MS
L
M
IANT
Lr
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN,
N
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagei
I
Uitbreiding van de watervoorziening van de Residentie.
Wateronttrekking aan de Lek.
illngen
iwon*
m lage
G
tl <P
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK,
nieuwerkerk, C""----Z7
Chamberlain’s reis naar
Rome.
HAASTRECHT. MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
No. 19923 Woensdag 4 Januari 1939 77e Jaargang
BR1TSCH-FRANSCH CONTACT MET MUSSOLINI,
Groot belang der komendè besprekingen van
Chamberlain en Halifax te Rome.
DALADIERS BEZOEK AAN TUNIS WORDT EEN
FEEST VAN VERBROEDERING.
De Fransche premier met groote geestdrift ontvangen.
JR
E
■MB
Aanvullingswaterleiding.
i
in
Jw znak
vooi be-
i in een
uit Uw
ixom in
Door de Commissie Drlnkwatervoorzie-
v
gelijkheid, dat in den loop der jaren wa
ter aan andere gemeenten kan worden
geleverd.
Tot oriënteerlng zijn eetnige geineen
den in of nabij de Lek tusschen Lekker-
kerk en Vreeswijk.
In de rivier de Lek zijn voor de water-
handelarei
aan het L
Gewone advertentiën en ingezom
krachtige stimulans is hierbij ongetwij
feld de omstandigheid, dat binnen af-
ning Westen des Lands is o.a. het traject
tusschen Wijk bij Duurstede en Krim
pen a. d. Lek als het meest geschikt voor
winning van rivierwater tot 1 mlUloen
M3 per etmaal aangewezen
Voor een nader onderzoek bleven twee
mogelijkheden open en wel, een grond-
waterwinning aan de Lek of een rivier-
waterwinning uit de Lek.
In verband met den ontworpen aanleg
vhn wegen, waarin de toekomstige trans
portleidingen kunnen worden gelegd,
biedt een winplaats in de omgeving van
Bergambacht groote voordeelen.
Wat de winning van rivierwater be
treft, is op te merken, d.at aangenomen
DURF WERD BELOOND.
Grover mag met zjjn vrouw
Moskou verlaten.
De Telegraaf verneemt uit Ijonden dat
Brian Grover, de Ixmdensche ingenieur, na
Zaterdag te Moskou tot een boete van 15G0
roebel of één maand gevangenisstraf ver
oordeeld te zijn, wegens zich onwettig toe.
gang verschaffen tot het gebied der Sov
jets, thans in t*yheid is gesteld.
Hij was naar Rusland gevlogen om te
trachten, zijn Russische vrouw uit de han-
geschikte zijrivieren, de Emscher en de
Llppe, welke het afvalwater van bijna
het geheele Rijnlandsch—Westphaalsche
industriegebied afvoeren. Gedurende de
laatste jaren wordt de chemische sa
menstelling van het Rijnwater boven
den der Sovjets te bevrijden. Beiden zul lei
thans uit Rusland naar Engeland mogen
vertrekken.
Sedert hij Rusland vier jaar geleden ver
laten had, had Grover zyn vrouw niet meei
gezien. Herhaaldelijk stalde hij vergeefsche
pogingen in het werk om voor haar een
visum te bemachtigen, doch steeds zonder
resultaat. Tenslotte besloot hij, vliegen te
leeren; hij kocht een sportvliegtuig, waar
mede hij naar Stockholm vloog en vandaar
naar Moskou. Hij landde op 14 Nov. j.l,, nv
een gevaarlijke vlucht, ongeveer 100 K.M.
buiten Moskou en werd door de Sovjet-
autoriteiten in arrest gesteld.
Zaterdag kwam zijn zaak voor. Harts
tochtelijk deed Grover een beroep op de
rechters, hem toe te staan, zich weer met
zijn vrouw te vereenen. Hy zeide, dat het
alleen zijn liefde voor zijn echtgenoote was.
welke hem ertoe gebracht had, Rusland
zonder toestemming binnen te komen. Doch
zyn smeeken mocht niet baten en zijn ver
oordeeling volgde.
