1
Mini
|lT
imagazijn
OMSTREKEN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN IOMSTR
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, flfoUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOEI
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHl
Mo. rei2B
•5*
Zaterdag
jazijn
FEUILLETON.
I
Groot.
MOERCAPELIJE,
ZEVENHUI
DE MAANSTEEN.
EERSTEBLAD.
Dit blad verschijnt dagelijks (behalve op Zon- en
Feestdagen
4*
i, en*.
.«ka (bahoonode tot da» bMorgMas):
NGSN:
HAGENAAR
968-70
LORES.
PING
Bcaoht
60S 36
iARNHEM
ofdirollen. Een
end mysterieus
e geesten, twee
een Chineesche
’ROGRAMMA.
964 40
De wereld heeft behoefte aan minder
geloofsbelijdenissen en meer vertrouwen;
aan minder plechtigheden en meer arbeid;
aan minder deftigheid en meer rechtscha
penheid; aan minder leerstellingen en
meer liefde.
licht
l in
al
ailnpa KJ control tot M«t |MlMH.
nrotaad uu plotarulnno.
oor toMehonkomot vu ooUad. Bookhu-
■a u Moot» duu vWr do plootolM
opuiM vonokord t. o*k
Ono bureaux xtfii dofoUjko geopend
Redactie, Tel- 83.
Spannend romantisch verhaal
s van -r-
WILKIE COLLINS.
ElO
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
MEDISCHS MUEVEN.
Insuline.
H.
Degenen onder U, die gemeend hadden
en een oogen-
ijf van de H.
vond er nu
gemeentever-
dat de
oiteerd,
-T~nin voldoen, ais*
andere dergehjke lynen, m.a.w. wy zetten
het gejudas voort. Weer-^-—s-
tegenhouden van een oni
keersnuddelen die bewea
Macht en Welvaart.
In socialistische kringen heerscht eën|
overdreven voorstelling van den invloed der
macht op de welvaart. Men ziet, dat macht
en welvaart veelal saqreagaan en trekt daar
uit de conclusie, dat, als de arbeiders de
macht maar hebben, ook de welvaart niet
zal uitblijven. Het komt ons voor, dat men
hier eene groote, principeele fout begaat.
Men kan door de macht der organisatie tot
zekere hoogte welvaart afdwingen, die is
verkregen door andferen, maar men staat
voor veel groote re moeilijkheden, wrinneer
men door diezelfde macht welvaart wil
scheppen, omdat welvaart per slot van re
kening veel meer moet komen van de hou
ding van ieder individu persoonlijk dan van
de houding der massa.
Tot deze opmerkingen gaven ons aanlei
ding de rede, die op het dezer dagen gehou
den congres der Sociaal-democratische Ar
beiderspartij werd gehouden door den heer
Stenhuis, den Voorzitter van het Neder-
landsch Verbond van Vakvereenigingen.
Terwijl de heer Alberda in de rede, waar
mede hij het congres opende, een zeer opti-
mistischen toon deed hooren ten aanzien van
de door de sociaal-democratie voor de arbei
ders verworven resultaten, getuigde de rede
van den heer Stenhuis van niet anders dan
pessimisme. Hty ziet overal inzinking, die de
positie der arbeiders zal neerdrukken tot de
grens van het bestaansminimum. Wie van
beiden heeft gelijk? Ofschoon in den regel
in der gelijke gevallen de waarheid in het
midden ligt, zouden wij ons toch liever scha
ren aan de zijde van den heer Stenhuis dan
aan die vali' den héér Alberda. Ook Wfj zien
den toestand donkerder in dan de voorzitter
der S. D. A P. Er is in de voordeelen, door
de sociaal-democratie voor de arbeiders be
haald, veel schijn, veel dat alleen genoten
wordt door enkele arbeidersgroepen ten
koste van andere groepen van arbeiders, veel
ook, dat op den duur niet houdbaar zal blij
ken.
