meeste schouwburgen waren ge
sloten. Men rekent erop, dat de staking lang zal
duren.
Men kan zich dermate aan teleurstellingen
gewennen, dat men het hopen verleert.
CARMEN SÏLVA.
ders handdrukken met de soldaten,
executie belast waren en verklaarde
heel» wereld in vrede te zijn.
Britse:he permteminmu'
Lolt den, 25 Nov. (N. T. A. Draadloos)»
Hoeveel de Londensche bladen hun leedweze»
uitdrukken over het 'o*, dnt Erskine Childers
heeft getroffen, die door de autoriteiten van des
lersclwn Vrijstaat is ter dood gebracht, zijn rif
het er alle over eens* dat de laatste geen anw
dere keus hadden.
De Daily Chronicle wijst erop, dut Chllder»
een onvenoenlijke republikein was, die weigerde
de uitspraak van de lersche bevolking en hef
door haar gekozen parlement te aanvaarden. Hff
trachtte, te zamen met Do Valern tweedracht ia
*t Vrijeteatsche leger te zaaien en verzette zich
openlijk tegen het gezag van de regeering van
"'rijsaat. Te vdde verslagen aldus
Chronicle nam hij zijn toevlucht tor
de slinkscho methode van hinderlagen en nacht
telijke moorden. Ten slotte gauf de Daily
Chronicle voort werd hij, nndnt de periods
van gratie was verstreken, met de wapenen in d»
hand gevangen genomen.
De Times schrijftHij daagde de cenlg»
grondwettelijke regeering van zijn land uit. D»
laatste had dus geen andere keus dan zijn uifa
daging te aanvaarden.
De Westminster Gazette schrijftIndien een
kleine meerderheid het door haar aan het land
onderworpen vraagstuk te hnren onqunste niof
beslist en dan toch haar meentng aan hel volk
wil opdringen en in opstand komt, is er niet»
meer te zeggen.
De rust te Dublin teruggekeerd.
Londen, 25 Nov. (R.) Gbteravond en h«w
den was het te Dublin rustig. De onrust, gew
schapen door Childers’ dood, schijnt verdwenen
te zijn.
neur en van een „privy council'* voor Noord-
Ierland. De grondwet, vervat fa eerstgenoentdl
ontwerp, fa identiek aan die, welke door het
parlement van Dublin in overeenstemming met
het verdrag is aangenomen. Bonar Law zal beis
do ontwerpen verdedigen.
Draadloos uit Londen d.d. Ó6 Nov.:
Do teksten der wetsontwerpen, waardoor <W
lersche constitutie in werking treedt, zuilen ia
tweede lezing in bet Lagerhuis behandeld' word
den. Het voornaamste ontwerp bepaalt, dat alk»
bestaande aangenomen wetten, die van tOepi*{
sing zijn of kunnen worden teeg past op de do
minions met zelfbestuur, op dezelfde wijze vt>»J
toepassing zullen zijn op den lerschen Vrijstaat
Niets in de constitutie zal worden vastqcsteldy
alsof het Britse he parlement de overwogendg
macht bezat om wetten te maken betreffende de»
lerschen Vrijstaat en in elk geval overeen
komstig de constitutioneels gewoonte, volgen»
welke het Brifache parlement wetten maakt be4
tieffende andere dominions met zelfbestuur.
Onder de constitutie zal de lerscho V ijstaat
twee wetgevende Huizen hebbent het DaS
Eireann of de Kamer en de Senaat. AllevoW
Wasaenen zullen stemrecht berittdh, terwijl nll»
burgers van 30-jarigen leeftijd voor het Dell e»
allen van 34-jarigen leeftijd voor den Stnaaf
zullen kunnen stemmen. De leden kunnen bos
taald worden en vrij reizen.
DE EXECUTIE VAN CH1I DER'.
Dublin, 26 Nov. (R.) De executie vu»
Childers heeft plaats gehad bij .de kazernes va»
Beggars Bush. Vóór de executie wisselde Chifa
die met d»t
Vervalschte passen.
