1 IJ telling ronds 8 uur t No. 18288 Zaterdag: 23 October 1926 bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, NlEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN^ STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, eni. Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen EERSTE BLAD. GOUDA FEUILLETON. DOOR GOUD VERBLIND. zieken Petersburg (ENORM SUCCES. Solo-danser >ff, en Nicolas Grej r de Leden 86*Jaargang HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, hiiwumii—ui uisti»1 aan Dit summer bestaat uit twee bladen. M 2670 468 terug- 123, ■’f r.ARLFM I I Berouw is van alle de bitterste, maar ook de heiligste. Zij fcs de edelste open baring van ons beter ik. onceerde marsch- rerautoriteiten w>el eons te 1 noodigd. van ook met Een y«ei bewogen levon. Kucuiu mi üei rmgeUicn van Miss E. BiKADDHN. lie, neeralachtrgheü iden, hypochondrie, stil brochure v*a Frenfcenatraat 79. 1158 18 gen ia. Of dit bjj de oefeningen door de altjjd in het oog wordt gehouden, willen wjj niet uitmaken. Dat zulks bij ons onderwijs niet voldoende geschiedt, achten wjj wel buiten twijfel. Wjj zouden dan ook willen vragen, of niet juist h®1 eenzijdig streven naar het aanbrengen van parate kennis, de zoogenaamde examendressuur, het onder wijs uiterst vervelend maakt. Eensdeels doordien het neerkomt op het inpompen van feiten, die dikwijls niet begrepen en in elk geval geen belangstelling wekken. En anderdeels doordien het niet voldoende aan leiding geeft tot handelen, tot zelfwerk zaamheid. ngen dam. IEWA s 0.50. 0.75; Galerij f M0- ig en auteursrechten, uur, voor niet-Leden 9687 60 kbt-l *<>o. a'i>. Jrtf( «o. Twee fouten van one Onderwije. Deser dagen hoorden wjj van twee ver schillende zijden klachten over ons onder wijs, die, naar wjj gelooven, verdienen, dat er even bij wordt stilgestaan, ook om het verband tasschen de fouten, waarover werd geklaagd. De eerste klacht werd geuit door Ds. Klaver te Hoorn in zjjne te Voorburg voor de Vereen iging van Vrijzinnig Godadiensti- gen gehouden schoone voordracht over „Wijsheid en Schoonheid en Vroomheid uit Tagore en zijne wegbereiders”. Ons on derwijs, aldus de preker, leidt aan de kwaal, dat het zich vooral ten doel stelt het aanbrengen van parate kennis, examen- kennia. Die parate kennis, meent Ds. Klaver, heeft geen waarde voor de ziel. Volkomen juist. Maar zjj heeft het evenmin voor de ontwikkeling van het verstand, voor het aambrengen van inzicht en nog veel minder voor het vormen van menschen, die weten te handelen. Hoogstens kan zjj eene aan wijzing zij*, dat aan de ontwikkeling van het verstand is gewerkt. Maar zjj is dit al leen, indien het op een gegeven oogenblik aanwezig zijn van die kennis geen doel wordt van het onderwijs en das dit laatste niet ontaardt in examendressuur. En het ,kan niet onikend worden, dat oha onderwijs ta hooge mate aan dit euvel mank gaat M geeft parate kennis zonder meer. En op zich zelf is die kennis van heel weinig waarde. Het beste bewjj» daarvan is wel het feit, dat, wie enkele maanden na een met goed gevolg afigelegd examen, dit zon der nieuwe voorbereiding weer zou moeten doen, eenvoudig zou zakken. Wjj herinneren ons eene opmerking van een bekend Nederlandsch schrijver, die hierop neerkwam. Als men aldus betoog de hjj eens ging opschrjjven, wat de knapste professor op een bepaald oogen blik van zjjn vak met zekerheid weet, dar. zou dit alles een boekje vormen van een zoodanigen omvang, dat het hoogstens vijf tig cent waard zou zjjn. Natuurlijk is daar bij uitgesloten alles, wat de hooggeleerde weet te vinden met behulp van zjjne boe kerij. Nu is er, gelukkig, ohder de onderwijs mannen eenige kentering in dit opzicht merkbaar. Men begint meer en meer in te zien, dat wjj op den verkeerden weg zijn. De afschaffing van en de wijziging in som mige examens zjjn daarvan het bewjjs. Op het terrein der vakexamens speelt, waarschijnlijk mede door het overgroote ABONNEMENTSPRIJS» per kwartaa. 