ttPT [JURY energie! 0, NIEUWS. EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN ir’s Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen HITLER met DE „DEUTSCHLAND” NAAR MEMEL. Gedrukte stemming in Litauen. I en van en ’oeheid. Banket op Buckingham Palace. geest, ziekte, ‘sheid. shpte. icbt‘gheid. nning tig; bet gebeele ectrische nes nu ver- maf f. 6,15 <f mei draai* htwringer per maand. jar in alle is zaken. :hf én wringt No, 19990 Donderdag 23 Maart 1939 77e Jaargang BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN. BOSKOOP. GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Duitsch-Slowaaksche besprekingen. Onderhandelingen over front tegen agressie. prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. ia Teleurstelling ook al was de over dracht voor niemand een verrassing. flacon Dubbele flacon f T25. GOlikSLHE(OLllAM. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15, Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van £—6 uur. Administratie latere 2745. Postrekening 48400. Het congres der communistische party, dat Dinsdag besloten is na een zitting van slechts 11 dagen een record zal mo gelijk gedurende verscheidene jaren niet opnieuw bijeenkomen, daar het land feite lijk bestuurd wordt door het centrale co mité. In het door het centrale comité gekozen politieke bureau zijn Kossior en Tsjoebar vervangen door Petrowsky, oud-president van de Oekraïne, en maarschalk Blücher, commandant van het leger in het Verre .Oosten. en Redactie Telef DE VLIEGRAMP IN DE VER. STATEN. De Nederlandsch-Amerikaansche Kamer van Koophandel te Amsterdam schrijft: Omtrent de vliegramp bij Alden in den staat Washington, waórbij de heeren ir. A. G. von Baumhauer, ingenieur van den Rtfks- luchtvaardienst en P. Guilonard, onder-di- recteur der K.L.M., Zaterdag j-1. het leven verloren, bereikten ons inmiddels nadere berichten. Ir. von Baumhauer, die zich na ambtelijke besprekingen met H. M. gezant en Ameri- kaansche autoriteiten te Washington naar de Douglas Aircraft Cy. te Santa Monica bij Los Angeles in Califomië had begeven, was op verzoek Vrydagsnachtg doorgevlo- gen naar Seattle, om daar met den heer Guilonard een proefvlucht mee te maken met het nieuwe stratospheervliegtuig der Boeing Aircraft Cy. aldaar, hetwelk plaats voor 33 personen biedt. Om één uur 's middags stegen beide ihee- ren op in het gezelschap van acht experts der fabriek, waaronder haar hoofdingenieur 1 Kyistra, die mede Nederlander van geboorte is. Om 1.20 uur n.ta. (8.40 uur n.m. Ned. tyd) bevond men zich op 10.000 voet hoog te boven de dunbevolkte bergen van Taco>- ma. Een radiobericht meldde toen nog, dat alles wel aan boord was. Slechts enkele minuten later zag een waameempost in een duikvlucht een vleu gel afslaan en viel het vliegtuig pijlsnel omlaag in een bergravijn op 80 mijl af stand van Seattle. Een reddingsbrigade wist de tien slacht offers nog denzelfden avond vandaar naar Seattle over te brengen. Gisteren is aldaar om één uur n.m. een plechtige rouwdienst gehouden in de Maso nic Temple, waar aller stoffelyk overschot stond opgebaard. De heer A. van der Spek, Nederlandsch vice-consul en agent der Nederlandsch-Ame rikaansche Kamer van Koophandel, verte genwoordigde daarbij de Nederlandsche overheid, de K.L.M. en de familie der Ne derlandsche slachtoffers en vertolkte na mens hen de diepgevoelde deelneming in het gemeenschappelijk verlies voor beide naties, waarby hy aan elke baar een krans hechtte met lint in de nationale kleuren. Heden vindt daar de crematie van het stoffelyk overschot van wijlen den heer P. Guilonard plaats, wiens urn tezamen met het stoffelyk overschot van wijlen ir. von Baumhauer daarop wordt gerepatrieerd per „Nieuw Amsterdam”, die op 6 April a.s. 