Ber 1 ijn, 2 7 Nov. (W. B.). Gisteren fa In
een lompenkelder in het Oosten van Berlijn
een groote hoeveelheid materiaal gevonden
bestemd voor het maken van passen. Da eige
naars zijn Polen.
Zestien mijnwerkers omgekomen.
Mainz, 25 Nov. (B.T.A.) Tengevolge van
kortsluiting ontstond brand in de Shamrock-mijn
te Heme bij Darmstadt. Er zijn zestien mijn
werkers gestikt
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
ABONNEMENTSPRIJS» per kwartaal /25B. per week 17 eent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90. per week 22 cent, overal waar do bezorging par looper geschiedt,
Franco per Zst per kwartaal 3.15. met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau» MARKT 31, GOUDAè
Mj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux rijn dagelijks geopend van 4 uur.| Administratie TeL Ink, S21
Redactie TeL 64fi.
Bl l „...2—J""1.1!,1-ggg!
te Warrington afgclcgd. Toen hij gewag maakte
van bet gezegde van Hannlngton, den leider ven
den hongeroptocht, dat binnen weinige dagen
nog duizenden werkloozen nnur Londen gouden
marcheeren om een onderhoud met den eersten
minister af te dwingen. Uitdrukkelijk opkomen»
de tegen zulk een ongeregelde gewaagde harw
delwijze, verklaarde Thomas: „Indien ik van oor
deel was, dat wanneer er nog 50.000 werkloo-
zen meer naar Londen marcheerden, het pro
bleem zou worden opgelost, zou ik zeggen „kom
terstond”. Maar omdat ik geloof, dat dit het pro
bleem niet zou oplossen en onvermijdelijk ertoe
zu moeten leiden, dat het reeds lijdende volk
nog meer ontberingen werden berokkend, ver
lang ik niet, dat de arbeidende klassen de fun
damenteel» gelegenheid zulen missen, die de
Arbeidsparty heeft om do oppositie in het La
gerhuis over te nemen. Indien de regeering kon
worden gedwongen door werkloozen op te roo-
pen naar Londen te marcheeren, zou dit bete*,
kenen een regeering door de menigte; de wet
moet heerschen in plaats van de bevolen regee
ring van een dag.
Verklarende, dat hij wist dat hij zou worden
gebrandmerkt als reactionair, raadde Thomas
de werkloozen krachtig aan slechts hun toe
vlucht te nemen tot constitutionoele methoden,
die het land zouden bewijzen, dat de arbei
derspartij, wien de tweed» belangrijkste plaats
in het politieke strijdperk veroverd had, in staat
was zich zoo te gedragen, dat zij zich op bevre
digende wijze kweet van hare verantwoorde
lijkheid en wanneer de tijd kwam, bereid was de
teugels der regeering over te nemen.
IERLAND.
ENGELAND EN DE IERSCHE CONSTITUTIE.
L o n d e n, 2 5 N o v. (N. T. A. Draadloos). De
beide wetsontwerpen, waardoor de lersche con
stitutie van kracht wordt verklaard, zullen Maan
dag aanstaande In het Lagerhuis in tweede le
zing behandeld worden. De parlementaire cor
respondent van de Daily Telegraph schrijft
Uit zeer betrouwbare bron verneem ik, dot de
juridische deskundigen van de kroon, na een
diepgaande studie van de lersche grondwet te
hebben gemankt, aan de regeering gerapporteerd
hebben, dat deze in 'alle opzichten in overeen
stemming is met den inhoud van het Engelsch-
lersche verdrag. Onder deze omstandigheden «al
het parlement worden uilgenoodigd de consti
tutie te ratificeeren in den vorm, waarin zij door
het parlement te Dublin fa goedgekeurd. Het
staat vast, dut de verschillende oppositiepartijen
bereid zijn de wetsontwerpen te steunen. Men
mag dus nannemen, dat slechts een gering aan
tal onverzoenlijke conservatiever^ versterkt door
de Ulster-unionisten, oppositie tegen de wetsont
werpen zal voeren. Waar de zaken zoo sfpan,
verwacht regeering, dat zich geen moeilijk
heden van eenige beteekenis ten aanzien van de
aanneming der beide wetsontwerpen zullen voor
doen en dat Woensdagavond de eln lemming
hierover In het Lagerhuis zal kunnen plaats heb
ben.
