ten,
ar
RANT
UNS
enkust
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
ERBRANDING
•en» voor echtgen. «n
3rem»tie, dragen a
r niet-leden ƒ166.—.
iet veraekeringafoai
deelinga-secretarem,
H. M. de Koningin
aan den Koning der Belgen.
DE BIJZETTING VAN PAUS PIUS XL
Indrukwekkende plechtigheid in den St. Pieter.
Afscheid van den heer Hermann A. Schreuder Sr.
als voorzitter van den Kamer van Koophandel.
Britsch-Italiaansch accoord
in gevaar.
4.2°
IJ7
2<o., -- Woensdag 15 Februari 1939 77e Jaargang
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
de Boek
plaatsing
8
er-
Uw zaak
arvoor be
en in een
nf uit Uw
laxorn in
45
|,35
geplaatst tusschén het altaar van de
Cattedra en dat van de Confessie. Nadat
de kanseiier-notaris van het kapittel van
Sint Pieter de acte betreffende de be
grafenis had voorgelezen en mgr. Anto
nio Bacci de lijkrede had uitgesproken,
verrichte mgr. Roberto Vincentlnl, pa
triarch van Antiochlë der Latijnen, de
abaoute.
Het lichaam van Pius XI werd neer
gelegd in een cederhouten kist, welke
met satijn is bekleed. In het deksel is
een kruis van notenhout gevat. Het ge
laat van den overleden Paus werd be
dekt met witte zijde. Naast het lichaam
werden verscheidene beurzen met gou*
den medailles, welke elk jaar van zijn
pontificaat werden geslagen, neergelegd.
Kardinaal Nasalli-Rocca, aartsbisschop
van Bologna, dekte, in zijn hoedanigheid
van oudste door Pius XI gecreëerden
kardinaal, tenslotte het lichaam van den
gestorven Paus met een grooten rooden
sluier en legde een in een ijzeren koker
gesloten gezegeld perkament, dat d&
voornaamste gebeurtenissen uit het pon
tificaat van Pius XI vermeldt, In de kist.
Deze kist werd gesloten en daarop In
een looden kist geplaatst. In het deksel
van deze kist zijn een doodshoofd met
twee gekruiste beenderen met het wapen
van den overleden Paus gegrift. Nadat
deze kist was dicht gesoldeerd, werd zij
op haar beurt in een derde kist van
kunstig bewerkt hout gelaten, welke de
volledige wapens van den Paus dragen.
Daarop werd de stoet opnieuw gevormd.
Ditmaal namen do kardinalen er aan
deel. Onder het zingen van „Ego sum
resurrectlo et vita” defileerden zij langs
de kist tusschén twee rijen pauselijke
garden. Vervolgens daalden de bischop-
pen met brandende kaarsen in de hand
de trap van de crypt af, waar de kist na
een laatste absoute werd neergelaten,
nabij het graf van Pius X.
de
en
GOUWE
DE PAUSKEUZE.
Moderne bekendmaking: per radio.
Naar Havas uit Vaticaanstad meldt,
zal de uitslag van de verkiezing van den
nieuwen Paus waarschijnlijk per radio
worden bekend gemaakt op het oogen-
blik, dat de rookpluim uit het Vatlcaan
opstijgt. Tot dusverre hebben de auto
riteiten hieromtrent echter nog geen be
slissing genomen. De verkondiging op
deze wijze zou nl. het verspreiden van
onjuiste berichten in den tijd, die tijs-
schen het bekendmaken van den uitslag
door den eersten kardlnaal-dlaken van
de loggia bulten het Vaticaan af en het
verschijnen van de rookpluim ligt, voor
komen. Naar men weet, wordt er, wan
neer er geen Paus Is verkozen, nat stroo
gebrandwanneer men het over de
Pauskeuze eens is geworden, brandt men
droog stroo, zoodat er een heldere rook
pluim ontstaat
DEN HAAG, 15 Febr. Naar van
officiëele zijde thans bekend wordt
gemaakt, is thans vastgesteld dat het
bezoek van H. M. de Konigin aan den
Koning der Belgen zal plaats vinden
van 23 tot 26 Mei a.s.
