D
DORLAS'
THEE
IEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA ÉN OMSTREKEN
Bahlmann Co.
GROOTE OPRUIMING
Spotprijzen
Deze Courant komt in meer dan 6500 gezinnen in Gouida en Omgeving
16038
g I December 1028
87* Jaargang»
RGAMBACHT, BERKENWOUDK, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
EUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVENTsTOLWUK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN™
Dit blad verschijnt dagelijks behalve <jp Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
I Het afgewezen voorstel tot
inrichting eener centrale
administratie.
Engtland en Amerika.
FEUILLETON.
Langs verborgen wegen.
ho
GOUSCHE COURANT.
ABONNEMENTSPRIJSper kwartaal 2,26, per week 17 cent, met Zondagblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 3.16, met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bü onze agenten en loopers, den boekhandel en óe postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Initerc. 82:
Redactie Telef. 83. Postrekening 48400.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
1—6 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorg kring:
16 regels L65, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prije. Liefdadigheida-advertentiën de hedft van den prijs.
INGEZQNDEN MEDEDEELINGEN1-4 regels 2.26, elke regel meer J 0.50. Op
de voorpagina 60 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerde»
prijs. Groote letters en renden worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuaschenkomst van soliede Boekhande
laren, Advertentiebureaux en ome agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan bet
Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Uil nummer beetaat uit twee Maden.
Bij de behandeling der voorstellen tot
I reorganisatie van de tmancieele administra
tie dezer gemeente, welke zooals men zich
I herinneren zal dpor B. en W. zijn terug
genomen, nadat tot tweemalen toe de stem
men hadden gestaakt over het eerste punt
j van die voorstellen: "Üe vaststelling eener
gemeentelijke Girobank, is ten aanzien van
de positie welke B. en W. den ontvanger
I wilden doen innemen in den zelfstandigen
I dienst „Centrale Administratie" gewezen op
I de practische, maar vooral op de 'juridische
bezwaren, die daaraan verbonden waren.
F De wethouder van Financiën'is over de
practische bezwaren heel luchtig heenge-
buppeld en de juridische bezwaren, waarop
in 't bijzonder .djor Mr. de Witt Wijnen
I met klem is gewezen, zijn toen door den
wethouder Van Staal met één armzwaai
I Quasi weggeslagen met een beroep op art.
13a der Boekhoudvoorschriften der provin
cie Zuid-Holland.
Bij zijn verweer tegen de aanvallen op
deze vooratellen heeft de wethouder Van
Staal, waar het hem goeddacht, ook gebruik
gemaakt van de autoriteit van Prof. Mr. G.
A. van Poelje. Nu is het heel merkwaardig
«n daarom zeker ook de moeite van hei
vermelden waard dat deze zelfde autoriteit
in het „Weekblad voor den Ned. Bond van
Gemeente-Ambtenaren" by de bespreking
van de beraamde organisatie tot deze uiting
komt:
„Principieel en in 't algemeen zijn wy
van een zoo volledig mogelijk doorge
voerde scheiding tuaschen kasbeheer en
boekhouding voorstanders. Daarmede Is
echter niet gezegd, dat wij de wensche-
lykheid onderschrijven om het op zich
zelf juiste beginsel tot ln zyn uiterste
consequenties door te voeren; veel min
der dat wy dit onderdeel van de Goud-
sche voorstellen in overeenstemming
achten met de wet.
Jede Konsequenz fiihrt zum
Teufel, zeggen de niet zoo heel on
verstandige Duitachers.
Vooral in den openbaren dienst be
hoort men bij voortduring zich reken
schap ervan te geven, dat ieder op
zichzelf juist beginsel, als men tracht
het in zyn uiterste consequenties door te
voeren, in zyn tegendeel omslaan kan.
Waar men werkt met menschen;
waar het practisch niet m o g e 1 y*k is
(om van de vraag of het moreel geoor
loofd is, te zwijgen) op een gegevert
oogenblik een geheel personeel aan den
dijk te zetten en door andere menschen
te vervangen; waar het niet te beta-
len is (in een gemeente van nog geen
80.000 inwoners) om op iedere plaats den
besten man te zetten, daar moet men
heel dikwijls, als men net in a b s t r a c-
to wenschelyke en het in concreto
uitvoerbare tegenover elkaar stelt, heel
wat water in den wyn doqn.
Wij vreezen, dat men dit in Gouda niet
voldoende heeft ingezienware het an
ders, dan zou, naar wij vermoeden, het
voorstel tot gedeeltelijke slooping van
het ontvangerskantoor in de pen geble
ven zyn."
Ten aanzien van de niet getelde juridi
sche bezwaren, zegt Prof. van Poelje het
te betreuren dat B. en W. geen mededeeling
hebben gedaan omtrent den aard en den
inhoud van de door hen verkregen inlich
tingen, op grond waarvan zy geen moeilijk
heden duchten. En dan schrijft deze hoog
geleerde redacteur:
Artikel 13a der Zuid-Hollandsche
t" boekhoudvoorschriften luidt:
„ln bijzondere gevallen kan by besluit
van ons college, behoudens koninklijke
goedkeuring, machtiging worden ver
leend tot afwijking van het bepaalde in
een of meer der artikelen dezer voor
schriften."
Hoe men zich voorstellen kan, dat met
behulp van dit artikel aan den ontvanger
de boekhouding van zijn ontvangsten en
uitgaven en het opmaken van zijn reke
ndag zal kunnen worden onttrokken, ont?
gaat ons te eenen male. De boekhoud
voorschriften toch regelen hoe de ont
vanger deze taak vervult; de op
dracht ervan ligt met in de boekhoud
voorschriften en kan dus nooit met
toepassing van een bepaling uit deze
voorschriften worden opgeheven of be
perkt.
De opdracht ligt (voor wat de
opdracht aangaat sedert 1909) in art.
115 van de gemeentewet, waarvan wij
met enkele spatieeringen hier de eerste
twee zinsneden laten volgen:
„Van de door heni voor de gemeente
ontvangen inkomsten en gedane uitga
ven hbudt hij geregeld b o e k en doet h ij
jaarlijks rekening aan burgemeester
en wethouders.
De boekhouding en de rekening wor
den ingericht volgens voorschriften
door Gedeputeerde Staten, onder Onze
goedkeuring, te geven."
Hoe men nu over scheiding van kas
beheer en boekhouding in theorie moge
denken, de gemeentewet draagt beide
uitdrukkelijk op aan den ontyanger. De
boekhoudvoorschriften hebben, ook
-krachtens het duidelijke voorschrift van
de gemeentewet, met deze dubbele op
dracht op zich zelve niets te maken,
zij hebben alleen de wijze, waarop
de ontvanger aan zijn wettelijke
taak zal uitvoering geven, te regelen.
De opdracht aan den ontvanger door
middel van zyn instructie om zyri wette-
lijke taak dooreenander, n.b. onder
7. ij n verantwoordelijkheid, te doen ver
vullen, is niet een nadere regeling van
de manier, waarop de ontvanger zijn
taak vervullen zal, maar" is een ont
nemen aan den ontvapger van zijn
wettelijke taak. -Dit lijkt dns zoo duide
lijk en zoo in het geheel njftt voor tegen
spraak vatbaar, dat wy ma niet voor
stellen kunnen hoe men hierover in ob-
j e c t i V o anders denken fan. Indien de
wet toelaat den ontvanges op te dragen
zyn boekhouding door anderen te laten
voeren, dan verzet die zelf4e wet zich er
evenmin tegen, dat men den ontvanger
gelast het betalen en incaaseeren door
een ander te laten verrichten, dan ver
oorlooft de wet, dat men van den ont
vanger een marionet of een schim maakt.
Het is noch redelijk, nocji hoffelijk, te
onderstellen, dat de wetgever dit heeft
bedoeld.
En nu kan men wel protesteeren, dat
dan de wet een hinderpaal vormt om de
financieele administratie der gemeente
te perfectioneeren en om aan de eischen
der logica te voldoen, maar dan protes
teert men toch tegen iets, wat wij allen
bij onzen arbeid van tijd tot tijd ervaren
en, achterna moeten wü dat meer dan
eens erkennen, ook wel to| cms voordeel
ervaren.
