Blad.
OR GOUDA EN OMSTREKEN
'IRAK. HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
VEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD!
BB* Jaargang
Zaterdag 14 Api
Ne. IB740
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
EEUILLETON.
afgebeelde
uitwallen, roos,
tyd RADICAAL
nstelden uit Uw
600 herstelden,
.ndag en Dinsdag
NGEL 91 bij
kbank I
Jar
lAfll' OÓK
ps hangt
'in Hol-
-Als a,t
ïjne zijn
streeren
[grollen.
Wkan is
&et zijn
BERGAMBACHT, BERKENWOUDU BODEGRAVEN, BOSKOOP.
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUAVUK, SCllOi
’J
15 regels
nstenaars:
:ba.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
?AD.
'wl
8 in den
Pr«x.
dat
HET GEHEIME SPEELHOL
(Nadruk verboden,
Kit eemer vui
dat Temple wel
(Wordt vervolgd).
i, Sedert 24 jaar
klinken,
geestdriftig
ïhoorders.
de weken
der keel.
i de stem
9«-
pje,
on-
van
Uw
.kt.
item vol
ren klank
registers.
i het forto,
«panning.
00.-
HOORWEG.
Wilt ge
kennen
voor een
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda «n omstreken (behoorende tot den beiorgkringj
1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 "h
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-adveitentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1-4 regels 2.05, elke regel meer 0.60. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeeiingen bjj contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boekhande
laren, Advertentiebureau» en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
Paasch-
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per wenk IV cent, met Zondagsblad
per kwartaal 24)0, per week 22 cent, overal waar de ««urging per looper geschiedt.
Franco per poet per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 31-0.
Abonnementen orden dagelijks aangenomen aan ons Bui eau: MARK1 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de post! Mil oren.
Onze bureaux zjjn dage lijk geopend van 96 uu*. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 83. Postrekening 48400.
Het teven is geen stroom van zalighe
den, maar een keten van plichten.
BRIEVEN UIT D|
CMVI.»
Ai» een verrassing dl
dagen ge w eestAi tijdig
zulke dagen met veri«fl|
uret «enige angst uit,
at van het grilligste t|
land hebben, n.l. betjl
het op zijn iieuipen hfl|
macht ten kwaae wii®
kunnen. we onze matje®
Maar heeft het een g<®
het eeq feest. En dUtufl
ahertbeste humeur.
Het is niet noodig j
honderdduizenden. Ine®
Wat is het toch een i
de trek naar buiteji n«w
tuur zoo sterk is gw®
dat in de laatste tien
v randerd en w<lk
zondbeid is daarmede!
zegt wel eens dat in-S
menschen lang-siapera I
mike dagen blijkt bed
reeds vroeg, zeer vroe|
te groepen er op uit ofc
dag te profiteeren. He®
fietsers die voor dag
zen, de auto s komen 1
de laars nog iets later
wandelaars i» wel klein
het terrein voor hun spi
perkt geworden, maar jï
en wij zijn er met van
zij geheel en alzuilen
Zij zijn genoodzaakt 4
tram of bus te laten br
plakjes waar het nog a«
wandelen maar daar Mi
og zeer vele. .-4%
sociale leeringen gaan twijfelen
juistheid van, die wetten.
Als één dier economische wetten be
schouwt de heer Bölger dan het beginsel,
dat niet de consumtie, doch de productie
primair is in dien zin, dat de mate, waarin
de consumtie kan plaats vinden, ten slotte
wordt bepaald door de hoeveelheid goede
ren, die wordt voortgebracht. De productie,
zegt hij, bepaald de consumtie en niet om
gekeerd.
Dit is o. i. het eenige juiste standpunt en
wy zpuden er nog dit aan toe willen voegen.