In een hartelijke huldiging is groote waardeering voor persoon en arbeid
van den populairen en energieken voorzitter getoond.
jaren gleden heeft hjj de dageljjksche lei
ding verruild voor de functie van gedele
geerd commissaris, maar ook in die kwa
liteit vindt zyn werkzame geest nog veel
te doen.
vallen, die de Italiaansche pers op Frank
rijk richt, niet kan goedkeuren.
Perth zeide met nadruk, dat deze aan
vallen op Frankrijk een ongunstigen iiv-
vloed op de Britsch-Italiaansche betrekkin
gen moeten hebben.
In welingelichte kringen meent men te
weten, dat het antwoord van Ciano uiterst
koel was en inhield, dat Italië niet anders
doet dan zjjn troepen op 60.000 man bren
gen, wat de normale sterkte is. Deze ver
sterkingen waren volgens Ciano noodig,
j wjjl Frankrtfk in Tunis 200.000 man heeft,
wat men in Engelsche kringen hoogst on
waarschijnlijk acht.
Bovendien is men in Britsche kringen de
meening toegedaan, dat Italië al 60.000 man
in Libye heeft en dat in werkelijkheid het
voornemen van Italië is, een grooter aantal
in Afrika te vestigen. Oiano wees tenslotte
de verantwoordelijkheid voor de pers-cam-
pagne af en antwoordde, dat die aan
Frankrijk te wijten is!
Verder wordt 'vernomen dat, in tegen
stelling tot de verwachting, Mussolini bji
zijn bezoek aan Turijn niet zal spreken.
Overigens komt er geen wijziging in het
programma.
passeeren van het stoffelijk
de Kenoodlgden die op
iichodbune hadden Plaate genomen. Het
-aam van den overleden Paus werd
Mussolini zwijgt te Turijn.
Perth, de Britsche ambassadeur te Ron.e,
heeft Ciano ervan op de hoogte gesteld, dat
Engeland het zenden van Italiaansche ver
sterkingen naar Libye beschouwt als een
schending van het Britsch-Italiaansche
accoord en bovendien dat Engeland de aan-
zelfs van Duitschen kant gereageerd wordt
met zooveel ergernis op iedere kans op toe
nadering tusschén Frankrijk en Engeland
en Burgos, terwijl het toch evident is dat
een regeling van de Spaansche kwestie in
een werkelijken geest van Europeesche toe
nadering er ten zeerste door vergemakke
lijkt kan worden. De taal, die de fascisti
sche pers gebruikt in verband hiermede,
vooral jegens Engeland, wekt nieuwe span
ning in de betrekkingen tusschén Italië en
Engeland, en de sfeer, geschapen door het
Britsch-Italiaansche accoord van April
1938 en door het bezoek der Engelsche mi
nisters aan Rome, loopt gevaar er ernstig
door te worden benadeeld.”
FRANSCHE MINISTERRAAD
OVER VERHOUDING TOT
BURGOS.
De jure, de facto of geen erkenning?
Zooals werd verwacht heeft de Fransche
ministerraad geen enkele beslissing ten
aanzien van een erkenning de jure van
het rechtsche Spaansche bewind genomen.
In den loop van de week zal het kabinet
bijeenkomen om meer in het bijzonder deh
toestand te bestudeeren, die is ontstaan
door de aanwezigheid in Frankrijk van tal
rijke Spaansche vluchtelingen, zoowel mi
litairen als burgers.