Scharen wij ons tot zekere hoogte difö bij
de beoordeeling van den toestand aan de
zijde van den heer Stenhuis, geheel anders
denken wjj over de middelen, waardoor de
inzinkfing kan worden gestuit. De heer Sten-
huis meent, dat het kapitalisme de politieke
en economische problemen niet meer baas
is. Zonder meer neemt hij aan, dat het so
cialisme die problemen wel baas zou kunnen
worden. De mogelijkheid, dat het socialisme
in dezen nog minder zou kunnen uitwerken
dan het kapitalisme, schijnt hem en. velen
ingericht en we vragen ons af of het dan
niet tfjd wordt andere terreinen voor de kin
deren te sluiteb. Sedert de ouders over het
algemeen op geen stukken na meer de kos
ten van hun kinderen dragen, doch door al
lerlei wijten daarbij gesteund worden doör
de overheid, die de vrijgezellen én kinder-
loozen flink laat mee betalen in die kosten,
was een beetje meer toezicht op de ouders
niet kwaad. Vaak «iet men groepen kinderen
alleen langs de straat zwerven. Zou een al
gemeen sluitingsuur voor kinderen-verblijf
op straat zoo overdreven zijn? Zou een be
paling, dat kinderen beneden een bepaalden
leeftijd niet zonder geleide op straat mogen
zijn, overdreven wezen? Het ware te over
wegen, te meer omdat het verantwoordelijk
heidsbesef bjj de ouders er door versterkt
zou worden. Men beijvert zich om de nach
telijke festijnen van jongelui te breidelen,
waartjfj men feitelijk ook een correctief op
het gemis aan ouderlijk verantwoordelijk
heidsbesef Wil geven. En die festijnen komen
slechts nu en dan vwr, maar de festijnen
van de jeugd, die er in ongebondenheid op
uittrekt, zijn aan de ,01de.van den dag.
Al sinds lang vragen ouderen bescher
ming tegen de jeugd en haar eigengerech
tigheid.
Hoe lang nog?
van zijn medestanders, blijkbaar ondenk
baar. Kortom» de diende zal worden, over-1
wonnen, zoodra maar het kapitalisme heeft
plaats gemaakt voor het socialisme. Het ka
pitalisme wijkt echter alleen voor een I
macht, die sterker is dan het kapitalisme i
zelf en zulk eene macht is naar de meening
van den heer Stenhuis het parlementarisme I
niet. Politiek parlementair is, naar hij
meent, de actie der sociaal-democratie dood-
geloopert op een oogenblik, waarop vooruit
gang meer dan geboden is. Daarom moeten
er komen internationale revolationnaire be
wegingen, zal de arbeidersklasse niet
steeds dieper «inken. Kortom wy moeten
krijgen eene revolutie, die ons brengt eene
dictatuur der arbeiders of liever der arbei-
dersleiders. Waar dit op uitloopt, hebben 1
ons Rusland Italië geleerd. In Rusland!
heeft zij gebracht de dictatuur van eene t
kleine groep communisten, die langzamer
hand door de feiten gedwongen worden,
wee# zoogenaamd kapitalistische wegen tei
bewandelen. In Italië brachten het socialis-
me en het communisme eene zoodanige ont-
reddering van hot economisch leven te weeg, i
dat het volk zich blindelings wierp in de
handen van den dictator Mussolini. Noch
het Russische, nodi het Iteliaanèche voor-i
beeld lijken ons aanlokkelijk, al moet wor-
den erkend, dat het kapitalistische dicta
torschap van Mussolini voor de welvaart des I
lands heel wat gunstiger resultaten heeft
opgeleyerd dan het communistische dictator-
schap in Rusland.
Om tot ons uitgangspunt terug te koeren,
zouden wij meenen, dat de heer Stenhuis het’
verband tusschen macht en welvaart ver-,
keerd ziet. Welvaart is niet in de eerste
plaats een gevolg van macht, maar macht
veel meer het resultaat van welvaart. Om
tot macht te komen, moeten de arbeiders
eetst ieder voor zich komen tot welvaart en
die welvaart is slechts te bereiken door de
werkzaamheid en de houding van het indi
vidu. Wat de sociaal-democraten kapitalis
me noemen, is in het wezen der zaak niet
anders dan individualisme, dan de toestand,,
waarbij ieder in de eerste plaats verant
woordelijk is voor zijn eigen bestaan. De
geschiedenis zoowel als de kennis der men-
sdheltfke natuur leeren ons, dat alleen indi
vidualisme tot welvaart kan voeren, dat het
socialisme wel eenigen t|jd kan teren op de
door het individualisme geschapen welvaart,
maar ten slotte moet leiden tot ellende.
