No. 1 van Lijst 8
film
dio
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN,
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
1
Zoolang Duitschland een goede buur is, bedoelt
Engeland geen bedreiging.
Het normale leven keert
terug in Madrid.
Torpedowatervliegtuigen
voor de Kon. Marine.
-
CHAMBERLAIN BEVESTIGT DE GARANTIE
AAN POLEN.
enz.
Irak’s jonge koning
Ghazi I om het leven
gekomen.
No. 20000 Dinsdag 4 April 1939 78e Jaargang
Deviezenrecht en
Duitsche expansie.
binnenland.
Nederland, België en de
Rijnvaart.
STEMT
Mr. P. J. OUD
HANDEL
overeenstemming te komen. De fel nationa-
Imeijer. St. Anthitr.
het
In
er
het volgende:
handigd.
lm in den
verkrijg-
ei en deze
de nieuwe
7.00 lang onder het Turksche juk hadden ge
zucht, vrij waren zelf over 1
tinderschoentjeg
ak en bruin 1-95
Imeijer. St. AnthJtr. i.
zolderopruimingen
wy hooge prtfzen.
izekom, Keizerstraat 72
hands Hcerencostuuma
Smokings enz.
izekom, Keizerstraat 72
x>p een prima
ins- en Heerenrijwiel.
aven 61.
ur zeer bill prijs nieuw
nkeih. hoek Cappemer-
’e bevr. Hoogstr. 22.
politieke geschillen door onderhandeling
behooren te worden geregeld, eerder dat
verkschoenen
f 2.95-3.75-8.95
Verkoop
sedehandr. goederen
izekom. Keizerstraat 7°
ezond
riten endaal
De
voor
neisjesshoenen
2.45 bij
Imeijer. St. Anther, t.
en partij Vioerkleedeu
izekom, Keizerstraat 72
ons adres nog niet ver
lor alcoholvrije dranken
KE FORM HU IS
hNATUKA".
LOODGIETER
rlee v.h. T. Verkaaik
traat Tel. 3382.
iderü D. v. Leeuwen
Turfsingel 23
4KVOL BINDWERK.
gebouwde
de Gr. Jacoba-
6.60 p. w. Te bevr. bij
ok, Achterwillens.
maakt.
In een gelijk streven naar wederzijd-
sche verstandhouding, dat door de Fran-
cen gemengde Neder-
landschBelgische commissie tot bestu-
deering van de mogelijkheid om in ce-
meen overleg de haventarieven van Ant-
binson, Swift of
nco schoenen naar
ineijer. St. Anther. 6.
Examen Manufacturenwet 1939.
Verschenen is het prospectus voor
bovengenoemd examen, hetwelk uitgaat
van de Federatie tot Uitreiking van het
Bedienden- en Chefsbrevet voor den Ne-
derl. Manufacturenhéndel, waarbij alle
belangrijke vakorganisaties van midden
standers, grootwerkgevers, coöperaties
en bedienden zijn aangesloten
De examens worden geadministreerd
door het Bureau examen Manufactiren-
brevet, Nassauplein 5, Haarlem.
t U onze Zeepen al
Wasch, zonder achade'
ke bestanddeelen.
lage. REFORMHUIS.
uur nieuw
in aan
3HOONMAAKTIJD
biste tijd om op
wat in huis ov»f
geworden,
dit aan in
het geeft
dingen, die toen
Tsjecho^lowakye gebeur-
een onderstelling als deze
Opdracht aain Fokker voor
31 toestellen, type T 8 w.
De Koninklijke Marine heeft dezer
dagen aan de N.V. Nederlandsche
vliegtuigenfabriek Fokker opdracht
gegeven voor de levering van 31
torpedowatervliegtuigen.
Zooals bekend is, hebben de Fokker
fabrieken in opdracht van de 'marine
reeds een serie van vijf toestellen van
dit type in aanbouw. Het eerste van deze
serie bevindt zich te Schellingerwoude,
waar de proefvluchten een gunstig be
loop hebben.
Van deze nieuwe serie zullen 19 vlieg
tuigen met houten vleugels worden afge
leverd en de 12 resteeren.de toestellen in
geheel metalen constructie worden uit
gevoerd. Hiermede doet de bouw in serie
van geheel metalen vliegtuigen van Ne-
derlandsch ontwerp hier te lande zijn
intrede. Zooals bekend is bevindt zich
bij Fokker bovendien een geheel metalen
tweemotorig bombardementspliegtulg in
aanbouw, het prototype Fokker T. 9, in.
opdracht en bestemd voor de luchtvaart -
.afdeeling van het Koninklijk Nedcr.-
landsch-Indische leger. Dit vliegtuig na
dert zijn voltooiing.
