Ideelen
STB. 16276
Dinsdag 12 October 1926
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
FEUILLETON.
□lstreken
ll
u
I)(»OK GOUD VERBLIND
65»Jaargang
BODEGRAVEN, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
MEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, eiu.
loot)!11
I
2566 356
’ost-giro 70310,
alsmede
2564-1»
ANDEL TE AM-
erhoogd.
istraties,
Groote harten bevriezen niet, evenmin
nis de zee.
Dr. Marx aan het woerd.
De positie van Primo de Rivera. - Het geschil in de Britsche mijnindustrie.
n„ X1J.
Een veel bewogen loven.
Roman uit het Engeisch
van
Miss E. BRADDON.
Hoeneer J
ook verveelde, deed zij
best om
zijn zij las hem voor, en zong voor
hemi. en beantwoordde onophoudelijk
t'ezelfde vragen met. bijkaris engelach-
u> geduid. Maar zij beperkte de ver-
De problemen.
R?«ls onmiddellbk na bet tot standko-
men van de wet tot afsluiting en droog
legging van de Zuiderzee begonnen voor
de viasahersbevolking de moeilijkheden. De
visscherjj kent goede en sléchte jaren en
het was gewoonte, dat een visscher ook in
slechte jaren zijn schip en netten goed on
derhield. De leveranciers, die wisten dat op
de magere jaren vette zouden volgen
LLBAAR MET
PER MAAND
naar verkiezing.
-EN.
m maamWÖtoN"’
is voortgegaan op den weg het onderwijs,
voornamelijk het vakonderwijs, te bevor
deren.
Er is nog een poging gedaan om de vis
schers op te leiden voor de groote vaart.
Dit is naar de ervaring heeft geleerd
niet noodig, want de visschers, die bij
de groote vaart wensdhen te komen, wor
den daar gaarne zonder voor-opleiding
aanvaard. Het zjjn beste varenslui en ver
der dan matroos of hoogstens bootsman
of kwartiermeester brengen zü het zonder
diepgaande studie niet, ook niet met een
voor-opieiding, die acht maanden duurt.
In de kringen der visschers en van hen,
een bedrag
makende incident, hetwelk onlangs in de
Madrileensche arena is voorgevallen. Het
heette dat Sanchea Guerra, de conservatie- -
ve oud-premier, geestdriftig zou zjjn toe
gejuicht ais manifestatie tegen Primo de
Rivera. Het geval zou zich echter anders
hebben toögedragen. Toen dte Portugeesche
toreador, die dien dag optrad, zich naar de
loge van den minister-president begaf oen
een buiging te maken ,was deze leeg. Hij
boog toen voor de loge ernaast, waarin
Sanchez Guerra zat. Deze wend toen door
het publiek luide toegejuicht. Het gebeurde
had geen enkele politieke strekking en
geen betooging tegen Primo.
Ten slotte vertelt de correspondent dat
twee oud-ministers, tot de party van graaf
Romannones en tot die van Sanches Guer
ra behoorend, niet hebben geaarzeld te
verklaren dat oogenblik geen
strooming in de openbare meening bestaat,
welke in staat is de regeerlng omver te
werpen, noch eenige politieke organisatie,
in staat haar op te volden.
Voor de eerste maal sinds het begin van
de staking in Engeland zjjn er in Yorkshi
re ttwee mijnen heropend an in Wales een
anthracietmijn. Dit is nieuws van beteeke-
ni§. De afscheiding van Leicester in zijn
geheel In het laatst van de vorige week
was reeds een gebeurtenis van be’ang, hoe
wel de Midlands altijd de «wakke plek in
de federatie zijn geweest. Maar het nieuws
uit Yorkshire en uit Wales, waar de groot
ste'tegenstand werd geboden, is zoo mo-
gëlijk nog balaggrijker, vooral omdat de
secretaris van de mijn werkers federatie
Cook nog gisteren een oproep heeft ge
dicht tot de stakers om standvastig te blij-
ven. Hij hoopte nJ. de apoorwegwerkers en
(Ie dokwerkers ertoe te krijgen geen kolen
riteer te verwerken'. De Midland? zijn de
grootste districten van steenkool voor En
geland zelf; in het noorden zijn echter de
grootste districten voor den éxpoat van de*
steenkolen en de mijnwerkers daar zullen
waarschijnlijk de laatsten zijn om aan het
fverk te gaan.