Daarom zal de socialistische parlementaire
actie teleur moeten stellen. Maar nog groo-
ter teleurstelling zal opleveren de revolu
tionaire actie van den heer Stenhuis.
De eënige weg, die uitkomst biedt, bestaat
naar onze meening hierin, dat de arbeiders-
lichte zieken en herstellenden. In de denne-
bosdhjes zal een gedeelte worden afgeras- I
terd en zullen de herstellenden op ligstoe
len van de gezonde lucht kunnen profitee
red Ook nu geschiedde dit wel eens, maar
ieder was daar vrij pp die plekken te komen,
dus ook zy die er niet voor de rust kwamen.
Thans zal voor die onontbeerlijke rust wor
den gezorgd Ieder, die meent dezen te be-
hoeven, kan een toegangskaart aanvragen
en dus profiteered Het doel is sympathiek,
maar de ervaring moet leeren of het alge
meen gewaardeerd wordt. Over het alge
meen wordt niet zooveel van de Boschjes
geprofiteerd als wel mogelijk zou zijn. Het
is nu eenmaal een ongelukkig ding dat men
geen vrije wandeling buiten de paden kan
toelaten, omdat dan in minder dan geen tijd
alles geruïneerd is. Het zijn niet alleen de
kinderen die dit doen, de ouderen zjjn vaak!
gepn haar beter en niemand weet wat daar-
aan te doen zou zijn.
Dezer dagen wandelden wij nog eens in!
de verrukkelijke Boschjes. Toen wy eindelijk5
eens een bankje vonden dat vrjj was, bleek
dit te staan te midden van een ongeloofe
lijke vuilnisbelt. Papier» apenootep, sinaas
appel- en bananenschillen lagen er in enor
me hoeveelheid, terwijl naast het bankje een
groote papiermand stond die vrijwel leeg,
was. De bank zelf, die er uitzag alsof die.
nog pas geschilderd, was, was vol krassen
en sneden. In één woord; het was bedroe
vend te zien hoe zoo’n hoekje tot een var
kensstal was geworden. Zou er nu toch wer
kelijk niet aan te doen zyn? Vlak bij ons
speelden een groepje tamelijk armoedige
was en alles kort en klefn trapte, de vogels
verjoeg met hun lawaai en voor de rustige
wandelaars natuurlijk verre van aangenaam
waren. Het bleek ons by informatie dat dit
groepje, waarvan de oudste acht jaar was,
woonde in een straat die zeker drie kwar
tier gaans van de Boschjes af is. Ze hadden
boterhammen en een flesch water bij zich
ep warep op eigen gelegenheid een middag
je uit, zonder toezicht of geleide. Aan een
dergelyk groepje waren de Boschjes een
middag overgeleverd. We zullen ons niet
verdiepen in de vraag of zulks goed te keu
ren is en wat ter beteugeling gedaan kan
worden. Het geval is een doodgewoon, alle-
daagsch geval, maar goedkeuren zal wel nie
mand het. We vermelden nog even dat het
den laatsten dag der Paaschvacantie was dat
wjj dit tooneeltje gadesloegen. Hoeveel zou
zoo’n vacantie aan den plantsoendienst kos
ten?
Zou het misschien ook mogelyk zyn om;
als een voortzetting op het nu aangenomen
plan ten behoeve van hersteellenden, ook. ge
deelten van de Boschjes af te sluiten voor
kinderen en voor deze bepaaldd plaatsen aan
te wjjzen? Het denkbeeld is niet kwaad. We
willen geen kwaad zeggen van ouders, maai*
dat zjj vaak in gebreke blijven om toezicht?
