JURY
V
'riep
jent
»ken
at
tiury!
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
«EKGambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN. STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
1
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
LONDEN’s poging tot frontvorming.
Rusland zegt medewerking toe.
r
ROEMEENSCH-DUITSCH ACCOORD.
E KRUIS
’rouwenpijn
®n depreisl*
Het einde van den
Spaanschen burgeroorlog.
wards
rrillo
HARMAffT
Duitschland zal oorlogsmaterieel leveren.
De Sport betrekkingen met
Duitschland hersteld.
Het buitenlandsch beleid
van Tsjecho-Slowaküe door
Berlijn voorbeschreven.
Ho. 19991 Vrijdag 24 Maart 1939 77e Jaargang
Slowaaksche regeering
protesteert te Boedapest
„Italië wenscht langen duur
van den vrede.”
23
tmrgtl
TIJ.. uw
IENSDAQ
i VroolQk
F 1
Indruk in politieke kringen.
Roemenië behoudt onder de gistermiddag
met Duitschland onderteekonde handels
overeenkomst zijn economische onafhanke-w
lijkheid.
In Roemeensche politieke kringen krijgt
men echter den indruk, dat Roemenië heeft
toegestemd in veel meer dan het oorspron
kelijk wenschte te onderteekenen.
m»n lichamelijk fa u
it»p 11een Will. Kruli
tel of cachot. I. p. j, Q.
„Witte Krull 11 hot eonlgi
mij van periodieke pijn
ader 5 ct. Por dooi van
I, tabletten of cachela
koker van 24 tablattan
krljpbaar bij Apotheken
dat zijn regeering in een officieele nota van
17 December 1938 had vastgelegd, welke
kwesties op dit oogenblik de beide landen
van elkaar gescheiden houden.
Zijn rede vervolgend, zeide de Koning dat
„aahgezien tegenstrijdige belangen tusschen
Spanje en Italië ontbreken, deze twee sta
ten in den meest uitgebreiden zin kunnen
samenwerken.” Hoewel Italië zich niet over-
met Albanië, Joegoslavië, Polen en Zwitser
land.
Ten slotte besprak-jde koning nog de be
trekkingen tusschen Kerk en Staat, waar-
van hij zeide dat die betrekkingen zullen
blijven streven naar de meest hartelijke
1 verhouding en samenwerking op het gebied
der wederzijdsche rechten en verantwoorde
lijkheden.
De nota waarop de Koning doelt werd
door Ciano aan den Franschen ambassadeur
oveihandigd. Hierin werd medegedeeld, dat
Italië het accoord tusschen Laval en Mus
solini van 1935 niet meer als basis voor de
Fransch-Italiaansche betrekkingen wensch
te te beschouwen.
De Regeeringspersdienst meldt:
De bevoegde officieele instanties van Ne
derland en Duitschland zijn in gedachten
wisseling getreden over de sportbetrekkin-
gen tusschen de beide landen. De besprekin
gen, welke in een geest van wederzijdsche
waardeering werden gevoerd, hebben tot de
bevredigende conclusie geleid, dat aan een
voortzetting van het internationale sport-
verkeer tusschen Nederland en Duitschland
geen belemmering in den weg staat.
N.O.C. voorzitter verheugd.
De voorzitter van het Nederlandsch
Olympisch Comité, mr. A. baron Schimmel-
penninck van der Oye, verklaarde ons er
met genoegen kennis van te nemen.
Gelijk bekend aldus deze national0
sportfiguur was de Nederlandsche sport
wereld geen partij bij de betrokken aange
legenheid, maar werd niettemin getroffen
door de afbreking der sportbetrekkingen
met Duitschland. Des te meer stemt het tot
voldoening, dat men ook aan Duitsche zijde
gekomen is tot de verheugende conclusie,
dat aan de voortzetting der sportbetrekkin
gen tusschen de beide landen geen hinder
paal in den weg staat. Deze betrekkingen
droegen van ouds steeds een hartelijk ka
rakter en de bestendiging daarvan zal naar
mijn overtuiging, door de sportbeoefenaren
aan beide zijden van de grens met groote
ingenomenheid begroet worden.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 8.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel .en de postkantooren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
Interc 2745. Postrekening 48400.
Politiek statuut van Slowakije
thans gepubliceerd.
Verdrag van bescherming.
