t
1URANT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKOJWpUDE, BODEGRAVEN. BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWlJK, SCHOONHOVEN, STOLWUK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
T
duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 8500
Deze Courant komt in ^ele
Zaterdag 28 Januari 1939
77e Jaargang
ex
t
Voorjaar s-tipt
EERSTE BLAD.
1 'j i
Bescherming van
monumenten en kunst
schatten in oorlogstijd.
^op de leiders vai
Japonnen
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUW1JK, SCHOONHOVEN, STOLWUK, WADIJINXVEEN, ZEVENHUIZEN.
Dit blad vferShünt dagelijks, behalve Zon- en Féestdagen
-u-f. --
I»-
Neem dadelijk *n
"AKKERTJE"
als Ge U grieperig voelt.
Wacht niet totdat die besmetting de
overhand krijgt. Ga naar bed en neem
nog 'n "Akkertje". Die griep zet dan
niet door en morgen zijt ge weer „fit".
Per koker van 13 stuks -12 stuivers.
Per doos van 2 stuks - 2 stuivers.
Het plan-Westhoff.
ZÜ!f‘
«i I «4
WiM a«ribi
Iw-mS: beséff
i ttaande omstandigheden een oorlog tus-
ortermans en J. A. Blow, r «enen krachtig georganiseerde staten
Anthonia, d. van J. L A slechts dood en verderf kan brengen in tal-
A. Verwy. Hendrik looze gezinnen waarby geen onderscheid
wordt gemaakt volgens leeftyd of sexe.
Lagerhuis komt Dinsdag weer bijeen.
[No, 19944
EEN VREDESOPROEP TOT DUITSCHLAND.
Achttien vooraanstaand^ Britten doen beroep
J top de leiders ftan het Öuitsche volk k
o
Opioep
•iend-
rel-
jp de
heer-
STADSNIEUWS.
'augh&n Williams,
t'
te kunnen nemen.
van H. van der Bor fl
Die Uw
Daarvoor be-
trteeren In een
krant ui’ Uw
d* Britsche regeering ten aanzien
art daaiuu. m
Dit-nummer bestaat uit twee bladen.
„m een
Soort
Bct/ilmann
COUDA
lingdon,
Jo[n
Burgerlijke Stand.
RENWjjnandus en i
luy’s en H. M. KooIüm»";
Janny Margaretha, d n
IP*
La
Tegen Slapeloosheid, Overspanning. Onrust on Zenuwachtigheid, gebruiko men do Zenuwstlllond
en Zenuwsterkende Mijnhardt’s Zenuwtabletten. Buisje 76 ct.
Dük.
“an het
Hét konijn! wei
‘echt. i
•'iestavond Redding
«ling Waddinxveeh van i
i’ leddipgsbrigade belegt
min „Centrum" een pn
Een actie van de Nederlandsche
Regeering.
De Regeerlngsdlenst meldt;
De Nedèrlandsche regeering heeft zich,
overeenkomstig een verzoek, door de
negentiende Volkenbondsvergadering in
September 1938 tot haar gericht, door
tusschenkomst van H. Ms. gezanten tot
alle regeerlngen van de staten, die lid
zijn van den Volkenbond, zoomede tot
een aantal andere regéerlngen gewend
met betrekking tot het vraagstuk van de
bescherming van monumenten en kunst
schatten in oorlogstijd.
Daarbij heeft onze regeering het ont
werpverdrag overgelegd dat terzake op
verzoek van de internationale commissie
voor intellectueele samenwerking door
het „Office international des museqs” te
Parijs was opgesteld. Aan de regeerln-
gen is verzocht te willen berichten of zij
eventueel bereid zouden zijn deel te
nemen aan een diplomatieke conferen
tie waar dit onderwerp zou worden be
sproken, terwijl tevens verzocht is aan
de Nederlandsche regeering de opmer
kingen kenbaar te maken, waartoe bet
ontwerp aafüeiding zou geven.
noemd rapport in een stadium van voor
bereiding verkeert, is het der regeering
thans nog niet mogelijk op allerlei vra
gen, die hoe belangrijk ook op zichzelf,
toch meer de details van de uitvoering
raken in te gaan. Wel wil de regeering
verzekeren, dat, waai- bij de uitvoering
van cultuur-technische werken, voor
wat betreft de rechtstreeksche werkge
legenheid, in de allereerste plaats het
platteland belang heeft, zij er ook voort
durend naar streeft het noodige te doen,
dat ook de werkgelegenheid in de groo-
tere centra zooveel mogelijk toeneemt.
