de sT 3 I2i *CT NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE. NJEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen DREIGENDE BLOKKADE VAN HONGKONG. maar lil Japansche troepen aan de grens van het Britsche militairé en economische centrum in Zuid-China. Danzig en de Corridor. jjjr Hitler overlegt met Goering en Himmler. No, 20094 Donderdag 17 Augustus 1939 78e Jaargang. Gedupeerde automobilisten in Duitschland. .tX„‘2? verk.recg de over0ave 0 PERMUNT SMEEK hechts ook deze verklaarde geen benzine meer te hebben. „Hoe wy dan ryden moesten?” vroeg ik. Geen overleg zegt de Duitsche pers. werd loon liter in reserve te houden (bjj groote tank stations noemde men my zelfs getallen van ue KranienverKooper, me my aan nei ai- i Mittag” bezorgde, ant woordde op mijn lichtelyk spottende vraag, in de tanks van Duitsche, Italiaansche en ook meerdere Hollandsche wagens verdwe nen en nog altyd duurde de benzinedorst voort...’ t hoofdstad Victoria, heeft niet alleen betee- kenis als handelsplaats, die nog altijd een vierde deel van de Chineesche invoer voor zyn rekening neemt, maar niet minder als fabrieksstad. Katoen-spinnerijen, suiker raffinaderijen, scheepsbouw- en reparatie- •■werven behooren wel tot de voornaamste industrieën en doen wel eenigszins verge ten, dat de beteekenis van Hongkong eigen lijk is „Dal der Welriekende Wateren”. Im mers, door deze industrieën wordt het ver moeden gewekt, dat de wateren der stad allerminst welriekend zullen zijn. De stad Victoria, wordt met haar prach tig witte huizen, haar trotsche palmen en rtfk-gevarieerde kust met de schilderachti ge bochten en moderne hotels, wel de „Ri- vière van China” genoemd. Hongkong ia niet alleen een centrum van handel en in dustrie, maar evenzeer van ontspanning en verkwikking voor de in Oost-Azië levende Europeanen en een belangrijk strategisch sleutelpunt van het Britsche Ryk. den krygen”, onverwacht met: „Jawel myn- Als een schok ging het dien avond door Garmisch, dat de „Leuna-Tankstelle” (die onder myn raam) nieuwen voorraad ont vangen had. De krantenverkooper, die my aan het di- ner een „B. Z. am Mittag” bezorgde, ant- - woordde op mijn lichtelyk spottende vraag, Donderdagmorgen j.l. in Koblenz ontdek- „of er 00k jn 3tond waar wy benzine kon- i.e ik wat deze tegenspraak waard was, (jen krygen”, onverwacht met; „Jawel myn- toen een garagehouder op Ehrenbreitstein heer, hier om den hoek is zöo juist de Leu- na-tankwagen aangekomen” en dat nogal luid verkondigde nieuwtje was oorzaak dat I K-u. u- ,i;ner jn npie drei Mohren” j in het honderd liep. Niet in „Die drei Mohren” overigens al- wordt toegekend, welke volkomen in strijd is met den waren stand van zaken. Danzig is geen thema om over te onderhandelen. Het is een Duitsche stad en het heeft het recht dat geheel en al te zijn. Het is echter brutaal geweld den ondubbelzinnigen wil van het volk tot hereeniging met hun moe derland met oorlogsdreigingen te willen on derdrukken, te meer daar de haven als eco nomische uitgang naar zee voor niemand gesloten zal blijven. Hoe men zich overigens dergelijke „con ferenties” in de Westelijke landen denkt, toont een artikel van de Times. Tot ’t „po sitieve” vredesprogram van deze bladen be hooren o.m. beperking der bewapening (blijkbaar volgens het recept van Versail les) en voorts het af zien door Duitschland van de gedachte van de „Lebensraum”, daar dit onderdrukking en berooving van buren beteekent. Niemand ter wereld zal kunnen veronder stellen dat dergelyke taal ook maar in ’t minst een toenadering zal vermogen te be werken. Integendeel. Er moet duidelijk aan worden herinnerd, dat geen enkele Duit- scher Versailles heeft vergeten. Met het oog op de vijandigheid, welke het rijk van zijn Oostelijken buur, dien het zelf heeft gehol pen bij het herstel van zyn bestaan, in toe nemende mate ondervindt, is het tijd ook dezen staat er eindelijk aan te herinneren, wat hem van rechtswege toekomt en wat niet. De Italiaansche pers. De Italiaansche pers pleit met een een stemmigheid, die officieele inspiratie doet vermoeden, voor directe Poolsch-Duitsche onderhandelingen voor een vreedzame rege ling van het vraagstuk van Danzig. De Giornale d’Italia schrijft; „Polen