INT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
INIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon-en Feestdagen
HITLER’S REDE BRENGT GEEN VERRASSINGEN.
Duitschland solidair met Italië.
1W7
No. 19946 Dinsdag 31 Januari 1939 77e Jaargang
wedstrijden
ering van Achilles,
hield de dames- en het
niging „Achilles” in café
aarlijksche ledenvergade.
bezocht was.
MEN EN DEPÓTS
I
weder wilden oprichten. „Een Duitschland
zaak
ai be-
q een
It Uw
n in
V
neming van alle groote naties aan de rijk
dommen der wereld veilig gesteld worden?
Niemand kan in ernst aannemen, dat, als
in het geval Duitschland, tachtig millioen
menschen op den duur tot pariahs kunnen
worden gedoemd. Dat geldt niet alleen voor
Duitschland, maar voor alle volkeren in
gelijke positie. Voor zoover Duitschland
betreft is de toestand eenvoudig. Het heeft
80 millioen inwoners, zyn koloniaal bezit is
geroofd tegen de verzekeringen van Wilson
in.
feit is voor de vereen!.
38 aan de terreinmoeiljjt
is gekomen. Gezamenliji
vereeniging „Ter Gouw"
neente gehuurd een ter.
rdamsche dijk even voor.
Op dit terrein wordt door
3en koolaschbaan aange.
rgelijke baan bestaat in
behoefte.
het aanleggen van dexe
worden gedeeltelijk ge-
engst van een loterij die
i jaar is georganiseerd,
;rd tot zeven leden uit.
it thans uit: G. van 't
4. J. Amesz, Ridder van
penningm.; M. J. Schou.
n Heusdestraat 24, wed.
ntenbal, C. J. van Dijk
Tuinman, leden.
de bezorgdheid, waarmede zes jaren gele
ld den velen in Duitschland de toekomst van
len van propagandistischen aard aan.
Vooral keerde hij' zich tegen „oorlogs-
apostelen”', die hij in hoofdzaak in Jood-
treurde noodzaak van bewapening, welke
op het oogenblik onmisbaar is voor het
'Duitsche Rijk.
Nadrukkelijk wees hij op de hechte
verbondenheid en innige solidariteit tus-
schen Duitschland en Italië; indien Ita
lië, hoe dan ook, in een oorlog zou wor
den gewikkeld, zal het Duitschland on
herroepelijk aan zijn zijde vinden
Het verdrag met Polen noemde Hitler
een der hechtste waarborgen voor den
vrede, zooals is gebleken tijdens de Sep-
tember-crisis Van het vorige jaar De
viermógendheden-conferentie van Mün
chen was, aldus Hitler, een bewijs dat
vitale problemen door verstandige man
nen in gemeen overleg zonder wapenge
weld kunnen worden opgelost. Meerma
len wees hij in zijn rede op de wensche-
lükheid en mogelijkheid van redelijke in
ternationale betrekkingen en besprekin
gen. „Ik geloof, aldus Hitler, aan een
langdurigen vrede.” Hitler verheugde
zich over de vriendschappelijke betrek
kingen tusschen het Duitsche Rijk en
landen als Nederland, België, Zwit
serland en de Skandinavische staten.
Hitler herinnerde verder aan zijn rede in
den Rijksdag van 22 Februari, waarin hij
zeide, dat het lot van de 10 millioen Duit-
schers in Midden-Europa het Rijk niet meer
onverschillig zou laten en dat tegen onder
drukking en mishandeling scherpe maat
regelen genomen zouden worden. Eenige
dagen later aldus Hitler besloot
Schuschnigg tot een schending van de over
eenkomst van Berchtesgaden. Dit bleek uit
de rede van Inssbrück op 9 Maart. In den
daarop volgenden nacht gelastte Hitler de
mobilisatie van een aantal Duitsche infan
terie- en pantserdivisies, met het bevel Za
terdag 12 Maart, des ochtends te 8 uur
Oostenrijk binnen te rukken. Vrydagoch-
op welke wijze tend was de mobilisatie gereed. In den na
middag trad Schuschnigg af, onder den
druk der omstandigheden in het binnenland
en op verzoek van O astenrijksche zijde, om
verwarring te voorkomen marcheerden
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 8.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
latere 2746. Postrekening 48400.
