f
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
No. IB428
Woensdag 2 Januari 1824
82* Jaargang
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK,
WERKERK OUDERKERK OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN,
Öit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en feestdagen
HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*.
DOOR SMART GELOUTERD
iiOlDSCHE COURANT.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.26, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2/9Ü, per week 22 cent. overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, QOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onie bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie Tel. Int 82;
Redactie Tel. 645.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den besorgkring)
1—4 regels ƒ1.80, elke regel meer ƒ0.26. Van buiten Gouda en den besorgkring;
1—6 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGENi 1-4 regels ƒ2.06, elke regel meer 0.60.
Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceer-
den prijB. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusechenkomst van soliede Boekhan
delaren, Advertentiebureau* en onze Agenten en moeten daags vóór de plsataiag
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
RNOhbarg's voorstellen worden niet gesteund f
Millerand en Koning Albert over het schadevergoedingsvraagstuk
Geen protectiepolitiek in Engeland.
De plannen van den groot-industrieel
Rechberg schijnen niet hedl erg in den
smaak te vallen van de Duitsche regeering.
In ons vorig overzicht heeft men kunnen le
zen dat het plan-Rechbeig wellicht de Fran-
ache regeering bevrediging zou schenken,
en de heer Rechberg reeds besprekingen
hield met Foincaré, Barthou, de voorzitter
van de Commissie van Herstel, Foch en
verschillende fc'ransohe induetrieelen.
Bdj de besprekingen moet de heer Rech
beng hebben gezegd dat hij overleg had
gepleegd met vón Hoesch, den Duitsche
zaakgelastigde in Parys.
Thans komt het bericht dat von Hoesch
den heer Rechberg uitsluitend als particu
lier persoon heeft ontvangen en hem er op
merkzaam op heeft gemaakt, dat de Duit
sche regeering met zyn plannen niets te
maken had.
Veel nieuws brengt de qerste dag van
het jaar al met.
President Millerand heeft op het Elysée
de leden van het diplomatieke corps ont
vangen. De nuntius Ceretti sprak namens
het corps den president toe. Millerand
sprak in zyn antwoord van de volharding
en de continuïteit van de Fransche poli
tiek, die met onbuigzame gematigdheid
haar weg vervolgend, goede vruchten zal
dragen en zal leiden tot defiinitieven vrede.
Koning Albert van "België heeft by de
nieuwjaarsreceptie ten paleize er op ge
wezen dat vertrouwen in het nationale cre-
diet, verzet tegen tendentieuse berichten
en tegen pogingen om de Belgische valuta
'rukken en vooral noeste arbeid de fac-
n zyn die den financieelen toestand
.an België kunnen versterken. Maar in de
eerste plaats moet Duitschland betalen,
want de regeling der schadevergoeding is
een noodzakelyke voorwaarde voor het her
stel van ons economisch evenwicht. Duitsch
land en de geheele wereld hebben de recht
matigheid van de schadevergoeding erkend.
Over den binnenlandschen toestand zeide
Z. M.: In mdnder dan 5 jaar is het herstel
van het verwoeste gebied byna voltooid.
Dat is een arbeid waarvoor hulde dient be
tuigd.
Onze steenkool-bronnen breiden zich uit,
dank zy den opmerkeiyken vooruitgang In
de exploitatie van het bekken in de Kem
pen. Het gebrek aan werkkrachten in Bel
gië dwingt ons vreemde arbeiders te werk
te stellen. Dat maakt het noodig door goed
vakonderwys een keurkorps van Belgische
arbeiders te vormen, die deze vreemde
werkkrachten kunnen onderrichten en lel
den.
