r
n
o
IP
i
ajaar
iandel
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
8ERGA1HBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE.
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN,
78e Jaargang
Dinsdag 26 September 1939
enz.
DE STRIJD AAN HET WESTELIJK FRONT.
NA
STRAAT 64
tANTISTEN
Zeegevecht voor de Noorsche kust.
DE HERZIENING DER NEUTRALITEITSWET.
Samenvatting der regeeringsvoorstellen.
n en
)del
taalmuren
ber.
Langdurige, hevige kanonnade over den Iï|jn.
Eerste ernstige operaties tusschen Straatsburg
en Bazel.
't yphoon richt verwoes
tingen aan.
No. 20128
Russen propageeren
in Polen.
Militair vliegtuig neer
gestort op Schouwen.
Oorzaak van Poolsche
nederlaag.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 225, per week 17 cent, overal waar de
bewrging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Moscicki en Smigly Rydz
geïnterneerd in Roemenië.
v,„ de Du(tMhe n
visfén te bereiken.
de
Parijs, tegenover Havas een. uitvoerig ver-
Agfa Final en af-
ten westen van Bergen zwaar kanonvuur is
1LEFOON 3318.
i
1 P. BECKER,
EN
OTEN
Een spoorbrug in Luxemburg
in de lucht gevlogen.
Hedenmorgen is van de spoorlijn Brus
selArlon een der bruggen nabij Neuf-
chateau In de lucht gevlogen. Een op
post staande schildwacht werd gewond.
Een nabij gelegen huis werd vernield.
INDEN.
n.
'stfoto’s.
igenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA
lindel en de postkantooren,
Fransch stoomschip voor de
I Engelsche kust tot zinken gebracht.
Reuter seint uit Bergen dat voor de
I
Noorsche kust kanonvuur is gehoord. Ver
scheidene oorlogsschepen zijn gezien, doch
verder zijn geen bijzonderheden bekend.
Voorts wordt gemeld, dat ook op de eilanden
J ten westen van Bergen zwaar kanonvuur is
gehoord sedert gisterochtend vroeg. Blijk
baar afkomstig van schepen ver buiten de
Noorsche kust. Het vuur was zoo hevig,
dat de huizen schudden.
Reuter meldt uit-Londen, dat ooggetui
gen op een punt aan de Engelsche kust
hebben gezien, dat een Fransch stoomschip,
de Phyrne, metende 2660 ton, tot zinken
Dertig dooden bij een hevige storm
in Californië.
Een hevige tropische regenbui in Zuld-
Californlë hoeft volgens een D.NB.-be
richt uit Los Angeles 43 slachtoffers ge-
eischt.
een week van betrekkelijke werkloosheid, zoo meldt Reuter uit Parijs,
hebben de Franschen het initiatief weer genomen aan het Westelijk
front. De laatste operaties hadden tot 'gevolg een versterking der posities
en het bezetten van eenige goede observatiepunten, ondanks de levendige
Duitsche reacties. De Duitschers onthouden zich thans van verdere tegen
aanvallen en bepalen zich tot artillerievuur in het gebied ten Zuid-Oosten
van Zweibrücken.
Gisteren hebben zich naar gemeld wordt, de eerste ernstige operaties
en wel in den
20.000 schade op tabaks
onderneming.
De tabaksonderneming Kwalamentji-
rlm van de Dell Maatschappij, op Medan
is door een typhoon getroffen. Hierdoor
werden 23 droogschuren, benevens ver
scheidene woningen vernield. Slechts een
zeer gering partijtje tabak is vrijwel in
tact gebleven. Een fermenteerschuur is
I beschadigd. De totale schade wordt ge-
raamd op 20.000. Persoonlijke ongeluk
ken kwamen niet voor, behalve twee in-
landsche kinderen in een bijgebouw van
een assisten tshuis, die slechts zeer licht
door een vallenden boom werden ge
wond.