ÜOIIMHE (IIIRAM.
aldus Hitler dat in een bolsjewisti
sche chaos verzonk, zou het geheele avond
land hebben meegesleurd.
Slechts de meest bekrompen eiland
bewoners kunnen zich verbeelden, dat
de roode pest uit eigen beweging halt
zou hebben gemaakt voor den schijn
van een democratische idee. De redding
van Europa is begonnen met Mussolini
en het Italiaansche fascisme, het natio
naal socialisme heeft deze redding voort
gezet en op het oogenblik beleeft men
°ok in andere landen deze overwinning
op de Joodsche internationale pogingen
de Europeesche cultuur te vernietigen.”
Voorts wees hij in het vervolg van zijn
rede op de dwaasheden, bij de vredesver
dragen van 1919 en nadien jegens
Duitschland en de geheele wereld be
gaan in economisch en financieel op
zicht
Hij verklaarde Duitschland in staat en
bereid om eventueel commercieel en eco
nomisch den strijd op de wereldmarkt
met welk ander land ook aan te binden.
In dit verband wees Hitler nogmaals
°P de noodzaak van een billijke verdee-
ling van grondstofgebieden en op de
wenschelijkheid van restitutie der voor
malige Duitsche koloniën.
Inmenging in Duitsche aangelegenhe
den ,van welke zijde en
schen kring zocht.
Hitler wees op de, ook door hem be-
ook, wees Hitler onvoorwaardelijk af en
ny kondigde ingrijpende tegenmaatrege-
NEGRIN AANGEKOMEN
IN FRANKRIJK.
Slecht weer bedreigd gezondheid
der vluchtelingen.
Uit Perpignan meldt Reuter dat Negrin,
de Spaansche minister-president, in Frank
rijk is aangekomen. Naar verluidt heeft hij
reeds eerder eenige geheime reizen naar
Fransch gebied ondernomen om zich met
oe Fransche autoriteiten in verbinding te
stellen.
Den geheelen nacht heeft het zeer hevig
geregend in Noord Catalonië en Roussillon.
nofoon; 2.— Het ud
b; 3.45 Reportage*
5/— Voor de kinder
•orkest; 6.15 Het
Berichten); 7.— VoorJ
ianovoordracht; 7.80 R.I
Berichten ANP, radiojotj.
;en; 8.20 Gramofoon; gj$
ondtrein; 10.— Radiol
-nieuws; lb— Bericht,.
12.— Lajos Veres’ Zim
Eddy Oliver’s dansorkesi.
15.5 M. RRO-Uitzendjj.,
bon (om 8.15 BerichfeJ
11.30 Godsdienstig halt
:hten; 12.15 KRO-orl^
on); 2.— Vrouwenuurt^
4.Gramofoon;
en solist (5.45—6.05 Ge-
5 Berichten, sportpraatjv
15 Cyclus „Naar dp nieu.
7.45 Gramofoon; 8.-
nededeelingen; 8.15 Sts.
in Maastricht en soliste
on)10X15 Gramofoon;
•eling; 10.30 Berichten a
ind Gaspari en zijn Hou-
LI.0512 Gramofoon.
•Slag van den secretaris,
itleenen wij het volgende;
het ledenaantal weer toe.
>or deze toeneming is de
zeer verbeterd. Het jaar
angrijk batig saldo afge.
reeds omstreeks tien uur ’s avonds de Duit
sche troepen Oostenrijk binnen.
Dit alles verliep in zeer snel tempo en
het vertrouwen in de felheid en slagvaar
digheid van het Duitsche leger werd niet
beschaamd niet alleen,doch zelfs overtrof
fen. De eerste verkie^ng jn Oostenrijk op
10 April wees uit, dat 99 van de Oosten-
ryksche bevolking voor de aansluiting was.
Het Sudeten-Duitsche vraagstuk.
Eenige weken later begon de campagne
van internationale ophitsing in Tsjecho-
Slowakije met onderdrukking van de daar
wonende Duitschers. Ongeveer 3% millioen
Duitschers werden hier tegen hun wil vast
gehouden in een staat, waarin zij meer of
minder werden mishandeld. Geen wereld
macht kon dit op den duur goedkeuren. De
verantwoordelijke macht in Tsjecho-Slowa-
kye was de toenmalige president van den
staat, dr. Benesj. Deze had in Mei 1938
besloten tot mobilisatie, met het doel
Duitschland te provoceeren en om Duitsch
land een nederlaag toe te brengen in zyn
internationale prestige.