Er bestaat echte en er bestaat valsche
koopkracht. De echte koopkracht ontstaat
door productie. Aanbod van goederen toch
beteekent tevens vraag naar andere goede
ren. Algemeene overproductie is daarom,
naar de oude economen terecht leerden, on
zin. Overproductie kan alleen bestaan ten
aanzien van enkele producten, indien daar
van in verhouding meer is voortgebracht
dan van andere.
De koopkracht, die ontstaat door verhoo-
ging van loonen bij gelijk gebleven produc
tie, is valsche koopkracht. Op welke gron
den zoodanige loonsverhooging ook te ver
dedigen moge zjjn, koopkracht kan zjj niet
scheppen. Zjj verplaatst alleen koopkracht
van andere groepen naar de arbeiders. De
totale koopkracht blyft evenwel dezelfde,
want deze wordt bepaald door de grootte
der -productie.
De heer Bolger merkt verder terecht op,
hoe fnuikend het voor onze welvaart zou
zjjn, wanneer hier te lanoe de meening al
gemeen ingang zou vinden dat door eene
algemeen peil
der welvaart zou kunnen worden verhoogd.
Een kunstmatig opgevoerde consumtie, zegt
hjj, mogeljjk gemaakt door een algemeene
verhooging van het loonpeil, zou er direct
t»e leiden dat wij niet in staat zouden zjjn
het product van onzen arbeid aan het bui
tenland te leveren tegen een prjjs, dien het
er voor wil geven. Wij zouden dan geen
ruilhandel met het buitenland kunnen drij
ven en het eenige gevolg daarvan zou zjjn,
dat wij van het buitenland niet datgene zou
den kunnen koopen, wat wjj èn als eerste
levensbehoefte voor ons zelven èn als ma
teriaal voor onzen landbouw en onze in
dustrie noodig hebben. Ons zoo ingewikkeld
en zoo uiterst kwetsbaar economisch leven
zou binnen korten tjjd geheel ontredderd
worden, wat zou leiden tot stilstand en
werkloosheid, gevolgd door achteruitgang
en armoede.
„Om evenals zij voor den gex ge
houden te woi'dien viel Helena drif_
tig in. Laten wij over iets an-vers
spreken. Ik hoor aooveel praten over
die Vida Carolan. dat die naam alleen
mij begin! té hindleren.
„Zooals ge verkieet, kindlief. Zoek
een onderwerp naar uw eigen smaak
en ik zal u, zooveel-in mijn venno
ten is, te ‘woord staan, altijd n et dien
Verstande, dat het niet over toiletten
loopt, want daarin ben ik zoo onwe
tend als een Zoeloe.
Die losse en gemiakkedijke manier
van doen van Dare Devereux tegen
over Helena was haar pdjnlijker dan
stroefheid en minachting hadden kun
nen wezen, want 't werd1 haar maar
Dl te duidelijk, dat hij niets anders
voor haar wilde zijn dan een goede,
oude kennis. Hij had haar reeds ge*
kend toen zij nog als klein meisje
vertrouw olijk tegen hem aan etmde
of op zijn kniern klom, en hoewel hij
haar thans niet meer kuste, zooals
tóen, of mannetje» voor haar s:ieer<
uit oranjeschillen, zoo was hiet toch
klaar, 'at hij haar nog altijd met de
zelfde oogen beschouwde, met de oog en
eene ouderen vriends. en niet met
die eens minnaars
„Gij denkt, als de' meeste mannen,
dat voor ons meisje elk onzin goed
genoeg is”, zei Hefenn, terwijl zij rood
werd van ergernis, opstond en lang
zaam heenliep.
Ook Dare Devereux stond op. Een
>c. firming waarschijnlijk dienst o mden
uilerlijken schijn ie bewaren. 1K leef
ongevraagd toe, dat z,j schoon en be-
scbialalrdl en alles is, wat ge maar wilt,
maar ik beweer toch, dat het niet
past oini do eerste de beste mede
dame in alle aristokratische kringen
toegang te verleenen. Het kan niet
missen, Dare, of gij moet u met mijn
zienswijze veree jgen, gij, die op het
punt van geboorte en afkomst zulke
strenge begrippen hebt.,
„Zij heeft edel bloed in de aderen
antwoordde Devereux snel, om t be
paalde antwoord op de laatste vraag
te ontkomen.
