ETHO
te was
IMIN
IN D
letel
iming
grote
at 64 Goud
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
iergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
HEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
19931
tit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
I d
•van
europa biedt weinig opwekkend beeld.
Toekomstmuziek: nieuwe pogingen te komen tot
bewapeningsbeperking.
Formeele besprekingen te Rome geëindigd.
Roosevelt vraagt
525.000,000 dollar voor
defensie.
Vrijdag 13 Januari 1939 77e Jaargang
to.
EKINGEN
methode".
KT!
er slechts
HERKREGEN!
migde Staten te Londen en Parijs soir.-
ler
za'
werden hartelyk
REN. SPOT»
nut'
eindigdei
gisteren
stellen
De opstandelingenleider
Cedillo gedood.
Reuter meldtuit Mexico. De beruchte op
standelingenleider Saturnino Cedillo is ge
dood in de bergstreken van den staat San
Luis Potosi.
Cedillo was vroeger divisie-generaal in
hét Mexicaansche leger; met een kleine
groep aanhangers was hy bijna een half
jaar in openlijken opstand tegpn de regee
ring van Cardenas.
Met den dood van Cedillo is thans alle
oppositie tegen de bestaande regeering
uitgeroeid. Waarschijnlijk zal het lijk van
Cedillo naar Mexjco-City gebracht worden
en aan zijn verwanten ter beschikking wor
den gesteld voor de teraardebestelling.
ret.
d een
■gerf
voorbereidende bespre-
de Joden die <4n
ien behandeld en
een nieuwe
overvloed
De onderhandelingen van
Rublee met Schacht.
lit is genomen of binnenkort te wachten
w-, moeten deze berichten beschouwd wor-
ngt door het weefsel. ajs een duidelijk dreigement met econn
lische represailles, wanneer Japan zijn
onding ten aanzien van de „open deur-
politiek” in China niet wijzigt. Koortsach-
Ig wordt tegelijkertijd in het Britsche rijk
FNDF MFÏ DF £werkt aan de versterking der defence,
lILINUE. n E.L Ue raarbij volgens verklaringen van den leider
er luchtafweer van het moederland, Sir
'hn Anderson, wat het tempo betreft, ge-
>ekomst „al wil dit niet zeggen, dat in-
■rdaad binnenkort een noodtoestand t?
achten is.” Tezelfdertijd bereidt Roosevelt
en boodschap voor aan het Amerikaansche
.ongres, waarin vele honderden millioenen
ollars zullen worden aangevraagd voor uit
inkort te wachten zou staan.
I Europa biedt geen opwekkend beeld, al
kt het voor den waarnemer in andere we-
dddeelen wellicht „gedegenereerder” en
i ernstiger mate ’n „kruitvat” dan in wer-
djjkheid wel het geval is. Vooral dc
merikanen oefenen graag critiek on
iropeesche toestanden en werpen zich op
t rechters over Europa zonder daartoe
zien hun eigen houding, bevoegd te kun-
n worden geacht. Dat sterke stroomingen
MINISTER SPAAK
BIJ DEN KONING.
Onderhandelingen met Burgos zullen
worden hervat.
Gisterochtend heeft de Belgische minis
ter-president, Spaak, den koning op de
hoogte gebracht van den politieken toe
stand.
Bij terugkeer op het ministerie van bui-
tenlandsche zaken verklaarde de minister
president, dat hij voornemens is de onder
handelingen met Burgos te hervatten, al
vorens hij over zal gaan tot hervorming
van het ministerie.
Gistermiddag zou de minister-president
den minister van justitie-, Pholien en den
liberalen senator Gillon ontvangen.
De chef van het kabinet van den premier
heeft gisteravond verklaard, dat alles erop
wjjst, dat zeer binnenkort een overeenstem
ming met Burgos tot stand zal komen. Be
vestiging hiervan, zoo voegde hy hieraan
toe, wordt verwacht.
en Redactie Telef
onttrekt dit prachtige en
m al het vuil aan het
wonder, dat iedere hui»
als de grootste gebeurtei
van de huishouding is
dens het thee-uurtje en a
inkelen.
deze nieuwe kracht ons h
Na afloop van de «oorStellinK heeft mi-
matei Ciano nog een groot banket in het
hotel Excelsior ter eere van de Britsche
ministers aangeboden.