'te Rotterdam wordt verwacht. Italië brengt driehonderdduizend man onder de wapenen. Ten deeie ter bestrijding der werkloosheid. Reuter seint uit Rome dat deze week in Italië ongeveer 300.000 man onder de wape nen zijn gekomen. Het zyn mannén van de lichting 1018, het eerste kwartaal Aan 1919; voorts van de lichtingen 1915, 1910 en 1917, de mannen 60.000 man die nog geen militairen dienst hebben gedaan, daar zy destijds lichamelijk ongeschikt werden ver klaard. De normale lichting, welke iederp^ar wordt opgeroepen, bedraagt omstrbek\ 200.000 man. Men verwacht dat een gdjijk aantal manschappen, die hun diensttijd heb ben volbracht, op 1 April met groot verlof zal gaan, zooals gewoonlyk. Degenen, die met militaire kringen in verbinding, staan, verklaren dat zy geer, teekenen zien van voorbereidingen voor on- middellyke vijandelijkheden. Velen van de opgeroepenen, die kunnen aantoonen dat zy geregeld werk hebben, zullen weer naar huis worden gezonden. De maatregel is ten deeie bedoeld ter bestrijding der werkloos heid, die vooral in Zuid-Italië en op Sicilië sterk heerscht. j^emel is weer Duitsch, een hoofdstuk van de geschiedenis van het verdrag van Versailles wordt daarmede afgesloten. De Führer heeft ziah gisteravond inge scheept op het slagschip „Deutschland”, dat zich, begeleid door andere oorlogsbo dems, van Swinemünde naar Memel heeft begeven, waar hij hedenmorgen is aange komen. Hitler bleef geruimen tyd aan boord, men verwachtte dat hy in de middaguren Memel zou binnentrekken. Voor het geheele gebied Litauen is naar Reuter uit Kaunas meldt een speciale.wet tot verdediging van den staat uitgevaar digd. De Litausche minister van financiën heeft een decreet uitgevaardigd wdarby ty- deljjk alle betalingen door de banken uit loopende rekeningen worden gestaakt. In een officieele proclamatie waarin dit decreet wordt meegedeeld wordt gezegd dat Litauen thans een zeer moeilijken tyd door maakt en dat het de taak van alle Litauers is zich kalm te houden. De Duitschers in Denemarken. Minister-president Stauning neemt krachtig stelling tegen de Deensche nationaal-socialisten. Reuter seint uit Kopenhagen dat Minis ter-president Stauning heeft verklaard dat de leider der Deensche nationaal-socialis ten, Fritz Clausen, zich heeft uitgelaten op een wijze, dat dit moet worden beschouwd als een beroep op Duitschland om met De nemarken op gelijke wijze te handelen als met Tsjecho-Slowakije. Stauning voegde hieraan toe: „Indien een Deensch burger zich by dezen man wenscht te voegen, zal •hy' als een verrader worden beschouwd. De nemarken wenscht zich niet te mengen in de zaken van anderen en we wenschen niet dat iemand zich met onze zaken bemoeit. Wy hebben de Duitsche minderheid in De nemarken grootmoedig behandeld.” sferen in elkaar overgaan. president voegde er aan toe, dat deze vriendschan tusschen beide landen, welke o.a. haar oor sprong vindt in het volksbesef, hem heden een van de natuurlijke en noodzakelijke eischen van het bestaan der beide volken toescheen. Wij hebben dezelfde opvattingen over eer en recht, over menschelyke waar digheid ,over eerbied voor verdragen en het gegeven woord, dezelfde gehechtheid aan vrijheid van gedachte, van meeningsuiting in schrift en woord in het kort van be- staansvrijheid, dezelfde voorkeur voor afzijdigheid ten aanzien van de zaken van andere landen, dezelfde liefde voor vrede. Als een van déze beginselen in eenig deel <'an.de wereld in het gedrang komt, wordt dc openbare meening in onze landen ver entrust en eischen onze volken van hun rö- geeringen een stérke bewapening ten einde de veiligheid opnieuw te bevestigen, en den algemeenen vrede te dienen. Zoo wordt onze wensch, te helpen aan het weeropbouwen van het internationale zertrouwen, zonder hetwelk rust noch geluk noch voorspoed voor onze volken kunnen bestaan, door onze gelijkgerichte binnen- landsche aspiraties gesteund. Ik ben ervan overtuigd, dat de Engelsche en Fransche rtaatslieden. als zij hun krachten samen voegen om dit edele doel te bereiken, de wereld behulpzaam zullen zijn om dezen moeilijken tyd te boven te komen. President Lebrun besloot zyn rede met een dronk uit te brengen op Groot-Brittan- nië, en op de