I
I
lil
)P
997.7.
<KEN
SOON.
I
’ara
NIEUWS. EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA/EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, MOORDRECHT, m^cm^elle,
mïi’ITWERKERK. OUDERKERK. (HinwWATER. REET1WTJK. SCHOONHOVEN. STOLWUK. WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
B7* Jaargang
Mo* lg784
sekbank
EERSTE BLAD.
EEUILLETON.
Zaterdag 12 Mei 1828
het geheime speelhol
achinea f
nuf f SO.
j 53, Boud»
R hoorweg.
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWUK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
’EM.
HOFSTAD.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
HOOFDSTUK XVIII.
O
(Wordt vervoVd)
op
voor
■lijke
vard.
(Nadruk verboden).
t ver-
op de
k dan
ie be-
j zult
{stife
e ge-
kink
en za.
rt. 'Te.egrafee-
.1 zij oniniiddel-
859 50
Den Haag.
anders. Het is bovendien altijd hetze 11 de en
wordt dus te veel cliché voor de vorstelijke
verjaardagen. Er schijnt daarvoor niet veel
nieuws te vinden te zijn en het oude heeft
zijn charme wel ietwat verloren.
HAGENAAR.
r.±M0
MkldM.
M 40
je zijn zeer lang en
larmede heel goed-
n het ’lange traject
benutten. Dat is
de praktijk is dat
age ritten van het
Mjh geheel mee
maakt Men rijdt een .gedeelte ervan,
n.l. het deel van het eindpunt tot in het cen
trum van de stad. De nieuwe lijn 20 die nu
1 Mei geopend is, is feitelijk de helft van
een andere lijn Zij ligt om de groote Kerk
in het midden van de stad, en rijdt van daar
naar één der buitenwijken, de bloemenbuurt.
Een eigenlijk nieuwe lijn is het dus niet
maar het is in ieder .geval een uitbreiding.
Jammer is alleen dat by iedere verandering
altijd andere lijnen iets verslechterd worden.
Mén heeft nu eenmaal geen materieel ge
noeg en schaft dit ook niet geregeld aan-
Het streven is er altijd op gericht om het
materieel zoo klein mogelijk te houden en
het dus zooveel mogelijk te doen rendeeren.
Met eenigen ophef wordt een nieuwe Ijjr.
aangekondigd maar de ervaring leert spoe
dig dat tegenover dat voordeel ook een na
deel staat, een beperking van den dienst O"
andere lijnen.
Een statistiek die de lengte der trambanen
eens aangaf, wordt meenen wij wel eens ge
geven maar het werd ons nooit duidelijk af
daar de stukken die door verschillende
trams gemeenschappelijk wofden bereden,
één of meer keer warden geteld.
.In ieder geval wijst de zeer groote toe-
ABONNEMENTSPRIJS! per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de liezorging per looper geschiedt.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boeknandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Bedactie Telef. 83. Postrekening 48400.
itoodig is. Zij, die meenen, stedelijke arbei
ders naar den landbouw te moeten brengen,
hebben van die structuur o.i. niet het juiste
begrip.
Er .bestaan omtrent de werkgelegenheid,
die de landbouw kan schenken, in stedelijke
kringen en met name ook bij de pers veel te
optimistische opvattingen. Een bewijs hier
van leverde de heer Joëls op de laatst ge
houden Algemeene Vergadering van den
Vrijheidsbond. Deze merkte bij de bespre
kingen der prae-advfezen van Prof. Borde-
wjjk en Dr. Vos op, dat we hier te lande
nog eene groote oppervlakte ongeculti
veerde gronden hebben, die vruchtbaar die
nen te worden gemaakt. Maar weet de spre
ker wel, zouden wij willen vragen, hoe
productief dit werk is? Om ham daarvan
eenig denkbeeld te geven, willen wij hem
verwijzen naar wat in den gemeenteraad
van Rotterdam onlangs is gezegd met be
trekking tot de uitzending van Rotterdam-
sche werkloozen naar de Overysselsche
ontginningen. De arbeiders, die in de streek
wonen, ontvangen bij dit ontginningswerk,
waarbij in accoord wordt gewerkt bij eene
50-urige werkweek en een behoorlijke
I arbeidsprestatie, gemiddeld een loon van
15 per week. De arbeiders uit de groote
steden krijgen daarop een toeslag van 75
zoodat hun loon wordt 15 11.25
26,25. Gerekend wordt, dat zij daarvan
20.aan hun in de stad achtergebleven
gezin kunnen doen toekomen. Om de 14
dagen irtogen de arbeiders op kosten der
overheid naar huis. Telt men deze en nog
eenige andere kosten bij het loon, dan komt
men tot een bedyag van 29. Hiervan be
taalt het waterschap, te wiens behoeve het
ontginningswerk geschiedt, 5, zoodat het
verschil doop Rijk en gemeente moet worden
gedragen.
