OURY
KARDINAAL PACELLI WORDT
PAUS PIUS XII
WwÈA
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
FT
No, 19973
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Schuschnigg zal niet worden
vervolgd.
Vrjjdag 3 Maart 1939 77e Jaargang
Een duizendkoppige menigte juicht het nieuwe hoofd
der Roomsche Kerk harteljjk toe.
sKaRjti._s
I
een
•|r
K48
sch ko
en een
r pot.
imalen
jberts
irkelijk
r. Een
elijken
Ti van
I
Jw D.E.-
naak en
n dit te
wand-
punten
en thee.
haaldelijk heeft hij vreemde landen bezocht,
zoowel bij gelegenheid van Eucharistische
congressen alsook in zijn hoedanigheid als
staatssecretaris. O.a. heeft hij zoowel
Noord- als Zuid-Amerika bereisd.
ADVERTENTIEPRIJS: Udt Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
15 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55. elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prys. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den pry’s.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschepkomst
handelaren,
aan het Bui
ovan snliede Boek
Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
ireau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
nige maanden later werd hij opvolger van
kardinaal Gasparri, wiens levenswerk met
de Lateraansche verdragen afgesloten was.
Pacelli werd bovendien camerlengo der R.
K. Kerk. Als staatssecretaris toonde hij
bijzondere qualiteiten en slaagde er in het
moeilijke concordaat met het Duitschland
van Hitler af te sluiten, over welks toepas
sing de groote strijd van Pius XT met Hit
ler is geweest.
Binnen 24 uur een nieuwe
opperpriester gekozen.
’J'wee keer is gisteren zwarte rook opge
stegen uit den schoorsteen van d(
Sixtynsche Kapel twee keer is aan de
onafzienbare schare op het plein voor den
Sint Pieter bekend gemaakt, dat de eerste
Stemmingen van het conclave nog geen re
sultaat hadden opgeleverd, en eindelijk, na
een dag vol spanning, werd tegpn half zes
witte rook zichtbaar de Kerk had een
Inieuwen Paus: Eugenio Pacelli, we hebben
het nog in een deel van onze oplage kunnen
melden, die den naam van Pius XII heeft
aangenomen. De nieuwe Paus is gekozen
op den dag, dat hij zijn 63e levensjaar be
reikte.
Hij zal binnenkort naar plaatsje in
Opper-Ooglenryk vertrekken.
Welingelichte Weensche kringen te Ber
lijn verklaren volgens Havas dat Maandag
besloten is van iedere vervolging tegen
Schuschnigg af te zien. Zy geven toe dat
de oud-bondskanselier over enkele weken
het hotel Metropole (het hoofdkwartier van
<le Gestapo), waar hij gevangen zit, zal
verlaten en zich zal terugtrekken in een
plaatsje in Opper-Oostenryk.
Sedert 27 Februari was aan de echtge-
i oote van Schuschnigg vergund hem één
uur per dag in het hotel Metropole tq be
zoeken.
NOODLOTTIGE HOTELBRAND.
Reeds 6 dooden en 30 gewonden.
Het hotel „Queen" te Halifax is door een
feilen brand verwoest. Het vuur deelde zich
snel mede aan in de nabijheid liggende hui
zen.
Bij den brand in hotel „Queen zijn min
stens 6 menschen omgekomen en 30 ge
wond. Men vreest echter dat het aantal
slachtoffers aanzienlijk hooger zal zijn, daar
GOHISLHE (OtllANT.
zich daar door zijn groote]
zin en door zijn rechtvaar,
van de Beiersch^ r.
en door zyn groote
achting der toenmalige Duitsche staatslie
den. In 1920 werd hij nuntius te Berlijn.
Ook dezen hoogen diplomatieken post
heeft hy op schitterende wijze vervuld. Met
Beieren sloot hy in 1924 en met Pruisen
in 1929 een concordaat af; het laatste wa.-
de kroon op zyn werk als gezant. Meer dan
iemand anders is hij de diplomaat van het
Vaticaan geworden, en zijn benoeming kort
daarna, tot staatssecretaris en rechterhand
van Pius XI heeft hem een wereldnaam ge
geven, zooals wellicht geen andere diplo
maat heden ten dage bezit; men schrijft de
buitenlandsche politiek van Paus Pius XI,
die overigens zelf een zeer sterke persoon
lijkheid was, voor een niet gering deel aan
de adviezen van Pacelli toe. Het nationaal-
socialistische Duitschland ziet In hem een
grooten tegenstander.