geheele koninklijke familie. Na hetgeen met Tsjecho-Slowakye ge- '*ur<l is, lykt deze Duitsch-Litausche over een komst inzake het Memelgebied van slechts betrekkelyk belang; behalve de Duit schers en Litauers hebben alleen de Polen er direct belang bij. Algemeen is tie belang stelling thans immers geconcentreerd op de verhouding tusschen de groote mogendhe den, op de Britsche pogingen een front te vormen tegen Duitsché agressie, de Fransch-Italiaansche tegenstelling alsmede op de mate van hechtheid der as Rome— Berlyn en van de Entente Cordiale. Naar het zich laat aanzien, gaan wij nog spannende dagen tegemoet. Eenerzijds trachten Engeland en Frankryk met de Sovjet-Unie, Polen en Roemenië en de Ver. Staten op den achtergrond een de mocratisch eenheidsfront” tegen „Duitsche agressie” te vormen, hetgeen te Berlyn wordt opgevat ais een poging tot omsinge ling en ongetwijfeld heftige reacties zal uit lokken. Anderzijds is er het Fransch-Ita- liaansch geschil, dat een critieke periode tegemoet lykt te gaan. Over de hechtheid van de as RomeBer lijn doen sterk uiteenloopende geruchten de ronde.. De groote fascistische raad heeft gisteravond zyn aanhankelijkheid aan de politiek der as Rome—«Berlyn nadrukkelyk bevestigd. Attolico, Italiaansch ambassa deur te Berlyn, is in alle stilte naar Rome gereisd om rapport uit te brengen. Betee- kent dit dat de as „kraakt”? Dit behoeft geenszins het geval te zyn, met name niet wanneer zooals de Daily Telegraph schrijft Attolico een boodschap van Hit ler aan Mussolini zou overbrengen, welke een toezegging van volledigen Duitschen steun zou inhouden voor door Mussolini te formuleeren eischen jegens Frankrijk. Daartegenover gaan te Londen en Parijs geruchten, volgens welke Frankryk een „gang naar Canossa” zou doen, door Laval of een ander vooraanstaand staatsman naar Rome te zenden, om concessies aan te bie den en op die wy'ze gebruik te maken’van een mogelyke ontstemming van Mussolini over de bezetting van Bohemen en Mora- vië door Duitschland en over al te eenzijdige njachtsuitbereiding van den as-partner Tegenover al deze geruchten staat slechts één feit: de nadrukkelyke, openlijke betui ging,, van trouw van den grooten fascisti- tischen raad aan de politiek der as Rome Berlyn. De naaste toekomst zal naar alle waarschijnlijkheid reeds uitwijzen, waaraan grooter waarde moet worden gehecht; aan deze betuiging van solidariteit met Duitsch land of aan geruchten over 'het „kraken” van de as. Belangrijke wijziging in bestuur der Sovjet-Partü. Reuter seint uit Moskou dat de nieuwe samenstelling van het centrale comité der communistische party wy'st op belangrijke politieke wijzigingen. Van de 71 leden zyn ■er slechts <16 herkozen. Het meest is opge vallen de afwezigheid van Jezjof, die tot voor enkele maanden een der machtigste mannen in de Sovjet-Unie was. Zijn volle dige verdwijning beteekent het einde eener zuivering. dent de verzekering te geven van de warme gevoelens, waarmede hy in Londen, evenals in de verste hoeken van het Koninkrijk, werd verwelkomd. De Koning vervolgde met te zeggen, dat hy vast geloofde, dat de samenwerking van de Fransche en de Britsche regeeringen reeds groote diensten aan den vrede heeft bewezen, en nog zal bewijzen. Beide regee- ringen zijn verlangend alles te doen wat in haar macht ligt om alle ernstigfe proble men, waartegenover de wereld heden ten dage staat, verder door onderling overleg op te lossen. Maar zy willen niet deel heb ben aan een oplossing, welke verkregen is door inbreuk te maken op de grondslagen, waarop betrekkingen tusschen de staten onderling gebouwd behooren te zyn. Wy zjjn ons beiden bewust, aldus de Koning, van de moeilijkheden, welke voor ons lig gen, maar ik ben er van overtuigd, dat wy met hoop en vertrouwen de toekomst tege moet mogen zien. Wij zijn ons bewust van onze kracht en van de onsterfelijke geeste lijke en verstandelijke eigenschappen, wel ke onze volken kenmerken, en die vooral raar voren komen