Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen Gegarandeerde oplage 8500 ex.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERcai-ELLI!.,
NIEüWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
No. 20138
Zaterdag 7 October 1939
78e Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
bontmantels
HITLER’S VREDESAANBOD.
4
-
Kostwinnersvergoeding
verhoogd.
Bahlmann
Londen bereid voorstellen te onderzoeken.
Maar aan de agressie moet een einde komen.
En het woord van Duitschland alleen
is niet voldoende.
Britsch-Turksch pact
geparafeerd.
„bleyle“
i....
HET BENZINE!
huizen.
Parys afwijzend.
Washington kan zich niet
met Hitlers vrede
vereenigen.
van A. Storm-
BINNENLAND.
te zetten; in totaal zijn dit ongeveer
king heeft gezegd bovendien geen aanbod
STADSNIEUWS.
GOUDA, 7 October 1939.
zal deelnemen. Het verdrag met Rusland
ulter 29 jaar en
ver
Apart en zeer voordeelig.
Uitsluitend prima bont-
soorten.
sche bereidwilligheid over vredesmogelljk-
heden te praten.
Stand.
Theodorus,
J. de Boer.
seerde dienstplichtige studenten in de
geneeskunde, die den graad van semi-
arts of doctorandus hebben en voor de
opleiding tot reserve-officier van ge
zondheid zijn aangewezen, klein verlof
nen worden verwezenlijkt.
Heel binnenkort zal ondanks allerlei
W. van Eijk 22
19 Jaar. t. J.
J. Schouten 25
in 33 jaar en W.
Auto’s mogen niet rijden op
petroleum.
Sinds Jaren verboden.
Overeenkomstig het reeds aangekon-
GOUDA
of benzol gebruikt zal mogen worden
door vele
vestigt de K.N.A.C. er de aandacht op,
dat het op grond van de Benzlnewet-
Gemobiliseerde studenten
geneeskunde.
Voortzetting van studie; beneden
graad van doctorandus in compag-
niesverband.
Het ministerie van Defensie heeft een
icnsie aan te wijzen gevallen kan de
vergoeding op een hooger bedrag worden
vastgesteld.
De Minister van Defensie is bevoegd
om, in afwachting van een algeheele
herziening van het dienstplicht-vergoe-
dingsbesiuit, gedurende de tegenwoor
dige buitengewone omstandigheden van
dat besluit afwijkende bepalingen vast
te stellen.
Het besluit wordt geacht in werking
te zijn getreden met ingang van 1 Sep
tember j.l.
Dr. H. Colijn lid van de Eerste Kamer.
In zijn gistermiddag te 's-Gravenhage
gehouden openbare zitting heeft het
centraal stembureau in de plaats van
prof. nu-. Gerbrandy, die zijn benoeming
tot lid van de Eerste Kamer J vacature -
De Vlugt) niet heeft, aangenomen, dr.
H. Colijn, oud-minister-president, tot lid
van die Kamer benoemd verklaard. Ge-
lijk reeds vroeger is medegedeeld, zal dr.
Colijn de benoeming aanvaarden.
savondschool.
Ie lessen aan de
mdschool met 3-
er begonnen.
Iname is het aan-
met den heer H.
r aan de Christ.
L.O. aan de Ro-
toch heusch een reeks spoedcursussen
beginnen voor die menschen, die bereid
zijn, in eigen omgeving aan het
werk voor eerste hulp deel te nemen.
Opghven voor deze cursus uitslui
tend via het bloksecretariaat.
De cursus zal slechts enkele avonden
in beslag nemen; de onkosten zullen
nihil zijn, of op zijn hoogst een enkel
dubbeltje bedragen.
Laat ten slotte ieder de mededeelln-
gen, die zoo nu en dan in de pers ver
schijnen, uitknippen en bewaren; de
couranten verleenen alle denkbare mede
werking; maak u dat ten nutte.
Niemand in Gouda behoeft meer ver-
opsche Veiling”.
Sept. 4 Oct.