De regeering kan, zooals zij reeds eenl-
ge malen heeft kenbaar gemaakt, niet
voldoen aan den ook thans weer geuiten
wensch van sommige leden om op grond
van de werkloosheid den dienstplicht tot
2 jaar te verlengen en daarbij over te
gaan tot vergrooting van het contingent.
Onze bureaux zjj'n dagelijks geopend van 9—8 uur. Administratie en
Inter*. 2745. P^treloening 48400.
DU/WD: H. Weurman ei
H. Jenné en M. Verzjji
LEDEN: M. Moons, wd
Naber, 74 j. W. Sluft
Opioep om samen te werken tot
bezwering van I
^chtttón vooraanst
alle kringen van
hebben een i
An het volk
jk| om met
jiterste po|
1 K te bezwere^
d troep is geteety
Lord Derby, il
Ma efield, Lord Üt
Lor'
.Lord Wil-
Borman,
fjPenn, Sir
'lid Mac-
Michael
w William
zwarte dti Bragg, Sf Arthur EddiAgtQn, Sii^ Kenneth-
/MlHl I r .1 Dv.wrviv mv
mijA gezegd:
sfeer van onbehökgiijkheia
,J '*'‘"ineffl ep vrou-
,in alle tanden weten niet wat de vol-
a weken en maanden zullen brengen,
ien hoe aan alle kanten enorme hoe
dden oorlogstuig worden opgestapeld,
ien* hoe plannen voor de verdediging
jurgerbevojking gemaakt worden en zy
ïen maar al te goed, dat onder de be
waar de
ld doqfr -
lontapu'1
vaoniofiPti
$Wd laityenq, Lord Gordey, J
MÏllan, L>rd Edstacy Pejrcy, Sj
filler, p
Clark én 'Lord Burghiey.
lui den’’oproep wordt onder
„H; hangt; een
ovej| de geheele wereld. Mannei
in de nieuwste kleuren
en modellen.
Buitengewoon voordeetig!
4.50, 4.95, 5.90 enz.
GOUDA, 28 Januari 1939.
Nederlandsche Kunst
in het oude Ned. stadsbeeld.
Lezing van Ir. J. Gratama vo<r
„Die Goude”.
Voor de Oudheidkundige vereenigirg
„Die Goude”, hield gisteravond Ir. J. Gra
tama uit Amsterdam, bestuurslid van de
stichting „Constantyn Huygens”, in „Ter
Gouw” een lezing over de Nederlandsche
Na de radiorede van
H. M. de Koningin.
Oproep van den Commissaris der
Koningin in de prov. Groningen.
De Commissaris der Koningin in. de
provincie Groningen, mr. J. Linthorst
Homan, heeft tot alle inwoners der pro
vincie Groningen een oproep gericht,
waarin hij onder herinnering aan de
radio-toespraak van H. M. de Koningin
over geestelijke en moreele herbewape
ning en gesteund door zijn ervaring als
voorzitter der Vereenlging voor Opbouw
werk in de provincie Groningen, zegt te
weten, t dat men in alle gelederen der
provinciale Gronlngsche bevolking van
den ook hier bij velen bestaanden groo-
ten nood overtuigd is. De Commissaris
zegt te vertrouwen, dat de aansporing
van H.<A. de Koningin allen zonder uit
zondering ertoe zal brengen thans hunne
door H. M. aangewezen plichten snel en
goed na te komen in alle kringen en
groepen in alle deelen der provincie
Groningen. De Commissaris voegt eraan
toe, de mededeeling, dat plannen voor
gezamenlijke uitoefening dezer plichten
in provinciaal verband in voorbereiding
zijn en noodigt alle vereenlgingen, orga
nisaties en commissies en ook alle per
sonen, die in de provincie Groningen in
den door H. M. aangegeven geest mede
werking willen verleenen uit daarvan op
korten termijn aan hem mededeeling te
doen, opdat hier kan worden gestreefd
naar een groot provinciaal plan voor
allen. Uitwerking der mogelijkheden zal
binnenkort op zoo breed mogelijke pro
vinciale basis plaats vinden. Mededeelin-
gen en besprekingen volgen zeer spoedig.