in de ure van gevaar. De Koning besloot zyn toespraak met een dronk op de gezondheid en het geluk van president en mevrouw Lebrun, en de grootheid en voorspoed van Frankrflk. Lebrun wees in zijn antwoord op den dronk van den Koning, op de vriendschap tusschen Frankryk en het Britsche rijk, wier gebieden op zoovele plaatsen der aar de aan elkaar grenzen en wier geestelijke Koning George en president Lebrun getuigen van hun gehechtheid aan dezelfde idealen. President Mevr. Lebrun de :- «*W4 uc rnncess-K ransche instituut by gewoond. Lebrun heeft gisteren met i na de ontvangst ten paleize, door de Princess-Royal van het vukcwuomu. Na het ver- \an 's Konings zuster had een ont. in den loop waarvan ver- idene leden van de Fransche kolonie een Lebrun werden voorgesteld. Om half ,len vertrok Lebrun met zijn gevolg onder e ejuichingen van de menigte om naar Buckingham paleis terug te keeren. 8 Avonds werd den Franschen president mevrouw Lebrun een feestmaaltijd op “ckingham Palace aangeboden. Er zaten gasten aan, onder wie o.m. Kgningin en Bijna alle andere leden der Ko- like familie. Voorts waren aanwezig ar>iberl:iin, Halifax en de andere leden ^het kabinet, vele ambassadeurs en de sbisschop van Canterbury De gerech- n werden opgediend op de beroemde gou- en\et^en en over*£e tafelstukken et porcelein waren van onschatbare I waarde. Be Koning was gekleed in admiraalsuni- Orni- Hy bracht een toast uit op de gezond- ei van den Franschen president en her ^erde aan de hartelijkheid, waarmede het nsche volk hem en de Koningin had ninVanfen' Vervolgens verklaarde de Ko- dat het niet noodig was den presi- TSJECHISCH PARLEMENT ONTBONDEN. Duitsch geld wordt in Bohemen in omloop gebracht. Xjresident Hacha heeft den leider der Pralgffche regeering^ Beran, een besluit betreffende "ontbinding van het Huis van Afgevaardigden en van den Senaat doen toekomen. Omtrent nieuwe verkiezingen is niets bekend. Volgens Havas zal Vón Neurath, de „protector” van Bohemen en Moravië, in het slot te Praag zyn intrek nemen. Een’ge vertrekken zullen worden ontruimd om plaats te maken voor de kanselarijde kan selarij van staatspresident Hacha blijft In het gebouw. Henlein, de gouwleider van Bohemen, had gistermiddag op den burcht te Praag een onderhoud met generaal Blaskowitz, den bevelhebber der bezettingstroepen, on met staatssecretaris Frank. In een snel tempo wordt Duitsch geld In omloop gebracht. De mark wordt reeds op de stations, in de trams en de winkels betaling aangenomen. lederen dag worden nieuwe anti-Joodsche maatregelen genomen. De Duitsche autori teiten hebben het tot nu toe vermeden in Er zyn in Kowno- berichten uit het Me- melgebied ontvangen, aldus Reuter, volgens welke de nationaal-socialisten een aantal bekende Litauers’in het Memelland hebben gearresteerd. Er heerscht in Litauen een algemeene stemming van gedruktheid en teleurstelling ondanks het .feit, dat de overdracht van het Memelland voor niemand als een verrassing is gekomen. Daar Litauen ongeveer voor een bedrag van 200 millioen Hts heeft belegd in het Memelland, daarbij zijn inbegrepen 40 mil lioen, welke in de haven van Memel zijn gestoken, wordt de hoop uitgesproken, dat Duitschland de economische rechten van Li tauen zal eerbiedigen. Reuter verneemt verder dat de Britsche ïégeering geen mededeeling heeft ontvan- ffen noch van Duitschland 'noch van Litauen ofschoon Brittannië een der onderteekenaars is van de conventie van Memel. Er wordt de nadruk op gelegd dat de con ventie geenerlei verplichtingen bevat ten aanzien van eenige wijziging in den status van Memel. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring): 1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 1—5 regels 1.55. elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke régel meer 0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerde!» •n tiid zooveel krach je wekter gaat voelen I reeds baat gevonden som migen voor zenuw- oanning, anderen voor weer anderen voor moedeloosheid. Ook oury helpen I idlang regelmatig één e maaltijden, het zal d Berlijn zou, mede om economische redenen, trachten Slowakije zoo onafhankelijk mogelijk te doen schijnen. Duitschland streeft er naar Polen gerust te stellen, dat men de bezetting van Je Karpathische Oekraine door de Hongaren niet kan beschouwen als de verwezenlijking der gemeenschappelijke Poolsch-Hongaar- iche grens, zoolang Slowakije op min of meer verdekte wijze onder militaire con trole van Duitschland blijft. De besprekin gen, die gisteren te Berlijn begonnen zijn tusschen de Slowaaksche ministers Tuka *en Durckansky en de Duitsche leiders, heb ben ten doel het binnenlandsche en buiten- landsche statuut van Slowakije te regelen. Politieke Duitsche kringen toonen een merkwaardige reserve ten aanzien van dit statuut. Het schijnt dat zy ter wille van het handelsverkeer willen vermijden in het bui tenland en vooral by de „toekomsitge cliën ten” van deze Duitsche federatie, den in druk te wekken,, dat het statuut door Duitschland wordt opgezegd. Het lijkt waarschijnlijk, dat na de Duitsch-Slowaak sche besprekingen het verband tusschen Duitschland en Slowakije zal worden gepu bliceerd in den vorm van een Slowaaksche grondwet, die plechtig te Bratislava zal worden afgekondigd, hetgeen den schijn zeu redden van den onafhankelijken staat. De Slowaaksche minister Durcansky heeft Reuter een uiteenzetting van den nieuwen Slowaakschen staatsvorm gegeven. Hy verklaarde door Tisso gemachtigd te zyn een verdrag met Duitschland te teeke nen. Over dit verdrag is reeds volledige cvereenstemmnig bereikt. De Duitsche be scherming zal niet veel meer dan een ga rantie zyn. Binnen de perken van de om standigheden en de noodzakelijkheden van het land zal Slowakije een eigen gewapen de macht handhaven; het zal een klein di plomatiek corps met gezanten of zaakge lastigden in de groote hoofdsteden behou den. Slowakije zal een eigen valuta hebben en een tolunie met Duitschland zal niet noodzakelijkerwijs tot stand behoeven te komen. Over de economische betrekkingen met Duitschland zal later worden beslist De besprekingen over het terugtrekken der Duitsche troepen naderen haar voltooiingen De oude nationale vlag zal in eere hersteld worden De gezamenlijke verklaring, waarin zal worden aangekondigd, dat Engeland, Frank rijk, Polen en de Sovjet-Unie solidair zul len zyn in geval van verdere Duitsche da den van agressie, welke verklaring door Groot-Brittan nië bepleit wordt, zal waar schijnlijk in algemeene termen worden ge steld. Reuter verneemt, dat het document geen bepaalde verplichtingen of uitgewerk te clausules zal behelzen. Terwyl de Russen en Polen wenschen, dat hét document clausules zal bevatten, welke de onderteekenaars ^ihden tot optre den, meent men dat Britsche kringen meer voelen voor een onmiddellyke algemeene verklaring, die niet de mogelijkheid uitsluit van definitieve militaire verplichtingen of zelfs van een internationale conferentie, la ter, wanneer de onderteekenaars zulks wen schen. Men is aan Britsche zijde van meening, dat een conferentie in de huidige crisis uiterst te onpas zou zyn, vooral wanneer zy te Boekarest zou wttfden gehouden, ge- lyk naar verluidt de Russen voorstellen, terwyl de uitwerking van bepaalde verplich tingen te vee) tijd zou kosten. Men legt den nadruk op het feit, dat de onderhandelingen, die $j£t de Russen ge voerd worden over het ontwerp der verkla ring, niet moeten worden uitgelegd als ver schil van meening. Men legt er voorts den nadruk op, dat de huidige onderhandelingen meer betrekking hebben op de methoden dan op dé algemeene beginselen. Reuter meldt voorts uit Washington: Van betrouwbare zijde wordt hier ver klaard volgens Associated Press dat, wan neer de door Londen voorgestelde anti- agressieverklaring tot stand komt, Amerika bereid zou zyn zelfstandig een verklaring van dezelfde strekking af te leggen.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1939 | | pagina 1