Deze cijfers zijn inderdaad buitengewoon
merkwaardig. Voor een loon van 15 aan
ter plaatse wonende arbeiders en voor een
loon van plm. 29 aan door de steden uit
gezonden werkloozen wordt een arbeid ver
richt, die geacht Wordt 5 waard te zijn.
Productief dit is de conclusie, waartoe
men komt is die ontginningsarbeid dus
slechts in zeer geringe mate.
Nu is hiermede de uitzending van stede
lijke werkloozen niet geheel veroordeeld. Er
is echter slechts één argument, waarmede
zij kan worden verdedigd. Het is dit, dat
men de uitzending gebruikt als middel, om
te voorkomen, dat de werkloozen al te zeer
op den steun gaan teren en om te bewerken,
dat zij meer moeite doen werk te vinden.
BRIEVEN UIT DÈ
CMXIX.
Al is het niet direct een wereldschokken
de gebeurtenis, we mogen er toch wel even
de aandacht op vestigen dat den Haag zyn
twintigste tramlijn heeft gekregen. Eigen
lijk is het de één en twintigste en als men
alles meetelt zyn twee en twinitgste. Twin
tig jaar geleden wks liet zóó dat er tien
electrische tramlijnen waren, mitsgaders
vijf stoomtrams. Van die vyf ouderwetische
instrumenten zyn er al vier verdwenen en
het leven van de vijfde» die naar het West
land, loop* ook al op een. eind. Er zyn in de
stad zelf nu achttien electrische lijnen
waarvan er één alleen 's zomerö dienst doet.
Daarnaast rijden de electrische naar Wasse
naar—(Leiden en naar RijswijkDelft. Dan
is er nog de electrische die van Schevenin-
gen via Voorschoten rijdt en ten slotte is
er ook altijd nog de electrische van Scheve-
ningen Kurhaus naar het Hollandsche.
Spoor-station..Dezle laatste is een onderdeel
van het spoorweg-net en eigenlijk bestaat
die niet apart. Het is wel merkwaardig dat
die iyn nooit heeft gerendeerd. Zelfs dc
rechtstreeksche verbinding Scheveningen
Rotterdam heeft niets te beduiden. In de
wintermaanden levert die vrijwel niets op
en dan zijn er nog maar een paar treinen
per dag.
Er is dus hee] wat te trammen in de stad
zelf. In den loop der jaren zijn vrijwel alle
lijnen uitgebreid. Sommjgi
liet lijkt dan alsof het da.
koop rijden is omdat mén
voor een dubbeltje mag
natuurlijk theorie, want
vrijwel niemand die Mn
ééne naar het andere
een
Productieve arbeid en
werkloosheid.
Eenige weken geleden was in den Am-
sterdamschen gemeenteraad een voorstel
|an de orde, om een bedrag van 157250 be-
achikbaar te stellen voor de tewerkstelling
van werklooze Amsterdamsche arbeiders
aan ontginningswerken in Overjjsel. De
heer Wibaut stelde by de beraadslagingen
over dit voorstel de vraag, of uit die tewerk
stelling het vooruitzicht van definitieve ves
tiging kon voortvloeien. ^Spreker zeide, zich
te kunnen voorstellen, dat men een grooter
offer brengt voor het geven van werkgele
genheid dan het bedrag der steunuitkerin
gen zou bedragen. In die werkverschaffing
moet dan eenig perspectief zyn voor
voortdurende werkgelegenheid in de toe
komst. En nu koesterde de heer Wibaut ten
opzichte VML dit vooruitzicht emstigen twy-
fei.