A-erd gebracht door een duikboot. De uit 24
koppen bestaande bemanning, van wie twee
leden gewond werden, werd aan boord ge
nomen van een van de kust uitgevaren red
dingsboot. Twee Britsbhe torpedoboot jagers
Kwamen korten tijd later ter plaatse. Dc
bemanning verklaarde, dat het schip geen
waarschuwing had gekregen, alvorens het
tot zinken werd gebracht.
Poolsche onderzeeër geïnterneerd.
De Roolsche onderzeeër Sbik heeft, vol
gens Havas, een toevlucht gezocht in dc
Zweedsche wateren en is geïnterneerd. Hot
schip was door een torpedo getroffen, doch
riet ernstig beschadigd.
De bemanning bestaat uit vijftig koppen,
zuodat thans in totaal 170 Polen in Zweden
zijn geïnterneerd.
IAKEN I
elige tPanchroma-
foto’s maken.
Itaten, mits U ze
Het Britsche hoofdkwartier m
Frankrijk.
Reuter meldt, dat een ooggetuige uit
.Ergens in Frankrijk” het volgende seint:
Het hoofdkwartier wordt bewaakt door
luchtafweergeschut, dat in het kindschap
is verborgen rondom eer oud Fransch
kasteel. Tot dusverre is er nog geen alarm
geweest, maar de kanonniers staan voort
durend op wacht. De Britsche troepen zijn
onopvallend ondergebracht in dorpjes, boer-
(lüUlSUIE ÜIUIAVI.
Warschau houdt nog stand.
In het communiqué van ae verdedigers
van Warschau, dat te Parijs ontvangen
is, wordt gezegd, dat Warschau nog,
steeds stand houdt en zijn verdedigings-
stellingen handhaaft, den vrijwel voort-
durenden Duitschen luchtbombardemen-
tenten spijt. De aanvallen op de voorstad
Praga en op het westelijk deel der stad
zijn afgeslagen. Het moreel der bevol
king is nog steeds voortreffelijk.
In het Russisch legerberlcht wordt ge
zegd: Den 25sten September hebben de
troepen van het roode leger bij den voort
gezetten opmarsch naar de demarcatie
lijn de steden Soewalkl en Goniondz be
zet. De actie tot zuivering van westelijk
wit Rusland en de westelijke Oekraïne
van de overblijfselen der Poolsche troe
pen wordt voortgezet. De Sovjet-Russl-
sche troepen brengen niet alleen corn-,
munlstische propagandaliteratuur mede
doch ook korte en lange propaganda
films. In de bezette steden worden óp
de pleinen luidsprekers opgesteld, zoodat
de bevolking verplicht is te luisteren
naar de Russische programma’s
Men heeft te Parijs ,zeer duidelijk den
indruk, dat de houding van Rusland
tegenover Duitschland al even dubbel
zinnig Is als tegenover de democratische
mogendheden. Duitschland riskeert ten
slotte het kind van dc rekening te zijn.
Reeds thans heeft dit land op diploma
tiek gebied terrein verloren. Men geve
slechts acht op den nieuwen toon der
officieuse pers in Italië, Spanje, Honga
rije, Joego-Slavlë en andere landen, die
I afgetreden
of flninal t.Ai
slag niet Ingediend.
bieden binnen te gaan.
6. Amerikanen mogen niet reizen op
schepen van oorlogvoerenden, uitgezonderd
met de door den president voor te schrij
ven regels.
7. Roode Kruis-personeel en gecharter-
de senepen zullen vrijgesteld zyn van de
restricties op Amerikaansche reizen.
8. Amerikaansche koopvaardijschepen
mogen slechts kleine wapens vervoeren,
deryen en kasteelen. Zij zijn zoo goed ver
deeld dat geen ongebruikelijke concentratie
van soldaten opgemerkt Kan worden. Een
Britsche generaal zeide „Voor het oogenblik
is het volkomen rustig aan het Britsche
front en wij moeten niet vooruitloopen op
de toekomst”.
De laatste Britftche vlugschriften.
