linghuis
UIMING
BS
ordeel
I
MNT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
GOUDA,
NIEUWERKERK,
I Dit blad ver&chijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Weermacht deel der natie.
xedipl. Leerarei,
14.
CHAMBERAIN’s REIS NAAR ROME.
Zal hö Mussolini een „premie” aanbieden
MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
r
Britsch schip in brand.
No. 19928 Dinsdag 10 Januari 193977e Jaargang
BERGAMBACHT, BERKBNWOÜDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP. GOUDERAK. HAASTRECHT. MOORDMXTn\ -
ed. Modevakbon^
upeuse, Leerares i
Versterking der
Amerikaansche defensie.
De nieuwe grenslijn
bij Munkacs.
uichting.
STREKT bieden v-jj
OFITEEREN raden
n.
H sche bladen weten te berichten zou minis-
kan instemmen
Uw znak
ivoor be
lt in een
I uit Uw
arom in
Nederlandschen stam en zelfs ingezete-
van gerechtigheid te zijn in handen der
M
dat dit veroorzaakt is door moeilijkheden
in de ruilovereenkomst met Brazilië. Bij
gevolg zal voor het eerste kwartaal van
1939 slechts i van de normale hoeveel
heid koffie voor verkoop aan het publiek
gebrand worden.
richt.
Deze historie onzer heldendaden te
land strekt zich uit tot in een grijs ver
leden, waarin inval op inval, veldslag op
soliede Boek
r de plaatsing
Advertentiën kunne
handelaren,
aan het Bureau z£_
Gewone advertentiën en ingezonden
macht in den loop der tijden is verricht,
behoeft slechts het standaardwerk van
1 na te slaan om uit de vier
deelen daarvan de overtuiging te putten,
hoe „Neerlands heldendaden ,te land”
111 ÖU11JU., iu upuiiciuig
en in bloed hebben bijgedragen tot het
aaneen smeden, louteren, verstevigen en
Bezorgdheid voor nieuwe
Jodenvervolgingen in Duitschland.
De „Daily Telegraph” meldt uit Berlijn,
dat gevreesd wordt, dat een nieuw tegen
de Joden gericht offensief op groote schaal
wordt voorbereid Het doel schijnt te zijn
het proces der emigratie te versnellen door
de positie van individueele Joden nog on
draaglijker te maken dan zij thans is en
daarom de openbare meening in de wereld
te brengen tot een sneller actie.
Met dit doel zijn, aldus het blad, een
aantal Joden, die in de oogen der autoritei
ten traag zijn geweest bij het onder oogen
zien van mogelijkheden voor emigratie, In
'de laatste dagen gearresteerd. Veel staat-
looze Joden zjjn eveneens in hechtenis ge-
nomen.
tteloofd wordt, dat dit slechts een begin
is. Volgens betrouwbare inlichtingen heb
ben plaatselijke nationaal-socialistische lei
ders lijsten opgesteld van welgestelde Jo
den, die in den loop van deze week moeten
worden gearresteerd. Zij zullen niet wor
den losgelaten dan voor hun vertrek uit
Duitschland.
Herdenking heeft ook beteekenis
voor het heden.
Zwaard van gerechtigheid.
Gisteravond heeft de commandant van
het veldleger, luitenantegeneraal J. J. G
i van Voorst tot Voorst, voor de
N.C.R.V. een rede gehouden ter herden
king van den dag waarop voor 125 jaar
de Koninklijke landmacht in haar ge
heel werd opgericht.
De commandant van het veldleger
sprak als volgt:
Wie zich zet tot het herdenken van
hetgeen door de Nederlandsche weer-
wuurueiuK neuuen gesurru voor ue moei- macht in rlen Inon der tilden is verricht,
lijkheden met de Vereenigde Staten en
MOEILIJKHEDEN IN
DUITSCHLAND.
Zoowel op politiek als economisch
gebied.