Niettegenstaande de herhaalde ver
klaring, dat Duitschland niet had gemo-
biliseerd, werd toch vastgehouden aan
de verklaring, dat Tsjecho-Slowakije
had gemobiliseerd onder dwang van een
Duitsche mobilisatie, dat Duitschland
wegens deze Tsjechische mobilisatie zijn
militaire maatregelen had gestaakt en
van zijn plannen had moeten afzien.
Op grond van deze provocatie gaf Hitler
derhalve op 28 Mei ten eerste: het bevel tot
voorbereiding van militair optreden tegen
dezen staat met den termijn van 2 October.
Ten tweede: het bevel tot den geweldigen
en versnelden bouw van een front van ver
dediging in het Westen des lands. De ont
wikkeling in den zomer stelde Duitschland
in het gelijk. Wederom zijn de militaire
voorbereidingen, waaronder ook de S.S. en
S.A., alsmede talrijke politietroepen vie
len, een succes gebleken. Ook is onder lei
ding van dr. Todt een groot succes bereikt
voor het tweede deel van het bevel.
Allen zijn gelukkig, dat, dank zy het
initiatief van sprekers vriend Benito
Mussolini en door de hoog geschatte
bereidwilligheid van Chamberlain en
Daladier een oplossing is gevonden voor
dit moeilijke vraagstuk langs vreedza-
men weg. Het Sudeten-Duitsche volk
heeft thans eveneens gelegenheid gehad
door het vrij uiten van zijn wil zijn
sanctie te verleenen aan de inlijving bij
het Duitsche rijk. Met groote meerder
heid heeft het getoond' hiervoor te zijn-
De binnenlandsche toestand.
Spreker keerde zich vervolgens tegen
het „geschreeuw van voorvechters van een
democratische moraal en van hen, die de
wereld willen verbeteren”.
Wij zien er, zoo zei hij, geen voordeel
in het nationaal socialisme als idee te
leveren, noch hebben wij aanleiding om
andere volkeren, omdat zij democratieën
vormen, bijvoorbeeld te beoorlogen. De
bewering, dat het nationaal-socialisme
Duitschland binnenkort Noord- of Zuid-
Amerika China, of zelfs Nederland
aanvallen of verdeelen zal, en wel omdat
daar andere regeeringssystemen beer-
schen, zou nog slechts aangevuld kun
nen worden met de voorspelling, dat wü
in aansluiting daaraan het voornemen
hadden onmiddellijk den vollen maan te
bezetten.
De rijkdommen der wereld.
Overgaande tot de bespreking van eco
nomische vraagstukken zeide Hitler, dat
het een aanmatiging zou zijn aan te nemen,
dat de wereld slechts voor één of twee vol
keren is geschapen. Ieder volk heeft het
recht zyn leven op deze aarde te beveili
gen. Het Duitsche volk heeft precies het
zelfde recht deel te hebben aan de ontslui
ting van deze wereld als ieder ander volk.
In dit verband sprak de Rijkskanselier over
de herstelbetalingen en het ontnemen der
koloniën aan Duitschland, daardoor werd
het sterkste volk van midden Europa ver
plicht nog veel meer dan vroeger als ex-
portnatie op te treden. De roof der Duit
sche koloniën was moreel een onrecht,
economisch een groote dwaasheid, politiek
in de motiveering zoo gemeen, dat men ge
neigd is die eenvoudig simpel te noemen.
Het beslissende probleem aan het einde
van den oorlog luidde echter zeer kort: hoe
kan een rechtvaardige en verstandige ded-
Wanneer dit koloniaal bezit geen be-
teekenis heeft, kan men het gemakke
lijk teruggeven. Dat teruggeven niet
mogelijk is omdat Duitschland er iets
meer mee zou weten te beginnen, is be
lachelijk en dat het niet teruggeven
kan worden, omdat Duitschland daar
mede een strategische positie zou krij
gen, is een monsterlijke poging om een
volk algemeene rechten te ontzeggen.
