t 7 De wonderen van den vogeltrek. Schoten in Mandsjoerije. 'l Bemesting van bolgewassen. Van gouden pajong tot damesparapluie. Gebrek aan doorzettingsvermogen. "mot contra cactus. ■ëP rt< /a fe geringer dan in andere landen omdat men zich hier altijd tot één exemplaar van éen krant bepaalt. Het eenige geval dat "zien ..hier ln den Haag voordoet is wel, dat men zich geabonneerd heeft op één der groote oagbladen uit Amsterdam of Rotterdam en daarnaast één der kleinere plaatselijke Haagsche kranten óók leest ten einde he* tnecifieke Haagsche nieuws wat uitvoeri ger te krijgen. Maar die gevallen zijn waar- rcnijnlijk niet veel ih aantal, want dat wordt de menschen al gauw te duur en zoódrd er sprake is van bezuiniging moet één van de twee er aan gelooven. 1 Het verbaast ons altijd dat al di6 kraft- tenkiosken nog kunnen bestaan want /de verkoop is daar stellig niet bijster groot. Er hangen altijd wel vele buitenlandsche Kranten te koop maar als je er 's avonds op let hangen precies dezelfde er nog Jfc Het raadsel der vaste trekwegen. Hoe oriënteeren de trekvogels zicht Vroeger waren die kiosken het geheime postkantoor voor geheime briefwisseling. Ut dat nog zoo is, is uns niet bekend. Ja- Nog geen 200 jaar As het geleden, dat men in' een zeer geleerd werk (Jakob Theodor Klein. „Vorbereitung zu einer vollstandigen Vogelhisto rie", uit het Latyii vertaald, Lübeck 1760), de mebning kon aantreffen, dat dé zwaluwen den winter in holle boomen doormengen, in meren, moe rassen en rotsspleten wegkruipen om daar een langeii winterslaap te hou den. Al dergelijke fantasieën zijn sinds dien door wetenschappelijke waarne ming en experimenteel onderzoek op de vlucht gejaagd. De betrouwbare, nmm "tak vóór Z'tTtioskttÓndó Vstematlsdle studie den vogel- Het was een vermaak voor ons er eens cp te letten hoeveel, v ooral meisjes, er op een uag kwamen om daar brieven af te halen, üun geliefden adresseerdqp de- minnebrie ven aan die kiosk en de onfWngster betaal de een paar centen aan de juffrouw alszy den brief afhaalde. Het moet voor die jut- frouw nog niet zoo'n kvjjiad zaakje geweest zijn want de klandisie was niet gering. Men kan er zelfs een nummer bespreken waar onder de correspondentie gescniedde zoodat ddi naam van de geadresseerde nog onbe kend bleef. De post gaf, zoo constateerden wij yatfk, eenige malen per dag een aardig pakje brieven af aan de kioskjuffroufr. De neide is nu eenmaal slim en weet aitJjdtee.i zij-weg als het hoofdpad versperd is. Wie weet is in deze abnormale tyden dit geneime systeem weer met herleefd. Wy nebben er zoo'n gevoel van dat het niet on- mogelijk is maar wy wacnteq ons wel net te veiKiappen. v HAGENAAR. 'foi pedobootjagers gaan tè water. „Gerard Callenburgh" en „Tjerk HtoMè*" Twee torpejiobootjagers, die den naam dragen van twee onzer dapperste vlag officieren uit de 17gé eeuw het roem- volle tijdperk onzer zeemacht zijn. gistèrmiddag op de werl van de R.D.M. te Rotteraam te water gelaten. Het zijn de „Tjerk Hiddes" en de „Gerard Cal lenburgh", die grooter en zwaarder be wapend zup dan «Tize overige Jagers en ook "hun snfelheid overtrelt die der aftde- *re. Heide vaartuigen hebben eo^j&gte van 106.00 meteü en zij zijn lü.S^meter breed. Ze zuilen worden bewapend met 'een hoold-Jjatterij van vijl kanonnen van 12 cm., een krachtige antl-vliegtui- genbatterij van 4.40 mm., mitrailleurs in dmbbel-'opstellingen en kleinere mitrail leurs. Ais torpedovaartuigen worden zij voor al twéé vierling-lanceerinrichMn- nieuwe wijze van opstelling doet hiermede haar intrede bij de Ko ninklijke Marinfe. Voorts züllen .toestel- lanceeren van dieptebom- aangebracht. De schepen jricht, dat zij plaats tervliegtuig en zijl funnen ook gebrüikt worden Voor het leggen van mijnen. Mevïouw Dijxhodrn verrichtte de doop plechtigheid. De Wieringermeer. De internationale verwikkelingen heb- jfcn de directie van de Wieringermeer genoopt de toewijzing van'de 49 dit jaar voor de verpachting beschlhlmre land- bfruwbedrijvqp voorlooplg aan te houden. In hoofdzaak is deze aanhoudiüg*het ge volg van hat feit, dat er geen zekerheid béstaat, flat de in aanbouw zijnde boer* fderijen tudig gereed zullen komen foor de ^beperking van den aanvoer jvan bouwmaterialen, doch ook in economisch opzicht is' de toekomst^nzeker. 