De „Paris Soir” bevat de volgende bij
zonderheden over het in den ministerraad
behandelde: Bonnet gaf allereerst in groote
trekken een overzicht van den algemeenen
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 8.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
bö onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Owe bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
Interc 2746. Postrekening 48400.
y AN DAAG heeft de Kamer van Koophan
del en Fabrieken voor Gouda en om
streken afscheid genomen van Laar zeer ge-
waardeerden voorzitter, den ne«r Hermann
A. Schreuder Sr., die in verband met zjjn
hoegen leeftijd zjjn functie neergelegd en
voor het lidmaatschap van de Kamer be
dankt heeft.
De uittredende president is als het ware
met het bedrijfsleven vergroeid. Veertig
jaar heeft hjj deel van een Kamer in dit
district uitgemaakt. Op 23 Januari 1899
deed hij zjjn intrede in de voormalige Ka
mer van Koophandel te Schoonhoven, aie
hem in Maart 1907 tot haar voorzitter koos.
Onafgebroken had de heer Schreuder in de
Kamer te Schoonhoven zitting tot 1 April
1922, toen de Kamers van Koophandel wer
den gereorganiseerd en te Gouda een Ka
mer voor het geheele district werd geves
tigd. De heer Schreuder werd naar de nieu
we Kamer afgevaardigd, waarvan hjj reeds
in de eerste vergadering, op 1 April 1922,
als vice-voorzitter en voorzitter van de af-
deeling grootbedrijf gekozen werd. Toen de
heer I. IJssel de Schepper eind 1924 we
gens verandering van woonplaats als voor
zitter van de Kamer aftrad, volgde de heer
Schreuder hem op om sindsdien het pre
sidium van de Kamer te bekleeden.
Krachtige figuur.
Met groote energie -heeft de heer Schreu
der altjjd de belangen van het bedrijfsleven
behartigd. Krachtige figuur, die hij is, stond
hij altyd op de bres om handel en industrie
vooruit te brengen en in het voorste gelid
was steeds zijn plaats als het er op aan
kwam iets van algemeen nut voor het dis
trict tot stand te brengen. Zijn voortvarendj
heid, zijn doorzettingsvermogen en zjjn
strijdlust hebben hem nooit verlaten en nu
nog, nu de jaren de karakteristieke baard
om de energieke trekken van zijn levendig
gelaat hebben vergrijsd, is de heer Schreu
der een warm voorvechter van alle belan
gen, die de Goudsche Kamer dient. Kom
niet bij hem aan om iets op te geven, de
voorzitter met zyYi impulsief gemoed en
gouden hart zal toornen en met groote le
vendigheid en krachtige argumenten zal hjj
overtuigen dat met des te meer energie
dient te worden opgetreden.'Zjjn levendige
geest geeft steeds weer nieuwe en frissche
ideeën ,zjjn wilskracht en vasthoudendheid
zjjn ongebroken. Zoo treedt de heer Schreu
der uit als iemand, die wel in dienst van
de gemeenschap is vergrijsd, maar die on
danks zjjn 77 jaren (jen zeer vitale en be-
wonderenswaardige figuur is, een opge
wekt en blijmoedig man, die met jeugdig
enthousiasme den ganschen dag werkt en
daarin voor geen jongere onder doet.
Al die eigenschappen weerspiegelen zich
in zjjn eigen bedrjjf te Schoonhoven. Ais
klein schilderspatroon begonnen, heeft de
heer Schreuder zjjn zaken weten op te wer
ken tot een belangrjjke lak-, verf- en ver-
nisfabriek en een loodwitfabriek. Eenige
:k dames
SOLES
als. uiterst solide
•Ima afwerking,
er stuk
fleni
ndere aan-
s van een
i 4de CADEAUI
ne geldt alléén
idag 15. Don-
en Vrijdag 17
iruari.
(ENS
de graslinnen met
150 x 230
jr stuk I4O
JOPEN
akens met flinke
>ote maat
er stuk
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—45 regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0,50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prjjs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
39
DEKEN
en Heeren,
ruit- en
jer stuk
LEBRUN BEZOEKT ENGELAND.