Duitschland heeft zijn koloniale bezit
niet noodig om daar legers op te rich
ten, daarvoor is de volksrijkdom van
eigen ras voldoende, maar voor een
economische ontlasting. Alle tegen.ar-
gumenten doen duidelijk blijken, dat het
in wezen slechts om een machtskwestie
graat, waarbij verstand en rechtvaardig
heid buiten spel blijven.
Niet Duitschland staat schuldig aan
een achteruitgang in den internationa
len goederenruil, maar de internafio-
naal-kapitalistisch ingestelde staten, die
met hun valuta-manipulaties iedere
hechte verhouding tusschen de verschil
lende valuta’s naar egoïstisch eigen be
lang hebben vernield.
Het Jodenvraagstuk.
Het nationaal-socialistische Duitschland
wil geen vijandschap met andere volkeren
en de beweringen over aanvalsvoornemens
van het Duitsche volk op vreemde volkeren
zijn hysterie of leugens.
In verband met de opruiing tegen
Duitschland noemde spreker het joden
vraagstuk. Het is een beschamend schouw
spel, dat de wereld der democratie van
medelijden druipt, maar het joodsche volk
niet helpt. Duitschland herstelt thans, wat
het Joodsche volk zelf gedaan heeft. De
joden hebben de inflatie veroorzaakt, toen
de overige wereld het Duitsche volk zijn
buitenlandsche kapitalen ontnam en de ko
loniën wegnam. Wij zyn door de brutale
opvoeding door de democratieën gedurende
vijftien jaar volkomen gehard tegen senti-
menteele bevliegingen. Laat men ons met
humaniteit van het lijf blijven. Het Duit
sche volk wenscht niet, dat zijn belangen
door een vreemd volk geregeerd worden.
Duitschland is gelukkig, in het Wes
ten en Oosten, Zuiden en Noorden ge-
pacificeerde grenzen te mogen bezitten
Onze betrekkingen met de staten in het
Westen en Noorden, dus Zwitserland,
België, Nederland, Denemarken,
Noorwegen, Zweden, Finland en de
Oostzeestaten stemmen te meer tot ver
heuging, daar zich juist in deze landen
de neiging, zich van bepaalde oorloge
zwangere Volkenbondsparagrafen af te
keeren, te versterken schijnt. Niemand
kan het meer waardeeren, aan zyn
rijksgrens werkelijk bevriende neutrale
staten te weten, dan Duitschland. Moge
ook Tsjecho-Slowakije erin slagen, een
weg tot innerlijke rust en orde te vin
den, die een terugvallen in de tendenzen
van den vroegeren staatspresident Be
nesj uitsluit.
Het plan voor vier jaren verlengd.
Erick, de minister van binnenlandsche
zaken, die in de Rijksdagzitting h^ft ge
sproken, vóór Hitler het woord nam, heeft
medegedeeld, dat het vier-jaren-plan voor
autarkie met vier jaar verlengd zal wor
den.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—6 regels 1.55. elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Ldefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
CHILI ZWAAR BEZOCHT
Zeker 20.000 dooden in Concepcicm.
President Aguirre is uit Talcahualfó te
Vaparaso aangekomen na zyn inspectiereis
door het geteisterde gebied. Hij roemde de
discipline en samenwerking der bevolking.
Er is een verplichte arbeidsdienst inge
steld, ten einde de functionneering der
openbare diensten te herstellen en de be
scherming van den oogst te verzekeren.
Aguirre verklaarde, dat vreemdelingen die
van den noodtoestand pro'fiteeren, uit het
land worden gezet, terwy'l de onderdanen
zouden worden gestraft. Voorts zyn de
prijzen van eenige artikelen van overheids
wege vastgesteld.
Ingevolge het aanbod der Britsche re-
geering hulp te verleenen aan de slacht
offers van de aardbeving in Chili, is de
kruiser „Ajax” onderweg naar Valparaiso
met 760 vluchctelingen aan boord. De krui
ser „Exeter” reist in tegengestelde richting
met 200 Ohileensche) soldaten en verband
middelen aan boord. Volgens de jongste in
Londen ontvangen berichten hebben in Con
cepcion 20.000 menschen den dood gevon
den.