I71, Wendland
'laudius Pernet
Butterfly 76—75,
Bouche 50—42,
t 100-81, Vier-.
Imes 30, Edith
ick 36*—36, Else
i Mundi 30-20,
il Grampel 27,
v. Straaten v.
5551, Queen
grootbloemlg
cerblad 20-17,
ister 110, Phy-
erbera 15, Cle-
Prins Hendrik
100, Begonia
0—45.
aai net op gronu van ae uenzinewet-
1931 reeds sinds jaren verboden is motor- -
J de financiën het toelaten, de verschil-
1 lende verlanglijsten af, die ieder voor
zich heeft opgesteld.
Men doet wat men kan, en is ovér het
algemeen zoo verstandig, om niet te
j uvereenKomsug net reeas aangexon-
digde voornemen daartoe is thans een
Staatsblad verschenen met een Konink
lijk besluit van 29 September, tot wijzi
ging van het dienstplicht-vergoedlngs-
besluit. De maximum-kostwinnersver-
id.
a Czn., werkzaam
le Nieuwstraat al-
e Chr. school voor
M.U.L.O. aan de
Iden.
Onderteekening binnenkort verwacht.
Uit welingelichte kringen wordt ver
nomen, dat Groot-Brittannië en Turkije
een pact van wederzijdschen bijstand
hebben geparafeerd. De onderteekening
van 1
verwacht.
De Turksche militaire missie is heden,
naar Reuter meldt, de gast van den
Lord-Mayor van Londen geweest.
Het schijnt vast te staan dat Turkije,
voor hot geval het conflict van Duitsch
land met Engeland en Frankrijk zich
mocht uitbreiden niet aan een oorlog
zal deelnemen. Het verdrag met Rusland
heeft, zoo zegt men in officieele kringen,
geen wijziging gebracht in de vriend
schappelijke verhouding met Engeland.
medegedeeld, en men hoort bovenal wat
men niet moet doen. Zoo bijvoorbeeld
n 1 e t de waterleiding afsluiten bij lucht
alarm, maar wel de gaskraan dicht
draaien. Verder werkt men, voorzoover
De ideale dracht voor
Dames en Meisjes.
Enorme keuze.
Een Belgisch schip getorpedeerd.
Het Belgische s.s. „Suzanne” is in de
Golf van Biscaye door een Duitsche duik
boot getorpedeerd. De bemanning is gered
door een Britsch schip.
Het Britsche stoomschip „Glenfarg”,
metend 876 ton, is, naar het Britsche depar
tement van Voorlichting mededeelt, door
een duikboot tot zinken gebracht. De gc-
heele bemanning is gered en veilig aan land
gebracht met uitzondering van één man,
Jie aan zijn verwondingen gestorven is.
■nspest.
■n den landbouwer L
k gevreesde varkens-
OOP.
paarbank.
>r en het daaronder
led werd gedurende
ingelegd 15024.53
70.83.
lat kantoor uitge
bet numiher 6559.
ibileum.
Herv. predikant te
Woensdag 4 Oct.
bileum. Na Oude-
4 zijn intrede deed,
rv. Kerk te Hoog-
tot 1932 was hij
vanwaar hij het
woordlge gemeen-
ide.
t voorloopig gesloten,
ie vernemen wij, dat
bllotheek voorloopig
sopend. Door de bij-
tdlgheden is het niet
e bibliotheek in ge-
nü zeker uit den
reerd gebruik van
na te laten, want
ischt:
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, overal waar de
frying per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ8.15
Abonnementen werden dagelijks aangenomen aan ons Bureau i MARKT 31, GOUDA.
bH onze agenten en loopera, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zflii dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
interc. 2746 Postrekening 48400.
3. Fr is geen enkel punt, waarover Hif
Ier verklaart te willen onderhandelen in
ruil voor de groote concessies die hy voor
Duitschland eischt.
Vrede op Hitlers voorwaarden zou enorm
voordeelig zyn voor Duitschland.