4 trek, die wonderlijker en raadselach tiger is dan alle fantasieën, is ervoor in de plaats gekomen en langs streng wetenschappeljjken weg wordt thans gepópgd een antwoord te vinden op de eeuwenoude vraag: Waar blijven 1s wjnters de vogels, die ïn voorj aai en zomer onze bosschen en velden verlevendigen Altijd zijn er trekkers onderweg. Zij trekken. Ja, zelfs kgjh^iet ons ioesöÉijjnen, of trekken'tfe voornaam ste functie is in het leven van al de vogelsoorten, dïe wij onder den naam van „trekvogels" samenvatten. Want afgezien van de maand Januari en van de/ftjjd van 'omstreeks fralf Mei tot hall Juni, is het eigenlijk altijd trektijd in de vogelwereld; Steeds zijn er wel een of meer vogelsoorten onderweg. Al ondernemen de jonge spreeuwen van hqt jaar ih Juli meest al nog geen al te verre reizen, in de eerste dagen van Augustus, in het hartje van den zomer dus nog, ver trekt de spreeuw voor zijn groote reis die hem ver van de huizenzeeën der, groJe^ steden naar Zuid-Afrlka en Macragascar voert. Kort daarop' voi^ gen ooievaar,vhop, koekoek en wiele waal. In September wordt de treklust algeiheentelkens nieuwe zwermen, telkens anderev* sootten worden er door aangegrepen,,tot in October de laatste Jijsters naar Zuidelijker stre ken-de wijk nemefci, diep in Novem ber de laatste roodborstjes een zach ter klimaat opzoekeq en eindelijk in December verschillende Noordsche vogelsoorten, zooals de bergvinken, in Centraal-Europa verschijnen. Nog is de winter niet voorbij, of reeds ont waakt de treklust weer in de leeuwe rikken. In Februari al keeren zij uit Noord-Afrika ei Zuid-Europa naar Noordelijker ldnden terug en deze voorjaarstrek duijrt tot einde Mei, wanneer dd wièlwa&J als laatste weer naar onze breedtegraad terugkeert. Waar hoor en de trekvogels thuis f Kan men bij vogels, die driekwart van het jaar in de tropen doorbren gen en sledes den korten ^bedtijd in Europeefche landen vertoeven, nog wel van „thuis hooren" spreken? WJhr is hun vaderland, hun thuis? Een moeilijke vraag. De witte ooie vaar trekt van Noord-Europa naai' Zuid-Afrika. De Noord-Amerikaan- sche pluvier trekt van den Noorde lijken Arctis nlar Zuid-Amerika. De zeezwaluw, broedvogel in hef ijsge- bied van de Noordpool, heeft den ge- heelen aardbol tot wolnplaats, wan: zij"zwerft van pool tot pool, tweemaal in het jaar; ^ergens kan zij het lang uithouden. En toch, zelfs de wetenschap heeft er geen bezwaar tegen, het met zoo veel menscheljjke gevoelens belaste begrip „thuis" ih de ornthologie toe te passen. Heeft immers niet de veer tig jaar geleden door den Deen Mor- tensen ingevoerde methode van het ringen der vogels tal van staaltjes van gehechtheid *ian efcn bepaalde plaats onder de vogels aan het licht gebracht Ligt het niet voor de hand, wan neer zwaluwen jaren achtereen onder •hetzelfde dak komen broeden, ^wan neer -een ooievaarspaar telkens weer op hetzelfde nest terugkeert, wanneer de bèroemd geworden grasmusch van Malancourt zich zelfs door de ver schrikkingen van den oorlog niet liet weerhouden steeds haar zelfde struik op te zoeken ligt het dan niet voor de hand te Veronderstellen, dat ook de vogels zulk een gehechtheid aan een bepaalde plaats kenneni die wij voor on\ verbinden met da>vroorden „vaderland" en „thuis"? f Hoe ontstpnd de vogeltrek'i De theorie over het ontstaan van ,den vogeltrek versterkt ons in cleze opvatting. Volgens déze theorie dreef de ijstijd de vogelwereld naar de war mere streken van het Zuidefi, waar 'zij nog een welvoorzienen disch von- "dên. Of nu vele soorten nog geduren de den Europeeschen ijstijd, des zo mers naar hun geboorteland terug keerden, of andere soorten na het einde van den ijstijd althans voorden broedtijd hyn oorspipnkelyke woon plaatsen .weer opzochten, is n'fet met zekerheid te Zeggen, maar in ieder geval wordt de oorzaak van het ver schijnsel van den" vogeltrek gezocht niet alleen In vlucht voor. den honger, doctt daarnaast ook in gehechtheid aairhet verbreidingsgebied van voor den ijstijd. Een overeenkomstig ver- schünseljdoeJl.zich.4a)Of.bij de alen en zalmen, die in den paartijd verre rei zen naar hun geboorteplaatsen ma ken. Ook meent men te rfiogen aanne men, dat het instiflet voor den ge boortegrond m sommige ooievaars- geslachtfin uit de Noordsche «landen zoo sterk is, dat zij zich nooit met; de^ iff Afrika broedende soorteh vermen gelmaat en onweérstaanbaar geweld worden ^ingegrepen. Dat \de jonge spreeuwen en de gierzwaluw in den zomer niet door den honger wcft'den gedreven re generaties, den weg over 1 zee naar Afrika vindt. Het terugk^ ren van vele vogels naar broedplaats wijst op-een zeef sterk spreekt vanzelf. En zeker j plaatsgevoel. Men heeft de mogelijk* ontbreekt het den trekvogel, dje als 1 fyeid geopperd, dat de temperatuur kooivogel wordt gehouden, niet aan van de lucht den vogels den weg z voedsel. En toch wordt ook hjj twee maal in het jaar, wanneer zijn soort- gènooten trekken, door een onweer staanbare reislust aangegrepen, zich uitend in een nachtelijke onrust, <fte den vogelliefhebber steeds met be* zorgdheid vervult. Hoe deze vraag echter ontstaat en weer verdwijnt, bij sommige soorten vroeg, bij andere laat, Üat is nog een onopgelost raadsel, waarmee de we tenschap zich onvermoeid bezighoudt. Het systeem in den vogeltrek. Eén feit heeft dit onderzoek intus- schen reeds als vaststaand aan «het licht gebracht: er zit systeem in