en
)lo
nieuws- en advertentieblad SjïSaen
1
ER
:ER
IZIJN
SCOOP
ildigt
Verzoenende woorden van den Duce.
EL 3750
Vreugde
relefoon 2235.
ken
„ITALIË WIL IN VREDE WERKEN.”
Frankrijk’» defensie eischt
nieuwe offers van de natie.
Stichting van centraal
vluchtelingenkamp.
OFZUIGERS!
van onderstaande
7Ü hierin, o.a.
vanaf 33.—
.35-
37.50
38—
38.50
39.50
58.50
Regeling voor werkende
dienstplichtigen.
- 78e Jaargang
«?T^SS^0UDE) bodegraven, boskoop, gouderak, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERk, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Charlie Chaplin
11 lachen...!:
No. 20013
■ft
efttfd boven 18 jaar.
U!”
onder de
BINNENLAND.
maatschappij noode kunnen worden ge-
l i l 2J1U
IN
de grap...'.
INSTALLING
40 60 C’T.
film
iv s t e
Ruimte gelaten voor samenwerking.
Hitler’s antwoord.
UR 30
ELLER
reldstad
LINDSAy
DN.
IDY’S serie.
De nieuwe wetsdecreten
Zaterdag in het staatsblad
bliceerd.
?ldzaam groots
ARTISTS
Uw eigendom.
LGE.
emer Centr. Actie.
i ’an
INDRUKWEKKEND
E e.a.
ipel. spannend
financiën, Reynaud, zal
3 uur (N.T.) een radio-
JOEGO-SLAVIë MOET WORDEN
GEDWONGEN.
De as-genooten dringen op.
Hongarije zou erin toegestemd hebben,
aan Joego-Slavië een non-agressiepact aan
te bieden, indien Belgrado zich aansluit bij
het anti-komintempact en opgenomen
wordt in het blok van staten, dat om de as
RomeBerlijn gevormd wordt, aldus ver-
De rede van den Duce met
voldoening ontvangen.
van den Duce Is in Britsche poli-
•--t een zekere voldoening
luidt in diplomatieke kringen te Rome.
Mussolini zou Teleki en Csaky overge
haald hebben dit pact aan Joegjo-Slavië aan
te bieden, in ruil voor een voortgezetcen
steun van Italië en Duitschland aan de
Hongaarsche eischen tegenover Roemenië.
Ciano zal zich Zaterdag naar Venetië be
geven, waar hy een bespreking zal hebben
met Markowitsj, wien hy het Hongaarsche
aanbod zal overleggen. Hy zal trachten
hem ertoe te bewegen, dat Joego-Slavië dit
aanbod accepteert.
Als argumenten zal hij daarbij aanvoe
ren; l
.voorbestemd om zich te bestendigen voor
den duur van eeuwen door gebouwen, die de
afmetingen zullen hebben van de St. Pieter
en van het Colyseum.
bezwaren, tegen het spoorboekje der
huidige wlnterdlenstregeling, dat éven
ingenieus als onhandig is.
Met Ingang van 15 Mei keert het dun
ne spoorboekje van 25 ct. per stuk terug.
De indeellng wordt overzichtelijker, de
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal f 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bMorging per looper geschiedt, franco per post per kwataal 8.15.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
latere 2745. Postrekening 48400.
De rede
tieke kringen met
optvangen.
Hoewel, zoo verklaart men, Mussolini
niets gezegd heeft omtrent de wijze, waar-
op de as.mogendheden op de boodschap van
Roosevelt willen antwoorden, kan toch op
gemerkt worden, dat hij er prijs op stelde,
nogmaals uiting te geven aan den vredes
wil van Italië en Duitschland.
Van de middagbladen levert alleen de
Star commentaar op de rede. Hoewel het
toegeeft, dat de toon van den Duce gema
tigd was, is het liberale orgaan van oor
deel, dat de rede „ons moet aanmoedigen,
onze nieuwe politiek voort te zetten, om
dat zy bewyst, dat alleen kracht de dictato
ren zal tegenhouden.”