In 1929 was zijn diplomatieke loopbaan
voorloopig ten einde. Als secretaris der
commissie voor de codificatie van het kano-
nieke recht werd hij toen de medewerker
van kardinaal Pietro Gasparri den toen
mal igen staatssecretaris. Op 16 Decembéi
1929 benoemde de Paus hem tot kardinaal,
met titelkerk SantiGiovanni e Paolo en wel-
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef
latere 2745. Postrekening 48400.
aangevallen en geschilderd als het middel
punt van de onverzoenlijke houding van het
Vaticaan jegens het Derde Rijk. Daarom is
men er te Berlijn op voorbereid, dat de
spanning eerdey toenemen dan afnemen zal-
De keuze van den nieuwen Paus heeft
in geheel Hongarije groote vreugde gewekt,
omdat Pacelli negen maanden geleden als
Pauselijk delegaat Boedapest heeft bezocht
tijdens het Eucharistische Wereldcongres
fn toen de levendigste belangstelling voor
Hongarije toonde. Bijgevolg is men in Hon
gaarsche politieke kringen er van over
tuigd, dat tijdens het Pausschap var. Pius
XII de religieuze banden tusschen Vaticaan
stad en de Hongaarsche natie nog nauwe»
zullen worden.
In politieke kringen te Parijs was men
algemeen van gevoelen, dat het college van
kardinalen door de snelle verkiezing van
Pacelli ondubbelzinnig zijn instemming
heeft betuigd met het door Pius XI gevolg
de beleid, dat een voortdurend streven was
naar behoud van den vrede tusschen de
menschen en volken en van de heiligste re
ligieuse en menschelijke waarden.
Verscheidene politieke figure^ hebben
tegenover Havas hun groote voldoening
geuit.
kringen. Men is het er algemeen over eens.
dat het conclave de beste keuze voor de
Christenheid en voor de samenwerking van
den Heiligen Stoel aan het algemeene werk
ten gunste van den vrede gedaan heeft. De
nieuwe Paus is een fijnzinnig diplomaat,
volmaakt kenner van de internationale pro
blemen, een polvgot. die vloeiend verschei
dene talen spreekt. Dat hij den naam van
zyn voorganger heeft aangenomen is een
waarborg voor den wil van den nieuwen
Paus tot instandhouding van het werk van
Pills XI en tot het doen overwegen in de
betrekkingen tusschen de volken van de
groote beginselen der samenw^kino- zon
der geweld en in menschelijke waardigheid.
De keuze van kardinaal Pacelli tot Paus
beteekent voor Duitschland een groot en
zeker niet aangename verrassing. Men is
er, volgens den Rerlijnschen corr. van het
Alg. Hbld. te Berljjn, van overtuigd, dat
reeds uit de omstandigheid, dat Pacelli als
Paus den naam Pius XTI heeft aangenomen,
blijkt, dat de nieuwe Heilige Vader de po
litiek van den afgetreden kardinaal-staats-
secretaris zal voortzetten.
Deze politiek is steeds zeer scherp tegen
het nationaal-socialistische Duitschland ge
richt geweest. Men kent in het Duitsche
Rijk mgr. Pacelli beter dan eenig ander
volk ter wereld, omdat deze immers van
1917, toen hy nuntius in München werd,
to^t 1929, toen hy tot kardinaal-staatssecre-
taris werd beqp^md, binnen de Duitsche
crenzen werkzaam is geweest, en wel niet
in hoofdzaak als priester, maar als diplo
maat en politicus. Men herinnert zicfe nog
zeer goed de nauwe samenwerking tusschen
Pacelli en Stresemann, en vooral in het af-
geloopen jaar is de tegenwoordige Paus in
en schenkt nieuwe
lust. En bovendien
oury een weldadig
d uit op de zenuwen
rten tijd weer heele-
worden, sterk. Rin*
nen Tonicum NoW
e theelepeltje voor
weldaad voor Uw
er of drogist
dergeschikt ambt te aanvaarden bij de con
gregatie der buitengewone kerkelijke 1
kerkt! ijke aangelegenheden. Om zijn bt- j
kwaamheid werd hy in 1909 tot leeraar in
de jurisprudentie aan de pauselyke acade
mie der adellijke geestelijken, een zeer
exclusieve instelling benoemd. In die
qualiteit, die hy tot 1914 bekleedde, publi
ceerde hy in 1912 een zeer gewaardeerde
studie op het gebied van het kanoniek*'
recht. In 1914 benoemde Pius X hem tot
secretaris der congregatie voor kerkelijke
zaken; de volgende Paus Benedictus XV,
heeft hem op 23 April 1917 tot titulair
aartsbisschop van Sardi verheven en hem
tevens als nuntius naar München afgevaar
digd. In den moeilijken oorlogstijd heeft hij
ten weldadigheid?
irdigheid de liefde
r.-katholieken verworven
.e diplomatieke gaven de
Voldoening en gereserveerdheid.