Het Britsche ministerie van voorlichting
heeft de vertaling van _jhet laatste door
Britsche vliegtuigen boye» Duitschland uit
geworpen vlugschrift gepubliceerd, in dit
vlugschrift wordt onder meer gezegd:
„Duitschers, weet, dat,,ondanks het in den
Poolschen oorlog vergoten Duitsche bloid
de hoop van uw regeering op een geslaag
den bliksemoorlog vernietigd is door het
besluit van het Britsche oorlogskablnet zich
op een oorlog van drie jaar voor te* berei
den. In het Westen staan, de Britsche reeds
schouder aan schouder met de Fransche
bondgenooten. De Britsche-' en Fransche
vloten hebben de Duitsche koopvaardij
nchepen var de zeeën verdreven. Nacht on
nacht heeft de Britscho luchtmacht haar
kracht getoond door vluchten tot ver op
Duitsche gebied.” f
Aanval op Friedrichshafen.
Havas meldt uit Bern, dat van particu
liere zyde wordt vernomen, dat Zondag
avond drie vliegtuigaanvallen zyn gedaan
op de Zeppelinfabrieken te Friedrichshafen.
Te Schafhausen heeft men het geronk ge
hoord van de vliegtuigen, die op groote
hoogte vlogpn^n in ’t Zwitsersche dorp Ar.
hon, dat tegenover Friedrichshafen lijft,
kon men de aanvallen nahwkeurig volgen,
hoewel nog geen inlichtingen over de aan
gerichte schade kon wórden verkregen.
voorgedaan aan het front tusschen Straatsburg- en Bazel
vorm van langdurige, hevige kanonnades over den Rijn.
De luchtgevechten boven de strijdende linies, aldus Reuter, hebben niet
alleen de superioriteit bewezen van de Fransche gevechtstoestellen, maai*
hebben ook getoond, dat de Fransche bombardementsvliegtuigen te snel
zjjn voor de Duitsche gevechtsvliegtuigen. Fransche waarnemers zagen
verscheidene Duitsche toestellen naar beneden stolden.
V.
h» bben genomen en dikwijls ravitailieerings.
convooien trof.
Twee dooden.
Vanmorgen omstreeks negert uur
is te Zonnematte, gemeente Brou
wershaven op Schouwen, een Neder-
landsch militair vliegtuig neerge
stort. De twee inzittenden werden
gedood.
Situatie hopeloos door interventie i
van Rusland.
Een Poolsche officier van den generalen j
staf, heeft eenige uren na zijn aankomst te
Parijs, tegenover Havas een uitvoerig ver
slag gegeven over de ontwikkeling der ge
beurtenissen in zijn land. Hij verklaarde I
c.m. het volgende:
„Het is uitsluitend de dolksteek in den
rug van de zijde der Sovjettroepen geweest, I
die den Poolschen legers belet heeft, zich
achter den Weichsel te hergroepeeren. Na- i
dat de Poolsche legers er tot driemaal toe
in geslaagd waren, zich door den terugtocht
aan de Duitsche omsingelingsmanoeuvres
te onttrekken, is pas door de interventie
van Sovjet-Rusland de situatie van de Pool-
„cke troepen hopeloos geworden.
„West-Polen verkeerde in een strategisch
ongunstige positie, daar het aan alle kan-
i ten door Duitschland of door de door
Duitschland beschermde staten omringd is.
En bij deze geografisch ongunstige ligging
kwam nog het feit, dat Polen, teneinde de
wereld zyn verzoeningsgezindheid te toonen
tot aan de uiterste grens van voorzichtig
heid gewacht heeft met de mobilisatie."
De Poolsche officier gaf vervolgens een
uiteenzetting van de pogingen der puitsche
troepen om de Poolsche legermacht te om
singelen. Tot driemaal toe wisten de Polen
dit echter, zoo verklaarde hy, te verijdelen
cn ten slotte stand te houden bij Warschau,
in het centrum, by Brest-Litowsk in het
Noorden en bij Lwow in het zuiden. De
Poolsche troepen hielden hier den vijand op
beide vleugels tegen en maakten zich ge
reed voor een krachtigen tegenaanval in het
centrum, om voer de legers by Kutno en
Lodz den doortocht naar Warschau vrij ce
maken.