8J6, per week 17 cent, met Zondagsblad pe» kwartaal 2.90, p»r week 22 cent, overal «ar de bezorging per looper geschiedt FNBeo per post per kwartaal 8.16, met Wageblad 8.80. Abonnementen worden dagelijks aaagenomea «an ons Bureau: MARKT 81, GOUDA, b|j om» agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren Oom bureaux ztjn dagelijks geopend van »~6 uur. Administratie Talef. Intern. 82; Redactie Telef. 88. Postrekening 48400. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring) 15 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgtring: 1—5 regels 1.65, elke regel meer 0.30. Advertentiën in-fcet Zaterdagnummer 20 bijslag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiëa de helft van den prjjs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.06, elke regel meer 0.50. Oj> de voorpagina 60 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeel ingen bjj contract tot zeer gereduceer- den prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuaschenkomst van soliede Boekhan delaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing het Bureau z|jn ingekomen, teneinde ran opname verzekerd te zjjn. ling uitgeatalde platen zjjn er van onze (beste teekenaars. We noemen bijvoorbeeld Hahn ais 'één der beste. Hjj is degene die dé meeste fantasie heeft en het meest grootsdh ia in zjjn uitwerking- De meeste Hollandsche paten zjjn in dit milieu een groote deuigd. nogal nuchter, al te een voudig. Er wtordt niet sterk in ovendreven maar er wondt bok niet altjjd schril genoeg gekleurd. Voor dit genre lijken ons de Duitache het best geslaagd: zjj zjjn zuiver van tee- kening, diabolisch zelf» en nogal heftig van bij-schriften. De Engeischen zjjn wat teekening betreft ook zeer goed maar naar onze opvatting wat al te droog van t*teJ- Er zjjn er in alle landen wel te vinden die fel-realistiseh zjjn, aangrijpend van schil dering der ellende. Het sluip-moord-achtige dat de alcohol in zich heeft, is een thema waarop een .vliegende fantasie heel, wat weet te borduren. Merkwaardig is uit een algemeen gezichtspunt het verschil tus- scheri de landen dat zich zelfs jn deze pla ten afteekent. Ieder land heeft toch zijn eigen grond-type waarvan wel afwijkingen voorkomen omdat de teekenaars waar schijnlijk vaak in andere ’anden vertoefde en dus andere jndrukken opdeden, maar als geheel is er een eigen type voor ieder land. Braakensiek, de jubilaris van deze dagen, is een type Hollander en bij vele andere ontwaart men denzelfiden grond toon. Hahn is het minst Hollandseh; hjj is bovendien een eigen type, ook in de uit werking. Zjjn ftocialistiscb sentiment heeft natuurlijk sterk zjjn werk op dit gebied beïnvloed. Onuttputtetjjk fe de -vindingrijkheid van den menscheljjken geest bjj het uitdenken van voorstellingen en onderschriften en ook voor dit deel van de tentoonstelling is een bezoek meer dan louter een oppervlakkig kijkje naar aardige prenten. Misschien rteist deze tentoonstelling ook naar andere