Uit Rome meldt Havas
In speciale edities meldt de Italiaansche
pers de verkiezing van den nieuwen Paus,
waarbij zij opmerkt, dat de benoeming gec-
r.erlei verrassing gewekt heeft, aangezien
'cle stemmen Pacelli reeds hadden genoemd
als de man, die voor dezen hoogen post
bestemd was. De ..Giornale d’Italia” wijst
er op. dat het conclave in vrijheid is ge
houden en dat ..niets, direct noch indirect
verwarrend heeft kunnen werken op den
geest van hen, die zich voorbereidden tot
de benoeming van een opvolger van Pius
XI". Hetzelfde blad zegt, dat „alle Italia
nen hun eerbiedige gedachten richten naar
den nieuwen paus en er zeker van zijn, dat
de leden van het heilige college zich nirt
vergist hebben in hun keuze".
En dit nu seint Havas uit Genève; I
De verkiezing van Pacelli is met leven- s,lttVlluUiiCia OiUI41clliyA llu„eci
digo voldoening ontvangen in Volkenbond*- n; personen in het hotel verblijf hielden.
SCHOOL IN GESTORT.
f Honderd kinderen bedolven.
Gistermiddag is te Higasjiamagi, een
dorp op het eiland Osjima in de prefectuur
Kagosjima een school ingestort tijdens een
zwaren storm. Honderd schoolkinderen wer
den onder de puinhopen bedolven.
Drie hunner werden gedood, tien gewond.
Acht dezer gewonde kinderen zijn er ern
stig aan toe. De overige kinderen konden
ongedeerd geborgen worden.
„Habemus Pontificem" (wij hebben
Paus), waren de woorden waarmee de Va-
ticaanzender het heugelijke nieuws in de
radio bekend maakte.
De nieuwe Paus.
f^Uffenio Pacelli is juist 63 jaar oud ge
worden: hij is op 2 Maart 1876 te Rome
Reboren, als zoon van een advocaat by h»*t
vaticaansche consistorie, Filippo Pacelli vil
Virginia Graziosi. Hij studeerde te
«ome in de rechten en werd in Maart 1899
tot tester gewijd, om kort daarop een on-
ubbele flacon f 2 2**
Diepe stilte daalde over de massa op het
Sint Pietersplein toen om 5 uur 25 (Ned.
tijd) kardinaal Caccia Dominioni, de oudste
kardinaal-diaken in de loggia verscheen
teneinde den naam van den gekozene be
kend te maken. „Wij hebben tot Paus den
zeer eerbiedwaardigen kardinaal Pacell»
die den naam van Pius XII heeft aangen'
men."
Onmiddellijk daarna begon het publiek te
zingen „Christus Rex regnal”, welk lied
werd onderbroken door het gejuich: „Viva
il papa”.
In den tijd tusschen den uitslag der
stemming en het oogenblik waarop de nieu
we Paus in de loggia zou verschijnen o.n
zijn zegen „Urbi et Orbi” aan de menigtn
te geven, werd de Paus door de vier cere
moniemeesters naar êen afzonderlijk vertrek
geleid waar hy in het witte ceremonieele
pauselijke gewaad werd gekleed. De Paus
zette zich daarop op den pontificalen troon
en nam de hulde der kardinalen in ont
vangst.
Daarop verscheen de Paus onder de
klanken van den Pauselijken Marsch in
de loggia, gekleed in Pauselijk gewaad, tot
verleening van den zegen „Urbi et Orbi”.
Alle klokken van den Sint Pieter beierden,
terwyl de Paus de zegeningsformule uit-
8prak en het teeken des kruises maakte
boven de op het Sint Pietersplein gekniel
de menigte. Religieuze gezangen klonken
over het plein.
Om 18 uur 30 trokken Paus Pius XII er
zijn gevolg zich terug van de loggda, terwyl
de menigte bltfef juichen en zingen.
Hoewel de Paus gisteren gekozen is,
bleef het conclaaf gesloten tot hedenoch
tend. Maatregelen werden genomen voor
heropening door Prins Chigi. Zoo hebben
de leden van het Heilige college den laat-
sten nacht in de cellen doorgebracht. Na de
Verkiezing hebben de kardinalen twee ma
len voor den Paus geknield. Ook de nieuwe
Paus heeft den afgeloopen nacht nog in zijn
ceI (cel 13) doorgebracht.
Zijn eerste rede.
Hedenmorgen heeft Paus Pius XII zijn
fterste rede gehouden. Hij sprak vier en een
halve minuut en hield een hartstochtelijk
Pleidooi voor den vrede, rechtvaardigheid
®n eensgezindheid. Hy bad, zeide hij, God,
dat alle volken weer spoedig welvaart en
Vooruitgang deelachtig zullen worden.