Tsjechen op te werpen. Hitler wilde tenslot
te weten, hoe Polens houding zou zijn in
geval van verwikkelingen in de Middelland-
sche Zee. Kolonel Beek zou op dit punt zyn
moreele solidariteit met de as-machten
hebben bevestigd, zonder zich verder op dit
gevaarlijk gebied te wagen,
Dit probleem, aldus Beek, interesseert
ons niet rechtstreeks.
Munkacs en
Tsaar Peter de Groote weer in eere.
De Sovjets rehabiliteeren hem.
Naar het Russische blad „Wetachemaja
Moskwa” mededeelt, zal het in 1878 te Pe-
trosawodsk onthulde bronzen gedenkteeken
voor Tsaar Peter den Grooten, dat tijdens
de jongste Russische omwenteling verwij
derd werd, wederom in een openbaar park
worden opgesteld. Het stedelijk bestuur
heeft daartoe een desbetreffend besluit ge
nomen. Het is opmerkelijk, dat thans weder
de nagedachtenis van een Tsaar in <ie
Sovjet-Unie wordt geëerd. Dit is het gevolg
van het streven by dq Sovjet-Russische
autoriteiten, om de verdiensten van groote
veldheeren 'en ook eenige tsaren in de ge
schiedenis ^van het Russische rijk tot naar
recht te laten komen.
Zooals bekend, werd ook in een Russische
film over het leven en de arbeid van Tsaar
Peter den Groote diens organisatorisch en
baanbrekend werk geprezen. Deze rehabili
tatie komt dus niet geheel en al als een ver
rassing.
Een me&ewerker, die onlangs in
Duitschland verbleef, laat in de „Times”
een uitvoerige studie verschijnen over de
blnnenlandsche toestand in het Rijk.
Uit die studie blijkt, dat de huidige
geestesgesteldheid in Duitschland zeer
wordt beïnvloed „door sommige min of
meer bestendige factoren, als de vijan
dige gezindheid van katholieken en pro
testanten wegens de nationaal-socialis
tische politiek op godsdienstig gebied, de
wrok van de intellectueelen ten over
staan der onderdrukking van kunsten
en wetenschappen aan de politiek, de
ontevredenheid ^ran de landbouwers.”
De werkgevers staan vijandig gekant
tegen een regiem dat meer en meer anti
kapitalistisch wordt; terwijl de arbeiders
ontevreden zijn ovet de afschaffing van
hun syndicaten en over hun lage levens
standaard.
Verder is onder de gansche bevolking
de ontstemming gestegen, wegens het
gemis aan sommige voedingswaren en de
mindere kwaliteit van talrijke produc
ten, vooral kleeren.
Er zou ook een groote ontevredenheid
heerschen over de nationaal-socialisti
sche partij, in het bijzonder over talrijke
leiders, die niet op de hoogte bleken van
hun taak. t
Te veel bestellingen van regee-
ringswege.
Het versnellen van het rhythme, der
bewapening en de gedwongen arbeid aan
de vestingwerken tijdens de Tsjecho-
Slowaaksche crisis, hebben ook het land
bouwbedrijf in talrijke takken van de
nijverheid ontwricht; en dit heeft zoo
wel voor de arbeiders als voor de fabri
kanten groote moeilijkheden meege
bracht.
Zoo verklaarde de bestuurder van een
groote staalgleterij, dat hij veel meer be
stellingen had dan hij het wenschte.
Geen fabrikant wenscht bestellingen
voor vier jaar ver, en die toestand wordt
nog erger, wanneer men weet, dat 50 pet.
van alle bestellingen aan de Duitsche
nijverheid van de rijksregeering uitgaan.
In de landbouwnijverheid stijgt de ver
houding zelfs tot 80 pet.
Dit wordt te hachelijker, wanneer men
weet dat de financieele toestand van de
rijksfinanciën ernstige bezuinigingen
vergt; terwijl anderzijds het Arbeids
front een verhoogïng van de loonen
eischt.
Een incident tusschen Hitler
en Göring?
Diepe meeningsverschillen.
Volgens het blad „Reynolds” zouden
niet alleen economische en financieele
maar ook politieke moeilijkheden zijn
gerezen.
