1 Wit )t: WIT NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN bWgambacht; beWenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK. SCHOONHOVEN. STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. LIJST 8 pond Wet jakje 21 et IS schoentjei chique tinten NIEUWERKERK, ouderkerk, oudewater, réeuwijk, schoonhoven’, stolwijk waddinxveen, zevenhuizen, Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen ROOSEVELT STELT TIENJARIG BESTAND VOOR. Persoonlijke boodschap aan Mussolini en Hitler. Stemt: No. 1 van 1 spak Wet pond 11 et aatje 7 ct. Vóór volkseenheid en samenwerking Vóór democratie, gezuiverd van misstanden! Pz. - Gouda. Slotenfabriek Mr. P. J. OUD lOlit spak 12 ct ZONEN raat 22-24, Tel. ffl JK. Britsch-Fransch-Russisch pact in wording. BRITSCH-RUSSISCHE TOENADERING. Londen wijzigt zijn houding tegenover het Kremlin. NftflTO9 Maandag 17 April 1939 78e Jaargang waar de moot 18 andere Paus Pius XII wenscht Spanje geluk met den vrede. Hulde aan generaal Franco. Paus Pius XII heeft Zondagmorgen tot de katholieke bevolking van Spanje via de radio als volgt gesproken: „Wij bieden aan onze geliefde kinde ren van het katholieke Spanje onze va derlijke gelukwenschen aan vóór den vrede en de overwinning, die hun door God geschonken werden en die ook zoo zeer door Paus Pius XI zaliger gedachte nis begeerd werden. Wij willen tevens uitdrukking geven aan ons vast vertrou wen, dat dit ook inderdaad de vrede zal zijn, waarnaar onze voorganger zoo vurig verlangd heeft, een vrede, die een toe komst zal doen aanbreken van rust door orde en welvaart.” De paus beschreef vervolgens „hoe de plannen van de Goddelijke Voorzienig heid zich eens te meer bij het heldhaf tige Spaansche volk geopenbaard heb- V DEZELFDE WEGvm TWERK HUISVROUW commentaren, waarin o.a. gezegd wordt, j dat Duitschland elk overleg waarbij ook I Sovjet-Rusland betrokken is afwijst. De bladen in Italië hebben de tekst ge heel opgenomen, maar de bladen onthouden zich van commentaar. Volgens Havas noemt men in fascistische kringen de boodschap van Roosevelt oen manoeuvre om de totalitaire staten in een ongunstige positie te dwingen. Men is ge- )azend leuk be et schoentje met terende pasvorm, ijne kleur bruin maot^ Onderhandelingen met de Sovjet unie over een militair luchtpact. Zoowel uit Moskou als uit Londen cn Parijs komen berichten, .welke er op wij zen dat de onderhandelingen tusschen I pe rsriisciie, Fraiisciie cn de oovjev-Ru»- sische regecring over wederzijdschen bij- stand tegen agressie in een vergevorderd stadium verkeeren. Na afloop van een ondtertioud,, dat de Fransche minister van** ouitenlandsche zaken Bonnet Za terdagavond had met den Bovjet-ambas- sadeur, werd te Parijs vernomen, dat de onderhandelingen op gunstige wijze voortgang vinden en op verschillende punten reeds overeenstemming is be reikt. De beraadslagingen zouden gericht zijn op het sluiten van een militair luchtpact, aangezien landen als Polen en Roemenië tegen eventueelen steun door de Russische luchtmacht minder bezwaar zouden koesteren dan tegen het zenden van troepen Naar Reuter meldt heeft de Britsche ambassadeur te Moskou Zaterdag op in structie van zijn regecring een onder houd gehad met Litwinpf, waarbij over de mogelijkheid van toezegging van we- derzijdsche bijstand tegen agressie zou zijn gesprokerf Officleele Britsche krin gen te Londen bewaren vooralsnog het stilzwijgen over den aard der voorstellen, welke thans tusschen de drie mogend heden besproken worden en welke ten doel hebben de Sovjet-Unie te brengen in het front der mogendheden, die be sloten hebben agressie te