Het verluidt dat men in officieele Duit-
sghe Kringen gaarne zou zien dat President
Roosevelt het initiatief zou nemen voor een
wapenstilstand. Of Roosevelt hiertoe bereid
is, moet worden afgewacht. goedlng wordt gebracht van 2.50 op 3.
De schijnbare bereidheid van Hitler ten In bijzondere, door den Minister van De-
gunste van een wapenstilstand indien deze
door President Roosevelt wordt voorgestelJ,
s in Washington met groote verbazing ont-
vangen, gezien Hitler’s reactie op de vre
desvoorstellen van Roosevelt.
Hoop op neutrale b^middePng.
Volgens den Berlynschen corr. var het
Hbld is de eerste indruk in Berlynsehe in
ternationale kringen over de rede van Hit
ler, dat er vaagheid blijft wat de z.g. Duit
sche vredesvoorstellen betreft en dat veel
in de rede een herhaling was van vroegere
redevoeringen en andere officieele en publi-
rist’sehe uitlatingen van Duitsche zijde. Die
indruk is na lezing van den woordelyk.cn
uekst nauwelijks gewijzigd. Er komt nog 1
bij, dat men in Duitsche regeeringskringen
/elf nog blijkt te worstelen met interprets- 1
ties, die bevestigen, dat veel in deze re.de
indvidelyk is.
noemde
HET RAADSEL VAN DE
IROQUOIS”.
United Press meldt uit Londen:
De Britsche admiraliteit heeft beslo
ten om aan het geval van de „Iroquois"
geen aandacht te schenken. Een ver
tegenwoordiger van de admiraliteit ver
klaarde: „Wij zullen het behandelen met
de verachting die het verdient. Wij heb
ben het te druk met den oorlog.”
In een commentaar uit officieele bron
te Berlijn wordt verklaard: „Het was een
daad van vriendschap «an de Duitsche
marine, den marine-aflWbhé van de Ver-
eenigde Staten te Berlijn te waarschu
wen.”
Intusschen zijn nadere bijzonderheden
omtrent de mededeeling van admiraal
Raeder aan den Amerikaanschen marine
attaché bekend geworden. Raeder ver
klaarde het bericht uit., bronnen in het
„neutrale Ierland” wernomen te hebben.
De mededeeling werd Woensdag door
Raeder gedaan. De marine-attaché moest
een verklaring onderteekenen dat hij de
mededeeling omtrent de „Iroquois" had
ontvangen.
President Roosevelt heeft tegenover
vertegenwoordigers van de pers ver
klaard, dat het uitzenden van oorlogs
schepen ter bewaking van de „Iroquois”
een zeer goed voorbeeld vormde voor het
werken van de Amerlkaansche neutrali-
teitspatroullleerlnf. Hij zeide, dat de
neutraliteltspat^oulllevaartuigen reeds
op zee waren, hetgeen de bewaking van
de „Iroquois” veel eenvoudiger maakte
dan”anders het geval zou zijn geweest.
vtenoogst.
gunstige weer is de
geslaagd. Ook het
ordert hard, terwijl
-el belooft.
iting 1941.
worden 36 jongelle-
!1> opgeroepen ter in-
i dienstplicht voor de
Deiu, urn euiuc m
deze groepsformatie hun studie aan de
vier universiteiten voort te zetten.
Op 16 October zal deze studie in com-
pagniesverband beginnen. Naar Gronin
gen en Utrecht zijn de jongelui al ver
trokken; te Groningen worden zij in de
J nieuwe infanterie-kazerne ondergebracht
te Utrecht in de Hojel-kazerne. Te Am-
sterdam komen zij binnenkort in het
militaire gebouw aan de Lauriergracht,
dat in lang vervlogen jaren Evang. Lu th.
het pact wordt binnen korten tijd Weeshuis geweest is; te Lelden moet nog
J een onderkomen voor hen worden ge-
zocht. In elk geval zullen overal de uni
versiteiten voor een gelegenheid tot stu-
deeren zorgen en een zeker toezicht op
de studie uitoefenen, de militaire auto
riteiten zorgen voor huisvesting en on
derhoud. Voorts is bepaald, dat de Za
terdagmiddag voor militaire oefeningen
wordt vrijgehouden.