Toen begonnen, aldus de Poolsche offi- -
cïer voorts nog, de Duitsche troepen teexe- 1
nen van uitputting te geven, door <le ver-
liezen die zy geledtn hadden en door ae
moeilijkheden vap de ravitailleering.
„De situatie scheen zich duidelijk in het
voordeel van. Polen te ontwikkelen,
plotseling het Sovjet-legier intervenieerde.”
Smigly Rydz verklaringen.
De Italiaansche pers schenkt veel aan
dacht aan de verklaringen, welke maar
schalk Smigly Rydz zou hebben afgelega
aan een Roemeensch kerkelijk hoogwaar-
digheidsbekleeder, n.l., dat hij reeds den 1
tweeden dag van den oorlog zou hebben be
merkt dat de oorlog voor Polen verloren
was. Alle verbindingsmiddelen waren ver
broken door de Duitsche luchtmacht cn
ieder Poolsch leger streed voor eigen reke-
ning. Op den tweeden dag van den oorlog
zou de maarschalk besloten hebben vrede te
Fluiten met Duitschland, doch de Engelsche
regeering zou dit belet hebben pn hem heb
ben verzekérd, dat hem onmiddellyk hulp 1
zou worden, gezonden door de lucht en
overzee.
De Russische gezant Maisky
op bezoek bij Halifax.
Zondag heeft de Russische gezant te Lonl
den, Maisky, een bezoek gebracht aa?i Lovd
Halifax. In het onderhoud dat Maisky met
den Britschen minister van Buitenlandsche
Zaken had, beloofde hy, volgens de Daily
Mail, zich terstond met zyn regeering m
verbinding te stellen en te vragefl welke
houding de Sovjet-rege*enng voornemens s
thans in te nemen.
Raskolnikow gestorven.
Bekend Sovjet-diplomaat.
De gewezen Sovjet-diplomaat Fedor Ras-
kolnikow, is 47 jaar oud, in een sanatorium
te Nice overleden.
Raskolnikow was een man van de oude
Sovjet-garde; reeds in 1910 was hy lid van
de bolsjewistische partij en na de omwen- 1
teling heeft hy van 1917 af verscheidene
vooraanstaande functies bekleed. Zoo was 1
hij vice-president van de Sovjet van Kroon
stad, in 19L& vice-volkscommissaris van ma
rine en commandant van de Wolga-vloot.
Achtereenvolgens was hij gezant in Estland,
Denemarken en Bylgarye. Enkele jaren ge
leden bedankte hij als gezant te Sofia. In
Juli van dit jaar richtte hij een open brief
aan Stalin, welke een felle aanklacht was.
Kort daarop werd hij ziek en het non-
agressiepact tusschen Duitschland en de
Sovjet-Unie trof hem zoozeer, dat zij' gees
testoestand gestoord raakte. (Havas.)
toen 1 --W-,----- -
vroeger het Reich beter gezind waren
dan thana.
1 Vooral Rusland profiteert van de
DultschRussische alliantie... Misschien
zal Duitschland de wanhoopsdaad (het
Hakcnkruis-Sikkelpact) van einde Aug.
eenmaal duur moeten betalen.
Biddle, de Amerikaansche gezant te
Warschau, is te Parijs aangekomen, waar
hij onmiddellijk den Poolschen ambas
sadeur- heeft ontvangen. In een onder
houd met dc pers heeft de gezant een
relaas gegeven van de tragische dagen,
die hij In Polen heeft beleefd. Hierbij
stelde de Amerikaansche gezant nadruk
kelijk vast, dat de Duitsche vliegers vele
plaatsen zonder militair doel hebben
aangevallen alleen om schrik te ver-
spreiden. Vooral de steden, waar het
diplomatieke corps zich bevond, waren
het doel der aanvallen.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur, Administratie en Redactie Telef
[nterc 3745. Postrekening 48400.