Londen, 25 Nov. (R.) De tekst Is heden
gepubliceerd van het wetsontwerp inzake de
grondwet voor den lerschen vrijstaat, alsmede
van het ontwerp, houdende bepalingen in ver
band met den lerschen vrijstaathet laatstge
noemde ontwerp, woa.van het doel is zekere
noodzakelijke bepalingen te maken in verband
met de vestiging van den vrijstaat, omvat voor
zieningen voor de benoeming van een gouver-
zijn laatst op 15 December te
men.
Parijs, 25 Nov. (Havas). Er
van
Roman van
OLGA WOHLBRüCK.
Geautoriseerde vertaling van Mevruuw
Wesselink—van Rossum.
-J - S. ADVERTENTIEPRIJS» Uit Gouda en
1—6 regels 1.30, elks regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bnsorgknngi
1—regels LA5. slks regel meer 0.3& Advertentiën t» bat Xatardagaamnw SO
bijslag op den prijs. Lfefdadighelds-advertenUta de helft van de» prtia.
INGEZONDEN MEDEDREUNGKNt 1-4 regefa /2.0&, eik» regel areer U»
de voorpagina 50 hoeger.
Gewone advertentiën e» ingesonde» mededeeltags» bQ eootraet tot eesr gwedeeeep.
den prö» Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advartentiën kunnen worde» ingezonden door tuaechenkoeoet va» noUede boakha»
'óelaren. Advertentiebureaus en onze Agenten e» moeten daags vóór de nfaatain*
•a» bet Bureau xjjn ingekomen, teneinde van opname vareekaxd te süa.
ging. Daarvandaan kwam het, dat zuster
Friederike zich geen vacantle gunde, geen
enkele ook nog zoo kleine uitgave, geen luxe,
ja, zelfs geen verfraaiing van haar zusters
kamer. Eenmaal nam Baumann haar mee
naar een harddraverij, zette vijf mark voor
haar in op het een of unden* paard en liet
een uur later drie goudstukken in haar
taschje vallen.
„Wel Fritzl, wat zeg je daarvan?"
Ze zei heelemaal niets, ze dacht slechts
aandachtig na, hoe zij het doen kon, op deze
manier een beetje geld te krijgen. Ze durfde
hem nauwelijks om raad te vragen, vrees
de, dat hij tegen haar uit zou varen, zooals
hij wel meer deed den laatsten tijd, of haar
uit zou lachen.
Maar hij deed het een, noch het ander. Hij
wees een sigarenwinkel aat^sn vertelde haar,
hoe men het deed.
„Wees alleen voorzichtig, -Fritai... zet niet
te veel in."
Eerst vertelde ze hem: „Zeg... ynulaag
heb ik twintig, vandaag heb ik ti|» mark
gewonnen... vandaag veertig...”
Hij lachte: „Zie je wel!”
Ze had zooveel te denken en te berekenen,
hij hoefde niet bang te zijn, dat ze 's avonds
naar zijn kamer sloop of hom uitvroeg, we>»r
hij gisteren geweest was, waar hij morgen
heen zou gaan.
Het was alsof hij om van een lastig
kind af te komen haar weliswaar gevaar
lijk speelgoed toegegooid had.
Het gebeurde wel een», dat hij zteh ver>
sprak, haar „zuster" noemde, ook wanneer
ze alleen waren. Dan werd erg bleek on
keek hom niet groote dogen aan, maar dan
klopte hij Ipar op don arm.
