NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN! BERGAMBACHT, berkenwoude, bodegraven, boskoop, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, M(^CAPELLE. N1EUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdag en DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT. Göring doet een scherpen aanval op Engeland. HET WESTELIJK FRONT. Vorderingen tusschen Saar en Vogezen. Duitsche opmarsch wordt minder snel. Eodz bezet, Warschau nog steeds in Poolsche handen. Eng-eland veronderstelt strjjd van drie jaar. No. 20115 Maandag 11 September 1939 78e Jaargang FILM. Za- J Chamberlain noemt als doel: bevinding der Tsjechen. Deze besluiten van het Britsche oorlogs- haastig antwoord op de i aan ween- I kenen zich twee geweldige fronten af, daar ginds het front van den soldaat en hier het front van dén Duitschen arbeider in de wapenindustrie. Zoo staan de beide fronten van Duitschland. Een groot gewéldig volk, dat weer tot idueele hygiene. twee maatregelen er voor zich per sen. üe een is hel irmatig tabaksge- ►eslist vergiftig is n als zoodanig de .drenaline bevor- atregel, moei lijker gen, schryft voor, g vermeden moet oedsaandoeningénr terke afscheiding gevolge. ui opsporen, welke treffende complex n vinden wij twee- jlaats het hormoon eren, dat remmend ede plaats de hypo- uleerenden invloed amheid der bynie- •ee wegen aan, om gen te gaan. De e Weensche medi- de toepassing van nen uit het hor- lachtsklieren aan, Köntgenbestralin- en van de hypo- e functionneering enigszins te beteu- dat Göring eenerzjjds ongetwijfeld de Duitsche succes- Zuid loopen dooi I diC nog voor de indi ine is de verande- r. Deze zal vooral jrs” treffen, want ruik van botervet, in vleesch, waar- ïl van jongsaf ge- gewichtigste fac- aan van den aan* dking. Deze voe- i dus van het mo rn worden. Kooi den, vruchten en er voor in de »et dat rijk is aan lipoiden en cho- am en wy hebber, ngename rol deze n arteriosclerose ren van 1914-’18, etverbruik nood- arminderde, heb- re daling in het i aderverkalking sook van suiker* ag dit de eerlij' igen tijd worden gïïUTER meldt, dat blijkens het tiende tegenbericht van den Poolsohën generalen staf, dat gisteravond is uitgezonden door het radiostation te Warschau, de Duitsche strijdkrachten zich hebben teruggetrokken uit de onmiddellijke buurt van Warschau. Volgens Reuter heeft de omroeper van het Duitsche nieuws in de Duit sche uitzending van middernacht het volgende medegedeeld: „Wat de operaties aan het Poolsche front betreft, moet het Duitsche volk begrijpen, dat van onze troepen niet verwacht kan worden, dat zij het verrassende tempo van hun opmarsch kunnen volhouden. Er is nood zakelijkerwijs aanzienlijk veel tijd voor Jioodig om het tót nu toe bezette gebied te zuiveren”. De burgemeester van Warschau heeft Zondagavond voor den radio zender Warschau een rede gehouden, waarin hij constateerde, dat de vijan delijke aanvallen in de richting van de hpofdstad waren af geslagen. Berlijn meldt omtrent de strijd in Polen dat Lodz werd bezet. r voorkoming van king. lerverkalking dus Vorkomen, door al en, dat den invloed ine-lipoide-complex >gen of het cheles- let bloed kan doen mogelijk, ofschoon e uitvoerbaarheid vel eenige moeilijk- staan. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA ojj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef Uitere 3746. Postrekening 48400. ABONNEMENTSPRIJS: pe* kwartaal 225, per week 17 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15. EEN BRITSiCH SCHIP TOT ZINKEN GEBRACHT. Opvarenden gered. Het Britsche ministerie van Voorlichting maakt bekend, aldus Reuter, dat de volgen de Britsche schepen door duikbooten tot zinken zijn gebracht: de „Kennbec” (5548 ton), waarvan de bemanning gered werd, en de „Winkleigh” (5055 ton), waarvan de bemanning door de „Statendam” gered werd. De „Warwick Castle” van de „Union- Castle-Line” en de „Chloris” van de „Moss Hutchison-Line” werden Zaterdag door duikbooten aangevallen maar slaagden er in te ontkomen. Verder maakt het ministerie bekend, dat de „Goodwood” (2796 ton) in de Noordzee tot zinken gebracht is. De 22 opvarenden werden door een visschersboot gered. Som migen van hen werden lichtgewond. De ka pitein heeft beide beenen gebroken. yAN het Westelijk front is thans het eerste Duitsche communiqué ver schenen, waarin toegegeven wordt, dat Fransche troepen over de Duit sche grens getrokken zijn. Frankrijk heeft het volgende communiqué gepubliceerd: „Aan het front slaagden wij er in door een serie methodisch uitgevoerde operaties vorde ringen tusschen de- Saai* en de Vogezen te maken. De vijand is een offen sieve beweging begonnen vlak ten Oosten van de Moezel, in het gebied ten Noordoosten van Sierck. De Fransche en Engelsche oorlogsschepen hebben mijnversperringen gelegd in bepaalde zones van Het Kanaal en de Noordzee. In den loop van den dag zijn onze verkenningsvluchten voortgezet.” De.Fransche troepen, die Vrydag en terdag opgerukt waren op verschillende punten van het niemandsland tusschen Ma- ginotlinie en Siegfriedlinie hebben den nacht doorgebracht in de veroverde stellin gen, welke ondanks de v(jandelyke tegen aanvallen behouden bleven. Al heeft de nacht volgens de bewoordingen van het communiqué „geen wijzigingen in den toe stand" gebracht, hij was toch vol bedrijvig heid voor de troepen die de veroverde stel lingen in orde brachten en verbindingen ves tigde:. met de uitgangstellingen over het moeilijke terrein der beboschte heuvels die oprijzen boven het dal van de Saar en in het bijzonder het Warndtbosch. In dezen zeer bijzonderen sector gaat het om een oorlog, die een buitengewoon technischen aard heeft, waarbij iedere hon derd meter terrein en wat onder den grond rit op deze 100 meter, mogelijkheden ver bergt tot aanzienlijken actieven of passie- ven weerstand. DE MAGINOT- EN DE SIEGFRIEDLINIE. Het karakter van de fortenoorlog en zelfs van den ondergrondschen oorlog der opera ties, welke hier in de nabijheid van de Siegfried-linie en de Maginot-linie wordt en ook reeds gaande is, ver- veej van den strjjd in het en gemotori- rentreinen heeft men de bewoners, die nau- I hebben welyks den tijd hadden om het allernoodig- verklarinj ste bijeen te pakken, naar het binnenland vervoerd. Huis en hof en have moesten ze Toespraak tot het Duitsche volk. In een radio-redevoering welke generaal - veldmaarschalk Göring tot het Duitsche j volk heeft gehouden, zei hij o.m.: „Er tee- l VI-.. viw./i wacuiw-li I bnnan .Ink HnoB ^DUloIzlio'O -frontATI ttf daflf- I Het Rijnwater'vloeit tusschen de keibeddin- i gen op nauwelijks zes meter diepte. Aan den Franschen kant vindt men bc- tonnen kazematten voorzien van vele auto- matische vuurwapenen, waarvan het flank- j vuur het oversteken van de rivier met pon- 1 sterkte en macht is gekomen, heeft den tons of zelfs met gepantserde sloepen on- vroegeren tegenstander, die niet in eerly- J mogelijk maakt. Aan Duitsche zijde hrd 1 ken strijd, doch als hyena in het grootste men dezelfde bedoeling, maar door de haast, ongeluk waarmee men daar de versterkingen heeft gebouwd, is dat op verkeerde wijze geschied en heeft men fouten