weerstaan GöRING’s BEZOEK AAN ROME. leuk en geheel aewerkt Eender tochtige uitvoe- In zwart lak Tusschen het expansieve imperialis tische imperiale Rusland en de huidige communistische Sovjet-Unie bestaat on getwijfeld een hemelsbreed verschil, maar Londen is diplomatiek goed geschoold in staat dergelijke „Ideologische ver schillen” uitsluitend op hun feitelijke waarde te toetsen en daarnaar zijn hou ding practlsch te bepalen. Chamberlain, persoonlijk de meest uitgesproken anti pode van Stalin welke men zich zou kun nen denken, liet zich nog kort geleden een koelen dronk aanreiken in de Sovjet- ambassade te Londen, en Lord Halifax, voormalig onderkoning van Britsch- mdlë, heeft onlangs ostentatief ge luncht met den communtstischen ver tegenwoordiger te Londen, Maisky, met wien hij de laatste dagen tal van be langrijke politieke besprekingen heeft gevoerd Londen weet, dat vele wegen naar het gewenschte doel: behoud van den vrede èn behoud van eigen machtige positie, kunnen lelden en het schrikt, als dat zoo uitkomt, voor het betreden van geen dier wegen terug. Het belang Immers bepaalt de verhoudingen der staten, niet hun Ideologische instelling of hun Ideologisch verleden. De besprekingen met Mussolini. Veldmaarschalk Göring heeft, in ge zelschap van zijn vrouw te Rome de graf tombes bezocht van Victor Emanuel II en Humbert I. Hij heeft op de graven een groote krans gelegd. Vervolgens begaf het gezelschap zich naar het graf van den Onbekenden Sol daat, waar eveneens een krans werd ge legd. Des middags begaven Göring en zijn echtgenoote zich naar het Quirinaal, waar zij werden ontvangen door den Koning en Koningin van Italië, met wie zij in gezelschap van Ciano en Mussolini den lunch gebruikten Omtrent de Duitsch—Italiaansche be sprekingen, waartoe het bezoek van Gö ring aardeding geeft, wordt streng stil zwijgen in acht genomen. Men onder stelt dat Mussolini en Göring den hul digen toestand zullen behandelen Duitschland en Italië zien in de actie van de kabinetten van Londen en Parijs een omsingelingsmanoeuvre. Voorts on derstelt men dat alle mogelijkheden zul len worden nagegaan om deze te doen mislukken. De vraag wordt gesteld of zij een actie zullen vaststellen ter beantwoording van de garanties aan de kleine staten Ook verwacht men, dat het opnemen van Rusland in een eventueele coalitie onder het oog zal worden gezien. Duitschland en Italië zouden er een bedreiging in zien indien de Russische Zwarte Zee- vloot naar de Middellandsche Zee zou gaan. Het is mogelijk, dat tijdens de be sprekingen de maatregelen worden vast gesteld om aan een dergelijke gebeurte nis het hoofd te bieden. Ook zal een Ita- liaansch—Duitsch—Spaansche samen werking in de Middellandsche Zee wor den besproken ABONNEMENTSPRIJS: w kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 8.15. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31 GOUDA, bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van ft—6 uur. Administratie en Redactie Telef latere 2746. Postrekening 48400. in de jaren vóór den Wereldoorlog een accoord met het Czarische Rusland, toen de politieke situatie daartoe aanleiding gaf. waarbij de tegenstrijdige Britsch— Russische belangen in Azië, zoo zij al niet I verzoend werden, dan toch onder een „Stillhalte’-overeenkomst kwamen te vallen Wanneer Londen in de jaren van I 1907 tot 1914 soms nog wel eens te klagen mocht hebben over voortschrijdende Russische penetratie in Aziatische gebie den, welke raakten aan de Britsche be langensfeer, dan wist het toch ter- wille van het gezamenlijke front in. Euro pa deze aangelegenheden „en bagatelle” te