NIEUWS. EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BB" Jaargang
No. I8B73
Woensdag ^25 Januari 1928
101
Dit blad verschijnt dagelijks behave op Zon- en Feestdagen
FEUILLETON.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, G0UDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
rrooi
ZOO
uc viuuw uivtsi uuieu,
moeilijkheden oipstapedde
maar
zijn boek.
Volharding bracht het grootste voort
Door menschenhand gesticht:
Volharding heeft alle eeuwen door,
Haar wonderwerk verricht.
«i de kleinhandel
Toen er in 1926
J»h ontstond, krc-
I
klip, wélke thans nog-,
lezing van het
rijksdag moet
ZONNLWEELDE.
Romen van OLGA WOHLBRÜCK.
Met autorisatie vertaald door
Mevr. I. P. WEStSE LINK—Van Rossum
(Nadruk verheden)
CHINA.
Ernstige hongersnood.
Vier millioen bedelaars.
Omtrent den hongersnood in China wordt
gemeld, dat op het oogenblik op het schier
eiland Sjantoeng door gebrek aan de aller
noodzakelijkste levensmiddelen meer perso
nen omkomen dan vroeger ooit bjj een
hongersnood het geval is geweest. Onge
veer 4 millioen personen zjjn bedelaars ge
worden, niet zoozeer door de slechte op
brengst van den oogst dan wel door de
plundering van de soldaten. Ouders verkoó-
pen hun kinderen, om zich eenig voedsel te
kunnen verschaffen. Tal van lieden trekken
van plaats tot plaats om te bedelen en voe
den zich met wortelen en boomschors. In de
stad Tsinan bevinden zich ongeveer 25.000
personen, die geen onderdak hebben en
leven van hetgeen de openbare weldadigheid
ABONNEMENTSPRIJS; per kwartaal 2.25, per wedt 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging pef looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 88. Postrekening 48400.
ENGELAND.
De schatten in de heuvels van Bolivia.
Een exploratiemaatschappij spoort
ze op.
In de City te Londen is gisteren een
maatschappij opgericht met een kapitaal
van 25.000 pond sterling onder den naain
„Sacamboya Exploration Company”, die in
Bolivia begraven schatten aan goud, zilver
en diamanten ter waarde van 12 millioen
pond sterling wi^ gaan zoeken. Dit zjjn de
door de Jezuïten vóór het jaar 1778 uit
de g-oud- en zilvermijnen en de diamants-
wasstherjjen in Bolivia verzamelde schat-
ADVERTENTLEPRUS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bjjslag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prjjs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeeiingen bjj contract tot zeer gereduceerden
prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhande
laren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
fluisterde zij.
Maar de oude gravin vertrok de lip-
|M‘n, dlie zoo dun ais een streep waren
tot een lachje en gaf haar met ue
vingers een tik op den wang, terwijl
Mendel de jonge vrouw een mantel
vormige, prachtig geborduurde sjaal
van witte zijde om de schouders wierp.
Op de trap wachtte de knecht van
Gerhard haar op.
„De jonge mijnheer laat vragen, oi
mevrouw bij hem wil komen.
Zij kreeg een hoog ronde kleur en
haar grooie, donkere oogen keken ver
legen rond. Nu moest mj haar man
toch laten wachten. Dat vond zij teel
onaangenaan maar ais G'erhard riep,
dan...
Hij stond reeds op den dretapel van
z:.:n kamer, nog bleek en eenigsrins
gebogen van zwakte, maar met st,a-
lende oogen en een levendig, bijna
vlooïrjk lachje om de lippen.
Hij trok haar naar binnen en kuste
haar handen.
„Ik geloof heusch, nama, dlatuwc4
wilde gaan zonder mij goeden nacht
te zeggen."