Aan het slot van zyn toespraak zeide
de koning: Onze regeeringen gedurende en
na den oorlog hebben dezelfde gedragslijn
gevolgd. Onze houding wordt bepaald door
onzen politieleen en geografischen toe
stand en strekt tot handhaving van de
vriendschappen en het behouden van den
steun, welke België als vastelands-, zee- en
koloniale mogendheid behoeft. Ik ben over
tuigd dat België zal zegevieren, indien het
eensgezind blyft ten aanzien der gevaren,
die het nog kunnen bedreigen.
Uit Engeland komt het bericht dat het
Kabinet definitief besloten zou zyn zyn
protectiepolitiek te laten varen.
De bladen hechten groote beteekenis aan
een brief, die naar gemeld wordt, door de
conservatieve vereeniging der City van
Londen, <Lw.z. het financieele en commer-
cieele hart van de hoofdstad, aan Baldwin
is gezonden. Verklaard wordt dat in dezen
brief formeel wordt voorgesteld, dat Bald
win zich tot Asquibh, den leider der libe
ralen, zal wenden met het doel om óf den
steun der liberalen voor de conservatieve
regeering te verkrygen, of. om een liberale
regeeritg den steun der conservatieven te
verleenen. Het hoofddenkbeeld is, dat in de
erste plaats Asquibh wordt uitgenoodigd, de
conservatieve regeering te steunen, onder
beding dat geen tot principieede meenings-
venschil aanleiding gevende wetgevende
maatregelen worden voorgesteld en d^t 's
lands uitgaven worden verminderd.
Anderzyds wordt in het hoofdkwartier
der liberalen met nadruk verklaard, dat hun
van conservatieve zyde geen enkel voor
stel is gedaan. Opnieuw wordt verzekerd,
dat de liberale partij, niets gevoelt voor het
denkbeeld van een coalitie, ofschoon wordt
toegegeven dat conservatieve steun voor
een liberaal bewind den liberalen niet on
welkom zou zyn.
Woensdag komt waarschynlyk het kabi
net byeen voor de definitieve vaststelling
der troonrede, welke den grondslag zal
vormen voor de te verwachten politieke
discussie.
BUITENLANDSCH NIEUWS
DUITSCHLAND.
Een spoorwegongeluk.
Volgens een bricht uit Frankfort is de
D-trein uit Nederland r&ar Bazel Zondag
avond by Fulda op een aldaar stilstaanden
goederentrein geloopen, waarby een rem
mer van den goederentrein gedood, de ma
chinist en de stoker vaft den D-trein zwaar
gewond en vier passigiers van den D-trein
licht gewond werden, terwijl de materieele
schade aanzienlijk is.
Hot Rynlandsche bruinkoolsyndicaat
heeft/ 29 December met de Micum te Dus-
seldorp overeenkomsten gesloten over her-
stelleverantdes en betaling van de kolenbe-
lasting. Als herstelleveranties moeten de
eerste drie maanden per maand 90.000 ton
briketten en van de vierde maand af 70.000
ton briketten gratis geleverd worden. Voor
het tydperk van het begin van de Roerbe
zetting af is een aanzieniyk bedrag aan kxi
lenbolasting aan de Micum te betalen. De
toekomstige kolenbelasting is bepaald op
fr. 6.50 per ton briketten en fr. 140 per
ton ruwe kolen. Hetgeen overblyft na ze
kerstelling van de herstelleveranties kan
vry verkocht worden. De herstelleveranties'
die over water vervoerd worden, moeten
tot op zekere hoogte gratis vervoerd wor
den. Daarvoor wordt aan het bruinkolen
syndicaat het eigendom en het bezit van
zyn vloot gewaarborgd, ovenals van zyn
opslagplaatsen.
De terugtrekking van troepen uit het
Ruhrgebied.
Het Fransche dept .van buitenl. zaken
maakt bekend, dat «in de maand December
drie Fransche regimenten uit het Ruhrge
bied zyn teruggetrokken, met het oog op
de uitvoering van de politiek der „onzicht
bare bezetting.
Kolen voor het herstel.
Het saboUgeproces.