Te Santiago is een Engelsch meisje aan
gekomen, dat met haAT auto een reis van
duizend myl door het verwoeste gebied ge
maakt heeft. Zij verklaarde, dat de meeste
slachtoffers «kinderen zyn. In Chilian is
waarschijnlijk een derde deel der kinderen
omgekomen. «President Aguirre zeide, dat
San Carlos, Chilian en Bulnes geheel ver
woest zijn.
Uit Cuelemu wordt gemeld, dat in een
vacantie-kolonie van de 400 kinderen 880
zyn «omgekomen door de aardbeving. lede
ren dag wordt 4000 K.G. brood naar het
geteisterde gebied gezonden.
Deelneming der Nederlandsche
regeering.
Blijkens by het departement van buiten
landsche zaken te 's-Gravenhage ingeko
men ambtsberichten uit Cantiago is het op
het oogenblik nog onbekend, of er onder
de slachtoffers van de aardbevingsramp,
welke Chili heeft getroffen, zich Nederlan
ders «bevinden.
Voorts kan worden gemeld, dat mr. H.
G. van Oven, zaakgelastigde te Santiago,
namens onze regeering aan de Chileensche
regeering deelneming heeft betuigd.
De gezondheidstoestand der Spaansche
vluchtelingen, die sinds drie dagen in de
open lucht vertoeven, baart den Franschen
grensautoriteiten zorg.
Te Perpignan is een ziekenhuis voor be
smettelijke ziekten ingericht. Er zyn zie-
kentreinen ingericht om op alle gebeurlijk
heden voorbereid te zijn. Uit de winkels te
Perpignan zyn alle warme kleeren voor
Spaansche kinderen weggehaald. Vannacht
en vanochtend vroeg zyn veel minder vluch
telingen de grens gepasseerd dan de vori
ge dagen het geval was. Het zijn bijna uit
sluitend vrouwen en kinderen, die Frank
rijk binnen komen. Er zal te Aargèles een
kamp worden ingericht voor alle militaire
vluchtelingen.
Van het front in Catalonië seint de cor
respondent van Havas: Sedert gisteren Is
de tegenstand der republikeinen krachtiger
geworden. De rechtsche troepen stuiten
bovendien op moeilijkheden, daar het terrein
steeds meer geaccidenteerd wordt. Vooral
in het Noorden en het centrum van het
front is het weer bovendien slecht. De
troepen van Urgel opereeren halverwege
tusschen Solsona en Berga, die van Arra-
gon naderen den weg tusschen Berga en
Vich. In den sector Manresa hebben drie
internationale brigades getracht een bres
i» de rechtsche stellingen te slaan. Zy wer
den echter zonder veel moeite teruggewor
pen.
Speciale correspondenten van de Italiaan
sche bladen aan het Catalaansche front
schreven, dat deze drie brigades de elfde,
twaalfde en dertiende brigade vervingen,
welker leden, volgens de, verklaringen der
republikeinsche regeering, allen gerepa
trieerd waren.
Vanochtend zeven uurSvaren alle winkels
cn markten in «Barcelona geopend. De win
kels hadden groote hoeveelheden conserven,
rijst, gezouten visch en brood ontvangen.
De autoriteiten hebben evenwel het publiek
verzocht slechts het noodzakelijke te koo-
pen. Verder hebben de autoriteiten mede
gedeeld, dat Barcelona een hoeveelheid
meel heeft ontvangen, voldoende voor een
maand.
Koloniaal probleem en economische
paraatheid van het Rijk op den
voorgrand.
Redelijke en billijke regeling van
hangende vraagstukken bepleit.
JJitler herinnèrde in het begin van zijn
gisteravond gehoudf^ Ryksdagrede aah
*Z «1 f* (X/i 111 1>' '1n w. n
den velen in Duitschland de toekomst
een ontwikkeling tegemoet zagen, waarvan
het einde nog niet te overzien scheen. Ach
ter Hitler stond een derde van de Duitsche
mannen en vrouwen, die het Duitsche Ryk
H. K. H. PRINSES BEATRIX
OP HAAR EERSTEN VERJAARDAG.
Deze foto van Prinses Beatrix is genomen door Z. K. H. Prins
Bemhard en beschikbaar gesteld voor het Haagsch Comité voor Volks
feesten, dat ze aan alle Haagsche inrichtingen van onderwijs aanbiedt.