Natuurlijk, zegt mr Linthorst Homan
ten slotte, wordt de mogelijkheid van
samengaan met andere gebieden in het
nationale kader niet uitgesloten, doch
thans geldt het vooral een groot werk
van Groningers voor Groningers.
rechtheid voor allen en voor de
schAppy.der gerechtigheid in de interna
tionale betrekkingen, welke de eenigl® basis
is, waarop onze beschaving kan worden
behouden. 1
Wij weten, dat geen enkele beschaving,
zoo I zij al blijft bestaan, onveranderlijk is,
maar de1 naties zullen alleen in een geest
van samenwerking met anderen een duur,
zame pplossing vinden vobr hun vraag
stukken.
Bovenal doen WÜ een beroep op leiders
en volk van het Groot-Duitsche rijk, opdat
zy op dit oogenblik van macht en invloed
in hun geschiedenis de groote gaven ge
bruiken, waardoor zy gedurende eeuwen
■ons gemeenschappelijk erfdeel op alle ter
reinen van menschelyke kennis en bedrij
vigheid hebben verrijkt en met ons samen-
weAen in een uiterste poging om het spook
van den oorlog en van vijandschap tus-
schen de volken te bezweren, en in een
geest van vrije en zelfgewenschte samen
werking de eenige geest, waardoor aan
onze en aan hun behoeften kan worden
voldaan met ong te bouwen aan een
betere toekomst, zoodat wy niet alleen onze
beschaving zullen behouden, maar haar ook
vergroot door onze ervaring aan onze
kinderen kunnen nalaten.”
>Jm ien elf, verloren voorm
een paar z\
«vragen by J. Bonefut,
|<pnderhandschoen bij T.
fyoststraat 44; een schoei
‘erridon, Noordejhde 23;
andje op het Politiebum
en: twee glacé-damed
dameshorloge, een kist
n glacé handschoen.
Ten tijde van het accoord van München
deelde Chamberlain mede dat door de Bank
van Engeland aan Tsjecho-Slowakije ter
stond een voorschot van tien millioen Pond j tusscnenproaw
ZOU worden verstrekt. Voorts stelde men
zich aan regeeringszjjde voor na onderhan- I
delingen met de regeeringen van FrankryK
en Tsjecho-Slowakije medewerking te ver-
ieenen aan een leening voor Praag tot een
bedrag van 30 millioen Pond. Na langduri
ge besprekingen zou gisteren overeenstem
ming bereikt zyn over deze leening. Men
\erwacht te Londen dat heden een offi-
cieele mededeeling daaromtrent zal wor
den uitgegeven.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal f2M, per waak 17 cent, overal
beMrgüw P” looper geschiedt Franco per post per kwartaal ƒ3.16
Abonnementen werden dagelijks aangenomen aan'ons Bureau: MARK! 31, GOUDA,
Kadactie Tejel.
kunst en het oude Nederlandsche stads
beeld. De belangstelling was vry groot.
Ir. Grataïna begon met te verklaren dat
hy de uitnoodiging tot het houden van deze
lezing met groot genoegen had aanvaard,
mede daarom, omdat jiet onderwerp hem
na aan het hart ligt.