gemaakt, welke aan i liet licht traden toen den vorigen winter de i Rijn plotseling begon te wassen. Verschel* acne blokhuizen liepen onder water voordat het beton was gedroogd en pioniers moes- ten met dynamiet verschillende bouwsels I weer vernielen en vervangen door nieuwe constructies, waarvan de betonnen muren duidelijk zichtbaar zijn aan den Franschen oever. Bovendien is de Duitsche oever lager dan de Fransche. Van de samenvloeiing van Rijn en tau ter af scheiden zich de Maginot-linie en Siegfried-linie. De eerste volgt nauwkeurig de grens, doèh de tweede wijkt daarvan af zonder evenwel den Rijn te volgen. Er blijft dus een groote ruimte over, waartnnnen de vijandelijkheden zijn begonnen. De Magi not-linie steunt op de lage bergkammen van de Vogezen, diP zich in Duitsche rich ting voortzetten in het Harzgebergte, Tus- scher. beide lijnen ligt een heuvelachtige streek, met hooge toppen en verscheidene steden, o.a. Fischbach, Pirmasens en Zwei brücken. De linie profiteert van een natuur lijke bodemgesteldheid, die zeer gnnstig- is voor verschansingen, en buigt zich om klei ne steden, die een naam in de geschiedenis hebben, «zooals Weissenburg, Forbach cn Bitsch. De stad Metz dient/ daarbij, als l-ransch steunpunt. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgicring) l5 regels 180, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: l5 regels 1.56. elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnumme’- 20 pjjslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prils. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op de voorpagina 50 hooger Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek handelaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingea bij contract tot zeer gereduceerden prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. mogen van hét Poolsctye leger nog steeds een factor is, waarmede rekening moet worden gehouden. Er wordt voorts de nadruk op gelegd, dat Göring tamelijk onhandig poogt een onder scheid te maken tusschen Engeland en Frankrijk, een manoeuvre, welke den laat- sten tijd veelvuldig bij de Duitsche propa ganda wordt aangewend. Het belangrijke gedeelte van zijn rede was zijn beroep op Chamberlain, hetwelk, naar hy zeide, niet als zwakheid moet wor den uitgelegd. Göring’s bezorgdheid in dit opzicht scheen diep en klaarblijkelijk echt te zijn. 170 k.m. van het Zwitsersche Bazel tot cL samenvloeiing van Lauter en Rijn, en in de tweede plaats het gebied tusschen Rijn en Moezel, waar de staatkundige grens door een afwisselend terrein loopt in de richting Oost-West, ever ruim 180 kilometer. Ten Westen van de Moezel begint het jieutrale Groot-Hertogdom Luxemburg. De eerste oorlogsoperaties spelen zich dus af binnen-een driehoek, waarvan de zy’den een lengte hebben van 350 K.M. en waarvan d< top gevormd wordt door de samenvloeiing van Ryn en Lauter op 15 K.M. afstand var. de groote Duitsche stad Karlsruhe. Het Rijnfront wordt aan één kant be grensd door Elzas-Lotharingen over een breedte van ongeveer 60 k.m. en beheerscht door de glooiende helling, waarop zich de wyr-bergen uitstrekken van de beroemde Flzasser-wijnen en door de böbosc’nte ber gen van de Vogezen, de bekende „ballons”, bergen met afgeronde toppen. Aan den an deren kart stijgt het Rijndal naar het berg- massief van het Zwarte Woud. Temidden van de rijke en vruchtbare Elzas en in Lotharingen liggen vele gehuch- ten, dorpen en stadjes. De stad Mulhausen ligt op een afstand van 15 k.m. van den Pijn. Colmar nog verder, en voorts ligt Straatsburg, welke Rijnhaven tegenover de