tor
ru?
VREDES- OPROEP
3^8»
SM
r
VAN DE STAATSHOOFDEN DER OSLO-GROEP
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoüde, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
NIEüWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDIN’XVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
FEGEi
B.O.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
I
Koning Leopold van België: Onderhandelt in den geest
van broederlijke samenwerking.
N ZELFS UW
ESPREKEN
U*
ons land*.
Spanje wenscht buiten elk
conflict te blijven.
20100 Donderdag 24 Augustus 1939 78e Jaargang,
I HET DUITSCH-RUSSISCH VERDRAG GETEEKEND.
-Stalin nam deel aan het overleg.
De inhoud van ver strekkende beteekenis.
HITLER’s VERKLARING AAN HENDERSON:
Britsche verplichtingen geven geen aanleiding
af te zien van behartiging van Duitsche
vitale belangen.
De diplomatieke
conferentie te Brussel.
I
in Duitsche
H
De Fuehrer,
JNI SNEEK
iHtn
Geen Engelsche schepen
naar Duitsche havens.
In Engelsche scheepvaartkringen wordt
vernomen, dat de reeders te New-Castle een
aantal afvaarten naar Duitsche en Oostzee-
havens hebben geannuleerd. Het betreft
hier, naar men zegt, voorzorgsmaatregelen,
gelijk aan die, welke in September j.l. zijn
genomen.
»m te beraadsia-
Ztyitserland zich
m collectieve
waarvan
van België gisteren-
ook anders voor
om vele gerech-
sken.
ioende voor een
ggi's Aroma ook
waarin alle geestelijke en stoffelijke waarden, door de beschaving van
eeuwen geschapen, ten onder zouden gaan?
De oorlogspsychose dringt alle huizen binnen, en alhoewel de openbare
meening er zich zeer goed van bewust is, welk een ondenkbare ramp een
oorlog tusschen de volken voor de gansche menschheid zou beteekenen.
geeft zü zich meer en meer over aan de gedachte, dat wij er onvermijdelijk
in medegesleurd zullen worden. Het is van belang tegen een zoo noodlot
tige gelatenheid op te komen.
Er bestaat geen volk wij leggen hier sterk den nadruk op dat zijn
kinderen den dood wil inzenden om aan andere landen het recht op het
bestaan te ontnemen, dat het voor zich zelf opeischt.
Stellig zijn de belangen van alle staten niet alle dezelfde. Maar ziin er
wel belangen, die niet op vredelievende wijze tot overeenstemming kunnen
worden gebracht, en kan dat niet oneindig veel beter vóór dan na een
corlog?
Dat het geweten der wereld wakker worde. Het engste kan nog ver
meden worden ,maar de tijd dringt. De evolutie der gebeurtenissen kan
weldra elk rechtstreeksch contact nog moeilijker maken.
Dat men zich niet vergisse: wy weten dat het recht om te kunnen leven
op een hechten grondslag moet steunen en de vrede dien wij wenschen,
is de vrede welke berust op de eerbiediging van allej staten. Een duurzame
vrede kan met gegrondvest zijn op de macht, doch enkel op een zedelijke
orde.
Gebiedt niet de wijsheid op dit oogenblik een eind te maken aan den
strijd met woorden, aan ophitsingen en bedreigingen, ten einde te beslui
ten tot beraadslaging’over de aan de orde gestelde vraagstukken?
Wij uiten plechtig den wensch dat de mannen, waarvan de loop der
gebeurtenissen afhangt, bereid zullen zijn hun geschillen en eischen te
onderwerpen aan een onderhandeling, ingezet in een geest van broederlijke
samenwerking.
Het is uit deze overweging, dat ik uit naam van:
Z. M. den Koning van Denemarken,
den President der Finsche Republiek,
H. K. H. de Groothertogin van Luxemburg,
H. M. de Koningin der Nederlanden,
Z. M. den Koning van Noorwegen,
Z. M. den Koning van Zweden,
en uit eigen naam, ieder onzer handelend in overeenstemming met zijn
regeering, dezen opióep doe.
Wij drukken de hoop uit, dat andere staatshoofden hun steun bii den
onze zullen voegen, bereid door dezelfde zorg voor den vrede en de veilig
heid van hun volkeren.
Straks zullen honderden millioenen menschen van harte met ons zijn
om den wedloop naai- den oorlog te stuiten.
Mogen degenen in wier handen het lot der wereld berust, deze gevoelens
beantwoorden en den dooi’ hen menigmaal uitgedrukten wensch verwezen
lijken, de moeilijkheden, die hen scheiden op vredelievende wijze te regelen.
En dat de ramp, die de menschheid tyedreigt, vermeden worde.
oorlogshandelingen van de zijde eener derde
mogendheid, zal de andere verdragsluitene
partij deze derde mogendheid in geenerlei
vorm steunen.
Art. 3. De regeeringen der beide ver
dragsluitende partijen zullen in de toekomst
voortdurend voeling met elkaar hóuden om
elkaar wederkeerig in te lichten over vraag
stukken, die haar gemeenschappelijke be
langen raken. 1
Art. 4. Geen der beide verdragsluitende
partijen zal deelnemen aan eenigerlei groe-
1 peering van mogendheden, die direct of in
direct tegen de andere partij is gericht.
Art. 5. Ingeval tusschen de verdragslui
tende partijen geschillen of conflicten over
vraagstukken van den een of anderen aard
zouden ontstaan, zullen beide partijen deze
geschillen of conflicten lange den weg van
vriendschappelijke gedachtenwisseling of,
zoo hoodig, door arbitragecommissie rege
len.
Art. 6. Het onderhavige verdrag wordt
gesloten voor den duur van tien jaar, met
de bepaling, daf, voorzoover niet een der
verdragsluitende partijen het een jaar voor
afloop van dezen termijn opzegt, de geldig
heidsduur van dit verrag geacht zal worden
automatisch met vijf jaar te zijn verlengd.
Art. 7. Het onderhavige verdrag zal bin
nen den korst mogeljjken tijd geratificeerd
worden. De ratificatie-oorkonden zullen te
Berlijn uitgew’isseld worden. Het verdrag
treedt terstond na onderteekening in wer
king.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA
bfl onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
latere 3745. Postrekening 48400.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
bezorging per looper geschieut. Franco per post per kwataal 3.15,
Wharom Zwitserland
niet te Brussel
Het niet deelnemen van
cinif'ercntii' van 1 1 1 -gM
u 11 i
den lie
van opvatting tusschenyflewBI^PBI^^^
neutraliteitspolitiek van Zwitserland, zoo
verklaart men te BemJBehalvedat Zwitser
land om zuiver technische redenen niet kon
deelrtemen, aangezien dAfederale raad niet
op tijd bijeen kon komen
gen, merkt men op, dat
over het algemeen onthoudt
betoogingen.
Z. M. Koning Leopold III heeft gisterenavond voor den Belgischen
omroepzender N.I.R. om 8.20 (Ned. Tijd) uit naam van alle hóófden van
de Oslo-staten een radio-rede gehouden, die door de Nederlandsche zen
ders heruitgezonden werd De officieele Nederlandsche tekst van de rede
door het A.N.P. verzorgd, luidt als volgt
j)E verklaring, waarvan ik voorlezing ga doen, wordt afgelegd in het
paleis te Brussel, in tegenwoordigheid van de ministers Van buitenland-
sche zaken en uit naam der staatshoofden van de Oslo-groepi
De wereld beleeft een tijdperk van zoodanige spanning, dat elke normale
samenwerking onder de staten onmogelijk dreigt te worden. Groote mo
gendheden treffen maatregelen, die bijna gelijk staan met de mobilisatie
hunner gewapende macht Moeten de kleine mogendheden niet vreezen,
het slachtoffer te worden van een exentueel conflict waarin zij, tegen hun
eigen wil in zouden worden medegesleept, niettegenstaande hun politiek
van onbetwistbare onafhankelijkheid en hun vasten wil onzijdig te blijven?
Zijn zü er niet aan blootgesteld het voorwerp te worden van buiten hen
om getroffen beslissingen?
Zelfs zonder dat er vijandelijkheden worden geopend, wordt de wereld
door een economische instorting bedreigd. Alom neerschen wantrouwen
en argwaan. Onder onze oogen vormen zich de strijdperken, stellen dt
legers zich op, wordt een afschuwelijke strijd in Europa voorbereid. Gaat
ons werelddeel zelfmoord plegen door zich te storten in een ontzettende
oorlog, waarin er noch overwinnaar noch overwonnene zou zijn, maar
-Het onderteekenen van een verdrag tuu-
schen Duitschland en de Sovjet-Unie heeft
diepen indruk gemaakt in Spanje. In offi-
cieele kringen wordt niets medegedeeld,
doch de „man in de straat” kan moeilijk
begrijpen, dat Duitschland, dat in Spanje
aan de zijde van Franco tegen de „Russi
sche hydra” heeft gevochten, thans een
niet-aanvalsverdrag gaat sluiten met den
vyand van vijf maanden geleden. Evenmin
kan hij begrijpen, dat Duitschland, dat te-
zamen met Italië Spanje heeft gevraagd
het anti-kominternverdrag te onderteeke-
nen, thans zelf pit verdrag wil verscheuren.
In officieele Spaansche kringen geeft men
te verstaan, dat; Spanje meer dan ooit be
zig is niet eigen opbouw en buiten elk con
flict wil blijven-
De Fransche gezant te Berlijn raadt
zijn landgenooten aan Duitschland
te verlaten.
Fransche burgers in Duitschland hebben
zich tot de Frapsche ambassade te Berlijn
gericht met de vraag of het geraden was
langer in Duitschland te blijven. De am
bassade heeft hierop aan Franschen, die
niet door dringende verplichtingen weer
houden worden, aangeraden Duitschland te
verlaten.
iijiifflii Minn.
Gibraltar in staat van verdqliging.
Sedi'rt Dinsdag is u Gibraltar een «rooie
activiteit in het garnizoen merkbaar. De
o daten mogende kazernes niet meer ver
ft n en alle posiep van het verdedigings
systeem ,zooals de zware batterijen en de
tuchtdoel-artillerie op de rotsen zjjn be
ft11 terwyl de detachementen aan de
Jrens versterkt zijn en de Noordelijke toe-
?ang tot de haven is versperd. De verdedi-
8 ngscommissip van Gibraltar heeft verga-
«■<1. Binnenkort wordt een aantal oorlogs
schepen verwacht.
Berlijn en Moskou nemen zeer
vérstrekkende wederzydsche
verplichtingen op zich.
Von Ribbentrop heeft gisterenmiddag in
tegenwoordigheid van den Duitschen am
bassadeur te Moskou, von der Schulenburg,
een onderhoud van drie uur gehad met Mo-
lotof en Staiin. heeft zich Woensdag
avond om 10 uur naar het Kremlin begeven
om de besprekingen voort te zetten. De on
derhandel ingen zijn geëeindigd met een ac-
coord qirer eent niet-aanvalspact tusschen
Duitschland en Sovjet-Rusland, dat door
von Ribbentrop en Molotof in tegenwoordig
heid van Stalin en den Duitschen ambassa
deur is onderteekend.
De tekst van het Duitsch-Russische niet-
aanvalspact luidt als volgt: „De Duitsche
Rijksregeering en de regeering der Sovjet-
MKie, geleid door dqn ^ensch, de zaak van
vrede tussqhen Duitschland^en de Sov-
^Ktlnie te bevorderen en uitgaande van
Bincipieele*N(epalingen van het neutrali-
Kitsverdrag, chgt in April 1926 tusschen
•litschland en dH Sovjet-Unie is gesloten,
•zyn het volgende overeengekomen:
Art. 1. De beide verdragsluitende par
tijen verplichten zich, zich van iedere ge
welddaad, iedere agressieve handeling en
iederen aanval jegens elkaar, en wel zoowel
afzonderlek als tezamen met andere mo
gendheden, te onthouden.
Art. 2. Ingeval een der verdragsluiten
de partyen het voorwerp zou worden van
Henderson, de Britsche ambassadeur te .Berlijn, heeft op den.Berghof te
erchtesgaden aan Hitler een schrijven van den Britschen minister
president overhandigd, waarin deze het voornemen der Britsche regeering
ot uitdrukking bracht vast te houden aan haar verplichtingen jegens
den Z1" Yan het Londensche communiqué over de Britsche kabi-
netszitting van Dinsdag.
De fuehrer, zoo meldt het Duitsche Nieuwsbureau, liet er bij den Brit-
cnen ambassadeur geen twijfel over bestaan, dat de door de Britsche
egeermg aangegane verplichtingen Duitschland geen aanleiding kunnen
hingen111 te Z*en Van de behartiging van Duitsche nationale vitale be-
hJïl wehn8elidite niet Britsche zyde, heeft Reuter vernpmen, dat het
“e^erson aan Hitler slechts zeer kort heeft geduurd. Hen-
RriUL had n,e^s an^era te doen dan aan Hitler de mededeeling van de
te bljjv6 regeer*ng te °verhandigen en er was geen aanleiding, om langer
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringj
1—5 regels f 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den beznrgkring:
1—5 regels 1.56. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den ürifs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger,
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opnamë verzekerd te zün.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingex bij contract tot zeer gereduceerde!»
Prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Opgemaakt in Xplo,
en Russische tekst.
Moskou, den 23en Augustus 1939.
Voor de Duitsche regeering get. von Rib
bentrop.
Met volmacht der regeering van de Sovjet-
Unie get. tMWotof.
Een officieel communiqué.
Van de gisteren te Brussel gehouden di
plomatieke conferentie, als uiting
door Koning Leopold
avond de in dit blad afgedrukte radiorede
is gehouden, is het volgend communiqué
uitgegeven:
„Jn Juni 1938 zyn Zweden, Noorwegen,
Finland, Denemarken, Nederland, Lu
xemburg en België, te Kopenhagen door
hun ministers van ibuitenlandsche zaken
vertegenwoordigd, overeengekomen om het
onderlinge contact door onderzoek van de
vraagstukken van gemeenschappelijk be
lang te handhaven, bovendien hebben zij be
vestigd, dat zy, wat hen betreft, bereid zyn
metterdaad mede te werken aan elke inter-
nationale Verzoeningspoging in een geest
van onpartijdigheid en onafhankelijkheid
ten aanzien van de verschillende groepen
van mogendheden.’’
Aldus ztfn de moreele banden, welke tus
schen deze landen bestaan en welker bui-
tenlandsche politiek doordrongen is van de
zelfde beginselen: leven voor den vrede en
de wil om in een conflict slechts ter ver
dediging van de eigen bedreigde onafhan
kelijkheid tusschenbeide te komen, beves
tigd.
Uit een dergelijke gelijksoortige houding
tegenover het internationale vraagstuk en
uit de eensgezindheid, welke uit hun ge
hechtheid aan dezelfde beginselen is ge
boren, is tusschen deze landen een gemeen
schap van belangen ontstaan in de kritieke
omstandigheden, welke wij thans beleven.
Dit is de reden, waarom deze staten in
gemeenschappelijk overleg besloten hebben
een samenkomst te houden te Brussel,
waarop zij vertegenwoordigd zyn door hun
ministers van buitenlandsche zaken. Deze
zelfde mogendheden hebben by monde van
hun vertegenwoordigers hun instemming
betuigd met de bewoordingen van dé ver
klaring, die Zy'ne Majesteit de Koning der
Belgen heeft afgelegd in naam van de
hoofden der betrokken staten. De beraadsla
gingen hebben den wil bevestigd van de
vertegenwoordigde staten met elkander con
tact te houden voor de vrijwaring hunner
gemeenschappelijke belangen.”
Héden zijn de deelnemers naar hunne
landen teruggekeerd.