De Belgische krijgsraad in Aken veroor
deelde in het sabotage proces een der be
klaagden tot levenslangen dwangarbeid,
een tot 16 jaar dwangarbeid en een tot een
jaar gevangenisstraf. Een groot aantal be
klaagden werden by verstek veroordeeld,
waaronder vyf ter dood.
Een beklaagde werd vrygesproken.
FRANKRIJK.
Watersnood in Parijs.
In Parys werken arbeiders met alle
macht aan het opwerpen van dammen langs
de Seine. Gevreesd wordt dat, wanneeX het
water blyft wassen, dammer zuWn
worden weggeslagen en het centrum flei
stad zal onderloopen. De poÜtie treft
bereidingen voor het ontruimen vi
ningen. In de voorsteden is de J&estand
ernstig. De straten staan onder toeter. Vele
bruggen zyn vernield.
De Dixmudé.
Naar de Tribuna uit tïelaccia| verneemt,
zyn daar aan de kost Kalf verbande over-
blyfselen gevonden, naar me| vermoedt
van de Ddxmude, het vergane Fransche
luchtschip. Deskundigen zyn bezig de over-
blyfselen nauwgezet te onderzoeken.
De overstrooming van de Seine.
Door de overstrooming van de Seine is
op het traject VirielRuffldeux over een
afstand van 100 meter de spooriyn verzakt.
Een passagierstrein uit Rufflieux viel in
een 50 meter diep ravyn terzyde van den
spoorweg. De machinist en de stoker wer
den gedood, terwyl vele passagiers werden
gewond.
Door hevige stormen in de Riviera is de
telegrafische verbinding met /Italië ver
stoord.
In Weenen is een nieuwe pretendent op
gedoken naar de Fransche kroon, n.l. de
Hertog Jozef van NormandiëBourbon,
die sinds eenige jaren in Weenen woont.
Hy beweert een afstammeling te zyn van
den dauphin die volgens de geschiedenis in
den ouderdom van 100 jaar zou zyn ge
storven, doch volgens hom uit de gevange
nis is gevlucht. De Hertog deelt dan ver
der mede dat deze dauphin naar Lippe
kwam om door de vorsten van Trauttmann-
dorff te worden opgevoed.
Als verdere bewyzen van erkenning deelt
hy mede dat de dauphin van zyn- oom Ka-
rel I van Frankrijk geregeld geld toege
zonden kreog. Zyn zuster Maria Theresia
huwde met den graaf van Ohambord en
deze graaf de Ohambord vermaakten den
pretendent zyn slot Chambord aan de Loire,
verschillende rechten in Drohsdorff in be
neden Oowtenryk en verschillende rechten
die hem als hertog van Madrid toekwamen.
Ook dezen titel beweert de pretendent te
hebben geërfd. Hy is echter in het bezit
van geen dezer rechten. Voorts heeft hy
recht op het slot Sobieski in Polen, dat hy
van Maria Lesczinsky heeft geërfd. Hij
heeft thans den Franschen afgevaardigde
Daudet gevraagd de zaak in de Fransche
Kamer ter sprake te brengen. Aanspraken
op den troon zal hy niet maken.
BELGIE.
Treinbotsing voor Brussel.
Naar de „Matin" meldt, is de sneltrein
van Brussel Maandag op één K.M. afstand
van heit Gare du Nord met een boemeltrein
in botsing gekomen. Veertig reizigers lie
pen lichte verwondingen op.
ENGELAND.
Zeepfabriek verbrand.
De zeepfabriek van John Kntght te
^ilvertown is Zondagavond door brand
vernield. Er hadden geen persoonlijke
ougelukken plaats. De brandweerlieden
n oesten liet blusschingswerk verrich
ten in een stroom van vloeibare zeep.
OOSTENRIJK.
Habsburgers en Bourbons.
