'4
h Gouda
Massage
ement 50 CENT,
«en, Eelt,
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, berkenwoüde, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle.
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEvVATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, ei\z.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon-en Feestdagen
Geen gewijzigde politiek ten aanzien van China.
'4
AN GELD
IET!
VERKLARING VAN CHAMBERLAIN OVER
DE OVEREENKOMST VAN TOKIO.
Verdere besprekingen,
in Tok^o.
Kan er nog deze
hoelieai n <r* wnrrtan
Wereldconferentie Christen-Jeugd te Amsterdam.
Zeventig landen vertegenwoordigd.
No. 20092 Dinsdag 25 Juli 1939 78e Jaargang
I
engt het overige
en gri
Jn voor
lyks elk bedrag
„Om doeltreffend te zijn moet de mo-
IMUNT SNEEK
trekking op ‘Sjanghai en Koelangsoe, doen
zy geldt slechts voor Engelsche onderdanen
en belangen en heeft geèij beteekenis voor
de rechten en belangen vain andere natio-
ijalfteiten.
1 te ge-
üet Hiuig moet de verzekering van den
reele herwapening den steun van de ge
heele wereld ontvangen”, aldus Roose
velt. Hoover zegt in zijn telegram o.m.:
„Sinds jaren leeft de wereld in een
atmosfeer van tegenstrijdige opvattin
gen. Het is van nu af aan onze plicht
arbeidsterreinen te zoeken, waar een ge
meenschappelijke actie vorm kan aan
nemen”.
Het wereldcongres over moreele her
wapening zal te Del Monte gehouden
worden van 21 tot 31 Juli.
King Hall’s brieven hebben veel
succes.
Honderdduizenden Duitschers luis
teren naar de B.B.C.
Thans zijn ongeveer 40.000 brieven van
King Hall in drie series in vele en zeer
BOODSCHAP VAN H. M. DE KONINGIN
OPENINGSZITTING.
er r—
werd
heden.
Teneinde den weg te effenen
lijke b
de Prh
wordt elke bewoner van Danzig verplicht
zyn eigendommen en onroerende goederen
voor onbepaalden tyd en zonder schadeloos-
stelling, ter beschikking der overheid te
stellen. Het decreet vergemakkelijkt voorts
de requisitie van woningen en auto's.
De maatregelen worden geïnterpreteerd
als vallend binnen het kader van de re-
militarisatie der stad.
De Poolsche douane-beambte Budzie-
wics, die op 20 Juli j,l. aan de Poolsch-
Danziger grens door een Danziger doua
nier werd gedood, is gisteren te Skarszew
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de poétkantooren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
Interc 2745. Postrekening 48400.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal t'3.15.
MOREELE HERBEWAPENING.
Groole bijeenkomst in Hollywood.
Verscheidene duizenden, personen, die
25 landen vertegenwoordigen, hebben te
Hollywood deelgenomen aan de inleiden-
de vergadering van het congres over mo-
verstoren. De overeenkomst heeft ook be-
NIEUWE ARRESTATIES
IN. HET GEBIED VAN
DANZIG.
Twee vérstrekkende decreten
van den Senaat,
De Danziger Senaat heeft twee decreten
gepubliceerd: lo. wordt de politie gemach-
tigd van' eiken burger te eischen, zonder
onderscheid van sexe of ouderdom, deel te I
nemen aan werken Van openbaar nut; 2o.
n.uig nan in urie series in veie en zeer
uiteenloopende Duitsche kringen ont
vangen.
Personen in Duitschland, die over oen
groote kennissenkring beschikken, heb
ben vernomen, dat deze brieven het on
derwerp van ernstige besprekingen zijn,
niet alleen onder de intellectueelen, aan
wie de brieven in het bijzonder zijn ge
richt, doch onder alle lagen der bevol
king. Het effect van deze brieven is, dat
de vrees voor een mogelijken oorlog on
der de ontvangers ervan en onder hun
vrienden nog is toegenomen. In dezelfde
mate is de belangstelling voor de bul-
tenlandsche couranten toegenomen, ter
wijl eenige doorgaans goed Ingelichte
personen het aantal Duitschers, dat mo
menteel ’s avonds naar d,e radio-uitzen-
dingen van Engeland luistert, op ver
scheiden honderdduizenden, schatten.