heeft by onderhandelingen met Duitschland niets te verliezen: het kan door oplossing van het vraagstuk van Danzig tot vriendschap pelijke betrekkingen met den grooten buur staat komen. Als het echter oorlog prefe reert, zal het zijn geheele bestaan op het spel zetten. Polen moet er aan denken, dat Italië in een algemeenen oorlog zijn plicht zal doen en dat de spil onverwoestbaar als staal is. De democratische pers spreekt van moge lijke conferenties en van compromis, doch er zijn rechten, voor welker erkenning geen conferentie noodig is en die geëerbiedigd moeten worden. Dat zijn de Duitsche aan- v spraken op Danzig en de Italiaansche aspi raties in de Middellandsche Zee en Afrika”. Dergelijke redeneeringen komen in alle bladen voor. De Lavoro Fascista schrijft boven zijn artikel; „De eenige mogelijkheid is onderhandelingen met Duitschland”. doen dat in de afgeloopen week honder den, ja wellicht duizenden benzinestations gedwongen waren te sluiten. Enkele Hol- landsche couranten hadden reeds begin Augustus een bericht gebracht dat men benzine tekort kwam in Duitschland, maar prompt kwam het Duitsche Verkeersbureau te Amsterdam met een pertinente tegen spraak. Engeland in China, een „flankver- voor de Britsche belangen in het Jangtse-dal en tenslotte in den loop der jaren de linkervleugel van de vesting-drit- joek; Singapore—-Hongkong—Port Darwin overeenkomstig zyn beteekenis voor Enge, ■and bleef de stad onder leiding van een ïouverneur een kroonkolonie. Hef eiland zelf Ie 18 K.M. lang, 3 tot 8 bfeed en heeft een oppervlakte van vierkante K.M. Van het vasteland is het wechts gescheiden door de 800 meter bree. .Straat van l.ema". ]n het jaar 1860 er het tegenoverliggende gebied Kow- aan toegevoegd. Hongkong zelf met «Jn, aan de voet van de prachtige 564 me r hooge Victoria Peak gelegen haven on Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef (aten: 1746. Postrekening 48400. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de berging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 8.15. Het door de Engelsche en Fransche pers gelanceerde denkbeeld van een conferentie over de Duitsch-Poolsche kwestie wordt door de Duitsche pers duidelijk afgewezen. „Geen compromissen, maar ons recht”, schrijft de Lokal Anzeiger en het blad ver volgt: Danzig is geen vraagstuk, maar een Duitsche stad, die tot Duitschland behoort. De corridor, uit Duitsch gebied gesneden, is geen probleem, maar zinneloosheid, die moet verdwijnen. Moeten de Polen voort gaan, naar goeddunken het verkeer tus- schen het Duitsche rijk en Oost-Pruisen af te snijden of te belemmeren? Moeten de Duitschers in deze Duitsche gebieden nog langer zijn overgeleverd aan Poolsche haat en terreur? Neen. Het gezonde verstand en de feiten gebieden een billijke en verstan dige oplossing en dat kan slechts de Duit sche oplossing zijn. Er is geen plaats vooi compromis of conferentie. Het is een kwes tie van de Duitsche eer.” Over Danzig, dat een Duitsche stad is, zoo schrijft de Deutsche Allgemeine Zei- tung”, kan geen conferentie iets anders be slissen en d :t de kwestie van den corridor in Duitschen zin opgelost moet worden is voor te meer duidelijk nu uit het kamp der omsingelaars het woord „voorwaarden’ ’op duikt. Hiermee zinspeelt het blad op het hoofd artikel in de Times, welk blad o.a. eischte, dat Duitschland zyn opvatting van het be grip „Lebensraum” zou moeten prijsgeven. De Nachtausgabe schrijft (naar Havas meldt): „Een compromis is niet mogelijk. Conferenties over deze vraagstukken heb ben geen enkelen zin. Als de democratische staten naar een dergelijke conferentie de legaties zouden zenden, die slechts tot taak hadden zich tegen de Duitsche eer te ver zetten, zou het eenige resultaat zijn, dat de toesiand ernstiger werd.” De Angrif tenslotte schrijft; „Het Duit sche volk gevoelt slechts afkeer en walging van dergelijke conferenties. Conferenties, compromissen en onderhandelingen hebben Europa geen vrede gegeven. De corridor en Danzig zyn Duitsche vraagstukken, die niemand anders aangaan. Wij zullen hier recht en vrede brengen zonder Engeland of tegen Engeland.” Uit Berlijn meldt D.N.B.: De Deutsche diplomatisch-politische Korrespondenz wijst met kracht de