plaatsen. Wie de gelegenheid heeft, ze eens te bezoeken, venzuime dit ‘niet, want ze is het om vele redenen stellig waard. Van den alcohol naar het tooneel... in één opizicht gelijken tze op elkaar, want van beide gaat een (bedwelmenden invloed Uit. Er zijn hartsrtochteljjke tooneél-maniakken Zooals er ook hartstochteljjke drinkebroers zjjn. We bedoelen dat heelemaal niet kwaad voor het tooneedt, ’t is alleen maar 'n grap je. Er is echter een analoge uitwerking. Er zijn er velen die altjjd weer bekoord wor den door het tooneel en al is het opgevoer de niet altijd even schitterend, het spel boeit, brengt onder hypnose, en heeft een bedwelmende uitwerking. Bepaalde artisten bezitten het talent het publiek of althans een groot deel ervan mee te slepen en te ontroeren. Eén der meeat geliefde actrices in den Haag is Annie van Ees, die haar 12% - jarig jubilé viert, een aanleiding om haar •en® daadwerkelyk en ideëel in de bloeme tjes te zetten. Een aanleiding, maar niin Aantal candidaten, de parate kennis echter dene rol als nooit te voren. Ten einde het aantal geslaagden te beperken, maakt men de te beantwoorden vragen voortdurend lastiger. Dit kwaad wordt ongetwijfeld ook in de hand gewerkt door het feit, dat hier dikwijl» al» examinatoren optreden perso nen, die van o-pvoeding en onderwjj» niet Het minste verstand hebben. Eene groote dwaasheid is vooral deze, dat een candddaat, die zakt, ook later in de önderdeelen, waarin hjj wel voldoende be haalde, weer moet worden geëxamineerd. Niet zelden doet zich dan het verschijnsel voor, dat hjj juist voor deze önderdeelen een onvoldoend cjjfer behaalt, wat wel het beste bewjjs is van de geringe waande, wel ke aan die zoogenaamde parate kennis moet worden gehecht. De tweede klacht over ons onderwijs vonden wjj in een ingezonden stuk van een Onderwijsman in de N. Rott. Courant van 17 October j.l. Deze wees in verband met het aan den dag getreden gebrek aan tucht in ons leger op het fëit, dat in de school de leerlingen niet voldoende aan tucht worden gewend. Van alle zjjden en op alle manie ren, zegt hjj, wondt die tucht ondermjjnd. Geen wonder, volgens hem, dat men hoe langer hoe meer da wrange vruchten gaa: plukken. Zoetsappige paedagogische praat jes zijn in de plaats gekomen van het hsili- ge moeten, eene oppervlakkige schjjnont- wikkeling door schoolexamens, soepele op ging en vereenvau^ lesplan in de plaats van stuggen en gestadigden arbeid, terwijl oudercomindBSies, (besturen enz. het iaatste restje tucht nog verpesten, wanneer leeraren en onderwijzers zonder oogendie- Berjj hun plicht als werkers doen. Ten slot te werkt de Nederlandsche justitie zulks in 4e hand door een onderwijzer, die een kwel geest van een jongen een tik geeft, tot gevangenisstraf te veroordeelen. Hoe kan men, zoo eindigt de schrijver, bjj een ban- delooze en oppervlakkige jeugd tucht bjj buderen verwachten? Ofschoon wjj niet alles zouden willen on derschrijven, wat hier wondt opgemerkt, zoo gelooven wij toch, dat deze opmerkin gen over het geheel evenzeer de aandacht verdienen als die van Ds. Klaver. Maar waar wjj vooral op willen komen, is het verband, dat oa. bestaat tusschen het streven naar parate kennis en de ge signaleerde tuchteloosheid. Overal, waar een zeker aantal personen in één verband moeten samenwerken, is tucht noodig. Dit is in het leger het geval en ook in de School. En strenge tucht behoeft voor hen, die er onder staan, niet per se onaange naam te zjjn, mits