n KOK
ilwasscliirij
eerie
KSTUKKCr
EN
kantoor
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Ie Bruyn
ONHOVEN.
HULL WENSCHT WIJZIGING VAN DE
NEUTRALITEITSWET.
rPOo"^=j,MARKT
“ur-Adm“
De Britsch-Fransche voorstellen te Moskou
overhandigd.
„Oorlog of vrede hangt af van Londen en Parijs”,
is de meening te Rome.
Turkije een bolwerk tegen
het Duitsche gevaar.
De politiek van isoleering een rampspoedige illusie
voor de Ver. Staten genoemd.
SmWFRKERK 0?m^PR^n]rTDnTT^2SEGRAVEN’ B0SK00p. GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
fflEUWERKERk, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
J
heid niet. Het Europeesche evenwicht del
twintigste eeuw moet, wil het duurzaam
zijn, het resultaat worden van een breode
Chauffeur
vreesde voor d«
le goederen.
ees Mevrouw
t kleurecht is
vij U onberispelijk af-
Tod).
Frankrijk
In zjjn
Fransche
Raynaud
op
za-
vnn
het
uit-
happeUjke
jng speelt in on*»
lerend
it chic
blad,
i rood
E.
'A.
tot 11 uur.
ang 8 uur.
en bezoek aan ens
Pinksteren biedt
SMUZIEK.
te rol.
igen wederom.
42 x 100.000 enz. anï.
•mogen te winnen.
Een 3% emissie van den
Franschen Staat in Nederland
te wachten.
zienlijke hulp aan Frankrijk en Engeland
in geval van een oorlog. De New-York
Times schat motiveering van Huil naar
waarde en het blad meent, dat zijn aanbe
velingen verdienen aangenomen te worden.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25,
bewrging per looper geschiedt. Franco per post per
I een gunstige mogelijkheid te zien voor een
I unie van Tsjechen en Slowaken op Poolsch
I gebied.
Schitterend
leslaogde molière
jchtige en luchtige
itie. In zeer fijne
atie Londön Tan
si bruin
buitenlandsche schuld op korten termijn
aan het buitenland meer te bezitten, een
omstandigheid, welke voor het Staatscre-
diet van niet te onderschatten beteekenis
moet worden geacht. Een andere vraag is
het natuurlijk of het ook voor ons crediet
en met name voor de kracht van ons ruil
middel gewenscht is te achten, dat wij ons,
in deze hoogst onzekere tijden voor zoo
lange termijnen vastleggen. Wel kan men
vaststellen, dat voor ons Nederl. bank
wezen, dergelijke credieten en leeningen
een welkome steun voor zijn rentabiliteit
beteekenen.
1 ten het onmogelijk Frankrijk in Wee maan
den te verpletteren. Zij moeten de noodige
reserves verwerven door de hand op Kleln-
1 Azië te loggen, en daarvóór moeten zy den
Bosporus oversteken. „Wij Turken echter,”
zeide Saradjoglou, J.zijn vast besloten. Wij
zullen het Duitsche gevaar het hoofd bie
den.
AMBASSADEUR GRANDI SPRAK
IN „VIJANDELIJKE LOOPGRAAF”
Scherpe reactie der Fransche bladen.
De geheele Italiaansche pers maakt mel
ding van een rede, welke de Italiaansche
ambassadeur te Londen, Dino Grandi, heeft
gehouden tijdens een plechtigheid op de
Italiaansche ambassade ter gelegenheid
van het sluiten van het Duitsch-Italiaan-
sche verdrag. De plechtigheid werd bijge
woond doqr den Duitschen ambassadeur en
talrijke fascisten en nationaal-sociallsten
Na hulde te hebben gebracht aan het „sta
len verdrag” sprak Grandi over de „leugen-
campagne tegen Italië en Duitschland”. De
Italiaansche pers noemt deze rede een moe
dige daad van den Italiaanschen ambassa
deur in de „vijandelijke loopgraaf” op het
«oogenblik, dat de „vermoeide Britsche
leeuw zich verbond met den Russischen
heer”.
De Fransche bladen dienen Grandi heden
van repliek. De mooie woorden van Grandi
zullen niets veranderen, schrijft Petit Jour
nal. Frankrijk en Engeland zijn ontwaakt
en op hun hoede. Zij hebben niets te duch
ten. De Maginotlinie is steviger dan de
Siegfriedlinie, welker ingenieur door Hitler
is afgedankt. (Hier wordt gedoeld op een
overplaatsing van ingenieur Tod). De
vloten van Engeland en
waken aan de deuren der Middellandschf*
Zee. Financieel is Italië platzak. Duitsch
land leeft van de hypotheken en belastin
gen en van de cadeautjes vAn Oostenrijk
en Tsjecho-Slowakije. De dictators moeten
het hebben van hun bluf en prestige.