In welingelichte Berlynsche kringen zegt
men, volgens Havas, dat de rede van Mus
solini een eerste en algemeen antwoord der
spilmogendheden op de boodschap van
Roosevelt beteekent. Men voegt hieraan toe,
dat Hitler op 28 April de boodschap om
standig en punt voor punt zal beantwoor
den. Men krygt meer en meer den indruk,
dat Hitler een lang requisitoir zal houden
tegen „het egoïsme en farizeïsme” der de
mocratische mogendheden en tegen het ver
drag van Versailles en een opsomming zal
geven van de verschillende voorstellen, wel
ke Duitschland voor een rechtvaardig n
vrede gedaan zou hebben en die verworpen
zouden zijn.
Een ambtenaar van het ministerie van
buitenlandsche zaken te Washington, heeft,
naar Reuter meldt, als zyn meening te ken
nen gegeven, dat de verklaring, waarin
Mussolini de voorstellen van Roosevelt ver
wierp, hoewel zy teleurstellend is, toch
wellicht ruimte heeft gelaten voor samen
werking. Indien Roosevelt nieuwe voorstel
len zou willen doen voor een regeling van
de moeilijkheden door middel van een con
ferentie, zou hy daarvoor misschien een
grondslag kunnen vinden in het feit, dat er
eenige aanwijzingen zyn voor de vreedzame
bedoelingen van het antwoord van Musso
lini. Men heeft in het bijzonder opgemerkt,
dat Mussolini het denkbeeld van conferen
ties niet geheel en al heeft verworpen, hoe
wel hij de waarde van uitgebreide confe
renties verkleinde. Roosevelt heeft niet ge
dacht aan een wereldconferentie van alle
c^rie mogelijke onderwerpen; ontwapening,
economische en politieke vraagstukken.
De grootste conferentie zou zich met de
economische vraagstukken moeten bezig
houden; de ontwapeningsbesprekingen zou
den beperkt worden tot de gewapende lan
den, terwijl een politieke conferentie slechts
bedoeld zou zyn voor de Europeesche lan
den, die daarbij onmiddellyk betrokken
zijn-
Regeering zal heden een aantal
nieuwe, ver-strekkende economische
en financieele maatregelen nemen.
De Franache ministerraad zal heden te 4
uur op het Elysée bijeenkomen. In deze zit
ting zullen den president der republiek een
aantal belangrijke decreten ter teekening
worden voorgelegd.
Men meent te weten, dat de financieele
en economische maatregelen waartoe zal
worden besloten, in strekking en doeltref
fendheid alles zullen overtreffen, wat tot
dusverre op dit gebied is uitgevaardigd.
Gezaghebbende kringen bewaren een vol
komen stilzwijgen. Men weet wel, dat de
maatregelen den omvang zullen hebben,
welke in verband met de eischen der na
tionale defensie, gebiedend en noodzakelyk
zijn en dat zy het land in staat zullen stel
len tot de door de omstandigheden ge-
‘Ismëde
alleen mogelijk is door de stichting van
een centraal kamp.
Een centrale onderbrenging bleat vele
voordeelen. Men denke slechts aan ao
mogelijkheid van een consequent door
gevoerde selectie naar geloof, leeftijd en
geslacht; uniformiteit In behandeling en
administratie, waardoor economischer
beheer mogelijk Is.
Gezien het groote aantal nuances,
waarin selectie der vluchtelingen zal
moeten plaats hebben, zal het terrein
niet te klein moeten worden gekozen. De
verschillende godsdienstige groepen zul
len zich zelfstandig en ongestoord moe
ten kunnen uitleven; recreatieterreinen,
scholen en terreinen van landbouwscho-
ling van aanstaande emigranten kunnen
niet worden gemist. De kosten hiervan
zijn In het aangevraagde bedrag inbe
grepen.
De minister van Binnenlandsche Za
ken denkt daarom aanvankelijk aan een
totale oppervlakte van het kamp van ten
minste 70 A 80 ha. Het kamp zal hlet te
ver van de bewoonde wereld mogen af
liggen In verband met aanvoer van ma
terialen, geestelijke en medische verzor
ging, ziekenhuizen van verschillende
richting, e.d.