..Neen, neen, mijn lieveling, zeker
niet. 0 God, hoe kun je zoo iets eg
gen. Je weet toch. dat ik vandaag je
vader w’ii vragen
„Wilt u werkelijk, mania. wilt u
werkelijk
Zij knikte haastig en heel verlegen
toen zij zijn bewonderenden blik op
ving.
ten, die zij in geheime bergplaatsen in de
heuvels begroeven toen de Spaanache regee-
ring de Jezuïeten deed deporteeren.
FRANKRIJK.
Dof galef ski overhandigt zjjn
geloofsbrieven.
De rtieuwe sovjet-gezant te Parjjs, Dofga-
lefski, verklaarde bjj de overhandiging van
zijn geloofsbrieven, dat hjj zich geheel zou
wijden aan de taak, om de vriendschaps
banden tusschen beide landen te versterken.
Hjj voegde er bjj van de regeering als voor
naamste opdracht gekregen te hebben om
alle hinderpalen uit den weg te ruimen, die
zich verzetten tegen de ontwikkeling der
economische betrekkingen tusschen beide
landen.
Doumergue antwoordde, dat het hem
aangenaam was den gezant het voornemen
te hooren uitspieken om zjjn werkzaamheid
te wjjden aan het behoud van den vrede en
het nauwer aanbalen der betrekkingen. Hij
voegde er aan toe: Door loyaal de samen
werking te stellen boven elke vooringeno
menheid en gemeenschappelijke belangen te
behartigen, zullen wjj het best de zaak van
den vrede dienen.
ZWITSERLAND.
De Zwitser kap. Cartier doodgevallen.
De bekende Zwitsersche vlieger kapitein
Cartier, die het Zwitsersche hoogterecord
hield met 9800 m., is gistermiddag om 12
uur op het vliegveld Thun bjj het invliegen
van een nieuw toestel doodgevallen.
RUSLAND.
Ook de oudste zoon van Trotzky is
verbannen.
Naar uit Moskou wordt gemeld, is ook de
oudste zoon van Trotaky, die het laatste
semester filosofie studeerde, thans verban
nen. Men heeft hem naar Narym in West-
Siberië gezonden.
Trotzky zelf zal, naar gemeld wordt, niet
in Wjernyj blijven, maar naar Psjrewalsk
aan het meer Issyk-Koel in het Tsientsan-
gebergte ovengebracht worden.
ITAUë.
Een interview met den Afghaanschen mi
nister van buitenlandsche zaken.
In een interview heeft de Afghaansche
minister van buitenlandsche zaken, die den
koning van Afghanistan op zjjn reis naar
Europa vergezelt, eenige mededeeiingen ge
daan omtrent het doel van de reis van den
koning en over de betrekkingen van Afgha
nistan met verscheidene Europeesche sta
ten.
De minister van buitenlandsche zaken was
zeer tevreden over de ontvangst in Rome.
Hjj deelde mede, dat de koning van Afgha
nistan na zjjn bezoek aan Rome naar Parjjs
zal gaan. Dan zal een bezoek aan België
worden gebracht, vanwaar naar Engeland
wordt overgestoken om einde Maart of begin
April naar Berljjn te gaan.
De minister van buitenlandsche zaken, die
vroeger gezant te Berljjn is geweest, zeide
het zeer öp prjjs te stellen spoedig weer in
Dit vleesch werd aan 200 groothandelaars
geleverd, op wie men echter geen controle
oefende, terwjjl daarentegen
sMierp werd gecontroleerd,
gebrek aan bevroren vleéscl
gen de 200 groothandelaars een zoodanige
bevoorrechte positie, dat het hun gemakke-
Ijjk viel op kosten der verbruikers groo- I
tendeels behoorende tot de onbemiddelde
klasse reusachtige winsten te maken.
Het verschil tusschen invoer- en kleinhan
delsprijzen werd drie A viermaal zoo hoog
als vóór de contingenteering. Het gebrek
aan bevroren vleesch was zoo groot, dat
boven de voor invoerrechten vrijgestelde
hoeveelheid, groote massa’s moesten wor
den ingevoerd, waarvoor 45 pf. per k.g. aan
invoerrechten moest worden betaald. Aan
de 200 groothandelaar», die deze rechten
niet behoefden te betalen, werd het daar
door mogelijk winsten te maken, die even
hoog waren als deze invoerrechten. In één
jaar tjjds maakten zjj aldus 14 millioen
mark extra-winst.
