t
K'S
IE
MEE
cUw
KEN
OON.
Omgeving
dan 6500 gezinnen in Gouda
en
l
Deze Courant komt in meer
No. 16906
153, Gouda
1, GOUDA
FEUILLETON.
9
Bahlmann Co. - Gouda
Aparte Damee- en Kinderk|e«ding
Zaterdag 97 October 1929 S7<^Jaargang
Dit nunmar bestaat nit tire bladen.
EERSTE READ
te
en
van
mij onderzoekend
aan
I
neer
6
Huisvrouw
ING
oor
ijke
ird.
WIE ZIJN ZAAK WIL ZIEN
MARCHEEREN
MOET IN DIT BLAD STEEDS
ADVERTEEREN.
>owel in hand- als in
ectriaéliQ machines
Wie den meesfen lof vyor zichzelven
heeft, heeft de minste liefde voor an
deren.
r
'de hand dat die vorm
I dank zij de invioe-
den van kunst en vernuft.
Men, ziet er hier de bewijzen van.
HAGENAAR.
A
f
Langs verborgen wegen.
Avonturen van den beroemden Engelschen
detective
HERBERT PORTER.
Vrij naar het Engelsch door
J. van der Sluye.
5 HOLLAND:
Wegen» verbouwing van onze
magazijnen vanaf heden extra
lage prijzen in alle zfdeelingen
Hacker. „N«-
atelier op het Oude Markt
kennis. „Dat
wel oen bij zi
woest zijn.?'’
„Heelemaal niet
antwoord; ,,ee
ik heb op de
gefotografeerd.
Hoeden, Pelterijen, Bontmantels,
Stoffen, Fluweelen, Zijde enz.
Vesten, Pullovers.
ZELFKENNIS.
De herkomst van het oude Grieksche
orakel van Delphi ligt in het legendarische
duister. Volgens den klassieken tooneekiich-
ter Aeschylos, die in de vijfde eeuw vóór
Christus leefde, was de oudste profetes
Gaea het eerst in het bezit van het orakel,
zjj gaf ihet aan haar dochter Themis; deze
op haar beurt aan hare zuster Phoebe/welke
het als peetgeschenk schonk aan haar klein
zoon Phoebus Apollo. De plaats van het
Delphi’s heiligdom wis een spleet in de
aarde, welke bedwelmende dampen uitwa
semde, waarover het binnenste van het hei
ligdom gebouwd was. Boven de opening
stond een hooge drievoet, waarop een cirkel
vormige doorboorde schijf rustte en op deze
stond de zetel voor de profetes Pythia. Door
de opstijgende dampen geraakte de profetes
in geestvervoering, waarin zjj orakeltaal
sprak, welke dan door de priesters werd
verklaard en in versmaat gebracht. Lange
jaren was dit orakel de vraagbaak van zeer,
zeer velen, niet alleen in Griekenland. Het
had een veelzydigen invloed op den gang
van staatkundige zaken. Maar de jaren
kwamen, dat de luister van Delphi taande.
Meer verlichting werd hét bezit der m<n-
schen, maar ook drong omkoopbaarheid en
partijpolitiek tot Delphi door. Wèl Weef^t
bjj. In den tyd der Christelijke kerkvaders
werd het door dezen fel bestreden; door de
keizers uit dien tjjd werd het meer dan eens
geplunderd en ten langen leste door Keizer
Theodosauë tegen het einde der vierde eeuw
na Christus gesloten.
De tempel van Delphi droeg als opschrift
de woorden: „Ken Uzelf”. Een zeer oude
levensles dus. En ofschoon de dienst der
Pythia verdween en men niet meer geloof
de in een goddelijke inwerking in Delphi,
bleef de oude les van diepe levenswijsheid
van kracht: Ken uzelf.
Trouwens deze les is geen uit het oude
Griekenland alleen. IWe gelooven niet te
overdrijven, wanneer we zeggen, dat weinig
beoefenaars der levenswijsheid uit vroeger
en later tjjd deze les niet aan de mensch-
heid hebben willen leeren: indien ge wjjs
wilt wezen: ken uzelf.
Wat is zelfkennis? Waarmede zullen we
haar vergelijken? Een tweetal beelden. In
een spiegel zien we onszelf zooals we zijn.
Een spiegel flatteert niet. Ieder grijs haar,
wu”, herhaalde mijn
kleinigheid. Het zal
ge-
lj leef hij staan, om met eenigp bekenden
een paar woorden te wteselen, en telkens
merkte ik op «lat men hem vol verbazing
aankeek. Eendelijk kwam hij aan omr ta
jHtje. ,^Wai4 is er gebeurd, mjjulieer FrauL
ton?”