Vervolgens zette spr. uiteen hoe het komt
dat ons critisch vermogen min of meer ia
teruggegaan. De 17e eeuw heeft, vooral
door de schilderkunst, getoond dat wy een
volk waren met mogelijkheden. In later-
jaren heeft men zich echter te veel laLm
leiden door internationale stroomingen. Nu
is men losgeslagen van zyn critisch inzicht
met gevolg dat wij in een chaos leven. Het
middeleeuwsch Christelijk idee was geba
fceerd op één groote centraliteit. Uit dat
punt is de stijl gegroeid, doch de Neder,
landsche aard is daarby zichzelf gebleven,
fepr. verklaarde dit te zullen bewyzen. Du
deed hy door, met behulp van lichtbeelden,
buitenlandsche met Nederlandsche kunst
producten met elkaar te vergelijken. Daar
by toonde hy aan dat het de Nederlanders
waren die de klassieken werkelijk begre
pen, voorts dat de Nederlandsche cultuur
lyner was dan de Duitsche, meer werkelijk
dan de Fransche. Met veel enthousiasme
prees spr. de architectuur uit vroegere
eeuwen? die in tegenstelling met de huidir
ge, va» een zieken geest getuigende, pes
simistisch decadente architectuur, krachtig
en opgewekt het bewys leverde van gezon
den geest en levenslust, naast diepen gods
dienstzin, terwy'l men tevens de kunst ver
stond doode steen tot leven te wekken,
doch steeds met behoud van den eigen Ne-
derlandschen aard.
Behoud Uw stadsschoon.
Na de pauze toonde spr., aan de hand
van lantaarnplaatjes van de Waag en het
vooraf gemaakte houten proefmodel daar
van, hoeveel zorg de toenmalige overheid
van onze stad, voor het stedenschoon had.
Daarna liet hy zien hoe water het stads
beeld kan verfraaien en het een typisch
Hollandfcch karakter kan geven, voorts hoe
de stedenbouw van voorheen ontleend is
aan de natuur, waarbjj het ruimtegevoel
verbonden werd aan het water. Ook het
karakter van de stad Gouda werd bepaald
door water, zooals spr. met een ouden
plattegrond verduidelijkte. Hij wekte de
aanw’ezigen op te trachten het Tolhuis te
behouden, of anders ter plaatse een andere
afsluiting van de Haven te maken, daar
zonder een dergelijke afsluiting de Haven
het intieme karakter zal verliezen. Ook de
veel besproken Nieuwe Haven kwam op het
witte doek, zooals deze nu is en zooals ze
mogeljjk worden zal. Spr. pleitte voor niet
1 dempen, hy wilde deze gracht opnieuw
BALANS OPRUIMING
BIJ: V KR ZIJL
Zie de etalages markt 20.1
I ROFITEER van de KAATSTE KOOPJES.
Jt
het oorlogsspoftk.
itjande persouen Uit
n tie i Britsche 13 samenr
o^rödp gericht- tot
k v$ti' het Gróbt-Duitlj
Ufiamen te Werken
•ingwin het spook van
Meening van de Regeering.
In verband met de werkverschaffing1
en het plan-Westhoff merkt de regee-i
ring lii de memorie van antwoord aan
de Eerste Kamer op de algemeene be-
I schouwingen over de rijksbegrooting 1939
I op, dat ten onrechte uit de woorden van
'wïï I den voorzitter van dep raad van minis-
j ters Is afgeleid, dat déze niet in alle op-
r.vuuu vC zichten vertrouwen hééft In het rapport.'
brefl voor een vrede van gelijkheid en ge- i De minister-president heeft bij gelegen
heid van de algemeene beschouwingen
niet meer en niet minder gezegd, dan
dat de regeering de algemeene beginse
len, die In het rapport nader zijn uitge
werkt, heeft aanvaard, maar dat zij niet
de garantie kan geven, dat zonder meer
alle daarin geopperde denkbeelden let
terlijk zullen wordfen overgenomen. Op
grond van haar eigen verantwoordelijk
heid laat de regeering nu de verschil
lende denkbeelden, die In het rapport
zijn neergelegd, uitwerken, teneinde
wanneer deze uitgewerkte plannen haar
hebben bereikt, een definitieve beslissing
Zy zien hoe onze beschaving, waaraan
mannen en vrouwen van alle standen en
Uit alle landen het hunne hebben by gedra
gen, bedreigd wordt door de grootste ramp,
welke ooit in de geschiedenis der mensch-
heid is voorgekomen.