Thans is evenwel het nieuws gekomen,
dat hy met zijn vrouw in vrijheid is gestelo.
Zijn ouders, die te Londen wonen, waron
natuurlijk opgetogen en zien met verlangen
de komst van hun schoondochter tegemoet,
met wie zij nog geen kennis hebben ge
maakt.
van het vermogen als waarop door de
residentie gerekend moet worden, even
min werd In dit opzicht de Oude Rijn en
de Hollandsche IJssel geschikt geacht.
Bij dezen opzet Is voorzien in de mo-
B. en W. van 's-Gravenhage geven
overeenkomstig de conclusie van het.
rapport van den directeur der Duinwar- i
terleidlng van en, in overeenstemming
met de commissie van bijstand, den
Raad in overweging, in beginsel te be
sluiten tot het maken van een aanvui-
lingswaterleldlng, welke het water ont-
trekt aan de rivier de Lek, waarbij het
Lekwater na een nader vast te stellen
voorbehandeling wordt vervoerd naar
passing, voorlooplg nog gedeeltelijk, van 1
mag worden, dat in het gedeelte van de
Lek tusschen Jaarsveld en Krimpen aan
de Lek het rivierwater in hoedanigheid
niet verschilt, zoodat de plaatsbepaling
schouwd
Er bestaat, vooral In Duitschland, ech
ter een sterk streven om den Rijn voor
sterke verontreiniging te behoeden. Een
meenten”, Wassenaar, NV. Westlandsche
zlenbaren tijd het Rijnwater voor drink
watervoorziening van het zich naar het
Noorden uitbreidende industriegebied zal
moeten worden gebruikt.
De directeur is van meenlng, dat het
bij Bergambacht toe te staan.
Het voorloopig crediet van 75.000 is
als volgt samengesteld.
Voortzetting van de proefnemingen waterwlnplaatê is daarom gedacht aan
t x -> een punt in de orngevtng van Bergam_
bacht.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging P» looper geschiedt. Franco per post per kwataal 8.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA
bil onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onxe bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
latere 2745. Postrekening 48400.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—5 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—regels 1.55? elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Ldefdadigheids-advertentiën de helft van den pry’s.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van schede Boek
ren. Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
l„D___nden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
Prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
legen ,het contact met Mussolini te be
houden *n zoo mogelijk te verbeteren.
Aan Fransche zijde blykt duidelijk de
wensch, de Tunesische en andere vraag
stukken, welke tusschen Rome en Parijs
moeten worden geregeld, op te lossen door
direct contact en zonder inmenging of
„■hulp” van derden. Nadrukkelijk is ook
door de Fransche regeering te Londen ver
klaard, dat men geen redenen aanwezig
acht voor Chamberlain om tijdens zyn be
zoek aan Rome over de Fransch-Italiaar-
sche kwesties te spreken. Men mag zich
overigens af vragen of Mussolini er net zoo
over denkt, en of van zyn kant tijdens
Chamberlain’s bezoek de netelige kwesties,
welke thans een goede Fransch-Italiaansche
verstandhouding in den weg staan, niet
toch ter sprake zullen worden gebracht.
Londen betracht intusschen ee4- groote
gereserveerdheid over de reis van Cham
berlain en Halifax. De verwachting lijkt
gewettigd, dat een bespreking van het
Spaansche vraagstuk en de algemeene
Europeesche politieke problemen de voor
naamste aandacht van Chamberlain zullen
hebben. Hoewel er geen sprake kan zijn van
een terugkeer naar een Stresa-front, aan
gezien van Mussolini niet meer kan wor
den verwacht, dat hij zich als in 1935 met
betrekking tot Oostenrijk tegenover
Duitschland zal stellen, en hoewel er ook
geen aanwijzingen voor zijn dat Londen en/
of Parys een dergelyke frontvorming tegen
het Derde Rijk op het oogenblik wenschely^
achten, zou toch een verzwakking van de
as RomeBerlyn de positie van de entente
cordiale onmiskenbaar verbeteren. Een der
gelyke politieke ontwikkeling ware niet
door middel van intrigues, doch slechts
langs reëelen weg te bereiken, en wel door
Italië onafhankelijker te maken ten opiich-
te van den as-partner. Voor het behoud van
den vrede in Europa en voor een ophelde
ring der politieke atmosfeer is de medewer
king van Italië van groote waarde, zooals
te München gebleken is. Aangezien het er
thans om gaat een nieuwe crisis en een
tweede München zoo mogelijk te voorko
men, zullen de besprekingen van Chamber-
lain en Halifax te Rome voor de politieke
ontwikkeling in de nabije foekomst van
groote beteekenis zyn.