De „Times” meldt uit Berlijn;
De eerste van een reeks besprekingen
tusschen dr. Schacht, den president van de
rijksbank en Rublee, den leider van de
vluchtelingencommissie is gisteren te Ber
lijn gehouden.
Des middags heeft dr. Schacht over de t1
berde gebrachte puntdn met zijn regeering
overleg gepleegd.
Hoewel geen officieele mededeeling is ge
daan over de bijeenkomst, wordt vernomen,
dat een aantal bepaalde vragen waren ge
field aan dr. Schacht met het doel*na te
gaan of er eenig vooruitzicht was op on
derhandelingen, welke zouden kuifnen leiden
tot een uitvoerbaar plan, dat aanvaardbaar
Fan zijn voor vreemde landen en derhalve
tot hoever de Duitsche regeering bereid zou
zijn te gaan ter vervulling van haar zoo
dikwijls tot uitdrukking gebrachten wensch
oe Joden kwijt te raken.
Vragen aan dr. Schacht.
Het verluidt, dat Rublee heeft gevraagd
of dr. Schacht zijn voorstel, dat jonge Joden
in staat zouden worden gesteld in de vol
gende drie jaren uit Duitschland te emi-
freeren, in concreten vorm kon gieten.
Hoeveel jonge loontrekkende Joden zou
den op grond van dit plan emigreeren on
in welke groepen zouden zy worden ver-
oeeld?
Bovendien, veronderstellende, dat in het
buitenland een leening zou worden uitge
geven ter vergemakkelijking van de Jood-
sche emigratie en door andere landen
exportfaciliteiten zouden worden toege
staan opdat Duitschland een nuttig gebruik
jan de leening zou kunnen maken, welke
faciliteiten zouden dan precies worden ge
vraagd
Indien een land er bijvoorbeeld in zou
Toestemmen een bepaald aantal Joden op t&
nemen en een bepaald bedrag aan geld voor
de leening zou bijdragn, welke concessies
aan den Duitschen exporthandel zouden dan
van dat land worden geëischt, opdat de be
leggers in dat land een terugbetaling van
hun kapitaal iMhiden zien?
De derde aan dr. Schacht gestelde vraag
was, welke vöor andere naties bevredigen
de waarborg de Duitsche regeering zou
geven, dat eenig plan, dat aanvaard wordt,
harerzijds eerlijk zou worden uitgevoerd en
dat geen verdere vervolging van de Joden
in Duitschland zou plaats vinden in den
tyd, dat het plan van Vacht is.
Bovendien, Jioe zouden
Duitschland blijven, word)
kunnen leven?
Op deze vragen heeft dr. Schacht volgens
oe „Times” geen direct antwoord kunnen
geven. Het verluidt, dat hij vandaag over
leg pleegt met veldmaarschalk Göring ei'
andere leden der regeering en dat hij mor
gen zijn plan in een meer definitieven vorm
kan overleggen.
a’s van ƒ8.00 voor,
n van 70 voor
6x9 vanaf
rmen, Fototasschen,
Bclichtingsmeters.
vanaf U
larns, Lantaarnplaatjes,
i m.M. VergrootingiM
Fotopapieren.
ratten 8—16 en 9*6 aJ
rdeel. KOM EENS KlJlj
2 minuten koken hl ■Aan«czi"’ daarbij wordt gemeld, dat het
er slechts voorbereidende bespre-
iso een nieuwe wash ngen geldt, zonder dat een bepaald be-
n overvloed van reinig
()|h\?rwijl Europa wacht op het resultaat van
I Chamberlain’s besprekingen met Mus-
Llini en inmiddels de schietpartijen aan de
lEongaarsch—Tsjecho-Slowaaksche grens
■Voortduren, neemt de spanning in het Verre
Oosten geenszins af. Londen lanceert bij
■herhaling berichten over besprekingen in
take een embargo op Japansche goederen
m het Vereenigd Koninkrijk en de Kroon
lloniën.