„Wed mogejjijik’-. zied Helena schou
derophalend. „Lwh hoe dikwijls wordt
niet het adellijk blood verbasteru.
„Dat zal ik niet ontkennen, maar
de tegenwoordige wereld beoordeelt
dat punt niet meer met diezelfde
strengheid' als onze vaderen en voor
vaderen dat deden.”
„Neen, zij hadden ten minste de
loffelijke gewoonte om te willen weien
met wie zij omgang hielden. Nu is het
voldoende om schoon en rijk te zijn
en men wordt overal met onderschei
ding behandeld. De grootste intrigan
ten spelen inderdaad de gewichtigs:e
rolden.
„Wel, Helena, ge raakt geheel ih
vuur”, schertste Devereux. „Gij zult
door al uwe reden eer ingen mij bijna
overhalen om mij onder do aanbidders
dier toowgodln te scharen.”
iiOUISIIlE WANT
ei ai weer pootje-gebaad, al valt dat
ooai nog met mee, maar kinderen
schijnen de koufde nu eenmaal anders
te voeitn, want ze voofdoi net heuler
in net water. Er zou reeds gezwom
men zijn naar men vertelde t is mo
eiljK tr -zijn amja van uie nracm
menschen one zuUkc toeren aandurven.
zilte» te samen zijp de Paaschdagen
voor tuien veriuKAeiijiK geweest en
ueoben zij een bootte gegeven voor
den zomer al moeien wij daar op den
met al te sterk vertrouwen. Hoop doet
eenter leven en i»et ae vreugde over
dieze dagen zajn vriij al weei geneigd
het beste te verwachten van uet aan
staand seizoen.
De treA naar de bollenvelden was
al heel groot Hoewel men wi^t dat de
mooie tijd daarvoor nog niet gekom»
was. Dat xar met Pascuen aneen ijn
aus diat leest in de twieede helft van
April vait Aheen de naijoissen waren
uit en het ware was het dus nog mei.
De atilie week is dn jaiar niet zoo
stil geweest als anders. Alleen boe
den Vrijdag hebben alle vermakelijk
heden stil gestaan. De reenter zal
thans hvt pleit moeten beslissen. De
Bioscoopwet heeft een diubiuin oeji
ontstaan, omdat deze geen bevoegd
heid geelt tot sluiting en dus de ge
meentelijke verordeningen op de ver
makelijkheden buiten werking sten
Er is met op gerekend in deze wet
en aangezien een wijziging daarvan
wel niet in overweging zal worden
genomen, zal de rechter het pleit moe
ten beslissen. Het is n.et te zeggen
hoe die beslissing zal uatvaden met
Eggen hoe
genoi e
mWBTlg dav
fé'Vtije na-
nt* Hóe is
||pk góede
ge-
Mc
de
j^lffiyar op
■W*» wan*
Mikken groo-
Mi* van den
‘Voora' de
pauw airei
K *dtr wan-
K fras de -
Krorden en
ÜK- zeer be
J»jn er po
Kftuigd dat
■Verdwijnen,
h per trein,
ge<n naar 'te
«aam is te
«r dm oo' j^emchijnlijk ta tal.dw de rechter
xVLaandag was het óp Sbheveningen
buitengewoon otuk, edits in de och
tenduren. Wel is het er een vreemd
miengeirnoes van publiek, dat er u,
jytaar druk was het er en inderdiaa
gezeiljg-druk. Natuurlijk waren al ve
len in net uiterste van zomercostuum
vervallendie lichte, kleurige japon
netjes kwanten er voor naast de uon-
kere wintercosiuums/ De jonge me
neertjes hadden hun wijde oiiarleston-
pantaions ai weer voor dien aag ge
haald en banjerden er mee over oen
stampvollen boulevard fiet wa» prop
vol in de café s die op een paar
a he geopend waren zelfs hun para
sols hadden buiten gezet allsol het
vol-op zomer fvas. Er heerschte een
algemeene opgewekte stemming en p.'
kon zoo goed aan allen zien hoe pret
tig z.i door deze verrassing van de
Paaschdagen in hun beste humeur wa
ren.