De wethouder van Maatschappelijk Hulp
betoon verklaarde, dat de blijvende vesti
ging wel wenschelyk is, maar dat er slechts
mogelijkheid bestaat voor een zeer gering
aantal menschen zich daar te vestigen. De
wethouder beloofde echter met den minister
van Binnenlandsche Zaken deze blijvende
vestiging nog eens nadrukkelijk onder de
oogen te zullen zien.
Naar het ons toeschyai» heeft de heer
Wibaut hier eene vraag aan de orde gesteld,
die wel eens in meer algemeenen zin onder
lie oogen mag worden gezien met het oog
op de wanbegrippen, die daaromtrent blij
ken te bestaan. Het is deze vraag, of er in
den landbouw en wel speciaal bij de ontgin
ning van woeste gronden productieve arbeid
is te vinden, niet alleen van tijdel ijken,
maar ook van duurzamen aard, voor een
belangrijk aantal stedelyke werkloozen, zoo
dat de steden van hunne werkloozen worden
ontlast. Deze vraag nu moet o.i. in beslist
ontkennenden zin worden beantwoord. De
toestand is in ons dicht bevolkte land van
dien aard-, dat de landbouw niet in staat is
aan het accres der plattelandsbevolking zelf
met uitzondering van enkele tuinbouw
centra eenigszins loonenden arbeid te
verschaffen. Dit blijkt ook wel hieruit, dat
bjj een loonstandaard van plm 25 cent per
uur in menige streek de landarbeiders nog
dikwijls met langdurige perioden van werk
loosheid hebben te kampen. De structuur
van ons maatschappelijk leven is dan ook
van dien aard, dat voortdurend eene sterke
afvloeiing van arbeidskrachten van het plat
teland naar de steden en naar de industrie
Liefde, innige, oprechte liefde, is de
beste lamp voor de huiskamer. Zij geeft
licht en warmte tevens en kweekt zegen
en vrede aan den huiselijken haard.
MODEPRAATJE.
Hoeden voor den zomer.
Eindelijk dan een totale omwenteling in
de hoedenmode! Het ryk der viltjes is uit,
verdwenen de slechte gewoonte om het korte
haar, dat frisch en hygiënisch moet heeten,
te broeien onder een warm, nauwsluitend
viltihoedje. Het atroo is teruggekeerd, in al
aijn charme, in een bovenmatigen rijkdom
van soorten en kleuren. Indien men nieuws
gierig is naar „wat Parijs brengt” kan ik
wel tien stroosoorten opnoemen, die allen
even nieuw en even aantrekkelijk zijn. Het
grove pailiasson in glanzende kwaliteit
„Yedda”, in doffe „Yova” genoemd, dringt
zich het eerst op èn door z’n eigenaardig
ruitjesvlechtwerk en door z’n grofheid en
exotische kleurenweelde. Ofschoon het ge
bruikt wordt voor hoeden in alle maten,
groote niet uitgezonderd, is het te prefe-
reeren voor kleine dopjes, daar het zeer uit
gevend en soms zelfs opzichtig staat.
Andere modellen dan „cloches" ziet men
§r bijna niet van, deze zijn ar met gebogen
randen van alle formaat, gewoonlyk met
ééne zijde, de linker-, een heel stuk breeder
dan de andere.
Naast fyet pailiasson pousseert Parys het
„Bakon”, het „parasicol”, het lingol en ban-
beou, alle stroosoorten welke wij vermoede-
Lyk dit seizoen alleen maar by naam zullen
kennen en die de exportmode ons reserveert
voor een volgenden zomer.