behandelen. ben, dat eens door God werd uitverkoren als het onneembaar bolwerk van het katholieke geloof en thans aan de vol gelingen van het materialisme in deze eeuw het verhevenste bewijs geleverd heeft, ,dat de waarden van dcii gods dienst en den geest boven alle dingen verheven zijn. Dit heeft Spanje gedaan, doordat hot gezonde deel van het Spaansche volk moedig In opstand kwam ter verdpdiglng van het ideaal van het geloof en de Christelijke beschaving en doordat dit volk zich met God’s hulp met succes wist te verzetten tegen de vernielende krachten,, die de vijanden van Cnristus zijn.” De paus wekte vervolgens de feeeste lijke en wereldlijke bestuurders van Spanje op, „den geest te verlichten van allen, die door do dwalingen van het materialisme en het laicisme bedrogen werden en hen in de beginselen van de indivldueele en sociale rechtvaardigheid te onderwijzen, zooals deze beginselen in de heilige Evangeliën en in de léer der kerk vervat liggen „Wij twijfelen hier niet”, aldus de paus daar „uw staatshoofd van de edblste, christelijke gevoelens heeft blijk gegeven en velen zijner geloovige medewerkers aan de hoogste religieuze en sociale be langen wettelijke bescherming verleend hebben.” .De geheele wereld, zoowel de over winnaars als de overwonnenen en ook de onzijdig gebleven landen, zal te Itfden hebben. Ik weiger te gelooven, dat d* wereld onafwendbaar gedoemd is tot een zoodanig lot. Anderzijds is het duidelyk, dat de leiders 'an de groote volken de macht hebben, hun volken te redden van het dreigende onheil, '8 evenzeer duidelijk, dat de volken wenschen, dat aan hun vrees een einde ■*®t- Men moet zich echter rekenschap leven van de jongste feiten. Drie landen en één in Afrika hebben hun ™>ankelijkheid zien verdwijnen. Een •«gebreid gebied in eën ander onafhanke- *0* land in het Verre Oosten werd door naburig land bezet. Volgens hardnek- *yc geruchten, welke naar wij hopen on- •epond zjjn, zouden andere daden van 'STessie worden overwogen tegen andere «afhankelijke landen. Kortom het o ogen- >k nadert, waarop die toestand moet ein- in een catastrophe, tenzij een meer J«foneel middel wordt gevonden om de ge- rtenissen in goede banen te leiden. GJ} hebt herhaalde malen betoogd, dat noch het Italiaansche (n»sp. Duit- •che) volk den oorlog wenscht. Indien «t waar i8, behoeft er geen oorlog te zun. Niets zal de volken der wereld er yan kunnen overtuigen, dat een mogend- het recht of de noodzaak heeft, zijn gen volk en anderen aan de gevolgen Van een oorlog! bloot te stellen, tenzij I het duidelijk is, dat zy haar grondgebied verdedigt, Ik ben overtuigd dat de zaak van den wereldvrede een grooten stap vooruit zal doen indien alle naties een openhartige ver. klaring zouden erlangen met betrekking tot de tegenwoordige en toekomstige politiek der regeering. Daar de Ver. Staten een van de naties van het Westelijk Halfrond vor men, zijn wjj niet gewikkeld in de tegen woordige geschillen, welke zich in Europa voordoen. Ik denk dat ge het van pas voor u zult achten mij deze verklaring te doen in mijn hoedanigheid van hóófd van een ver van Europa liggende natie, opdat ik, slechts optredende met de verantwoordelijkheid en de verplichtingen van een vriendschappe lijke n bemiddelaar, deze verklaring kan mededeelen aan andere naties, welke thans ongerust zfjn over den loop, die de politiek van uw regeering zou kunnen volgen. Zijt gij bereid de verzekering te ge ven, dat uw gewapende strijdkrachten het gebied of de bezittingen van een der volgende onafhankelijke naties niet zul len aanvallen of overweldigen: Finland, Estland, Letland, Litauen, Zweden