„Een verHchr ikkelij ke ge^biednfo*'*, int-
jwoonklc de gerant „Ukkunt- mijnheer
Weingarten toch wel?”
„Weingarten”, herhaalde
tuur!ijk, die zijn
plein heeft?
„Precies.’
„Wat ia er daw mei mijnheer Weingar
ten.
„Hij Is gisteravond overvallen. Hij was
urenlang bewusteloos en Idgrt au nog dood
ziek in bed. De politie was er direct bij
inaar zij kan geen oorzaak voor «bazen aam-
val vinden er is oolc niets gestolen
Plotseling voelde ik, dat Becker mij van
ter zijde scherp aankeek Er lag iets dwin-
gends in zijn blik, die gewoonweg door
mij heenging. Ik voelde dat Benker weoach
te mijn Wik te ontmoeten. Mrt de grootste
moeite hief ik eindelijk langzaam liet hoofd
op; mijn oogleden waren zwaar en star
geworden. Ik zag Becker sidderend1 aan en
toen las ik in zijn oogen een. angstige
vraag. Als door een nevel zag ik zijn ge
zicht en als uit de verte hoorde ik zijn
stem die mij scheen te beven:
„We zullen naar Weingarten toegaan.
Mechamisch, als in een angst aanjagen-
den droom, stond ik op.
(WMdt vervolgd)
ieder rimpeltje, ieder vlekje weerkaatst hy
natuurgetrouw. We kunnen dat toejuichen
of bejammeren, het doet er niet toe. De
spiegel zegt: zóó zyt ge, precies zoo en niet
anders. En wanneer de spiegel dat niet doet,
doordat hy gebarsten of verweerd; binnen-
of buitenwaarts gebogen, is, dan voe-len we,
weten we: die spiegel deugt niet. Geen foto
grafische retoucheerkunst komt by een
spiegel te pas. Of ook: Zelfkennis is ais een
myn. In de piepte daalt men af en uit de
diepte wordt te voorschyn gehaald, wat ver
borgen was voor het oog. Daar is by wat
goed is en edel en kostbaar. Daar is ook by
wat geen waarde heeft. Maar de arbeid on
het omhoog te halen en het in het heldere
licht van den dag te zien is moeilyk en
zwiaar. Zelfkennis, zeide eens een kerkvader,
is geen hemelvaart, maar een hellevaart.
Poch is die kennis noodig even noodig
als het dagelyiksche brood. We ontmoeten
vaak menschen in den opgang hunner jaren,
van wie we zeggen, dat ze te veel verbeel
ding hebben van zichzelf, of te weinig zelf
bewustzijn. En dan denken we, die zullen
nooit komen op de plaats, waarop ze een
moreel recht kunnen laten gelden. De één,
omdat hy te hoog gry.pt; de ander, omdat
hy niet hoog genoeg gryipt. Zoo mislukken
feitelyk heel wat menschen, eenvoudig door
gebrek aan zelfkennis.
Wat van jonge menschen geldt, dat geidt
zeker in niet mindere mate van de oudereti.
Wie gaf zich nooit aan een taak, die hy niet
mogehjk was, dat het I
spreekwoord ontstond: te veel hooi op de
vork nemen bewyst, dat het in de men-
schenwereld aan zelfkennis zeer hapert.
Waarom-? Omdat de menschen bang zyn voor
de hellevaart, benauwd -zijn voor de resul
taten van dat zelfonderzoek. Feitelyk is
het verkeerd, wanneer we zeggen, dat er
geen zelfkennis is onder de menschen. Het
is in wezen niet anders dan een niet durven
aanvaarden yan wat men weet omtrent zich
zelf. We gelooven niet, dat er veel menschen
zijn, die niet weten, welke deugden ze be
zitten, piet welke ondeugden ze behept zyn.
Het eerste wordt echter overdreven, het
tweede weggedoezeld. Dat zoodoende mo
reel® schade geleden wordt is zoo klaar als
de dag.
Toch is het noodig, dat we de resultaten
der zelfkennis aanvaarden, omdat we alleen
daardoor kunnen medewerken aan den op
bouw van ons leven; aan het bereiken van
het doel, dat ook aan ons leven wordt ge
steld.
Dc volgend» periode is die van den
krachtigen frivolen Biedermeijer-stijL, ’t Ia
»ll™ hloonrijk, fleurig en Pup-
perlg naast liet zware der vorige periode,
maar misschien meer in stijg van de stem
ming van hen, die zioh aan den ilLoii zul
len scharen. Het statig», ife'tige h weg,
het vroolijke blijde overheerscht.
