rant
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
HET CONCLAAF IS BEGONNEN.
VILLEN ZIJN
aarom in
De autosnelweg Den HaagUtrecht.
Zal Soudan slagen
No. .19972Donderdag 2 Maart 1939 77e Jaargang
Nadat de kardinalen in de Sixtijnsche kapel den eed
hadden afgelegd, werden de deuren gegrendeld.
Fransche wapenindustrie wordt verplaatst.
5
5
SPOOR-
BAAN
O 5 10
BINNENLAND.
dp krant,
riend
Wij moeten vliegtuigen brengen
ver-
van
van
een
51 EK INSTRUMENTEN
ONS NAALDEN
van
voor
geen
V/a duct IN
LAAN VAN NK
OOST /ND/L
van klank.
54 [Gou/U
De kleinste prijzen,
ies.
daaruit slechts den wil onze eigen waarde
te vergrooten.
Ik geef, aldus besloot Göring, voor 1939
het parool: in dit jaar mogen wij er slechts
aan denken het Duitsche luchtwapen den
voorsprong te verzekeren, welke niet meer
kan worden ingehattfd.
voor
l ationaal-socialistische
voortaan nationale feestdag zal
Verbetering van de aansluiting in Den Haag?
TERRORISTISCHE AANSLAG
IN ENGELAND.
Aquaduct hij Londen ernstig
beschadigd.
Vanochtend vroeg is de aquaduct, bij het
Grand Union Canal over den North Circu
lar Road, een van de voornaamste weger,
ten noordwesten van Londen, door een ont
ploffing ernstig beschadigd.
De ontploffing was op een afstand van
ruim 15 k.m. te hooren. Tn den muur van
de aquaduct is een groot gat geslagen, doch
de stalen bedding is vrijwel niet bescha
digd, zoodat slechts een klein straaltje wa
ter ontsnapte. Een ramp is derhalvP voor
komen. Niemand werd bj|| de ontploffing
gewond.
Men veronderstelt, dat hier sprake is van
een nieuwen aanslag in de reeks terroristi
sche aanslagen.
Koninklijke gift voor Soesterkerk.
H. M. de Koningin en Prinses Juliana
hebben beiden een gift doen toekomen
aan het fonds tot aanschaffing van een
orgel in het Ned. Herv. kerkgebouw in
de buurtschap Hees te Soest.
Ziekenfondswezen en Centrale
Commissie.
Twistpunten op een vergadering.
Naar wij vernemen zal de Nederl. Mij.
tot bevordering der Geneeskunst op 11
dezer te Amsterdam een buitengewone
groepsvergadering van huisartsen en
specialisten houden, waarop aan de orde
zal komen de kwestie van de Centrale
Commissie voor het Zieken fondswezen.
De zaak is nml. deze, dat de Maatij. er
steeds naar gestreefd heeft om behalve
in haar eigen fondsen óók bestuursin-
vloed te krijgen in andere bijv onderling
beheerde ziekenfondsen, waartegen ver
zet rees van dd zijde vai^ laatstbedoelde
fondsen. In de Centrale Commissie vindt
men thans echter vertegenwoordigers op
genomen óók van den Centralen en van
den R.-K Bond van Ziekenfondsen en
van de vakcentrales. Van eenstemmig
heid In die Centrale Commissie blijkt
evenwel geen sprake te zijn. Er ontston
den conflicten, vooral tengevolge van het
feit, dat in het bijzonder de Centrale
Bond van Ziekenfondsen een volledig
behoud van zelfstandigheid nastreeft.
Het hoofdbestuur van de Ned. Maat
schappij richtte naar aanleiding van de
vergadering op 11 dezer, een uitvoerige
nota tot de leden, waarin een overzicht
wordt gegeven van het conflict. De vraag
Is nu, of de Centrale Commissie al dan
niet zal worden ontbonden. In de1 krin
gen der betrokkenen bestaan verschil
lende stroomlngen, waarbij vooral ook
een twistpunt uitmaakt de vraag, of het
tusschen het ziekenfondswezen en de
(politieke) vakbeweging gelegde verband
wel juist is. Er is nu o.a. sprake van de
oprichting van een Ziekenfondsraad (in
plaats van de Centrale Commissie),
maar ook tegen dit denkbeeld rees verzet
omdat ook in dezen raad de vakbewe
ging vertegenwoordigd zou zijn.