De levensduur van het kamp Is aan
vankelijk gedacht als semt-permajient
(15 jaar).
De kosten aan de oprichting verbon
den zullen, ruw geschat, per onder te
brengen persoon bedragen 300 bouw
kosten, te verhoogen met pl.m. 100, voor
terrein en inrichting, derhalve pl.m. 400
per persoon.
Het kamp zou aanvankelijk kunnen
worden opgezet voor 2500 personen, met
mogelijkheid tot uitbreiding. De kosten
zullen dan uitkomen op 2500 x 400 of
1 mlllloen gulden, welk bedrag hierbij
wordt aangevraagd.
De kosten van verzorging der vluchte
lingen zullen op de wijze als tot nu toe
geschiedde, uit de middelen, bijeenge
bracht door de particuliere liefdadigheid,
worden betaald. Daaronder vallen uiter
aard mede de kosten van rente en af
schrijving, van de oprichtingskosten van
het te stichten kamp.
Met het oog op het geleidelijk terug
komen van het oprlchtlngskapltaal in
den vorm van rente en afschrijving
wordt boeking van de stichtingskosten
op den kapitaaldlenst verantwoord ge
acht.
Kosten op 1 millioen geraamd.
Wetsontwerp ingediend.
Opgezet voor 2500 personen.
Ingediend Is een wetsontwerp tot wij
ziging en verhooging van de begrooting
van Blnnenlabdsche Zaken voor 19ó9.
Aan de meniprle van toelichting wordt
o.m. ontleend ff,
Zooals algemeen bekend, vertoeft hier
te lande sinds de bekende gebeurtenissen
in Duitschland een niet onbeteekenend
aantal vluchtelingen. Zij zijn thans on
dergebracht in Zb tehuizen, waarover de
regeering, met uitzondering van één te
huis, slechts lijdelijke beschikking heelt;
een tweetal zal zelfs in den loop van Mei
reeds ontruimd moeten zijn.
Deze 26 tehuizen staan tot de regeering
in verschillende beheersverhoudingen,
hetgeen administratief verwarrend en
oneconomisch Is en niet bevorderlijk voor
net treffen van doelmatige maatregelen.
Met aan zekerheid grenzende waar
schijnlijkheid kan worden aangenomen,
dat een zeer groot contingent der vluch
telingen er niet in zal slagen te emlgree-
ren, te meer, waar emigratie naar de
meeste landen, met uitzondering van Pa
lestina, vrijwel onmogelijk is. Zoo emi
greerden in de periode van 1 Maart31
December 1938, derhalve in 10 maanden,
uit Nederland slechts 339/oden. Boven
dien zullen degenen, die zoo gelukkig
zullen zijn wél te kunnen emigreeren,
toch eerst langzamerhand naar het bui-
tênland af vloeien. Er zal derhalve ern
stig rekening mede gehouden moeten
worden, dat het verblijf van de vluchte
lingen hier te lande een langdurig ka
rakter zal dragen.
Een en ander dringt aan het hulsves-
tingsvraagstuk der vluchtelingen een
meer blijvende oplossing te geven. Dit
geldt in het bijzonder voor hen, ten aan
zien van wie onderbrenging bij particu
lieren niet mogelijk is, dan wel, hetzij
om redenen van socialen of economl-
schen aard, hetzij uit hoofde van open
baar belang, onwenschelijk is te achten.
De regeering is van oordeel, dat zulks
i andere merken
s.
Werkloozen zullen hen vervangen.
Namens den minister van Defensie
maakt de Regeerlngspersdlenst bekend
dat, waar onder de huidige omstandig
heden aan vermindering van de tegen
woordige sterkte der troepen behoorende
tot de grens- en kustbevelliglng niet kan uge wh uer opoorwegen ae gunst van het
worden gedacht, een regeling In voorbe- 1 publiek te verwerven. Deze spreekt ook
Een algemeene tariefswijziging.