„Fritzi..."
Ze geloof Se hem.
Wanneer er zes dutzand tn iV bij elK&tr
wa» dan zouden ze er ernst van mM
Vier duizend voor hot Inrlchten, twee dui
zend voor den eersten aanvang.
„Niet waar, Willi. «00 gaat het tocht"
„Ja natuurlijk."
Zo merkte het talmenite. wederrtre\ end»
in hem op. Ze ontsloot zijn handenX
Ue rneent het toch eerlijk met mik Willi 1
Je bent toch eon fatsoenlijk mensclk Donk
een», twaalf jaarl” I
Daar art n hoefde zij hem niet te hoDfnneren.
Twaalf jaarl Dat kon hij wel aaazhaar ge
zicht zien, dat de trlsachcn kleuren verloren
had, aan haar handen, die en knokke
lig waren geworden. Zij huilde. Hij schoof
haar zachtjes de deur uit.
„Ik verzoek je asjeblieft
Wat4f> dat nu toch..."
Hij verbood haar, avond» naar ham toe
te komen.
„We kunnen er beiden Invliegen wan
neer |nen feta merkt"
ïn den vroegen morgenstond, aan het bed
van den patiënt, groetten hnar oogen hem
stom, en dan knikte hij haar vriendelijk toe,
blij dat er menschen tusschan haar en hem
stonden.
Waarom sou hij dan ook niet vrlendelljM
togen raar zijnT Zoo’n goed schepseltjel
Zoo'n prachtig, lief menschl...
BELGIS.
DE CONFERENTIE TE BRUSSEL.
Parijs,25Nov. (Havas). In strijd met het
geen gezegd wordt in een officieuze Engelsche
nota had de Fransche regeering Woensdag da
delijk toen ze vernomen had, dat België bereid
was deel te nemen ann de voorbespreking der
geallieerde ministers, Curzon te Lausanne hier
mede in kennis gesteld. De Engelsche regeering
was dus sedert Woensdag op do hoogte van
bklnr en van de
tej Brussel op
doen bijeenko-
3r wordt op het
oogenblik van gedachten gewisseld tusschen
Parijs, Londen en Rome in verband met het
vaststellen van een datum voor de bijeenkomst
van de premiers en ministers van buitenland-
sche zaken van Frankrijk, Engeland, Italië- en
België, waarop in gemeenschappelijk overleg
de bases v n de financieele conferentie van
Brussel moeten worden vastgelegd.
Ber 1 ijn, 2 5 Nov, (N. T. A. Draadloos).
De République Franpdse meldt, dat de Belgi
sche minister-president Theunis op het laatst»
oogenblik zijn vertrek naar Parijs heeft uitge
steld.
Beriya, 85 N»«b (N. T. A. Draadloos).
Volgens de Chicago Tribune wordt Pierpont
Morgan dezer dagen te Parijs terug verwacht
voor onderhandel ingen met den Franschen mi
nister van financiën De Lasfeyrie over een lea
ning aan Duitsohland en voor de redactie van
een ontwerp voor de Brusselsche conferentie,
FRANKRIJK.
Murty gekozen.
Kamerrijk, 26 Nov. (B. T. A.). Bij de
verkiezing voor den algemeen!» raad van het
"kanton Solesmes werd de communist Marty ge
kozen met 2563 stemmen. Marty is gedetineerd
wegens muiterij op de Zwarte Zee-vloot,
ENGELAND.
DE WERKLOOSHEID.
Londen, 26 Nov, (R.). De leider der
spoorwegarbeiders, Thomas, yerklaarde in een
rede te Warrington, dat de Labour-leden van
het parlement besloten waren de volle kracht
der parlementaire machine aan te wenden om
het vraagstuk der werkloosheid op te lossen.
