>52.
z
dies
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapeu^,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Ro. 18147
Maandag 10 Mei^lOZB
85»Jaargang
Dit blad verschijnt dugelijks behalve op Zon- en Feestdagen
FEUILLETON.
h.
DE MAANSTEEN. 1
1205-240
1201
90
BUITENLANDSCII NIBUWS.
RBiHiimiiiiHfflffliHmifflHiei
minder
1C44 64
mijnheer Blake
week,
dam.
Spannend romantisch verhaal
- van
WILKIE COLLINS.
DUITSCHLAND.
Een „Eenheidsvlag” in Duitschland.
Pres. Hindenburg grijpt in.
President Hindenburg zal morgen een
schrijven tot de ryksregeering richten,
waarin hy deze zal verzoeken, een grond
wettige oplossing in de vlaggenkiwestie door
de samenstelling van een eenheidsvlag voor
te beluiden.
Deze eenheidsvlag is gedacht als een ver-
eeniging van de ryksvlag en de handeLsvlag.
Over dezen uitweg udt den in verband met
de nieuwe vlaggenverordening ontstanen
moeilijken politieken toestand schijnt heden
in den boezem van het kabfnet overeenstem
ming bereikt te zijn.
geven. Men heeft mij achttien maanden ge
leden het gezag in handen gegeven; dit ge
schiedde met de grootste parlementaire
meerderheid, in vele, vele jaren door eenige
party bereik.t
Heb ik iets gedaan, dat ik uw vertrouwen
niet zou verdienen? Kan men niet veilig
aannemen, dat bij my een rechtvaardige be
handeling van beide partijen verzekerd is,
dat een overeenkomst, met my gesloten, er
een is van man tot man
Deze boodschap van Baldwin,**Is zonder
twyfel op gematigden toon gesteld, maar
een stap in de richting van een oplossing
van het conflict kan zy moeilyk genoemd
worden. Baldwin, en met hem <ie geheele
regeering, blyft op het standpunt staan, dat
de algemeene staking eerst moet worden op
geheven, voordat aan nieuwe onderhandelin-
gen ter bylegging van het kolenconflict kan
worden gedacht. Dit is de deur, die Baldwin
open acht, maar het is nagenoeg onmoge-
lyk, dat de Trade Unions door die deur zul
len binnengaan, tenzy een verloop der sta
king of 'n uitputting der geldmiddelen haar
daartoe zou dwingen, als zy niet tevoren tot
de overtuiging gekomen zyn, dat in de raad
zaal waartoe die deur toegang geeft, con-
ce&ries wachten en niet gedicteerde vredes
voorwaarden.
Het Deensche Vakverbond besloot zich in
principe bereid te verklaren tot het procla-
meeren dei^ sympathie staking voor de Brit-
sche arbeiders welke echter niet binnen twee
weken zal aanvangen.
Te Ostende vergaderde Zondag de trans-
portarbeidersintemationale en de mynwer-
kersinternationale eerst afzonderlyk, later
gezamenlijk.
De transportinternationale besloot de re
solutie te handhaven volgens welke het ko-
lenvervoer van 't vasteland naar Engeland
wordt stopgezet. Zy onderzoekt de moge-
slag.
De dag der proehiefning. Het is vijf
uur in den nanwtMag en wij zijn juist
in het huis aangekomen.
De algemeene staking in Engeland.
Een verklaring van Baldwin. Stopzetting van het kolenvervoer.
De Britsche premier, Baldwin, heeft
draadloos een verklaring laten publiceeren,
waaraan het volgende ontleend is:
„De algemeene staking heeft thans by na
een week geduurd en ik meen, dat het myn
taak als premier is, de natie nogmaals uit
een te zetten, wat er in dezen bet reu ren s-
waardigen stryd op het spel staat.
Er zyn twee geheel afgescheiden kwes
ties. de stopzetting der kolenindustrie en de
algemeene staking.