Frankrijk, Engeland en de Vereenigde Sta
ten tezamen hebben een oorlogsschat van
736 milliard francs aan goud. De as zot
cngeveer tien milliard bezitten. De veiligy
heidsmarge wordt steeds breeder.
Pertinax schrijft in de Ordre: „Het is
de taak van ambassadeurs zich gereser
veerd te houden en openbare betoogingen
te vermyden, teneinde beter in staat te zijn
te spreken met de regeering waarbij zy ge
accrediteerd z(jn. Graaf Grandi bekommert
zich niet meer om dat traditioneeie fat
soen”.
J)E Britsche ambassadeur, Seeds, en de
■Fransche zaakgelastigde, Payart, heb
ben gistermiddag’ te Moskou Molotof de
Britech-Fransche voorstellen „voor samen
werking tegen agressie overhandigd.
Molotof ontving de diplomaten niet
het commissariaat van buitenlandsche
ken, maar in het paleis van den raad
volkscommissarissen op het Kremlin. Me1'
ziet hierin, aldus Havas, dat hii de heeren
heeft ontvangen in dubbele kwaliteit, al
voorzitter van den raad van volkscommi®
sarissen en als volkscommissaris van bui
tenlandsche zaken. Tevoren had hij slechts
in de tweede functie met de diplomaten ge
sproken. Het onderhoud duurde een uur.
By het onderhoud heeft Potemkin, de
Russische ondervolkscommissaris voor bui
tenlandsche zaken, als tolk dienst gedaar.
Door zijn bemiddeling stelde Molotof ver
scheidene vragen en verzocht enkele ophel
deringen over het overhandigde memoran
dum. Zoowel van Fransche ais wan. Engel
sche zyde wordt een algeheel stilzwijgen
over het onderhoud en den indruk, dien de
Britsche en Fransche vertegenwoordiger
gekregen hebben, in acht genomen.
per week 17 cent, overal waar de
kwataal 3.15.
!5 GIRO 235817.
trekkingen per jaar-
Zonder Nieten.
‘T 1 ."~L
„Wij hebben sedert 1911 steeds
gevochten, zoo noodig zullen wij
morgen weer beginnen.”
In een onderhoud met don correspondent
van de „Paris Soir” heeft, volgens Hava?,
de Turksche minister van buitenlandsche
zaken, in bijzonder krachtige bewoordingen
gesproken over Turkije’s vastbeslotenheid
om „het hoofd te bieden aan het Duitsche
gevaar.”
De minister, die ook in zyn verdere uit
latingen geen blad voor den mond nam,
begon met te verklaren, dat Turkije twee
fundamenteele machtsfactoren heeft; zijn
ligging aan de zeeëngten en zyn militaire
kracht. Sedert 1911, zoo zei hij hebbèn wy
steeds gevochten en als het noodig is, zul
len w^ morgen opnieuw beginnen”.
De minister sprak vervolgens over de
voorzorgsmaatregelen, welke Turkije begon
te nemen, „toen een zekere mogendheid het
verlangen ging toonen de gevestigde o~de
te veranderen”. „Kemal sloot het Balkan-
verdrag en haalde de banden met Rusland
aan. Toen Italië in Abessinië opdrong, sloot
Kemal zich zonder aarzelen by de sancties
aan. Toen Engeland hem vroeg, of Turkije
zou opmarcheeren in geval van oorlog ant
woordde hij: Ja.
.„Sedert 1918 heeft de Turksche regee
ring de gewoonte gehad niets te doen, dat
de Duitsche neiging tot overheersching zou
kunnen bevorderen. Kemal gaf de voorkeur
aan neutraliteit. Maar als hij van meening
was geweest, dat zijn neutraliteit Duitsch
land zou hebben bevoordeeld, zou hij oogen-
blikkelijk zyn houding herzien hebben. Dat
ziet men nu gebeuren.
Toen Duitschland Roemenië zijn handeh-
ultimatum oplegde, heb ik Gafencu te Istan-
boel de verzekering gegeven, dat Turkije
in overeenstemming met het Balkanverdrug
steun zou verleenen”.
Over de Albaneesche kwestie zeide de
minister: „Wij Turken kennen Albanië.
Wy hebben het bestuurd. Wy weten, dat
Albanië geen natuurlijke rijkdommen be
zit, welke de verovering zouden kunnen
motiveeren. Die verovering had uitslui
tend een strategisch doel. Tegenover die
bedreiging moest Turkije zeih beschermen,
eveneens door strategische maatregelen.”