Een belangryk; stuk is bekend gemaakt
waaruit blykt dat keizer Frans Jozef reeds
in 1901 een voorgevoel had van de rampen
die zyn dynastie zouden treffen. Het stuk
draagt den datum 6 Januari 1901 en vormt
een codicil op het testament des keizers.
Het is behalve door den keizer mede-onder
teekend door alle meerderjarige manneiykc
leden van zyn huis en bevat bepalingen
aangaande het vermogensrecht van het
huis Habsburg. Een der bepalingen begint
met de volgende woorden: „Als door den
loop der omstandigheden en de ontwikkeling
der historie de regeeringsvorm der Oosten
rijk-Hongaarse he monarchie een wyzlging
zou ondergaan en wat God verhoede, de
kroon niet in ons huis zou blyven..." Deze
woorden geschreven op een tyd dat de dy
nastie nog op het toppunt harer macht was,
bewijst hoezeer de keizer toen reeds reke
ning hield mot de mogeiykgbld eener Ver
andering.
ITALIË. I
Een radio-station op het gebied van den
t Paus.
De „Chicago Inbuilt»'vernoemt uit
Rome, dut ue Paus toostoinmuig heelt
verleend tot de oprichting van n groot
rudio-utation in do tuinen van het Va-
ticaan.
Kurdinaui UusparrV heelt olhcieus
aan du ltuliuunscno regoenug gevruugd
ot zit tegen den bouw bezwaar nad daar
uoi. de groote'ontwikkeluig dor radio-
:hÉm i
dert vijlt" jaren weder in vrij coutact
met iie buitenwereld zal komen. Het
ltaliaanscUo kabinet zal ui den lotu> van
deze week het verzoek besprekoK
D woiiHch van bet Vaticaan i«7 dat
liet station zoo krachtig zal zijn, dat
iedere hoek vau de wereld bereikt kan
worden, terwijl voorts de installatie
vrij moet blijven van regeeruigscou-
trole.
VEREEN1GDE STATEN.
De Conejos" met man en muis vergaan.
In Constantinopel is bevestiging ontvan
gen van het bericht, dat de „Conejoe" van
don Amerikaanse hen Shipping Board in de
Zwarte Zee gezonken is. De geheele beman
ning van 3ï koppen is omgekomen. Naar
gemeld wordt, is het schip tydens de jong
ste hevige stormen op oen dryvende rayn
gostooten.
BINNENLAND.
De lange duur der kabinetscrisis.
Mr. K. J. H. I'atijn schrijft over deu
langen duur der kabinetscrisis in de N.
R. Ct. een artikel waaraan tiet volgen
de is ontleend
De lange duur der crisis ia, zoo zegt
bij op zich zelf een zoo groot kwaad,
dut schier iedere oplossing te verkie
zen is boven een verlenging. Allereerst
uit zuiver financieel oogpunt. De Stand-
uard becijferde, dat de crisis f 4U0.DÜ0
per dag kost. Het cijfer schijnt mij wat
hoog gegrepen maar dat het uitstellen
\an de uoodige hervormingen op het
gebied der Rijksfinanciën veel geld kost
is onmiskenbaar. Welke regeering ook*
moge optreden, aan bezuiniging en ver
sterking van de middelen zal zij met
kunnen ontkomen. Stelt men het resul
taat van een en ander op f 1ÜK) millioen
pei jaar, dan beteekent iedere week
uitstel van de noodzakelijke reorgani
satie een meerdere uitgave van f 2 mil
lioen. Tien crisisweken zijn dua te
schatten op een verhooging van het te
kort op den staatsdienst ad f 20 milli
oen Aan rente en aflossing van dit be
drag zal gedurende een halve eeuw ten
Een rijzende zon wordt door minder
menschen gezien dan een dalende.