Indien men wil weten „wat er hier te
lande in werkelijkheid gedragen wordt?”
dan luidt het antwoord: in de eerste plaats
„Bangkok”, bangkok in ’t echte ragfijne
vlechtwerk, dat door geen enkele namaak
te evenaren, is, en namaak bangkok, in zóó
ontzettende overvloed van soorten, dat het
lijkt of de geheele daaneswereld met „bang
kok” behoed is
Het naturel-bangkok, de kleur die het
midden houdt tusschen een wat vuil wit en
de zachtste roomtint ,is al bijzonder in de
mode. Men ziet er nonchalant-chique model
len van, die met een enkel lint, een stroo-
band of een geborduurd lint gegarneerd,
prijzen van 3040 moeten opbrengen.
Men ziet beige- bangkok en meer nog don
kerblauw en zwart.
De „nouveauté van het saison”, zou men
het kunnen noemen, het zwarte glanzende
echt-bangkok hoedje met cirelint gegar
neerd, hetzy als effen band, hetzij als volle
strik aan den achterzykant tegen den bol
geplakt, na eerst door een koperen of een
juiweelen ring gehaald te zijn.
Wat zijn er een elegante modellen in dit
echte (bangkok en wat plooit en legt het zich
fraai in allerlei kleine en groote vouwen,
in vlakke en bolle randen, in smalle koord-
Vidia, daai zult gij ook je belofte aan
mij verv|ullen 'f Dau wordt gij de mij
ne.”
fluisterde zuj teedJer, terwijl
voor een oogenblik tiaar wa gen boo
ger gekleurd werden, ora ze t voe
gend oogenblik nog bleaker te doen
zjn dan te voren.
Weinige uren later was de schoone
vluchteling op weg naar de wereld,
die ze zoo plotseling en geheimzin i®
Verlaten had. Hoe zou die wereld haar
ontvangen Welk oordeel zou zij over
taajr uitspreien?
a; en er vallen dage-
seft, wanneer gy uw
ijt of zenuwachtig;
slachtoffer te wor-
larom versterk uw
;e middel dat u snel
v weerstandsvermo-
gewekt gevoel van
hoort. Neemt er de
Rottvrdain
prljicaurint grill,
f100.-
t i e
^T^üT^e^prZïen^ïoch^ee^^v^o^^
kwam) over haar lippen. Zij sloot na'”-
ibanden voor de oogen en wendde zien
s dttetr end al. Was er een martelino
denkbaar zoo groot ais de nare
Devdreux hadl de hand we^er op
den deurknop gelegd. Zou Vida ein
delijk toegeven, op t laatste oogen
blik, op het oogenblik van scheiden?
|4een. Zij stond) daar bewefeenlooz, al
tijd met t gelaat van het zjne afge
wend. Hij wachtte. Had hij wilskracht
jgenoeg om haar te verlaten? Hoe zou
einde zijn Zou zijn liefde over
eiken twijtel hebben gezegevierd, om
haar, die hij tdn slotte had wederge
vende®, te verlaten voor eeuwig
Hij trad op hpar toe, omvatte wedter
d.e heerlijk gestalte. Zijn lippen von
den weder de haren en evenals in een
droom boorde W.da zijn hartstochtelij-
ke taial
„Vida. mijn ziel, mijn alles. Ik kan
niet, ifci wil met leven zonder jou
IXom Ifoi mij. Ik wil je niets meer vra
gen, ik zal het je niet verw jten. zelcs
niet in gedachten, dat gij mij iets
wilt verbergen.”
..Spreek zoo niét. Neen, ge zijt krank
zmniig, ge weet nitet wat ge daar zegt.
Dare Om Gods w’l. maak de verzo°
king niet te groot.’
„Ge zöjt de mijne, de mijne voor
eeuwig riep hij Sit. „Wat gaat mij
de wereld aan zonider jou Kan ik je
gcedeai naam iriet redden, dlan Zullen
wij gaan naar een land, waar noch
„Neen, t is ónmogelijk. Is Vida
Carolan weder in haar woning in de
Herfordstreet Ik geloof er niets van.