Het is tijd, indien wy al niet te laat
sullen zijn, dat de menschen van goeden
wil, die waardeering hebben voor de vruch
ten der beschaving, die geen haat of
wraakgevoelens in hun hart koesteren en
Verklaring van Chamberlain.
Wanneer het Lagerhuis Dinsdag 31
Januari weer bijeenkomt, zal het vele be
langrijke onderwerpen, in de eerste plaats
problemen der buitenlandsche politiek, tt
bespreken hebben. Reeds op den eersten
dag, aldus neemt men in parlementaire
kringen aan, zal de situatie in Spanje wor
den besproken nadat Chamberlain een ver
klaring zal hebben af gelegd over zyn be
zoek aan Rome.
Zoowel het parlement als het lanu
zien met spanning uit naar de verkla-
rujgen, welke de premier zal atleggon
over zyn besprekingen met Mussolini
en over de houding der Britsche rege'-
rmg ten aanzien van Spanje. Politieke
kringen meenen, dat zoowel de verkla
ringen van regeeringszyde als de hou
ding van het Britsche Parlement in
sterke mate beïnvloed zullen worden
door den toon van de rede, welke Hitler
Maandagavond door den Rijksdag zal
uitspreken.
Voorts zal het Lagerhuis zyn aandacht
wilden aan den toestand en vooruitgang
der bewapening en luchtafweer, Door ae
regeering zullen verschillende wetsontwer
pen, de bescherming der burgerbevolking
tegen luchtaanvallen betreffend, worden
mgediend. Hoewel door de regeering op dit
gebied reeds tal van maatregelen zyn re-
nomen, heerscht in parlementaire kringen
nog steeds ontevredenheid over het regee-
ringsbeleid ten aanzien van de luchtaf
weer.
Ook de toestand van de Britsche scheep
vaart en scheepsbouw-industrie, alsmede
probleem en de politiek
o*—-—»i van het
Japansch-Chineesch conflict en de „Open
deur-politiek” in China zullen ongetwijfeld
uitvoerfg worden besproken.
Men verwacht dat zeer spoedig de re
gering mededeelmgen zal doen over en
wetsontwerpen zal indienen betreffende
L een Britsche leening aan Tsjecho-Slowaky'e
Duivententennü^^^
lag hield de postduhJJJ
erwer” haar jaarlijl^l
Er waren 100 duivejj J
meester was de heer WJ
Haag. De pryzen wehkJ
1, oude doffers van 6Lj
d. Zijde; 2 W. de u
trand; e.v. H. van der L
- 2, oude doffers van 200.
igerdük, 2 H. van dw L
Zijden; 4 L. HoogerdJ
e.v. N. van der Ztfden,
8, oude doffers van ÜOQj
Lang; 2 W. de 1^.,
z.e.v. H. van Dijk;
i 4, oude duiven van 50-
Dijk; 2 H. Middelkoop;! I
4 H. van der Zy'den; üi
r. G. de Rooy.
i 5, oude duiven van 20G-
igerdyk, 2 P. Kersberg --r-
Graaf, e.v H. van der Z| Mi ome agenten eat loopers, den boekhandel en de postkantoren.
6, oude duiven van 500- -"“J j-i-a—j
Lan-g, 2 P. Kersberg
if, z.e.v. G. de Hoo|j,M
7, “jonge doffers van
de Rooy, 2 N. van de
erdyk, 4 P. Kersberg
:f e.v.’H. Middelkoop,
8, jonge doffers van 1SI
van Dyk; 2 G. de Rooft
1 L. Hoogerdyk, z.e.v.
an der Zy’den.