Onder de nationaal-socialistische lei
ders zouden diepe meeningsverschillen
heerschen. Eenerzljds staat Hitler, ge-
onder leiding der Oranje’s, een werk- en een s c h 11 d te vormen tegen hetgeen
zaam aandeel hadden in de krijgsver- ons zou kunpen bedreigen een zwaard
'ANJES
JEN
NISDABHLS
N BLIK EN GLAS
•RTEN NOTEN
FRUITMANDEN,
p concurreerende prijza
lithandel
:ld,
TET EFDON .TUI
somt en wanneer men het vastbesloten ziet
zyn actieve medewerking te verleenen tot
de verwachte overwinning, waarvoor het
zich zoo duur mogelijfc zal laten betalen?
Dat is het, wat het vraagstuk voor ons,
nationale Franschen, zoo moeilijk maakt.
Wy wenschen van ganscher harte, dat
Franco zal winnen, maar wy willen niet, dat
hij zijn succes verschuldigd zal zijn aar
Italië, waarvan wij thans maar al te goed
de- begeerigheden naar de groote Middel-
landsche Zee-routes kennen.
De „Ordre” wijst erop, dat de niet-inmen-
gingspolitiek niet kan verhinderen, dat
Italië en Duitschland tot interventie oj.
groote schaal in Spanje overgingen, het
geen gevaarlijk is voor de toekomst van
onze belangen in de Middellandsche Zee. Er
blijft voor Chamberlain niets anders over
dan Mussolini aan te sporen zich te houden
aan de bepalingen van het Londensche ac
coord en de Italiaansche divisies uit Spanje
terug te trekken.
Chamberlain en de Spaansch? kwestie.
Burggraaf Cecil, de hertogin van Atholl
en ruim 400 gedelegeerden van den bond
voor een internationale vredescampagne,
zyn Zaterdag in optocht naar Downing-
street te Londen getrokken. Zij hebben op
het departement van Chamberlain een reso
lutie overhandigd, waarin den premier ver
zocht wordt by de besprekingen te Rome
duidelijk te maken, dat de vriendschap met
het Britsche volk niet verzekerd kan wor
den, zoolang de inmenging in den Spaan
schen oorlog voortduurt. Voorts wordt in
de resolutie aan Chamberlain verzocht,
geen rechten van oorlogvoerende toe te
kennen aan Franco en Britsche schepen te
beschermen, die wettigen handel dry ven
met Spanje.
zou zyn. Ieder, die dergelyke onware ge
ruchten heeft verspreid, zal streng gestraft
worden.
Reuter seint uit Praag: Tsjecho-Slowa-
kije en Hongarije zijn overeengekomen het
grensincident van de vorige week te rege
len door instelling van een neutrale zone
in den sector van Munkacs.
De „Rimutaka” met 286 passagiers
aan boord en varende in den Stillen
Oceaan bij Nieuw Zeeland.
Volgens te Londen ontvangen draadlooze
berichten is aan boord van het Britsche
schip „Rimutaka” groot 16.600 ton in het
zuidelijk deel van den Stillen Oceaan, vier
dagreizen van Nieutfr Zeeland verwyderd
brand uitgebroken.
Aan boord van het schip bevinden zich
286 passagiers. Het Amerikaansche schip
„Yom Schischi” dat nog driehonderd zee
mijlen van de „Rimutaka” is verwijderd,
stoomt in de richting van het brandende
schip.
(idlimiE COURANT.
Tekort aan koffie in Duitschland.
Reuter seint, dat in vele gevallen de
winkels geen voorraden koffie meer heb- -
ben en den huisvrouwen, moest medege- nen van stad tot stad met Gods hulp en kunnen voldoen aan zijn primaire taak
deeld worden, dat voor Woensdag geen *-•- --- -> -*--- --
nieuwe voorraden zouden aankomen. De 2.
offïeteele verklaring voor het tekort Js, richtingen.
Plannen voor twee groote en snede
slagschepen gereed.
