Crisis
MU1THÏ
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
a
MOORDRECHT,
lit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
-
FRANCO RUKT OVER EEN FRONT VAN 64 K.M. OP.
»so
BIN HO<w
len 10—12 en 2—4 p J
■king en kaartverkoop^
gavond i
Japan antwoordt de
mogendheden.
CRGAMBACHT, BERKENWOUDE’, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, M0ERCAPELLE,
[EUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
|i. 19935
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT,
Woensdag 18 Januari 1939
77e Jaargang
De nieuwe toegangsweg naar Gouda.
7den Februari a.s. 'zal, zoo schrijft
toegangsweg geeft behalve
Tntusschen
.walleek.
?GRAVENHACI
AN 10 EN 15 CT.
in doos Er dal
e bij Uw winke*>
vangt tegen in-
er advertentie:
en de kenmerkende
ijs voor de buiten*
I DOOS ERDAL
DE VAN 10d.
under kosten geeft;
>rodua garandeert;
ïorgt voor een serie
de gehetle wereld
er Standard benzine
i wij, dat deze kwa*
tl- en motorrijwiel-
en Redactie
Extra vlucht der K.L.M.
naar Manchester.
Nieuw systeem van nachtverlich-
ting op Ringway Airport.
Vandaag maakt de K.L.M. op uitnoo-
diging van het gemeentebestuur van
Manchester een extra^-vlucht naar Ring-
van politie heeft zich eveneens naar Lon
den begeven om zich in verbinding te stel
len met de afdeeling buitenlandsche zaken
van Scotland Yard. Hij wil pogen nadere In
lichtingen te verkrijgen over Salinger en de
militaire papieren van Imianitoff.
en Duitsche
verdedigen.
Wegenonderhoud in Zuid-Holland.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
hebben aanbesteed het onderhouden ge
durende het jaar 1939 van de wegen
Wassenaar—Noord Hollandsche grens,
ringvaart Haarlemmer meerpolder—Hil-
legom—De Zilk, Sassenheim—Noordwij-
ir in Nederland kan
van hooge klasse:
‘f-
io te noemen.
NIE BIOSCOOP
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
hazoraing per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 8.15.
‘Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
Wi onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Chize bureaux zijn dagelijks geopend van 0—6 uur. Administratie en Redactie Telef
fcterc 2745. Postrekening 48400.
•*r b(J Apotb,
Londen staat tegenover deze vragen
nuchterder dan Parijs. Het dient daarbij
echter niet uit het oog te worden verloren,
dat Engeland eventueel geen Pyreneeën-
grens te verdedigen heeft! Voor Frankrijk
beteekent een rechtsch Spanje, dat nauwe
betrekkingen met Rome en Berlijn zou on
derhouden, dat Frankrijk een grens, welke
tot dusver pactisch geen gevaar opleverde,
zal moeten versterken en nauwlettend in
het oog houden. Men gevoelt dit te Parijs
als een bedreiging in den rug. Londen daar
entegen heeft van den aanvang af de over
tuiging gekoesterd, dat met name tusschen
Spanjaarden en Italianen dusdanige tegen-*
stellingen aanwezig zijn, dat men ook na
een overwinning van Franco niet behoeft t«
yreezen voor een aan de as RomeBerlijn
onderhoorig Iberisch schiereiland. Ook zijn
er velerlei aanwijzingen voor, dat de regee.
ring van het rechtsche Spanje eventueel
Britschen en wellicht Franschen steun zou
willen benutten om de Spaansche zelfstan
digheid tegenover eventueele Italiaansche
verlangens te beveiligen en
P.T.T, naar New-York,
inzending öp de wereldtentoon
stelling.
Het staatsbedrijf der P.T.T. heeft aan
de N.V. Technische Maatschappij Mar-
chand-Andriessen opdracht gegeven op w
«de wereldtentoonstelling, die dit jaar in way Airport, de luchthaven van deze
it-J* „„i. irt stad, waar woensdagavond, de nieuwe
nachtverlichtlng van het vliegveld vol
gens een geheel nieuw systeem, officieel
in gebruik zal worden genomen
Een Douglas DC 2 der K.L.M., bestemd
voor het oplelden van jonge piloten die
deze machine moeten leeren besturen,
zal heden onder commando van-K. Par-
mentier in plaats van de gebruikelijke
vluchten haar lesvlucht tot Manchester
uitstrekken teneinde gevolg te geven aah
deze uitnoodiglng.