I Tenslotte kunnen wij nog melden, naar
aanleiding van een vraag van een lezer,
dat voor gemobiliseerde jongelui, die
dezer dagen student in de geneeskunde
hadden willen worden, op dit oogenblik
nog geen regeling getroffen is; wellicht
zal dat later geschieden.
noemd de „motorrijtuigen, in gebruik bij
leden van het corps diplomatique, het
corps consulaire en het Permanente Hof
van Internationale Justitie’.
De minister van Economische Zaken
heeft deze omschrijving thans gewijzigd
in dier voege, dat voortaan zal woraen
gelezen:
„Motorrijtuigen, gehouden dodr bezit
ters van door het ministerie van Bul-
i tenlandsche Zaken afgegeven kaarten
tot vrijstelling van'de betaling van we
genbelasting”.
xxvv uiuuopeiic ïuu uviciioii; ten
-- regeling getroffen, waardoor gemobilU
Daarom vreest men in ge- -
internationale kringen, waar de
wensch naar vrede zeker niet minder sterk
is-, dat deze lange uiteenzetting van Hitler
de volken, die op het oogAabUk gereed staan
elkaar aan te vallen, nauwelijks nader tot kunnen verkrijgen omjiun studies voort
- -1 te zetten; in totaal zijn dit ongeveer
duizend gemobiliseerden. De andere ca-
1 terogieën van gemobiliseerde medische
studenten die reserve-officier van ge-
Luchtbescherming in Gouda.
De stand van het werk.
Zooals veel lezers zullen weten, is de
werkzaamheid der zoogenaamde blokver-
eenigingen in vollen gang. Het is nu
niet meer noodig, dat er in Gouda
iemand is, die niet van de beginselen der
luchtbescherming op de hoogte is, want
in ieder blok kan de voorlichting en het
practische werk in vollen gang zijn. Zijn
er nog blokken, waar dit niet het geval
is, dan ligt dat alleen aan de bewoners
zelf, en zij zullen goed doen, zoo gauw
mogelijk de handen uit de mouwen te
steken.
De financieele organisatie van de blok-
verbanden is geheel op gang.
1 Vele blokken hebben het practische
l werk ook al ter hand genomen; men
i volgt verschillende cursussen, beraamt
1 plannen voor schuilplaatsen, en men
I oefent zoo mogelijk met brandweerman
teriaal en voor de eerste hulp. Allerlei
Nu voorloopig ’s Zondags geen benzine wetenswaardigs wordt op de cursussen
P on mor. lursnï'f hnvonnl njot
categorieën motorrijtuigen,
emingen.
G. Warmenhoven, ad.
>r de wapenen i„, is t„t
Wr KPmecnte-sscretaris
1 tUem, te ’s-Gravendeel,
snares by het distribuJ
1 mej. W. Smiths.
elkaar zal brengen. Men ziet in de Wilhelm-
strasse in wat Hitler over toekomstige mo-
gelijkheden van toenadering en samenwe--
king heeft gezegd bovendien geen aanbod
tot vrede, maar een verklaring van - compagnieen ingedeeld, ten einde in
lij he Stand.
Irik,
>r.
W. van Helden en C.
GOUBSCIIE C0IIR4NT.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorglqing)
1—6 regels ƒ1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den be.zorgkring:
15 regels 165, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 2t
büslag op den prijs. Lief^digheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ061. Op
de voorpagina 58 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeej gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnn worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
rijtuigen te doen rijden op petroleum.
Verder wijst de K.N.A.C. er nog op, dat
men, bij gebruik van andere brandstof
dan benzine voor het voortbewegen van
motorrijtuigen op grond van de l^otor- -- -- - -
rijtuigenbelastingwet verplicht is een wachten, tot alle idealen tegelijk kun-
met 25 pet. verhoogde motorrijtuigenbe- j
lasting te betalen. **-*- --
Onder de categorieën, waarvoor het moeilijkheden, die zich voordeden, dan
verbod van personenvervoer per motor
rijtuig op Zondag niet geldt, worden ge-
vestigen, dat de essentieels basis voor den
vrede moet zyn.”
rolideke knagen zien in Hitler’s rede
siechts cynisme en demagogie.