Voortg werd handel gedreven in de in-
voervergunningsbewjjtzen, terwjjl de com
missie nog kon vaststellen, dat zich in
West-Duitschland reusachtige familiecon-
cerns hadden gevormd, die den geheeien
handel in bevroren vleesch in handen had
den. T
•De „Vorwarts” doet dbmerken, dat het
rjjksministerie van voedselvoorziening ten
aanzien van de bevror^yleesch-distributie
volkomen in zjjn taak té kort ig geschoten.
De VeemmooHtonaars.
Naar de cellen voor de terdoodver-
oordeelden overgebracht.
Luitenant Schultz, onderofficieren
Klapproth, Fuhrmann ék Umhofer, allen
ter dood veroordeeki *■’%’-hrt veemprocev
Wilms, zjjn uit het hui» van bewaring te
Moabit overgebracht naar de strafgevange-,
nis te Plötzensee, waar zjj in de cellen be
stemd voor de terdoodveroordeelde 'gevan
genen zjjn opgesloten.
Nadat thans het rijksgerechtshbf het be-
roep van de vier ter dood veroordeelden
heeft afgewezen, heeft 't doodvonnis rechts
kracht verkregen en moet het, tenzjj er in
middels nog gratie wordt verleend, binnen
een bepaalden tijd worden voltrokken.
Naar verluidt wordt op Minister Hergt
grooten aandrang uitgeoefend om gratie te
verleenen.
de Duitsche hoofdstad te zullen zjjn. Behalve
aan Berljjn zal ook een bezoek worden ge
bracht aan Hamburg’ «U eenige groote fa
briekssteden! Oyer Het doel van de reis ver
klaarde hjj, dat dit een zuivere studiereis is.
De koning heeft groote belangstelling voor
economische en verkeerstechnische kwesties,
welke hjj op zjjn reis door Europa wil bestu-
deeren, om zich zelf een oordeel over de toe
standen in Europa te kunnen vormen.
Een grootsche fascistische bijeenkomst
te Milaan.
Te Milaan heeft Mussolini den stoot ge
geven tot den opmarsch naar Rome; Milaan
beschouwt zich nog immer als een uitge
lezen plaats van het fascisme. Dat dit er
diep geworteld is, is Zaterdag gebleken bjj
de groote vergadering, die gehouden werd
ter gelegenheid van de bjjeenkomst te
Milaan van de vertegenwoordigers van de
fascistische vereenigingen in Lombardjje
en Trentsch Venetië. Aan de bjjeenkomst
’s avonds in het groote sportpaleis hebben
30.000 fascisten deelgenomen. Verscheidene
leden van het directorium, eenige ministers
en onderstaatssecretarissen en het secreta
riaat van de partjj waren aanwezig. De
aanblik van de zaal was volgens de Milanee-
sche bladen overweldigend. Milaan zelf telt
18.000 fascisten, die in 39 groepen inge
deeld zjjn en die natuurlijk voor het mee-
rendeel aanwezig waren. Voorts zjjn er
10-000 avanguardsti (weerbaarheids- of
jongelingsvereeniging) en 15.000 fascisti
sche padvinders. De Milaneesche fascisten
familie telt dus in zjjn geheel al over -ie
30.000 manneljjke leden, waarbjj nog ko
men ruim duizend volwassen vrouwen, 2000
jonge meisjes en 3000 padvinstertjes.
Augusto Turati, de secretaris-generaal,
heeft de menigte toegesp roken en haar aan
haar fascistische taak herinnerd. De verga
dering toonde zich uiterst geestdriftig.