FEUILLETOW.
door HALLIWELL SUTCLIFFE
voor Nederland bewerkt door
J. P. Weeselink—Van Roseum
Nadruk verboden
27)
„Gij hebt ons bij het aanbreken van
den dag niet op den weg ontmoet," zei
Gabriël, toen hij vertrok om Griff een
eind weg te brengen. „Ik dacht, dat ge
wel ergen slaap zoudt hebben na het
werk, dat ge hadt gedaan."
„Dat was het niet. Ik had 'n vrouw
en een dood kind op de Ling. Crag hei
de gevonden ook zij was bijna ge
storven en dus bleef ik om haar te ver
zorgen, totdat Hester Royd vanmorgen
niet het brood zou komen."
Gabriël bleef verrast staan. „En zij
is daar in die ruwe hut van u?"
>»Ja, en daar zal zij een poosje blij
ven. Ik betwijfel, of zij wel zal kunnen
uitgaan, voordat de sneeuw weg is."
..Wei gij jjijt weer eens onder ons
J^^BRekeerd, Griff, en twee daden van
liefdadigheid lagen te wachten op uw
handen twee op eenzelfden dag. Dat
18 ,te5ken» i°n«en, een toeken."
„Ik heb vele teekenen gezien, Ga-
biièl, sedert ik tegen de heide leerde
worstelen," zei de ander ernstig.
„En het kind Hebt ge het daar
ginds niet begraven
„Ik begroef het gisternacht, in den
veengrond boven het stuk, dat ik heb
ontgonnen."
„Gij hebt het begraven herhaalde
üe predikant ontzet. „Gij hebt het van
de christelijke begrafenis beroofd waar
op het recht had
Griff kon den afschuw in zijn stem
niet begrijpen. Hij was niet iemand die
zich aan algemeene gebruiken en voor
schriften stoorde en zijn leven had de
onverschilligheid.daarvoor nog grooter
gemaakt het |^ek hem beter om op de
open heide te'liggen, onder den geu
renden veengrond, dan op een kerkhof
te slapen, dat door onbeholpen handen
\an den mensch was gemaakt.
„De sterren keken op de begrafenis
neer," zei hij, „en zeker waren dat
teederder rouwdragers dan anderen die
het kind zou kunnen hebben. Ja, de
diepe hemel en de sterren en de groote
heldere maan keken naar beneden en
zeiden gebeden op, welke gij en ik in
het geheel niet kennen."
De predikant schudde zijn hoofd. „Ge
hebt altijd voUheidensche verbeeldings
kracht gezeten, jongen," mompelde hij.
,.Wat kan het kind het gemis van een
christelijke begrafenis vergoeden Ga-
biiël liep zwijgend voort. Hij was van
plan geweest Griff slechts tot den hoofd
weg te vergezellen, maar hij zinspeel
de er niet meer op om terug te keeren;
en Lomax wist, dat hfj meeging om
boven dat versche graf te doen, wat hij
zijn plicht achtte. Toen zij dicht bij de
piaats waren gekomen, nam de predi
kant zijn arm.
„Wijs mij het graf," zei hij.
Griff leidde hem, naar de veenachti
ge hoogte en bracht hem bij de spade,
die het graf aanwees. En de predikant
ontblootte het hoofd ondanks den scher
pen wind en sprak met heldere, zachte
stem de grafrede uit en bad daarna on
hoorbaar. Een grimmig tooneel was het
voor Griff de oneindige witheid van
het land, de weinige schaarsche meters
bevroren grond, de gezette gestalte van
di n predikant en onder den grond het
lichaam, dat niet meer zien en geen
geluid of gdbeden hooren kon.
Toen alles voorbij was, gingen zij
weg en Griff wilde zijn vriend in een
eenvoudig naai laten deelen maar
IHirst herinnerde zich nog menigen
plicht, dien hij had te vervullen en wil
de niet wachten.
„Als van ouds^, zei de ander, met
een vriendelijk druk je op zijn arm.
„Gij vergeet dikwijls een maaltijd,
maar nooit een plicht, Gabriël."