Saradjoglou vertelde vervolgens van zijn
eerste onderhoud met von Papen. Deze zei
de: f,Wy hebben ten aanzien van Roemenië
een zeer redelijke politiek gevolgd. We
hebben slechts de opbrengst van het land
■verhoogd en de inwoners hebben er n:et
van te lijden.”
„Mijnheer de ambassadeur”, aldus had
Saradjoglou geantwoord, „als men in een
Afrikaansche kolonie komt, heeft men er
ook geen belang bij de inwoners te Mooden.
Men verhoogt liever de opbrengst van het
land om de koloniseerende mogendheid te
verryken. Gy wilde in Roemenië een koto-
niale politiek voeren .Wel, ik zeg u: Ik zou
het ernstig vinden, als U op zekeren dag
voor my verscheen om “Turkije een derge-
lyke politiek aan te bieden.”
De toestand is zeer duidelijk, volgens dèn
Turkschen minister. De mogendheden ach-
IN EEN BABY-VLIEGTUIG
OVER DEN OCEAAN.
Zondag is van Old Archard Beach in
Maine (Ver. St.) een 25-jarig handelaar in
vliegtuigen uit Los Angelos, Thomas Smith
geheeten, in een „Baby Clipper” een toe
stelletje met een motor van 65 p.k., dat oen
kruissnelheid van 85 myl per uur heeft,
zonder toestemming der Amerikaansche
autoriteiten gestart vetor een vlucht over
den Atlantischen Oceaan naar Londen.
Hjj is vertrokken met slechte een schroe
vendraaier, een Engelschen sleutel, een re
volver en efen zakmes als instrumenten,
vier sandwiches, een flesch limonade, een
flesch water en wat geneesmiddelen bij
zich.
Hij heeft 3 kleine parachuten by zich”oih
mededeelingen te kunnen doen, want over
radio beschikt hy niet.
Het weer by New Foundland was slecht,
zicht was er bijna niet.
Sinds het vertrek hoorde men niets van
{Smith, die omstreeks gistermiddag aan de
lersche kust werd verwacht.
Volgens Press Association heeft men
gisteravond boven Londonderry en later
boven het Engelsche graafschap Cumber
land een klein vliegtuig gezien, naar men
gelooft dat van Thomas Smith.
Te Londen is men, volgens de Echo dc
Paris van meening, dat het drievoudig ver
bond tusschen Frankrijk, Engeland en Rus
land geteekend zal worden vóór den terug
keer van het parlement op 5 Juni, en dat
het overleg tusschen de militaire deskun
digen voor het einde van Juni zal aanvar-
gen. Men gelooft, dat een reis van Hore
Belisha naar Moskou zal plaats vinden
tijdens de a.s. najaarsmanoeuvres in de
SovjeLUnie.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringj:
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55. elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prjjs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Voldoening Amerik. pers.
De groote Amerikaansche bladen schen
ken zeer veel aandacht aan de voorstellen
van Huil en zy leggen zyn compromis in
zake de neutraliteitswet uit als een aan-
koloniale herziening en van een vrye en
spoedige voltooiing van den opbouw der
eenheid van Duitschland. Een regeling van
de kwestie-Danzig en van de koloniale
vraagstukken, dat dient men in Parys ei
Londen te begrijpen, is de Europeesche
vrede wel waard. Wanneer Londen en
Parijs echter in hun oorlogspsychose vol
harden, en bang worden voor een billijken
eerlijken vrede, danjal^Wt<^enc(mflic^
zeker werkelijkhei(Tworden.
4
zich eer
rtfategische
*°*^oende is er
de as
DuitvMme^e 'engte- *ïn oorlogstijd zouden
iJTland Italië over meer dan 200
hen be'^h-68 duizenden vliegtuigen kun-
hikken. De modernste marine-een-
<kii Z<D^en opwe£en tegen die van Lon-
homeen "ar’\8, Of er vrede of oorlog zal
Lnd'1' Za' u^uItend van de houding van
Te» en ^ar‘JS
L "°Ver het Ouitsch-Italiaansche blok
op papier het Engelsch-Fransch-
|^he blok plaatsen, doch in werkelyk-
Volgens inlichtingen uit goede bron i.«,
naar de Matin meldt, het voornaamste der
gistenen naar Moskou doorgestuurde
Fransch-Engelsche voorstellen als volg:
feateld; elk land in Europa, dat met de
macht van zyn eigen wapenen zich verzet
tegen een bedreiging van zijn onafhanke-
lükneid, heeft het rechtj den hulp in te roe
pen van Frankrijk Engeland en Rusland,
ngeval een dezer drie mogendheden der.
oproep zou beantwoorden, zouden de beide
«Meren automatisch erby betrokken wor
den.
De opgestelde formule zoo schryft de
a]'n n°£’ duidelijk het beginsel der
,.r’ieeng^e'(I ’n het voorgenomen drie-
voudïge verbond. Bovendien Engeland,
voldoening te geven aan de Sovjet-Unie,
tereid, de Baltische. landen, w. Litauen,
«nd en Estland, te garandeeren tegen
“n niet-uitgelokten aanval.
wrts doet men opmerken aldus de
n dat de territoriale onschendbaar-
61 van Nederland en Zwitserland
Itewaarborgd is door Frankrijk en Enge-
,n «altijd op voorwaarde, dat deze twee
^le staten, ingeval zij'bedreigd Iden
"’orden, er de voorkeur aan geven het risi-
te te loopen bij algemeene vijandelijkheden
«rokken te worden, ever dan af te zien
hun onafhankelijkheid, hoewel de nieu-
*e garanties slechts an toepassing zijn,
^?eer de landen, waarop zij betrekking
eooen, besluiten zichzelf tegen een daad
v«n agressie te verdedigen.
öiiit^Ven<- 0VCr l>eteekenis van het
-* t tellaansche bondgenootschap, zepit
t*Iiaansche Relazioni Internazionali.
een voorstelling te maken van
beteekenis der alliantie, het
op te wyzen, dat Frankrijk
een grens bezit van ruim
VlijelUk wapens beschikbaar.
J}E Amerikaansche staatssecretaris van
buitenlandsche zaken Gordel Huil heeft
het bureau van het congres Zaterdag een
program voorgelegd voor de herziening van
de neutraliteitswet.
In een brief aan den voorzitter van senaat
en huis zet Huil een zes punten omvattend
voorstel uiteen voor een wetgeving, die er
volgens hem toe zou bydragen, de Ver
eenigde Staten buiten een oorlog te hou
den.
Hij stelt de volgende bepalingen vóór:
1. Een verbod voor Amerikaansche
schepen om, ongeacht hetgeen zij vervoe
ren, in oorlogsgebieden te komen.
2. Beperking van het reizen in oorlogs-
geh ed doCr Amerikaansche staatsburgers.
3. Export van goederen, bestemd vqor
oorlogx oerende mogendheden moet worden
voorafgegaan door overdracht van het
eigendomsrecht aan den buitenlandschen
kooper.
4. Het handhaven van de bestaande
wetgeving inzake leeningen en crediet »n
aan naties, die in oorlog zijn.
5. Regeling van het aanvragen en in
zamelen in de Vereenigde Staten van fond
sen voor oorlogvoerende naties.
6. Handhaving van het nationaal bureau
voor controle op de munitie en van
systeem van vergunningen voor in- en
voer van wapens.
Huil zet verder uiteen, dat een 001 log
alle krachten van de landen in werking zoi»
stellen en dat op een ly’st van contrabande
l ijna alle artikelen zouden moeten staan,
die voor het leven van de volkeren noodza-
kelyk zijn. Ik twijfel er aan, aldus Huil, of
een oorlog te voorkomen is door den export
van bepaalde artikelen te verbieden. Een.
algeheel embargo zou het Amerikaanscnc
I ceconomische leven ruïneeren. Het schijnt
dus ónmogelijk om een automatisch in wer-
I king tredend embargo op te leggen vooi
bepaalde categorieën van artikelen.
Het is, zoo gaat Huil verder, niet myn
bedoeling den indruk te wekker, dat ik
vraag afstand te doen van onze neutrali-
teitsrechten, doch het is de vraag of er eer
redelijke basis voor de uitvoering van deze
rechten, is in de huidige omstandigheden.
Ik> geloof, dat onder deze omstandigheden de
clausule met betrekking tot het embargo
op wapens niet is te handhaven.
Cordell Hull heeft verder het woord ge
voerd in de Sunday Evening Club te Chi
cago en bij die gelegenheid de politiek van
isoleering een rampspoedige illusie voor de
Vereenigde Staten genoemd. Sprekende
over de mogelijkheid van een nieuw groot
conflict zoo spoedig na den grooten oorlog
zeide Huil, dat een oorlog thans een on-
vergeljjkeljjk grootere bedreiging voor den
vooruitgang vormt, dan hij in het verteder
eort is geweest. Daarom rust een weerga
looze verantwoordelijkheid op die nationale
leiders, die de naties welke bedreigd wor
den door hun acties, dwingen tot een tra-
gische keuze: zich over te geven of zich
met de wapenen te verdedigen. Zelfs indier
een oorlog zou kunnen worden voorkomen,
zou volgens Huil de wapenfabrikatie op de
huidige schaal oeconomisch en maatschap
pelijk ontzettend drukken op de geheelt
wereld.
jongste radiorede kondigde de
Minister van Financiën, Paul
aan, dat sedert enkehi dagen
Frankrijk geen kortloopende schuld aan het
buitenland meer bezat. Naar men zich zal
herinneren was de Fransche Staat er kort
geleden in geslaagd een gedeelte van het
hier te lande loopende Fransche promessen
crediet in. guldens te converteeren in een
z.g. „lang” crediet in den vorm van drie
maands promessen, welke 23 maal verleng
baar zouden zyn. M.a.w. de opzegbaarheid
van het crediet ligt hier bij den debiteur
i.c. den Franschen Staat. Deze wissels wer
den door het Nederlandsche consortium
cvergenomen tegen een vast disconto van
4% ’s jaars, terwijl het bedrag waar het
hier,omging 155 millioen beliep. In wer
kelijkheid stond hier echter nog een bedrag
”an 205 millioen uit, zoodat de Fransche
ipgeering, wilde zij t.z.t. zekei zijn, dat zij
dg alsdan vervallende promessen tegen
voor haar redelijke voorwaarden zou kun
nen onderbrengen, er op bedacht diende te
zijn, ook het restant te consolideeren.
Hierin blijkt zij thans goed te zyn ge
slaagd, getuige de aankondiging dat een
Nederlandsche bankiersgroep een Fransche
leening heeft overgénomen ten bedrage, van
50 millioen, waarvan de helft zeer waar
schijnlijk ter openbare emissie zal worden
aangeboden. Waar deze leening een onder
deel uitmaakt van een leening in totaal
groot 100 millioen, waarvan de helft door
een groep Zwitsersche bankiers is overgp-
nomen, en deze een 3%% rente type draagt
bij een koers van 97’6, lijkt het zeker niet
uitgesloten, dat ook tegen deze voorwaar
den de leening aan het Hoilandsche publiek
zal worden aangeboden.
De looptijd zal evenals met de 155 mil
lioen promessen, welke 23 maal verleng
baar zijn, het geval was, 6 jaar bedragen,
hetgeen dus als een leening met middelma
tig langen looptijd kan worden aange
werkt.
Nu deze transacties alle in kannen en
kruiken blijken te zyn,N»n de regeering
Jiich inderdaad gelukkig prijzen thans geen
in" 11
GENERAAL PRCHALA NAAR
POLEN UITGEWEKEN.
Hij wil een Tsjechisch legioen vormen
om de bevrijding van Tsjecho-Slowa
kije voor te bereiden.
De gewezen minister van oorlog en bfn-
nenlandsche zaken in het ministerie van
Wolosjin en vertegenwoordiger der regee
ring van Praag in Subkarpatisch Roethenië,
generaal Leo Prchala, is Vrijdagavond te
Warschau aangekomen, nadat hij in he’
geheim uit Praag was vertrokken.
Hij verklaarde in Polen een Tsjechisch
legioen, te willen oprichten om de bevrijding
van Tsjecho-Slowakije voor te bereiden.
Na betoogd te hebben, dat alle Tsjechen
op een geschikt oogenblik zouden opstaan
cm hun vaderland te heroveren, besprak
generaal Prchala de positie der Tsjechen
onder het Duitsche bestuur. „De Duitschers,
aldus de generaal, zenden niet alleen alle
voorraden naar het Rijk, zoodat te Praag
reeds een tekort aan levensmiddelen merk
baar wordt, doch verder ook alles.- wat naar
Duitschland kan worden verzonden, tot ge
bruikte knoopen toe”.
Hij verklaarde verder, aldus Havas, dat
de Duitschers Tsjechische arbeiders, ont
slaan en hen vervangen door uit Duitsch
land gekomen arbeiders. Daartegenover
gouden m*er dan 200.000 Tsjechische werk
lieden naar Duitschland zyn gezonden In
de Skodafabrieken wordt door Duitscher.
gew^fet.
Generaal Prchala heeft nog tegenover
Havas verklaard, dat hij, alvorens zijn werk
in Polen te beginnen, de meening der PooL
sche leidende kringen zou vragen. In poli
tieke kringen beoordeelt men de aankomst
van den generaal gunstig. Men maakt «eni
ge reserve ten aanzien van zijn plannen tot
organisatie der Tsjechen, doch verklaart