Een Britsch radiogram van 26 Nov. houdt in:
De Britsche arbeiderspartij neemt krachtig
stelling tegen de radicale methodes, opdat daar
aan een einde komt Dit blijkt uit de verkla
ringen, door Thomas, den leider der arbeiders
partij in het Lagerhuis hedenavond in eene rede
Hij schreef, zonder een spier te vertrekken,
Lhriefje op blauw doorslagpapier, terwijl ze
ld het geld bij zich stak.
hhnr bespaarde drieduizend mark waren
maorSinehonderd óver. Als ze,die ook
terloor, dan wa^s^lle hóóp weg, elk voonrit-
„het tot een paar; kameis te brengen",
Wrdwenen. Want,keuken, slaap- en huiska-
zooveel moest ze kunnen bekostigen,
*w,r «e, toch ttt geen geld meebracht
-Een dokter moet goed wonen, anders fa hij
•chterop,” placht Baumann te zeggen.
Dat begreep zedut «prak vanzelf. Daarover
I *^n het eenls geweest, toen hij nog als
l00? student onder de tafel door haar porte-
kreeg, wanneer ze ergens in yen bui-
'ttvV^egenheid aten een pear boterhanv-
*en en wat bier, een ongel ijk s: el, ook toen
M klein en mager, zij groot en gezet,
.*t frissche kleur en Drachtige taeden.
Dat kwam dikwijl» <or, 1
van groote vrouwen, groote vrouwen van
“'e mannen. Zijn geestelijke bewegelijkheid o -
««rofan. dM buigwm
DU’TSCHLAND.
DB NIEUWE REGEERING
De regeeringsverklaring goedgekeurd.
B e r 1 ij n, 2 5 Nov. (W. B.) Een voorstel
van de democraten ter goedkeuring van de re
geeringsverklaring is door den rijksdag met
gioote meerderheid aangenomen. Tegen stem
den alleen de communisten en de kleine
Deutsch-Völkische groep, die zich kort geleden
van “*e Duitsch-nationalen h°eft afgescheiden.
Het aftreden van Müller.
Berlijn, 25 Nov. (W. B.) Op verzoek van
den minister voor voedselvoorziening heeft vol
gens een besluit van het kabinet de rijksmini»»
ter van justitie Heinze de verwijten, tegen mi
nister Muller ingebracht, onderzocht. Hierbij
heeft de .afgevaardigde Sollmann te Keulen ver
klaard, dat hij zelf niet kon beweren’, dat Müller
te eeniger tijd streefde naar de losmaking van
het Rijnland van 't rijk, of dat hij deze losma
king wilde. Daarmee vervallen de verwijten te
gen het gemis aan vaderlandsliefde van Müllert
Nochtans blijft deze er bij, dat hij wil aftreden.
(Men herinnert zich, dat wij 't aftreden zeeds
meldden in de Zondagv-editie. Red.)
De kosten der bezettingslegers.
Ber 1 ijn, 2 5 Nov. (N.T.A. Draadloos). De
Ver. St. hebben besloten deel te nemen aan de
te Parijs te houden conferentie over do kosten
der bezettingslegers.
Het herstel van Noord-Frankrijk.
Berlijn, 25 Nov. (N.T.A. Draadloos). Uit
Parijs wordt gemeld, dat op de internationale
conferentie, die thans te Parijs bijeen is onder
voorzitterschap van den Duitschen vertegen
woordiger Paeplow ter bespreking van de
kwestie van het te werk stellen van buitenlandk
sche arbeiders bij den wederopbouw der ver
woeste gebieden, omtrent de hoofdpunten over
eenstemming is verkregen. De Fransche vak-
vereenigingen verzetten zich in beginsel niet
meer tegen het te werk stellen van buitenland-
sche arbeiders.
in zijn aard, het steedsche van zijn wezen.