ban hen maar niets jvordt verlangd. wat onxnogeljjk te volbren- ••«l was een edit gezellig huiselijk tafreel, en mijnheer bain gevoejue, eeu soort van wrevel, toen hij zag hoe goed zijn kindoren t zond er hem Kon den stellen. Er w»» ineer geraas dan er gdwoonlijk in zijn bijzijn heerschte. hd gaajicht was hooger en het vuur branddie al# een farwiis. Hij ’t zien van het hoofd des huizes verstomde alle dartelheid. Leder huis vader maakt een man of meer onaan- genamen indrink,, wanneer hij, zonder voorafgaande waarschuwing, plotseling 'feu familiekring binnentreedt. »Wel lieve hemel, pa", riep Mathil da Jane, ontsteld bij de gedachte aan den opengealagen roman, die naast het theeblad lag. ,,wat doet u me w schrikken." waren u ih dfe laagste dagen oogenblik wachtende." zei Paw- u'eeu. „tim* mompelde def rentmeester, „au s gemaaKeiijK te dooraien. Juilr. carter neen een goeae oetrekKing, die ze niet gaarne zou verliezen, nu bir Aubrey er met meer i», zal ze voorgeven dat zijn broeuer naar nuip noouig heelt, is net testament al ge ppenu „Neen, vader. Lady Pernanv zeide dal u 't moept openen bij uw komst." „Zeer beleefd van Lady Perriam, hernam mijnheer öain. „En geel me nu iets te eten, Mathilda Jane. Ik heb sedert van morgen niets gebruikt. Mathilda haastte zich aan naars va ders verzoek te voldoen. Een dot te stilte luid zich in den lamilieKnng ver spreid. De jongsten oer oiijttwijgen stopten hun monden vol met koea en keken met groote oogen den vader aan. Pawker. die in het overgangstijd perk tusschen knaap en jongeling was, was zich van zijn gewicht bewust, en slurpte met gemaakte deftigheid zijn thee, met een gezicht alsof hij vol strekt niet ‘bevreesd was voor aijn va der. Hoe verpletterend' het bericht Sir Aubrey s plotselinge!» dood was. scheen Shadrarik Bain het verwonderlijke bedaardheid op te ne men Hij trok zijn jas uit, zette zich in zijn armstoel bij het vuur en bleef peinzen naar de gloeiende kolen zit- nnorr.g. „oir zvUDiey uoou. i.* Kan t nauwelijks geiooveii. moou, ou ik was er mei Dij toen nijstien. moou en zeaer ook ai begraven. „Ja, vader. Van morgen nad de be grafenis plaats een zeer eenvouuige I jksiaaisie. Lk ging er nog neen om kijken, hoewel ik met was ge- Mordred Perriam heeft zeker zijn broer naar zijne laatste rustplaats be geleid „Neen, vader. Mijnheer Pernan» beek sedert uw vertrek zijn kamer niet ver laten. Men zegt dat hij hoe langer hoe wonderlijker begint te worden. „Men zegt. Wie is Men?" „Wel de bedienden op t landgoed. Lu was er nog gisterenmiddag en had een lang gesprek iret de huishoudster Ik vroeg Lady Perriam te spreken, daar u me immers gelast nad haar tweemalen s week te gaan bezoeken maar sedert Sir Aubrey 's dood heeit ze niemand ontvangen, behalve mijn heer Stimpson en den geestelijke. Maar ik sprak de huishoudster en de oudp vrouw was bijzonder sjyraakzaam en vertelde me een heele boel over mijn heer Perriam en zijn zonderlinge hianjeren. De dood van zijn broeder, zegt zij. heeft hem den genadeslag ge geven. en nu wil hij met niemand meer Iets te doen hebben. Juffrouw Carter, de oppasseres, waakt nu bij hem, zooals ze vroeger bij Sir Aubrey of meer een gezochte aanleading want of het feit nu wel zoo wereldschokkend is als dfc aanbidders van het tooneel het doen voorkomen, valt eenigerinate te betwijfe len. Er wordt van die jubilea te veel ophef gemaakt en al gunnen wjj graag de recla me die op deze wijze wordt gemaakt en h«t opkikkertje