Een zekere stroefheid is nu eenmaal
aan ieder wettelijk systeem eigen. Ge
lukkig, want de drift tot overhaaste en
consequente hervormingen, eigey aan de
dictatuur, leidt in den regel niet tot
duurzame en vast gefundeerde regelin
gen, die stand hóuden ook bij kenterend
Uit het bovenstaande blijkjt wel dat zy,
die de bezwaren tegen de ree|«stelde re
organisatie hebben ingebrScWffcffTn* goed
gezelschap bevinden en hunne argumentatie
uitnemend is gefundeerd en voor geen ge
gronde tegenspraak vatbaar.
Het voorstel is, in den vorm waarin het
is ingediend, nu van de baan en na deze
autoritaire critiek mag worden verwacht
dat ditzelfde gerecht niet meer op de
Raadstafel zal worden opgedischt.
Want daar behoort het niet!
Een wenk aan Baldwin. De inter-
geallieerde schulden en de ontruiming
van het Rijnland. Een manifest
van den Bulgaarschen premier Maniu.
Uit Washington wordt gemeld, dat al
daar in goed ingelichte kringen verluidt, dat
Baldwin van de Amerikaansehe regeering
het verzoek zou hebben ontvangen, geen
antwoord te geven op het voorstel van Brit
ten tot het bijeenroepen van een interpar
lementaire conferentie inzake de beperking
van de bewapening ter zee. Tot nu toe
heeft Baldwin ook nog geen antwoord ont
worpen. Het voorstel wordt als een zuivere
parlementaire aangelegenheid beschouwd,
die buiten de regeering omgaat.
Naar de „Temps" meldt hebben Poincaré
en Briand zich gisteren in de Senaatscom
missie- voor buitenlandsche zaken ook over
de „Anschluss"-quaestie, de politiek op den
Balkan en de regeling der int er geallieerde
schulden uitgelaten. Het blad spreekt ven
verzekeringen, die zij gegeven zouden heb
ben. Het probleem van de regeling der In-
tergeallieerde schulden zou behandeld zijn
bwk:
van het standpunt der tegenwoordige onder
handelingen tot regeling van het schade-
vergoedingsvraagstuk.
Bovendien izou Briand op een vraag ver
klaard hebben, dat de Fransche regeering
in de aangelegenheid van de ontruiming
van het Rijnland niet van het door haar toe
dusver ingenomen standpunt zou afwijken.
De, nieuwe regeering in Roemenië heeft
gisteren in een manifest aan de bevolking
uiteengezet, dat de Nationale Boerenparty
tien jaar lang voor de consolidatie van het
Vereenigd Koninkrijk heeft gestreden, waar;
bij zy is uitgegaan van historische en poli
tieke feiten. Thans, nu de party het roer in
handen heeft gekregen, breekt voor Roeme
nië een nieuw tijdperk aan, dat der regee-
riug van de openbare meening. Een ty<i-
perk, dat gebaseerd is op volkomen overeen
stemming tuaschen kroon en natie.
Alle internationale overeenkomsten met
welke dit nog niet is geschied, zullen wor
den geratificeerd, andere zullen ten Uitvoer
worden gebracht, wanneer dtt paKormafl» tt
gebleven. De productiekrachten des lands
zullen met alle mogelijke middelen tot ont
plooiing gebracht en gemobiliseerd worden.
Het douanetarief voor den
uitvoer zal worden herzien.
De uitvoertaksen zullen, zoodra de finan
ciën des lands het toelaten, geheel worden
opgeheven. Dank zij het toestaan van 1 an d-
b ouwcf edieten op ruim* schaal zul
len landbouwmachines het land worden
binnengebracht. De coöperatieve beweging
zal worden uitgebreid en op autonome
grondslagen worden gesteld. De streken, die
•geregeld van overstrooming te lijden heb
ben, zullen bedijkt worden. Het spoorweg
wezen zal worden gereorganiseerd en wor
den genormaliseerd door «en autonome en
«economische organisatie, evenals de tele
graaf-, telefoon- en havendiensten.
itaiiaanache sympathieën geen geheim. Hy
verklaarde uitsluitend uit politieke overwe
gingen te hebben gehandeld.
Op het oogenblik, dat het publiek, zich
gereed maakte, de zaal te veriaten, sprong
uit de banken van het publiek de knecht
van den vermoorden gezant over de banken
der journalisten heen, snelde op de estrade
der rechtbank toe met een getrokken revol
ver loste aeven schoten op Bebi, Waarop
deze doodelyk getroffen in elkaar zakte.