Duitsche stad Kehl ligt. Lotharingen is over de Vogezen 1 overige Frankrijk door achterlaten. Het vee werd in> de .weiden ge dreven en pas nadat de evacuatie van de burgerbevolking men spréékt van tien duizenden mannen, vrouwen en kinderen haór beslag had gekregen, werd begonnen met het wegvoeren van het vee. Aan den overkant ligt de Duitsche vlakte veel meer ingeklemd tusschen het Zwarte- woud en den Rijh met de steden Lorrach te genover Bazel, Freiburg tegenover Colmar en verder Lahr, Offenburg, het bekende kuuroord Baden-Baden en Rastatt, 25 k.m. ten Zuiden van Karlsruhe, de hoofdstad van t Baden. Van Noord naar 7 deze streek wegen en een spoorweg, d.„ thans onder het vuur der Fransche kanon nen liggen. Langs den loop van den Rij a J zijn in de onmiddellijke nabijheid van den oever versterkingen gebouwd, die als voor I uitgeschoven bastions der verdedigingslijn 1 zijn bedoeld. Deze versterkingen liggen nauwelijks on- der den grond door geologische oorzaken hel Britsche oorlogskabinet is beslo- I ten. dat de Britsche politiek gericht zal zjjn op de veronderstelling, dat de oorlog minstens drie jaar zal duren. Instructies zyn gegeven aan alle regee- ringsdepartementen om te waarborgen, dat, het moederland en een ander deel in neu trale havens. Er is maar een klein deel, dat hy kan probeeren te vangen. Zijn eerste en gemakkelykste poging, onze trotsche „Bre men” op te vangen, is reeds mislukt. De Polen verslagen. Wat den stryd in Polen betretf, heeft de Duitsche weermacht te land en in de lucht dingen gepresteerd, welke men zich tot nu toe niet heeft kunnen voorstellen. Het is gelukt, irt acht dagen het breede gebied te overspannen en in de hoofdstad van den vijand binnen te dringen, êen prestatie, welke ook door ons niet voor mogelyk werd gehouden. Op dit oogen&ik 1s de Pool met zyn ge- heele leger in drie groote kringen ingeslo ten. Het laatste bericht, dat ik ontvangen heb, is, dat de ontbirtding is begonnen in het gebied by Radom en dat duizenden en duizenden de wapenen weggooien en het leger zich begint over te geven. Een dergelyk Tannenberg heeft zich in de militaire geschiedenis nog niet voorge daan. Een ingesloten Poolsch leger komt niet meer weg. Naar onze schatting zal de geheele veldtocht tot en met het laatste op- ruimingswerk niet langer dan vier weken duren. Allen, die mochten meenen zich aan Duitschland te kunnen vergrijpen, zouden dit als. een menetekel kunnen opvatten. De Engelschman heeft misschien gemeend, dat hy, omdat wy in Polen vechten, in het Wes ten en Noordwesten onze Duitsche havens zouden kunnen aanvallen. Het Verlies van I een half eskader heeft hem wyzer gemaakt. Duitschland is de best geoutilleerde staat ter wereld. Wij zyn thans in ieder geval in het bezit van al die middelen, welke wy - - noodig hebben om den tegenstander te Waar Duitschland zich ook zyn overwinnen. De productie van ons geschut, -n o vliegtuigen ligt ver bovemdie van onze tegenstanders, en van nu af aan wordt ieder industrieel bedryf, dat niet onvoor- waardelyk vitaal is, in dienst gesteld van de verdediging van het ryk. i Ieder mensch, jong, jongeling, vrouw of meisje, man of grijsaard, zal zich in dienst van deze verdediging stellen. De grondstoffenkwestie. Wat de kwestie der grondstoffen betreft, zyn nog steeds twee oergrondstoffen be slissend: kolen en ijzer. Kolen bezitten wij zeer veel en sinds enkele dagen bezitten wy nog aanzienlijk meer. Op het gebied van het ijzer zyn dingen geschied, die men zich enkele jaren geleden nog niet had kun nen voorstellen. Engeland is niet meer in staat