Mede In verband met de plannen
minister Romme om te komen tot
eenvoudige wettelijke regeling van het
ziekenfondswezen, zal derhalve de
gadering van de Nederl Maatij
groot belang zijn.
De aan den autosnelweg ’s-Gravenhage
Utrecht aansluitende wegen te weten de
Laan van Nieuw Oost Einde in de gemeente
Voorburg en de Laan van Nieuw Oost Indië
en de Van Alkemadelaan in de gemeente
's-Gravenhage, zijn reeds of worden thans
ten laste van het Verkeersfonds zoodanig
verplaatsing
de wapen-
Nieuwe Nationale feestdag.
Hiller heeft bepaald, dat de 9de No
vember, de gedenkdag voor de gevallenen
der i ationaal-socialistische beweging,
zij n
Een Japnnsch prinsesje geboren.
De Keizerin van Japan heeft het leven
geschonken aan een dochter. Het Keizerlijk
gezin heeft titans 2 zoons en 4 -dochters.
GERUCHTEN QM SCHUSCHNIGG.
Ten aanzien van de geruchten, welke in
het buitenland de ronde hebben gedaan in
zake een binnenkort in vrijheid stellen van
Schuschnigg, geven de Duitsche autoritei
ten te verstaan, dat het niet onmogieljjk is,
dat Schuschnigg op een nader te bepalen
datum van hotel Metropole, waar hij in
verzekerde bewaring wordt gehouden, zal
worden overgebracht naar een villa in
Duftschland. Omtrent het regime, waaraan
hij onderworpen zal worden, noch omtrent
de plaats wordt iets gezegd. Het schijnt
dat hij in dat geval een soort „bewaakte
vrijheid” zal genieten.
Hij heeft goede hoop.
De Belgische kabinetsformateur Soudan
verklaarde goede hoop te hebben te zullen
slagen in de samenstelling vah een kabinet.
De Vlaamsche minister Van Cauwelaert’,
die een onderhoud heeft gehad met Soudan,
heeft gezegd, dat men een sterke, nationale
legeering noodig heeft, welke de beide vol
ken, welke het land vormen, eerbiedigt. Hij
noemde het bedroevend, dat de Vlaamsche
eischen verkeerd worden uitgelegd.
„Wij vragen geen wijziging van de con-
stitutioneele vorm van het land. Wij heb
ben geen belang bij een politieke verdee-
ling. Wij willen geen federalen staat, wel
ke ik als een politieke belachelijkheid be
schouw”, zoo zeide Van Cauwelaert.
Soudan heeft den journalisten medege
deeld, dat hij geloofde hedenavond of o?
zijn laatst Vrijdagmorgen te kunnen zeg
gen, of hij in zijn pogingen tot het vormep
eener regeering geslaagd zal zijn. Hij is
van meening, dat de oplossing die voor de
kwestie-Martens gevonden zal worden te
gelijkertijd den liberalen en den Vlamingen
voldoening- zal schenken. Met Janssen heeft
hij ’t financieele programma reeds bestu
deerd en Janssen zal deel van de regeering
uitmaken, indien die uit vertegenwoordi
gers van de drie partijen zal bestaak.
GülllStHE cour
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMpACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Nieuwe Paus voor Zondag gekozen?
JJet conclaaf in Vaticaanstad is begonnen
Te 19 uur gisteravond zijn de deuren
aam den binnenkant gegrendeld door den
kardinaal Camerlingo, aan den buitenkant
door Prins Chigi. Tevoren had de speciaal
voor dit doel aangebrachte klok het signaal
„extra omnes” laten hooren.
De laatste semi-openbarp plechtigheid
ter voorbereiding van het conclaaf is in de
Sixtijnsche Kapel gehouden. Aan deze
plechtigheid werd door 58 kardinalen deel
genomen. Alleen >?elvaggiani, Boggiani ?n
Dolgi waren wegens gezondheidsredenen
afwezig, terwijl O’Connell, de aartsbisschop
van Boston, van zijn lange reis vermoeid
was en in zjjn cel bleef.