Aan deze volksvergadering was de boven
genoemde bijeenkomst van de hierachie
voorafgegaan, waarop Turati eveneens de
aanwezigen aan hun plicht als fascist her
innerd had.
vaatje kunnen gebruiken. Klem uw
n.ooie landen taair een beetje op el
kaar. Daar sterft men niet aan.’
Met ingespannen aandacht volgde zij
het overwerpen en toehaken v-an de
japon. Heerlijk glansden de volle,
blanke schouders der jonge vrouw uit
dO kostelijke, zwarte Kanten
„Hij tó onbehoorlijk laag uitgesne-
den, zei Suzanne met plotselinge ver-
onlwaard'igmg.
De oude gravin lachte droogjes, een
beetje boosaardig.
Suzanne Oberwall liet zich opsieren
ah een offerdier. Zij deed twee schre
den naajr voren, twee terug, moest
gaan zitten en weer ópstaan.
..Nu, is zij niet een mooie vrouw?
De naaister hief verrukt haar oogen
ten hemel.
..Mevroif* de gravin ziet er uitat»
een-., als een exotische vorstin.’
„Wat... als?"
De oude gravin klemde de lippen op.
elkaar, wierp de onbescheiden vrouw
haar zakdoek in het geiaah
..fir zijn hier te veel menschen in
de kan er, Memdeil, ik moet lucht heb
ben.
Mendel wist precies, walt zij deed,
toen zij haair mond hield. De naaister
vertrok bedeedigd. Graaf Oberwall bet
zeggtn, dat de auto reeds wachtte.
„Ga, mijn kind, ga.”
Suzanne boog zich over de verw elk-
te hand.
„De japon is wérkelijk heel nauw,
,,En daarom hebt gij u
gemaakt, mama
Weer bedekte een donkerrood© olos
ha*jr blank gelaat en tranen schoten
m haar oogen.
„Ik weet het niet, lieveling,
jujlie bent hier zoo frivol.
Zij sloeg bijna boos haar mantel
dicht, dien Gerhard had open getrok
ken. Het was haar wel pijnlijk, dat
haar zoon meende, dat zij zich voor
haar man mooi had gemaakt, en dat
zij wat bereiken wilde met haar ver
leidelijk toilet. Zelfs op hals en borst
legde zich deze brandende martelende
kleur
En als werd hij aangestoken dooi
haar verlegenheid', wendde Gefrhar1
zich af.
.Als u -het onaangenaam vindt,
spreekt er dan niet over, mama. Uwe
goedkeuring is mij vóldoende.’’
Oneenigheid in de Duitsche regeerings-coalitie.
Ernstige moeilijkheden inzake de schoolwet.
heeft dus weten te bereiken, dat de regee
ring zich met de quaestie der dekking bezig
houdt en tenminste tracht, den omvang der
financieele gevolgen vast te stellen.
Er zal een hevige strijd ontstaan tusschen
rijk en landen, want de rjjkaminister van
financiën zal, ook al blijven de kosten ver
beneden de 300 millioen mark welk be
drag hjj tegenover Parker Gilbert heeft ge
noemd er in de rijksbegrooting moeilijk
een dekking voor vinden zonder nieuwe be
lastingen, en de landen zullen weinig .ust
hebben de nieuwe laéten te dragen. De
Duitsche Volkspartij heeft haar definitieve
goedkeuring der schoolwet afhankelijk ge
steld van een regeling der financisek
quaestie op een zoodanige wijze, dat de
hoogere kosten door de landen worden ge
dragen.
Dit is dus nog een
•vier maanden na de eerste
schoolwetsontwerp, in den
worden omzeild.
Onder deze omstandigheden 'behoeft het
niet te verwonderen, dat de mogelijkhel I
van een Duitsche kabinetscrisis al meer dan
eens Wordt geopperd. Zoo gespannen wordt
de toestand zelfs geacht, dat iemand als dr.