het trekken der vogels, zelfs zoozeer, dat wijzen, of wel barometrische depres sies of het aardmagnetisme en men poogde een correspondeerend ont vangapparaat in het vogellichaani te vinden, doch alles zonder resultaat- het raadsel is tot dusverre onopgelost geb^ven. Breien voor de soldaten." Bivakmutsen uitsluitend voor de Zeemacht. In verband met het breien voor onze soldaten ontvangen wij Ithans uit Den Haag het volgende bericht: „Volgens schrijven van den minister van Defensie van 5 October jl. worden voor de Koninklijk} Landmacht uitslui tend gevraagd polsmoffen, handschoe nen en sokken, dus geen bivakmutsen, dassen, wanten, buikbanden, slaapzak ken en dergelijke. Kleur vtpi poèsmoffen handschoenen grijsgroen of grijs, gen. Perioden, van welker lengte w\j Er is veel dat pleit voor de opvattii ons y^uwelyks een voorstelling kun nen maken, zouden de trektochten dan lhngzamerhaniftot eep ingescha pen drift hebben doen woeden, waar door de vogelt althans sedert den his torisch^! tijd met onverbiddelijke re- OU^neigd zou zjjn te spreken vaft voort sokkon willekeurig, maar niet te een kunstig, imaginair net van ver- 1 licb» Voor de Koninklijke Zeemacht f i worden gevraagd polsmoffen, sjaals keerswegen, dat door de vogels boven .bivakmutsen, visscherskousen (lange tot onze menscheljjke hoofden is geH)an- aan h^Tkruis), alles donken blauw." nen. Of de trek plaats vindt^ver een mS"eiin" mi T breed front, dan wel langs trekwe- van de hoogste legerautoriteitsn is, dus gen (die men zich overigens altijd definltièf. .7 Met het breien van de bivakmutsen is nog als verschelden honderden kilo- he}t thanj> werkelijk een vreemd geval meters breed moet voorstellen), 1 hangtj van de vogelsoort af. Spreeuw en lijster, reiger, eenden en kieviten, verdei1 ook snip en meeuw gebruiken den Westelijken kustweg, die van den Oostoever der Oostzee langs dl West- 1 Europeesche kust naar Afrika leidt. Van Oost-Europa loopt e^n^, andere we^ tusschen de Beskiden «n het Su- detengebergte ten Zuiden van de Al pen over de Balearen, Sardinië en Corsica, een tierde weg gaat vi# Ita lië, Joegoslavië en Sicilië naar Tunis. Valt bij deze trekwegen de richting Zuidwest op, de vierde trekweg, de Bogporus-Suezweg, loopt eerst in on- mfiekenbaar Oostelijke richting, om pas boven Syrië naar het Zuiden af te buigen^ En <J#n begint althans voor zoover leeuwerikken, spreeuwen, roodborstjes, ganzen, kieviten en sommige roofvogels de reis nie^ in een van 'de Londen rondom de Middel- l^hdadrerTZee eiidigen in Alrfka de groote splitsing. In tropisch Afri«j| ka blijven o.iïl nachtegaal, hop, fcras- jjieper, kwikstaart en roodstaartje. ^Equatoriaal en Zuid-Amerika is Het domein van de trekvogels met het "T[rootaj& uithoudingsvermogen, zoo als grauwe klauwier en wielewaal, kêekoek en zwaluw, gierzwaluw en doievaar. ^ei grpote, nog onopgeloste vraag- 8^uk >is'flë!'enwoordig vooral het ver wonderlijke oriëntoeringsvermogen der trekvogels op hun lang£ tochtt Hoeveel waar geluk zou en in de wereld 'zijn, als niet velen juist hei andere ^ge»* luk wilden hebben. i— 4 FEUILLETON. r Roman van I NORBERreARAI. Miüruk verboden. 19 1 r Een.pr^eluk, had Okito'ge^pgd'en bij die woorden had zijn gelaat weergfle starre, gesloten uitdrukking, als ijle van een masker, gekregen. Een ongelujs. Het was goed, dat l\et' zoo kwam, wfc* an- ders zou het aan Japan zijn geyeest over dezen man, die .tengevolge van waan denkbeelden op het punt stond zij» land te ve?raden, recht te spreken... In een toestand van nerveuse opwin ding een geyolg van de vrij hooge. Jcoorts had Brokman zich na deze woprden van déh Japanner ln zijn bed opgericht «n hem tpoedend toegevoegd, dat geen enkele reden steekhoudend ge noeg was om een moord te motlveeren. Hij, Brokman, zou zieh geheel aan het gesloten contract hóuden, maar qyerl- gens meende hij zich het récht tè mogen- toe-eigenen Oklto ronduit tf. zeggen, dat j hij hem voor den moordenaar van Nas- higata hield en dat hij hem deswege ver afschuwde. Daarop" had waarin de klank van vriendelijk# ver draagzaamheid Brokman ten zeerste verbitterde, geantwoord qpfet zoiu toep ook kunnen zijn, BrokmaaMjat ik niet de ipoordoqaar be] van dien mali? U hebt koorts, «i bei i wat opgewmulen. Als men ln zoo'n toi j stand verkalt als u, wordt elke, getfacll- te# die men^ppert een net, dat de ge/st en Jiet denken gevangen houdt. 