De politie Is tot nu toe sléchts in staat
geweest aen zeer klein aantal van deze
brieven van King Hall te onderscheppen,
daar deze aan de enveloppen niet te
herkennen zijn: sommige zijn met de
hand met inkt of potlood geschreven,
andere met de schrijfmachine in ver
schillende soorten, kleuren en grootten
van enveloppes.
accoord neergelegde formule.
Op de hem vervolgens gestelde vraag,
of hy de verzekering wilde geven, dat
er niets overeengekomen zou wordey bij
de komende onderhandelingen, dat na
kunnen toebrengen aan de Chi-
dat de roep van het Evangelie: „Ut om-
nes unum sint (opdat allen éen zijn)
een roep is, die in deze tijden tot ons
jonge menschen komt ais een speciale
roeping. Moge God U op Zijn wijze zege
nen: gedurende de conferentie en als U
de resultaten van de besprekingen in uw
eigen land zult terugdragen.”
Doodsche stilte heerschte er in de zaal,
toen Prins Bernhard, daartoe uitgenoo-
digd door den voorzitter van de confe
rentie, dr. W. A. Visser ’t Hooft, het
spreekgestoelte besteeg om de boodschap
van onze Vorstin, die in 't Nederlandsen
was gesteld, over te brengen en om mede
namens Prinses Juliana een hartelijk
woord van welkom en van sympathie te
spreken.
De groote zaal van het Concertgebouw
was tot op de laatste plaats bezet.
Op het podium zaten de 400 afgevaar
digden uit de Vereenigde Staten van
Noord-Amerika, met in de hoeken de
vertegenwoordigers der Zuid-Amerikaan-
sche stateh, jonge mannen en vrouwen
met blanke en zwarte huidskleur. In het
midden der zaal hadden de circa hon
derd Franschen en Britten, die in nog
grooter aantal waren verschenen en ver
tegenwoordigers van nog vele andere na
ties plaats genomen, terwijl links in den
hoek de kleine, tengere figuren der Chi-
neezen en de Japanners de openingszit-
ting bijwoonden.
Zeventig nationaliteiten waren in het
gebouw vertegenwoordigd en men kan
niet genoeg met nadruk op deze groote
en grootsche manifestatie wijzen, want
nog nimmer is er in de wereld een con
ferentie gehouden, welke een meer in
ternationaal karakter droeg dan deze.
Van de balustrades ook de balcons
waren geheel bezet hingen de vlaggen
van tientallen naties; boven het podium,
tegen het orgel, hing een groot doek met
als opschrift: „Christus victor”, en tegen
de speeltafel van het orgel was op een
achtergrond van rood, wit en blauw een
groot ppöU'et van de Koningin aange
bracht.
Toej
leid dj
com|i«
orj
dj
teneinde den weg te effenen voor bespre
kingen over Tientsin, kwam de Britsehe
regeering bijgevolg tot overeenstemming
met de Japansche regeering over de in het
PRINS BERNHARD SPREEKT DE
DEELNEMERS TOE.
In een plechtige, indrukwekkende ope-
ningszittmg van de eerste Wereldconfe
rentie van Christelijke jeugd, die 1600
jonge christen-mannen en -vrouwen uit
i0 landen bij elkaar brengt, heeft Z. K.
H. Prins Bernhard gistermiddag in het
Concertgebouw in Amsterdam de volgen-
j^cie boodschap van H. M. de Koningin
voorgelezen:
„Het is Mij een genoegen U, die uit alle
deelcn der wereld zijt samengestroomd,
thans in mijn land vereenigd te weten.