Noorwegen, Denemarken, Neder, land, België, Groot-Brittannië, Eire, Frankrijk, Portugal, Zwitserland, Liech. ten stein, Luxemburg, polen, Hongarije, Roemenië, Joego-Slavië, Rusland, Bul garije, Griekenland, Turkije, de Arabi sche staten, Syrië, Palestina, Egypte en Iran? Een dergelijke verzekering moet klaar blijkelijk niet alleen gelden voor den tegen- woordigen tijd, doch voor een genoegzaam langdurige toekomst om alle mogelijkheden te waarborgen, dat met vreedzame metho den kan worden gewerkt aan een vrede van een meer duurzamen aard. Duitschland en Italië afwijzend. Roosevelt’s boodschap is in Duitsche en Italiaansche regeeringskringen niet al te best ontvangen. De Duitsche pers heeft de tekst niet ge publiceerd, geeft alleen uiterst hoonendc Afwijzende Duitsche reactie op de vredesboodschap. ROOSEVELT verzoekt den dictato ren, zich voor den duur van 10 jaren te verplichten de onafhanke lijkheid en territoriale onschendbaar heid te eerbiedigen van dertig met name genoemde staten, waaronder Nederland. Als tegenprestatie zullen de Vereenigde Staten trachten econo mische samenwerking van Duitsch land en Italië met alle landen te ver gemakkelijken, en aan beide landen de middelen te geven om zich de grondstoffen te verschaffen waaraan zjj behoefte hebben. Allen moeten on voet van gelijkheid tot de wereld markt worden toegelaten. Gedach tenwisseling moet eveneens leiden tot verlichting der lasten der bewape ning. Volledige tekst der boodschap. In het telegram dat president Roosevelt tot rijkskanselier Hitler en tot het hoofd der Italiaansche regeering Mussolini heeft gericht, zegt Roosevelt, dat in de geheele wereld honderden millioenen menschep op het oogenblik leven in voortdurende vrees voor een nieuwen oorlog of zelfs een reek? van oorlogen. Dat deze vrees bestaat en dat een zoo danig conflict mogelijk is -is voor het volk der Vereenigde Staten een reden tof groote ongerustheid, en evenzeer voor de volken van andere staten op het geheele Westelijk halfrond. Allen weten dat een groote oorlog, zelfs wanneer hij bepe.kt zou blijven tot andere werelddeelen, zwaar op hen zou wegen gedurende zijn geheelen duur en zyn invloed ook tot de komende generaties zou uitstrekken. Omdat het schijnt, dat na de acute span ning, waarin de wereld in de laatste weken heeft geleefd, er ook nu hoewel er geer, troepen in beweging zijn geen, al is he* tsaar tijdelijke ontspanning bestaat, is het oogenblik wellicht geschikt om deze bood schap tot u te richten. Ik heb my reeds eerder tot u gewend met het oog op een regeling van politieke, economische en so ciale problemen op vreedzame wijze, zonder toevlucht te nemen tot de wapenen. Maar de loop der gebeurtenissen schijnt weer tot bedreiging met wapengeweld te hebben ge- Wd. Als deze bedreiging blijft bestaan, •chijnt het onvermijdelijk, dat een groo* deel van de wereld in een algemeene cata strophe zal worden meegesleurd. nder fijn meisj entje in prachtige te bewerking. In »n br..leer en lak GOlUStdlE (MIIUVL Chamberlain en Sir John Simon heb ben klare taal gesproken over den wensch der Britsche regeering, nauw contact te onderhouden met de Sovjet-Unie in het belang van het behoud van den wereld vrede. Verscheidene malen heeft Cham berlain thans in het Lagerhuis verzekerd dat geen „ideologische tegenstellingen” cr toe zullen lelden, dat de Britsche re geering de Sovjet-Unie zou buitensluiten bij het overleg, dat op Britsch initiatief tusschen verschillende staten wordt ge voerd tot vorming van een anti-agressle- front”. Het politiek overleg tusschen Londen en het Kremlin is thans, ge