„Een maaltijd kan men nog altijd
krijgen een plicht is voor altijd ver
loren, als wij hem verzuimen. Zie
daar, vriend, ik zou even goed voor
den westenwind kunnen praten als voor
u en misschien is dat op uw manier
he» vervjullen van uw plicht."
Grifi wees naar het stuk ontgonnen
liind. „Daar ligt goed land, verborgen
onder de sneeuw", zei hij eenvoudig.
„Ja, maar men moet nog iets anders
hebben dan werk. Hoe staut het met
het geloof, Griff, jongen
Griff knikte hem plimtacheud goeden
dag „Misschien heb ik ook een geloof,
Gabriël," zei hij, maar het is er een,
ciat de open lucht noodig heeft, om te
kunnen groeien,"
Hester Royd "stond over het vuur ge
bogen, toen hij binnenkwam en keerde
zich met een potlepel in de hand om.
„Zij slaapt", zei zij op gedempten
toon, ;;en heeft dat bij tuaschenpoozen,
s.hds uw vertrek, gedaan."
Hij liep naar het bed en zag, dat er
meer kleur kwam op het kalme gelarft.
„Arm kind"; zei hij. „De slaap zal
voor haar doen, wat noch gij, noch ik
kan, Hester."
„O, wees daar niet te zeker van",
antwoordde Hester bitsj „Zij heeft in
baar droomen gesproken van een groo-
leu, dapperen man, die haar uit de
sneeuw redde. Gij zult voor meer din
gen le zorgen hebben, dan voor de ont
ginning van een stuk heide, en voor de
•paar koeien en het half docajn scha-
I en Wel, ik moet weer naar huis want
er is nog een hoeleboel te doen op
Windyfarm en vader zou uit zijn hu
meur zijn, als ik niet terugga."
„Wat fiebt ge daar in die pan, Hes
ter zei Griff, die slechts weinig aan
dacht schonk aan haar jaloerschheid op
de vreemdelinge ja, er ternauwer
nood iets van merkte.
„Versche havermoutpap. Zij heeft se
der* uw vertrek maar weinig gehad en
ik denk, dat zij wel iets wil gebruiken,
aU zij wakker wordt."
Hester wendtfc» zich naar de deur,
wierp eerst een vluchtigeu blik naar 't
bod, keek dan lang naar Griff ging ein
delijk naar buiten en liep verder over
de bevroren sneeuw voort.
„Hij denkt, dat hij verheven is bo
ven zulke gedachten als vrouwen in de
mannen doen ontstaan," mompelde zij:
„maar het zal olie op het vuur zijn, als
dat hoopje vleesch en bloed weer her
steld is. Ja, hij is in dit opzicht gevoe
lig, Griff Lomux wat hij van de heide
redt, heeft hij lief en hij zal haar
liefhebben."
Dit alles was zeer treurig. Zelfs ds
koude heide, wit, ongerept, karig aan
medegevoel zooais alle vlekkelooze din
gen zijn, moet een flauw idee gehad
hebben van het treurspel, die zich ging
afspelen, toen zij Hester Royd, met haar
lichten gang naar de Windyfarm zag
loopen. Haar vader, ofschoon hij op
zijn rustige wijze genoeg van baar hield
had zich na den dood van zijn vrouw
om geen enkel mensoheiikind al te zeer
bekommerd hij had zich om troost
tot zijn hoeve gewend en niet tot lijn
dochter en nu, dit wist Hester, hi-ld
hi| van zijn paar schrale akkers, zijn
koeien en schapen meer dan van iets
anders. Zoo lang zij vaardig was met
de handen, bij het melken, het karnen
eu zulk soort werk, had Joshua Royd
haar vrij gelaten om van haar vrije
uurtje, te genieten zooals zij wou en
had hij zich niet afgevraagd, hoe zij er
gebruik van maakte. (Wordt vervolgd)