Het type T 8 w. is een tweemotorig
vrijdragende middendekker op drijvers, i
een torpedovliegtuig, dat in plaats van
torpedo’s 4Jok bommen kan meevoeren,
en dat tevens dienst kan doen als lange
afstandsverkenner. Het bijzondere van
deze machine is, dat de torpedo's geheel
in den romp kunnen worden opgeborgen
en dat de bergruimte kan worden
Wauchtafete, Baden.
Jan Spee nog goedig
Bestraat 12, Tel. 28»
)EN U
JHL1S
de,n 26 cl.
,adon 15 ct.
k en zeep 6 cl.
fsavonds van 5—S en
insdags van 2—5 uur
>eibaden a 10 CENT.
M. H. LUSZEZEK,
Groenendaal 86.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—5 regels f 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag óp den prUs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zün ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prQs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
>p gevr. een goed on-
>d. Wandelwagentje.
2705 bür. v. d. bl*'*-
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zyn dageiyks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
Interc 2745. Postrekening 48400.
J)E Bank van Spanje heeft het gemeente
bestuur van Madrid een ruim crediet
verleend om de financieele positie der stad,
welke door den burgeroorlog sterk geleden
heeft, zoo spoedig mogeiyk te herstellen.
Er is een commissie gevormd welke het
eigendomsrecht van onroerende goederen
moet vaststellen en de industrie moet hel
pen om weer op gang te komen. Ook in
ander opzicht tracht men in de stad de
sporen van -den burgeroorlog uit te wls-
schen. De Guardia Civil, het befaamde po
litiecorps met de merkwaardige driehoeki
ge zwarte hoofddeksels, is weer op straat
verschenen, en wel voor het eerst sedert
kort na het uitbreken van den burgerstrijd
toen de trouw van het corps jegens de re
publiek in twijfel getrokken werd.
De standbeelden worden ontdaan van
hun beschermende omhulsels van zandzak
ken, en gebroken winkelruiten worden,her
steld. De vrouwen tooien zich weer met
hoeden, en de mannen verschijnen weer
met boord en das. In den eersten nood van
de uitgehongerde bevolking is thans voor
zien, hoewel dagelijks nog 1% millioen
maaltijden worden uitgiedeeld. Er zullen
voortaan vijf dagbladen verschynen, t.w
„A.B.C.”, het oude monarchistenorgaan,
„Ya”, het conservatieve avondblad, Infor-
maciones”, oorspronkelijk ja bezit van den
financier Juan March, en twee nieuwe or
ganen, n.l. „Arriba” en „Madrid”.
Vóór den burgeroorlog verschenen
Madrid 17 ochtend- en avondbladen.
Koning Ghazi van Irak is omstreeks
middernacht tengevolge van een auto-onge-
val om het leven gekomen. De 27-jarige
vorst was een verwoed motorliefhebber,
Hy was geboren op den 21sten Maart
1912 als zoor, van koning Feisal, die een
zoon was van den koning van Hedjas, Hoes
sein (die door Ibn Saoed verdreven zou
worden). Den 8stenSeptember 1933 volg
de Ghazi I zijn vader op, nadat hij een jaar
tevoren gehuwd was met Alia, eveneens een
kleinkind van genoemden koning Hoessein;
zij was in 1911 in Mekka geboren.
De 28-jarige weduwe en een klein zoon
tje, Emir Feisal, die 2 Mei 1935 werd ge-
borei staan hu aan het hoofd van het jonge
rijk Irak, door allen gekend als petroleum-
land, vliegveld (Bagdad) en marinepleistei-
plaats. Het binnenlandsch bestuur is tot
dusver niet over een pad vol rozen gegaan.
De overleden koning was door de Engel-
schen in Harrow opgevoed. Los van Enge
land kwam hij haast niet; en tegen Frank
rijk koesterde hij een overgeërfden haat,
daar zijn vader, Feisal, door de Franschen
uit Syrië was verdreven, toen hij zich daar
als koning had gevestigd.
Het auto-ongeval, waarbij koning Ghazi
van Irak om het leven is gekomen, heeft
zich als volgt voorgedaan; de koning reed
zelf en keerde naar zyn paleis terug, toen
hij te half, twaalf in den avond in volle
\aart tegen een paal van het electrische
net op reed te Bagdad. De koning verloor
onmiddellijk het bewustzijn en overleed
-veertig minuten na middernacht tengevolge
van een schedelfractuur en een hersen
schudding.