Daarna richtte hij zijn wapen op den Itaa-
Iiaanfichen\Journaiist Del Vecchio, die in
Praag de Jouimale d'Italia Vertegenwoor
digt. Deze stomrineesp rek met een der ad
vocaten. Hy werd zwaar in de reohterlong
gewond.
De dienaar van den gezant werd onmid
dellijk gearresteerd. Een paniek brak uit
onder het pnbÜek-
.Ö1NNEN LAND.
BU1TENLANDSCH NIEUWS.
ENGELAND.
De toestand van den Koning. -
De toestand van den koning is eenigsain^
verbeterd, doch het gevaar is nog niet ge
weken.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Moord in de rechtszaal.
De wraak van een Albanees. j
Gistermorgen is te Praag voor de gezwot
renen het proces tegen den Albanees Bebi
begonnen, die verleden jaar den Albanee-
schen gezant Cena Beg met een revolver*
schot doodde.
Bij zijn verhoor maakte Behi van zjjn
Prof. Mr. M. W. F. Treub. J
Do uu waging van prol. uur. Mv w. 1 t
freub, ter gedegenheid van zijn 10*ten
vei jaardag, ving gistermorgen ia den Haag
aan met een, plectoügaaid in muatneni Kring
voor da leden, van deOudormaudrsraden,
waarvan, prol. Tfeub het voorzitterschap
bealeedt.
De groote zaai san de Nederlaruisctae
Handel Mij. was daiaftoe niet palmen eu
een zeer gjroot aantal fraaie bloemstukken
versierd!.
Namens den Ondernemers mad voor Ne-
dtrlandBOh- Indië bood rar, Aug. Philips,
een, bijzonder gioei geslaagd, door Bernard
van Vlijmen geschilderd, portret van don
jubilaris aam, dat bestemd is voor e«n van
de lokaliteiten van het bureau van den
Raad.
Op de receptie, die prol. Treub 's mid-
dagB in de Twee Stellen hield, wer^Wn
aangaboden een buelte, bas-amé tot plaat
sing in een openbaar gebouw. Deze buste
is vlam frappante gelijkenis. Zij is van do
zeer vaardige haul van de boeldhouwsier
treuie Maya Sergor van Panhuis, een le^r
ling© van wijlen prof. i/ouls Tuxillun ln
Berlijn.
Een gift van de Rockefeller Foundation.
Voor een phyaiologisch instituut te
Utrecht.
Naar wij vernemen, hebbeu de Trustees
der Rockefeller Foundation te Nieuw-York -
ln hun zitting vam 9 November j.l. bego
ten een bedrag van f 40U.00O beechikoaar
te atollen voor de stiehüng an een nlpuw
Physiologfedh Instituut aan de UtreAfsohe
Universiteit
Het is met ons humeur als met een
tooneelkijker, al naarmate men door de
kleine of de groote glazen staart, zwel
len de voorwerpen of krimpen ze ln.
Avonturen van den beroemden - Engelselien
detective
HERBERT PORTER.
Vrij naar het Engelach door
J. van der Sluya»
DE AMATL
De detective knikte. „Dat spreekt van-
zdlf, antwoordde hij. Ik héb over u hoo
rn» sprekeml. Over u en o var uw beroemde
j vipol. "Want als ik mij niet vergis bezit u
m Amati
E«n warme ftimlach gleed over de trek
ken van den kunstenaar. „Ja", zei hij
wchtjee. „Zij is verrokkeiijk, mijn Amati.
Als ik haar bespeé, dan voel ik, hoe
naar rum© tone©* die de dispute smart en
de hoogste vreugden kunnen inidrukken,
diiep in liet gemoed van mijn toehoorders
trillen. Mijn viool heelt maar één mede
dingster deze is in handen van de fami
lie As tor."
„Bent u in Berlijn om een concert te
geven, meneer Karet
„Ja. Ik heb een toprnée door d© V r-
eenigdo Staten gemaakt en ben sedert 14
dagen in Europa. Ik heb twee concerten
in Stockholm en ^Copenhagen gegeven en ben
nu eerst een dag of acht in Berlijn. Ook
hier ben ik, zooeif men zegt, in trek. Gis
teravond héb Ik ten bate van een liefda
digheidsinstelling gespeeld! en vanavond
ges! ik mijn gmoot oonqent in de „Phil
harmonie'". Gistere» nog, heb ik mrfj op
deze» avond), waarop duizenden weer zou
den kennis maken met mijn naam en nujn
kunst, verheugd. En nu.... nu ie er van
nacht iet» gebeurd.... iets, dat mij «oo
aangegrepen heeft, dat ik "bang ben, dat
mijn zenuwen mij vanavond de bak» zullen
zijn."