Curtius, de rjjksmimster van economische
zaken, de veronderstelling heeft uitgespro
ken, dat reeds binnen een maand of drie
vier nieuwe verkiezingen zullen worden ge
houden. Het is niet onwaarschijnlijk, dat
Curtius’ voorspelling bewaarheid zal wor
den, want het is niet alleen over de school
wet, dat de partijen der regeeringscoalitie
het in toenemende mate oneens worden.
Het centrum ligt niet alleen overhoop met
de Duitsche Volkspartij, doch ook met de
Duitsch-nationalen zjjn er haken en oogen.
Daartoe draagt vooral bjj de Duitsch-
nationale minister van binnenlandsche za
ken, Von Keudell, wiens houding het cen
trum niet kan behagen. Daarom is het ook
verklaarbaar, dat dezer dagen het gerucht
opdook, dat Von Keudell eerlang van ’t tou-
neel zou verdwijnen: het centrum zou hèm
wat graag over boord gooien, daar hjj fei-
teljjk het Duitsche kabinet, rechts-radicaal
als met nam® hjj is, meer of minder com
promitteert.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Woeker met bevroren vleesch.
Het rjjk ernstig benadeeld.
Sedert geruimen tjjd vernam men voort
durend klachten over misstanden bjj de
voorziening met bevroren vleesch, weshalve
een commissie van onderzoek werd inge
steld. Deze heeft thans een rapport uitge-
bracht, welks inhoud groot opzien baart.
In 1925 werd bepaald, dat van een be
perkte hoeveelheid bevroren vleesch geen
invoerrechten zouden worden geheven, men
voerde de z.g. contingenteering in.
65
De avond kwam, waarop Suzanne
Oberwall met haar man naar de fami
lie Roeckwitz zou rijden.
De oude gravin had er op gestaan,
dat tiaar schoandoahter zicri boven, bu,
bear, zou kleeden- De prachtige japon
'at uitgespreid op een leunstoel. Alle
lichten brandden; de nfflaistet, gehol
pen döor Mfendel, kleeddfo Suzanne
OberwaJU aan. Zij maakte geen beden
kingen en liet rich jdlea wélgevallen,
bracht alleen dikwijls de hand aan het
ongewone corset, dat haar borat be
klemde.
I „Ik ben te veel ingeregen, fluister-
„Och wat, onzin, zéi de virotiw met
een afwerende beweging. In mijn jeugd,
lieve, hadd/em wij middeltjes, waarvoor
een servetring als ceintuur wu hebben
kunnen dienen En gij, map kind,
«ra nog altijd een hnepél ven een
Tusschen de partijen, die op het oogenblik
in de Duitsche regeering zjjn vertegen
woordigd, is het al lang geen pais en vreê
meer en thans is een ernstig struikelblok
voor een goede samenwerking der verschil
lende ministers het ontwerp der Duitsche
schoolwet. Vooral bestaan er op dit stuk
van zaken ernstige meeningsverschillen
tusschen het centrum en de Duitsche Volks
partij. De verschillende rjjksdaggroepen
hebben over deze aangelegenheid opnieuw
ijverig vergaderd, maar vorderingen wer
den niet gemaakt. Wel is men elkaar wat
nader gekomen, maar er is nog groote on-
eenigheid over paragraaf 20 van het wets
ontwerp, welke paragraaf op de zooge
naamde simultaanscholen in Zuid-West-
Duitschland in Baden en Hessen betrekking
heeft De Duitsche Volkspartij verlangt nu,
dat in de bondsstaten, waar de simultaan-
sehool bestaat, hetzjj op grond van de wet,
hetzij krachtens een „gewoonterecht” aan
(hen toestand niet zal worden getornd. Het
centrum wil daarentegen van een dergeljjk
standpunt niets weten. In de kringen van
laatstgenoemde politieke partjj wordt de
opmerking gemaakt) dat „gewoonterecht”
een begrip is, dat de constitutie nu eenmaal
niet kent. De consequentie van ’t standpunt
der D.V.P., aldus redeneert men in cen-
trumskringen, zou zjjn, dat de verschillen
de staten de wet tot een wassen neus zou
den kunnen maken. Vandaar, dat het cen
trum aandringt op intrekking van para
graaf 20. Zelfs verluidt reeds, dat deze
partjj aan de D.V.P. een soort ultimatum
heeft gesteld, hierop neeikomende, dat,
mocht de D.V.P. het standpunt van het cen
trum niet tot het hare maken, dit niet lan
ger in de regeering vertegenwoordigd wil
zjjn. In dat geval zou natuurlijk rjjkskan-
selier Marx tevens van het tooneel verdwij
nen.
