EKOOKT
ïn!
t.
S3
VILDERNIS
&p
GOUDSCHE COURANT
Vrijdag 30 Juni 1939
ÏINT EEN
tijdperk:
VROUWEN
Tweede blad
JNIE
Norderney, zooals het was in Bismarck’s tijd.
Amerikaansch geheimpje.
ICANEN
De verzorging van rozen in den zomer.
De geur der bloemen.
Gonda
ten.”
DE ROUTE NAAR DE T.T.-RACES.
r re-oua
'.SDAG 6 JULI
FILMWERK
recht, indien zy alleen in een vaas
staan, zonder andere bloemen, liever
beperken men zich dus tot enkele ro
zen, b.v. vijf of zeven, om in het mid
den op tafel te plaatsen b.v. in een
kristallen vaas. De vaas moet mooi
van vorm zijn, naar boven toe -wijder
uitloopen om de bloemen geheel en al
tot haar recht te laten komen.
OIESSL ea
BRAZILIAANSCHE
IERS EEN STRIJD
RT.
'IS FIETSENSTALLING.
I, <O, 60 cent
vooi dat probleem van jou. Ik gebruik
st rij k patroont j es
Weer onderbrak Tine haar.
„Ah bah, zeker van die leeljjke inkt-
merken in je lingerie!”
„Kind, je bent ongenietbaar van
ochtend. Laat me nu eindelijk eens
uitspreken en als je nog wat te ver
tellen hebt, doe het dan daarna. Luis
ter eerst: ik zei je, dat ik strykpatro-
nen gebruikte, die vervaardigd zijn
volgens een nieuwe Amerikaansche
vinding, waardoor de letters, wanneer
zij op gewasschen goed, waar dus
geen pap meer in zit, gestreken zijn,
onverbleekbaar zijn. Je moet er met
een heete strijkbout even stevig op
drukken en dan is het klaar.”
„Maar Marianne, staat dat dan niet
leelyk?”
„Integendeel, juist heel aardig. Je
kunt de lettertjes in rood en zwart in
twee foAnaten krijgen, waardoor heei
leuke combinaties mogelijk zijn. Ik zal
je eens wat laten zien.”
Weg holt Marianne en even later
is ze terug met een stapeltje teere
lingerie. Als ze de kleedingstukken
openvouwt, kan Tine een kreet van
verrassing niet onderdrukkenkeurig
gecombineerd prijken daar een sier
lijke M en V in de zijden dessous.
„Wat staat dat leuk”, zegt ze dan
on Marianne knikt instemmend.
Maar dan betrekt Tine’s gezicht
plotseling.
■dramn
ENRI WILCOXON
Jantes Fenimore
Jiteiten bezit om
le Indianen en te
JS.
Er bestaat haast altijd een zeker
verband tusschen de geuren die onze
bloemen verspreiden en de kleur of
het looistofgehalte van de betreffen
de bloem. Anderzijds kan echter ook
de temperatuur, zoowel als het licht
en de vochtigheid van invloed zijn op
den geur.
Botanische onderzoekingen hebben
uitgewezen dat de intensiteit van den
geur af neemt naarmate levendigheid
van kleur en het looistofgehalte der
bloemen toenemen, zoodat dus sterk
gekleurde en sterk looistofhoudende
bloemen altijd minder geuren dan
witte of teer gekleurde en looistof-
arme bloemen. Zuiver witte bloemen
geuren b.v. dikwijls zeer sterk en
kunnen daardoor de in de schemering
en des nachts rondvliegende insecten
tot zich trekken, op wier hulp zij voor
de bevruchting zijn aangewezen.
Groenachtige bloemen geuren
niet.
Met het toenemen van de kleur
neemt dan in den regel de geur meer
en meer af. Dit is weer zoo’n doelma
tige inrichting waaraan de natuur
zoo rijk is, want de levendig tot sterk
gekleurde bloemen, die door de dag
vlinders worden bevrucht, hebben
den geur niet noodig, om de vlinders
aan te lokken. De gele, roode en blau
we bloemen vallen al voldoende op
door haar kleur.
Volslagen zonder geur zijn alle
groenachtige en groene bloemen. Men
meent tegenwoordig overigens met
vrij groote zekerheid te mogen aan
nemen, dat de eerste bloemen, die in
de natuur in het bovenste krijt- en
tertiaire tijdperk optraden, groen
of groenachtig van kleur waren en
niet geurden, doch zich met organi
sche stoffen voedden, om welke reden
een stralende kleur voor deze bloemen
ook geen nut gehad zou hebben.