Abonnementen worden dagelijks aanj
hH oaze agenten en loopers, den boekhi
welke noodig zyn voor de discipline aan
boord.
9. Oorlogvoerende regeeringen mogen
geen staatspapieren in de Vereenigde Sta
ten verkoopen.
10. Oorlogvoerenden zullen de gewone
handelscredieten kunnen krijgen voor een
termijn, niet langer dan negentig dagen.
11. Roosevelt zal «om de zes maanden
rapport uitbrengen over het bedrag aan
credieten op korten termijn, dat is ver
leend.
12. Om de zes maagden moet rapport
uitgebracht worden over de hoeveelheid
oorlogsmateriaal, die door de oorlogvoeren
den in de Vereenigde Staten is aangekocht.
13. Het verwerven van fondsen voor
oorlogvoerenden zal in de Vereenigde Sta
ten verboden zyn.
14. De president is gemachtigd het ge-
bruik van Amerikaansche havens dóór duik-
booten of gewapende koopvaardijschepen
van oorlogvoerenden te beperken.
De Poolsche president Moscicki en
maarschalk Smigly Rydz zijn beiden In
Roemenië geïnterneerd. Moscicki te Bi-
caz bij Piatraneamfz op dc oostelijke
Het Fransche oorlogscommuniqué luidt
als volgt:
Bedrijvigheid van onze vooruitgeschoven
infanterie-elementeiï ten Oosten van de
Saar. Kra-htig optreden der vyandelijke
artillerie in hetzelfde gebied. Tijdens lucht
gevechten, die geleverd werden aan het
front in den loop van 24 September, hebben
enze jachtpatrouilles tweemaal den srtyd*
aangebonden met vijandelijke luchtstrijd-
kraehten, die in grooter aantal waren. Ver
scheidene Duitsche jachttoestellen wenden
neergehaald, twee kwamen op ons gebied
neer.
Het communiqué merkt voorts op, dat
het Duitsche oorlogscommuniqué onj’uiste
bjjzonderhedenageeft door te vermelden, dat
acht Fransche toestellen ip den loop var
Zonditg werden neergeschoten. In werke
lijkheid omvatten de Fransche verliezen op
dag twee machines. Bovendier kon één
de* twee piloten met een valscherm dalen
sn zich bij zijn troep voegen. De bestuur
bars van twee op Fransch gebied gevrfllen
Duitsche toestellen werden gevange.. ge
nomen,
Franschen boven Friedrichshafen.
Omtrent de krijgsverrichtingen aan het
Westelijk front op Zondag meldt Havas
De luchtgevechten welke Zondagmiddag
werden geleverd boven, de Duitsche linies i
aan het Westelijk front werden gekenmerkt
door successen van de Fransche luchtmacht.
'De hemel was helder, met eenigp lichte
wolkjes. Het najaarszonnetje gaf het ter-
lein relief. Verkenningsvliegtuigen waren
opgestegen. Zij vlogen boven de Duitsche
linies, beschermd door jagers.
I Volgens welingelichte militaire kringen
te Parijs hebben ook bommenwerpers aan
deze operaties deelgenomen. Zoodra de aan
wezigheid der Fransche vliegtuigen in de
lucht werd gesignaleerd, stegen ook Duit-
i sche jachtvliegtuigen op, waarby het tot
1 e<?n re”en Boven de Duitsche linies
werden eenige luchtgevechten geleverd.
Deze gevechten heb’Vn in staat gesteld de
Kxaliteiten van snelheid en kracht te he-
wnzen niet alleen van de Fransche jagers,
coch ook van de bommenwerpers, die de
aa”z,ien van de verliezen aan beide
zyden verklaarde men in welingelichte mf-
«taire kringen van Hqvas, dat de Duitsche
'eriiezen minstens gel(jk zjjn aan die var.
de Franschen.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring).