Men ziet dus, dat het Centrum hardnek
kig voor zjjn meening opkomt en den schjjn
wekt niet langer met betrekking tot de
schoolwet, die het zoo spoedig mogeljjk in
veilige haven wil hebben, te willen schippe
ren. Daar staat evenwel tegenover, dat ook
de D.V.P. meent, dat aan haar toegeeflijk
heid eeng een einde moet komen. Zjj is van
gevoelen, dat, wanneer zjj nog verder qver
de brug komt, de simultaanschool ten doode
is opgeschreven.
Gaat de strjjd dus in hoofdzaak over deze
paragraaf in de nieuwe wet, de financieele
gevolgen spreken eveneens een woordje
mee. Reeds hield het kabinet zich bezig met
de vraag, welke hoogere uitgaven de invoe
ring der nieuwe schoolwet met zich zou
brengen en hoe deze moeten worden ver
deeld. In verband daarmee is ook het oor
deel van de regeeringen der landen ge
vraagd, ten einde materiaal te verzamelen
voor een ruwe schatting der hoogere lasten.
De oppositie, zoo schrijft de „Voss. Ztg.’’,
Suzaniw Oberwall schudde het hooSd
„Neen, lieveling, zoo niet. Tezem
den wil van je vader mag je niet
tfeuwen. Dat mag je in geen geval.
Ik weet niet, hoe hij hierover denkt,
bij ons. lieveling, zou dat zonde jn
Een zonde kan ik niet goed noemen,
die moogt gij niet op uw geweten la
den.”
Hij ladhte bitter.
De tegenstand prikkelde hem. Zijn
door ziekte geschokte zenuwen deden
hem elke heerschappij over zichzelf
verlieeeo Zooals hij oogenblikken had
gehad, waajrin hij meende rijn vader
te haten, zoo scheen het hen nu toe,
dat hij de vrouw moest halten, die
nieuwe moeilijkheden opstapelde uit
vroom oijgeloof.
Hij werd zeer bleek en rijjtt handen
grepen zenuwachtig in de bladen van
zijn boek.
„Dee wat u wilt ik zal mij zeli
wei weten te helpen.
Zij trok zijn hoofd naar rich toe en
hield het bartelochtelijk omklemd.
„Zoo mag je niet spreken, je rag
geen zonde op je geweten laden, ik
laat he* niet toe. Je vader zatl toe e-
ven. Hij is goed. Ik zal mij aan rijn
voeten werpen, zei Gerhard's moeder.
Zij haperde. Zij herinnerde zich, dat
toi.i rich reeds eens aan rijn voeten had
geworpen, vergeefs Neen, daarmede
zou rij het niet bereiken.
Zij drukte haar voorhoofd tegen den
schouder van Gerhard en bad stil en
vurig een gdbed. dat rij neet in woor
den waagde te uiten. Want het vas
een zondige bede en alleen vergeet
lijk. omdiat het ’t Wetnsgehik van baar
kind gold. Toen werd er aan de deur
gekjopt en herinnerde de knecht e-
aan. dat de auto was voorgereden.
Graai Oberwall met den hoogen hoed
diep aer het voorhoofd gedrukt,
avondjas even teruggeslagen van het
bleuwachtig witte overhemd-, bood1 haar
den arm om haar langs de trap naar
beneden te gdeideh
(Wordt vervdlgdl
(lOIIISUI E lOllilM.