Mijn goede wenschen vergezellen U bij
uwe werkzaamheden. Moge het der jeugd
van de geheele wereld gegeven zijn door
gemeenschappelijk overleg en gezamen-
lijken arbeid, te streven naar de oplos
sing van de problemen, die in deze moei
lijke tijden niet alleen de jeugd, maar de
geheele menschheid bezighouden. Dat in
de dagen die voor U liggen de geest, door
welken Christus in eiken mensch
doordringt en die alle tegenstellingen en
problemen tot oplossing helpt brengen,
U allen tot richtsnoer zij."
Pri«s Bernhard aan het woor«-
it Prins Bernhard deze Konink-
podschap had voorgelezen, sprak
lts in het Engelsch als volgt:
ie namens Prinses Juliana verwel-
kon^ik alle afgevaardigden uit ongeveer
70 landen op de eerste wereldconferentie
«an Christen jeugd. Temidden van de
donkere wglken, die ons in deze dagen
omringen, is het voor jonge menschen
moeilijk met het gevopl van verantwoor
delijkheid voor hun eigen leven en voor
het leven van hun medemenschen op te
gloeien.
^^ewetenschap, dat de Christenjeugd
vanue geheele wereld afgevaardigden
heeft gezonden naar Nederland om^uit-
disking te geven aan hun hoop, hun
wjWm in het Christendom te vlifeen het
Ware Licht, waarin alle problemen ge
zien moeten worden, vervult ons met
„neen" geantwoord.
Het kabinet, aldus Chamberlain, draagt
ook geen kennis van de mogelijkheid, dat
hierover besprekingen zullen worden begon
nen om den vrede te 1
van deze besprekingen niets bekend, noch
wist een andere minister, behalve de bij
deze zaak betrokken minister, hier iets Van
af. Het is niet de bedoeling van de Brit-
sche regeering besprekingen van dezen
aard te beginnen.
Op de vraag van Harris (Lib. Opp.) ant
woordde Chamberlain zelf gaarne te willen
weten wie verantwoordelijk is voor de ont
hulling dezer besprekingen.
Chamberlain zeide verder geen enkel by- j
zonder nadeel te zien in deze particuliere
bespreking, welke van persoonlyken aard -j
was tusschen Hudson en een Duitschen re-
geeringsambtenaar. Het kwaad indien er
sprake is van kwaad aldus Chamberlain,
zit in de onthulling aan de bladen van het
geen is gebeurd.
koopen. „Er was ons
bij de grens begraven. Er waren duizenden
belangstellenden; vijftig kransen dekten de
baar.
Het P.A.T. meldt uit Danzig dat de Dan
ziger politie 136 Poolsche studenten, van 18 j
tot 20 jaar, heeft gearresteerd omdat zjj*1
illegaal de grens waren overschreden.
De studenten hielden verblijf in een zo
merkamp te Wierzyca in het district Kar-
tuzy. Tijdens een excursie verdwaalden zy
en overschreden zij per ongpluk de grens.
De gearresteerden werden naar de politie-
gevangenis te Danzig overgebracht; zij
moeten *allen voor het gerecht vterschynen.
De Poolsche spoorwegarbeider Potrykus,
die enkele dagen geleden was gearresteerd,
is na een summier proces veroordeeld tot
vijf maanden gevangenisstraf wegens „be-
leedigende kreten” aan het adres van de
Hitler- jeugd.
De Duitscher Rieschke is veroordeeld tot
vyf maanden gevangenisstraf omdat hij
niet geantwoord had op den groet „Heil
Hitler”. De man was lid van «de .Centrum
party.
Voort^ arresteerde de Danziger politie
den Poolschen spoorwegarbeider Jankowski,
die de functie vervulde van stationschef van
het Weichselbahnhof aan de haven. Tijdens
een huiszoeking by hem had men twee
Poolsche kranten gevonden.
te Tientsin.