ir, de Vereenigde1 Staten, doch ook in Do
minions ais Canada en Zuid-Afrika, met de
Eurppeesche conflicten en problemen on
gaarne van doen zouden hebben, is maar al
te begrijpelijk. Indien men echter geen hel
pende hand wil toereiken, zou men er go"d
aan doen zich te onthouden van een mora-
liseerend oordeel, dat niet gebaseerd is op
juiste kennis van de feiten.
Vele problemen treden in Europa op den
voorgrond, voor conflicten is stof genoeg
bijeengebracht. Desondanks, hoe het oude
Europa ook moge kraken in zijn voegen,
van een „Untergang des Abendlandes” is
■jiftaarmede geen sprake. Hoe somber ook het
aspect is in de oogen van sommige waar
nemers, hoe koortsachtig ook gewerkt
wórdt aan de uitbreiding der defensie van
alle Europeesche staten, daarom is er nog
geen aanleiding de hoop op te geven dat de
staatslieden, die bewezen hebben in 1938
Gen oorlog te kunnen ontwijken, dit ook niet
in 1939 en later zouden vei^nogen.
De groote taak, waarvoor Europa zich
gesteld ziet, is te komen tot een pacificatie,
welke het mogelijk zal maken met de groo
te mogendheden in andere continenten
met name Japan en de Vereenigde Staten
tot een vergelijk te komen inzake ver-
deeling van politieken en economischen in
vloed, en inzake een beperking der bewa
pening. Hetgeen men in vorige decennia te
veel heeft veronachtzaamd, dat ontwape
ning of bewapenings-beperking niet kan
geschieden tenzij universeel en over
rile categorieën van machtsuitoefening,
wordt thans algemeen ingezien. Zoo deze
jaren van ernstige politieke spanning iets
goeds zullen achterlaten, dan zal dit in de
eerste plaats wel zijn, dat men nieuwe po
gingen om te komen tot een rustiger pe
riode in de geschiedenis der menschhe’d
op reëeler basis en met beter inzicht in de
vaak harde werkelijkheid zal ondernemen.
Op het oogenblik, het dient erkend, lijkt dit
nog toekomstmuziek.
De betrokken mogendheden hebben uit
dit inzicht de noodzakelijke consequenties
voor haar politieke besluiten getrokken en
er daardoor inderdaad toe bijgedragen niet
allen den Europeeschen vrede te handhaven
maar ook een gezonder en gelukkiger Euro
pa te scheppen.
Hitler eindigde ook zijnerzijds met den
wensch dat het ook in de toekomst aan het
inzicht van de leidende Europeesche staats
lieden zou gelukken Europa dien vréde te
Schenken, die aan de natuurlijke on daar
door gerechtvaardigde belangen der volken
in den grootst mogelyken omvang recht
doet wedervaren.
igen in Vlaardingen gtu
manier te vinden om
gewerkt met reageedni
Ze behandelden wat
s ontdekten ze
Een dankbetuiging van
Dr. Edward Benesi.
Het comité tot .nationale sympathiebetui
ging aan dr. Benesj, dat zich in November
1.1, tot hem richtte om hem namens ruim
tchtduizend Nederlanders van allen rang
en stand medeleven te betuigen met de be
proeving, het Tsjecho-Slowaaksche volk
door een zich op geweld verlatende over
macht opgelegd, en dank voor'den dienst
dien hij aan onze bedreigde beschaving be
wees door de waardigheid van zijn houding
daartegenover, heeft van den afgetreden
president der Tsjecho-Slowaaksche repu
bliek op 7 Januari een in bijzonder harte-
lijke termen gesteld dankschrijven ontvan-
gen.