Bij de Pier lag het pleaaer-zeilboot-
je al weer om tochtje» te maken. F>*
was bee veel animo voor, al is zoo n
uitstapje nogal frisch, hetgeen de öas-
ten te Iaat bemerken. Natuurlijk w rd
Economisch bijgeloof.
In een zijner onder den titel „Mijn in
drukken uit Amerika” in de Haagsche Cou
rant verschenen artikelen van Dr. Neil van
Aken, wees deze er op, hoe in Amerika de
jacht naar den dollar het geestelijk leven
op den achtergrond dringt. Het gevolg
daarvan is in de eerste plaats, dat Amerika
betrekkelijk arm is aan wetenschappelijke
denkers en in de tweede plaats, dat aan het
oordeel van die denkers minder waarde
wordt gehecht dan aan dat van den met suc
ces bekroonden zakenman. Deze wordt door
hemzelf en door de massa des volks be
schouwd als iemand van ongewone geeste
lijke begaafdheid, naast wien de arbeiders
dwergen lijken en de hoofdarbeiders zwak
kelingen zjjn.
Wij. zouden willen vragen, of hieraan niet
voor een groot deal moeten worden toege
schreven de naïve opvattingen, die op me
nig gebied in Amerika worden aangetroffen.
Een v.m die naïve pvattingen is wel de in
de laatste jaren uit Amerika naar Europa
overgewaaide bewering, dat vertering wel
vaart schept. Verhoog den loonstandaard,
zoo zegt men. Daardoor zal er mew ver
bruikt worden. Als er meer verbruikt wordt,
moet er ook meer geproduceerd worden. En
productie schept welvaart.
Zelfs op onze Regeering schynt die naïve
opvatting vat te hebben, naar bljjkt uit de
Mamode AatwonUy-4». B<Hn ICe-Lo,
mer in zake de Staatsbegrooting. In het
Voorioopig Verslag schijnt de opmerking te
zijn gemaakt, dat de werkloosheid ten on
zent voor een belangrijk deel het gevolg is
van onzen te hoogen loonstandaard, eene
opmerking, die o.i. volkomen juist is.
De Regeering ontkent dit ook niet rond
uit, maar is toch blijkbaar zoodanig onder
den invloed van de genoemde Amerikaan-
sche theorie, dat zij van loonsverlaging ver
mindering van koopkracht en van deze weer
vermeerdering der werkloosheid vreest.
Wy weten voor deze theorie geen beteren
naam dan „econoimisteh bijgeloof”, en het
deed ons genoegen, dat hare onjuistheid
eenige weken geleden nog eens duidelijk
werd uiteengezet in eene rede van Ir. Böl
ger, die men in extenso af gedrukt kan’vin
den in „De Ingenieur” van 10 Maart.
De heer Bölger wijst er daarin op, dat
uit vrees voor conservatief te worden uitge
maakt, ‘menigeen schroomt zich op de oude
beproefde economische wetten te beroepen
en dat er ook velen zijn, die onder den in
vloed van allerlei op dwaling berustende
gierigheid uitgesproken voor nadere
meuedieeiimgen. iNatuimijK worden uie
njei gegeven
Wi tien egeUi i» het riHancieei over
zicht weer Klaar. Er is au jaar ruim
11Ü duizend gulcfien ontvangen en e»1
is duizend guldm uitgegeven. Er
is du» weer ruian 20 mine o/ers" t.
Waar uien die iaat, hoe men '»ie be
legt of benut, nie^» wordt ervan ver-
teio. Wat net nieuw gebouw Koene,
hoe het met het oude ging, niets wordt
meegedeeid. Kuttm zestig mine gaa.t
aan administratie weg maar geen peau
specificatie wordt gegeven.