nauwkeurig hoeveel het bedrag ‘war
dat hij uaarvoor uitgaf, en klaagde
onveranderlijk over de groote sonwneA
die van hem gevorderd woeden, maar
zijn brein was niet meer sterk genoég
om de cijfers van vroegere wissels te,
onthouden of te vermenigvuldigen, en
als zijn renimteester hem had verzoclH
Idrie of vier malen per dag voor de
zelfde som te teek enen, sou hij hei
hebben gedaan ook. Alle wissels wer
den op last van Shadrack Bain ge
schreven. Hij alleen kon geld van Sir
Audrey krijgen, en dut kwamen alle
fcëlden door Lady Perriam gevorderd,
in zeker opzicht door de handen van
den rentmeester.
Sylvia voelde zich vernederd door
de bemiddeling van mijnheer Bain,
maar zag zich wel genoodzaakt zich
daaraan te onderwerpen, want wan
neer zij Sir Aubrey om geld vróeg,
antwoordde hij altijd met de vraag
waarvoor zij toch zooveel noodig hadf
iZij had immers overvloed van japon
nen, want hij mm? haar gedurig in
nieuwe toiletten. Zij had toch een hals
om in te wonen, een koets om in te
rijden wat kon zij nog meer verlan
gen
Svlvia antwoordde' daarop dat er re-
kewinpen waren te betalen, en dat
iernnrd ze toch moest voldoen.
(Wordt vervdsd).
Franco per post per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81 GOUDA.
>jj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. latere 82-
Redactie Telef. 88. Postrekening 48400.
het pad dor zonde en der ellende, dat
zij had betreden.
Maar al te spoedig brak de tijd aan,
waarop de bekoorlijkheid van t iiieu
we begon te verflauwen. Evenals naar
de pracht har er deftige woning had
beginnen te vervelen, voelde Sylvia
niet meer die verrukking waarmee zij
m dé eerste dagen haar kind had
aiangeetaard. Hij was zoo lastig, en hls
zijne moeder zich al eens een half uur
met hem bezighield, vond zij dat hal
ve uur het langste van den geheelen
dag. en was zij blijde wanneer zij hem
kon overgeven aan juffr. Tringfold of
juffr. Carter, om zijne kinderlijke aan
valligheid op een afstand te bewonde
ren.
Sir Aubrey was er zeer op gesteld
dat de kleine van tijd tot tijd,netjes
gekleed, in zijn kamer werd gebracht;
hij scheen trots;h op hem te zijn, en
liefkoosde hem somtijds nfet overdre
ven teederheid maar op andere tijden
was hij weer geheel en al vergeten
dat hij een kind bezat, en klaagde er
soma over dat hem geen erfgenaam
was géboren. In 't eerst bracht juffr.
Carter hem dan ’t kind om hem de
ongegrondheid van zijn klachten te
doen begrijpen, terwijl de Voorzienig
heid hem reeds met zulk een lieven
zoon gezegend had. Maar weldra ont
dekte zij hoe weinig dit baatte, en liet
hem maar klagen zooveel hij wilde.
Sylvia bezocht de ziekenkamer, zoo-
’als zij zijn graf zou hebben bezocht,
♦en zij liep even weinig gevaar good
dien geheugenloozeu vrager ter verant
woording harer handelingen te worden
geroepen, alsof de lippen van naar
echtgenoot reeds voor altijd tot zwij
gen waren gedoemd.