De algemeene raad van het vakvereeni-
gmgscongres verklaart, dat dit slechts een
industrieel geschil is. Het blykt evenwel
niets minder te zyn dan een aanslag op de
gemeenschap. Is er een rechtstreekscher
aanslag denkbaar, dan dat een lichaam, niet
gekozen door de kiezers van het land, zon
der het volk te raadplegen, zelfs zonder de
aangesloten leden te raadplegen, op derge
lijke wijze het leven der natie 'bedreigt ter
wille van voorwaarden, die zelfs nog niet
eens bekend zyn gemaakt?
Wie bedreigt den levensstandaard van het
volk? Doet de regeering dit, die slechts ge
tracht heeft, een tóllyke regeling in ’t myn-
confMct tot stand te brengen, of doet de al
gemeene raad van het vakvereenigingscon-
gres het door het afkondigen van deze sta
king, die, als zy voortduurt, de werkloosheid
zal doen toenemen, de belastingen zal doen
stygen, en het geheele levenspeil van het
volk zal doen dalen
Ik wensch het nogmaals duidelijk te ma
ken, dat de regeering niet strydt tegen de
mijnwerkers of tegen eenige greep arbei
ders; dat is niet waar. Ik geloof niet, dat
een eerlyk man er aan kan twyfelen, dat het
wjn eenige wensch is, den levensstandaard
un, ieder onzer te handhaven en dat ik be
reid ten, de werkgevers aan te sporen tot
bet brengen van offers ten bate van de in-
«tandhouding der industrie.
De^regeering is gaarne bereid, en dit is zy
altijd geweest, het rapport, het g eh e e 1 e
rapport, te accepteeren, wanneer de andere
betrokken partyen dat ook doen. Ik heb
reeds eerder gezegd en herhaal thans, dat
de regeering bereid is tot het nemen van al
le maatregelen ter verwezeniyking van de
reorganisatievoorstellen, in het rapport ver
vat De regeering blyft er van overtuigd,
dat deze reorganisatie het land kan behoe
den voor een herhaling van geschillen in de
kolenindustrie als het onderhavige. Wy zyn
bereid om, wanneer de omstandigheden het
toelaten, opnieuw te zamen met mijnwer
kers en mijneigenaars te onderzoeken, op
welke wyze deze verwezeniyking het beste
kan geschieden en de natie kan eiyvan over
tuigd zyn, dat, als de tyd tot onderhande
len aangebroken is, de regeering voorstellen
i*i gereedheid zal hebben.
Ik ben een man des vredes. Ik verlang en
streef slechts naar vrede. Doch ik zal de
veiligheid der Britsche constitutie niet prys
Hoe gemakkelijk is 't wonden te slaan,
hoe moeilijk ze te genezen.
„Laat Baldwin bewijzen wat hij zegt”, zoo
riep men in het hoofdkwartier van het vak-
veneenigingscongres uit en 'Baldwin schijnt
het inderdaad te willen bewyzen, want het
gerucht loopt, dat de eerste minister op
nieuw pogingen doet, om de mijneigenaars
tot het brengen van een offer te bewegen,
waarbij dan de regeering wellicht opnieuw
zou overwegen, in eenigen vorm de subsidie
te verlengen, al kan er niet aan gedacht
worden, op denzelfden voet als negen maan
den lang geschied is voort te gaan.
Het Vakvereenigingscongres is bereid, de
onderhandelingen op te neenen op het punt
en in den toestand waarin zy 30 April ein
digden, d.w.z. op den grondslag van de ver
zoeningsformule van Thomas, die door de
regeering verworpen is, omdat zy haar niet
bevredigend leek en vooral omdat de regee
ring niet wenschte te onderhandelen met de
revolver op de slaap. Zy heeft er Thomas
een verwyt van gemaakt, dat hy zyn ver
zoeningsformule opstelde, terwyl hy met de
order voor de algemeene staking in den zak
liep; maar treft dit verwijt wel doel
vraagt men. Thomas had zich ten vrede en
ten oorlog tegelyk voor te bereiden. Dit
deed ook trouwens de regeering, wier hulp
organisatie reeds maanden geleden in elkaa1'
getimmerd werd, toen de staking in het
mijnbedrijf en zeker de algemeene staking
een verwyderde mogelykheid leek.
En het is zeker, zegt men in stakerskrin
gen, dat Thomas zyn verzoeningsformule
liever aanvaard had gezien dan verworpen,
De eerste vraag is nu hoe staal
het met mijnheer Blake’s ge/.ondhpid?
Voor zoover ik .er over kan oordeu-
len, za'l het toedienen van opium- op
hem ongeveer denzelfden invloed heb
ben, als een jaar geleden. Hij ver
keert in een toestand, welke grenst
aan dien van zenuwadftige overprik-
keling. Hij verandert telkens van kleur
zijn hand is min of meer beverig en
hij schrikt op bij elk geluid of bij de
verschijning van een vreemde
Dit alles is het gevolg van slape
loosheid1, welke voortkomt uit het plot
selinge breken met de gewoonte van
rooken, nadat deze tot het uiterste is
opgetvoerd. Hier zijn derhalve dezelf
de oorzaken wer zaam van verleden
jaar en wij kunnen nu ook met grond
hopen op denzelfden uitslag? Zal onze
verwaditing verwezenlijkt worden? De
rebeurtenissen van dezen avond zullen
het beslissen. Terwijl, ik detze regelen
neefsohrijf, is mi'.niheer Blake bezig
met zidh te oefenen op het biljart. Ik
heb mijn dagboek medegebracht, eens
deels om de ledige uren te vullen,
welke 'ik zeker tot morgenochtend zal
moeten door brengen, ten andere m de
hoop, dat er iets zal voorvallen, het
welk de moeite waard is om aange-
teekend te worden. Héb ik soms iets
vergeten Ja. Ik heb gisteren een
schrijven ontvangen van juffrouw Ve-
rinder, waarin, zij meldt, voornemens
ie zujti mee oen namiddagtrein te Ko
men, gelijk ik heb voorgeeteld. Me
vrouw Merridew zal haar vergezellen.
Mijnheer Blake heeft ook antwoord
ontvangen van eten rechtsgeleerde. Hij
neemt de urtnxxxjiging aan, doch on
der protest. Volgens zijn meening is
het hoogst noodig, dat iemand, die nog
in het bezit is van zijn gezond ver
stand, juffrouw Veruuder vergezelt
naar het tooneed. van wat hij noemt
een ongehoorde kunstenmakerij.
Van Cuff geen tijding. Wij kunnen
niet verwaditen hem dezen avond hier
te zien.
Betteredge komt juist binnen, om te
zeggen, dat mijnheer Blake naar mij
heeft gevraagd Ik leg dus voor net
oogienblik de pen neder.
Zeven uur-
Wij zijn de kamers nog eens poor
geweest en hebten pen whndeling ge
daan in het dennenbowhje Op deze
wijze hoop ik de oude indrukken weer
te verlevendigen ift den geest van
mijnheer BJake. Wij gaian wflu eten,
juist op hetzelfde uur. waarop een
iaar geleden het verjaringediner plaats
had. Te^ gelegener tijd zal ik het ge
sprak. zoo natuurlijk als het mij mo
gelijk is. terugbrengen op den Indi-
schen diamant en de samenspanning
der Oosterlingen om hem1 te stelen.
(Wordt vervolgd).
ABONNEMENTSPRIJS: par kwartaal £26, per waak 17 cent, mat Zondagsblad
per kwartaal 2.90, par waak 22 cent, overal waar de bezorging P«r looper geschiedt
Franco per poet per kwartaal 8.15 wet Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dageiyiu aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux «tJn dagelijks geopend vaa 9—6 uur, Administratie Tal. lat 82;
Redactie, Tel. 83.
aan te raden, Cuff op de hoogte te
brengen van alles, wat er in het laat
ste jaar was voorgevallen, en het aan
hem over te laten zijn gevolgtrekkin
gen te maken, hem daarbij uitnoodi-
gend bij de proefneming tegenwoordig
te zijn, daar zijn getuigenis van. veel
waarde kon wezen.
De werkzaamheden in het huis gin
gen onder Betteredge’s toezicht goed
vooruit. De oudé man echter keek mij
nog met geen goed’ oog aan en richtte
niet meer dan noodig was het woord
tot mij.
Mijiiiieer ,B|nke heeft, een naoht
doorgébracht zoo slecht, als nog geen
te voren. Ik heb mij genoodzaakt ge
zien, hem iet*? voor te schrijven. Men-
schen van zijn gevoelig zenuwgestel
ondervinden gewoonlijk spoedig de uit
werking van geneesmiddelen anders
zou ik vree&enhem1 totaal ongeschikt
te bevinden voor d© proefneming, wan
neer dé tijd daarvoor gekomen is. Wat
mij zelf betreft, na een paar dagen
bevrijd te zijn gebleven vart pijn, heb
ik dezen morgen wederom eep aanval
gehad', die mij heeft doen besluiten
tot den opium terug te keer en. Ik
sluit dit boek en neem mijn vallen
dosis in vijfhonderd druppels.
Beter vooruitzicht vandaag. Mijnheer
Blake’s toestand ia gunstiger. Hij heeft
een weinig geslapen. Ik heb den naoht
doorgebracht in een. toestand1 van ver-
liddel
riekte geneien, die U
at een last maakt. Die
j jeuken dat branden-
pat verdwijnen, vele
ten einde raad waren,
.D.K reeds tu«W
H er baat Ml
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda aa oxmawkan (beboerende tot den benorgkiiag)
1—5 regela ƒ1.30, elke regel moer /OJifi. Van buiten Gouda en den bezorgkring
1—5 regete 1 55, elke regel meer ƒ0.80. Advertentiüu in bot Zaterdagnummer 28
byriag op den prtja. Licfdadigbeido-advertantiln do helft van don prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regela ƒ2.05, elke regel meer ƒM O>
do voorpagina 58 booger.
Gewone advertentita en ingezonden medadoeHagon btf contract tot Mor geredueoor-
den prijs- Groots lottere on randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advortentün kunnen worden ingezonden door tuMchenkomet van ooliodo Boekhan
del aren, Advertentiebureaux on onze Agenten on moeten daags vóér do plaatsing
tan het Bureau zfjn ingokomon, teneind van opname verzekerd te ztfn.
BELGIë.
Geen levensmiddelen uit België naar
Nederland?
De commissie voor den export keent mor
gen te Brussel bijeen om te overwegen, of
het niet noodzakelyk wordt den export van
levensmiddelen near Nederland stop te zet
ten, in verband met de styging der kosten
van levensonderhoud in België.
De exporthandel aan de Hollandache grens
heeft <len laateten tyd groeten omvang aan
genomen.
Dagelyks passeeren zee? veel Nederland-
sche auto’s de grens, oen 's avonds volgela
den met levensmiddelen terug te keeren.
Vrydagnacht werden driehonderd stuks vee
nabij Mollenbeersch op Nederlandsch gebied
geslecht. Dit vee was afkomstig uit België.
HONGARIJE.
Het valschemunteraproces.
Voortzetting van de verhoeren.
Het proces werd Zaterdagochtend om W
uur hervat. Eerst werd <ie ontslagen vroe
gere leider van het Carthografisch Instituut
kolonel Kurtz, gehoord, die verklaarde, dat
hy niet schuldig was.
Daarna volgde het verhoor van majoor
Geroe, (ten leider van het instituut.
Majoor Geroe, de leider van het cartogra
fisch instituut, verklaarde niet schuldig te
zyn.
In het najaar van 1928, zeide hy, ontbood
generaal Hajts my. Hy verklaarde, dat het
een patriottische actie op groote schaal bs-
trof. Streng vertrouweiyk zou hy de eerst
volgende dagen mededeelingen doen nopens
technische quaesties, waarby ik al het ove
rige «oü vernemen. Hajts zou de zaak niet
alleen steunen, maar er ook peraooniyk aan
deelpemen. Na afloop van het onderhoud
vroeg hy, of ik voor het vaderland tot alles
bereid was. Als Hongaar antwoordde »k
„ja!” Ik vernam toen, dat bet de verval-
sching van buitenlandsche bankbiljetten ba
trof en nam afscheid met de woorden: „in
naam des vaderlands."
Een week late? ontbood graaf Paul Teteki
my. Hy deelde mede, dat er ten behoeve
van een patriottische actie op groote schaal
reproductiewerkzaamheden moesten worden
uitgevoerd en dat Windisch -Grata in
bizonderheden zou mededeelen waarom
het ging. Nadosy kwam. Ik ging cnet
hem mee. Ik herinner my niet precies s
of Nadosy by het geheele gesprek over da
francsvervalachingen tegenwoordig was,
maar in ieder geval wel by een gedeelte.
De president stelde de vraag, of Windisch-
Gratz dan wel Nadosy hem, Geroe, tot deel
neming aan de verval sch in gen had overge
haald, waarop majoor Gerö antwoordde, dat
hy had gehandeld op last van zün superieur
generaal Hajts en alles met Nados, had be
sproken. Officieel was hem, opgedragen naar
Duitschland een studiereis te maken, wat hy
deed in de veronderstelling in het belang en
voor de redding van het vaderland te hande
len .Hy bezocht Keulen voor het doen van
GOVDSCHE COURANT.
dooving. Ik kan niet zeggen, dat ik
deaen morgen ontwaakte: ik kreeg
mijn bewustzijn terug, dat zou een oa-
tere uitdrukking zijn.
Wij reden naar het huis om té zien,
of men vorderde met het plaatsen der
meubelen enz. in den vereischten toe
stand. Morgen Zaterdag zal al
les in orde zijn. Betferjedge bradlit
geen tegenwerpingen weer te bende.
Zijn beleefdheid en zijn stilzwijgen
waren veelbeteekenend. Mijn medi-
schei onderneming, gelijk Betteredge
ze noemt, moet tot Maandag uitgesleld
worden. Mijnheer Bruff en Cuff zijn
uitgenoodigd om tegenwoordig te zijn;
op die wijze zullen wij getuigen ge
noeg hebben voor ons doel.
Mijnheer Blake is vandaag
wel. Hij bekent, ’s nacht om 2 uur
een lade te hebben geopend, waarin
hij zijn sigaren bewaart en er slechts
,nret dé grootste moeite in geslaagd te
zijn,' den lust tot rooken te bedwin
gen Hij‘ gééft mij den sleutel van de
ladé. dien ik tot Dinèdag bij mij zal
houden.
Mijnheer Blake en <k hebben een
r geddan in een open rijtuig. Na het
diner heeft hij twee uur geslapen. Ik
heb vertrouwen op den goeden uit
en deze gematigde leider verklaarde Zater
dag nog in een rede te Hammersmith, dat
hy nooit in principe jroor een algemeene sta
king ig geweest.
De arbeiders, aldus Thomas, hebben niet
het recht tot hun werkgevers te zeggen: Gy
moet met ons onderhandelen, onder bedrei
ging met staking. Maar evenzeer is het bil-
lyk en rechtvaardig, dat de arbeiders niet
kunnen onderhandelen onder bedreiging met
uitsluiting. Ondelfte alles wat gezegd is,
ging Thomas voort, herhaal ik, dat het de
plicht van beide partyen is, de deur open te
houden. Wat ook het, resultaat van den strijd
moge zyn, hy beteeltont geen uitdaging aan
de grondwet. Zelfs als de vakvereenigdngen
op alle punten in den jgtrijd voor de mynwer-
kers de overwinning! behalen, zal geen lid
van den algemeenen raad het wagen te zeg
gen, dat het doel van het vakvereenigings-
congres was, de regeering te overheerschen.
Hy, die over oorlog «preekt, eindigde Tho
mas, speelt met vuur. De arbeiders doen
voor niemand onder wat loyaliteit en liefde
voor het vaderland betreft. Myn taak is een
moeilyke en de
zwaar, maar zwaard
lykheid van de 1
oogenblik te beseff*
overeenkomst kan
oogenblik moet wordenbenut.
Zoowel Baldwin als Thomas gewagen dus
keerste moet de myn-
jjoor binnen te g’San,
lykheid om aan Engelsche schepen geen
bunkerkolen te leveren en levensmiddelen
transporten naar Engeland te beletten. Bo
vendien zal zy trachten, het monsteren van
matrozen aan boord van Engelsche schepen
tegen te gaan. 'Desbetreffende regelmgen
zullen in de verschillende landen getroffen
worden in volle overeenstemming met het
bestuur der vakbonden en de aangesloten
vereenigingen, die over een eventueele uit
voering der regeling moeten besliasen.
Reeds tevoren was opgemerkt, dat in
Frankryk en Nederland het vervoer van le
vensmiddelen belemmerd wordt. Volkomen
eenstemmigheid werd bereikt tusachen alle
aan deze bespreking deelnemende afgevaar
digden.
Men achtte echter speciale maatregelen
noodig betreffende het transport van steen
kool op den Ryn. Derhalve zullen Neder-
landsche en Duitsche transportgedelegeer-
den a.s. Woensdag te Duisburg byeengeko
men, om de kwestie van het vervoer der
Roerkolen te onderzoeken.
De beide internationales namen met alge
meene stemmen een resolutie aan, voorge
steld door Hodges, waarin wordt geconsta
teerd dat overal maatregelen zyn genomen
om de resolutie van Brussel d.d. 16 April
na te levendat met de hulp der transport-
arbeidersinternationale het geheele kolen
vervoer naar Engeland is stopgezet en ovev-
al een steunactie is georganiseerd.
Men verklaarde zich solidair en bereid, om
eventueel in overeenstemming met de star
kers verdere maatregelen te nemen.
In den loop van de conferentie der myn-
werkersafgevaardigden deelde de Neder-
landsche gedelegeerde Van der Bilt criede,
dat Nederland als kolenproduceerend land
weinig beteekent, daar de totale jaarproduc
tie niet meer dan 7% millioen ton bedraagt,
warvan 3 millioen ton wordt uitgevoerd.
Als uitvoerland is Nederland echter wel
belangrijk, doch de bond van transportar
beiders treft alle maatregelen om den uit
voer te beletten. Eerstdaags wordt te Rot
terdam een groote meeting gehouden om
het solidariteitsgevoel te versterken.
121)
Dezen morgen, toen wij op weg wa-
uren naar het huis raadpleegde hij
®ij met tenuwachlige opgewondenheid
over een brief, hem uit Londen toe-
Eezonden dpor Cuff.. Cuff schrijft uit
Ierland. Hij meldt dé ontvangst van
^en kaartje en een boodschap, welke
mijnheer Blake in zijn huis te Dorking
teeft achtergelaten, en zegt, dat hij
binnen een week naar Efigeland zal
terugkeeren. Middelerwijl wenscht hij
m ,re^'en te weten, waarom' mijnheer
lake heet over den Maansteen spre1-
Kw wil. Indien mijnheer Blake hem
overtuigen, eenigen emstigenmis-
begaan te hebben bij zijn onder-
/■y* van verleden jaar, zal hij het
jn plicht rekenen, zich nogmaals te
■iner beschikking te stellen. Zoo niet,
vraagt hij verlof in zijn afzonde-
yg te mogen blijven, omringd door
tijn bloem»,,
Ds aarzeldé niet.
raartwoordelykheid is
zal de verantwoorde-
!ty zyn, die faalt het
1 waarop een eervolle
rorden bereikt. Dat
Zoowel Baldwin als Thomas gewagen dus
van een open deur.
eigenaars dwingen,
de tweede de mynw
Er zyn wyd-versprilde geruchten, en de
vastelands-editie vanfc de „Daily Mail”
maakt er omstandMj melding van, dat
groepen Trade UniorOSeh het werk wilden
hervatten en hun' lidmaatschap der vakver-
eenigingen opzeggen.
In hoeverre deze geruchten gegrond zyn,
is moeilyk te zeggen. Wellicht vinden zy
hun oorsprong in het feit, dat de geestdrift
voor de staking by de stakers ontbreekt. Dit
is echter een verschynsel /lat reeds op den
eersten stakingsdag te constateeren viel.
De verliezen, door de mynwerkers in
Yorkshire in de eerste stakingsweek gele
den door loonondervinding, beloopen, zoo
zegt een bericht «it Leeds, bijna 350.000
pond, terwyl de verliezen door het stopzet
ten der productie meer dan 550.000 pond be
dragen.