Nog altijd worm uen ‘mine subsidies
gegeven, een systeem dat uit uen uoo-
ze i». Ui plaats van 110 raide is uua
wet aan ie nemen diat men de hem
Van heit geld net werk van dit college
ware af te doen. Als men zoo dik in
zijn dudteai1 zit «al het wiel met op een
koopje gaan.
Wij hebben al va'ker betoogd <<at
Vvij voor den Haag dit instituut over
bodig vinden. Er zijn allerlei instel
lingen en vereenigingen die dbadvie
zetn ki nen geven en daarvoor is uit
dure instituut niet noodig. Wij' zullen
hvt telken jare blijven herhalen toioat
eindelijk eens in den Haag zelf er de
aandacht op valt. Hier wordt mee®
dan een ton goud» nutteloos bestee'1
al zijn er bij de opening van het groo
te gebouw roerende redevoeringen
ihouden over h^t belanmiJKe we?k 1 e
in'-oud' van het dikke ^jaarverslag
bijna 300 pagina s bewijst op iedo
re pagina dat men werk zoekt, dat
anders ook gedaan zou zijn.
HAGENAAR.
hek van wrevel, maar misschien nog
meeir van medeli'Jden, vertoonde zich,
op zijn gelaat. Hij was tot de treuri
ge ervaring gekomen, dat rijn vroeger
speelpopje iets |meer van ham verian -
de 9» hij haar geven kon, iets in er
dan vriendschap.
Voorzeker meende Helenja, dat De
vereux haar volgen en om vergeving
zou smeeikeni. Hij deed het .venwel
niet, maar begon met lady Marvyn,
die zich in zijn nabijheid, bevond, een
gesprek, hetwelk evenweli niet van
laïigen dUur was. want* kort daarop
vinden ve hem weer in den too ver
cirkel van Vida Carolan
Het meisje sprak juist over een too-
noelstuk, waarover de' verschillende
meeningen zeer uiteen liepen, met sir
Thomas Marvyn, sir Harry Carys»ord,
Mr Staunton en met eenige and -e
Ireeren
„Ha, daar Is Mr. Devereux’ sprak
Vidla’, teifwi^'l zïj ’Jt lachend' kopjp naar
hem heen wenddte, „We moeten eens
Uwe meening hooren”, vervolgde zij
metf een ’bekoorlijk lachje. ..Hebt gii
Angela reeds zien opvoeren?”
„Bedenk toch, dat ik eerst sedert
twee dagen in Engeland ben,, m ss. ik
weet zelfs niet waarover da$ tooneel-
stük handelt
„Wél’ zeide Vitte, „hert onderwerp
San het stuk is dit De ‘heldin, An
gela, heeft om halar vader van den
ondergang te redden, haar hand afge
staan aan een schurk. Zij laat zich
10 -
„Vraag het den vogels, vraag* het
den sterren' lachte Helena met ko
inischen pathos. „Wij aardbewoners
moeten het antwoord schuldig blijven.
Van haar kan men veilig zeggen: Zij
kwalm, zij zag, zij overwon.
mijn persoonlijke meening
Ja Welnu, ik houd haar
g^lukzoekster. Anders niet.”
Verschrikt zag Devereux op en s'
onwillekeurig zijn blik naar de ver-
ruk/kejijle gestalte van Vidto Cardlan,
die jUiiist tusschen de 'boomen aan de
andere zijde van. den w«g in het ge
richt kwam.
„Gelu'-zoekster ia een hard woor^”
zei hüj „Men zal toch wel iets van
hare all omst weten
„Niet het minste. Men spreekt van
iand-adel en zoo iets, maar dat is een
louteir vermoeden. Zij *is irit ’t K”iten-
land en vertelt zelve, diat rij hier half
en half een vreemdelinge is; zij heelt
een huis in Hetfoird-Street em woont
miet een bejaarde dame, dlie niet tot
haar familie behoort, maar wier be-
geste van de
haar doel vol-
Jongedanies japonnen.