rijkskundige15 politieke en menschelyke
scheidenheid en in zijn materieele en mo
re. Ie eenheid.”
Daladier sprak van den geest van broo
derschap, vrijheid en samenwerking, die de
verschillende rassen tot aaneensluiting
heeft gebracht en de eenheid van het Fran
sche ryk heeft gesmeed. „Men moet ver
trouwen stellen in de menschen, opdat zij
door hun gemeenschappelijke krachts
inspanning een nieuwe orde zullen schep
pen. Die taak is de uwe. De tyd is geko
men om op onverwoestbare wijze de een
heid van Frankrijk en het ryk ba bezegelen.
Overweegt met helderen blik uw vermo
gens, uw behoeften, voert uw productie
vermogen op alle gebieden op tot een maxi
mum, ontgint vurig er. snel alle bjj u bp
rustende rijkdommen. Aan dat groote werk
wil Frankrijk met al zyn krachten werken
Het brengt u orde en discipline, die de vei
ligste en doeltreffendste bescherming zijn
tegen het brute geweld’en de tyrannic. Het
brengt u zyn eigen ervaring, broederschap
en vrijheid. Het heeft de kracht uw veilig
heid te verzekeren.”
„De Tunesiërs”, aldus vervolgde Da-
ladier zyn rede, die telkens door lang
durig applaus werd onderbroken, „we.
ten, dat de macht van Frankrijk onover
winnelijk is. Zy weten, dat dit vreed
zame, rustige land, dat zeker is van zijn
kracht, in staat is het hoofd te bieden
aan alle aanvallen en gevaren. Frankrijk
zal nooit toestaan, dat het onder een of
ander voorwendsel wordt afgewend van
zijn doel, van het door onze oude Fran
sche Tunesiërs ingezette streven. Op
dezen Afrikaanschep grond moet een
menschelyke gemeenschap worden ge
schapen gelijk aan de Fransche gemeen
schap, bezield door dat universeel»
ideaal, dat alleen de wereld kan behoe
den voor de slavernij, omdat het berust
op de eerbiediging van alle geestelijke
waarden.
Daladier eindigde zyn rede met den bcy
en de bevolking dank te zeggen voor „dezen
schitterenden dag”.
in Spanje van meer onmiddellyk belang
voor Italië was dan Tunis, Dzjiboeti of
een der andere eischen, welke door de
ItaliaanscJ’P pers naar voren zijn ge
bracht.
Het is duidelijk, dat de Italiaansche re-
geering groote zorg heeft over de kosten
aan geld en materieel, die al even hoog
dreigen te worden als de lasten van den
Abessynschen oorlog. De burgeroorlog
heeft reeds veel meer menschen gekont.
Mussolini oordeelt, dat deze opoffering een
niet te hooge prys zal zyn voor het toege
nomen prestige van het fascisme, maar in
dien de overwinning nog langen tyd wordt
uitgesteld, dan mag men zich met recht
af vragen, of het sop de kool nog waard is
het bestaande zuiveringsbedrijf met toe-
pusamg, vuunuupig uug gvuevivr-
de infiltratie-drainagemethode In de
duinen, en zij stellen den Raad voor
7-5.000 voor voortzetting proeven
en ter nadere uitwerking van het geheele
plan en het voortzetten van de proeven va» een rivierwaterwinning feitelijk be-
heerscht wordt door het meest gunstige
tracé van de transportleidingen.