geruchten af over mogelijk heden tot onderhandeling in de kwestie Danzig. De correspondentie schrijft o.a.: In zeke re landen acht men het gepast juist op dit oogenblik van een vastgeloopen toestand te spreken van onderhandelingen. Daarbij waagt men het te beweren, dat het Duitsch land is dat de behoefte daartoe gevoelt, waarby aan zekere bezoeken een beteekenis inaar tenslotte den aandrir.genden Hollander toch 5 liter Aral (een Duitsche soort ben zine) verkoopen moest omdat zyn personeel inmiddels tal van andere Duitsche automo bilisten van deze brandstof (en telkens in grootere hoeveelheden) voorzag! Lang niet alle benzinepompen (hetzij Shell, Standard, uren ontstopd Aral, Leuna Olex of wat dan ook) bleken tie, welke wij daarna gesloten te zijn op de reis via Hei- j del berg, Heilbronn, Stuttgart, Ulm en j Augsburg, maar op den weg van München - en i pomp, - merde zich niet om deuken of schrammen in de carosserie en haalde uit de hotels en pensions emmers, kannen, gieters enz. enz. om op die wijze eerder by de pomp gehol pen te kunnen worden en aldus zyn tank weer eenigermate te vullen. Twintig liter verschafte men in den aanvang aan de auto mobilisten (40 liter aan vrachtauto’s, hotel- wagens ,enz.j, maar weldra daalde dit ma ximum tot 15 en toen tot 10 liter. Om half zeven was de run op de Tank- stelle begonnen en zy bleef met onvermin derde hevigheid in de avonduren voortdu ren onder groote belangstelling van het pu bliek. Automobilisten,’ die geholpen waren, sloten echter weer ergens aan om zoo mo gelijk nog een tweede beurt te krijgen en van alle zjjden reden maar weer nieuwe ge gadigden voor! In anderhalf uur was de voorraad van 1500 liter uitgeput, doch juist op tyd arriveerde een andere volle tank wagen om nogmaals 1500 liter te brengen. Precies anderhalf uur later was ook deze JAPAN zet Engeland „onder druk”, aldus kan men het best de huidige verhouding kenschetsen. Thans zyp Japansche troepen nabij Hongkong geland, om de grens tus- schen deze Britsche kroonkolonie en het Japansche gebied te blokkeeren. Daarmede wordt een belangrijke schrede voorwaarts gezet door de Japansche legerleiders op hun weg, welke leidt naar een algemeen po litiek en economisch offensief tegen den Britschen invloed in China. Terwijl de on derhandelingen van wereldpolitieke betee kenis tusschen de as-partners en Japan eenerzijds, Engeland, Frankrijk en de Sjv- jet-Unie anderzyds voortduren, en nogi niet tot een beslissing lijken te hebben gele’d, gaan de Japansche militairen hun gang en stellen zy naar men mag aannemen evenals by den aanvang van het Japansch- Chineesche conflict in 1987 de regeering in Tokio telkenmale voor voldongen feiten. Het Japansche leger meent dat thans de kans schoon is (aangezien Engeland naar Chamberlain telf erkende in Europa gebon den is) om de Britten uit het Verre Oosten en China te verdryven. Nadat de blokkade r van Tientsin, de bezetting van Sjanghai en andere „verdragshavens” den Britschen in vloed reeds aanzienlyk had verminderd en aan het Britsche prestige ernstige klappen had toegebracht en nog steeds toebrengt, lijkt thans Hongkong aan de beurt te zyn. Hongkong, de Britsche kroonkolonie aan de trechtervo,,mige monding van de Kaï^on- stroom, wordt met recht beschouwd als etn sleutel-stelling in Oost-Azië. Dit is eigen lijk al het geval sinds de Union Jack over het eiland waait, en wel sinds 1841. Tot in de 19de eeuw behoorde de China- handel van de Europeesche landen tot het monopolie der bevoorrechte „Chartered Companies”, voor Engeland tot die van de Oost-Indische Compagnie. Het jaar 1833 bracht voor Engeland de afschaffing der verschillende privilegies. Men zond Lord Napier naar Kanton, ten einde de „vrye handel te bewaken, China voor de wereld tc ontsluiten en de rechtsgelijkheid te verze keren”. Over die „ontsluiting van China” loopen de meeningen njg al uiteen, want nadat Engeland met geestdrift begonnen was mee het verdringen der andere landen, was de weg vry voor een onbegrensde opiumhan- oel, waaraan de Engelsche O.I.C. in de ja ren van 1780 tot 1839 ongeveer 300 miL Moen Chineesche dollars verdienen kon. Uit gevoerd werden o.a. thee en zyde. Het be hoeft geen betoog, dat de invloed van de