Op de vraag van Arthur Henderson, van
de labouroppositie, of de concessies niet in
feite een de facto erkenning zullen vormen
van de Japansche souvereiniteit ten aanzien
van deelen van China, die thans onder con
trole staan van de Japansche gewapende
macht, antwoordde Chamberlain ontken
nend. -
Op de vraag van Greenwood, of er «eni
ge wyziging, welke ook, is gebracht in de’
Britsehe politiek jegens China, antwoordde
Chamberlain: „Neen”, waaraan hij toe
voegde, dat de verklaring geenerlei wijzi
ging insluit in de Britsehe politiek in
China.
De besprekingen van Wohltat.
Na verklaard te hebben dat er voor het
oogenblik geen sprake was van toekenning
eener leening aan Duitschland, heeft Cham
berlain, op de vraag of de Britsehe regee-
ring kennis had gedragen van de mogelijk
heid van besprekingen van dezen aard en
»of de regeering voornemens was bespre
kingen te openen, die zouden kunnen lijken
een poging om Hitler om te koopen, ten
einde den vrede te „koopen” met tweemaal
reele herwapening, ofider voorzitterschap»
van dr. Frank Buchman. Talrijke tele
grammen, waren ontvangen, o.m. van
Roosevelt, Hoover, Henry Ford, den Brit-
schen minister van binnenlandsche za-
ke$, sir Samuel Hpare, den Britschen
I minister van luchtvaart,sir Kingsley
Wood, voorts ministers van Canada, gon-
verneurs van 30 Amerlkaansche staten,
den Poolreiziger admiraal Byrd en Brit-
sche geleerden en opvoeders. Allen geven
i hierin hun waardeering voor en hun ge-
i loof in de beweging voor moreele herbe-
I wapening te kennen. In zijp, telegram
zegt Roosevelt, dat het program betref-
fende moreele herbewapening niet zal
nalaten het gevaar van een gewapend
j conflict in de wereld te verminderen.
doeltreffend te ziin moet de ma-
MÏWEWMT
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringj:
1—6 regels I 1.30, elke regel meer 0.26. Van buiten Gouda en den bezorgkrmg:
1—6 rektsls f 1.66. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Ldefdadigheids-ad/ertentiën de helft van den nrtts.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.06, elke regel meer f 0.60. Op
de voorpagina 60 hooger.
Adverlentiën kunnen worden ingeionden door tuMchenkomst van «oUede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daag» vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde ran opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingek bij contract tot zeer gereduceerde»
prfls Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Prins Bernhard, die werd bege-
oor de leden van het organisatie-
j, in de zaal verscheen, speelde het
het Wilhelmus. Er volgde een ln-
ikwekkend oogenblik, toen het orgel
fet bekende lied: „Groote od, wij loven
J” irizette, dat staande werd meegezon-
gen door allen* die lp de zaal aanwezig
waren.
De Zwitser H. L. Henriod, voorzitter
van het organisatiecomité, sprak vervol
gens een inleidend woord, waarna hij de
leiding van de'conferentie overdroeg aan
den Nederlander dr. W. A. Visser 't Hooft,
secretarisgeneraal van het voorloopig
comité van den Wereldbond van Kerken.
Dr. Visser 'L Hooft richtte in zijn toe
spraak een wcford van welkom tot de ge-
noodigden, fn het bijzonder1'tot Prins
Bernhard, en verder tot minister de
Bruine, de wethouders van Amsterdam,
de heeren dr. E. Boekman en Jacq. Rus
tige, den commandant der maritieme
middelen te Amsterdam, kapitein ter zee
N. Rost van Tonningen, den hoofdcom
missaris van politie, den heer Versteeg
en de vele andere officieele belangstel
lenden waafbij talrijke autoriteiten op
kerkelijk gebied, o.m. de aartsbisschop
van York.
Spr. gpodigdc hierna Prins Bemhard
uit de^Koninklijke boodschap voor te
Iqgen en zijn toespraak te houden.
Nadat de Prins hieraan gevolg had ge
geven, gaf dr. Visser 't Hooft den hoogen
bezoeker de verzekering, dat de bood
schap van de Koningin in de harten der
deelnemers een diepe echo heeft gevon
den. We kunnen niet dankbaar genoeg
zijn zoo zeide spr. dat onze confe
rentie, dip tot titel draagt „Christus Vic
tor” gehouden mag worden in een land,
welks regeerende Vorstin meer dan eens
en onlangs nog in een indrukwekkenden
oproep tot dit volk 'en tot andere naties
haar eigen vertrouwen hééft uitgespro
ken in de woorden „Christ avant tout”.