Bij de winterdienstregeling van de
Staatsspoorwegen.
Prof. dr. Ir. Goudriaan Jr., dir.-gene-
raal der Ned. Spoor, heeft in een onder
houd met de Tel. meegedeeld, dat voor
de Ingang der wlnterdlenstregeling uit
voeringsmaatregelen voor een algeheele
tariefswijziging bekend zullen worden
gemaakt.
Prof. Goudriaan heeft de Ideeën uit
gewerkt, welke hij heeft ontvouwd op de
jubileumsvergadering der Rotterdamsche
i Kamer van Koophandel. Zij zijn neerge-
legd in een gedetailleerd rapport, dat
thans .de overheidsinstanties passeert,
welke moeten beslissen of adviseeren
over tariefswijzigingen der Spoorwegen.
Prof. Goudriaan noemde in die rede
een „vastrechttarief” naar voorbeeld
der electriciteltsbedrijven ideaal voor
een spoorwegbedrijf, dat werkt met hoo-
ge vaste kosten en additioneel vervoer
zonder noemenswaardige kostenverhoo-
glng opneemt.
In de practijk zal het er op neerkomen
dat een gezin een vastrecht betaalt, over
eenkomstig zijn gemiddelde verbruiks-
capaciteit en alle verdere eenheden be
trekt tegen de aanzienlijk verlaagde prijs
van c.a. 1.1 cent per km.
Deze revolutionnaire wijziging der ta-
rieftechniek zal dus vrijwel worden inge
voerd op de datum waarop de Spoorwe
gen honderd jaar bestaan.
Zij vormt een krachtig actief verweer
der honderdjarige tegen de moordende
concurrentie der „wilde bussen”, welker
tarieven vrijwel benaderd worden.
Bij de goedkoope avondretours (1.25 ct.
per persoon-km.) liggen die tarieven
practlsch trouwens al op het niveau der
„wilde bussen”.
De wijziging getuigt ook van de krach
tige wil der Spoorwegen de gunst van het
raiding is om aan hen, die in de burger- uit het besluit gehoor te geven "aan^de
maatschappij noode kunnen worden ge- 1 bezwaren, tegen het spoorboekje der
mist, groot verlof te verleenen en te doen huidige wlnterdlenstregeling, dat éven
vervangen door werklooze dienstpllchtl- ingenieus als onhandig is.
gen.
Binnenkort zullen hieromtrent nadere
mededeellngen worden gedaan.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
16 regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
beslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden modedeelingei bij contract tot zeer gereduceerde^
prfjs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
eischte opvoering! van het tempo der be
wapening.
De minister van f
hedenavond te 19.20
rede houden.
In deze rede zal Reynaud, naar men ge
looft, met klem betoogen, dat de offers,
die het land zich voor de verdediging moet
getroosten, onvemüdelijk zijn, Hö zal ver
der een beroep doen op de vaderlandsliefde
en het plichtsbesef van alle Franschen.
zullen reeds
worden gepu-
1. een mogelyke dreiging van Hongaar-
sche eischen voor den terugkeer van het
Hongaarsche gebied, dat Joego-Slavië in
den wereldoorlog heeft verworven, zal er
door worden afgewend;
2. een druk van Italië en Duitschland op
Joego-Slavië, indien dit land zich tracht te
verzetten togen de Donaupolitiek van de
„as” zou erdoor worden voorkomen.
Daar Joego-Slavië geheel is omgeven
door leden van het Rome-Berlyn-blok, in
het bijzonder na de Italiaansche annexatie
van Albanië, gelooft men in diplomatieke
kringen, dat Joego-Slavië wel gedwongen
zal zyn het voorstel aan te nemen.
DE VIERING VAN HITLERS
JAARDAG.
De grootste parade aller tijden.
Berlijn vervuld van ontzag
en trots.
Berlyn heeft den 50sten geboortedag van
21 tot m,t
Let wol, Slecht» 5 h 'i
vd» Dinsdag voor,^"’
HOOFDFÏLMS
RIEN joHn p
IARGARET I iM—
lin der
Ie hoofdfilm:
«atote lachwhlatt,, d(
ide Deensche komiek»,
I en HALF WATT
f» vergeten eiland
(In het Paradijs).