„Is er iéts onaangenaam» gebeurd?"
vroeg Mr. Porter op rustigeu Worn.
l.ets onaangenaams neem. Dat niet
bepaald. Ja... ik zou haast zeggen^ dat ik
iets gezien heb - maar wat ik vannacht
gezien heb, brengt m« door zijn onver
klaarbaarheid heelemaal van streek. Maar
ik zal u alles vertellen. Ik woon (n een
pension in de Bardenbergelrwee Ik ben
laar niet ver van de stad en toch in een
mooie en voorname en stille omgeving on
in een rustig buds. Want het spektakel in
een hotel zou mij bij mijn dagelijksche
studie erg hinderen. Het is de oude v^Ua
van een voornaam staatsambtenaar, die
door de tegenwoordige eigenares in een
s^RSton. veranderd is. D'a dame is «.elf
Treer Vermogend ep houdt het pension eigen
lijk ntoar om bezigheid te hebben en uit
liefhebberij de vefle interessante menschen.
van alle mogelijke nationaliteiteD vormen
voor haar een 'opwekkend en aangenaam
gezelschap.
Zelf bewoorit ze de drie mooiste kamers
van heffc huis op dte eerstj verdieping. Ik
had helaas verzuimd vooruit te schrijven,
dus, toet» ik eoht degen geleden in het
pension van mevrouw Valentin een kamer
probeenJe te krijgen bleen het, toen de
eigenares mij een zeer onbaatzuchtig voojfr
stel deed zij wjde iioij voor de tweeba
ken, dat ik in Berlijn bleef haar eigen
drie kamera afstaan zelf zou zij zich in
dien l|jd met het kleine kamerlja behe«f
pen. Ze is erg op mij gesteld, de oujlp
mevrouw Valentin, en - ten slotle hei) ik
hef maar aangenomen. Op die manier kre<$g
ll de beschikking over de drie moo'.ste ep
groot&ta kamers van het huis. De e»rstft
gebruik ik als ontvangkamer want ik
frrijg veel bezoek. De middëlkamer gebruik
ik als siaapkamfvr eh dte derde heb ik a)a
werkkamer ingericht.
Een ding moet ik u nog vertellen: in <^e
slaapkamer is de hooftfsoha'kelaur van het
eleotriscbe licht. Mevrouw Velent'n, die
eer eenigszins patriarchaal regiem er <jp
na houdt, 'heeft hem daar-laten aanbrengen
eu stipt en onverbiddelijk, zooals ze mjij
zelf leöhpi*» verleid©, schakelt ze eiken
nacht om twaalf uör precies- de verlich
ting ln het heele hnD uit,; want het Is
vroeger voorgekomen, dat slordige gasten
den heelen naclk hot licht hebben 'aten
branden vooral jonge studenten en vroo
lijk© Buitenlanders, die van. den nacht een
dag maakten.
Daarom draait ze hun om middernacht
om zoo te zeggen bot liobt voor den neus
uit. Ik vertel u d t uitvoerig - zooals u
merken zult niet zonder reden. Zooals ik
u al zei, moest ik gisterenavond spelen
wed op een w etóulijgiieéd6t*>noert in het
paleis van den Rijkskanselier. Mijn viool-
solo kwam laat, het was bijna het laa'aie
nummer. Daardloor was het zoowat nalf
twaalf voordat ik gespeeld had. Ik heb de
gewoonte voor ik nwet spelen niets te ge
bruiken daarom haastte ik mij. toen ik
klaar was, hong trig, maar in een tevreden
stemming naak het koude buffet, toen mij
iemand riep. Ik draalde mij om het was
prins van W dien ik drie jaar geleden
aan de Riviere heb leeren kennen. Hij
trok mij naar e«i tafel'tje toe, waaraan nog
een paar heeren zatxm. We waren spoedig
in een zeer geanimeerd gesprek
(Wordt vervolgd)