'Aweej gezond bent, mr. Brokman, wij dit thema verder behandelen, j Toen' Brokman echter weer in zóo- verre herspeld was, dat hij het bed kon verlaten, ware» er aifdere dingen ge weest, die aantjpcht opeisqhten. Moeilijke berekeningen moesteh er 'wor den gëmaakt en ingewikkelde construc ties dlender\ bedacht,, "onderzocht, pn nauwkeurig^ op het teekenbord uitge werkt te worden. De vporloopige schet sen zouden de Japansche fegeering wor den overgelegd, want ook*datfhad i Oklto den iiigenlelir verteld het plot- •seling overlijden van Nashigata had zijn, met de Chineesche regeering gesloten contract ongeldig gemdakt en de tegen- woórdige'Chineesche regeerlng een gun stige gelegenheid in de hand gegeven om .een voordeeliger verdrag' met Japan te sluiten.' Oklto is. nu ook op het dek gekomen. In een rieten armstoel neemt hij' naast Brokman-plaats. een zorgelijk geacht kfikt hij naar het westen. Men)wil op deze wijze trach ten den dans te ontspringen, want de berichteri", welke men over den nadergn- den typhoon ontvangen heeft, zijn vrij verontrustend. Ik hen geen zeeman, geeft Brokman ten antwoord, en van de nautiek heb ik weinfev verstand# maar één ding dunkt me wel\ast te staan: die bui daar kun nen we alleen ontgaan als we rechtsom keert makkm, De overige - passagiers schijnen zich van den naderenden storm niet véél fian te trekken. In hun onmiddellijke nabij heid amuseert <#nen zich met een partij dekteqnis. Langzaaih maar zeiler zege viert een stramme jymeriltaansche over eep bejaarden Franschman. Hevig trans- pireerené en geheel bulten adem, rent het oüde heprtje over de, door witte lij nen afgezette baan, deh eenen bal na dep andere missend, Men begint een nieuwe pairlij. We'der- om is het „de Amerikaajische, die zonder merkbare inspanning^ regevlerend uit het' strijdperl^ treedt.* Een onwaardig schouwspel, consta*- teelt Oklto zakelijk. Een man 'dle*ip llQhaemskracht en behdhdigheld de mfh- dere Is van een Vrouw. En dg mannen, die toekijken,- fachen 'geamuseerd, in plaats van zich» te schamen jj/oor hun seksegefioöt, die zoo smadelijk door een geworden. Op 17 .September jl. stond l de bladen een oproep aan alle vrouwen in Nederland, zoowel hier als overzee, om sub"-comité's te vormen voor het ma ken van mutsen, over de (ooren sluitend; van sjaals, handschoenen, wanten, knie stukken, kousen, buikbanden enzoovoort. Patronen en,, kleur, zoo werd verder be richt, zijn door het Centraal Magazijn voor militaire kleqding en door het Mo- billsatie-krulsaangegeven, en ln den aanhef werd medegedeeld, dat met volle medewerking van het departement van Defensie een comité was gevormd „Voor Neerlands mannen", waarvan generaal H| A. Cramer, oud-legercommandant Nedbrlandsch-Ihdië, de «leiding had. behoor gevend aa^tezen oproep, heb- b«A zich alom in deWKnde vrouwen be- reic\ verklaard, voor de militairen te bretcni. Onder de auspiciën van de plaat selij Je, afdeelingen van de „Nederland- schel Vtereeniging voor Huisvrouwen" ol van f andere vrouwen-organisaties, zijn comfté's gesticht die in dezen de leiding namen, zoowel w|t het beschikbaar stel len van wol betreft als het uitgeven van patronen en verdere aanwijzingen. Met lofwaardlgenXi^er zijn overal da delijk duizenden vrouwen begonnen met het maken van Alk- gevraagde artikelen. Een groot ajuitaS bivakmutsen, ge maakt in de kleur van depolda- tenuniform, werd gebreid, mede om- dal de dagbladen het denkbeeld propa geerden om de soldaten van warme mut sen te voorzien. De thans bekend ^naakte mededee- ling Is dus over de geheele linie een groote teleurstelling voor allen, die thans blijken de bivakmutsen v^>r niets te hebben gempakt. Met uitzonderings dan van dq blauwe biVaikmutsen voor onze matrozen Men had den tijd beter kunnen besteden met het breien van - polsmoffen, handschoepen of sokken, die, naar thans blijkt,, wèl op prijs wor den gesteld. CJëzien de schaarschte aan wp1» zullen de breiende vrouwen ,n# genoodzaakt zijn, haar werk weer uit te halen, een vervjelend werkje, dat ,haar verre ^van aangenaam zal wezen. Intusflchen hopen wij ten zeerste, dat onze vrouwen, die zocr yan ganscher harte de werkstukken maakteh, zich niet zullen laten ontmoedigen. Met nadruk dient te worden geconstateerd, dat den vrouwen-organisaties in Jfzen geen en kele blaam kan treffen. Qe spldaten mogen .dus geen dupe wordtin van alt „mannenwerk". - Tokio gelegen is Eenige - malen cirkelt het over net breede plateau, dat den uitlooper vorm I van den kraterketen ln het oosten van het dal: dan strijkt hét vliegtuig lanK- zaam neer, de wielen raken den grono we wuieu en laten diepe sporen achter ln de ge- vasthouden aan opvattingen, die men I stolde, maar door aanhoudenden reg 'gevoegelijk als middeleeuwsch kan kwa- week geworden lava. llficeeren. Alsüerste stapt Glenister ,ult het vueg Voohiifcgang, zegt Okito 'ernstig, is tuig. oRnlddelllJk houdt hij de hand in menig opzicht even zegenrijk als de schuttend voor de oogen, want eeni warme zonnestralen, maar 'men moet zon werpt haar stjalen méedcwgenwoa d^i vooruitgang bewaken als éen ge,- vanuit een wolkehloozen hemel over Vaérlijk Verscheurend djerf Als zijn iff dat de zich hoofdzakeJyk hun gezichtsvermogen oriënt© Men denke alle«maar aan het dat d© jonge koHpk, eenzaam, der rtisgenoofen vergelijken leefti sterker nog'zonder