Sir Aubrey’s geselschap haar
a.i echter haar
vriendelijk jegens hem' .e
113;
Be bedienden verklaarden dat die
vertooning van liefde gemaakt was, en
noemden juffr. Carter eten huichelaar
ster en flikflooister.
■,Ze heeft al dadelijk de zwakke zij
v&n Mylady weten uit te vinden zei
ju'fr. Spicier, de huishoudster, ,,en nu
^kt ze heelemaal in defcunst te ko
men door te doen gelooven dnt)ze dat
gezegende kind adnbidt.”
Hoewel dit de meening was van
geheele dienstpersoneel, bleef de
Van ’uffrouw Carter voor het
echter even onwankelbaar
hHlrfr’ v’
blikken alleen werd
taiV zi’öh
Hoewel dit dé üwvniüg
het geheele dienstpersoneel,
van juffrouw
ochter even onwankelbaar en
Wanneer zij voor ’n paaroogen
„xz.J geiaten bij de
het kind1 op haar arm,
rtet klingen, en zij
«OTtte tronen, de heilige tranen een er
^ouwhebbende zondares, of zij zond
«at hartgrondig gebed ten hemelt dat
v&r verwijderd mocht blijven van
wwas «de eeuwen door zeo gegos;
De uitvoering van de Zuiderzee- hadden nimmer bezwaar op crediet te
steunwet.
Het Persbureau Vaz Dias te Amsterdam
meldt:
Op 14 Juni 1918 is tot stand gekomen
de wet tot afsiluitung en drooglegging van
de Zuiderzee en nadat .tengevolge van de
finantieele moeilijkheden gedurende eenige
jaren de uitvoering dezer wet slechts zeer
langzaam geschiedde, worden de werk
zaamheden thans met kracht voortgeoc-t.
In verband hiermede achtte (te regeering
het dan ook wenschelijk, dat zoo spoedig
mogelijk de in artikel! 3 van deze wet be
doelde maatregelen tot vaststelling en re
geling van de tegemoetkoming aan de Zui-
derzeevisschersfaevolking en andere perso-
n In, wegens schade, welke de afsluiting
hun mocht berokkenen, zouden jvorden ge
nomen. Doze maatregelen zym vervat in
een afzondert jjke wet, n.l. de Zuklerzee-
steunwet van 29 Juni 1925, weikc met uit
zondering van de artikeden 5 tot en met 13
op 1 Februari jj|. in werfring is getreden.
Onder deze wet vaillen allen, die*op 25 Juki
1918 hoofdmiddel van bestaan vonden in de
uitoefening van de visacherjj op de Zuider
zee of in derzoogenaamde nevenbtdrijven.
Tot het geven van advies met betrekking
tot de ingevolge de Zuiderzeewet t« nemen
maatregelen door de regeeririg en tnt bij
stand in die uitvoering daarvan is 4en Gé
nerale Comimissiee ingesteild onder voor
zitterschap van Mr. G. Vissering, terwijl
Ir. Houben en Mr. Ritter respectievelijk
alt 'le en 2e secretarissgp^treden.
Deze Commissie is thans zoover met
haar voorbereidende werkzaamheden ge
vorderd, dat zij m een op 16 deaer te houden
vergadering haar werkprogram zal vast
stellen, waarna een Koninklijk Bertiuit te
verwachten is, waarbij de g’ehe’-le Zuider-
2«esteumiwet in werking zal treden en dé
regeering dus zal overgaan tot het nemen
van dié maatregelen, welke de Geneiale
Commissie voorstelt in het belang vah a’-
len, die door de afsluiting der Zu-'derzee
wonjen getroffen.