Langzaam ontwikkelt zich de vorm van
den diach tot dien Van den huldigen tijd.
Natuurlijk is in onze oogen die dlsch uit
kunstoogpunt verreweg liet Ixwte maar het
intieme mist men) er aan. Nu ie het we*
zóo 'dat wij dezen vorm het beet kennen
en er het meest mee vertrouwd zijn ter
wijl die andere door hun vreemdheid bi-
zondere attractie hebben. Vandaar dat het
geen one Imkend is, niet aanstond» be
koort. Er ligt echter een kille voornaam
heid over daze tafel van heden en niet een
Orivole lucbtigheld. De menschen. zijn al
tijd in de beste stemming aja zij gaan
der gasten. Want dit moet men n’et ver
geten de gasten die aanzibten vormen de
encadreerlng van de tafel van hun
„kleur en fleur'hangit voc|r de tafel ook
vfeel &f.
De tentoonstelling ia heel interessant en
leerzaam en uit een historisch oogpunt
belangrijk. Aan dien disci is altijd veel *-
■zorg lusteed sedert men onze eeè functie ia
gnan benutten als een vermakelijkheid. Sa
me n-eten ia een guitigheids vorm gewor-
den en liet ligt vc
zich lieeft ontwil
ABOWBM4.ÜTSPMJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looner geschiedt
Franco per post per kwartaal 3.16, met Zondagsblad 3.80. P «escniedt.
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31 GOUDA
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren
Onze bureaux zün dagelyks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef Interc 82-
Redactie Telef. 83. Postrekening 48400. inhere, öz,
01 -
De Engvlsche detective kalkte „En. na
•gebeurde er iets, waardoor die onschuldige
geschiedenis u plotseling -in een ander
licht versaheen, nietwaar?”
Het jonge meisje sloeg de oogen
Inderdaiiil, Mir. Porter.''
„Zpudt u niet eindelijk uw sngjaret aan
steken?” zei de detective glimlachend.
»,Als m>n ruokt, praat men gemakkelij-
ker en vooral rustiger.’
„Dank u”. Het jonge meisje deed een
paar haastige trekjes, maar in het volgend
oogenblik had ze de sigaret alweer tus-
schen haar vingers.
Het restaurant was, zpoals meestal op
dit uur, meer dan vol. Ik liep langs de
rijen tafeltjes om een plaate te zoeken,
groette hier en daar een bekende, en vond
eindelijk een plaats aan een tafelt je waar
aan een paar collega’s zaten, De eene van
ben was aan het dessert, de andere was
al klaar «gt las een -van de ochtendbladjen.
zeilde honorarium Alleen moest de upnu-
nw niet op de Augus^a-boulevard worden
gemaakt, maar bij den Dierentuin.”
Nu was ik aan do beurt om mij te ver
bazen. Ik verteude nauwkeurig het verloop
den voorinliddag <iu bijna bij ied.-'r
woord mompelde hij: „Precies eender.’
En tarn ik uitverteld had, zei hij: „Pre
cies eender... een corpulent, go-edgekleed
heen, die do rechterhand miste, - een ko
dak, die hijzelf had meegebracht - een
paar uur wachten in de auto twee ap
pelenventers die aan het vechten \<aren -
een man, die er tusschen kwam - op het-
ze.fdie moment de opname vijftig gulden
voorschot...
„Nu ben ik ar achter viel mijn kennis
hem lachend in de .rede. „U hebt d» rest
var het geld niet gekregen.”
„Toch wel. Daarvan is geen sprake.”
„•Wel, waarom windt u zich er dan zoo
over op? Een of nnitere rijke vent die
zich verveelt en op die manier tijd en
geld stuk slaat.’”
„Toegegeven. Maar nu komt het eigen
aardigste van het haele geval. De plaat is
mij dmzelftlen avonl dbor een inbraak ont
stolen, kort voordat de besteller ze zou
komen afhalen. Hot merkwaard'gste is dat
er niets anders werd gestolen dan de'/e
plaat - nodh geld, dat vlak bij lag, noch
dingen van wairde, noch een andere plaat
of wte dergelijks. Niets anders dan die
eene plaat en den afdruk
„Misschien heeft dde mijnheer wel uil
verveling zelf die inbraak uitgovoerd.”
naast lage, rustige en toch voldoende ver-,
lichting getoond.
Sommige Uitvindingen zijn heel praetisch.