zyn kolen te exporteeren. Wy even wel zyn in staat onze bedrijven tot de uiterste mate te voorzien en daarenboven nog voldoende over te houden om kolen te kunnen uibvoeren, teneinde andere dingen te verkrijgen. Wat het Poolsche gebied ons nog aan goede dingen zal brengen, zullen we thans zoo nauwkeurig mogelyk gaan be- studeeren. Te Londen is Zaterdagavond de volgende xerklaiing gepubliceerd: „Tijdens de heden gehouden bijeenkomst --o van u— heen verbonden met het een uitmuntend we gennet en door spoorwegen, die door diepe tunnels loopen. De bevolking werd geóva cveerd by het begin van de crisis. Geen boer is op het land aan het werk, de weiden zij'n leeg, nergens is een koe of een schaap te ontdekken. Het nieuwe, in modernen stijl gebouwde stationnetje van het dorp Perl, het eerste station op den spoo»*weg Metz-Trier, ligt leeg en veria- ten. Geen trein jaagt door het Moezeldai, geen auto snort langs de tegen de hellingen opkronkelende wegen, geen klokgebeier waait van den overkant naar hier over. Een beklemmende stilte hangt over heel dit wyde land, waar, behoudens de Duitsche troepen, geen levende ziel meer verwijlt! Acht dagen geleden, op denzelfden dag waarop de vijandelijkheden in Polen begon nen, heeft men het geheele gebied tusschen de Luxemburgsche zuid-oost grens en de hier ver van de grens verloopende Sieg friedlinie, ontruimd, een gebied van 40-k.m. lengt en hier eu daar 20 25 k.m. breedte. De vroolyke dorpjes aan den overkant zyn uitgestorven. Met vrachtauto’s en goede- kabinet, ‘zoo wordt gezegd, zullen den steun roniwUnan van het geheele Engelsche vojk. De verklaring wordt uitgelegd in den zin, dat Groot-Brittannië vastbesloten is in den oorlog de uiteindelyke overwinning te be- uitgaande van deze veronderstelling, onmid- dellijk plannen in gereedheid zullen wor den gebracht. Inmiddels zyn alle voorbe reidende maatregelen in hun geheel in wer king getreden. i Het reeds uitgebreide defensieprogram- ina zal nog aangevuld worden met maat regelen van het ministerie' van Bevoorra ding om de productie van alle soorten mu nitie te verzekeren op een schaal, welke in alle behoeften zal kunnen voorzien. Dien overeenkomstige .schikkingen zullen worden getroffen bij de admiraliteit en het mi nisterie van Luchtvaart. In het bijzonder zal ook rekening wonden gehouden met de behoeften van de burgerbevolking en met den exporthandel. voorbereid e- schilt wel heel Oosten, met pantserwagens geerde divisies. Hier toch bevindt zich de Maginot-linie aan de Fransche grens en de Siegfried-linie op Dultsch gebied. Het is nog geen twee maanden geleden, dat Duitschland in alle bioscopen ter we reld verschillende beelden liet vertoonen van de Siegfried-linie. Wat de Maginot- linie betreft, deze diende als model Voor alle militaire versterkingen, die sedert een tien tal jaren in Europa zijn gebouwd. De Sieg fried-linie is een V- Maginot-linie. De linies liggen kanten van den Ryn, loopen aanvankelijk parallel, doch gaan vervolgens uit elkaar ter hoogte van de uitvloeiing van de Lauter aan den linker-Rijnoever. De Maginot-linie blijft de Fransche grens volgen, terwijl de Siegfried-linie zich er van verwijdert, zonder daarom den loop den Ryn te volgen, die een natuurlijke grens en een natuurlijke verdediging vormt. De Maginot-linie maakt een rechten hoek, terwijl de Siegfried-linie eenigszins een stompen hoek vormt. Derhalve kunnen de tegenover elkaar liggende verdedigings - linies en aanvalabases in twee dee’.en ver deeld worden. In de eerste plaats het Rijn dal, in het algemeen loopende in de rich ting