te houden op hun kinderen, zal wel niemand
ontkennen. Er zijn al kinderspeelterremen
GOIDSÜIE (UI KAXT
ABONNEMENTSPRIJS! per kwartaal ƒ245, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geechiedt
Franco per poet per kwartaal f8.16 net Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks Aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA
bfi onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
van 9—6 uur. Administratie Tel. Int 82;
ADVERTENTIEPRIJS» Uit Gouds en oonc
1-6 regels 146, elks regsl mesr ƒ645. Van buiten Gouda en dan bezoigkrtag
1—6 regels 1A6, elke regel meer ƒ640. JdvertantiÜn ia het ZatordagmuxHner M
beslag op den prijs. Liafdadtaheida-advertAtiOn da helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEEUNGEN: 1-4 regels ƒ2.06, elke regel m«cr ZM, O>
de voorpagina 0t 96 hoognr.
Gewone advertantün en ingebonden med«
den prijs. Groots letten en randen worden
Advertentikn kunnen worden ingezonde»
delarsn, Advertantiebureaux en onze Agn
aan bet Bureau zfln lagskomen, tensindo va
.eiuwB en vovetfiu m ae iiMijuo-
..Laat mij los spriix aij op matiea
toon.
IR trok haar nachtjes terug tot in]
het midneu <tor Kamer. Ik deed haar}
neerzatte»! aan mijn mjete.
„Kaatiel”, nende ito, „het ia mij mei
mogelijk. de tegenspraak te verklaren
die er ligt in hetgeen ik u neggen zat.
Ik kan slechts de waarheid spreken,,
gelijk gij -oe gesproken hebt. Gij hebtt
mij met uw eigen oogen den diamant
zien wegnemen. En todi ben ik be
reid, onder eede te -verklaren, dat ik
thans voor hot eerst weet» 1&00 iets
gedaan te hebben. Twijfelt gij nu nog
aan mij
Het was, of zij niet naar mij ge
luisterd! of op mij gelet had.
..Laat mijn hand loe”, herhaalde zij
zwakjes. Dat waa haar eenig ant
woord. Haar hoofd zonk op mijn schou
der en haar hand sloot zich onwille
keurig or» de mijne, op het oogenblik
zelf, dat zij m<j beval ze los te laten.
Ik drong niet verder hij haar aan
met mijn vraag, doch daarmede hield
nrijn toegevendheid ook op. De kans
om ooit nrijn hoofd weer rechtop te
durven houden, hing af van de kans,
<ffle ik had. haar te bewegen om. voort
te gaan met hare onthulling. De eeni.
ge hoop, welke mij owerbleef was. dal
zij iets over het hoofd mocht hebben
gezien in de WfWieensrtiakeiing van ge»
hrigenissen. een klein onderdeel wel;
beweging zich losmaakt van het socialisti
sche beginsel en zich stelt op het principe
van het individualisme, zQ het dan ontdaan
van de uitwaszen, die het vroeger hebben ge
kenmerkt Had men dit van meet af gedaan,
wij houden o6s er van overtuigd, dat de we
reld er, datok zij den vooruitgang van we
tenschap en techniek, veel beter zou hébbert
uitgezien dan thans het geval is.
BRIEVEN UIT D» HOFSTAD.
Dcocxn.
Wederom is het den burgemeester gelukt
de meerderheid van den gemeenteraad mee
t krygen voor een voorstel dat geen ander
dpel heeft dan het negeert" van de auto
bussen. Toen alle middelen waren toegepast
en het zich, ontwikkelend T?edrijf ten bate4
van de slechte H. T. M. deg nek was omge-
draaid, kwam ëen slimmerd, op de gedachte
van een autobus-ondeme&ing een coöpe
ratie te maken. Dat, gelukte
iblik stond het tyranniek gpdryi
T- M. machteloos. Mauf mei.
wel weer weit pp door ia, Re g
ordening de bepaling op te nemen i
busljjnen door vereenigingfl» geëxploiteerd,
aan dezelfde eisdhen me
Dcm. üiu wnter na nauwkeurig onuer-
zoeu< het miaael zóu kunnen worden
om miija auseoulu aan hot licht td
brengen. Ik hiela haar hand in dd
mijne. Ik sprak tot haar met al de
sympaithie en het vertrouwen uit va»
nge tijden, dat ik nog in mijn hart
rod oproepen.