Als plaatsbepaling van de toekomstige
sche Regeerlng, om een wettelijke rege-
1” XI7 iy-™ -“S .r. x.Cv xCVên. te ïvcpcu LV1 vwurko-
voorzienlng practisch ongelimiteerde hoe mlng van verontreiniging van het Neder-
veelheden bruikbaar water aanwezig landsche oppervlakte-water en In‘het
,wx w- bijzonder wat betreft den Rijn en de Lek.
Grondwater of rivierwater-
Na de voor- en nedeelen van grond
en rivierwaterwinning te hebben opge-
somd, geeft de directeur enkele algemee
ne beschouwingen over water uit de Lek,
waaruit blijkt, dat uit deze rivier tot in
verre toekomst een overvloed van water
beschikbaar Is.
Hoedanigheid van het water.
De chemische samenstelling van het
t Rijnwater Is van nature zeer gunstig
voor waterleldingsdoeleinden. De gevol
gen van de menschelijke samenleving
hebben de hoedanigheid, zoowel in che
misch als in hygiënisch opzicht, eerder
ongunstig beïnvloed.
De chemische verontreiniging geschiedt
Het Spaansche vraagstuk
aan de orde.
Officieel wordt thans uit Rome medege
deeld, dat de Britsche minister-president
en de minister van buitenlandsche zaken
in den middag van den llden Januari met
een extra trein te Rome zullen aankomen.
Chamberlain en Halifax zullen in de villi
Madama logeeren Nog denzelfden dag wo’
den zij door Mussolini ontvangen en des
avonds biedt, de Duce in het Palazzo Ve
nezia een maaltyd aan.
Op 12 Januari zullen de gasten kransen
neerleggen op de koningsgraven in het
Pantheon en op het graf van den Onbeken
den Soldaat. Vervolgens worden zy door
den koning-keizer ontvangen, die te hunner
-eere e’Ti noenmaal aanbiedt. Des middag.-
wonen Chamberlain en Halifax een uitvoe
ring van de fascistische jeugdorganisaties
op het Forum Mussolini bij, waarna in de
koninklijke opera een gala-voorstelling
volgt. Ciano biedt daarna een maaltyd aar.
Des Vrydagochtends brengen de staatslie
den een bezoek aan het Vaticaan en in den
middag worden de autarkieëntentoonstel-
ling en de tentoonstelling voor den kolonl-
satie-arbeid bezichtigd. De gouverneur van
Rome houdt dan een ontvangst op het Ka-
pitool. Des avonds biedt de* Britsche am
bassadeur een maaltyd aan. Zaterdagmid
dag vertrekken de gasten.
Spanje op den voorgrond.
De Romeinsche correspondent van de
„Times” merkt naar aanleiding van het
hierboven gepubliceerde programma op, dat
het niet anders melding maakt van ont
moetingen tusschen Mussolini en Chamber
lain dan opden eersten avond, maar het is
duidelyk. dat ook verder gelegenheid ge
noeg zal worden gevonden voor andere ont
moetingen.
De zekerheid, dat het Spaansche
vraagstuk een groote plaats zal inne
men in Chamberlain’s besprekingen,
moet ir verband gebracht worden met de
hardnekkigheid van den republikein-
schen weerstand in Spanje. Een gezag
hebbend woordvoerder van de Italiaan
sche regeering verklaarde onlangs, dat
een spoedige liquidatie van den oorlog
goulmh e courant:
I
Daladier is Dinsdagmorgen, na onderweg
een bezoek te hebben gebracht aan
Corsica, in de oorlogshaven van Tunis
Bizerta, aan land gegaan. Evenals op Cor
sica is hjj op Afrikaansch gebied met en
thousiasme begroet door do bevolking.