De acte van overlijden is geteekend door
vijf geneesheeren. De datum van begraven
zal nog worden vastgesteld.
Het koninkrijk Irak werd na den oorlog
gevormd uit de vroegere Turksche distric
ten Mosoel, Bagdad en Basra. Op 7 Novem-
fiOIDSCHE (OLRAXT.
Regeling van het betalingsverkeer in
verband met den aanwinst der
nieuwe gebieden.
De Nederlandsche Kamer van Koop-
I handel voor Duitschland deelt mede:
In re. 42 39 D. St., re 43 39 D. St. en re.
44 39 D. St. is het goederenverkeer van
Duitschland met de nieuwe Duitsche
protectoraten en met het Memelgebied
geregeld.
Tusschen Duitschland en Slowakije en
tusschen Duitschland en Bohemen en
Moravië zijn twee clearlngovereenkom-
sten afgesloten, terwijl het Memelgebied
deviezenbinnenland Is geworden, zoodat
bij verzending van goederen uit Dultsch-
land naar Memel geen dovlezcnvergun-
ning en geen exportvalutaverklaring
meer noodlg zijn.
Memelburgcrs hebben voortaan
het verkeer met het buitenland,
waaronder ook Litauen wordt begrepen,
het Duitsche devlezcnrecht in acht te
nemen, terwijl blnnenlandsche waarde
papieren van Memelburgers niet meer
geblokkeerd zullen worden.
Ook re. 46 39 D. St. houdt nog cenlge
bepalingen in omtrent het goederenver
keer van het Memelgebied met Litauen
en het buitenland. Wat het laatste be
treft, zijn voortaan alle Duitsche admi
nistratieve voorschriften voor het Memel
Halifax een verklaring afgielegd over de
toezegging van Engeland aan Polen.
Het optreden van de Britsche regeering
is, aldus de Minister, in sommige kringen
voorgesteld als de wensch Duitschland te
omsingelen. Niets kan verder van de waar
heid af zijn. De kwestie is, dat midden m
Europa een sterk Duitschland ligt, en dat
zijn buren bezorgdheid koesteren ten aan
zien van zijn bedoelingen en van plan zjjn
uit zelfverdediging gemeenschappelijke
maatregelen te nemen.
Dit resultaat is het gevolg van een in
stinctieve reactie, en is zeker niet in het
leven geroepen door eenig voorstel van
buiten-af. Als in Duitschland beweerd
wordt, dat deze vree» slechts voortkomt uit
een verkeerd begrip van de bedoelingen der
Duitsche regeering, uit een te groote h
reidheid in welke kringen ook, van de Dui>
sche politiek het slechtste te denken, dan
moet ik ppmerken, dat, terwijl in alle krin
gen onmiddellijk opluchting zou worden ge
bracht door de overtuiging, dat dit inder
daad zoo is, van de buurstaten op het
oogenblik nauwelijks verwacM kan wor
den, dat zij in het geheel geen rekening
houden met het onderwerp van de lessen
van het verleden.
Onze toezegging aan Polen beteekent een
nieuwe belangrijke koerswijziging in de
Britsche politiek. Wij hebben deze verplich
ting niet in eenigerlei geest van vijandig
heid jegens eenig land op ons genomen,
doch in de hoop en in het vertrouwen, dat
wü door aldus te handelen de zaak van de
Europeesche stabiliteit en vrede kunnen
ersterken.
Lord Snell betuigde hierop namens de
arbeiderspartij zijn instemming met de wij
ziging der regeeringspolitiek. Namens de
liberale oppositie zeide Lord Crewe, dat de
verklaring van Chamberlain niet een op
zichzelf staande daad beteekent, doch opge
lat kan worden als het smeden van een
krachtige schakel in een politiek, die onder
J rHe mogendheden, groot en klein, de mee-
„Geschokt vertrouwen”.
gvenmin als in September ben ik thans
een man van den oorlog. Ik heb noch
<k bedoeling, noch, den wensch het groote
Duitsche volk anders te behandelen, dan ik
mijn eigen volk behandeld wil zien. Met
groote verwachtingen zag -k uit naar het
resultaat der reeds in Duitschland begon
nen handelsbesprekingen, die naar ik dacht,
onzen beiden landen en velen anderen sta
ten, van voordeel zouden zijn geweest, doch
het vertrouwen, dat zoo deerlijk geschokt
is, wordt niet gemakkelijk hersteld, wy
waren daardoor genoodzaakt den toestand
opnieuw te beschouwen”, aldus zei minister
president Chamberlain gisteren in zyn rede
in het Lagerhuis.