leiding van oiidè^ plachten waarschijnlijlc zeer tevreden rap gewéest. Sindsdien is er echter heel wilt veranderd. Men heeft dc spoorweg, de auto en het vliegtuig uitgèvonden... Het zou, zlriloos en incqnsequent zijp, mr. Oklto, eenerzijds met zijn tijd'16 willen meegaan en'anderzijds te 'willen de wolkenmassa in hot jadbrdoosten, die met zijp zwart dbn-and#* punten aan een vrouwgeslagen wordt. Imposant berglandschap doet dehken.' j In' Europa is' er een-tijd geweest, Oklto op zachten toon, L Oklto vertelt, dat hij een onderhoud zegt Brokman- glimlachend, dien zij de ik vnn vrifindfiUik» vpf. heeft gehad met. den kapitein. De boot middeleeuwen noemden. Als q toen eens is Wa,t de voorgeschreven koers af- naar de oude werpld was gekomen,, zoudt geweken en .stoomt thans iets meer naar u over de 'verhouding tusschen de ge- vloëd op het mepschdorhzoo demorsli- seerend ,ls, dat vrouwen zich zondër éenige gewetenswroeging van hun we^r tlge echtgenooten latent scheiden, vgders niet voor hun gezin zorgen en de kinde ren hun ouders niet de minste achting toedragen, zooals lk dat zoo vaak in het Westen zag; dan zij de vooruitgang drie maal verwenseht! 1 Brokpjan blijft ditmaal het antwoord schuldig. Eenerzijds maakt hem de War me, ^woele lucht, die met electricitelt geladen schijnt \e zijn, te moe om dit, in ■zeker opzicht ietwat banale en ook nut- telooze debat voort zetten, widerzljds moet hij zichzelf bekehnen, dat, Oklto niet heelemaal «pngelijk heeft. Ej^ hij denkt daarbij d^P* Evelype. Mr. Glenister'beïichVigt liet Petroleummeer. Een Nederlandsch Fekkervliegtuig, vap 't Ngorden komend, zweeft statig boven het dal,, waarin de' Japansche kolonie vanuit een Vvumcuiuu»».!. - in «en verblindend, wit licht badeuae landschap. v Als bh zich even georiënteerd nea». helpt GJenister Mizu^enhaar broertJ uit het vliegtuig, flilën-aljn ^et zitten in,de\beperkte ruimte, maat a zich even ultkerekt te hebben, wer pen zij onmiddellijk een verlangenden blik naar het dal| Het liefst Glenister en het $icgtuig nu meer difficj dep rug toedraaien om zich naar oqderlijk huls te Afgeven. Üe beleefdheid elscht echter, da»J» «daarmee wachten «tot dp eerwaarde gels^e meneer' afscheid Van hen> y hebrcn genomen Doch Glenister wil eerst het pew leummeer zien. Dat ls voor hem h langrïkfte. Bovendien ls hij toch n voornemens zich hlèr lang op te houden, want te elfder ufe bereikte hem het W; richt, dat in IVelhaiwel eenigei M® kaansche Lborloèsschepen voor ankra w gegaan, zoodat hij zoo spoedig motf' daarhellfcrtl vliegen. (W»rH wrvlf*) Ten opzichte $aVde bemesting van bolgewassen heerseht nog vrjj veel misverstand. Vaak is men geneigd te denken en te redeneeren, dat de bol gewassen het wel zonder bemesting kunnen stellen. Immers, men koopt 111 den herfst de bollen en plant deze in den tuin. De bollen toch ztln de voor raadschuren van het reservevoedsel,_ dat in het komende voorjaar de bloe. mogelijk zal maken... De. Hollandsche bollenkweekers hebbfen echter, altüd wel beter gewe ten! Elk jaar werden, tegen behoor- lpe prijzen, groote partijen stalmest in Friesland gekocht. Ofelukkig heeft men in de bollenstreek later de be mesting met kunstmest leeren ken nen en w^ardeeren. Gelukkig in tweeëerlej opzicht: de stalmest, hoe wel een goede humusvormer voor de bollenstreek, blijft altijd en min at meer eenzijdige meststof, terwijl heï andïrszins gelukkig is, dat de stal mest nu"op de Friesche bedrijven kan blijven. Want het is eêu eerste eiscji van bezuiniging, dat de stalmest, wel ke op een bedrijf geproduceerd wordt, ook op dat bedrijf blijft, zelfs al lokt de prijs tot verkoopen. Om op de bemesting der bolgewas sen terug te komen, d» bemesting met kunstmest biedt bepaalde voor deden. Want men kan met kunstmes* de juiste verhouding in de voedings stoffen aanbrengen, wat niet moge lijk is, wanneer men uitsluitend op stalmest aangewezen' is. Bovendien is kunstmest veel economischer, .want men geeft dezelfde hoeveelheid" voed- sel in veel kleiner omvang, waardoor de hooge vrachten grootJ#eels ach- ^Iterwege kunnen blijven en ook op dc Strooikosteiv aanmerkelijk kan wor den bespaard.. Voor kleinfe kVeekers en liefhebberstuinen is het gebruik van kunstmest in alle opzichten voor deeliger eik beter. Sprekejl wij over - bemesting delr^ I bolgewassen, dan bedoelen wij daar mede in hoofdzaak tulpen en hyacin then deze toch vormen verreweg het grootste deel der bollencultures. Trouwens, ie kleine bolgewassen zooals crocus, sneeuwklokje, narcis enz. verlangen over het algemeen geen versche meststoffen, vooral mét in den vorm van stalmest, terwijl de bemesting met kunstmest vlak voor het planten der bollen liefst ook moet worden nagelaten. Beter kan men het i bijgoed, zooals men deze kleine bol- gewasjes noemt, planten op akkers of perken, welke in het voorjaar ten behoeve .van