opium-invoer in groote mate fnuikend was voor de moreele ontwikkeling en de volks gezondheid V" v Er trad toen t commissaris naar stem liet hooren opium verbood en gebood van alle voorraden, die aHHn’het bent van buitenlmdsche handelaren b* vonden. Ongeveer 20.000 kisten opium m. den i„ beslag genomen. Een en ander leidde tot den „opium-oorlog", die met het ver drag Na het onderhoud met Greiser vertrok Chodacki naar Warschau. Hitler heeft te Berchtesgaden met Goe ring en Himmler gesproken over de laatste phasen in de ontwikkeling van den Euro- peeschen toestand. Greiser en Chadacki hebben het afge sproken onderhoud gistermorgen om 11 uur gehad in het gebouw van den Danzigschen senaat. Na een korte gedachtenwisseling vertrok Chodacki naar Warschau. Welingelichte kringen te Berlyn verkla ren, dat de bespreking, die Greiser en Cho dacki hebben gehad, beperkt was tot tech nische aangelegenheden en geen betrekking heeft gehad op de politieke zy'de van het vraagstuk van Danzig. Er is geen bevestiging verkregen van de geruchten, dat Burckhardt een tweede be zoek aan Hitler zal brengen. De dageljjksche vermelding in de bladen van beweerde wreedheden tegenover Duit schers in de Poolsche corridor gaat nog voort. Britsch-Japansche besprekingen kunnen voorloopig niet gehouden worden. De Britsche gezant heeft heden het de partement van Binnenlandsche Zaken te Tokio medegedeeld, dat de besprekingen voorloopig niet kunnen plaats vinden, daar de beraadslagingen in Londen inzake de economische kwesties verband houdend met de Chineesche dollar en het in Tientsin aan wezige zilver, in Londen nog niet zijn afge loopen. Voor de leege pomp heeft men tot mid dernacht in groote troepen staan praten over den Duitschen benzinevoorraad. Ik sprak Hollanders, die hun wagen tot voor het tankstation hadden geschoven en juist voldoende gekregen hadden om Inns bruck te kunnen bereiken. Langs die route wilden zij trachten (zij' het dan langs een grootei. omweg) door Duitschland naar Ne derland te komen in de hoop aan den Oos- tenrykschen kant meer benzinevoorraad aan te treffen; ik sprak andere landgenooten, die zich tevoren wyselyk een carnet in plaats van een triptiek hadden aangeschaft en van plan waren zoo snel jnogelyk naar Zwitserland te verdwijnen... Ik hoerde ook van Amsterdammers, die met zeer veel moeite Garmisch bereikt had den en zich onderweg tot de politie hadden gewend met de vraag, waar de vreemdelin gen benzine konden krygen. Ze hadden als antwoord ontvangen: „Dat weten we niet. Als u geen benzine meer hebt, laat u den wagen maar staan en reist u maar per trein verder...!” Deze landgenooten waren zoo gelukkig zich’nog te redden, maar er moet snel ver andering in komen of ongetwijfeld zullen vele automobilisten in Duitschland spoedig gedwongen worden by gebrek aan benzine hun wagens ergens langs den weg te laten staan...! W1M COUIAM. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring) 1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 1—5 regels 1.55. elke regel meer f 0.80 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prffs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op de voorpagina 50 hooger Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boek handelaren, Advertentiebureau* en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. Gewone adverteatiën en ingezonden mededeelingea bjj contract tot zeer gereduceerde» Prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. naar Garmisch-Partenkirchen (waar dag nacht honderden arbeiders zwoegen om nieu we autobanen gereed te maken) werd het een zeldzaamheid als men ergens nog 5 of 10 Liter kon kry'gen. Vrywel iedere auto mobilist op deze drukke route van bijna 100 K.M. zag men den blik nieuwsgierig wenden naar een naderende pomp en direct werd er gestopt als het bekende bordje met „Aus- verkauft er op ontbrak. Sensatie in Garmisch-Partenkirchen. Web dit alles op zichzelf reeds vreemd, ongewoon en sensationeel, de klap op de vuurpijl volgde ten slotte in Garmisch zelf» waar alle tankstations gesloten bleken te zijn. Vrydag reeds was daar geen benzine meer te krygen en dien dag, maar vooral Zondag zag men overal auto’s rond rijden op zoek naar benzine. Van mijn