De premier herinnerde ei aan, dal hij on-
longs gezegd heeft, dat Engeland geen vage
verplichtingen op zich moest' nemen. Doch
wat wy thans op ons nemen Is een vast om
lijnde verplichting, geldende voor 3en ze
kere omstandigheid, n.l. dar een poging ge
daan zou worden de wereld door geweld te
overheerscKén. De zaak kan niet ophouden
op het punt, waar zy thans staat. Als deze
politiek de politiek der Duitsche rege?ring
zou zyn, is het duidelyk, dat Polen niet het
eenige land zou zyn dat gevaar loopt en de
politiek^die ons gebracht heeft op onze ver
zekering voor Polen, kan natuurlyk niet be
vredigd of ten uitvoer gelegd worden, in-
dien wy óns moesten beperken tot een en
kel geval (het einde van dezen zin ging in
de toejuichingen verloren).
Myn verklaring, zoo zeide de Minister, is
gekenschetst als een voorloopig bewys van
verzekering in afwachting van een volledig'1
assurantie polis. Ik zelf heb er den nadruk
op gelegd, dat de verklaring van voorby-
gaaoden, tydelyken aard is. De benaming
„voorloopig verzekeringsbewijs” is niet
slecht voorzoover de vergelyking opgaat,
maar zj is onvolledig, daar myn verklaring
den aard heeft van een volledige verzeke
ringspolis, die een geweldige afwyking is
van hetgeen Engeland tot dusverre op zich
heeft genomen en inderdaad een nieuwe
richting in de lyn van onze buitenlandsche
politie! is.
I -g.vvi cu mou, UC lliec-
at wy van onze traditioneel© denkbeel- ning ingang zal doen vinden, dat eventuele
eJ z(jn afgeweken vormt een zoo belang- -
Hike gebeurtenis in de Britsche politiek, dat
stilt6611 Smolten zeggen, dat het een hoofd- door de ruwe methode van krachtmeting,
«uk op zichzelf zal zyn, wanneer de ge- 4
whiedenis zal worden geschreven. Reeds m
ptember heb ik gewaarschuwd voor de 4
mogeiykheid van zulk een wyziging als wy I
aans onder het oog zien. Chamberlain ci- I
'wrde eenige zinnen uit zyn radiorede van
tu' waarin hy zeide ervan over-
te zyn» dat weerstand moet worden
en tegen elke poging om de wereld te
in verband met
noodzakelyk een
moeten insluiten.
Chamberlain
Jaarsboodschap
!"“vJerkliri"«
U zeide, dat iedere
„Ueberwachungsstellen”
kunnen aan aanvragers daarvan, die In
het Memelgebied wonen, „Devlsenbe-
schetnigungen” worden gegeven voorliet
voldoen van hun verplichtigen tegen
over het buitenland uit een koopcon
tract, dat na 22 Maart 1939 is gesloten.
2. De oude re. 46/38 D. St. betreffende
aski is op het goederenverkeer tusschen
i het Memelgebied en het buitenland van
toepassing met de volgende restrictie:
a. Deviezenvergunningen voor stortin
gen op aski mogen aan. aanvragers in het
Memelgebied slechts worden verleend,
indien het ten grondeli ggende koopcon
tract na 22 Maart 1939 werd afgesloten
b. De rekeninghoudende banken mo
gen betalingen uit aski ook voor ultvoer-
goederen van Memelschen oorsprong
doen, als het betreffende koopcontract
na 22 Maart 1939 werd afgesloten;
3. Voor de vervulling van invoerver-
plichtingen, ,dle voor 23 Maart 1939 af
gesloten zijn, gelden bijzondere regels.
Hier is het oudste
te adres voor he*
van stoelen in biezen,
en stroo by G. SIojC
lat 8 by Veerpontje.
opstand. Deze opstand werd door de Brit
sche troepen onderdrukt.
Doch eerst in Juli 1921 kon worden over
gegaan tot het kiezen van een koning. Met
96 procent van het aantal uitgebracht stem
men werd Emir Feisal, de derde zoon van
Hoessein ibn Ali den koning van Hedjas,
gekozen. Op 33 Augustus 1921 werd Feisal
te Bagdad gekroond. Hy overleed te Bern
op 8 September 1933 en werd toen opge-
volg4 door zyn zoon Ghazi.
Het vorstenhuis van Irak beliidt den
soennietisch-mohammedaanschen gods
dienst.
Roode Kruis bestaat 75 jaar.
Plechtigheid te Brussel.