Volgens de New-York Times is het de
partement van marine thans gereed geko
men met de plannen voor twee slagschepen
welke grooter en sneller zullen zyn dan de
thans bekende. Deze plannen zullen aan het
Congres worden voorgelegd. Op het defen-
sieprogram voor 1940 komen posten voor
voor twee schepen van 45.000 ton, bewa
pend met 9 kanonnen van 16 duim, en eer.
snelheid van 30 tot 33 knoopen.
Volgens niet-officieele ramingen zuilen
de slagschepen van 90 tot 110 millioen dol
lar het stuk kosten. Het blad verklaart
evenwel, dat schepen van deze tonnage niet
kunnen worden gebouwd op grond van de
door het laatste Congres aangenomen bepa
lingen, tenzij de president bepaalt, dat de
bouw van dergelyke schepen in het buiten,
tand zulk een bouw voor de Vereenigde
Staten rechtvaardigt. Men gelooft, «jat de
president dit wil doen.
Men verwacht, dat Roosevelt, met het
doel de landsverdediging te versterken, o.a.
zal aanbevelen de orders voor vliegtuigen
voor leger en vloot in het komende belas
tingjaar te verviervoudigen, voorts de te-
ADVERTENTIEPRUS: Udt Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgfcring)
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en dén bezorgkring:
15 regels 1.55. elke regel meer 0.30 Advertentiën. in het Zaterdagnummer 20
byslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
'e^tiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van s
Advertentiebureaus en onze ageftten en moeten daags vóór
Jureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
2. ‘.sntiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
genwoordige sterkte van de luchtmacht var
het leger (20.000 man) te verhoogen tot
60.000 man en jaarlijks 20.000 vliegers o'
te leiden.
HET OEKRAINSCHE“
VRAAGSTUK.
Hitlers onthullingen.
De Parysche bladen wijden uitvoerige
artikelen aan het onderhoud van kolonel
Beck met Hitler. Uit goede bron wordt
dienaangaande medegedeeld, dat Beek bU
den aanvang der conversatie onmiddellyk
het Oekrainsche vraagstuk op het tapijt
bracht. Hij wenschte zoo spoedig mogelijk
daaromtrent de ware doeleinden van Hitler
te kennen.
Deze antwoordde met algemeenheden,
daar hij wenschte, momenteel zijn bezoeker
te ontzien, aangezien Polen door Hitlers
plannen in de Oekraine rechtstreeks is be
dreigd. Beck had den indruk, dat het
oogenblik voor de verwezenlijking van het
Duitsche plan nog ver af is. Duitschland
zou het op de welvarende streken van de
Russische Oekraine en niet zoozeer op het
minder rijke gebied van Poolsch Oekraine
gemunt hebben. Hitler gaf te verstaan, dat
hij erop rekende, dat hij Polen niet op zijn
weg zou vinden, wanneer hy tot de daad
zou overgaan!
De kwestie van Danzig en den Corridox
wenscht Hitler definitief in de komende
lente te regelen. De stad Danzig zal zonder
meer ingelijfd worden! Reeds thans zijn de
nazi’s heer en meester van de stad en van
de haven. Om de annexatie te voltooien,
moeten alleen nog enkele Poolsche ambte
naren heengaan en ook de Hooge Commis
saris van den Volkenbond. Dit zal automa
tisch gebeuren indien Polen in de „rege
ling” toestemt, want de commissaris werd
slechts door den Volkenbond naar die stad
gezonden om er de belangen van, Polen te
behartigen. Van Frankrijk of Engeland ver
wacht Berlijn geen tegenstand.
Wat de Corridor betreft, was Hitler niet
minder duidelyk: Oost-Prulsen kan ónmo
gelijk langer gescheiden blijven van het
Ryk. De Führer verwerpt elke transactio-
neele oplossing, al% het ontwerp van een
Duitsche autostrade door den Corridor.
Men denkt te Parijs, dat Beck Hitlers eisch
heeft aanvaard.