9, jonge duiven Van 8
de Lang, 2 H. van de
ooi), z.e.v. H. van deV 2
Dijk.
10, jonge duiven van IS
Kersbergen, 2 A. vta
i (der Graaf, z.e.v. NJVa
H van Dük. I levta~
(lOUISCHE COURANT.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreden (behoorende tot den bezorg kring)
15 regels ƒ1.80, «Ike regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prjjs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1-4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de. voorpagina 50 hoogcr.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zee? gereducesrden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnn worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau ztfn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
dié in alle oprechtheid wenschee in vri
schSip te leven met hun medemensttneh in
alle’landen, het woord richten tot gelijkge
zinden ovir de grenzen, opdat die hun ga-
1 vén van’ hart en hoofd mogen gebruiken
dé 1 opi mede te werken tot het voorkomen van
jde' grootste ramp en tot h^t flleclitén van
f de kunstmatige muren van haat, waardoor
wy dreigen verideeld te worden. Wij
schén verlangen niet om anderen om
op te leggen. Terwy’l wy vastbesloteA zijn
onze vrijheid te verdedigen, staan wy'
Ontegenzeggelijk zullen bij een volle- i
dlge uitvoering van de denkbeelden, die
aan het rapport ten grondslag liggen, I
allerlei vraagstukken onder de oogen
moeten worden gezien, vraagstukken,
welke mede levensbelangen van den
landbouw raken.
Wat de beteekenls van de Uitvoering
van het rapport voor den Nederland-
schen landbouw betreft, daarbij moet op
den voorgrond worden gesteld, dat op
deze wijze geleidelijk zal worden voorzien
in het gebrek aan cultuurgrond, dat zich
tengevolge van de toenemende bevolking
van het platteland, ondanks het feit, dat
de laatste jaren nog belangrijke nieuw?
oppervlakten cultuurgrond tot stand
zijn gekomen, meer en meer openbaart.
Daar de bewerking van de nieuwe
gronden de productie zal doen stijgen,
zullen, zoolang het gebrek aan evenwicht
tusschen productie en afzet van de land-
i voortduurt, richtlng-
j gevende maatregelen op dit gebied moe-
I ten blijven bestaan. Hoe de om vang van
deze maatregelen zal zijn, indien de in
I cultuur gebrachte gronden voor produc
tie gereed komen, Is geheel onzeker.
I Zeer veel zal in dit opziefft afhangen
van de door ons omringende landen te
nemen maatregelen en van de ontwik
keling van den algemeenen economl-
schen toestand.
Het is op grond van al deze overwe
gingen, dat de regeering, staande voor
de noodzaak, dat doeltreffende maatre
gelen ter bestrijding van de werkloos
heid van. tienduizenden genomen moe-
I ten worden, van oordeel is, dat de on-
zekerheid hieromtrent geen beletsel mag
i vormen om voorzieningen te treffen,
1 waarvan het belang zoowel voor de di
recte bestrijding der werkloosheid als
voor blijvende verruiming van werkge-
j legenheid vaststaat.
Dat zich met het oog op de belangen
van den landbouw bij de uitvoering van
de In meergenoemd rapport vermelde
werken groote moeilijkheden zullen voor-
doen, verheelt de regeering zich derhalve
allerminst. In nauwe samenwerking tus-
I schen de hierbij betrokken departemen
ten van sociale zaken en van economi
sch» zaken, waarvoor reeds maatregelen
in voorbereiding zijn, zullen deze pro
blemen onder oogen moeten warden ge
zien.
De' regeering vertrouwt echter, dat
deze moeilijkheden, Indien met beleid
en met een open oog voor nieuwe moge
lijkheden te werk wordt gegaan, over
wonnen zullen, worden. Zij voelt zich ta
dit vertrouwen geschraagd door de over
tuiging, die bij het overgroote deel van
ons volk leeft, dat met een doeltreffende
en krachtige bestrijding van de werk
loosheid een eminent belang voor de ge
heele Nederlandsche gemeenschap ge
moeid is.
Waar de concretlseerlng van meerge-