Zuid-Noord over een afstand van ruim fiOllim UIUIAM. van Duitschland aan dat land oer- Duitsche gebieden heeft losgescheurd, de hand om tot een duurzamen vrede te ko men gereikt en stelde niets anders voor, dan dat een Duitsche stad, die niet eens aan dezen tegenstander toebehoorde, weer binnen het bereik van Duitschland zou te- rugkeeren en dat tusschen hét hoofdgebied vpn Duitschland en zyn provincie Oost- Pruisen een weg en een spoorweg zou wor den verzekerd. Het is op een wyze, zooals men zich niet kan voorstellen, dat dit aanbod werd van I de hand gewezen. Het was een aanbod, waarvan de Führer met recht heeft ge zegd, dat hij het slechts één keer zou kun nen doen, omdat slechts hy het gezag be zat, deze aanbieding'te kunnen doen. i De Poolsche regeering heeft het van de hand gewezen. Men stond hier voor een raadsel. Waarom werd dit antwoord ge geven Achter Polen verheft zich de schaduw van dat rijk, dat steeds en overal Duitschland tegemoet is getreden, waar Duitschland zyn gerechtvaardigde belangen heeft opge- eischt. W""’ -s-t. plaats probeerde te verzekeren, trad de Brit hem tegemoet, hoewel wy geen Brit sche belangen hebben geschonden. Wy heb ben erkend, dal deze Britten thans een vyf- de deel van de geheele wereld bezitten. Zij hadden evenwel niet eens het fatsoen te erkennen, dat een Duitsche stad weer Duitsch moest worden. Wanneer zy zich er thans probeeren uit te draaien door te zeggen, dat men alles langs den weg van onderhandelingen had kunnen bereiken, dan is dat slechts ge zwets. Inderdaad hadden zy moeten praten, toen het aanbod er was. Tóén hadden zy* den Polen kunnen zeggen: „De eisch van Duitschland is gerechtvaardigd”. Engeland evenwel heeft het tegendeel gedaan. Het heeft,Polen opgezet. Het gaat den Engelschen daarby niet om Polen. Dit land is den Engelschman even onverschillig als Tsjecho-Slowakije het was, zooals alles up deze wereld hem, behalve hemzëlf, on verschillig laat. Het gaat er om, dat Duitschland geen verdere machtstoeneming meer zal verkrijgen. Deze tegenstander wil ons op drie ver schillende krtfgstooneelen bestryden: Mili tair, economisch en op het gebied van onze binnenlandsche politiek. Wat het militaire strydtooneel betreft verheft zich in het Westen hoog de Siegfriedlinie. Engeland heeft ons den oorlog verklaard. Het zegt: niet aan het Duitsche volk, doch aan Adolf Hitler en het natiönaal-socialistisch regiem. Wanneer ze evenwel schieten, schieten zy op het Duitsche volk en niet op het natio- naal-socialistisch regiem. Het gaat Enge land, er alleen om, dat Duitsshland niet groot wordt. Het tweede strjjdtooneel is de zee. Ook hier is de Duitsche golf even goed be schermd. De Engelschman Jat weet hy heel goed kan daar niet in varen. Ook hier zal hij Duitschland niet onmiddellyk kunnen bedreigen. De Oostzee zal voor hem versperd blijven. De tegenstander is öngetwyfeld in staat, Duitsche schepen weg te kapen, maar het grootste deel der Duitsche vloot is reeds in halen. De diplomatieke correspondent van Reu ter verneemt uit welingelichte kringen, dat. men de rede van Göring beschouwt als een zonderling m^flgsel van snoeverij en rede lijkheid, zoo nu en dan doorspekt met hu mor, in zekeren zin gematigd en niet in de laatste plaats als een krachtig beroep op GrootiBrittanniëë, de geheele positie te ber schouwen in het licht van de jongste Duit- sche successen. Men is hier van meening, --x-.::r_u j_ sen heeft overdreven en anderzijds uit het oog heeft verloren, dat het weerstandsver

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1939 | | pagina 1