de zomergewassen can voldoende bemesting kregen. DocK de tulpen en hyacinthen zpn zeer dankbaar voor een goede kunst- mestbemesting. Daar het echte „kali- vreters" zijn, moet vooral de kalibe mesting toereikend zijn. Een bemes ting van 15 tot 18 k.g. patentkali per tóre (100 vierkante meter) kan ge rust gegeven worden. Kali heeft een zeer gunstigen invloed op het vormen van veel reservevoedsel in de bollen. Geregeld en krachtig met kali gevoe de tulpenbollen kunnen in liefheb berstuinen jaren achtereen rijk bloeien, daar de hoeveelheid reserve voedsel bij Machtige bemesting eer der toe- dan'afneemt. Beroepskwee kers kunnen een goede kalibemesting niet missen, omdat zij daardoor het middel bij de hand hebben om krach-, tige, spoedig bloeibare bollen te telen. Naast kali mag bij de tulpen- en hyacinthenteelt geen fosforzuur ont breken. Het fosforzuur werkt voor namelijk op het tijdig afrij pen der boJlen en bevordert een milden bloei. Daar de bollentedt op zure gronden niet zoq goed gelukt, dan bij een goe den kalktoestand, kan fhet succes van slakkenmeel 'gebruik worden ge- m2&vkt. Men neme daarvan ongeveer 12 k.g. per Are. "De. stikstofbemesting moet met eenige bedachtzaamheid worden toe gepast, want eenerzijds mag de blad ontwikkeling niet te weelderig zijn, omdat zulks gaat ten koste van den bloei, terwijl de bollen ook niet zoo degelijk worden. Anderzijds moet de bladontwikkeling toch ook weer zoo danig zijn, dat de planten door vol doende blad haar levensfuncties in alle opzichten kunnen verrichten. Men geve daarom de stikstof met mate en in een langzaam werkenden vorm, b.v. als zwavelzuren amoniak, waarvan dan 6 tot 9 k.g. per Are vol doende is. Al deze meststoffen worden in den herfst, vlak voor het planten, dooi de vooraf goed gespitte aarde heen- gewerkt, zoodat de voedingsstoffen in het voorjaar, bij het begin van den groei, direct ter beschikking van het gewas zijn. Regen- en zonneschermen in den loop der tijden. Rita Johnson, de jonge M.G^J.-actrice die onder meer zal optreden in „Honolulu" en „6000 Vftanden", draagt voor haar nieuw avondtoilet een avondmantel van lichtblauw Fransüh flaifcl met opgewerkte schouders en een kraag 1? la Koningin Elisabeth. Op vallend zijn voorts de mof-vormige man chetten uit blauwvos. „Van uitstel kömt afstel", een" :preékwoord, waarvan ïpenigipaal de waarheid ervaVen zal zjjh door iedere vrouw. In #velerlei opzicht zijn wij veelal geneigd om dingen, die we niet prettig vinden of waartoe.we ons op een gegeven oogenblik niet gestemd yoelen; op de (ange baan te. schuiven. In ons harfzijn wd overtuigd, dat 1 'beter ware, er ons eerst toe te'zetten omdat het nu eenmaal toch gedaan moet worden. Gaat het ons allen niet meermalen zoo,v zelfs met kleine din gen? We moeten een brief schrijven •om tebedanken voor een verjaar dagsattentie, of naar. aanleiding vai. een nog andere jgebeurténis,.we moe ten een ^tegenbezoek afleggen bij ken nissen en 'nog veil andere dingen wachten op afdoening£ Wanneer wo echtferionzen wil staleu, komen we er wel toe, want feitelijk is uitstel in vele gevallen gebrek,aan doorzetten. Het gaat ook menige huisvrouw en ook werkeffde vrouwen^oo ten op- zibhte van naai- ën stopwerk. Het zijn slechts van die kleine dinggri, die veel langer blijven liggen darlfcoodig is en w'^rvan men soms meent, dat het de Moeite niet loont, f tóen blijft een" kleedingstuk, waarvan mep weet dat een drukknoopje loshahgt draden, j 'een dunne „"plekje even doorgqstopt iou kunhen wdfMeïi is in minder dan geen tijd een gat en al dhze kleinlg- heden stelt me?] uit, terwijl ze in min der dan geen tijd in orde gebracht zouden zijn. Denken wij eens aan onze koysen, die veel—gauwer vernieuwd ^noeten worden dan ons lief is. Doch, het is •^veelal eigen schuld, Want houdt men tot gewoonte ze' niét laVger dan twee; hoogstens drie dagen teydragen, dan zal men er weel minder aan behoevert •repareeren. Eén, kfeip gaatje,>dat ons bij het uittrekken opvalt, 9f- wql een gevallen steek, zullen het nóddig maken, een volgendendag andere koüsen aan t« trekken. Is een steek gevallen, dan zal deze bij het w&s- schen niet ladderen indien men hem voor dien tijd vasthecht. We wej^en hoe in minder dan geen tijd één steek nog een heele Vij anderè' mee naar ^omlaag doet schuèten. Had ik maar... komt in de meesfte gevallen te laat! Het gaat evenzoo n^et allerlei andere kleipe schaden, dié zoodra men ze constateert verholpen 'diejien te wor den om erger te voorkomen, '■fcinde- ?en slijten uiteraard veel, ze zij^ steeds in' berging en menige moe der is 's avonds als zoontef ter ruste is nog druk bezig mer het zitvlak van zijn broek te verstellen. Wanneet onder dit gedeelte stevige^vbenng met onzichtba^ steekjes naaid,vhoudt dit het sl^jtei :e!»