Het op 18 Maart te Weenen en op
Maart te Berlijn gedateerde en door ry'ks-
minister Von Ribbentrop eenerzijd£»en Tiso,
Tuka en Durcansky anderzijds onderteeken-
de verdrag van bescherming („Schutzver-
trag”) met Slowakije is thans gepubliceerd
In de inleiding wordt gezegd, dat de
Duitsche regeering, nadat de Slowaaksche
staat zich onder de bescherming van het
Ryk had gesteld, met Slowakije is overeen
gekomen de daaruit voortvloeiende gevol
gen in een verdrag vast te leggen. Te dien
einde zijn de volgende bepalingen vastge
steld
Artikel 1. Het Duitsche ryk neemt de
bescherming op zich van de politieke onaf-
hanklykheid van den Slowaakschen staat
en van de onschendbaarheid van zyn ge
bied.
Artikel 2. Voor de ten uitvoerlegging van
de door het Duitsche Rijk overgenomen be
scherming heeft de Duitsche weermacht te
allen tijde het recht in een zóne, ten Wes
ten begrensd door de grens van den Slo-
waakschen staat en ten Oosten begrensd
door een lijn, die loopt langs den oostrand
van de kleine Karpaten, de Witte Karpa
ten en den oostrand van het Javomik-gc-
bergte, militaire posities in te richten en
in de door haar noodig geachte sterkte be
zet te houden.
De Slowaaksche regeering zal er voor
zorgen, dat de voor deze stellingen ver-
eischte grond ter beschikking zal worden
gesteld van de Duitsche weermacht.
Voorts zal de Slowaaksche regeering
toestemmen in een regeling, welke den
Duitschen troepen vrijstelling verleent van
«douanerechten voor hun appróvgandeering
Madrid hijscht de witte vlag.
Morgen rukt Franco de stad binnen.
Naar de „Corriere Della Sera” uit Bur
gos meldt, zouden aldaar1 gistermiddag
leden var den verdedigingsrad van Madrid
zijr aangekomen om te onderhandelen over
een o/argave van Mt-drid aan Franco. De
onderhandelingen zouden gehouden worden
in het gebouw van het \l>egveld te Burgos
De leden van den verdedigingsraad zouden
de overgave van Madrid, de ontwapening
van het republikeinsche leger en de erken
ning van Franco als het staatshoofd van
Spanje hebben aangeboden. Voor eenige
republikeinsche extremisten zouden zij ver
lof tot uitwijking naar het buitenland ver
zocht hebben.
De onderhandelingen, zoo verneemt hel
blad verder, worden van republikeinsche
zijde geleid door den commissaris van bin-
nenlandsche zaken van den verdedigings
raad, Garillo en door den vroegieren gou
verneur van Carthagena, Ortega. De be
sprekingen zouden ertoe geleid hebben, dat
nog heden aan het front van Madrid de
witte vlaggen geheschen zullen worden. De
intocht van de nationalistische troepen in
Madrid zou zijn vastgesteld op morgen. De
republikeinsche gedelegeerden zouden zich
verder verplicht hebben, alle toebereidse
len tot het in de lucht laten springen van
gebouwen enz. te staken.
schenkt nieuwe
En bovendien
y een weldadig
I op de zenuwen,
i tijd weer heele-
den. sterk, flink
Tonicum Noiiry
heelepeltje vóór
sldaad voor Uw
(iOHISIUE UIUIAVL
Chamberlain legt een vage
verklaring af.
JJETOEEN bekend wordt of liever g<?-
zegd niet bekend wordt over de
»angekondigde vier-mogendheden-verkla-
ring tegen Duitsche agressie bewijst dat de
onderhandelingen moeizaam verloopen. hot
geen gezien de beteekenis der tor sprake
komende vraagstukken niet behoeft te ver
wonderen. Vooral Polen verkeert in een
moeilijke positie. Daarvoor toont men tc
Londen ook begrip. Tenminste, volgiens het
Britsche persbureau Reuter wordt „de
hachelijkheid der positie van Polen te Lon
den ingezien”, doch in 'Britsche regeerlngs-
kringen hoopt men aan Poolsche bezwaren
tegemoet te kunnen komen.
Het verluidt, dat de voorgestelde Britsch-
Fransch-Poolsch-Russische verklaring de
verplichting zou inhouden, bij een bedrei
ging door Duitschland vanden internationa
len toestand terstond overleg te plegen.