De problemen, die de Generali Comnps-
oie bij haar werkzaamheden heeft op te
lossen, zijn buitengewoon talrijk en moei
lijk.
die trachten hun belangjn te behartigen,
wordt thans met spanning gewacht op het
in werking treden van de geheele Zuider-
zeesteunwet en de maatregelen, die de Ge
nerale Commissie dan zal nemen en. aan
de regeering voorstellen. De werkzaamhe
den tot afsluiting van de Zuiderzee gaan
gestadig voort en kon of wilde de viaacher
het eerst niet gelooven, dat het ooit zoo
ver zou komen, langzaam dringt het nu tot
hem door, dat het werkelijk em»t ia. En
met dit zich-bewuet-worden neemt ook de
angst voor de toekomst voor zich en de
zijnen toe en wacht hij op de dingen, die
komen zullen.
houden.
Het overige gedeelte van den. dag
£ict zij Sir Aubrey In gezelschap van
Mordred Perriam. juffr. Carter en Jean
('liapelain. alleen afgewisseld door het
dagelijksoh bezoek van den dokter, of
van mijnheer Bain, die tweemaal in de
week verscheen, en m»et evenveel ernst
met ajn patroon over de zaken sprak
alsof de baron in t volle berfit zijner
reestvermogens ware geweest.
Lady Perriam had nu bijkans de on
beperkte beechikltinfi’ over het geld.
Hir Aubrey hield wel is waar nog zifn
wiseelboek en tekende *11? wissels
voor fmisboudeiijke uitgaven. Hij wist
JMffi ffiRA C
zonder zich langer moeite te doen nem
van de dwaasheid daarvan te willen
ohertuigen. Toen het kind eenige
maanden oud was, vond Lady Perriam
hem hoe langer hoe lastiger. Bij iede-
ren tand dien hij kreeg had men de
zelfde drukte en bezorg heid. Hij had
ontelbare kleine kwalen, en schreeuw
de bijkans den geheelen dag, hetgeen
juffr. Tringfold toeschreef aan de tan
den, totdat Sylvia eindelijk begon ie
denken dat hij niet lastiger had kun
nen zijn als over zijn geheele lichaam
de tanden waren uitgesproten, evenals
de" amandelen op een taart.
..Als hij wat ouder fp. zal ik *zeker
meer van hem houden. dacht de moe
der. toen zij den erfgenaam van Per
riam hoe langer hoe vervelender be
gon te vinden.
En zoo was het kind, na verloop
van eenige maanden niet langer het
nieuwe doel, de nieuwe aantrekkelijk
heid van haar leven, en meer dan ooit
ging zij gebukt onder* het gewicht van
haar eentonig bestaan.
Sedert Sir Aubrey’s ongesteldheid
had zij in zekere mate meer vrijheid
om te doen wat zij verkoos. Hij. die
zulk een strenge meester voor haar
wah geweest, had nu zoo -goed als
niets in te brengen. Zijn stoffelijk om-
.hulsel nam nog wel eene plaats in on
der de 'levenden maar hij werd er
niet meer onder geteld.
-vulling dezer plichten tot ongeveer
twee uren daags één uur s morgens
en één uur 's avonds. Langer, ver
klaarde zij, zou zij ’t niet kunnen uit-
De correspondent van da Temps” te
Madrid werpt wel een gansch ander licht
op den huidigen politieken toestand in
Spanje en de positie van den dictator dan
de alarmeerende berichten der jongste we
ken steeds hebben gedaan. Noch het uiter-
ly-k der hoofldbtad, noch de gang van za
ken, noch de particuliere gesprekken, zegi
hjj, reohüvoardigen de in het buitenland
verspreide berichten.
De correspondent 'bespreekt het gerucht-
ADVERTENTIEPKIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertenttën in-het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prQs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN s 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeeiingen bty contract tot zeer geradnoeer-
den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuaechenkomat van soliede Boekhan
delaren, Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zjjn ingekomen, teneinde ran opname verzekerd te zjjn.