Naar aanleiding v>n Gayda’s artikel in de
Giomale d’Italia, Waarin deze gezaghebben
de en goed geïnformeerde Italiaansche
journalist verzekerde, dat Italië geen ter
ritoriale aspiraties heeft ten aan zien van
Fransch grondgebied, wezen wy er reed*
op dat de mogelijkheid niet uitgesloten i?,
dat men aan officieele Italiaansche zijde
met de opzet had een zooveel onrust en be
weging wekkende campagne te ontketenen,
als in het leven Is gekomen na de uitroe
pen „Tunis”, „Corsica” en „Nizza” in i.
Italiaansche Kamer tydens de rede van
minister Ciano over de Italiaansche buiten
landsche politiek. In dit veroand ge>eft de
houding, welke de Engelsche pers in deze
aangelegenheid aanneemt, te denken, aan
gezien men in deze pers by herhaling de
verzekering ontmoet, dat over Italiaansche
wenschen ten aanzien van Dzjiboeti, het
Suez-kanaal en andere kwesties zeker te
praten valt, mits dit geschiedt langs de
officieele kanalen en zonder begeleiding
van een lawaaiige persoorlog.
Wanneer maar, zoo meenen deze Engel
sche bladen, de rust terugkeert, zal ook
Frankrijk wel bereid blijken concessies te
doen. Deze zouden weliswaar geen afstand
van grondgebied inhouden, maar op andere
wyze kan men van Britsche en Fransche
zyde aan Mussolini in vele opzichten tege
moet komen. De Engelsche bladen spreken
daarby van een vergrooting van den Itv
liaanschen invloed in het beheer van het
Suez-kanaal en achten financieels en eco
nomische concessies ter aanzien van het
Suez-kanaal en de spoorlijn Dzjiboeti—
Addis Abeba niet ónmogelijk.
Parys heeft ook welbewust de deur open
gelaten voor verdere besprekingen. Men
heeft Francois Poncet niet van Berlijn
naar Rome gezonden, om hem vandaar ter
stond weer terug te roepen. Integendeel,
in verband met de andere problemen, wel
ke op de Europeesche politieke agenda
voorkomen in Midden- en Oost-Europa
is er voor Londen en Parys veel aan ge-
zy zich nauwer dan ooit verbonden voelt.
I Hij herinnerde eraan, dat in den wereld-
oorlog 45.000 Tunesiërs op het veld van
eer gevallen zyn voor de verdediging van
den grond, die zy als den hunne beschouw
den en voegde hieraan tee, dat, „als in
September de wereldvrede niet zou zijn ge
red, de zonen en broeders van deze heiden
bereid geweest zouden zyn, voor hetzelfde
ideaal en onder dezelfde driekleur te ster
ven De geheele bevolking van Tunis heeft
dan ook getrild van verontwaardiging toen
werd vernomen, dat men het lot van dit
land wilde regelen alsof hier sprake wa’
van een achterlijken volksstam, of van een
wilden uithoek van Afrika.”
Des avonds werd ter eere van Daladier
een banket gehouden in Hotel „Majestic”.
De premier heeft hierby een rede uit
gesproken en o.a. het volgende gezegd:
,,de blijken van trouw en aanhankelijk
heid, die de volken van Tunis, Algiers en
Marokko in den jongsten tijd aa11
Frankryk hebben gegeven konden niet
onbeantwoord blijven. Een Fransche
boodschap van vriendschap kan he“t
beste worden uitgesproken in de stad
Tunis, niet alleen omdat Tunis evenals
Algerije en Marokko de hechte basis is
van ons ryk, maar ook vooral omdat
Tunis het groote grensgebied is van ons
Noord-Afrikaansche blok.