1—5 regels 120, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring.
1—5 regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnumme* 20
bijslag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prils.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger,
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone adverteitiën en ingezonden mededeelingex by contract tot zeer gereduceerden
prüs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
wanneer dit geschiedt in ovtreenstemming D-- - -- -
niAt de dnnr don nressirlent voor t.e schril- CHZ bij Plutl’aneaiïltZ op (1C OOStCÜjke
j helling van de Karpaten en Smigly
Rydz te Craiova.
Het Poolsche telegraafagentschap
spreekt het bericht, als zou Moscicki zijn
ten gunste van Paderewski,
officieel tegen. Moscicki heeft zijn ont-
De strijd bij Saarbriidken.
D( Italiaansche journalisten bij het Duit-
hoofdkwartier berichten, naar Havas
meldt, over de activiteit van de Fransche
luchtmacht by Saarbriloken, dat de Fran- j
„c vll«»ers zeer dapper zyn. De „Tribu- i
«n tóXökên ™t. heeft"X«H T„aCdh' gerS °f Mhepen kUnne" VMbieden die g<”
artillerie operaties bij Saarbrücken. De
k te vliegtuigen vlogen voortdurend bowm
e duitsche stellingen en hebben v^el bif-
pragen tot de juistheid van het vuur.
ydens de tientallan luchtgevechten bleek
^oortdyrend, dat de Fransche vliegerq meer
mtiatief toonden en in het acrobatisch
vm-gen iets betey waren.
Verder wordt medegedeeld, dat de zware
Fransche artillerie de achterwaarts gelegen
stellingen van de Duitschers onder vuur
Reuter seint uit Washington: Omtrent de
verklaringen van Pittman, den voorzitter
der senaatscommissie voor buitenlandsche
zaken ,over de voorstellen der regeering ten
aanzien van de neutraliteitswetgeving.
n^ldt Reuter verder, dat deze als volgt sa
mengevat kunnen worden:
1. Amerikaansche schepen mogen geen
passagiers of goederen vervoeren naar oor
logvoerende landen.
2. Overtredingen van de bepaling kun
nen gestraft worden met een boete van
hoogstens 50.000 dollar of vyf jaar gevan
genisstraf.
3. Oorlogvoerende mogendheden, die
goederen in de Vereenigde Staten koopen,
moeten bezit nemen van die goederen, al
vorens zij verscheept worden.
4. Verliezen, die geleden worden door
Amerikaansche verzekeringsmaatschappijen
als oorlogsladingen, kunnen geen grondslag
vormen voor eischen tegen de regeering.
3. De president zou „gevechtsgebieden”
kunnen aangeven en Amerikaansche bur-
^richten ANP, Orfe|.
8.55 Conc«tB,bo
PM; 10- Mo
10.30 Voor
“ie Rentmeester;
en het wereldbeeld
wenken; u.3j
10 Gramofoon; j2ar
ANP. AVRO-'a™^
't Lyra-Trio; 2n-
'ciomotle, 3.05 jeltJ
gramefeen, ,tM
halfuur; 5.30 AVRO.
6.15 Gramofoon;
TM Causerie „Allor.
mvallen”; 8- Beriek,
8>'n, eventueel Vraw
causerie „De bewe^
“korte opera „Les s,|
eclamatie; 10.20 Het
Berichteïi ANP, hier,
rabsky's dansorkese.
M. KRO.Uitzendiiig
amofoon; 11,30 Gods;
- Berichten; 12.15 g
■amofoon); 2— Vrou-
3-.15 „La Travis.
- KRO-Molodisten ar
tcitati'-Lezoek); ggj
richten; 7.15 Priescha
oon; 7.40 Reportage;
mededeelingen; 3.1,
Maastricht en solist;
1 De Meesterzinger,
10.KR O-orkest;
10.40 KRO-Melodis.
Cramofoon.