Dr. Benesj beschouwt blijkens dien bref
de sympathiebetuiging „als een nieuw be
wijs, dat de Europeesche volken, wel verfc
Aan aan de toekomst van Europa te wan
hopen, voortgaan te streven naar een n-
temationale rechtsorde, «lker,rerw’“"'jl:
k,„g een voorwaarde is voor de veillghe.d
der kleine staten”.
Hy verzoekt het comité, allen die aan het
hem gezonden adres adhae^e betuigden,
rtta diepgevoelden dank over te brengen;
verzekert daf hij „de nobele geste d>e d.
beste gevoelens van het Nederlandsche volk
zoo helder weerspiegelt” niet zal vergeten
cn spreekt ten slotte den wensch uit, dat
welvaart en vrede in het reeds aangebio-
fcen jaar en in de verdere toekomst Neder
lands deel^mogen zijn.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal f 2.25, per week 17 cent, overal waar d«
„at loooer geschiedt. Franco per post per k wat aal 3.15.
Th dementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
iterc 2745. Postrekening 48400.
Volkomen negatief?
Reuter meldt nader':
I Nu de formeele besprekingen geëindigd
zijn twee dagen voor het vertrek van
^Chamberlain uit Rome wordt algemeen
dé conclusie getrokken, dat het resultaat
van het bezoek der Britsche ministers op di
plomatiek gebied volkomen negatief is. De
besprekingen van gisteren schijnen eenigs-
>ins minder hartelijk te zijn geweest dan
die van Woensdagavond.
Chamberlein en Mussolini gaven een uit
eenzetting van de positie hunner landen in
het Europeesche kader. Zij schijnen echter
geen nieuw terrein voor ontmoeting of re
uen gevonden te hebben om te hopen, dat
de Britsch-Italiaansche overeenkomst een
voorspel zou vormen voor een nauwere sa
menwerking in breeders onderwerpen in de
belangen van den vrede.
Er verluidt dat Mussolini, ofschoon
hij zijn eischen jegens Frankrijk nog on
geformuleerd liet, niets heeft laten val
len van Italië’s „natuurlijke aspiraties”.
Eenmin zou hy wijziging hebben ge
bracht in zijn politiek van steunverle
ning aan het rechtsche Spanje.
Operavoorstelling en baj
In de koninldyke opera is gisteranj
gala-voorstelling gegeven ter eere
Britsche minsters, waarby FalstJ
Verdi werd opgevoerd. Tot de aairyj
behoorden Chamberlain, Mussolini, al 1-
fax, Cia.no, verscheidene leden van het di
plomatieke korps en van de Italiaansche
regeering, alsmede tal van andere vooraan
staande Italiaansche en Britsche figuren. In
de opera hadden de Britsche gasten een
harteiyke ovatie in 'ontvangst te nemen.
Men is sceptisch omtrent het
resultaat
Beide partijen „begrijpen eikaars
standpunt” doch handhaven
ieder voor zich het eigene.
Bü hun aankomst bij het Quirinaal te
m werden minister-president Chamber,
in en LoriLHalifax luide toegejuicht. De
ids Britsolïe staatslieden gebruikten de
nch bfl den koning. Ook de prins van Pie-
ont, de Duce, graaf Ciano, Lord Perth,
tandi e.a. zaten mede aan.
Na den lunch keerden de bezoekers naar
ma Manama terug.
De Britsche minister
«gejuicht door 20.000 toeschouwers, toén
gistermiddag naar het Porum Mussolini
Men ,om daar een gymnastiekdemonstra-
e van de fascistische jeugd te aanschou-
pn. Na de demonstratie reden de Britsche
Iniater» met Mussolini naar het Palazzo
enezia, ter hervatting van de politieke
isprekingen.
L?Xv!1''riOP dag had Halifax nog een
hef £*.racht d™ Britschen gezant
R het Vaticaan, en vergezeld van den pas.
t noemden apostolischen gedelegeerde in
WlcgT4’ mgr’ Gwifres'" aan Bngelsche
De besprekingen, die gistermiddag in het
ralazzo Venezia tussche„ Chamberlain.
S'™0Ciano en Halifax geverd zijn,
lebben een uur en een kwartier geduurd.
L u ?:e b6BpreUn8®n tusschen de Britsche
Italiaansche staatslieden, verluidde, dat
n geen van beide zijden gevraagd is om
J^Sestemd is in het aangaan van eeni-
J- e verplichting, regeling of overeen-
IDmst.
I eindted.e„r st“atslieden vervolgden en be-
I gden op tevreden stellende wijze de
aangevangen taak van het in-
- van een onderzbek naar den
“Uropeeschen toestand. Beide partijen
even hun standpunt handhaven en be
grepen volkomen elkanders opvattingen.
r worden geen verdere formeele be
sprekingen verwacht.
Naar verluidt is de Italiaansche minister
yan buitenlandsche zaken, Ciano, bezig met
het uitwerken van een communiqué, dat
vandaag gereviseerd en uitgegeven
v.’orden.
Chamberlain is licht verkouden en ziet
er nogal vermoeid uit. Hij hoopt vandaag
een bezoek te brengen aan het Engelsche
college, waar Halifax gisteren een bezoek
gebracht heeft.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Ldefdadigheids-advertentiën de helft van den pry's.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij cqptract tot zeer gereduceerden
prfis Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Waarvan 450 millioen'dollar voor het
leger, 65 millioen voor de marine en
10 millioen voor opleiding piloten.
President Roosevelt heeft in het Congres
zijn speciale boodschap inzake de nationale
defensie ingediend.
Herinnerend aan zyn vorige boodschap
?an het Congres, waarin hij gesproken
^leeft over de veranderde wereldsituatie,
welke onmiddellijke stappen ter bescher
ming van de Amerikaansche vrijheden
dringend noodzakelyk maakt, keurt Roose
velt in deze boodschap ieder toegeven van
«en angstpsychose af. Waarop echter de
nadruk moet worden gelegd, aldus de Pre
sident, is de groote verandering, die sedert
het einde van den wereldoorlog en in hpt
einde van den wereldoorlog en in het bij
zonder gedurende de laatste paar jaren in
den omvang der internationale conflicten
aan den dag treedt. Roosevelt legt voorts
den nadruk op het feit, dat ofschoon de
Vareenigde Staten op 6 April 1917 actief
aan den wereldoorlog zyn gaan deelnemen,
de Amerikanen tot eind Mei 1918 nimmer
m militaire operaties op groote schaal be
trokken zyn geweest en dat tot in Augus
tus 1918 de Amerikaansche legers aan het
front bijna uitsluitend gebruik hebben g' -
maakt van Fransche pf Britsche artillerie
en vliegtuigen.
Ofschoon ik, aldus de president, niet
de gedachte wil opwekken, dat het Con
gres of ik er ook maar aan zouden den
ken ons in een nieuwen oorlog in Europa
te storten, toonen bovengenoemde feitefl
echter aan dat de Vereenigde Staten in
1917 niet gereed waren operaties op
groote schaal te land en in de lucht uit
te voeren. Tot op zekere hoogte, aldus
gaat de boodschap verder, staan wij er
thans niet beter voor dan toen. Boven
dien kunnen wij niet garandeeren, dat
er nog een lange periode van vrede
komt, waarin wij ons militair kunner.
voorbereiden.
Het is dan ook noodzakelijk voor iederen
Amerikaan, den tegenwoordigen stand der
defensie te beschouwen uit een oogpunt van
de mogelyke kansen op succes, die aantas
ting van Amerikaansch grondgebied in oor-
logstyd zouden kunnen hebben.
Een diepgaande studie van de /drin
gendste eischen van het oogenbHk'
brengt de regeering er dan toe,’aan te
bevelen nog deze zitting van ’t Congres
zoo spoedig mogelijk omstreeks 525 mil
lioen dollar uit te trekken, waarvan 210
millioen uit te geven door de schatkist
vóór het einde van het begrootingsjaar,
dat op 30 Juni 1940 eindigt. Van dit be
drag is bestemd’65 mill, voor de mari
ne en 10 mill, voor opleiding van pilo
ten.
kracht in Rmso brt lkend wordt met een cr’sis in de nabije
derheid. Elk spoortje
oor het reinigende sop
t weefsel. De ,,2-Minul
de voorkomt tevens L-
n van La» LL.f iSreiding en versterking der Amerikaansche
goed. Het ^ensie( en uiten de ambassadeurs der Ver-
4et Rinso-sop maakt
dan U het zelf k ^Te 'vermoedens over hetgeen Europa bin-
ONTVANGST IN NIEUWE
RIJSKANSELARIJ IN BERLIJN.
Corps diplomatique bij Hitler.
Hitler heeft in het nieuwe gebouw van
de rijkskanselarij het corps diplomatique
ter gelegenheid van het nieuwe jaar ont
vangen.
De doyen, de nuntius 'Orsenigo, hield
daarbij in het Fransch een toespraak waar
in hij, volgens het D.N.B., na namen i het
corps diplomatique deu Führ?r te hebben
geluk gewenscht, zeide, dat het afgeloopen
jaar een zoo blyden dag vol beloften had
geboden, dat het een sterking en een blijde
hoop beteekent aan dezen dag te herinne
ren. Deze dag waarop vier staatslieden,
als het ware onverwacht in Duitschland bij
eenkwamen om in een moeilijk uur do voor
den vrede beslissende overeenstemming te
treffen, heeft alle volken met vreugde ver
vuld.
Als vertegenwoordiger van deze volken,
zoo ging de Nuntius verder, die den vrede
toejubelen, zyi wij gelukkig onzerzijds aar
het eind van dit historische jaat de moedi
ge scheppers van deze overeenkomsten in
het openbaar te kunnen eeren en tegelijk
uiting te kunnen geven aan den dank dien
ieder vriend van den vrede zich verplicht
voelt uit te spreken.
Ieder aandachtig wannen er heeft, aldus
de nuntius, geconstateerd, dat uw uitnoodi-
ging tot de bijeenkomst reeds voor het be
kend worden van haar resultaat in de be
zorgde harten der volken een gevoel van
verlichting heeft teweeggebracht. Dit was
r.iet een eenvoudig vooruitloopen op nog
onzekere overeenkomsten, neen, het was
veeleer de eerlijke vreugde over de invoe
ring van een vreedzame procedure, die de
beste resultaten deed verwachten.
De nuntius eindigde met den wensch. dal
zulk e«n vreedzame procedure het gebrui
kelijke middel ter beslechting van alle in
ternationale geschillen zoik worden.
In zijn antwoord zeide me Führer, dat
ook aan hem bij een terugblik de bijeen
komst te München zich op bijzondere wijze
opdfong. De Duitsche natie denkt er in
groote dankbaarheid aan, dal het jaar 1938
ook voor ons volk, aldus Hitler, de verwe
zenlijking van zijn recht op zelfbeschikking,
waarop niet valt af te dingen, heeft ge
bracht.
Indien dit is bereikt zonder dat de vrede
van Europa ook maar één dag gestoord
werd, dan heeft daarin inderdaad de poli
tiek van het wijze inzicht der mogendhe
den, dat in de overeenkomst van München
zijn uitdrukking vond, een belangrijk aan
deel gehad.
Dat het gelukt is tot de door ons allen
gewenschte vreedzame resultaten te komen
dunken WÜ alleen aan den vredeswil en
het verantwoordelijkheidsbesef der' betrok
ken regeeringen maar bovenal aan het in
zicht dat de op de historische ontwikkeling
cn de natuurlijke behoeften gegronde nood
zakelijkheden vroeg of laat moeten worden
erkend en niet ten nadeele van een enkel
vprtc of een enkelen staat mogen worden
'geweigerd of zelfs met geweldmiddelen te
gengehouden-
ÜUkSUtf (IILIIAM.
TEH