Ook gaf spr. namens de deelnemers
uiting aan zijn groote dankbaarheid voor
dé woorden, die de Frlns mede namens
Prinses Juliana had gesproken. Hij ver
zocht den Prins de eerbiedige groeten
der deelnemers aan Prinses Juliana ove»
te brengen.
Minister prof. dr. J. R. Slotemaker de
Bruine, heeft de conferentie hierna ge
opend.
DE CAMPAGNE DER W
IERSOHE TERROISTEN.
Zouden hulp uit buitenland krijgen.
Labour steunt wet op geweldpleging.
Minister Hoare heeft in het Britsehe La
gerhuis verklaard in het bezit te van
«en betrouwbare inlichting, dat de caih-
pSgne der lersche terroristen door buiten-
lanosche organisaties met aandacht wordt
gevolgd en metterdaad wordt gestimuleerd.
Sir Samuel Hoare heeft deze verklaring grooten moed. Ik ben er van overtuigd,
afgelegd jby de indiening in tweede lezing
van het wetsontwerp tot voorkoming van
geweldpleging. Hoare voegde aan zyn me-
gistermorgen en gister- dedeeling toe, dat het niet in het openbaar
rerloop hebben gehad. In belang zou zijn nadere inlichtingen te ge-
.ui ‘gistermiddag werden ven. Het Hu«s moet de verzekering van den
openhartig de* meeningen gewisseld minister aanvaarden, dat het geen mate- 1
v,nTTzU»iivin<r vnn nrrlfi Fti Ino-zp verdenkine-en ziin. trphaseerd on
1 op
i praatjes, doch omlynde conclusies op grond
van betrouwbare gegevens.
Met het oog op deze rapporten» over bui-
tenlandsohe kuiperijen en een ondervinding
van zes maanden, welke doet zien, dat het
terrorisme grooten omvang kan aannemen,
kan het parlement volgens Hoare niet met
een gerust hart uiteengaan zonder de by de
wet toegestane machtmiddelen te verstek
ken tot handhaving van de orde.
Na gespfbken te hebben over een docu
ment dat de politie in handen was gevallen,
I waarin de plannen voor de campagne van
I de lersche terroristen werden onthuld, zei-
'ede Hoare, dat sedert Januari 57 aanslagen
i van terroristen waren voorgekomen te Lon-
den én zeventig in de provincie,
JN het Lagerhuis heeft Chamberlain den
tekst medegedeeld van de overeenkomst,
die te Tokio tot stand is gekomen tusschen
Arita en Craigie.
Deze tekst luidt alsv olgt:
„De Britsehe regeering erkent ten volle
den huidigen toestand in China, waar vijan
delijkheden op groote schaal aan den gang
zyn.
Zij neemt er nota van, dat zoolang die
staat van zaken voortduurt de Japansclu;
strijdkrachten in China bijzondere behoef
ten hebben ten aanzien van het behoud der
eigen veiligheid en der handhaving van de
openbare orde in de onder haar controle
staande gebieden, en dat zy al die oorzaken
of daden dienen te onderdrukken of uit
den weg te ruimen, welke hen zullen be
lemmeren of hun vyand ten goede zullen
komen. De Britsehe regeering heeft niet
het voornemen eenigerlei daden of maat
regelen te begunstigen, welke nadeelig zou
den kunnen zyn voor het bereiken van
bovengenoemde doeleinden door de Japan
sche troepen en zy zal gebruik maken van
deze gelegenheid om haar politiek in dit
opzicht te bevestigen door het aan de
Britsehe autoriteiten en de Britsehe onder
danen in China duidelijk te maken, dat zij
zich moeten onthouden van dergelyke da
den en maatregelen.”