„ik moet u iets vragen’, zeide ik.
„Gij moet mij alles vertellen, wat ej
gebeurde, van den tijd, toen wij et-
kander goeden nacht wenscihten tot het
oogenblik, dnt gij ntój den diamant zag
wegnemen.
Zij hief het hoofd een weinig op.
Och, waarom er op terug te Ko
men.'
,.Ik zal u zeggen, waarom- Rachel.
Gij en ik zijn de slachtoffers van het
een of ander monsteraichtig bedrog,
dat het masker der waalrheid heett
gedragen. Indien wij te zemen in on
ze herinnering terugroepen, wat er op
den avond van uw verjaardag gebeur
de, kunnen wij op het eind misschien
tot een betere verstandhouding ko
men,”
De tranen sprongen haair in Je
oogen en rolden over haar wangen
.,Ach”, sprak zij.' ..heb ito dan nooit
die hoop gekoesterd Heb ik dan niet
getrawht, de zaak in te zien, gelijk gij
het te doen schijnt
..Alleen en zonder bijstand”, ant
woordde fk Ifoar. ..Beproef het nog
eet», geholpen door nrij.”
iets van ae uoop, weiae mij beziel
de, scheen ook in haar wakker te
worden.
Zij luisterde met meer bereidwillig
heid naar nrij.
„Laten wij beginnen”, hervatte ik,
„bij wat er gebeurde, toen wij elkan
der goeden nartit hadden gewenscht.
Zijt gij naar bed gegaan ot op geble
ven
..Ik ben naar bed gegaan.
..Hebt gij op den tijd, gelet? Was
het reeds laat?”
„Omstreeks twaalf uyr,
„Zijt gij in slaap gew.__.
„Neen. Ik kon dien nacht niet «ta
pet!.
„Gij waart onrustig
..Ik dacht aan u."
Dat antwoord' bracht mij bijna van
mijn stuk Iets in den toon, nog meer
dan de woorden zelf, ging recht door
nrijn hart. Ik was genoodzaakt, even
te wachten, eer ik voort kon gaan
..Hadit gij licht in uwe kamer?”
vroeg ik.
„Ik was op het punt het te doen.
Ik had een kamerjapon aangetrokken
en wilde mij naar mijn zitkamer be
geven om een boek te halen.”
„Was de deur open?”
„Ik had ze juist open gedaan.
Maar gij zi^ niet in de zitkamer
geweest?”
„Neen, ik werd verhinderd' er bin
nen te gaan (Wo«R vervolgd).
„Ik u verdenken riep zij uit, ter
wijl haar drift haar insgelijks meester
werd. „Laaghartige. Ik heb met mijn
eigen oogen u den diamant zien weg-
nenwi.'’
De&se openbaring sloeg mij met ont
zetting. OufiGtiuldiig als ik was. stónd
ik daar, niet wetend, wat te zeggen.
In haar oogen, in de oogen» van ieder
een. moet ik er uit hebben gezien als
iemand, die van zipi schuld is over
tuigd. Zij deed een stap terug van
nrij. Het plotselinge stilzwijgen, het-,
welk mij had overvallen, scheen haar
te verschrikken.
..Ik heb u toen gespaard zeidezij.
..Ik zou u thans gespaard hebben, in
dien gij mij met ge-noodcoaakt hadt te
spreken.” Zij deed aJsof zij het ver
trek wikte verlaten doch hield stil,
eer zij de deur bereikte. „Waarom
zijt gij hier gekomen, om u zei ven te
vernederen?” vroeg zij. Zij ging een
paar stappen verder en bleef nogmaals
Staan.
„Om ’s hemels wil zeg dan toch
iets”, riep zij hartstoöhtelijk uit.
Ik naderde haar, slechts ten halve
bewust van hetgeen ik deed. Ik nam
haar bij de hand en trachtte te spre
ken. Alles, wat ik er uit kón brengen
was
„Radhel. gij hebt nrij eens lièf ge
had.”