De verl'jchüing op de slaapkamer, aange-
braoht onder het bed, zoodat alleen de
vloer verljhht wordt, is inderdaad vernuf
tig. Voor eventueel nachtlicht of tijdelijke
verlichting in den nacht fe deae methode
zeer merkw&aWig eu handig. Het ef'ect te
zelfe verrassend en het lijkt ons zeer ge
makkelijk omdat in den nachi hot hebt
meestal alleen dient om den bodem te kun
nen ziey.
De andere tentoonstetfjing die wij 0[ dit
oogenblik in den Haag kunnen bezichtigen
geeft een brok historie op aanganame wijze.
Alles verandert in den loop der tijden
maar er zijn zaken die onveranderd blij
ven. De mensch heeft altijd moeten eten
en zal ajtijd blijven eten. De wijze waar
op hij dat deed en d»oet_ wisselt echter,
vloed /yehad en in de methode waarop ze
zijn diseb arrangeerde gal en geeft hij
uiting aan zijn gepetarontwikkeling. Tus-
schen de maaltijd van liet hei-kouter boer
tje en een ho*'gailadiner bestaat inderdaad
eonig verschil. De gedekte latei In den
loop <Der eeuwen is de histoc.sche tentoon
stelling die men thans in 1 et gemeente-
musouin» heeft gjeorgunlseeru. We zien de
ontwikkeling van 1Ó80 tot op don huldi
gen dag. De oudste tafel was sober en
doet dekken aan die van het eenvoudige
boertje. Hout en tin zij o nog in hoeveel
heid aanwezig want bet porcelein is nog
niet uitgevonden- Messen en vorken ont-
Ibrekon. Er werd meest met de handen „ge
wenkt”. Eerst in den aan ang van de ze-
veidiendle eeuw kpmen dez r iittigie en voor
on? onmisbare instrumenten In zwang. De
kunst der Renaissance oe' n*< loedde het ta
felgarnituur, het zilver, zoowel als het
damast en in den loop dier eeuw verdrong
liet porcelein het houten en. tinnen vaat
werk. Kunst en techniek gaven leiding. De
Empire stijl ovcwheerschte in de achttiende
eeuw met zijn groote monumentale pronk
stukken en zijn overdadigheid.
M ^««nd^rd.opl.,. ««pp «g.
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen advertentieprijs: uit Gouda m «natreken (beboerende tot den beeowkHnri-
-- rep! 8 f J regel meer 0.25. Ven buiten Gouda en den beaorgkriM:'
Ugre£‘d^^ 2d
de*^™™ %E^EL,NGEN: 1 0^ O»
en “F”1"10; l>ii contract tot zeer ger^duoeerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
io^Veasen!ién?UJmen worden inbonden door tusschenkomst van soHede Boekhande
laren, Adyertentiebureaux en ome agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn.
heer, die de courant zat te lezen,
kjeek op en. zag
Spoedig hervatte hij zijn lectuur.
„Hönderdvijft’g gulden”,
•-.—.Xre IA»! jg J-lreV
jijzandeire moeilijke opname
„'.oi gaf ik lachend ten
„een heel eenvoudig gevalletje:
de Augustaboulevard een huis
waarvoor twee appelen-
kooplui aan het bakkeleien waren.”
„En daarvoor”, vroeg mijn ooNega ver
baasd, „krijgt u 150 gulden?”
Plotseling liet de lezende heer zijn cou
rant vallen en staarde mij met onverholen
ontzetting aan. „150 gulden’’ - herhaa’de
hij met bevende stem, „twee alppeienkoop-
lui, die aan het vechten- waren.maar
dat te....”
„Wel
„Dat is precies dezeifde opdracht die ik
drie dagen geleden kreeg. En ook het-
De epne collega kende ik. oppervlakkig,
dun anderen neelemaaj niet. De kellner
kwam; ik zocht een paar fijne schotels
uit en bestelde bovendien,, om mijn e^tra
verdienste eeuw te, vieren, een flesch wijn, i
De eene Kooilegh, die mij kende en die
w(®t hoe eenvoudig ik gewoon was te eten,
zag mij yan. ter zijde aan. Eindelijk zei
hij plagend: „Wel, juffrouw Hoffman, uw
zaak schijn! vooruit te gaan.’
Ik lachte. „Ja, het gaat wel aardig. Ik i
heb vandaag met één opdracht 150 gulden
verdiend.’
Da
„Neen. Hij kwam op den afgesproten
tijd. Toen, ik lïem vertelde dai de afiruk
on het negatief verdwenen waren, wen'- hij
doodsbleek ja, ik kreeg den indruk dat
de mAledeeling hem geheel van streek
bracht Hij betaalde mij edhter de rest en
ging been.”