dat eens aan de belangstel ling voor het tooneei wordt öuegobracht, men moet het feit zelf niet te hoog aan slaan. Er zjjn tal van personen in het maatschappelijk letven die misschien heel wat langer voor een goede en nuttige zaak iuehben gewerkt en van wiens vjjf-en-twin- tig-jarig jubileum minder werk wordt (ge maakt. Er moet niet altjjd zooveel poeha) Wonden aangehlazen voor de juibiJea op hfet fooneel. Wat nu de julbilarespe zelf betreft, zjj verheugt zich in het bezit van een schaar aanbidders en aanbidsters. Ongetwijfeld is zjj een goede actrice maar men moet toch rae^ te veel overdrijven. Het Lijkt wel als of men in zjjn adoratie nooit maat weet te houden. Wanneer men bedenkt dat iemand ais mevrouw Man(Bouwmeester door de gemeenschap geholpen moet worden om een goeden ouden dag te hebben, dan moe ten die enthousiasten voor een 12%-jarig feest van een jonge actrice toch eens na gaan of zjj niet op andere wjjee a«n het tooneel diensten kunnen bewjjtzen dan door vaten met wierrook op te branden voor één jeugdige begenadigde kunsft. We «zullen «Jlets afdoen aan de talenten van deze ac- tirice maar wjj kunnen niet nalaten te zeg gen dat de onevenredig groote ophef dien men van een jubileum als dit maakt toch |4qn element van groot» onbilljjldieid ia taidh heeft tegenover‘vefë aWdererr èn iirMfci tooneelspeelkunst’ èn in andere takken van kunst èn in andere b.roepen. Is het nu al noodig een enthousiast boek je over haar te schrjjven met drie doejjn foto's? Het dunkt ons dat m«i hier te v®r gaat. Al hebben wjj nog zooveel respect voor het tooneel en aJ schatten wjj de be- teekenis ervan hoog, men moet het niet doen voorkomen alsof hier uu iets geibeurt dat midden in de publieke 'belangstelling dient te worden gebracht. Er wordt in het algemeen wel eens te Veel aandacht gevestigd »P openbare per soonlijkheden en men vergeet wel eeps ce yeel dat er honderden figuren in on» lard ijjn wier weik niet 700 aan den publieken weg geschiedt maar wier beteekenis en wier invloed op het leven, het maatschap pelijk wdlajjn en het ontwikkelingsproces der menschheid veel greater zjjn dan die der opertbare personen. Er zjjn bijvoorbeeld onder de Tweede Kamerleden personen, die klderminst tot de (belangrijke figuren ïq ©ns band behooren en toch wordt altjjd Weer over hen geschreven, wordt hun por tret gepubliceerd, worden hun daden breed uit gemeten, wordt op gezette tijden hun persoon op den voorgrond, in het licht der publiciteit geplaatst. Daarin schuilt een Zipi voiK. luxy .e^geuiiuie ei» zijn &e- pas. aan zijn lot oveiioienuje. „noDi u nupi leiegrum met OMvaaigea r WeiKC telegram vroeg mijnbeer Bam met op zijn geinan. „Die, weiKc laaisieOien Donderdag, naar caamep zond, ik aaoni stouig aai u annuaaelnjK iuenneen zou zijn, ge- konien. Verleden Donderdag bijkans een woex geileden, t Waa nu Woensdag. „Wat hadji ge mij te telegraieeren, jongen „Sir Aubrey s overlijden. Aubreys overlijden herhaalde Sliadrack Bain als door den donder ge troffen. ,,Ls Sir Aubrey l’erriani dood? „Ja, vader. Hij stierf plotseling, Woensdagavond. We hoorden het pas Donderdagavond, juist nog tijdig ge noeg om te teiegraieeren. De telegra fist zei dat het telegram eerst Vrijdag morgen te Cainne» kon aankomen. Mijnheer Bain was Donderdagavond met de nachtboot naar Parijs vertrok ken ..Maandag kregen we een brief van Clara Louisa, waarin ze ons mededeel de dat u was vertrokken, en nog voor haar brief zou thuis zijn. En toen we