De kardinalen moeten zich onder het
zingen van „Veni creator spiritus” naar de
Sixtijnsche kapel begeven om den eed af te
leggen. Zekere personen worden daarbij
toegelaten. Maar na deze plechtigheid gaan
,de wachten rond in de zone van het con
claaf, roepende „extra omnes” hetgeen wil
zeggen, dat ieder zich moet verwijderen.
De onvoorzichtige, die niet zou gehoor
zamen, zou, volgen(s Roomsqh Katholieke
opvattingen, in eeuwigheid verdoemd zijn.
Aan het hoofd van den stoet komen oe
zangers der kapel in paarse soutane en
witte superpli, op hen volgen de kardina
len; zjj gaan twee aan twee rqet kardinaal
Belmonte aan het hoofd.
Terwijl de kardinalen den eed aflegden
in de Sixtijnsche Kapel, werden de conHa
visten eveneens op het Evangelie beëedigd
in de Paulinische kapel. Zij moesten belo
ven het stilzwijgen te bewaren over alles
wat er in het conclaaf gebeurt. Mgr.
Rrespighi, de ceremoniemeester, las de
eedsformule voor. Na de eedsaflegging
verlieten de kardinalen één voor één de ka
pel, terwijl de ceremoniemeosetr luide de
namen riep. De kardinalen werden daarna
door hun eerewachten naar de cellen be
geleid.
mobiel-fabricatie, maar intijd vai
terstond zouden kunnen worden in_
geschakeld voor de fabricatie van
achtige arsenalen in de agrarische gebie
den van Midden-Frankrijk, maar stuty op
een aanzienlijken tegenstand. Er wordt op
gewezen, dat de bestaande bedrijven» aan
alle eischen voldoen en dat men er niet
van zou kunnefi uitgaan, dat deze bedrijven
bezet of door vliegtuigen vernield zonden
worden, wijl Frankrijk op steun van andere
natie^ zou kunnen rekenen. Maar de aan
hangers van de idee der decentralisatie
krijgen steeds meer invloed. Plaatsen als
T-e Mans, Blois, Trignac en Decazeville
worden thans herhaaldelijk genoemd. In
Trignac aan de uitmonding; van de Loire
werden oude hoogovens weer in bedrijf ge
nomen en de ijzerfabrieken uitgebreid. Een
nieuw’ groot centrum kon Decazeville wor
den, dat 100 k.m. ton Noorden van Toulouse
ligt en dank zij de daar aanwezige kolen
mijnen reeds een zekere beteekenis bezit.
Een algemeene verplaatsing van de wa
penindustrie is te verwachten. Deze tendenz
wordt versterkt door de luchtbeschermings-
maatregelen, zooals de ontruiming der
grensgebieden en groote sted°n. Parijs
moet zooveei mogelijk ontvolkt worden,
bijna alle regeerings-instanties naar Bour
ges verplaatst worden. Reeds bij het Tsje
chische conflict werd den bewoners van
verschillende steden aangeraden, den nacht
in landelijke streken door te brenegn. Vele
Parijzenaars trokken tijdens de critieke
Septemberdagen naar de kleine plaatsen in
de bosschen van Fontainebleau of naar zee
Talrijke feiten bevestigden in die dagen,
dat vele Franschen onoverlegd handelden
en menige maatregel van de autoriteiten
weinig doordacht was. Sinds dien tijd geldt
het als twijfelachtig, of een ontruiming van
de groote steden uitvoerbaar is. Er wordt
riftt slechts op de transportmoeilijkheden
gewezen, maar vooral ook daarop, dat deze
geëvacueerde menschen niet op de juiste
wijze tewerkgesteld zulfen kunnen worden.
Barrio n«*mt Azana’s plaats in.
Officieel tvordt meegedeeld, dat Martinez
Barrio het presidentschap van de Spaan-
sche republiek voorloopig heeft aanvaard.
Binnen een maand moet een nieuwe presi
dent gekozen worden.
Dp republikeinsche ministers zijn bijeen
gekomen in een dorp ergens in de provin
cie Alicante. De ministerraad heeft beslo
ten, Madrid als residentie der regeering te
handhaven.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 8.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan óns Bureau: MARKT 31, GOUDA
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de p^stkantooren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef
Interc 2745. Postrekening 4B400.
gereconstrueerd en verbeterd, dat zjj zoo
veel mogelijk voldoen aan de eischen van
het snelverkeer, met uitzondering van den
weg in de viaduct over de Laan van Nieuw
Oost-lndië in de spoorbaan 's-Gravenhage
Amsterdam.