„Een oogenblik”, onderbrak dc Engelsch-
mar de vertelster: „Hoe heet deze colle
ga? Heeft hij zich aan u voorgesteld?
„Het was een zekere mijnheer Becker,
Conrad Beedies».”
„Prachtig.
„Ik moet bakennen: wat ik zoo juist
geöioord had, bracht mij eenigszina van
streek. Niet dat ik inng was, maar de ge
dachte aan iets buitengewoons, am let?
onbegrijpelijks, werd in mij wakker. Wat
was dal voor een merkwaardig man, die
hier de stad opnamen maakte van een zoo
Biiledaagsch geval: een kloppartijtje tus-
schen twee straatventers? Ja, en datn.et
alleen; die blijkbaar precies wist dat Jezc
vechtpartij in een der eerstvolgende uren
te verwachten wan die zich op de juiste
plaats bevond om het juiste oogenblik af
te wadden. En dan de andere welk
belang kon die er bij hebben, om hem
deze opname met geweld weer afhandig te
pua'ken. Was dat allemaal wel werkelijk
7no onschuldig? Of stak er hert wat
ders achter. D» gerant van het restaurant
liep tusschen de rijen tafeltjes door Reeds
uit de verte meende ik te zien, aan zijn
heftige gebaren, aan zijn rood gezicht, dat
hij erg opgewonden wes. Hier en daar
BRIEVEN UIT DB HOFSTAD~
cmZii
Twee tentoonstellingen.
Niet minder dan tufee tentoonstellingen
tegelijkwüjd hJbben wfj tkutó iQ de rem.
denWv. Ho kondigden zu vorlge |awl
al aan. Thms aij» zo geopend ld
mcuqjjk er M eau o» ander van te ver
tellen. Du ééne -is van hel gemeentehjk
eledtrlsch bedrijf, dat onlangs zijn hom
derdduizendsten afnemer boekte eu nu eens
wil taten zien wat op het gebied van de
otectrimteR vooral ia de gewone woonhui
zen mogelijk, en bereikbaar fe. t,.ü
toonstelling is dus uiterst leeroaam voor
iedere huisvader en hwsmot^r ua imler-
daal M heeft oiw getro.'fen dut de expo
sitie zeer loerzüaim te, niet tracht gewei
dige dnagen op electrtech gebied te vertoo-
nen mam- vooral practióch te zijn
Wijven.
De eteoti'ioiteit heeft zich een belangrij
ke plaaw in hut huishoudelijk teven ver
evend en wij zagen kte< de toepassing.
Niet minder dan 56 verschillende artikelen
en instrumenten ten gebreke in het huis
houden zijn reeds „electriscb” gemaakt,
d. w. z. dat ze door eenvoudige aanslui
ting op de lichtlöiding onmiddeüijk aan te
wenden rijn. Wo kennen alle reeds den
Wo'zuiger, hot strijkijzer, den haar-ilrogcr,
den broodiyooster en de waterketel d'ie
door electaisaben stroom ons hun diensten
bewijzen, Wlaji nu zoo zijn er nog een vij*-
tiglal, tot de eleofaiscfje. vaten-wasch-iiia-
appnrtMt ro». nierxuffrtg» ze MlCAnwer-
king bewonderen en menige huisvrouw zal
er verbluft van stean, dat haar het werk
op zoovele wijzen vergemakkelijkt en ver
eenvoudigd kan wortlen
Natuurlijk is de verlichting nog steeds
hoofdzaak en op dit gebied wordt zeer veel
geleerd. Bij de intree der tentoonstelling
ie een historisch overzicht van de belich
ting gegeven van de prae-historische schel-
'pen, wöarin de Olie werd gebrand tot het
gflfglloeirchikousje dat de liatst? perfectie
van. heit gaslicht was en het einde daarvan
tevens. Da olie-lanrpjes, de snotneuzen,
de kousen-standaairds, de petroleuin-lam-
pjes, de gaspitten in allerlei soorten, zijn
allon vertegenwoondigidl en wij zien daar
nahst oiunidddlijk de elactrische lampen
Leerzaam zijn de vele voorbeelden van
gpede en slechte verlichting dip gegeven
werden. Er zijn kaaners ingericht, huiska
mer, slaapkamer, badkamer, keuken, enz.,
volleing ingericht eti| in alle zijn 'wee ver-
llichtingen aan gebracht, een goed en em
verkeerde. Om de minuut gaat de éóne uit
er> de andere aan, zoodat men onmiddedijk
het versch l kan waarnemen. Te hooge. te
felle en te verblindende verlichting wordt