Neen, lieve Helena, dat is immers met
waar. Dat kan niet anders dan een
praatje zijn
,Ik verreker u toch, Mrs. Staunton,
dat het geen praatje, maar zuiver
waarheid is”, antwoordde Helena Lei
cester. opgelogen dat zij te. eerste
was. die haar vriendin het sensatie
bericht kon miededeeldn, hoewel zij
over het feit zelf minder verheugd
was.
sch.ed, kan morgen niet weder ber-
roepeni, kan niet ongedaan worden ge
maakt.
,,Dat is zoo, liefete zeide Deve
reux. „dooh de wereld kan wel ge
dwongen worden 'dUm een te haastig
gesproken oordeel! te herroepen. Ge
loof mij, het bes.e wat je thans te
doen staat, is de wereld het hoofd te
bieden. Het is een stout, een moeilijk
vermeten, dat weet ik wel, doch 1W
is zeker t verstandigst
eau Mrs. Hargrav®, dat
lijk naar Herfordstreet terugkeert om
alles tot jou ontvangst gereed ma
ken.'
„Odhi, Dare, ze zal niet gaan, zij
zal mij niet voqr onschuldig houden,
zij kan het niet
„Zeker, zeker, liefste. Ikover
tuigd, dat zij het wei doet. In elk ge
val kunt gij zorgen, dtat je telegram
beantwoord wordt.
..Goed, het za' gebeuren.’
Zij drong zich vaster tegen hem aan
als om steun te zoeken tegen oie we
reld. die zf j ging tro'seeren
Zacht streelde hij haar weelderige
lokken, terwijl hij verder sprak
..Zoodr» hij het antwoord van Mrs.
Hairgrave ontvangen >ebt, moet gij
naap London en naar je vroegere wo
ning terugkeeren. Het grootste leed
zal spoedig geleden z;jn. De wereld
heeft een grooten mond', maar een
klein geheugen. En als alles weder
den ouden voet is, d&n. nietwaar
GOIDSCHE UIIRANT.
jou. noob mijn naaui beikemd) is. Noem
gr, Kraukaunigtieid. je zoo te bemin
nen fcioed, <Jan be» ik maar wo
en dan zai ik het blijven tot aao
mijn dood. Wilt ge mi) niet zeggen,
waarom ge ni,j verlaten hebt? e>oeu,
behoud je geheim. dM behoort aan jou,
uucli gij zeil belioart aan mij."
.1 are, God, ge brengt mij in ver
zoeking om je eau eohrikkebjv onrecht
aan te doen. O. iaat mij los. Verlaat
n.lj, terwijl Ik nog die kracht bezit om
het als een gurtst van je al te smee-
ken
„Neen, ik laat je niet ion Vida. Ik
wil je omkneld houden loi
4e begeeft, tojt ja wil één is geworden
met mijn wit. O Vidia, mijn ziel, mijn
eigen leven, nnju vrouw. Zie mij tojen
aan. zeg toch iets
Vidas kracht was gebroken. Neen,
zij vermocht het «net om nog teraeh-
uor ure h«t woord uil te spreken, da:
haar van zijn lietdie had kun an be
rooven Moest ook eenmaal het droe
vig ontwaken uit dlie,i| zwijmel der
11 tde ontstaan, thans niet, thans nok
niet. Het schoone hoofd viel tegen
den schouder van den sterken man,
de donkere oogen werden gesloten,
half bewusteloos lag zij in zijn armni
doch zij voelde de brandende kussen
O', het haar en het voorhoofd
..Ik heb geen eriteie begeerte, geen
enkelen wensdh, dan 1 geen uw ver
langen ia’, sprak Zij. „maar Dare,
bedenk het nog eens, wat heden ge-
ma Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiïn en ingezonden mededelingen bjj contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote lettere en randen worden berekend naar plaataroimte.
Advertentito kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boekhande
laren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daaga vóór de plaatsing aao het
Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te sjjn.
34 -
„Is misschien het gettoeim, helwe.k
ge mij niet kunt todvertrouwen, net
uwe niet alleen?”
Wedjeirom geen antwotord. D© zachte
lippen waren geskoten als een gevan
genisdeur en geen enkele spier ver
trok op het jeugdige gelaat, ^lat zoo
Jit als marmer en even roerloos Heel.