1! j lachen.»
ig voor lederenleeftijd
W’HTEND 10.30 (23 AfH|)
ie vertooning te Goede-
(ANKIE DARROW
ALPH MORGAN tri:
school vin Mr. BU|
(Kinderlevens)
''filmwerk. To<-fians ,M,
•f'ijd. Bntrée 25-30-40 cent
tG 2 UUR MATINEE met
n half Watt en
J^USSOLINI heeft gisteren te Rome een
door de radio uitgezonden rede gehou
den, welke tien minuten duurde, in verband
met de tentoonstelling, die in 1942 te Rome
zal worden gehouden. Hy sprak in de hal
van het stadhuis op den Kapitolynschen
heuvel, voor de leden van de commissie tot
organisatie van de tentoonstelling, en greep
deze gelegenheid aan om een verklaring
over den internationalen toestand af te
leggen.
De Duce zeAie dat zyn rede het eerste
begin was van een groote mobilisatie. La
ten echter aldus Mussolini die weini
gen en die al te velen aan gene zijde onzer
grenzen, die zich overgeven aan hysterische
aanvechtingen, zich niet opwinden bij het
hooren van dit woord. Het betreft hier een
vreedzame, burgerlijke mobilisatie zonder
wapens. Het betreft een systematische po
ging om alle nationale energiën samen te
doen werken, opdat de Wereldtentoonstel
ling van 1942 Rome en het fascistisch Italië
waardig zal zijn en den titel van „Olym
piade der beschavingen”, waaronder zij aan
de wereld is aangekondigd, zal verdienen.
Indien wij voornemens zouden zyn de
lont in het kruit te steken en als wij agres
sieve plannen koesterden, dan zouden wtf
niet, zooals wij thans doen, het besluit ne
men tot een werk van een der gel ijken om-
vang als de organisatie van een wereldten
toonstelling en wy zouden andere naties
niet hebben uitgenoodigd daaraan deel te
nemen. Naties, onder welke er vele zyn. die
door de uitnoodiging aan te nemen er blijk
van hebben gegeven, dat zij onze denkbeel
den omtrent de ontwikkeling der gebeurte
nissen deelen. Als wij’ in weerwil van de
onweerswolken, die den horizon overscha
duwen, den moed hebben ons werk actief
voort te zetten, dan moet dat beschouwd
worden als een goed voorteeken, dan wil
zeggen, dat wij niemand willen aanval-
I», tategendeel, wij willen Wijven werken,
Hrt is dus volkomen onjuist en in geen
tekel opzicht te rechtvaardigen, als mer.
pogingen aanwendt de as-mogendheden op
de beklaagdenbank te brengen. Het stelsel
wederzydsche tienjarige garanties is
met minder onzinnig, nog afgezien van de
verbluffende aardrijkskundige fouten, die
begaan worden door zekere lieden ,die van
Europeesche zaken slechts een zeer rudi
mentaire voorstelling hebben.
Wat de groote conferentie betreft, die
werd voorgesteld, en waarin de Vereenlgde
2aten zich zouden beperken tot de rol van
fen ver verwijderden toeschouwer, de
ervaring heeft ons op dit punt bittere lessen
Begeven, n.I. dat zjj des te zekerder moet
m «lukken, naarmate het aantal delegaties
Poot is. Of men al of niet een of ander
antwoord zendt op de bekende Boodschap,
mt kan niet verhinderen, dat ik de gelegen-
welke my op het oogenblik wordt ge-
b°d€n. te baat neem om opnieuw te be-
’®«tigen, dat de politiek van Rome en van
e as geïnspireerd wordt door de criteria
’•n vrede en samenwerking: Duitschland
ïtolfê hebben daarvan zeer concrete be- I
Wn gegeven. Het wordt dus tjjd de pa-
wekzaaiers het zwügen op te leggen, hun,
'e op de katastrophen vooruit loopen, de
atahsten van beroep, die dikwyls hun
of waanzinnigen haat, of wel de ver- I
ng van hun min of meer bedekte be-
ai^n met een groote vlag bedekken.