Deze viaduct heeft wel een totale breedte
van 22 M., maar in verband met haar con
structie is voor het rij verkeer in beide rich
tingen slechts een totale breedte van -7.9 M.
beschikbaar.
Deze plotselinge versmalling en de, in
vergelijking met de aansluitende wegen ge
heel andere wegindeeling van de viaduct,
vormt een ernstige belemmering en een ge
vaar voor de veiligheid van het verkeer ter
plaatse.
Naar de meening van den A.N.W.B. zou
de bestaande breedte van de viaduct veel
beter benut kunnen worden, indien deze
zoodanig zou worden gereconstrueerd, dat
de twee bestaande tusschenondersteuningen
werden vervangen door één ondersteuning
in het midden van het viaduct. Door deze
wijziging zal een goede wegindeeling in de
viaduct kunnen worden verkregen: n.l. twee
rijbanen elk breed 5.25 M., gescheiden door
een 1.5 M. breed verhoogd middenpad, waar
in tusschensteunpunten worden aangebraohc
en ter weerszijden aan den buit^qkant van
de rijbaan een verhoogd rjjwiel- en voet
pad elk breed 2 M., waarmede aan de be
langen van alle verkeer zal w>orden tege
moet gekomen.
Naar aanleiding van een verzoek van den
A.N.W.B. heeft de minister van Waterstaat
medegedeeld, dat hij bereid is te overwegen
in hoeverre van Rijkswege medewerking
kan worden verleend, indien de gemeente
's-Gravenhage zich met een desbetreffend
verzoek tot hem zou wenden.
In verband hiermede heeft de A.N.W.B.
zich thans gewend tot B. en W. van ’s-Gra
venhage met verzoek de verbetdfing van
deze viaduct te willen bevorderen.
In een toespraak, die de secretaris
van de breven, mgr. Bacci, tijdens een
mis van den Heiligen Geest gericht
heeft tot de leden van het Heilige Col
lege, heeft hij in ’t bijzonder gewezen
op het groote belang van de taak, die
de kardinalen op zich gaan nemen.
Sprekende over den huldigen toestand
zeide mgr. Bacci in bittere bewoordingen,
dat de waarheid verstikt wordt door de
dwaling en dat de jeugd wordt «opgevoed in
sommige landen in verachting jegens he4
licht van het Christendom en gericht wordt
naar dwalingen van het verleden. Het is
noodig terug te keeren tot de beginselen
van het Evangelie en tot den Christus, die
alleen de menschen kan terugbrengen op
dqn rechten weg en die de naties kan ver
nieuwen en haar gemoederen tot rust kan
brengen. „Zoo zal de uiterst zware taak
zijn, die voorbehouden is aan den Paus, dien
gij zult aanwjjzen. Gij ziet derhalve hoe hij
zal moeten zijn en hoe groot de wijsheid en
heiligheid zijn moet van dengene, die fri
staat zal moeten zijn zich te kwjjten van
een zoo belangrijke taak met de hulp des
Heeren”.
In de kringen der kardinalen en kerke
lijke hoogwaardigheidsbekleders is men
van meening, dat de nieuwe Paus voor Zon
dag gekozen zal zijn.
Kardinaal Pacelli niet bij eerst4'
stemming gekozen.
De eerste stemming had hedenmorgei’,
vroeg plaats. Blijkens de rook die heden op
steeg. uit de schoorsteen van het Conclave
bleek dat de stemming nog geen resultaat
had opgeleverd. Kardinaal Pacelli dus niet
bij eerste stemming was gekozen. Nu dit
niet het geval is, is de algemeene veronder
stelling, dat zijn.kansen om Paus te worden
aanzienlijk zijn gedaald.
Volgens een later bericht had ook d'1
tweede stemming geen resultaat.
Goring herdenkt vierjarig bestaan
der luchtmacht.
Veldmaarschalk Göring heejt den dag
der Duitsche luchtvaart geopend met een
rede, welke door alle Duitsche zenders is
verspreid.