Nu zij toch moesten scheiden, was het
mmvers oneindig beter, dat bdj de ver-
sebrikkeliijkie waarheid niet ve m, en
kon verlaten, zonder haar te ver
achten'.
.-Ik heb je”, sprak Devereux met
zware, hojje stom, nal de liefde, al
t .vertrouwen van een geheel men-
schenleiven geschonken, en mij weigert
ge een grein van waarheid. O Vida.
0 miijn engel”, hij stlriekte zijn handen’
smeekend tot haar uit, .,mijn gansche
bestaan heb do aan jou voeten gelegd
etl C>j loont dit allies m«t een hard
bokkig stilzwijgen.”
pens, tweemaal beproefde het jneis-
uame van het tram-net wel op de uitbreiding
van de stad en al komt de tram in den regel
veel te lang achter due uitbreiding aan, wy
zien er toen de geleidelijke ontwikkeling in.
De beide „feesf-dagen 30 April en 1 Mei
zijn heel kalm verloopen. leder had zijn dag
en trachtte vroolijik te zyn. Het ia in het
centrum van <le stad drukker dan op andere
dagien maar veel bespeurt men er niet van.
'Eenige onaangenaamheden heeft het op
geleverd dat de burgemeester niet bereid
was aan alle wenschen van de 1 Mei-vierders
te voldoen. Hij heeft vergunning gegeven,
voor hetzelfde waarvoor hjj dat verleden
jaar deed en voor meer vond hij geen aan
leiding. Natuurlijk is men daarover boos in
de kringen die meer wilde maar men be
kommert .zich daarin niet om dat de burge
meester ook met andere groepen heeft te
rekenen. Het verkeer in gang te houden in
de stad is al moeilijk genoeg en op den
duur zullen alle optochten enz. die de open
bare straat in beslag nemen, niet in de
drukste wegen kunnen worden toegelaten.
Op.30 April zyn op een paar plaatsen in
de stad weer muziekuitvoeringen gegeven.
Wy hadden het voorrecht zoo ééntje vlak by
ons huis te hebben ep zjjn dus eens gaan
kjjken. Van luisteren kon niet veel komen
want het was-er een veel te groot lawaai.
Het is natuurlijk voor een groot deel de
jeugd die naar «leze uitvoeringen opgaat en
zy weet zich daarby nog alles behalve goed
te gedragen. Eén der oorzaken is ook wel
gelegen in het Je late uur der uitvoering.
Het was al donker op de helft daarvan en
de opgeschoten jongens en meisjes schenen
dat een prachtige gelegenheid te vinden om
te stoeien.
Op geen tien Meter afstand van de
muziektent «tonden twee Sebwenmgsche
jongens lustig op hun mondharmonica’s te
blazen en hadden daarmede aandacht van
een gansch groepje kinderen die dit veel
mooier scheen te vinden. Er was voortdu
rend een geloop, een gegil en gekrijsch en
wie niet in de eerste dichte ryen vlak om
de tent heenstond deed beter met naar huis
te gaan.
Of er op de een of andere wyee iets aan
te doen zou zijn om het er rustig te houden,
weten wy niet. Bovendien moesten telkens
auto’s door de menschen heen en zy accom
pagneerden met hun signalen de muziek op
minder gewenschte wijze.
Vreemd toch dat onze jeugd, zoo weinig
tucht heeft om zich behoorlijk te gedragen.
In kleinere plaatsen in ons land en in het
buitenland hebben wy dat wel anders en
veel beter gezien. Daar waren ook Veel kin
deren maar zy waren er onder geleide van
hun ouders. Hier schjjnt dat niet zóó te zyn.
Overigens gebeurt er hier op den 30en
April niet véél dan eenige samenkomsten in
de 'groote zalen waar uitvoeringen gegeven
worden. In een paar straten in het centrum
van de stad wordt vlaggetjes-versiering
aangebracht door de gemeente. We zullen
er geen kwaad van zeggen maar mooi is