21/2 cent. Probeer het eens, dan loop
je nooit meer de kans dat je de ver
keerde spulletjes uit de wasch krijgt.”
„Dat doe ik zeker”, zegt Tine en-
ben jb vanochtend een gezellige brom- thousiast. „Ik ga er straks direct op
pot. Nee, die Amerikaansche letters
zijn heelemaal niet duur. In iedere
'handwerkzaak kun je een strookje
uit. En dan zal ik het ook aan Fried je
vertellen, die zit elke avond te zuch-
ten en te steunen over het merken
met ongeveer 15 letters koopen voor van haar uitzet.”
den op het circuit van Drenthe op l1 Juli
a.s. op dö heen- en terugreis tt Meppel
gebruik maken van den in goeden staat
zynden binnen-rondweg, via Stationsweg,
Parallelweg, Burgemeester Knopperslaan en
Ceintuurbaan.
„Wat zet jij een kwaad
gezicht op zoo’n heerlij
ke vacantie-ochtend, nu
je na zoo’n lange studie
tijd weer eens een paar
weken thuis bentI”
plaagde Marianne haar
zusje Tine, die boos al
lerlei kleedingstukken
uit haar koffer trok en
op bed gooide.
„Ja”, antwoordde Ti
ne verontwaardigd.
„Lies, Friedje en ik la
ten, nu we op één flatje wonen, ook
karnen wasschen, omdat dat voordee-
'liger is; maar het is zoo lastig, want
alles raakt in de war. Zie je, ik heb
verkeerde kousen meegenomen en een
Verkeerde onderjurk en ik ha<| pas
alles nieuw gekocht. Hè, wat verve
lend is dat.”
Marianne deed haar mond open om
iets te zeggen, maar Tine ging ver
der:
„Ik weet wel, wat je nu zeggen
wilt: :merk je goed dan, of maak er
monogrammen in. Maar dit is het
hem nu juist: daar heb ik geen zin in
en ook geen tyd-voor. Als ik ’s avonds
thuis kom en er is nog van alles te
doen, heb ik geen zin meer in al die
karweitjes.”
„Maar Tine, als je nu eens niet zoo
doordraafde, zou ik je iets kunnen
vertellen, dat een oplossing zou zyn
men een kleine slaapkamer met de
noodige bedden, in den regel zonder
gordijnen en met zeer harde matras
sen. Door middel van een kleine fooi
kan men echter ook andere krijgen.
Alles is zoo zindelijk, dat men het zon
der eenige vrees in gebruik kin ne
men.”
Wat dominee echter minder beviel,
was hetgeen wij tegenwoordig „het
mondaine leven” zouden noemen en
dat ook een eeuw geleden reeds op
Norderney zijn intrede gedaan scheen
te hebben.
„Gelijk in andere badplaatsen, ont
breekt het ook hier niet aan ver
strooiingen en' ontspanningen, als
bals en andere^ vermakelijkheden,
waaraan, ik, daar mijn positie dat nu
eenmaal meebrengt, niet deelneem. Ik
kan mij niet begrijpen, hoe het met
de regelen van het fatsoen in over
eenstemming te brengen is, bij het
dansen gekleed te zijn, zooals velen
hier. Ik kan mij ook niet indenken,
dat dat wilde dansen niet zeer nadee-
lig zou zijn voor de gezondheid, voor-
De liefde voor rozen, de ook thans
nog onbestreden koningin der bloe
men, is reeds vele eeuwen oud, maar
vooral de laatste jaren is het gelukt,
door zorgvuldige cultuur de mooie
voranen en kleuren te krijgen, die het
oog verrukken en ons stil doen zyn
over de heerlijkheid dezer bloemen.
Van sneeuwwit, tot diep, bijna
bruinachtig goudgeel, van het zacht
ste rose tot het diepste purperrood
treft men allerlei nuances aan. Hoe
verrukkelijk is niet de geur, die tot
ons komt, wanneer wij door een ro
zentuin wandélen met hooge stam
rozen, terwijl de klimrozen onze mu
ren en prieelen op een sprookjesach
tige wijze begroeien en het kleine
mosroos je bescheiden tusschen het
groen der perken prijkt.