De eerste Maart, zeide hij, is een eeredag
voor de Duitsche luchtvaart, want vier jaar
geleden vlogen de eerste Duitsche vliegtui
gen van de nieuwe luchtmacht boven hei
Rijk. Sinds 1 Maart 1934 heb ik met mijn
medewerkers het modernste luchtwapen dat
een land bezitten kan, in versneld tempo
opgebouwd. Nooit hadden wij zonder slag
of stoot de Sudeten-Duitschers kunnen be
vrijden, indien niet tevoren een uitgebrei-
de verdediging van het Rijk was georgani
seerd. Vooral Duitschland’s kracht in de
lucht heeft alle agressief-gezinden in kri
tieke dagen der vorige jaren tot de groot
ste voorzichtigheid gemaand.
Met het bereikte succes moge wij ons
echter niet tevredenstellen, want wij mogen
niet vergeten, dat de wereldpolitiek nog vol
spanning is en dat de groote staten door een
bewapeningskoorts zijn aangegrepen.
Eenv beslissenden factor achtte Göring
het personeel. Ik kan en wil slechts vrij
willigers hebben, zeide hij fen hij besloot zijn
betoog met de verklaring: wij zullen den
voorsprong, dien wij op andere mogendhe
den in de lucht hebben, weten te bewaren.
Wij moeten vliegtuigen brengen in een
aantal en van een hoedanigheid, welke men
zich niet moet kunnen voorstellen. Wij
moeten er verder voor zorgen, dat wij ons
het buitenland onafhankelijk maken
de grondstoffen, welke het ons pnder
omstandigheden in onvoldoende hoe
veelheid levert.
Voor ons bestaan geen bangmakerijen
wanneer men in het buitenland een nog zoo
luid wapeningsgeschreeuw aanheft.
De Führer heeft zelf nog eenige dagen
geleden verklaard, dat dit gezwets in de
geheele wereld niet vermag hem onrust te
bereiden. Het woord angst is in onze, Duit
sche woordenschat geschrapt.
Wij onderschatten echter ook de waar
den van den tegenstander niet, doch putten
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringj
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: v
1—6 regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs Groote letters en randen worden berekend, naar plaatsruimte.
Fabrieken In het Noorden en Oosten
acht men te veel aan luchtaanvallen
blootgesteld.
Reeds geruimen tijd is men in Frank
rijk druk bezig met ebn verplaatsing van
belangrijke fabrieken en andere industriële
ondernemingen uit het Noorden en Oosten
des lands naar het Westen en midden van
Frankrjjk, waar men nieuwe industrieeie
^tra vormt in door luchtaanvallen minder
bedreigde gebieden. Deze
geldt natuurlijk allereerst
industrie. Het, belangrijkste centrum is
thans Parijs, waar gedurende den Wereld
oorlog» vele wapen-fabrieken werden ge
bouwd, en wel voornamelijk voor de m»
dernste wapens: vliegtuigen en tanks. Zoo
bevinden^ zich in de Parijsche «voorsteden
thans enorme fabrieken, die zich op het
oogenblik goeddeels bezig houden met auto
mobiel-fabricatie, maar in, tijd van nood
terstond zouden kunnen worden in_ of om-
- tanks,
Pantserwagens, vliegtuigmotoren en dergp-
Cke. De namen dezer fabrieken zijn alge
meen bekend, niet het minst door de prfi-
'Re stakingsbewegingen, welke hier de
aatste jaren nog al eens p1achten voor te
komen: Renault, Citroen, Peugeot, Hispa-
W-Sulia, Gnome-et-Rhone en Lorraine.
Frankrijk’s industrie is thans nog over-
^eRend samengetrokken in een gebied, ge-
..5Pn ten Noorden of ten Oosten van de
Ün’ Welke men trekken kan van Le Havre
ParjjR, u Creusot en St. Etienne naar
arseille, en ligt' dus in de nabijheid van
e als het meest bedreigd beschouwde
*«nwn. Reeds sinds 1931 houden de milA-
laire autoriteiten zich bezig met het vraag-
™k’ w|k„ ReMwten het meest in aanmer-
.nK *°men voor vestiging van over te
*v 88 in wapen-fabrieken. Het ministerie
an oorlog bevordert den bouw van reus-
MJ