«veel te- gen, tèiVfjjl het doorstonden van dun ne plekken met draadjes vah.'t weef sel erger voorkomt; het zalfde geldt ook voor de ellebogen tfan jongens- en meisjeskleeding. Voorkomen is beter dan geileen en 'kan de levensduur van v§e artikelei verhodfeen. Waar zij thans pog móeten Sparen dan' tot -toor kol tjjd, zal iedere huisvrbuw (haaHJ zondere aandacht» moetenëchen aan dingep die, indien zijfverwaar- loosd worden, tot grootere en vaïk onnoodige kosten aanleiding geven. Stelt ni'et uit tot morgén wat g(j he- dgp moet verzorgeh.- Sceleiv <0^ ,,i enken L i Australische geleerden beschouwen ten kleine Argentpnsche mot als de fedster van het Australische conti nent» A'an dit diertje is het te Jan ken, dat uitgestrekte vruchtbare ge bieden van den ondergang worden ge red. Sedert jaren werd. in'Australië waargenomen, daf eelt plant, de zoo genaamde vijgdistel, zich met gewel dige snelheid over het cultuurland verbreidde. Jaarlijks .veroverde deze plant 400.000 liectarè land. De boe ren werden lette* van hun bezit tingen en uit hun ituizen verdreven, omdat z« den opm'arsch van deze cac tus'niet kondanstpiten. Groene wei den en bebowWL akkerland vielen I haay ten offer. lp Queensland en Nieuw-Zuid-Wales reeds meer dan 24 millioen h». m I een cactussen-wilflejws veranderd Er was ghen^iddel om het kwaadte bestrijderfwn zoo werden de farmei steeds verdere teruggedrongen.. Eigenaardig is, dat de vijgdistc] oorspronkelijk in Austraïië hee emaa niet thuis hoort. is fk»mst'g de Verêehigde Staten,! Mfxico en Zuid-Amerika. Bij ons treft men haar als sierplant aan: Ongeveer een halve eeuw geleden 'wetd deze tussoort in Australië gei'mporteerd, om,ook hier als ArpVnt te dienen. Doch de vijgdistel wist uit te breken uiteet haar toegewezen beperkte ter rain "ës woekerde in volle vrijheid voortó/ Aanvankelijk zag "men hier geën gevaah in, doch toen het ver schijnsel zulke schrikbarend#! afme- tiikèn begon aan te nem^n, was het redds te laat. ITO mo'esb de wetenschap te hulp lir/rden geroepen om eeh middel tot hjesdfiiding van het kwaad te vindenj A^tralische gelèerden togen naar Amerika op zoek naar een insect, dat als natuurlijke vijand "de% strijd te gen de cactus zou kunnen aanbinden, In Argentinië wprd een mpttensoort 'gevonden, die haar eieren in ringen van 21L-30"stuks op-de bladeren van jen vijgdistel afzet, waar zij worden uitgebroed. De larven boren een gang in het weefsel van de cactus en ver woesten de wortels. Deze mot'moest dus wel bij uitstek geschikt ?ijn om een eipde te maken aan de cactussen- plaag. ffiü wérd. in groote hoeveelhe den 'naar Australië overgebracht en thans reeds zijn overde4millioenh.a. bouwland door haar van de cactus sen bevrijd'. Öp 20 millioen h.a. moet zij hi&r zegenrijk tferk nog vernch- ten. 1 Voordat Birma deel uitmaakte van I het Britsohe r(jk droeg zjjn heerscher I den titel van „Heer van vier en twin- I tig pajongs". Het aantal „pajongs" I dat door de dienaren mede gedragen I werd, bepaalde eertijds den rang der I hoogwaardigheidsbekledersen ook I thans nog dragen de bedienden van I een sultan in onze overzeesche gewes- I ten een gouden parasol boven het I hoofd van den heerscher een gou- I den pajong! In de Oostersche landen werden I koeriers tijdens veldslagen niet al- leen met buit gemaakte vlaggen, doch I ook met „zonneschermen" naar de I hoofdstad des lands, waar zich de vorst bevond, gezonden. Priesters gebruikten met goud draad doorweven parasols, terWijl die der vorsten van witte zijde gemaakt waren. In China stond men aan de vier hoogste graden van mandarijnen het drage van een roodzijden parasol toe, met drie over elkander vallende belegsels, terwijl ambtenaren van 1 ageren rang slechts twee opgestikte banden op Jiun pajong mochten dra gen. ln feestelijke optochten zag men soms driehonderd en meer parasols meedragen, die onderling zeer ver schillend waren van grootte, kleur èn I weefsels. Grappige momenten wafen het I waarvan "de kronieken ons verhalen, I wanneer de keizer van China eertijüs I op jacht ging en gevolgd werd dooi I zijn vierentwintig pajongdragers. De I parasol heeft in alle Oostersche lan- I den een jjrodte rol gespeeld en men I ziet zelfs boven de graven van weige- I stelde lieden papieren parasols ge- I plaatst. Het volk gebruikt ,ter bescherming I tegen een al te\krachtig regenbuitje, I parapluies van stedfc geolied papier. Pararols met wijsgeerige spreu- \kyi. Pe Japanners beschilderden hun j parasols met figuren uit de goden- leer, terwijl de Ohineezen de voo. keur geven aan spreuken, <f.a. van L^otse. Een eigena^r<^g igebrbik \v& vroeger om een ambtenaar, <JJe zich buitengewoon verdienstelijk handge maakt en vap woonplaats ging ver anderen als afscheidsgeschenk een reusachtig zonnescherm aanlMjbie- len. In Siam ziet men thans>l^?ario- tot vijfdeeli^e pajopgs' aan één stuk bevestigd, die rijjc voorzien zijn van borduursel, goudN en edelsteeiMi en