Het jonge meisje van tegenwoordig kan
niet meer volstaan met eene beknopte gar
derobe.
Er ajjn zóóveel gelegenheden waarvan zjj
toilet moet maken en dan nog wel telkens
met iets anders voor den daig moet komen,
dat zij. wel eene uitgebreide collectie japon
netjes mag hebben om behoorlijk „mee te
kunnen doen.”
Voor dén zomerdag is dat gelukkig oog al
niet zoo’n kostbare geschiedenis.
Een aardig jong meisje is in een wip net
jes, met een kasha jurkje, een eenvoudig
katoentje, een wit pakje, kan zjj er uitzien
als eene kleine prinses. Een der eerste var-
eischten is zeker een goede uitrusting voor
het tennisveld. Daarvoor draagt men op de
eerste zonnige middagen al mouwlboze ja
ponnetjes. Het was een ware attractie, d|ze
met de warme Paaschdagen van alle kanten
te zien opduiken, soms van witte wollen
stof met aardige gekleurde randjes, soms
met ’n enkél motief- in ’n driehoek en een
zwart-witgebiesd V vormig hal«|je.
naar de kerk geleiden en die slechte
man gaat daarna zijn eigen weg, zij
den haren. Langen tijd daarna ont
meet Angela een zekeren Tempte, den
held van het tooneekwerk, en z^oals
van zelf spreekt, rakien deze twee bp
elkander verliefd. Angela gevoelt zich
niet sterk genoeg om het aangeboden
geluk van zich te »tooten en rij huwt
met Temple, hoewel zij gelooft dat
haar eerste echrtgeoieot nog in leven
is. t Komt later uit, <te4 de schurk op
Pet oogenblik van die voltrekkiug van
het huwelijk reeds overleden was,
waarvoor, volgens mijne meening geen
wrandering komt in 't gew Angela
deed. Ik beweer, diat hare handeling
moreel even onverantivoordtelijk blijft
Hoe denkt gij hierover?"
Ik geloot met u, dlit de heldin van
het stuk van een moreel standpunt niet
te verdedigen is’, luidde démeening.
van Devereux.
Aüs» Carolatn oudt echter vol
reide Mr. Staunton, Temple wel
deed n-et haar vergiftenis te sdwmken.
Sir Harry en ik <bewelren integendeel,
da» de ronde, die Angela beging, on-
vergeeflijk is."
Devereux wierp een enkelen bh
op Vddla zag evenwel dadtelijk voor
zich en zeide
„Gij zult toch wel niet staande hou
den, miss Carolan. diat Angelas ge
drag vergeving verdient.”
aan de
Regeering er toe drijft He” punt te
regelen Het heeft ante aitija toe.'».
schenen dat due bepaling omireait de
stille week iets kinderlijks had. Men
bereikt er alleen mee dat die oaté s
het wat drukker hebben, want als de
menschen uit willen gaan rij toch uit.
Men verhaspelt oiet dwgei.ijke bepa
lingen de uiterlijke vormen met het
innerlijke wezen en die schijn-vertoo-
ning is niet in het belang van. het
doel dial men er mee heeft. Men moet
hen dlie uit zich zelf niet het respect
voor dit doel hebben, niet dwingen
door sch'ijnvertooD’ng aan dat doe*
mee te werken.
Het is een foutieve
overheid en zij schiet
komicn voorbij.
Wij moeten ui dezen brie, weer
even gewag maxen van onze jaarlijA-
sche opmerking ofrer het verslag der
illustere Kamer van I uoophanaei. net
mooie boel is er weer en het gew ch
tig verslag is weer heel dik. Verle
den jaar hebben wij de aandacht ge
vestigd op den aankoop van een groote
vïlie door deze Kamer en onze nieuws