Havas meldt uit rai’jjs dat welin
gelichte kringen van meening zijn,
aal de redevoering van Hitler beant
woordt aan hetgeen men ervan kou
verwachten. Algezien van de oude
tnema s, waarop Hitler naar zijn ge
woonte terugkomt het Verdrag
van Versailles, de Duitsche levens-
ruimte, de onverbrekelijke band tus-
senen Duitschland en den führer
onderscheidt de redevoering zich dooi
enkele bijzondere trekken.
In de eerste plaats door het cynis
me, waarmede hij niet gevreesd heeft
Polen te beieedigen niet alleen in zyn
leiders, maar zelts in zyn combattan
ten, en in de tweede plaats door zyn
persoonlyken hoogmoed.
Hitlers toon echter blyft gefor
ceerd en demagogisch.
Zyn aanval op de kngelsche minister»
wordt een persoonlijke zaak, zooais vroeger
de aanvallen op Schuschnigg en Benesj...
in de internationale politiek dient Hitler
zien aan als een kampioen voor den Euro
peesenen vrede en vrijheid. Havas wyst op
de gebleken onjuistheden van vroegere vei -
Klaringen van Hitler, om als volgt te eindi
gen: in dit licht moet men de verklaringen
b«oordeelen, die gemengd zijn met bedrei
gingen, waarmede hij zyn rede eindigt, ter
wyl liij den vrede onder bescherming van
den Duitschen God plaatst. Een sommatie
aan de andere mogendheden om de exploi
tatie van Midden- en ‘Oost-Europa af te
staan voor ieder bevel, voor iederen wensen
van Duitschland als een Duitsch koloniaal
gebied, ziedaar de grondslag, waarop Hitler
den vrede in Europa wil grondvesten.
Ook de „United Press” heeft den indruk,
dat men in vooraanstaande Fransche krin
gen Hitlers voorstellen als geheel onaan
vaardbaar beschouwt en bestempelt als een
poging om den vrede te dicteeren waarbij
dan aan Duitschland en Rusland de vrije
hand zou worden gelaten in Oost en Cen
traal Europa, terwijl Hitler daarvoor in de
plaats niets aanbiedt, evenmin als voor at
teruggave van koloniën.
Reuter seint uit Washington:
In welingelichte kringen wordt verklaard,
dat de Vereenigde Staten geen vrede kun
nen onderschrijven, zooals Hitler dien voor
stelt?1 aangezien de regeering der Vereenig
de Staten eerst kort geleden heeft gewei
gerd de verovering en deeling van Polen
te erkennen, evenals zij weigerde de vernie
tiging van Tsjecho-Slowakye te erkennen
Fcn vrede, die beide staten onder Duitsche
'cverheersching zou laten, zou niet de1'
zegen krijgen aan deze zijde van den At.
lantischen Oceaan.
Andere punten, die in Hitlers rede zijn
opgevallen zijn;
1. Dc aan Rusland gewijde woorden
klonken alsof Hitler het wilde doen voor
komen, Hat de betrekkingen met de Sovjet
unie vriendschappelyker zyn dan zy in
werkelijkheid zyn. Aan den anderen kant
vielen dc aan Italië gewydc woorden on
door nun vaagheid. Mussolini’s militaire
verplichtingen werden niet eens vermeld.
2. Teruggaaf van de koloniën zou een
enorme concessie van Engeland zyn, waar
voor Hitler niets overeenkomstigs in ruil
aanbiedt, behalve vredelievende verzekerin
gen, welke zoo vaak zijn verloochend.
campagne.
herin,
m den bietencamnan,.
■’U ^stenen™;
op de openbare
I,nd,en hiernwc
It zal me„ lM1 aa„
oot stellen.