Londen koestert den wensch éérst een prin-
cipieele verklaring af te leggen, om daai-
na te beraadslagen over concrete maat
regelen, welke door de betrokken mogend
heden zouden kunnen worden getroffen om
agressie tegen te gaan. Het behoeft niet
te Verwonderen, als de Poolsche regeering
zou eischen, éérst concrete bindende toe
zeggingen van daadwerkelijken steun te
ontvangen alvorens Polen tot het democia-
tisch-communistisch eenheidsfront zou toe
treden.
Het Poolsche gebied is zoo kwetsbaar
door zijn open grenzen, welke thans boven
dien voor de helft gemeenschappelijk zijn
met Duitschland en Slowakije, dat het be
houd van vriendschappelijke betrekking n
met Duitschland Warschau zeer veel
waard is. Daarom zou het zelfs niet be
hoeven te verwonderen, wanneer Beek op
het laatste oogenblik zou trachten, door
een regeling met Duitschland over den cor
ridor en de minderheden-kwestle tot stand
te brengen, de Poolsch-Duitsche betrekkin
gen nog hechter te fundeeren, dan in 1934
bjj het toen gesloten verdrag is geschied
Daarbij rijst overigens de vraag, welke
houding de Poolsche publieke opinie zal
aannemen. Dat in Polen ongerustheid be-
staat over de Duitsche expansie in Ooste
lijke richting spreekt vanzelf. Het Is voor
Polen bovendien een levensvoorwaarde den j
toegangsweg tot de wereldzeeën, welke de
corridor thans biedt, te behouden. Eenmaal
van de zee afgesneden, zou de Poolsche
staat zijn levenskracht verliezen en in ge
vaar geraken weer door zijn machtige bu
ren te worden verdeeld, zooals dit in vroe
ger eeuwen is geschied.
Londen heeft inmiddels, voor zoover be
kend is geworden, nog geen antwoord ont
vangen van de regeeringen van Frankrijk,
Roemenië doet belangrijke
concessies.
Na langdurige in vriendschappelijke!!
geest gevoerde onderhandelingen is, volgens^
het D.N.B., heden een Duitsch-Roemeen- I
8che overeenkomst geteekend, die de
grondslagen vormt voor een verdere uit
breiding van de wederzijdsche economische
betrekkingen. r
Naar in een communiqué o.m. wordt ge
zegd, zijn de Duitsche en de Roemeensche
regeering het er over eens dat de Roemeen-
sche productie nog vérgaande ontwikke
lingsmogelijkheden bezit.
De Roemeensche productie kan door een
doelmatige organisatie worden uitgebreid,
waardoor zij in de aan Roemenië grenzende
gebieden en in Groot-Duitschland een groo
ver afzetgebied kan vinden. Duitschland
heeft zich bij de nieuwe overeenkomst be
reid verklaard zijn ervaring op het gebied
Van landbouw en boschbouw ter beschikking
te stellen en de benoodigde industrieele In
stallaties te leveren.
geeft aan de illusie van een eeuwigen vre-
ue, wensent nei uav ue vicuc x,uv long «•»—-
1 gelyk zal duren opdat het de hulpbronnen
van zijn rijk volledig kan benutten.
Voorts wees "de Koning nog op de „bij
zonder vriendschappelijke betrekkingen"
owelke de Italiaansche regeering onderhoudt
Brittannië en Frankrijk, zeide de koning, I
16 April 1938 gunstige voorwaarden 1
en
Tegen beweerden inval van
Hongaarsche troepen.
Minister Csaky zegt onderzoek toe.
Het Hong. Pers-agentsch. meldt uit
Boedapest dat de minister van buitenland-
sche zaken der regeering te Bratislava een
telegram heeft gezonden aan den Hongaar-
schen minister van buitenlandsche zaken,
waarin hij er tegen protesteert, dat Hen-
gaarsche troepen uit de Karpaten-Oekraine
Slowaaksch grondgebied zijn binnengedron
gen en daar militaire operaties zouden ver
richten.
In zijn antwoord aan den Slowaakschen
minister belooft Csaky direct een onderzo1, k
te zullen laten instellen, waarvan hij het
resultaat aan de Slowaaksche regeering zal
mededeelen.
Tegelijkertijd maakt de minister er de.
regeering te Bratislava op attent, dat de
oostelijke grens van Slowakije nimmer was
vastgesteld en dat het derhalve mogelijk
is, dat uit deze oinstandigheid een eventueel
plaatselijk geschil tusschen Hongaarse!’e
en Slowaaksche troepen ontstond.