Hoe dit ook zU, wij laten ons niet beïn- I
en door perscampagnes, door brallende
oor Messiaansche Boodschappen, daar
^cyoelen een gerust geweten te hebben,
mannen en middelen om zoowel
dedj^re^e ^en vrede van allen te ver-
bere ^^-stelling te Rome wil de
w S zÜn van de krachtsinspanning
alle beschaafde landen zich op der.
ya Van niet slechts materieelen voor-
2u^en getroosten. Geheel Italië
L- 2 c" van heden af persoonyk betrok-
achten by de „Italiaansche campagne I
u De tentoonstelling van 1942 is
Hitler op grootsche wijze gevierd. Zoowd
lrin het centrum als in de meest afgelegen
buitenwijken der millioenenstad golfde een
zee van hakenkruisvlaggen, die met gulde’i
sjerpen waren versierd. Officieele en semi-
officieele gebouwen waren overdadig ge
ïllumineerd, terwijl enorme hakenkruis
banieren, die van de vjjfde verdieping tot
aan de straat reikten, het effect verhoog
den. Vrijwel overal, ook bij particulieren,
zag men roode schilden uithangen, waarop
met vergulde letters het getal 50 te lezen
stond. Vrijwel geen huis en geen winkel
had nagelaten, een portret van den Führer
voor de ramen te hangen.
Onder de vele démonstraties der laatste
twee dagen war, de parade ongetwijfeld de
indrukwekkendste. Het voorbijtrekken der
gesloten marcheerende afdeelingen duurde
ruim 4 uur, hoewel de gemotoriseerde divi
sies betrekkelijk snel reden. Nadat Hitler
onder daverende toejuichingen en onder het
door spreekkoren aangeheven parool dezer
dagen: „Führer! wy zyn trotsch op
zyn plaats op de eeretribunt had ingeno
men, werd de parade geopend door het
luchtwapen. Honderden toestellen wajr-
buitengewoon snelle duikbam-
vliegtuigen en jagers, alsook de machtige
zware bombardementsvliegtuigen opvielen
ronkten op geringe hoogte over de onaf
zienbare menschenmassa’s, die ze ten deele
met applaus en gejuich, ten deel ook met
de opgeheven rechterhad begroetten. In
middels marcheerde een regiment infante
rie op, gevolgd door troependeelen der mi
litaire luchtvaart en der oorlogsmarine.
Groot was de geestdrift tijdens den voor
bij marsch van een afdeeling luchtinfante-
rie. Het bestaan van dit nieuwe troependcel
was sinds langen tyd bekend; men had ook
by het oogstdankfeest op den Bückeberg
cn op den partydag te Neurenberg demon
straties gezien van afdeelingen luchtinfan-
terie, die uit laag vliegende toestellen
sprongen, met kleine parachutes in zeer
hoog tempo naar de aarde zweefden om
vervolgens in zeer korten tyd machinege-
weernesten op terichten tegen een denk-
beeldigen vijand, dien zij op die manier m
den rug aanvielen.
Het was ditmaal echter voor het eerst,
dat de luchtinfanterie zich als zelfstandig
troependeel aan den volke vertoonde. De
manschappen waren gekleed in een groene
uniform, die veel overeenkomst vertoonde
met ’n ruimzittend overall. Ze droegen val
schermen op den rug en waren voor de ge
legenheid voorzien van geweren, ofschoon
zy in de practijk uitsluitend met lichte ma
chinegeweren en revolvers zijn uitgerust.
Goering hief trotsch zijn maarschalkstaf
omhoog, toen de luchtinfanterie voorbij
trok.
De parade was ongeveedr 140 k.m. lang-
Vroolijke kleuren ontbraken bijna geheel;
de grauwe oorlogskleur was overheer-
schend.
Het voorbijtrekken langs den Führer
duurde vier uren.