-ae-e—
gaat niet om de vrjag;: ’Kan er nog visch
gevangen worden?,joeh om de vraag: Is
de vieBcherjj loonen,? De viaschers mee
nen, dht dit geen zs jaar meer het geval
zal zjjn en in vele plataen heeft deze mee
ning tot gevolg gekid, dat de vieachers
hun zoons niet meermals vroeger aan boord
n^men, doch hen een andere opleicMng
trachtten jte doen geworden. In hoofdzaak
gingei| naar defabrieken (Volendam)
en inJde bouwvakkfc (Huizen) Het ge
volg hiervan is erngwe), dat er voor de
schepen geen voitlende bemanning meer
is en dat bij ziiektgevallen geen ,plaats-
vervangeres zjjn te wrkrjjgen. De vjaschers-
vloot van Huizen ii dan ook grootendeela
naa.r Bunschoten vé^ocht.
Deze en aiulei4>n>oeiljjkhaden worden
ook ingezien door dt besturen van de Zui-
derzeegemeenten. »p uitnoodiging van
den bung.imeester vin Edam, den heer Th.
C. P. M. Kolfschota, kwamen deze ge-
meentebesuren in edt vergadering te Am
sterdam btfeen en p 18 Mei van het vo
rige jaar werd op^ericht de Vereeniging
van 7miderzeegeanee|t^ri, waarbij thans 33
gemeenten zjj-n aangesloten. Tusschen de
Generale Commissie en deze vereeniging
bestaat eene zeer joede verstandhouding,
die ongetwijfeld een gunstdgen invloed zal
hebben op den loop Ier zaken. De vereeni-
ginig brengt ter keïnis van de Commissie
wat in het belang ner goede uitvoering
der wet is en meerrtailen worden adviezen
gevraagd. Ook met) het Centrale Comitié
van Zuideiaeevissche^ werkt de Generale
Ce—imi, aamsn W <le Generale Gom.
missie haar werkzaamheden begon en zjj
gegevens moest inzamden, bleek haar, dat
i het Centrale Comité crer aMe gewenscht*
inlichtingen - welke aet had verkregen
door het laten invullen door de visschers
van vragenlijsten beschikte en zij heeft
deze dan ook geheel otergenomen.
De Generale Comtniede heeft toen ver
schillende proeven g nomen en zy is daar
bij vooi tgegttan op déi wéte, die Vfeeds door
vroegere Wiaattegelen’ was aailgegeven.
In dte eerste plaats is getracht jonge
visschers, die daartoe lust gevoelden, over
te plaatsen bij de Rvnvaart. Een aantal
van hen is than8 „overgeheveld”. De Ge
nerale Commissie heef; voor deze jongelui
de uitrusting betaald e» bovendien heeft zjj
een 'bedrag van 65.beschikbaar gesteld,
uit te betalen aan der schipper van het
vaartuig, verdeeld over 26 weken, alls be-
looning voor het opleidm van deh jongen
visscher aan boord van zijn whip. Het is
gebleken, dat deze jongemannen zich spoe
dig op dé Rijnvaart thuis gevoelen en goe
de krachten zjjn. Verier zijn jongens te
werk gesteld1 tfij deh Ian<h- en tuinbouw en
De van verlof terugkeerende rijkakanse-
lier Marx heeft te Essen een rede gehou
den, waarin hjj o.a. het arfceidfjprogram van
deregeering behandelde en sprak over de
moeilijke taak, waarvoor Duitschland zich
in de a.s. winter geplaatst ziet in verband
met den financieelen toestand1 en de werk
loosheid.
Naar aanleiding van het afsluiten van
het staalpact wees dr. Marx erop, dat men
geen economische vredesovereenkomst kan
aangaan en daarnevens op politiek gebied
vijandig tegenover elkaar staan. Daarom
mag men ook op politiek gdbied een ver
dere ontspanning verwachten.
Aangaande den Volkenbond hernieuwde
de rjjkskaneelier de verzekering van eer
lijke en loyale medewerking, waardoor
Duitschland hoopt ook zjjn eigen belangen
Ien die van da Duitsche minderheden het
.beste te beschermen.
Tenslotte óver Thoiry sprekende, uitte
’de rjjkskanselier zjjn vertrouwen, dat ten
slotte een bevredigende oplossing gevonden
zal worden voor de moeilijkheden tusschen
Frankrijk en Duitschland, waaraan hij toe
voegde, dat het doel der besprekingen van
{Thoiry niet benadeeld kan en mag worden
door de jongste betreurenewaardige ge-
jbeurtenissen in het bezette gebied.
Dr. Marx richtte daarom tot de bevol
king van het beeette gebied een aansporing
zich waardig te gedragen en sprak einde
lijk den jnnigen wenach van de geheele
rjjksregeeripg uit, dat spoedig de dag moge
aanbreken van de bevrjjding van den Duit-
schen bodem van vreemde bezetting.
Di droogitgglni van da Zuiderzee I Jat was «de eeuwen door zoo gegaan
--J hadden nimmer bezwaar op crediet te ver-
■I koopcUi. Dit was een stéleel geworden. Niet I
zoodra waren evenwel de werkzaamheden
tot afsluiting van het Ainstakfiep begon-
nen of de leveranciers hielden op crediet
1 te geven, daar thans niet meer vaststond,
dat eventueele magere jaren door vette ge-
v»lgd zouden wórden. Het gevolg was, dat
de visschers in moeilijkheden geraakten
om de noodige herstellingen aan hun sche
pen te doen verrichten, netten en tuig te
vernieuwen, enz. Van het bouwen van
nieuwe schepen was geen sprake meer en
men kan.dan ook zeggen, dat sinds 1918
geen enkel nieuw visschersvaartaig voor
de Zuiderzee is gdbotiwrf. Vroeger werd een
vaartuig, dat een jaar of twaalf -gevaren
had, door een nieuw vervangen; dit gebeurt
niet meer. Vele visschers varen thans met
schepen ,die in normale omstandigheden
reeds lang van de hand zouden zjjn ge
daan. De werven zijn dan ook alleen aan
gewezen op reparatie; van nieuwbouw' is
geen sprake fmeer.
De eredietanoeiljjkheden deden zich ge
ducht gelden en de regeering was d'an ook
genoodzaakt maatregelen te nemen. Opge
richt werd 'de Credietvereeniging voor de
Zuiderzee, eerst onder voorzitterschap
van den heer H. J. Cailkoen, thans onder
die van Mt. H. Smeenge. De vertenigrng,
aan welke jaarlijks op de begrooting gel
den ter beschikking worden gesteld, heeft
'belangrijke diensten bewezen.
In totaal werd gedurende de laatste 5
jaar 802.814,80 veretrekt. Haervwx.ia M.
1 Januari 1926 aan aflossingen en rente
Van visschers teiug ontvangen
van f 147.027M
De aflossing en de rentebetaling ge
schiedt echter niet altijd even vlot en er
zijn gedurende den laatsten tjjd reeds ver-
schiïïende gevaMen voorgekomen, waarin
de visschers in gebreke bileven en dienten
gevolge voor hen de credaetverleaning ook
van rege. ringowege werd stopgezet.
In de Zuiderzeevisschersplaatsen zijn
voor de uitvoering van deze credietverlee-
ning plaatse!! jjke comité’» op ge richt, die
het Hoofdbestuur der Vereeniging voor
elke aanvraag om crediet van advies die
nén. De leden daarvan zijn door de burge
meesters der verschillende gemeenten be
noemd.
Naast de credie^tmoeiilljjkheden zjjn et
in tal van plaatsen langs de Zuiderzee nog
die betreffende de bemanningen op de
schepen. De vissdhers toch gelooven, dat
de visscherjj veel eerder dan ove>- zes jaar
welke termijn door den Directeur-Gene-
raal, van de Zuiderzeewerken was aangege
ven afgeloopen zal zijn. Immers, het