£en op gezag van de Britsche re
geering gepubliceerde verklaring
luidt als volgt
„De redevoering van Hitler in den
volledigen tekst was eerst in den loop
van den middag te Londen beschik
baar en het is derhalve niet mogelijk
geweest haar aan meer dan een voor-
loopige bestudeering te onderwerpen.
De redevoering bestaat uit twee dee-
lenHet eerste deel, dat in hoofdzaak
een overzicht is van de afgeloopen
gebeurtenissen, is vol verdraaiinngen
van de waarheid, die gemakkelijk her
kend zullen worden door de bevolking
in dit land en in de geheele wereld.”
„Bijvoorbeeld de bewering, dat humane
methoden van oorlogvoering zyn gebruikt
in Polen is weerlegd door verklaringen in
het parlement en -door het rapport van den
Amerikaanschen ambassadeur te Warschau.
De wereld heeft reeds een eigen oordeel g<
vonnd ovei het z.g. verzoek van de Tsji-
clien om ingelyfd te worden in Duit- h’nnd.
terwijl Hitlers verklaring, dat hij zyn be
lofte nooit gebroken heeft, alleen aantoont,
dat woorden voor‘hem een beteekenis heb
ber, die totaal verschilt van die; welke ge
meenlijk daaraan gehecht wordt.
'Hitler zegt, dat in 1598 een Engelschman
heeft gesproken over de wreedheid e.. de
moreele losbandigheid der Polen en hij be
weert, dat de recente gebeurtenissen aan-
toonen, dat de Poolsche staat iederen natio-
nalen, historischen cultureelen of moreelon
grondslag miste.
Dat was niet de opvatting van Hitler,
toen hij in zyn Ryksdagrede van 21 Mei
1935 zeide „wy erkennen den Poolschen
pcaat als tehuis van een groote, patriotti
sche natie met het begrip en de hartelyke
vriendschap van bewuste nationalisten.”
In een verdere passage beklaagt Hitler er
zich over, dat „gedurende vele jaren oog
merken zijn toegeschreven aan de Duitsche
hu tenlandsche politiek, welke op zijn best
verwacht konden worden van de verbeM-
ding van een schooljongen.”
Wanneer er sprake is van verkeerd be
grip, dan kan dat alleen worden toegeschre
ven aan Hitlers openlyke aspiraties naar
wereldoverheersching in Mein Kampf”,
aan zijn uitlatingen, sinds hij aan de macht
is «n nog meer aan Zyn daden. Ten slotte
zijn de herhaalde beweringen, dat Groot-
Brittannië verantwoordelijk is voor den
ooilog, niet op feiten gegrond. Integendeel,
de pogingen van de Britsche regeering om
den vrede te behouden gedurende opeenvol
gende, door Duitschland in de laatste twee
Jaa. veroorzaakte cri.is, zijn welbekend en
door de geheele wereld erkend.
De tweede helft van do redo van Hitler
behelst wat Hitler beschrijft als „nog een
raar vredesvoorstellen”.
In hun huldigen vorm zijn deze voorstol
Ie? In vele opzichten vaag en duister. Op-
wmerkt wordt eehter. dat zli geen voorstel
behelzen betreffende een herstel van door
Duitschland aan andere volkeren aangedaan
onrecht.
•’^esalmettemin zullen zij, gelijk ver
klaard is door den premier en den minister
van buitenlandsche zaken, onderworpen
Vf orden aan een nauwgezette bestudeering
in overleg met de regeeringen van de Do
minions en van de Fransche republiek. Het
is echter noodzakelijk te herinneren aan
twee dingen;
dat seen vredesvoorstellen kans
I hebben aanvaardbaar gevonden te worden
n welke niet daadwerkelijk Europa bevrijden
van de hodrelging met agressie, en
verzekeringen, die door de
Duitsche regeering in het verleden ztfn ge
geven bij vele gelegenheden waardeloos zijn
'g^Heken en dat thans iets meer dan woor-
noodig zal zijn om het xertrouwen te