Daarbij nog die aardige zacht» baritonstem, 1
wanneer ze in de bosschen wandelden of zij de
boot op een van de stille Havelmeren voort
roeide, terwijl hij stuurde. Ze verzorgd» hem
herstelde en naaide zijn kleeren, keerde zijn
dassen, wanneer ze hem op zijn studentenka
mer bezochtleerde, bij het zwerven door de
straten zijn wenschen te weten te komen en ze
te vervullen, zonder zijn fijngevoeligheid te
kwetsen. Zij, die een eenvoudig boerenkind uit 1
Pommeren was, bewonderde zijn gemanicuurde
nagels, de sierlijkheid, waarmee hij een simili-
patel op zijn das stak, de handigheid, waarmee
rhij een tochtje naar buiten, in een klein reest
wist te herscheppen. En ze hing met hnar heele
ziel «an hem, nadat ze door uiterst zorgzame
verpleging, stoutmoedig, zonder weerzin of
verwijten, hem van een geheimzinnige ziekte
genezen had, die hij aan lichtzinnige oogen-
blikken te danken had.
Zijn dank, zijn achting voor haar, waren op
recht en zijn plan, haar tot zijn vrouw te ma
ken, gemeend. Slechte de uiterlijke omstandig
heden lieten de verwezenlijking nog niet toe.
„We moeten werken, sparen en wachten,",
zei zij, ze werkt rich af en bespaarde het noo-
digste terwijl hij op patiënten wachtte, <Üe in
zoo n geringen getale kwamen, dat hij nauwe
lijks de huur voor zijn twee gemeubileerde ka
mers betalen kon.
^Zoolang ’ik gemeubileerd wooï\ hebben de
meitechen geen vertrouwen in me.”
En toen reed», begon hij een oogje te wer^
pen op dochter» van welgestelde oudere.
Maar hij was nog te houterig, zoodat zelfs 1
zijn door Friederike met zware offers betaaL 1
kleine mannen hiel- de „doctor", niet genoeg aantrekkingskracht 1
bood. Wie zou ook vertrouwen hebben in dat 1
kleine, nog jongensachtig uitzióiid jong-
in de confectienijverheid uitzag, dan als een
dokter? Toen kwam hij op de gedachte zijn
baard te laten groeien en een bril te gaan
dragen. In ’t begin was het net een vroolijk
bedachte maskerade. Maar weldra #erd hij
er aan gewoon, door zijn baard te strijken,
zijn bril te verzetten.' Hij zag er ernstiger uit,
zijn woorden leken van meer gewicht en of-
schóón hij er ook nu nog zich als dokter
moeilijk doorsloeg en zijn vorken en lepels
meer dan eens ettelijke dagen naar een pand
jesbaas verhuisden, kon zuster Friederike
het toch wagen hem mevrouw Graebner
voor haar sanatorium voor te stellen. In T
begin had hij maar een uur per dag dienst
Maar weldra wist hij Elise’s vertrouwen te
winnen en zich in het huis te vestigen. Naar
mate Julius Graebner zich uit het sanato
rium terug trok, steeg dokter Baumanns in
vloed.
Nu brak een tijd van heerlijk genie tea voor
hem aan, dien hij door zijn verhoudifll met
Friederike niet bedierf. Hij snoepte aan al
les, wat Berlijn aan ontspanning en zenuw-
prikkeling bood en hij vroeg met cynische
naïviteit:
„Ja, hoe moet ik dan verder leven, als we
getrouwd zijn?"
Hoeveel had ze gespaard in deip jaren,
die goede Fritzi? Twee- A drieduizend mark?
Naar verhouding een reuzensom; alleen te
danken aan enkele, buitengewoon hooge gra
tificatie'», die zij van lui kreeg, waar zij
vroeger in particuliere verpleging geweest
was. Vorstin Sukewitsch, de vrouw van den
beeldhouwer Hörtelkamp, een bekende vei^
spilster, bad haar alleen vijfhonderd mark
gegeven. Dat was een toeval,-dat eenmaal in
de tien jaren voorkwam! Daarop kon men
toch niet trouwenl Nog afgezien daarvan,
dat het hem niet beviel, wanneer z» als «ijn
vrp.u.w. Byt_yraemde m«nschen in vctnlegmg
OVERZICHT.