De Koning en Koningin van Enge
land zullen persoonlijk. hun gasten
begroeten.
De president der Fransch Republiek en
mevrouw Lebrun zullen op 21 Maart a.s. in
de middaguren aan het Victoria Station te
Londen aankomen, waar zij zullen worden
verwelkomd door den Koning en de Ko
ningin.
In statierjjtuigen zal het hooge gezel
schap zich naar het Buckingham Palace
begeven. Koningin Mary zal het nieuwe
gebouw van het Institut Francais openen,
Des avonds z^l een galabanket worden aan
gericht in het'Buckingham Paleis.
politieken toestand, waarbij hjj in het bij
zonder stilstond bij de bezetting van
Hainan dooi’ de Japanners.
Na een uiteenzetting te hebben gegeven
van de door Léon Bérard verstrekte inlich
tingen omtrent zjjn reis naar Burgos, stel
de hjj den ministerraad voor Senator Bérard
opnieuw naar Franco te zenden om zjjn
missie, waarvan hij zich op zulk een ge
lukkige wjjze heeft gekweten, voort te zet
ten en te beëindigen. De aard en de grenzen
dezer missie dienen nog te worden vast
gesteld.
Eenige ministers waren van oordeel dat
Let voorbarig zou zjjn onderhandelingen
aan te knoopen zoolang de republikeinen
nog strijden. Sommigen waren van oordeel
dat er tusschén een erkenning de jure, wel
ke te veel zou zjjn, en een politiek van ne
gatieve onthouding, plaats is voor een er
kenning de facto, welke de Fransche be
langen doeltreffend zou dienen.
Daladier bepleitte een „politiek van aan
wezigheid”, die „zoowel krachtig ais ge
nuanceerd dient te zjjn.”
Hiermede was de beraadslaging geë’n-
<Hgd.
HET DUITSCHE SLAGSCHIP
„BISMARCK” TE WATER
GELATEN.
Een rede van Hitler.
Gistermiddag te kwart over 12 werd te
Hamburg van de werf Blohm und Voss het
nieuwe Duitsche slagschip van 35.000 ton
te water gelaten in aanwezigheid van
geheele rjjksleiding van staat, partij
weermacht.
Het schip werd „Bismarck” gedoopt.
De Führer en opperbevelhebber van
weermacht hield de dooprede. De
Vele verdiensten.
In de stad zijner inwoning is de heer
Schreuder lange jaren een vooraanstaande
persoonlijkheid geweest. Van 1903 tot 1931
was hjj did van den gemeenteraad van
Schoonhoven en van 1908 tot hjj in 1931
voor een verlenging van zjjn mandaat be
dankte, trad hjj als wethouder op, waarbjj
hjj de bedrijven leidde. In de mobilisatie-
jaren verzorgde hjj de brandstoffendistri
butie waarbjj” vele gemeenten aan zjjn voor-
treffeljjke regeling een voorbeeld namen.
Van 1913 tot 1919 was de heer Schreuder
als afgevaardigde van de Anti-Revolution-
naire Partjj lid van de Provinciale Staten
van Zuid-Holland.
Een onvermoeid strjjder is de heer Schreu
der geweest voor de spoorljjn Gouda-Schoon-
hoven welker oprichting voornameljjk aan
hem te danken is. Een belangrjjk districts-
belang heeft hij daarmede verwezenlijkt.
Juist in dezen tijd is de opheffing van de
Ijjn aan de orde gekomen, een gedachte,
waartegen de heer Schreuder zich met alle
kracht verzet. Mocht de niet alleen door
hem betreurde opheffing niet te verhinde
ren zjjn de teekenen wjfzen daarop
dan dankt men het voor een groot deel ook
aan hem, dat de spoorweg niet eerder ver
dwijnt, dan nadat de wegen in de Krimpe-
nerwaard meer voor autoverkeer geschikt
zjjn dan ze op dit oogenblik zjjn.
Aan het initiatief van den heer Schreu
der is ook te danken het Middenstands-
borgstellingsfonds voor Gouda en omstre
ken, tot welks oprichting hjj den stoot gaf.
De heer Schreuder heeft den eersten tjjd
zitting in het bestuur gehad. Bij zjjn uit
treden werd hij tot lid van verdienste be
noemd, waarmede zjjn naam aan deze nut
tige instelling bljjft verbonden.
De heer Schreuder is vjjftien jaar voor
zitter geweest van de Vereeniging voor
verf- en vemisfabrikanten in Nederland en
heeft zitting gehad in het bestuur van de
Vereeniging van Kamers van Koophandel
en is voorts o.m. voorzitter geweest van de
Rotaryclub te Gouda.
De verdiensten, die de heer Schreuder in
velerlei opzicht heeft, zjjn erkend door zjjn
benoeming tot ridder in de Orde van Oranje-
Nassau.
De vergadering der Kamer.
QNIGAARNE ongetwjjfeld, ziet de Kamer
van Koophandel haar actieven en vita-
len president gaan, maar daarnaast bestaan
er grooten dank en warme waardeering
voor den toegewjjden arbeid en de sympa
thieke persoonlijkheid van den populairen
voorzitter. Daardoor is het afscheid in de
vergadering, welke de Kamer hedenmiddag
in haar gebouw 'heeft gehouden, een har-
teljjke huldiging geworden.
de
doop
plechtigheid werd voltrokken door mevrouw
Dorothea von Löwenfeld, kleindochter van
Bismarck en echtgenoote van den gepen-
sionneerden vice-admiraal von Löwenfeld.
De plechtigheid werd o.a. bjjgewoond
door generaal-veldmaarschalk Göring, de
ministers von Ribbentrop, Frick en Göb-
bels, de S.S.-leider Himmler en rjjksleider
Rosenberg, benevens door generaal-admi-
raal Rader, opperbevelhebber der marine,
generaal Keitel en vele admiraals en ge
neraals.
Een menigte uit vele duizenden bestaan
de, juichte Hitler toe.
Toespraak van Hitler,
In zjjn toespraak die ongeveer Ven mi
nuten duurde, zei Hitler o.a., dat met den
dag van de overname van de macht de op
bouw van de weermacht weer begonnen
was, die de bestaanszekerheid van het Rijk
moet waarborgen en het de leiding moge-
lijk moet maken de belangen van Het volk
met succes te behartigen.
Tegeljjk met de oprichting van het leger
en de schepping van de nieuwe luchtmacht
is de opbouw van de oorlogsvloot begonnen.
Na een tjjd van groot verval heeft het
nationaal-socialisme de natie tot geweldige
b’nnen- en buitenlandsche successen geleid
Tot de wegbereiders van het huidige
Duitschland behoort in de allereerst plaat?
Bismarck. Het leven van dezen man is de
geschiedenis van een tjjdperk.
Tenslotte zeide de Führer, dat hjj aan
bet derde en grootste slagschip van de
nieuwe vloot geen beteren naam kon geven
dan de naam van dezen grooten Duitscher.
De opperbevelhebber der marine, admi
raal Rüder, hield daarna een toespraak,
waarin hjj Hitler dankte, dat deze „den
trotschen naam van den grooten smeder
van het tweede Rijk aan het nieuwe schip
had gegeven”.
ONTSTEMMING IN ROME
EN BERLIJN.
Toenadering tusschén Londen,
•Wf en Franco staat hun niet aan.
ln verband met de ontstemming, die te
X” Betliin is «cwekt door de diplo.
L Mtivileit ™n Frankrijk en Enge.