hotel, had ik het uitzicht op een Leuna-pomp en zonder overdrijving mag worden gezegd, dat daar op één middag 200 j auto’s zyn voorgereden om te trachten brandstof te krygen, terwyl vele tientallen Benzinepompen staan droog. „Laat U den wagen maar staan en reist U maar per trein verder...” Er heerscht benzinegebrek in Duitsch land! „Het kan zyn aldus schrijft een der redacteuren van het Leidsch Dagblad uit Garmisch dat er voldoende aanwezig is om in.alle behoeften te voorzien, maai regeeringsvoorschriften zorgden er voor dat de practyk wel héél anders (en héél on- gewoon!) is geworden. Met het oog op mo- i gelijke gebeurtenissen in de naaste toe- luiauu 1UCV VUUfII1 komst, legde de overheid immers den tank- (zooveel dat straten, pleinen grasvelden j vui ButiHi mei purneereiiue auto’s, die er dag en nacht blijven staan, omdat de ga rages bezet zyn!), tientallen auto’s waren 4000 liter) en zoo kon het geval zich voor- met een volkomen of bijna volkomen ledige ir. dz “L benzinetank... te ik wat deze tegenspraak waard was, Een reeks van jaren kon Hongkong niet ontkomen aan het noodlot, dat het min of meer verwaarloosd werd en tal van sinds lang besproken en uitgewerkte plannen tot uitbreiding, bleven plannen. De herbewape ning, welke het Britsche rijk ondergaat, ook aan Hongkong niet ongemerkt voorbij gegaan en gezien de huidige gebeurtenissen is het wel aan te nepien, dat de Engelschen zooveel mogelijk vaart achter het werk zet ten. H§t doel is, in 1942 „oen stevig be schermde vesting” verkregen te hebben. De plannen zijn drieërlei; twee versterkingen bij de havenmonden en één op het vaste- land. Ze worden voornamelijk in de rotsen aangebracht en van het zwaarste geschut voorzien. Munitie-depots, vliegvelden spe ciale legerstraten, dit alles is in den ves tingbouw opgenomen. De uitvoering van het Britsche vlootbouwprogramma zal Hongkong in de naaste toekomst tot een sterke oorlogshaven voor het Oost-Azië- vlooteskader maken. Hoe zich de militaire en politieke situatie in Zuid-China ook zal ontwikkelen, de vestings-versterking van Hongong zal steeds voor het Britsche ryl< een buitengewoon groote beteekenis hebben. Dit komt niet alleen tot uiting in het per manente garnizoen van 10.000 man, maai ook in samenwerking met Port Darwin er Singapore. „Ja, das weisz ich auch nicht!” antwoord- het gansche diner de de Duitscher, die zich verder op alle vra_ plotseling in het honderd liep. gen bepaalde tot een licht schouderophalen, i Niet in „Die drei Mohren” overigens al- - - ieen, want als een loopend vuurtje ging deze ty'ding door Garmisch, waarop de auto’s in lange rijen naar het genoemde tankstation reden; de meeste nog op eigen kracht, vele echter ook door twee of drie personen voortgeduwd En in de avond- i daar de meest dwaze situa- j in het voor de rest zoo uit- stekend gedisciplineerde Duitschland ooit hebben meegemaakt. Een chaos van wagens dromde van alle kanten tezamen rondom de men reed over de trottoirs, bekom- automobilisten te voet kwamen om eveneens I te zien of er inmiddels een tankwagen was I gearriveerd... In de Werdenfeiser-;arage vertelde de baas (die 4 jaar in België aan het front I heeft gestaan) den Hollandschen klant in I een grappig Vlaamsch, dat hy Zaterdais- I middag een nieuwen voorraad Aral ontvan gen zou. Nog in den vooravond moest hy i echter meedeelen, dat de tankwagens hal- verwege München teruggeroepen waren en nu in geen geval vóór Dinsdag komen zou- I den! Dinsdag! Terwyl in het prachtige Gar- i misch met zyn enorm groot aantal gasten houders de verplichting op minstens 1000 VO1 staan met IlilrkMren(le liter in reserve te houden (bii eroote tank- rages bezet zyn!), tientallen auto’s van het Chineesche rijk. toen een keizerlijk Chineesch voren, die in Kanton zijn en verderen invoer van bovendien de vernietiging van buitenla idsche handelaren den in beslag genomen. Een c.. „oplum-oorlog”, die met het van Nanking in 1841 eindigde. gA°'g' de oponstelling van vijf bc- ngrufe Ch'mesche havens, zooals Kanton en Sjanghai en ex-territoriale rechten voor de Engelsche onderdanen. Hongkong werd al spoe<lig dc 8leutel.std. ung van F- zekering”

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1939 | | pagina 1