Na waf aanvankelijke moeilijkheden heeft de
Neuwe Duitsch© rijkskanselier Geheimrat dr.
puno, dl© de opvolger is van Wirth en wellicht
ook diens politiek zal voortzetten, daar hij met
fijn kabinet zich plaatst op den grondslag van
'He bekende regeeringsnota van 13 Nov. aan de
Wmmissie van herstel, een compleet ministerie
kunnen samenstellenvoor de bizonder gewich
tige departementen van binnen- en buitenland
ode raken, die het langst onbezet bleven, heeft
Cuno tenslotte ook de geschikte mannen kunnen
vinden. Zoo kon de nieuwe rijkskanselier Vrij
dag het kabinet aan den rijksdag voorstellen. Hij
heeft deze gelegenheid benut om rijn program
ma te ontvouwen. Enkele passages uit hetgeen
dr. Cuno te berrie bracht mogen worden gerele
veerd. Allereerst verdient aandacht Cuno’s kri
tiek op de onbillijkheid van 't verdrag van Ver
sailles en zijn uiteenzetting, dat Duitschland een
politiek der vervulling voert, maar dat hetgeen
de Entente van Duitschland door de uitvoering
der Verdrags-bepalingen vergt, de grenzen van
Duitschland's prestatievermogen overschrijdt.
Met voldoening wees hij erop, dat sommige
Schuldeischers en deskundigen op economisch
gebied hadden erkend, dat Duitschland niet kan
betalen. Maar al zag het er nog zoo deplorabel
Uit met de mark, niettemin zou de regeering
elles doen wat mogelijk was om de opgelegde
verplichtingen, met name het herstel Van ’t vei-
Voeste Noord-Frarikrijk, te vervullen. Aan deze
bereidheid verbond Cuno echter een reserve. Ge
noemde vervulling toch zou volgens hem
geschieden „na de voorziening in de levensbe
hoeften van 't Duitsche volk”. Deze beperking
.Verdedigde hij door een beroep te doen op 't
tractaat van Versailles, volgens hetwelk de
prestaties van Duitschland in verband moeten
worden gebracht met het vermogen van dit
bnd om te presteeren. Cuno stelt zich dus op
het standpunt van Wirth, die eens heeft gezegd
^Eerst brood, dan schadeloosstelling." Er is
dus, na de kabinetswisseling, continuïteit in de
regeeringspolitiek en de strekking van Cuno’s
betoog is: „Wij zullen betalen uit het si/plus."
Overigens stelde hij zich geheel op den/grond-
der nota van 13 Nov., die wij indertijd I
Vrijwel in extenso hebben weergegeven in één
Bnzer overzichten en waarschuwde hij nog eens
padrukkelijk voor de fatale gevolgen van een
bedreigings- en ultimatum-politiekeveneens
kritiseerde hij de begeerte van sommige buiten-
landsche politici naar het Rijnland. Daar moest
»nen afblijven.
Van belang fa nog te memoreeren, dat van
He zijde der vereenigde soc.-democ*atie te ken
nen is gegeven, dat de nieuwe regeering harer
zijds fel zal bestreden worden, wanneer wordt
afgeweken van het programma, zooals dat is
neergelegd in de nota van 13 Nov. Daar de re
geering bij monde van Cuno Vrifdeg in den
Rijksdag nadrukkelijk heeft verk’nard zich op
den grondslag dezer nota te stellen, zal zij op
buitenlandsch politiek gebic'’ in de soc.-dem.
dus geen last hebben, als zij ord houdt.
De conferentie van Lausanne bereikte tot he-
i Ben de volgende resultaten: Turkije zou goed
lebben gevonden, dat een zestig kilometer breede
fftne wordt gedemilitariseerd, die West- en
Doet-Thracië scheidt. Of deze aanvaarding van
4030
70