u du» niet zagen komen, wisten we niet meer wat we er van denken moes ten „Gij schijnt u toch nog al tamelijk in mrijne afwezigheid te hebben kun nen schikken”, antwoordde mijnheer BRIEVEN UIT DE HOFSTAD. Dcooxxm. Het is niet mogeljj'k alles wat er te 'zien en te hooren valt in onze stad na te «dra ven". Van na-„liOopen” zou al geen sprake meer kunnen zjjn; men moet het op een holletje. En wjj houden er juist van alles eens te gaan 'bekijken wat er nieuw of wat tjjdeljjk tantoongMtoteld wordt. Maar dat kost altjjd heel wat uurtje®. Het moet dan toch uivaar en zoo ajjn we eventjes aan- gewupt in de tentooiwt*Hing van propa ganda-platen voor de 0ankbestrijding, die de Haagsche Loge van de 'internationale Orde van Goede Tem(pelïej.en heeft geor ganiseerd, ter geletgenhëW van haar vijf tienjarig bestaan. Jk Men mag denken .dV* de drankbestrij ders w$t men wjj., hen van al te veel jjver en vah overrfrjjving beschuldigen, rtien zal moeten toegeven dat zjj .moed- houders zjjn en zidh met alle macht inspan nen ter bereiking- van hun doel. Eén van de middelen die zij altjjd met groote kracht hehben gebezigd was dat ,van de reclame door middel van affiches, waarop de ellen de van het alcoholmisbruik in schrille kleu ren wend afgeteekend. Ongetwijfeld heb ben vele dezer platen die algemeen bekend zjjn, 'doorgewerkt zo° n'et ’n den geest van hen die den alcohol te veel eer aandelen, dan toch (wel in den geest van hen die zich mede 'hebben aangegord tegen het mis bruik. De meest bekende Hollandsche plaat is wel die met het onderschrift „ach va der, niet meer” een plaat die van teeke- Bing niet bizonder miooi is maar stellig «uiterst suggestief van inhoud en titel. De kunst van reclame-teekenen wordt pas kor- 'ten tjjd door de .housche kunstenaars be- óefend ten onzent althans en sedert zjj'n vele gwede en mooie platen verschenen. Dat niet eerder in ons land aan erkende kunstenaars de vervaardiging werd opge dragen, ligt waarschijnlijk wel aan de be kende Hollandsche krenterigheid, die nu eenmaal voor zoo iet» niet veed over heeft. Eten tientje voor een plaat, want het is dan toch maar een plaat, placht men. al veel te vinden. Onder de op deze tentoonstel- lUiun, uwur met getal ^wvtau ieeuiwezeu m zijn uiuputaiKtaiuie non. ür Aubrey s uoou wierp in gee* lien awie de puuuien 111 auigeij, wci ne ue renuneetHer voor ae coeKum^i nad gevormu integenaeei, net was een uer gebeurtenissen van nel pro gramma waarop reeds langen lijd vooruit was gereKend. Zij hadden al leen eenige jaren gesteld1 tien ja- ren vroeger piaats gegrepen uan hij had verwacht. Een dW hinderpalen op dien breeden, steilen weg, waar langs mijnheer Bain zich voorgenomen had het beoogde dbei te bereiken, was aiu opgeheven. Mijnheer Bain maakte zich ook vol strekt niet ongerust over den inhoud van het testament van zijn gewezen patroon. Hij zelf had het document op gesteld, eenige maanden na Sir Au brey s huwelijk en hjj wa» volstrekt niet bang dat de baron een later tes tament zou hebben gemaakt. Hij wist dat hij tot t laatste toe Sir Aubrey s volle vertrouwen had genoten, en dat de zieke bij de toenemende verzwan king van zijn geheugen op hem alleen had vertrouwd. Er was dus niets verontrustends in Shadradc Bain s overpeinzingen, terwijl hij'bij zijn warmen haard zat, en de onordelijke tafel op nieuw werd ge dekt met een heider tafellaken. - (Wordt wrrtgd). jme ,®he:

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1926 | | pagina 1