Over de onderhandelingen die tot dit
accoord geleid hebben, zei de premier:
Alvorens zou worden begonnen met de
onderhandelingen over een regeling van
den toestand in Tientsin, gaf de Japansche
regeering uitdrukking aan de opvatting,
dat wanneer vorderingen gemaakt wilden
worden by de opheffing van misverstanden
en de vestiging van betere betrekkingen,
het van essentieel bèlang was, dat „de ach
tergrond erkend werd, waartegen men den
toestand in Tientsin moest zien.
Dit, zoo vervolgde Chamberlain, had
niets uit t
sche regeering jegens Chin$, doch
feitelyke kwestie. Er
heden aan den gang in‘China
Kan er nog deze maand een
beslissing^worden Verwacht?
Sub-commissie van deskundigen
is thans aan het werk.
Na de Britsch-Japansche bespreking van
gistermiddag heeft J^et inlichtingenbureau
van het departemem van buitenlandsche
zaken een communiqué uitgegeven' van den
volgenden inhoud: „De tweede def Britsch-
Japansche besprekingen is gisteren gehou
den van 16 uur tot 18 uur 20. De gedach
tenwisseling was gewijd aan een algemeene
bespreking van aangelegenheden betref
fende de handhaving der veiligheid en open
bare orde in Tientsin. Er deden zich een
r aantal punten Voor, waarvan opheldering
te staan met de politiek der Brit- der details noodjakelyk werd geacht. Deze
-;_.j Was een i~‘— J
Er (waren vyandelyk- I corrfmissie, bestaande uit generaal-majoi
China op groote 1 Piggott, Tanlaka, majoor Herbert en majot
schaal. Het Japansche leger moest voor- Ohta. De commissie komt vanmorgen om
9 uur bijeen. De eerstvolgende voltallige
byee^komst zal plaats vinden zoodra de
commissie rapport heetf uitgebracht.”
Van gezaghebbende zyde verluidt, dat de
besprekingen van gistermorgen en
middag een vlot ve-’-'-y
de bijeenkomst van gistermiddag werden
VJÜ ene. - J--'J
betreffende de handhaving van orde en looze verdenkingen zyn, gebaseerd
vrede en de politie diepten inTjentsin. I praatjes, doch omlynde conclusies op g:
waarbij geen opgewonden >list!mssie ont
stond. Sommige dag,W«<fénvoorspellen, dat
nog in den loop' van Juli de conferentie van
Tokio tot een vriendschappelijk besluit zal
worden gebracht.
De minister van buitenlandsche zaken,
Arita, heeft de Japansche zoowel als de
Britsehe gedelegeerden uitgenoodigd voor
een dejeuner op heden.
Tegenover de Japansche en buitenland
sche pers heeft de Britscthé ambassadeur,
Craigie, verklaard, dat de Britsch-Japan- j
sche overeenkomst niet alleen van toepas-
sing is op Tientsin, maar jip alle andere
deelen van China, die onder Japansche con
trole staan. Hy voegde er aan toe, dat de
overeenkomst geen verandering brengt in
de politiek der Britsehe regeering, die nooit
de bedoeling heeft gehad de verrichtingen
der Japansche strijdkrachten, in China te i
belemmeren of de veiligheid der Ja^nnew
in gevaar te brengen en de orde in lm door
Japan gecontroleerde deel van China te
deel zou
neesche valuta of aan de rechten van
Groot-Brittannië óm credieten te ver-
leenen aan de Ghineesche regeering
voor welk doel dan ook, antwoordde
Chamberlain bevestigend en voegde
daaraan toe, dat 'de besprekingen be
perkt blyven tot plaatselyke problemen
punten zullen besproken woVden door een
')or
groote Piggott, Tanlaka, majoor Herbert en majoor
zieningen treffert voor zijn eigen veiligheid
en de handhaving van de apenbare orde in
de bezette g^ieden en» was derhalve ver
plicht tot het nemen van maatregelen oml
zorg voor te dragen, dat geen nadeer
toegebracht aan deze aangelegen-