Het gesprek liep ook over den toestand
der Tsjechen in het door Polen ingelijfdi
gebied Teschen. Hitler klaagde over het op
treden der Poolsche ambtenaren en bleek
bij die gelegenheid zich, als beschermer der
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent; overal wwr de
i bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA.
bil' onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
f Interc 2745. Postrekening 48400.
ter-president Chamberlain voornemens zijn
Mussolini een „premie” aan te bieden voor
het terugtrekken van de vrijwilligers uit
Spanje. Indien de Duce erin zou toestem
men het Britsche plan te aanvaarden, dar
zou Chamberlain bereid zyn Italië economl-
schen en financieelen steun te verleenen.
Chamberlain zou ook een wapenstilstand
in Spanje voorstellen, gevolgd door bemid
deling tusschen beide partyen. Chamberlain
zou echter in geen geval erin toestemmen
Franco de rechten van oorlogvoerende te
verleenen.
Te Rome zou men van meening zyn dat
de ontwikkeling in Spanje snel tot een wa
penstilstand zal leiden. Ondanks het feit,
dat Frankrijk geen bemiddeling van Cham
berlain in het geschil met Italië wenscht,
hoopt men te Rome nog altijd, dat de Brit
sche premier den weg zal weten te berei
ken voor een gunstige behandeling van de
Italiaansche eischen.
irr IIt A A T»T\T?imii Omtrent de a.s. Britsch-Italiaansche be
ll WAAKDEVU1 sprekingen schryft Bailby in „Le Jour”.
De op zoo edelmoedige wyze door Cham
berlain voorgestelde Britsch-Italiaansche
overeenkomst had op een normale wijze een
I einde moeten maken aan het schandaal der
j| inmenging in Spanje.
Hier zyn wy echter wel verplicht ge
trouw aan de waarheid te blijven door te
constateeren, dat Italië zyn handteekening
heeft verloochend. Wat heeft het in feite
voor nut, dat het voor het uiterlijk 10.000
man terugroept, wanneer het aan het Cata-
I laansche front effectieven achterlaat, waar
van het met welbehagen de heldendaden op-
En tot de vorming, niet van een zwak,
door het goeddunken of de genade van
zien te Kon; geoaan en vernet ae zaai. anderen geduid rijk, maar tot een staat,
De „Reynolds” schrijft dat ambassa- die. als een vaste hoeksteen van Noord-
deur Dleckhoff stellig niet naar Was- westelijk Europa sedert eeuwen, is opge-
hington zal terugkeeren en dat dr. Göb-
beis, die plots „ongesteld” is geworden, 1
geen propaganda-minister zal blijven.
Hij zou minister worden van nationale
opvoeding.
neersenen. üienerzijus staat mtier, ge- l “vu ,v
steund door Von Ribbentrop en Himmler
(hoofd van de Duitsche politie) en an-
derzijds de groep Göring—Schacht.
De meeningsverschillen zouden zijn
verscherpt, tengevolge van een incident,
dat zich heeft voorgedaan bij de terug
keer van ambassadeur Dleckhoff uit
Washington.
Hitler zou zijn ambassadeur verant
woordelijk hebben gesteld voor de moei
lijkheden met de Vereenigde Staten en t- -
halsstarrig hebben geweigerd in te gaan prof. Bosscha
op een aanbod van Von Ribbentrop, naar deelen daarva
Washington te vertrekken om te pogen hüê „Nccïlnüus »iciuca,u4uach
de zaak bij te leggen. J naast die ter zee, in strijd, in opoffering
En daar Göring. gesteund door dr. 1
Schacht, zich verzette tegen het sturen 1 ------
van een officieele protest-nota naar 1 behouden van het volk van Nederland.
Washington, zou Hitler geweldig tegen
Göring uitgevallen zijn. Göring voelde - -
zich te kort gedaan en verliet de zaal, j anderen geduld rijk, maar tot een staat,
De geschiedenis echter van de Konink-
lijke landmacht onzer dagen, hoewel
nauw verwant aan die uit de tijden der
republiek, begint met het instellen van
het Koninkrijk, na het herwinnen onzer
onafhankelijkheid.
Bij de herdenking, zooals deze bij alle
vijf en twintig er bij betrokken korpsen
geschiedt, gaat onze gedachte derhalve
uit naar het herwinnen onzer onafhan
kelijkheid.