Ter gelegenheid van den 75sten jaardag
van het Belgische Roode Kruis is in het
Paleis der Academie te Brussel een plech
tige vergadering gehouden, welke werd by-
gewoond door Koning Leopold, talryke mi
nisters en afgevaardigden van buitenland
sche afdeelingen van het Roode Kruis.
Het Nederlandsche Roode Kruis werd ver
tegenwoordigd door zyn secretaris-generaal
den heer F. Donker Curtius, die namens de
zusterverenigingen het Belgische Roode
Kruis de gelukwenschen aanbood met zyn
75-jarig bestaan. Hy wees er op dat het
Belgische Roode Kruis van meet af aan met
alle krachten, zoowel het vaderland als de
menschheid heeft gediend. In uren van
voorspoed en in uren van beproeving is het
Belgische Roode Kruis zichzelf gebleven.
Het heeft zich groote verdiensten verwor
ven voor een groot ideaal.
In het paleis te Laecken is, zooals men
weet, aan H. M. Koningin Elisabeth, eere-
presidente van het Belgische Roode Kruis,
de Florence Nightingale-medaille, de hoefe-
ste onderscheiding voor verpleegsters, over- gebied van kracht. In het bijzonder geldt
IHaL vnlorpnrie’
i vast te stellen.
I Bij het sluiten van deze overeenkomst
hebben de drie regeeringen zich laten
leiden door hun wensch de gemeenschap
inzake de Rijnvaart op de basis van vol
ledige gelijkheid van rechten te hand
haven.
verwees naar de Nieuw-
van Roosevelt, en naar
van einde Januari, waarin
lvdere Poging om andere vol-
overheerschen slechts een uitdaging
m Om jCn wereldvre<ie >n gevaar te bren-
venLj0 dat tegen een dergelyke uitdaging
k moe,8t worden geboden. Er waren
Den Gj’ dacbten, dat de eerste stap-
£l°Pden weg naar zulk een uitdaging
hen ®edaan waren, toen was het mogelyk
verJL°°^ te houden» dat °P grond van de
K®WierinRen’ l^e aileen maar de
kon u,6«jWereld waren gegeven, verwacht
der bi°’+ da,t de bnitenlandsche politiek
Duiti/k he re«eering grenzen had, dat de
heerwher8 göen andere rassen wilden over-
hun i n' maar siecbts de Duitschers in aan
w8imneer^renZ°n<*e ^bieden wenschtdh te
verze^eringen hebben thans geen
het vJh”661*’ *8 een nieuwe factor, die
de Bril r?Uwen geheel vernietigd heeft en
öienwö 8Che regeering gedwongen heeft den
weg in te slaan.
met de andere staten
duurt voort.
k- m het Britsche Hoogerhuis heeft Lord
dache Kunststoppar-
n 84. stopt alle scheu-
ot. en brandgaten.
met Turkye, gaven de Fransche en Britsche
regeering een
waarin werd gezegd, dat de volken, welke
.o V i juk hadden ge- ovigiocuv icBcujiugcu w**
zucht, vry waren zelf over hun lot te bc,- gesloten op den grondslag van den sta-
schikken Het was niet gemakkelyk tot een tus quo op het gebied van de Rijnvaart-
seiukken. k premie. z« hebben voorts besloten tot
ïistische leiders’ en de meer gematigde instelling van
elementen kwamen in botsing en in Juni t
1920 kwamen de Sjia-stammen, onder aan- uv -
voering van hun godsdienstige leiders in werpen, Gent, Rotterdam on Amsterdam
rin-A rvrvatjinrl WPTri doOt de Brit- vrcfl- La cLaIIaVI
Een overeenkomst tusschen
Frankrijk, België en Nederland.
- Havenbestand gesloten.
De Regeeringspcrsdlenst meldt:
Gisteren is op de Fransche ambassade
te Brussel door gevolmachtigden van de
Nederlandsche, Belgische en Fransche
regeering een overeenkomst geteekend
tot regeling van vraagstukken betreffen
de de Rijnvaart en meer in het bijzon
der dat van het Rijnverkeer van en naar
Straatsburg, waarvoor het douane-régi-
rne (surtaxe d'origlne et d’cntrepot) ge
leidelijk gelijk zal worden, onverschillig
of het verkeer van de Nederlandsche
dan wel van de Belgische havens gebruik
ber 1918, tien dagen na de wapenstilstand
met Turkije, gaven de Fransehe en Britsche
regeering een gemeenschappelyke verkla- sche regeering slechts kon worden be-
waarin werd gezegd, dat de volken, welke vorderd, hebben de Nederlandsche en
Belgische regeeringen een havenbestand
Voor Volkseenheid, Samenwerking
en Verdraagzaamheid: