NUÏSSPAARBAHK
te Gouda, Oosthaven12
4
I
■ll
SKJSSb rS^mAP„YERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
«t5SSY^£UDE,„BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK. HAASTRECHT. MOORDRECHT, MOERCAPELLe,
”i enz.
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 8500 ex
No. 20114
Zaterdag 9 September 1939
78e Jaargang
BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT,
Het oorlogsrumoer.
Is
Dertig slachtoffers.
I
c
ALS
ALS,uizelf
ALS dus slechts
c.
ALS die spaarbanken 3 rente vergoed hadden,
ALS toen een inlegger één gulden op een boekje had gezet,
DE RAMP MET DE „VAN EWIJCK”.
Mijnenveger der Kon. Ned. Marine op een mjjn
geloopen.
Duitsche troepen
in Warschau.
DANwas die ééne gulden thans aang«groeid tot:
f 7.560.000.000.000.000.000.000 000
NIEUWERKERK, OUDERKERK, ÖUDEWATÈVRÈEÜwiïrS^^ STOLWIJK, WADDINXVEEN. ^VI^HUIZEN,
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
Hekking, 2. a. v.
He, 2. C. Meide-
Snoei), 2. B
8: 1. C. Meide-
i L. SnoeU, 2. K
M
z.m. P.
van
z.m.
in
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
f. heer Pastoor
vereeniging het
>elaan Schrama
jllenvereeniging
Tot de gezellen
vooral als goe-
iragen; niet al
door daden, om
»eeld andere te
ie Bruin en C.
loo en W. Pille.
neester.
preekuur te hou-
dag 12 Septem-
niet zenuwachtig maken over mogelijke
gevaren, die misschien nooit komen. Wan
neer het leven zijn gewonen gang zooveel
mogelyk kan gaan; zal de schade het ge
ringst zyn en zullen we, wanneer het ge
vaar mocht komen, er het best tegen be
stand z\jn.
van Gelder”, „Ahra-
„Pieter Florisz” en
iebureau.
ributiebureau is
S, gemeente-ont-
itigd in het ad-
leente-bedryven.
I
'lli
c. v. d. Bos 81.9.
1. J- v. d. Linde
m. 48 sec.
les: 1. C. Meide-
i Schrama een
teer gaarne het
St. Josephgc-
rden en hoopte
jezellen te kun-
loor samenwer-
'acht worden,
persoonlek met
id.
an W. van der
Johannes Ma-
wen en M. C.
iscus Maria, z.
J. Ch. Loef.
n en K. Peters.
d. van J. M.
gevallen.
■na aan de Ach
at vervoeren van
r, door het dier
in de lucht ge-
de veehouder in
woedende stier
aan te vallen,
-al gebeuren en
i in bedwang te
chten kon men
ttoir brengen.
er bij het begin van onze jaartelling
reeds zulke .goede spaarbanken
waren geweest als de
ank
rd gedurende d<
f 6265.61, terug
te door dit kt.ii
aagt het num.
Weerverwachting.
Verwachting voor het geheele land: Aan
vankelijk zwakke veranderlijke later tot
matig toer.emenden Zuidelijken tot fluid-
Westelyken wind, aanvankelijk helder tot
licht ol half bewolkt, later eenige leans op
regen. Zachte nacht, later waarschijnlijk af
koeling. In den morgen plaatselijke mist.
Niet gekwetsten.
Luit, ter zee 2e kl. mar. res. J. P. D.
Visser.
Kwartiermeesetr J. H. Simonis.
Korpl. machinist F. J. van der Maas.
Korpl. telegrafist C. F. B, van der Kroft.
Korpl. monteur S. P. Sparenberg.
Matroos 2e klasse M. J. Walrave.
Matroos 3e klasse W, J. te Loo.
Matroos 3e klasse I. Hamelink.
Stoker-olieman 2e kl. z.m. D. M. Goet-
geluk.
Matroos 3e klasse z.nvH. J. Meijer.
i. J. Oudshoom;
matroos 3e klasse z.m. J. Buijs;
idem F. G. Stobbelaar;
bediende 2e klasse z.m. J. van Belzen;
idem J. de Waal;
hofmeester 3e klasse
Steenkiste;
kok 2e klasse z.m. A. Beij’er;
kok 3e lasse z.m. A. V. Lohman;
stoker olieman le klasse z.m. M. Moer-
mond;
stoker 3e klasse z.m. J. van den Beucken;
idem H. H. A. Peters;
ziekenverpleger 2e klasse z.m. J. Krul.
Gewonden.
Licht gewond:
luitenant ter zee le kl. F. H. M. var,
Straelen;
korpl. adelborst W. A. Moraux;
sergt.-machinist N. Steenhaard;
korpl.-machinist D. Schaatsbergen;
korpl.-konstabel F. Homborg;
kwartiermeester M. A. Havermans;
matroos le klasse L. C. van der Blink;
idem H. de VHes;
atroos 2e klasse z.m. J. Dubbel;
idem V. van der Weide;
matroos 3e klasse z.m. W. H. Kruyter;
idem D. van den Heuvel;
seiner 3e klasse z.m. E. Stulp;
schrijver 3e klasse z.m. F. Simons;
zeer licht gewond: stoker 3e klasse G. II.
Heyne,
korporaal-torpedomaker J. C. Bromlewp;
matroos le klasse P. Boone;
matroos 2e klasse H. J. Gillesen;
stoker-olieman L. P. Soede;
idem A. Verkuylen-
stoker le klasse G. de Boom;
idem W. F. H. Verhoeff;
stoker 2e klasse F. G. Boone;
stoker 3e klasse B. W. van Boekel;
Gisternamiddag meldde de regeeringspersdienst dat een ernstig ongeluk
plaats vond bij de Noordvaarder (West-Terschelling), alwaar een Neder-
landsche mijnenveger op een mijn was geloopen en binnen een minuut
gezonken.
De Koninklijke Marine betreurt het verlies van dertig van de een-en-
•en aangevoerd
en die besteed
1.60—4.10, hen-
r 100 stuks.
een onbegrijpelijk
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
15 regels ƒ1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels f 1.56, elke regel meer ƒ0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 2t
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer OM Op
de voorpagina M booger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bfj contract tot zeei gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnn worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boek
handelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
idem A. F. J. Cadot;
adspirant-kwartiermeester
Hofman;
korporaal-machinist z.m.
-- j een gulden alleen door rente op rente tot
groot bedrag kan aangroeien,
[%JAItfligt het voor de hand, dat grootere bedragen in korten tijd ook een
verrassend resultaat kunnen opleveren!
voorwerpen.
een auto op het
els, kantoor ge-
rerweg.
rschillende voor-
se zyn te bevra-
EEN OPROEP VAN MAARSCHALK
SMIGLY RYDZ.
Gisteravond heeft Warschau’s comman
dant generaal Cruma een legerorder voor
de Poolsche radio bekend gemaakt. In deze
legerorder verklaarde de generaal dat de
opperbevelhebber van het Poolsche leger,
maarschalk Smigly Rydz, aan de troepen
de verdediging van de hoofdstad had op
gedragen. Hij eischt, aldus de order, dat de
vyandelyke aanval gebroken wordt op den
muur van weerstand, dien wij daartegen
over stellen. Het parool luidt nu: „Genoeg.
Geen stap verder.”
Het Fransche legerbericht luidt als volgt:
„Onze troepen hebben opnieuw plaatse-
lyke vorderingen gemaakt. Op die punten,
waar de vijand zich terugtvekt, vernielt hij
bruggen en wegen. Wij ontmoeten velden,
waarin landmijnen gelegd zijn. Onze lucht
verkenning treedt, actief op. Ter zee leggen
onze patrouille-afdeelingen een groote ac
tiviteit aan den dag. Wij hebben ons ver
zekerd van de nauwe samenwerking der
Britsche strijdkrachten in verband met de
verdediging van de verbindingen ter zee.”
Schrama.
P. Schrama 13
lèphgezellenver-
bij ook de zeer-
celing aanwezig
bijeenkomst en
i harte welkom,
irama het werk
nen, met succes
52 J. te Gouda
ie Bruyn, 24 j
[ogenelst, 27 j
sselsteyn, 89 J
B,
nenschen wij»
niet noodla, «I»
tur maar'n klein
rn opletten, dan
H tevreden xijnQ
Toedracht van de ramp.
De mijnenveger J,Willem van Hwyck”,
welke Donderdagmiddag in gezelschap van
de mijnenvegers „Jan
ham van der Hulst”,
den mijnenlegger „Nautilus” uit Nieuwed:ep
was vertrokken voor het leggen van mijnen
velden rond de zeegaten van de Wadden
eilanden, is, naar nader kan worden gemeld,
des middags tusschein tien minuten en
kwart over twaalf vijftig meter uit de kust
van Terschelling op een mijn geloopen en
in de lucht gevlogen.
In vereeniging met de andere mijnenleg
gers was de „Willem van Ewijck" bezig
hier een mijnenveld te leggen. Voor de
juiste ligging van het veld moest in ver
band met den stroom hier en daar een mijn
worden opgeruimd.
Dit geschiedde met behulp van een mil
traileuse van af de mijnenvegers. Toen eeni
ge manschappen van de „Willem van
•Ewijck” bij de mitrailleuse op het achter
dek gereed stonden om een der mijnen te
vernietigen, dreef de „Willem van Ewijck”
■door den sterken stroom over een andere
mijn.
Een sloep met manschappen van de „Van
Ewijck” voer in de onmiddellijke nabijheid
van den mijnenveger.
De „Willem van Ewijck” werd mid
scheeps getroffen. Met een geweldige ex
plosie brak het schip in tweeën en binnen
eenige minuten verdween het in de diepte.
Groote waterzuilen spoten omhoog. De be
mande motorsloep van de „Van Ewijck”
werd door de kracht van de ontploffing
(illUISUIE COURANT.
o-wedstrijd ge-
van de Brug en
met 21 (rust
ind.
oba, d. van P.
eraat. Fran-
Moons en W. M.
merkwaardige feit zich heeft voorgedaan,
dat men hen tegelijk toch ook volgens Ae
letters van het alphabet kon aanduiden,
zangezien de historie van de Nederlandsche
Marine zoo vele roemruchte namen rijk is,
dat men eenvoudig deze namen slechts in
alphabetische volgorde te rangschikken
had, om toch een doorgaande reeks te krij
gen.
Zoo heeten deze bodems dan respectieve
lijk: A. Jan van Amstel B. Pietgr
Bitter C. Abraham Crynssen D.
Eland Dubois E. Willem van
Ewijck F. Pieter Florisz G. Jan van
Gelder en H. Abraham van' der Hulst.
De eerste werd op 15 Maart 1937 in dienst
gesteld; de laatste op 11 October van dat
jaar. De Willem van Ewijck is op 19 Juli
,1937 in dienst gesteld. De eerste vier vorm
den het flottielje dat naar de Oost is ge
gaan.
sing.
3 uur zijn aan
we^, nabij Spo-
dke uit de rich-
p weg was naar
,o, welke uit de
i elkaar gebotst,
cht, waartoe zij
jekregen, in ver-
ïgtuigen, welke
ckig werd met
en, zoodat zich
n voordeden. De
.•hadigd en zijn
POOLSCHE LEGER HER
GROEPEERT ZICH.
Het D.N.B. meldde gisteravond dat de
Duitsche pantsertroepen Warschau waren
binnengedrongen, snelle troepen hebben de
Weichsel bereikt bij Sandomierz in het
zuiden van Polen en bij Gora Kalwaria ten
zuid-oosten van Warschau.
Van Poolsche zijde wordt dit bericht ten
stelligste ontkend.
Havas meldt uit Warschau, dat de hoofd
macht der Poolsche troepen zich hergroe
peert aan het z.g. front der „vyf rivieren”
ten Noorden en ten Zuiden van Warschau,
ten einde daar het hoofd te bieden aan de
oprukkende Duitschets. Het Poolsche opper
bevel brengt thans de talrijke in reserve
gehouden eenheden in het vuur. In de streek
van Lodz, 80 K.M. ten Z.W. van Warschau
en aan het front van Torum tot Rozan aan
de Narew wordt volgens Havas nog ver
woed gestreden. De Poolsche troepen in
Posen beginnen terug te trekken.
’f en zijn erfgenamen steeds de verleiding hadden kunnen weer
staan door het steeds steende tegoed gewekt,
de uitwerking
ken.
lei- v
niet alleen door de regering, maar ook door
de individuen. Met loopgraiven en schuil
kelders en gasmaskers en allerlei waaraan
we nooit gftiacht hadden, maken we ken
nis, ter afwering van een mogelijk gevaar.
Maar voor dat alles en in de eerste plaats
hebben we iets noodig, waaraan we niet
genoeg denken. Op een vergadering, die ik
dezer dagen bijwoonde, belegd tot het ge-
ven van inlichtingen voor afwering van hot
luchtgevaar, begon de spreker met deze
waarschuwing: „Wat we ter afwering van
dit gevaar en tot het nemen van afweer-
’naatregelen allereerst noodig hebben, is
kalmte, ik verzoek U dit nooit te verge
ten.” Het is een waarschuwing, die niet
alleen bij' het bespreken van de afweermaat-
kegelen tegen luchtgevaar, haar groote
waarde heeft.
Wat we in dezen tijd ter afwering van de
gevaren en nadeelen, die ons en anderen uit
dezen oorlogstoestand bedreigen, noodig
hebben, is kalmte. Laten we daaraan steeds
denken en onzen landsaard getrouw ons
ABONNEMENTSPRIJS:i per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
bMorging per looper geschiedt. Franco per poet per kwartaal ƒ8.16.
Abonnementen werden dagelijks aangenomen aan ona Bureau i MARKT 31 GOUDA
bU oaie agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux züh dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
latere. 2745. Postrekening 48400. neaacue iwel.
wazige lucht drijft een
met kalmen wiekslag. In de gouden stilde
van den middag ligt het verre land in een
weidsche rust als was er geen begeeren
meer en geen stryd, als was er in het leven
enkel nog de berusting overgebleven, omdat
alles goed is, zooals het is en schoon en in
een feilloos evenwicht.
Maar ver weg en dichtby rondom ons
iand strooien de vliegtuigen dood en ver
woesting over de mooie aarde, schieten de
kanonnen en mitrailleurs alle werk van
menschen stuk, dat ze bereiken kunnen,
werpen aan elkaar onbekende menschen
zich op elkaar als vyilde dieren. Waarom?
Is de aarde niet goed en schoon en het le
ven niet heerlyk? Is er geen plaats voor
allen? Is deze wonder-stille herfstdag niet
heerlyk boven alle maten? Is dit niet het
beste wat te bereiken is deze blyde berus
ting, deze erkenning, dat alles goéd is, zoo
als het is? Waarvoor strijdt men dan en
vernietigt de schoone aarde en elkaar in
een moordenden strijd?
Zie, dit is de tegenstelling tusschen de
serene stilte van den herfstdag en het oor
logsrumoer: de erkenning en aanvaarding
van de wezenlijke waarde van het leven en
de overgave aan dat leven en de wildheid
van het teugelloos begeeren en van den
haat. De Duitschers begeeren den Poolschen
corridor en Danzig, dat hun in 1918 ont
nomen is, nadat zij het enkele eeuwen ge
leden den Polen ontwrongen hadden en zet
ten ter voldoening aan die begeerte de we
reld in brand. Wanneer het hun gelukt het
begeerde te bemachtigen, zullen de Polen
het terugbegeeren en eischen. Zoo gaat het
altyd en overal. Maar één ding moeten we
toch wel erkennen, dat nooit nog het be
geeren en de haat tot zoo hoogen trap- van
wildheid en onmenschelykheid zyn geste
gen als thans in het nationaal socialistische
Duitschland. Na Oostenrijk en Tsjecho-Slo-
wakije heeft het zich tegen Polen gekeerd.
Dat heeft een verzet ver buiten Polen gaan
de gemaakt. En thans hooren we
rondom ons land het oorlogsrumoer ra
zen, dat zoo schril en gruwelijk door deze
heerlijke herfstdagen scheurt. En het ge
vaar is niet denkbeeldig, dat we door ver
dwaalde bommen of op andere wijze met
J van den oorlog kennis ma-
Het is dan ook begrijpelijk, dat aller-
voorzorgsmaatregelen worden genomen
eottige meters de lucht in geslingerd, doch
kwam behouden op het water terecht zon*
d«r dat de bemanning hierbij letsel opliep.
Van boord van de „Nautilus”, die, onder
commando van den luitenant ter zee eersta
klasse J. A. Gauw, het dichtst in de nabij
heid was, werd onmiddellijk een motorsloep
uitgezet, waarin ook de officier van ge
zondheid P. J. Waegheningh plaats nam.
Deze sloep begaf zich naar de plaats des
onheils om de drenkelingen op te nemen,
tezamen met de sloep van de „Van Ewijck”.
Het eerst werden vier zwaar gewonden in
de sloep opgenomen, onder wie de comman
dant van de „Van Ewijck”, luitenant ter
zee eerste klasse J. E. ten Klooster, die on
der meer een been gebroken had. Deze
werd met een anderen drenkeling aan boord
van de „Nautilus” gebracht. Tijdens de
vaart naar Den Helder is hij, evenals de
drie andere gewonden, van wie er twee door
de „Jan van Gelder” aan boord waren ge
nomen, bezweken.
Van de 51 leden der bemanning waren ei
25 met de „Van Ewijck” in de. diepte ver
dwenen. Voorts werden er 22 opvarenden,
onder wie eenige gewonden, van de „Van
Ewijck” door de uitgezette sloepen van de
andere mijnenvegers aan boord genomen.
Van het vliegkamp De Mok arriveerden
acht watervliegtuigen met medische hulp
ter plaatse. Toen er geen drenkelingen
meer in de nabijheid werden waargenomen,
gingen de schepen met hun droeven last
naar Den Helder, waar het treurige nieuws
reeds bekend was geworden.
De Willem van Ewijck is in 1936 te Rot
terdam op stapel gezet bij de machinefa
briek en scheepswerf van P. Smit Jr. De
afmetingen van het schip waren: lengte
Sfi.8 m.; breedte 7.8 meter en diepgang 2.2
n.eter. De standaardwaterverplaatsing be
droeg 460 ton. Het machinevermogen was
1600 p.k. Het schip had twee schroeven en
de maximumsnelheid bedroeg 15% myl.
De bewapening bestond uit één kanon van
7% c.m., nr. 3 en 1 mitrailleur nr. 4 1. k.
De bouwkosten hebben ongeveer 600.000
bedragen.
Luitenant ter zee J. E. ten Klooster, i
De heer J. E. ten Klooster, de comman
dant van de Willem van Ewijck, werd m
1904 geboren. Hij werd 18 Augustus 1926
benoemd tot luitenant ter zee 3e klasse.
Twee jaar daarna werd hij bevorderd tot de
tweede eri in 1937 tot de eerste klasse.
De thans ontslapen zee-officier was
het bezit van het brevet van waarnemer.
Het verongelukte schip.
De mijnenveger Willem van Ewijck be
hoorde tot een serie van acht mijnenvegers,
welke in 1937 in dienst zijn gesteld en die
dus tot de jongste aanwinsten van de Ne
derlandsche Marine behooren.
Van deze acht mijnenvegers zijn er, kort
na de in dienststelling vier, in flottielje-
verband naar Ned.-Indië gevaren, waar zij
thans dienst doen. De vier overige zyn ge
voegd by de marine-strydkrachten in het
moederfand.
Deze acht mijnenvegers zyn alle naar
brander-kapiteins genoemd, waarbij' het
S. C.
De verlieslijst.
Bij deze ramp verloren van de bemanning
van Hr. Ms. Willem van Ewijck het leven:
Luitenant ter zee le klasse J. E. ten
Klooster.
Luitenant ter zee 3e klasse Marine Re
serve G. Anema.
Adj. onderofficier machinist B. C. de
Bruin.
Bediende-zeemilicien J. Bosch.
Vermist:
bootsman G. J. van Dort;
sergt.-machinist J. J. de Smit;
korporaal-machinist M. F. Poortvliet:
er vreeselyker tegenstelling denkbaar
dan tusschen de serene stilte van deze
prachtige, wonderlijk blauwe herfstdagen en
het gruwelijk rumoer van den oorlog, die in
onze nabijheid woedt? Aan den doorzichtig
Mauwen hemel, zilvrig wazend aan de kim,
drijven nog enkele teer-witte wolken. Ver
en wyd is de stralende aarde. Als in een
vreemden droom liggen de verre huizen
'waarboven een toren opglinstert. Nauw
merkbaar beweegt het even verkleurend 1
loof der boomen. Over het glanzend blauwe vijftig opvarenden, die bij-het vervullen van hun plicht den dood vonden,
water der vlieten schittert nu en dan een Binnen enkele seconden na de ontploffing waren drie barkassen ter
zonnige rimpel. In het wyde ruim der teer- plaatse, en vliegtuigen werden uitgezonden om naar drenkelingen te zoeken.
eenzame vogel 1 Spoedig na het binnenkomen van dit bericht werd bekend^ dat het hier
betrof de „Willem van Ewijck”, die op een Nederlandsche mijn was ge
loopen.