Deze herdenking heeft echter ook be
teekenis voor' het heden en niet alleen
voor wat deze korpsen zelf betreft, maar
ook voor het Nederlandsche volk.
De weermacht toch, is geen op zich
zelf staande instelling, maar vormt een
integreerend, een levend deel van de na
tie. En de Koninklijke landmacht in het
bijzonder is in den loop der 125 jaren,
waarin zij bestaat, te sterker verbonden
aan en ?ervlochten met ons volk in ax
zijn geledingen, naarmate de llchtlngs-
sterkte toenam, de persoonlijke dienst
plicht meer persoonlijke offers vroeg en
de aanvoering in het oorlogsleger meer
en meer in handen van den reserve-offl-
vler en de dienstplichtige onderofficie
ren kwam te liggen.
Zoo ooit, dan erkent en gevoelt in onze
tijden het overgroote gedeelte van ons
volk bestaansrecht en bestaansredenen,
ja, de verheven roeping der weermacht,
leaexx, waarin mvai op uivar, veiusiag up Met rassche schreden is daarbij alom
veldslag, beleg op beleg in verschillende de overtuiging doorgedrongen, dat in het
tijdperken, dus als het ware periodiek, op bijzonder het veldleger, door scholing,
elkaar volgden en waarbij naast huur- oefening en uitrusting en niet het/minst
legers uit den vreemde, regimenten van door sterkte en moderne bewapening
Nederlandschen stam en zelfs ingezete- door den geest die een leder bezielt, moet
Neutrale zone tusschen beide landen
Voorstellen om Tsjecho-Slowakije
1 Ungvar af te staan in ruil
voor 25 dorpen.
Praag ontkent militaire maatregelen.
De Hongaarsche en Tsjecho-Slowaakschf
deskundigen, die te Munkacs in gemengde
commissie vergaderen, om het jongste in
cident te regelen z(jn tot een overeenstem
ming gekomen over het afpalen van een
ideuwe grenslyn. Deze iyn zaI buiten de
heuvels, welke Munkacs beheerschen, loo-
pen. Bovendien zal voorloopig een neutrale
zóne tusschen beide landen in het leven
worden geroepen.
De Hongaarsche zaakgelastigde te Praag
heeft gisteren by afwezigheid van den ge
zant, die ztfn vacantie niet heeft onderbro
ken, een officieel bezoek gebracht aan het
mimstene van buitenlandsche zaken van
Tsjecho-Slowakye.
Gisterochtend zyn twee functionaris
sen van de regeering van de Karnathen-
Oekraine op het bureau van den minis
ter-president ontvangen. Officieel wordt
omtrent dit bezoek niets gemeld, doch
volgens de Hongaarsche bladen zouden
deze afgevaardigden van mgr. Volosin
voorstellen hebben gedaan om de steden
Munkacs en Ungvar af te staan aan
Tsjecho-Slowakye en als compensatie 25
dorpen van de Karpathen-Oekraine af te
staan aan Hongarije.
Reeds thans kan men zeggen, dat de
Hongaarsche openbare meening moeilijk
\an instemmen met een dergelijke oplos
sing, welke door de wapenen is opgedwon-
gen, min of meer met steun van een buU
teniandsche mogendheid. Men beschouwde
hier het afstaan van de beide steden aan
ongarije als een groote overwinning van
de Hongaarsche diplomatie.
Geen mobilisatie in Tsjecho-
Slowakye.
een officieel communiqué te Praag
wordt medegedeeld, dat de geruchten vol-
I gens welke de regeering van Tsjecho-Slo
wakye reservisten onder de wapenen zou
hebben geconcentreerd aan d« Poolsche en
.Hongaarsche grens, van allen grond ont-
bloot zijn,
Hieraan wordt toegevoegd, dat een der-
gelijke maatregel door niets in de binnen-
of buitenlandsche politiek gerechtvaardigd
£)e a.s. Britsch-Italiaansche besprekingen
R zullen voornamelijk loopen over de
B Spaansche kwestie. Naar sommige Engel-
In
RN