De Paus sprak met een heldere duidelijke
stem.
Gelukwenschen.
Koning keizer Victor Emanuel heeft den
nieuwen paus een felicitatieteiegram ge-
‘'■zonden. Ook Mussolini zond een telegram,
waarh^hy zegt: „Het Italiaansche volk
deelt in de vrrtfgde van de katholieke we
reld wegens de gelukkige verkiezing van
Uwe heiligheid tot paus. Ik verzoek Uwe
heiligheid de eerbiedige huldp van de fas
cistische regeering en van mij persoonlijk
te aanvaarden”.
he
De familie Pacelli behoort tot den Ro-
meinschen adel. De vader zoowel al^ de
grootvader van den Paus waren hoog»’
pauselijke ambtenaren, zyn grootvader i*
in 1902 gestorven en bereikte den leeftijd
van 109 jaren.
De broer van den paus, markies Fran
cesco Pacelli, heeft een belangrijke rol ge
speeld in de voorbereiding der Lateraan
sche verdragen. Hij is kortgeleden gestor
ven. Do nieuwe paus heeft een zeer vlugge
carrière gemaakt. Hij is behalve een groot
priester een groot rechtsgeleerde en een
eminent diplomaat. Zijn groote talenkennis
is tq1 Rome spreckwoordelijk en men be
weert dat hy tien verschillende talen
vloeiend spreekt.
De Paus is, evenals zijn voorganger, een
sportief man. Was Pius XI een alpinist,
Pius XII heeft in zijn appartementen van
staatssecretaris een kamer speciaal laten
inrichten als gymnastiekzaal, waar hy de
meest moderne apparaten heeft bijeenge
bracht, welke het hem mogelijk maakten,
binnenshuis dezelfde beweging te nemen
als of hij zou roeien, paardrijden, zwemme’-
enz. Doch ook buitenshuis houdt hy van
krachtige lichaamsbeweging.
Hy is de eerste Paus die ooit den Hei
ligen Stoel besteeg en tegelijkertijd den
Koning van Italië met den titel van neef
kan aanspreken.
Hij is drager van de orde van de S.S.M.A.
De Paus heeft vele reizen gemaakt. Niet
slechts vertoefde hij als nuntius langen tijd
te München en later te Beriyn, doch hor-
Keuze van Pacelli tot Paus
wekt voldoening.
De beste voor de Christenheid en voor
het werk ten gunste van den vrede.
Reuter meldt uit Londen:
De keuze van den nieUwen Paus is gun
stig ontvangen in Londen, waar men her
innert aan Pacelli’s werk bij het tot stand
brengen van de concordaten met Italië en
Duitschland. Men beschrijft Pacelli als een
man van groote bekwaamheid en persoon
lijke charme, met evenwichtige opvattin
gen in politieke problemen. Men is van
meening, dat de verrichtingen van Pacell'
als pauselijk staatssecretaris zelfs nog
beter bekend zouden zijn in de wereld, wan
neer Pius XI niet den stempel zijner per
soonlijkheid on belangstelling op alle Vati
caansche zaken had geplaatst.
OPROEPING VAN LICHTINGEN
IN ITALIë.
Italiaansche regeering noemt het een
volkomen normalen maatregel.
Gisteren zijn de lichtingen 1915 (1936)
tot en met 1918 (1938) onder de wapenen
geroepen. De schatting van het aantal op
geroepen manschappen varieert tusscren
60.000 en 200.000.
Van officieele zyde wordt gesproken van
de vólkomen normale oproeping van de lich
ting 1918 (1938) en manschappen van de
drie voorgaande jaren, die vroeger ai^jon-
geschikt zyn afgekeurd. Ten gevolge m
het lagere geboortecijfer gedurende den
wereldoorlog zijn deze vier lichtingen de
kleinste.
In niet-Italiaansche kringen meent men
te weten dat de noodzakelijkheid van hand
having der legersterkte de eenige reden
voor het oproepen der lichtingen is. Men
gelooft dat andere lichtingen gedemobili
seerd zyn.
Het D.N.B. voegt hieraan in een bericht
uit Rome toe, dat in bevoegde Italiaansche
kringen wordt verklaard, dat de maatrege
len niet in het minst het karakter van een
mobilisatie dragen, hetgeen ook blijkt uit
w het feit, dat de recruten zier tusschen 25
de Duitsche partijpers met groote scherpte 1 en 31 Maart naar alphabetische volgorde
DE NIEUW BENOEMDE PAUS, KARDINAAL
EUGENIO PACELLI, THANS PAUS PIUS XII.
‘si’''*
B