Wy Franschen hebben niet de gewoonte
onze oogen te richten op wat ligt aan gene
zyde van de perken die door de geschiede
nis zijn gesteld. Van hier, uit Tunis over
zien wy met een oogopslag heel Noord-
Afrika van Agadir tot Gabes met zijn acht
tien millioen menschen in heel zyn aara- -
]^[et moeite baande de auto van Daladier
zich een weg door de reusachtige
menschenzee toen de premier Dinsdagmid-
ag langs den 4 k.m. langen boulevard
Gambetta naar de officieele tribune reed,
vanwaar hy den troepenschouw zou bjjwo-
ne”; ÖHdanks de sterke afzetting drong het
Publiek in zijn geestdrift zoo op, dat de
auto van den premier slechts zeer langzaam
kon ryden.
Het gejuich der menigte was ontzaglijk.
kens werd de Marseillaise aangeheven
Militaire vliegtuigen vlogen in formatie
Oven den boulevard. De troepenschouw
duurde een uur en wekte groote geestdrift
oy de ruim honderdduizend Tunesische be
langstelenden, die waren toegestroomd. Om
zeven uur was de revue geëindigd. Nog
hartstochtejyker dan tevoren juichte de be
volking den premier toe, toen hjj het ter
rein verliet. -
Een kwartier later ontving Daladier
et „Maison de France” delegaties van de
unesische en de Fransche bevolking, a18-
mede van de Britsche kolonie.
Goudiani, vice-president van den Grooten
ad van Tunis, stelde de leden van de
J’ransche afdeeling van den raad aan Da-
adier voor. Hjj verzekerde, dat de Fran
se en en Tunesiërs, broederlijk vereenigd
in un liefde voor het moederlnd, eensge-
Z|n tegenover de onbeschaamde eischen
van buitenaf een hooghartige en definitieve
weigering stellen.”
Chenik, de president van de Tunesisrtc
atdeehng van den Grooten Raad, gaf de
™r“l‘er>ng van de aanhankelijkheid van de
Liineaische bevolking jegens de natie welke
het protectoraat uitoefent, met welker lot
aan de Lek met onderzoekingen hierom
trent door het Rljksbureau voor Drink
watervoorziening gedurende ruim 1 jaar
f 15,000.
Het vaststellen van het tracé van de
transportleidingen van de Lek naar Den
Haag. Opmetingen ter plaatse voor de
vele zinkers; teekenwerk, grondonder
zoek voor eventueele fundeering van lei
dingen 22.000.
Plaatsbepaling van de watervang aan
de Lek; orlënteerlng omtrent terreinen,
besprekingen met autoriteiten.
Ontwerp gebouw met machines. On
derzoek omtrent arbeidsinstallaties, eigen
opwekking of aankoop van energie Ont
werp voor filterlnstallatie en waterhel
der 15.000.
Ontwerp dulninstallatie 3000.
De nieuwe waterwinplaate. *n hoofdzaak door de betrekkelijk onder-
In het rapport van don directeur der
Duinwaterleiding wordt er de aandacht
op gevestigd, dat het platteland van
Zuld-Holland geen kans biedt op het
vinden van een brulkbaren watervahg
van het vermoeen als waaron door de 1 7 - 7-
dien bedreigd door de kalimijnen in den
J Elzas.
In het algemeen kan echter gezegd
worden, dat het Lekwater in zijn tegen
woordige samenstelling gedurende het
overgroote gedeelte van het Jaar, na een
goede zuivering, als zeer geschikt voor
I waterleidlngdoelelnden moet worden be-
Tot orlënteerlng zijn eenige gemeen- -J
ten genoemd, welke mogelijk voor water-
levering van de N.W.L. in aanmerking
komen, n.l. Gouda, Stichting „De Elf Ge
meenten”, Leiden, Stichting „De 10 Ge-
WnssATiaar NV WacHc
lUL-UUlCU ¥V cia&CTLUcU 1N .V W
Drinkwater Mij., Delft, Voorburg c.a.
Tenslotte kwam alleen het gebied der
groote rivieren practisch In aanmerking.
De directeur is daarom van oordeel, dat
de N.W.L. haar waterwinning moet vin- J
ook noodzakelijk ls voor de N^jerlan^2
«jziRn TSorrnnvlrsn' aam M.nxxAi>4«._ -
ling in het leven te roepen ter voorko-
LG.
RM