Bern.'” hCt recl,tsohe Spanje, schrijft Pierre
«™>s m het „Journal des Débats”;
kan doen opmerken, dat deze
nhandig is, want zjj toont
litschland zich geen zorgen
wellicht goed kan zjjn voor
uitsluitend om de mogeljjk-
Jten lan<1 hun instru»nent te ma-
De Italiaansche en Duitsche dagbladen
hun ergerni8 ze,f8 niet dat er iets
ver» t iS. in hun te^ensPraken- Vroeger
n zjj den westerschen mogendheden
than teche rCgeerinK niet te erkennen,
kr compH*”1 deze erkenn,ng 6611 80m’
zeni”Pari8 Soii'” constatetrt dat „het
dire 1 VW1 een Fransehen vertegenwoor-
Burgos Ro,ne en BerlÜn luide
Doro Jü?? doen slaken- De fascistische
w» 'ji ykertyd Btomverbaasd en veront-
«ardigd, zou ons naar den duive] wen-’
Raamo de ItaRanen ons vertrek zoo
0«n te MUX"” iS een V0°rtreffelüke reden
bs^'’T6“ps” -M™ kan moeiljjk
«rijpen dat van Italiaanschen kant en
Indrukwekkende ceremoniën.
IN de Absiskapel van de St. Pieter is
1 gisteren het stoffelijk overschot van
den overleden Paus bijgezet.
De plechtigheid werd door eenige dui
zenden genoodigden bij gewoond, gedu
rende drie uren volgden zij de indruk
wekkende ceremoniën
De geheele basiliek baadde in een zee
van electrisch icht.
In het koor ontwikkelde zich een luis
terrijke kleurenpracht, die aan de plech
tigheid in de St. Pieter, onverschillig of
het een feest van glorie dan wel een ge
beurtenis van rouw betreft, steeds luister
verleent. In hun fraaie, scharlakenroode
uniformen zetelden tegenover ons de
ridders van Malta Hun grootmeester
Prins Chlgi trekt aller aandacht, daar
hij als maarschalk van het conclave een
zeer belangrijke rol zal spelen Achter in
de absis branden zes kaarsen op het
altaar der Trlbuna, terwijl door een zeer
goed geplaatste indirecte verlichting de
stoel van St. Pieter, die, omstuwd door
Cherubijnen ten hemel vaart, zich wer
kelijk van, de aarde schijnt los te gaan
maken.
Eenige minuten over vieren klinkt uit
de verre Sacramentskapel een koorge
zang dat langzaam nadert, ten teeken
dat de stoet zich heeft gevormd. Er wordt
dntroerend gezongen door $ie zangers
van de Capelie Giulia, onder leiding van
Maestro Boezl Langs den weg, dien de
stoet door de kerk moet afleggen, wordt
een afzetting gevormd door eenige hon
derden pastoors van kerken In Rome,
die allen over hun zwarte kleeding een
witte superpli dragen en daarover, om
den hals, een smalle stola van zwarte
zijde. Voorop gaat, gedragen door een
knaap in roodc toog en wit koorhemd,
een bronzen processlekruis, geflankeerd
door twee kaarsendragende koorknapen.
Daarop volgen, de kleinste vooropgaande
de zangers der Capelle Glulia, ommiddel- I.
lijk gevolgd door het kapittel van de
Vatlcaansche aartsbasiliek.
Wanneer de stoet stilhoudt volgen ver
schillende ceremoniën, waarna het stof
felijk hulsel van den overleden Paus van
de doodsbaar In de sacramentskapel
wordt genomen en op de schouders van
de draagstoeldragers naar den Absis ge
bracht, onder het zingen van de psal
men Miserere en In Paradisum. De stoet
werd gevormd door de kanunniken, om-
Wd door leden van de edelgarde en
Zwitsersche garde en geëscor-
jeerd door toortsdragende reguliere gees
tlijken. Daarop volgden de famllie-
eoen van den Paus, prelaten en edel
lieden van het pauselijke hof.
bij het passc
hulsel knielden
lichaam