In de buitenwijken bloeien om de
hekken en lage muurtjes der tuinen
de trosrozen, die weliswaar niet geu
ren, maar het oog boeien door haar
hoeveelheid bloemen. De mode tracht
ook bij de keuze der rozen een woord
je mee te spreken; zoo was b.v. de
rose roos „La France” voor 40 jaar
een der meest begeerde soorten en
heeft deze als zoodanig thans min of
meer afgedaan, evenals haar gelijk
waardige mededingster de gele „Ma-
réohal niel”.
Nieuwe soorten fyjn evenwel ge
kweekt en bevredigen den meest ver
fijnden sjjiaak, maar stellen dan ook
hooge eischen, wat hare verzorging
betreft vooral in droge dagen is rij
kelijk begieten noodig. Wanneer men
bemerkt dat de rozen luis hebben, is
het noodig, dat zij ’s avonds met een
speciale spuit worden bespoten.
Wil men eenige rozen afsnijden,
'dan neme men de stelen niet te lang,
want hierdoor maakt men den stam
minder sterk en meer dan enkele bla
den moet men er niet bij afsnijden.
Uitgebloeide rozen moeten, zoodra
zij gaan verwelken, weggeknipt wor
den, hetgeen de plant ten goede komt
en de bloeitijd verlengt. Wil men
eenige rozen als kamerversiering
plukken, dan moet dit heel in de
vroegte geschieden, alvorens de zon
op de bloemen heeft kunnen inwer
ken.
Rozen komen het meest tot haar
De K.N.A.C. deelt mede, dat in verband
met werkzaamheden betreffende de riolee-
ring te Meppel het centrum dezer gemeente
minder goed berijdbaar is. Het is daarom
noodzakeltfk, dat in het bijzonder het groot
aantal bezoekers <lqj T.T.-races te hou-
en met
- «'IRS,
„Norderney, Brieven by een Bad
bezoek”, luidt de titel van een klein
boekje, dat in den loop der jaren een
jroote zeldzaamheid is geworden. Het
1 verscheen te Groningen in 1852 en de
schrijver er van is M. A. Amshoff,
'predikant te Groningen. Dominee
Amshoff bracht twee zomervacanties
bp het eilandje Norderney door. Zijn
geestdrift was zoo groot, dat hij niet
fclleen tal van uitvoerige brieven aan
vrienden en kennissen schreef, maar
deze brieven later zelfs in boekvorm
het licht deed zien.
Het ging er in de dagen, dat Bis
marck op Norderney een graag ge
ziene gast was, nog tamelijk primitief
aan toe, ofschoon het mogelijk is, dat
dominee hier overdrijft, want een uit
gesproken vriend van het zeewater
schijnt hij niet geweest te zijn.
„Welk een vreugde, wanneer de
Stoomboot van Leer—-Delfzijl, de
„Kroonprinses Marie”, na een eenigs-
zins stormachtigen overtocht het
eiland Norderney immer nader komt.
Op dejeede aangekomen, zijn we ech
ter nog niet aan wal. Roei booten moe
ten ons en onze bagage overnemen en
dat is heusch geen kleinigheid, vooral
niet bij woelige zee. Hoe schudden
ons de golven, nu eens naar links, dan
weer naar rechts. En dan komt er ook
nog water over, als moesten we nu
reeds een bad nemen. Wy prijzen ons
gelukkig, wanneer wy het gevaarte
bestijgen, dat ons naar het strand zal
brengen. Dit is weliswaar slechts een
open kar op hooge wielen, zoo volge
laden, als maar eenigszins mogelyk is
maar we voelen tenminste weer vas
ten grond onder de voeten, een heer-
lijk gevoel voor wie bang is op zee!”
Op dit eerste avontuur volgt het
tweede, hetwelk bestaat in het zoeken
naar een onderdak. Groote „logeer
huizen”, zooals dominee Amshoff het
uitdrukt, waren er in zijn tijd nog
niet en het was dus gebruikelijk, dat
men bij een particulier in pension
ging. Nu, keuze was er genoeg! Ten
minste in het begin van het seizoen.
Éénmaal kwam dominee wat later en
toen had hij het aan de gastvrijheid
van zijn ambtsbroeder op Norderney,
dominee Rein, te danken, dat hy „met
xijn lieve levensgezellin” den nacht
niet op een stoel of een bank hoefde
door te brengen.