Van militaire operaties kan echter geen
sprake zijn, desbetreffende berichten zij'
onjuist.
Het Slowaaksche Persbureau deelde
mede: Bij minister-president Tiso zijn den
geheelen ochtend beraadslagingen gehou
den, waaraan de minister voor de nationale
verdediging Zatlos, de opperbevelhebber
van de Hlinka-garde, Mach, en de chef van
den politieken staf van de Hlinka-gardp,
Kurgas, deelnamen. De beraadslagingen
betroffen het opruk'ken van Hongaarsche
troepen-afdeelingen op Slowaaksch gebied.
De Slowaaksche regeering heeft Berlijn in
kennis gesteld van de loopende geruchten,
maar zij heeft Duitschland niet verzocht
Slowakije te hulp te komen.
Duitschland en Roemenië, aldus wordt in
het verdrag verklaard, hebben deze over
eenkomst gesloten met het doel de weder
zijdsche economische betrekkingen uit te
breiden en in beider belang op economisch
gebied samen te werken.
Het tusschen Duitschland en Roemenië
gesloten handelsverdrag bepaalt, naar na
der wordt gemeld, dat een soort vijfjaren
plan, dat zich over verscheidene jaren zal
uitstrekken, zal worden uitgewerkt. Dit
plan zal de Duitsche invoerbehoeften moe
ten bevredigen en rekening moeten houden
zoowel met de binnenlandsche behoeften
van Roemenië als met het noodzakelijke
handelsverkeer tusschen Roemenië en de
Cyerige landen. Het plan dient zich in de
eerste plaats te richten naar de ontwikke
ling van de Roemeensche landbouwproduc
tie, in dier voege, dat nieuwe landbouwpro
ducten zullen worden, verbouwd en do,
voortbrenging van producten, welke reeds
verijouwd worden, met name van veevoe
der, oliezaden en vezelplanten, zal worden
opgevoerd. Het plan voorziet voorts in de
ADVERTENTIEPRIJS: Udt Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 reyels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 °fc
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van snliede Boek
handelaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zün.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prQs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
levering van machines en installaties voor
den Roemeenschen mijnbouw.
Oprichting Duitsch-Roemeenschf
ondernemingen.
Duitsch-Roemeensche mijnen zullen wor
den opgericht tot exploitatie van het koper-
pvavelkies in de Dobroedsja, van chroom-
erts in het Banaat en het mangaanerts in
de streek van Vatra Dornefbrostem. Voorts
zullen de bauxiet-gebieden geëxploiteerd
worden en zal een alumfniumindustrie wor
den opgericht.
Een Duitsch-Roemeensche mtf. zal mine
rale oliebronnen exploiteeren en een pro
gram opstellen voor het boren en distri-
bueeren der oliën.
Voorts voorziet het economische plan in
een fusie op industrieel gebied.
Vrije zones zullen tot stand komen,
waarin industrie- en handelsondernemingen
zullen worden opgericht. In deze vrije
zónes zullen tevens pakhuizen en inrichtin.
gen voor het overladen ten behoeve van de
Duitsche scheepvaart worden gebouwd.
Het economische plan jbehelst bovendien
het leveren van oorlogsmateriaal en uitrus
tingsstukken voor het Roemeensche leger,
de marine, de luchtmacht en de bewape-
nings-industrie, alsmede de oprichting van
epenbare bedrijven.
Met de uitvoering van het verdrag woi-
den de krachtens het handelsverdrag van
23 Maart 1935 ingestelde regeeringscom-
missies belast. Het verdrag treedt een
maand na de uitwisseling der ratificatie-
oorkonden hetgeen zoo spoedig mogelijk
in Berlijn zal plaats hebben in werking.
Het verdrag is geldig tot 31 Maart 1944.
Wordt het niet één jaar voor dit tijdstip
opgezegd, dan geldt het als voor onbepaal-
den tijd verlengd. Het is dan, met inacht
neming van een termijn van één jaar, tot
het einde van telkens een kwartaal, op
zegbaar.
De Fransch-Italiaansche betrekkingen.
Ter gelegenheid van het twintigjarig be
staan der „fasces” heeft koning Victor Ema
nuel bij de opening van de kamer van fas-
ces en corporaties een troonrede uitgespro
ken. „Hoewel Italië”, zoo zeiaé'de vorst in o--
deze rede, zich niet overgeeft aan de illusie j de, wenscht het dat de vrede zoo lang mo-
van een eeuwigen vrede, wenscht het dat de
vrede zoo lang mogelyk zal duren, opdat
het de hulpbronnen van zyn ryk volledig
kan benutten!”