paard gaande met economische bespre kingen, van dien aard dat men- zeker kan spreken van een Britsch—Russische toenadering. Er zijn echter voetangels en klemmen, welke zelfs de meest enthou siaste Britsche voorstander van antl- agressie front-vormlng niet over het hoofd kan zien. Zoo wordt den laatsten tijd bij her haling uit de West-Chineesche provincie Slnklang (Oost-Turkestan) gemeld, dat de Britsche belangen daar ernstig wor den geschaad door een Russische pene tratie, welke haast een invasie kan wor- den genoemd. Britsch-Indische hande laars. die er tot dusver een goede markt vonden, worden verdreven, en commu nistische agenten geven er steeds meer den toon aan. Deze berichten uit Sin- kiang vallen samen met andere berich ten uit Sjanghai, volgens welke de cen trale Chineesche regeering den materl- eelen Russischen steun in den strijd tegen Japan zou „betalen” door aan Moskou in het Chineesche Westen eco nomisch vrij spel te laten, hetgeen dan, in de eerste plaats ten kosten van de Britsch-Indische, m a w. de Britsche be langhebbenden geschiedt. Londen is traditioneel bekwaam in het kiezen van bet minste kwaad Het sloot ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring): 15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring 15 reyels 1.55. elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Advertentiën kunnen borden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek handelaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zyn ingekomen, teneirlde van opname verzekerd te zijn. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingex by contract tot zeer gereduceerden prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. f' de Britsche, Fransche cn de Sovjet-Rus- prikkeld doordat de boodschap te verstaan j geeft, dat het de as-mogendheden zijn, die den vrede in gevaar brengen, terwijl zy naar haar zeggen niemand bedreigen. Men betoogt echter, dat de vrede voor de as-mogendheden niet hetzelfde is als afzien van wat zy als haar legitieme rechten be schouwen en dat de vrede slechts verzekerd kan worden door de Duitsche en Italiaan sche eischep in te willigen; teruggave der Duitsche koloniën en regeling van de Fransch-Italiaansche kwesties. Ook moeten volgens diezelfde kringen de democratieën af zien van haar vyandige plannen tegen de totalitaire landen. Verder is men gekant tegen een internationale conferentie, en betoogt men, dat de problemen te talrjjk en te ingewikkeld zyn en dus slechts één voor één moeten worden behandeld. Niettemin, aldus Havas, acht men het in buitenlandsche kringen te Rome, niet uit gesloten, dat het Italiaansche antwoord, hoewel evenzeer afwijzend als het Duitsche, toch zóó gesteld zal zyn, dat niet alle brug gen naar Amerika worden afgebroken er. de mogelijkheid van latere besprekingen cverblijft. Hoe koel en sceptisch ook Roose velt’s vredesplannen in'fascistische kringen ontvangen zijn, toch meent men, dat Italië zal aarzelen ze klakkeloos te verwerpen, daar zy immers perspectieven openen die ook voor de totalitaire staten van belang zyn indien zij samenwerking met anderen willen. Een volkomen mislukking zou bovendien de Vereenigde Staten definitief tegen de as-mogendheden in het harnas jagen, en men beseft te Rome volkomen, welk een factor Noord-Amerika zou zyn in geval van een Europeeschen oorlog. Om al die redenen meent men in fascistische kringen, aldus Havas, dat Rome er naar zal streven, dat het antwoord der twee as-landen, hoe afwyzend ook, toch niet de deur volkomen zal sluiten. vanal vond maai ft

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1939 | | pagina 1