„Het is eigenaardig om te zien, hoe
telkens wanneer er vreemdelingen
per schip of per wagen arriveeren, de
huisvrouwen aan de deur komen en
meer door houding en gebaren als
door woorden haar woningen aanbe
velen. Daarbij leggen zy een beftiin-
uelyk altruisme aan den dag, want
geeft men te kennen dat men liever
iets anders had, dan vergezellen zy u
dadelyk naar een buurvrouw, waar u
misschien vinden kunt wat u zoekt.”
Dominee Amshoff toont zich zeer
tevreden over de eenvoudige wonin
gen der bewoners van Norderney:
„Het dorp telt 1000 inwoners en on
geveer 200 huizen. In het algemeen
maken deze huizen een goeden indruk,
want in den laatsten tyd streeft men
er van hoogerhand naar, dat een ieder
zijn woning zoo goed mogelyk ver-
zorge en zoo noodig vernieuwe. Vry-
Wel alle huizen hebben slechts één
verdieping en uitzonderingen daar
gelaten, liggen zy alle op het Zuiden
°m de kostbare zonnestralen op te
vangen. Dreigt de hitte te groot te
borden, dan spant men een zeil,
waardoor een veranda ontstaat, waar
’Hen zich soms van ’s morgens vroeg
tot ’s avonds laat kan ophouden. De
meeste huizen hebben een tuintje...”
En wat de inrichting betreft: „De
kamers, die men huurt, zyn meestal
kleine, vriendelyke vertrekjes met
twee ramen op het Zuiden. Het meu
bilair bestaat uit een ruime kast,
Waarin men zyn kleeren en andere
dingen kan opbergen, een commode,
oon spiegel en stoelen; ook een cana
pé of een sofa ontbreekt zelden. Ach-
t«r of naast het woonvertrek vindt
a. J
(ebruiltt minder ga» en
a wasmiddelen meer
zachte zeep en ouder-
nu overbodig. Rinio
It dan Ul
le hele was
Dat is het motto van
iroduct heelt genoeg
teel de wasl U heeft
om te weken; nu is
1 te koken. Een wu-
dat is eenvoudig en
goedkoop. De nieuwe
vaskracht In Rlnso
intwikkelt een over
vloed van werkzaam
chuim, dat het goed
lagelwit maakt, telkens
vanneer U het kookt
Het artistieke leven van die verre
dagen stond dominee Amshoff veel
beter aan„Wat de concerten betreft
die hier gegeven worden, hierover
meen ik anders te moeten oordeelen.
Goed bespeelde instrumenten en nog
liever welklinkende menschen stem
men, die stukken ten gehooTe bren
gen, welke groote meesters ons ge
schonken hebben, zyn er by uitstek
toe geschikt ,den smaak te veredelen
ten het hart te ontroeren.”
Het lykt intusschen eenigszins twy-
felachtig, of dominee erg muzikaal
Was. Na eenige algemeene frasen, die
overigens in tegenstelling tot zyn an
ders uiterst eenvoudige taal niet hee
lemaal vry zyn van pathos, wydt hij
een lang verhaal aan rondreizendc
muzikanten van het genre, dat in Ne
derland vroeger bekend stond als „de
Moffen” en die men op Norderney
„d&Bohemen” genoemd heeft. Deze
muzikanten hebben dominee naar
hy zelf toegeeft voor een flinke
fooi ingehaald en later nog eens een
serenade gebracht en dat schijnt veel
al wanneer het tot in den laten avond dieper op zijn gemoed ingewerkt te
ten soms zelfs tot middernacht wordt hebben dan de voortreffelijke kunste-
voortgezet. Eveneens mishaagt my
naars, die „zich van tyd tot tyd voor
dat urenlange zitten achter de kaar- I de badgasten laten hooren.”
Vrijdag 30 Juni tot en 1
4 Juli DE LANE ZUSTEI
R RAINS, DICK FORAN,
•RANK Mc HUGH in
■R DOCHTERS
oofdfllm
1AYNARD en i’n paard
in en een wereldberoemd
ondharmonica-Orkest
Wrekende Water
>egang boven 14 jaar.
j’b Populaire Voorstelling,
voor ieder 25-40.60 ct.
OCHTEND 10.30 uur
•rate vertooning Gouda:
BETTE DA VIS in
i zekere 4Vrouw,
SDAG 2 UUR MATINEE.
„Wat kosten die lettertjes nu? Ze
ker tamelyk duur hè? En je weet dat
kan Bruin niet frekken.”
„Oh Tineke”, lacht Marianne. „Wat
Friezen aan het strand van Nordern'cy.
MEPPEL