Aangezien bij de nachtverlichtlng van
Ringway Airport een geheel nieuw sys
teem is toegepast, waarvoor allerwege in
luchtvaartkringen groote belangstelling
bestaat, wordt de vlucht van het K.L.M.-
vliegtuig, dat heden eenige vluchten
boven Manchester zal maken teneinde
op Ringway Airport eenige nachtlandin-
gen te maken, meegemaakt door den
chef van den vllegdienst der K.L.M., den
heer I. Aler, en het lid van de perma
nente commissie voor toezicht op de be-
bakeiiing en verlichting der Eemsmon-
den, ir. P. van Braam van Vloten, oud-
chef van den technischen dienst der
kustverlichting.
Stand der werkeloosheid
De vorstperiode deed het aantal
werkloozen stijgen.
De directeur van den Rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbe
middeling deelt mede, dat blijkens door
het Centraal Bureau voor de Statistiek
verstrekte voorloopige gegevens in de-
week 26 t.m. 31 December 1938 bij gesub
sidieerde vereenigingen met werkeloo-
zenkas waren aangesloten 569.923 perso
nen (waaronder 74.932 landarbeiders).
Van de 494.991 verzekerden, buiten de
landarbeiders, was het werkeloosheids-
percentage 32.5 (in de vorige verslag-
week, 5 t.m. 10 December 1938, was dit
percentage 25.2).
Van de 569.923 verzekerden, met inbe
grip van de landarbeiders, was het wer-
keloosheidspercentaêe 35.8.
Hierbij moet worden opgemerkt, dat
de thans in beschouwing genomen week
viel in een periode van strenge vorst.
In de overeenkomstige verslagweek
van December was het werkelopsheids-
percentage voor alle verzekerden in de
het gedeelte tot Bodegraven voor het ver
keer zal worden opengesteld, en dep, weg
raar Rotterdam.
Deze nieuwe toegangsweg naar Gouda,
waarvan de aardebaan in aanleg is, zal in
deze gemeente aansluiten aan den Ridder
van Catsweg ten noorden van de tunnel
nabij de Graaf Florisweg.
Aan het andere einde wordt hy verbon
den met den provincialen weg langs de
Gouwe ten zuiden van het bekende halve
klaverblad.
iDe nieuwe toegangsweg geeft behalve
een rechtstreeksche verbinding met het
centrum van Gouda, ook een betere verbin
ding voor het verkeer naar den Haastrecht-
schen dijk en de Krimpenerwaard, omdat
het grootste deel van den bochtigen weg
langs de Gouwe met zijn nauwe doorgang
onder de spoorbaan alsmede verschillende
nauwe singels in Gouda kunnen worden ver
meden ,zoodat hij zoowel voor het locale als
het doorgaande verkeer van groot belang
kan worden geacht.
•KANONGEBULDER HOORBAAR
IN BARCELONA.
Stad werkt op volle kracht.
Geen voedselgebrek.
■arcelona zelf wordt bedreigd. In weinige
dagen hebben de rechtsche divisies de
ivornaamste verdedigingslinies der regee.
tngstroepen in Catalonië doorbroken en
een uitgestrekt gebied bezet. Belangrijke
steden als Tortosa, Reus en Tarragona zijn
i handen van Franco gevallen. En nog
teeds duurt de snelle opmarsch der recht-
lehen, die beschikken over een groote over
nacht in artillerie en vliegtuigen, voort.
In de buitenwijken van Barcelona hoort
men voortdurend kanongebulder. De stad is
Vervuld van intensieve activiteit. Voortdu
rend rjjden vrachtauto’s en ambulances pf
en aan. Stroomen vluchtelingen dringen on
bphoudelijk de stad binnen; zoo snel als
mogeljjk is worden zij met hun hebben en
houden in groepen bijeen gebracht cn met
Yïachtauto’s vervoerd naar steden en dor-
>en, in het Noorden, die niet bedreigd wor
den door het oorlogsgevaar. De oorlogs-
fidustrieën werken intensiever en er is
hans weer meer electrische stroom be
schikbaar. De dagbladen staan vol aanspo
ringen tot grooter inspanning voor het oor-
[\Jogswerk en voor den bouw van versterkin
gen. Alle valide mannen beneden de 50
jaar, die niet voor militairen dienst zijn op-
;|feroepen en niet in oorlogsindustrieën wer-
tJten, worden ter beschkking gehouden van
de ingenieurs om aan de versterkingen te
fewerken.
Vijandelijke vliegtuigen van het front
j. zjjn begonnen te verschjjnen boven Barce
lona en omgeving. Er worden slechts korte
waarschuwingen gegeven bij hun nadering
en er wordt geen alarm gemaakt wanneer
4e luchtaanvallen op nabije steden worden
gericht of wanneer de bescherming door
jachtvliegtuigen van de regeering voldoen-
de wordt geacht. Medegedeeld wordt, dat de
Voorraden levensmidelen, boonen, rijst, lin
zen, spijsoliën, suiker zoowel als geconden
seerde melk of melkpoeder voor kinderen
^voldoende zijn.
Zooals bekend, is reeds een groot gedeel
te van Catalonië in rechtsch bezit en het
ttiet er op het oogenblik naar uit, dat bin
nen korten tijd geheel Catalonië in Fran
co’s handen zal vallen, waarmede het ge-
heele Spaansche gebied ten zuiden van de
Fransch-Spaansche Pyreneeëngrens tot het
rechtsche Spanje zou behooren. In Frank
rijk, en vooral in de nog steeds invloed-
j rijke extremistische groepen van het
voormalig Volksfront, gevoelt men dezen
gang van zaken niet als verheugend. Inte-
i gendeel, nog slechts kort geleden brachten
Ffansche parlementsleden een bezoek aan
I Barcelona en hielden daar redevoeringen,
II welke neerkwamen op het uitspreken van
Jhet voornemen, alles in het werk te stellen
Bom Barcelona alsnog Fransche hulp te doen
toekomen. Inderdaad is de laatste dagen
Moor deze parlementsleden en hun mede
standers krachtigen druk uitgeoefend op
ide Fransche regeering om op eenigerlel
wijze, al ware het slechts door wapenleve-
ranti§s, het bedreigde Barcelona steun te
trent het program der oefeningen, is toch
bekend, dat de twee eskaders elkander te
gemoet zullen varen en buiten de Straat
van Gibraltar gezamenlijk zullen oefenen.
Na verscheidene dagen zullen beide es
kaders naar Casablanca gaan, waar ge
combineerde oefeningen van aanvallen ven
de zee-zijde en verdediging van de kust,
gehouden zullen worden met de Marok-
kaansche landtroepen. Bij deze oefeningen
zullen Gamelin, chef van den generalen
staf, en “Darlan, chef van den vlootstaf, zich
in Marokko bevinden, ter bestudeering van
het zeefront. Zooals men weet hebben Ga
melin en Darlan reeds in October j.l. en
vervolgens tijdens de reis van Daladier de
defensie van Tunis 'bestudeerd. Op den te
rugweg zal het Middellandsche Zee-eskader
langs de Afrikaansche kust varen tot Tunis
en daarbij verscheidene havens aianloopen.
Voorts staan kruistochten van onde’zeeërs
naar Syrië en naar de Antillen op het pro
gramma.
Den
ens de A.N.W.B., door de Directie der Ne-
oerlandsche Spoorwegen worden aanbesteed
het maken van een onderdoorgang, bestaan
de uit een tunnel onder den spoorweg
UtrechtRotterdam met toeleidende wegen
te Gouda, waarvan de kosten zijn geraamd
op 341.000.—.
Deze tunnel zal worden gemaakt ter
plaatse van den bestaanden overweg ten
oosten van het station en verbindt de Rid
der van Catsweg met de Spoorstraat, welke
leidt naar het centrum van Gouda.
Aangezien door aanleg van den zuidelij
ken afrit naar de tunnel de verbinding tus
schen. de Spoorlaan (weg naar het station)
en de in het verlengde daarvan gelegen
Noothoven van Goorstraat zal worden ver
broken, zal over deze afrit een viaduct
worden gemaakt.
De bouw van deze tunnel is een onderdeel
van de rechtstreeksche verbinding van
Gouda met den nieuwen autosnelweg ’s-Gra.
venhageUtrecht, waarvan binnénkort ook
ig voor onze
vermaarde
Je voorkeur
inde of bui*
nmers Erdal,
M/i
TACHTIG FRANSCHE
t OORLOGSBODEMS VAREN UIT.
Groote vlootmanoeuvres.
aR Twee eskaders van de Atlantische- en
Middellandsche Zee-vloot zijn vanmorgen
by het aanbreken van den dag uit Brest er
I Toulon in zee gestoken voor hun winter-
oefeningen. Langs de kusten van Afrika en
ir de Straat van Gibraltar zullen groote
f manoeuvres gehouden worden, waaraan de
F generale staf van de Fransche vloot groote
R' beteekenis hecht.
R Bijna tachtig oorlogsbodems, onder welke
I drie slagschepen, tien kruisers, een vlieg-
b kampschip en een transportwatervliegtuig,
K in het geheel bijna 25.000 opvarenden,
- zullen aan deze oefeningen deel nemen.
H| Het uit Brest vertrekkende eskader keert
|-5 daar op 17 Februari terug, dat uit Toulon
J a eerst in begin Maart.
L Hoewel uiteraard een begrijpelijke ge-
heimhouding in acht genomen wordt om-
\erschaffen, hetgeen in feite neer zou ko
men op interventie. Tot dusver heeft de
Fransche regeering aan dezen aandrang
weerstand geboden. Zoo verklaarde minis
ter Bonnet tijdens de zitting van den Vbl-
kenbondsraad te Genève met nadruk, dat
Frankrijk blijft vasthouden aan de reeds
twee jaar lang gevoerde non-interventie-
politiek, en ook Flandin heeft bij de Kamer
debatten nog eens gezegd dat Frankrijk
zich niet in den strijd moet mengen.
Het kan echter niet verheeld worden, dat
de spanning in Frankrijk stijgt met het in
ernst toenemen van de mogelijkheid in
breede Fransche kringen als een bedreiging
gevoeld dat geheel Catalonië in recht
sche handen zal vallen. Daarmede zou
Franco zooveel materieel en manschappen
vrij1 krijgen, dat hij een beslissende actie
zou kunnen voeren tegen Madrid en Valen
cia, zoodat zjjn uiteindtelijke overwinning en
daarmede een onverdeeld rechtsch Spanje
een nabye mogelijkheid zou worden. Zal
frankrijk, zoo vraagt men zich te Parijs af
daardoor zoodanig worden bedeigd, dat in
grijpen op dit oogenblik, nu het nog niet
te laat is, noodzakelijk moet worden ge
acht?
Directe onderhandelingen wanneer
semi-koloniaal statuut in China
wordt af geschaft.
Domei meent te weten, dat het antwoord
van Japan op de nota’s van Groot-Brittan-
nië en de Vereenigde Staten in hoofdzaak
de volgende punten zal bevatten;
1. Japan weigert de kwestie van het
Verre Oosten voor een internationale con
ferentie te brengen;
2. Japan is bereid in directe onderhan
delingen te treden met de belanghebbende
mogendheden, op voorwaarde, dat zij het
beginsel aanvaarden van een, volkomen be-
vr ij ding der Oostersche rassen door de af
schaffing van het semi-koloniale statuut in
China en de toekenning aan alle personen
van Oostersch ras van de vrijheid te wonen
en zich te verplaatsen, een volledige vrij
heid van handel ter wereld door de liquida
tie van de bestaande ©economische blokken
en de opheffing van douanegrenzen, van
een gepaste verdeeling der hulpbronnen
door een vrije toelating tot de grondstoffen
en de voor de landsverdediging noodige
producten.
Het artikel besluit: Indien deze voorstel
len worden aanvaard, zullen de oorzaken
voor de onzekerheid en bezorgdheid van
Engeland en de Vereenigde Staten, d.w.z.
de door de oeconomischo verbinding tus
schen Japan en China aan hun activiteit
opgelegde beperkingen, ophouden te be
staan.
Nog een arrestatie in de
zaak-Imianitoff in België.
Contact met Scotland Yard.
De politie te Brussel heeft een zekere
Salinger, van Britsche nationaliteit gear
resteerd, in verband met de zaak-Imianitofï
den pseudo-medicus. Deze Salinger ver
klaart ingeschreven te staan bjj de oalie te
Londen en heeft zjjn kantoor op het Ko
ningsplein te Brussel.
Tydens de huiszoeking bij Imianitoff en
Salinger heeft men gedrukte formulieren
gevonden, welke dienden voor het vervaar
digen van de militaire papieren van den
.dokter”. Een copie van den militairen
staat van Imianitoff, welke afkomstig zou
zjjn van het Britsche ministerie van oorlog,
is gelegaliseerd door de Belgische ambas
sade te Londen op 5 Januari 1939. De eer
ste substituut Gevers heeft zich naar Lon
den begeven om zich me^ de Belgische am
bassade in verbinding te stellen teneinde
deze -zaak te verifieeren. Een commissaris
DE „TROMP” TE LISSABOtÏ*
Ontvangst van d<W ét»t-major door den
President van Portugal.
Onderscheiding voor kapt, ter zee
Doorman.
Gisteren heeft de President der Por-
tugeesche republielj in het Belempaleis een
noenmaal aangericht ter eere van kapitein-
ter-zee L. A C. M. Doorman, commandant
\an de „Tromp” en de officieren van dezen
bodem. Vóór den maaltijd overhandigde
President Carmona kolonel Doorman de
versierselen van groot-officier van de Mili
taire Orde van St. Benedictus van Aviz.
Aan het noenmaal zaten aan minister
president Salazar, de ministers van Buiten
landsche Zaken en van Marine, de Neder-
landsche gezant, mr. J. G. Sillem, en admi
raal Oliveira, vlootvoogd van de Portugee-
sche marine.
Aan het einde van den maaltijd brachten
President Carmona en de Nederlandsche
gezant hartelijke toasten uit, waarin zij
den nadruk legden op de vriendschap tus
schen beide landen.
President Carmona verklaarde, dat „de
orde en de vrede onze voornaamste zorgen
behooren te zijn. Zoowel de een als de an-
heeft Rome het niet aan
waarschuwingen doen ontbreken jegens
Parijs. Met groote duidelijkheid heeft met
name de Informazione Diplomatics, een ge
zaghebbend Italiaansch blad, verklaard dat
Fransche steun aan het bedreigde Barcelo
na ernstige gevolgen zou kunnen hebben.
Inmiddels weet de Daily Herald te mel
den, dat de Spaansche premier, Negrin, uit
Barcelona naar Parijs is vertrokken om
Franschen steun in te roepen. Het Engel-
sche blad meent daaraan toe te kunnen
voegen, dat de aandrang der linkerzijde op
de Fransche regeering om Barcelona steun
te verschaffen, zou toenemen. Van het
Fransche antwoord aan Negrin zal, zoo het
bericht van de Daily Herald over zijn reis
naar Parijs met de feiten overeenstemt,
zeer veel afhangen. Het Spaansche pro
bleem is in een acuut stadium gekomen.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
dere is voor een ieder noodig, maar vooral
voor landen als Nederland en Portugal, die
een groot beschavingswerk hebben te vol
brengen in hun koloniale rijken”.
Mr. Sillèm antwoordde, dat „de banden,
welke beide volken en beide vloten binden,
zeer talrijk en zeer oud zjjn. Nog heden ten
dage herinnert de Nederlandsche marine
zich met trots de eerste te zjjn geweest om
de traditie van de groote Portugeesche zee
vaarders te volgen”.
Des namiddags is aan boord van de
Tromp een onvangst gehouden.
New-York wordt gehouden, een stand im
te richten, om den bezoekers een beeld
te geven van de nieuwste methode van
sorteeren en bundelen van post, zooals
deze in ons land op het oogenblik op
sommige plaatsen wordt gevolgd.
In den loop van Februari zal ir. F. van
Marie van de Mij. Marchand-Andriessen
met een staf van vijf man naar New-
York scheep gaan om den stand in te i
richten. De Transorma sorteer- en bun-
delmachines, die o.a. op de Utrechtsche
Voorjaarsbeurs zijn getoond en in de
spoorwegpost-statlons in Utrecht, Am
sterdam en Rotterdam In bedrijf zijn,
zullen op den stand der Nederlandsche
P.T.T. worden opgesteld.
Naar de heer J. J. M. L. Marchand,
oud-hoofdambtenaar der P.T.T. en di
recteur van de vennootschap, die deze
opdracht gaat vervullen, mededeelde,
zijn deze machines ook in het buitenland
al in bedrijf gesteld, o.a. te Berin, Lissa
bon, Londen, Liverpool, Brighton, War
schau en in Zuid-Afrika.
In herinnering worde gebracht, dat de
N.V. „Werkspoor” te Amsterdam deze
machines bouwt naar teekeudngen van
de N.V. Marchand-Andriessen. De ma
chines zullen op de New-Yorksche ten
toonstelling ook door de bezoekers kun
nen worden bediend.
ICgUlU'-tuia, 4JCWMJV**»*.-****-.--J
kerhout, Lelden—Nieuwe Wetering, Lei-
derdorp—Heerenweg (Woubrugge), Al-
phen—Rijnsaterswoude, Rijswijk—De j
Vink met zijtak naar Den Deyl en de
Van der Valk Boumanlaan te Woerden.
Laagste Inschrijver was P. C. Lange-
veld te Hardingsveld voor 32.400.
GOCBSCHE CülRAM