Sprekende over de verhouding tot Groot-
J? 14-1 <1 am Ti'1111IJa 1—
dat de Britsch-Italiaansche overeenkomst
van
heeft geschapen voor een consolidatie
een hervatting der normale betrekkingen
tusschen beide landen. Wat Frankrijk be
treft, merkte de Italiaansche koning op, 1 verhouding
en van Polen ten aanzien van de ge
meenschappelijk af te leggen verklaring.
De onderhandelingen worden voortgezet
zoowel over het beginsel als over de be
woordingen van een dergelyke verklaring.
Rusland heeft in beginsel de gemeen,
schappelijke verklaring tegen Duitsche
machtsuitbreiding ten koste van onafhan
kelijke landen, die door de Britsche regec-
ring is opgemaakt, goedgekeurd. Daar
Frankrijk dit reeds heeft gedaan, met een
verdere mededeeling dat het ook indirecte
aanvallen op Grpot-Brittannië door Zwit
serland, België of Nederland met alle
middelen, waarover het beschikt, zal hel
pen keeren, kan men zeggen dat de Triple
Alliantie van 1914 weer tennaastenbij tot
stand is gekomen.
Blykens een mededeeling van Minister
Chamberlain in het Lagerhuis kan hij nog
geen mededeelingen doen over de beraad
slagingen welke met andere regeeringen in
verband met de jongste ontwikkeling ge
houden zijn.
„Ik wensch duidelijk te maken”, aldus
Chamberlain, „dat by de regeering van
flroot-Brittanniö geenszins de wensch be
staat redelijke pógingen van de zijde van
Duitschland zijn uitvoerhandel uit te brei
den, in den weg te staan.
„Evenmin is deze regeering er op uit in
Europa twee tegenover elkander staande
blokken van landen met verschillende op
blokken van landen, die andere denkbeelden
dan Duitschland over het binnenlandsch be
stuur hebben, te vormen. De Britsche re
geering kon zich echter niet neerleggen bij
de processen, waarbij op onafhankelijke
landen zulk een zware druk wordt uitge
oefend, onder bedreiging met geweld, daf
zy hun onafhankelijkheid moeten prijs
geven.
De Britsche regeering was vastbesloten
zich tegen zulk een poging, indien zij werd
ondernomen, met alle middelen te verzet
ten.
De algemeene indruk over deze verkU
ring in Londensche diplomatieke kringen
is, dat de Britsche regeering spoedig het
Russische plan voor een conferentie tus.
schen Engeland, Frankrijk en Rusland en
de staten van zuid-oost Europa voor de be
handeling van het internationale proble*m
zal overnemen. Eenige dagen geleden was
de Britsche regeering van meening, dat dit
een te langdradige procedure was. Het tee-
kenen van een verklaring door alle landen,
die in de eerste plaats ervoor In aanmer
king komen, was het plan van.iord Halifax
Nu echter blijkt, dat niet alle landen bereid
zijn deze verklaring te teekenen zonder
specifieke militaire waarborgen te hebben
ontvangen, wordt het Russische conferen-
tieplan weer naar voren gebracht.
zoomede voor de leveringen uit Duitschland
ten behoeve van de militaire inrichtingen.
In de bovenomschreven zóne worden de
militaire souvereiniteitsrechten uitgeoefend
door de Duitsche weermacht. Personen van
Duitsch staatsburgerschap, die op grond
van particuliere overeenkomsten te werk
gesteld zijn aan de inrichting der militaire
stellingen in genoemde zóne, staan op dat
punt onder de Duitsche rechtspraak.
Artikel 3. De Slowaaksche regeering za’
haar eigen militaire macht organiseeren in
nauw overleg met de Duitsche weermacht.
Artikel 4. Ingevolge de beschermings-
overeenkomst zal de Slowaaksche regee
ring haar buitenlandsche politiek steeds
voeren in strikte overeenstemming met de
Duitsche regeering.
Artikel 5. Deze overeenkomst treedt bij
de onderteekening direct in werking en
geldt voor 25 jaar. De beide regeeringen
zullen vóór den afloop van dezen termijn
tijdig met elkander in overleg treden om
trent eventueele verlenging.
OBGSTGEEST