Zij deinsde terug en wendde den
blik van mij' af. Haar hand' ]ag mach-
kinderen, die maar ravotten in het struifcge- met de insuline jn 't beiit te >|jn van een
m klehr trtnte. de vmrete* geneesmiddel, freftben W«M tmften RM
waard gerekend, liet fis slecht» een medica
ment, dat ons toeataatt den patiënt mui aui-
keraieicte voedingsmiddeten tee te dienen,
welke zonder de hulp van dit -middel, «eer
slecht door ham zouden worden verdrafen,
ja zelfs gevaarvol voor den betrokken per
soon zouden zyn.
Het insuline nu is een product, dat verkre
gen wordt uit een bepaald deel van de pan
creas of alvleeschklier, dat de naam draagt
van de eilanden van Langerhaus. Het waren
Dr. Banting en Dr. Best, die er in het labo
ratorium van Prof. Macleod te Toronto in
slaagden deze stof te bereiden.
Na jaren arbeid kwam eerst de gunstige
werking van het insuline op de suikerziekte
vast te staan. Het kwam er natuurlijk op
aan met zuiver materiaal te werken en op
eerr zoo groot mogelyke schaal. Amerika
was hiervoor natuurlijk het meest aangewe
zen land, fabrieken verrezen en op deze
wy ze was men in staat een product te ver
krijgen. dat vast van samenstelling was,
hetgeen natuurlijk een eerste vereischte is,
terwjjl tevens het tekort aan insuline werd
opgeheven.
De insuline nu wordt heden ten dage in
gespoten door dea medicus, hetgeen, zelfs
al is de patiënt hierin bedreven geworden,
een groote last is. Immers zulk een inspui-
-wekkend is dit]
dceling der ver-’
'heeft voor het
publiek van veel belang te, zijn. Het is te
begrijpen dat mep in den Haag over dit
griezelig spelletje van het gemeentebestuur
slecht te -spreken is. In dit jaar moet de
tramkwestie woiyien apgelodfc, wjj zjjn reeds
het eerste kwartaal vaii ct/rjaar gepasséérd’
en nog is geen voorstel ingediend waardoor-
nog steeds niet bekend is, hoe ra^n zich voor- i
stelt de té kikken. Maar het fu
neste stelsel van het nekken van de bussen
die een zeer goed correctief zyn gebleken;
op de gebrekkige tramexploitatie, gaat men
verder tot schade van het publiek en slechts
tot voordeel van de slechte exploitatie der
H. T. M. Het is te hopen dat dit bommetje
spoedig barst.
Het Residentie-Grke&t heeft bovei^zijn
jaarlijksch subsidie nog vier mille extra ge
kregen en sleep dus jaarlijks 83 mille in de
wacht. By de discussie over dit p,unt bleken
rare dingen, n.l. dat het orkest zich meer
malen buiten het bestuur van het orkest om
verhuurd en de daaruit vloeiende batejt dus
niet in de kas van het orkest, maar regel
recht in de portemonnaie van de artisten
komen. Hier «iet men dus dat de gemeente
het tekort mag stoppen, maar dat de mee
vallertjes daarvoor met gebruikt worden.
Voor het veertig man sterke orkest betaalt
de gemeente dus ruim twee mille per hoofd
toe, ’n salarisje dat waarlijk niet te versma
den is. Waarlijk, het wordt tijd dat derge-
lijike insluipsels in het gemeentebeheer eens
worden uitgeroeid.
Iets nieuws in den Haag zal zyn het in
richten van rustpiekjes in de Boschjes voor
102) -
Zijt gij hier gekomen om mij scha
deloos to stellen voor het verlies van
den diamant En bezit gij nog eerge
voel genoeg om beschaamd te zijn
over uwe boodschap. Wendt gij daar
om onnoozelheidi voor en is dat het
geheim van uwe geschiedenis omlrent
Rosanna Spearman Ligt ditmaal
Mhaamte ten grondslag aian devalsch
“eid, welke gij toont?”
Ik onderbrak haar. Het was mij
niet nuogejijk nog langer bedaard te
btijvoa.
Gij hebt mij een vreeselijk onrecht
aangedaan”, mo viel Ün uit. Gij ver
enkt nrij, den diamant gestolen te
0®bbe$. ik heb het reoht te> weien en'
en ik sta er op te weten, op welke!
gronden.”