door een paar mannen gedrhgen mqe ten worden. leggen verband tusschen een boom met scherzoachtige bladen en de pa jong. Een oud steenen beeld van Visjnoe in zpfc vijfde incarnatie wordt voorgesteld als een' leeljjke, kleine dwerg met een groote parasol in de tand. Op Oostersche platen ziel men afbeeldingen van heilige slan gen, wiei\kop overschaduwd wordt door een ftasol. De pajongde voorloopqr van de parasol. Later begonnen de dames uit de hoogere kringen het^practisCh^nut landen minder noodig was, dan in het Oosten en Zuiden. Beroemd is de parasol van Mada me de Pompadocr, die te zien is in het museum van het slot te Versaille. RECHTZAKEN. Sybrigje voor het Amsterdamsche Gerechtshof. Het Amsterdamsche gerechtshof heeft gisteren de strafzaak behandeld tegen dc Groningsche vrouw Sybrigje V., die ver dacht wordt van diefstal", subsidiair ver duistering van 40.000 ten nadeele van den 67-jarigen Pieter B., dien rij op zekeren dag tad overgehaald naar Amsterdam te gaan, waar hij 90.000 in de safe van een I groote bankinstelling deponeerde. Ook Sy- irigje had toegang tot,,de safe. Da»rv* maakte Aj «retig gebruik. Ein« »ii naar de bank, nam f 45.000 aan contan'ën weg en verdween in gerelseHap >an zekeren Herman M.. dien *0 in Am I sterdam had ontmoet. I fylirlgje werd opgespoord, evenals het I geld, '.'at was opgeborgen in de kluis van I een l ank te Oude Pekela, Sybrigis werd I vervolgd wegens diefstal en Herman, die I haar en bet geld «r auto vn Amsterdam I naar Groningen had vervoerd, moest zien I wegens heling verantwoorden. I De Aiüterdamaciie rechtbank veroordeel de Sybrigje tot anderhalf jaar I'straf. Het O.M. bad drie jaar geéischt. I Herman M. werd vrijgesproken. I De 67-jarige rustende heorenboer Pieter I B verklaarde voor het Amsterdamsche hof, I dat ?ybrigje de 45.000 gestolen en niet I gekregen had. 1 Het betreft' hier een- belangrijk bedrag, een brutale diefstal, die ongetwijfeld tan gen tijd tevoren ia voorbereid, verklaarde de procureur-generaal in zijn requisitoir. Sybrigje troonde haar opden kennis mee naar Amsterdam, Omdat daar de gelegen held om haar slag te slaan, grooter was. Spr. was van oordeel, dat de door de Agi- sterdamsche rechtbank opgelegde straf te laag was, zoedat hij vernietiging ten aan zien van de strafmaat vroeg en veroordee. ling tot 2% jaar gevangenisstraf. Voorts vo^erde spr. teruggave van het in beslag genomen geld aan Pieter B. Arrest 26 October. A Khwsigr veroordeeld. Wegens verduistering van 250.000. I Bet gerechtshof te Leeuwarden heeft den 54-jarigen iandbonwer K. G. te Roewinkel, voorheen kassier Van de boerenleenbank al- I daar, veroordeeld tot drie jkar gevangenis- I straf met aftrek van voorarrest. De recht bank te Assen had hem veroordeeld tot een I jaar gevangenisstraf met aftrek van de voorioopige hechtenis wegens verduistering I van ongeveer 250.000. De procureur-generaal had drie jaar en I zes maanden gevorderd met aftrek van de I voorioopige hechtenis. Haar kleinkinderen verdronken. De echtbaftk te Groningen heeft gister- I morgen de zaak behandeld tegen een 76-ja- rige vrouw, die op 26 Juli te SJlochteren twee harer kleinkinderen 4 met opzet te wa ter heeft geduwd, waardoor de kinderen zijn veidröhksn. De vrouw, die haar vreesc- lijke daad hetft bekend, is volgens een psy- ciatrisch rapport niet toerekeningsvatbaar. De officier van justitie vroeg voor de vrouw, die niet was verschenen, een ver blijf van een jaar zoo noodig langer,— - LlAl Jnavno •PT' I blijf van een jaar zoo noodig ianger Oude, middeleeuwse geschnW regSt tmveKoTTfi t.usschen een booml werd bepaa]^ op 19 October. van- parasols in„te zia tersohe en Zuidelijk^ men er meer gebruj met struisveer|n'y%] Oos- I lakte zvan. Groote, tierde pajongs die door bediend'ei/boven haar hoofd gehouden werden/ wisten te 'voorko men, dht al te viijpostige zonnestra len te fel #p de tfeere huid dep edele vrouwen inwerken! j In Parps is er e'efl tijd geweest dat men een soort verhuurinrichtiijg van parasols had. Aan het begin én het. eindë van 4e lange, zonnige Pont Neuf stonden mannen die voor een kleinigheid een parasol verhuurden. Drae ontving meji adn het begin van de ton? en werd weder in ontvangst genomen aan het einde van de brug. Het is heel begrijpelijk; dat de W™- soV van uit de Parijsdie hoofdstad een ware zegetócht begonnen is, zi] het dan ook, .Aat hij i« de Noordelpke De schatgraverij te Zevenhuizen. De rechtbank te Rotterdam heeft veroor deeld L. S., *57 jaar, scheepswerktuiglrandT- ge te Rotterdam, gedetineerd, wegens\^ef- tstal van een aantal sieraden ten nadeele van een! oude dame, tot 6 maanden gevange nisstraf met aftrek van den tijd in voorioo pige hechtenis doorgebracht. De man was in Juli in Zevenhillzen aangehouden bij het opgraven van een kistje met de ontvreemde sieraden;'die h\j daar in den grond had ge- stopt. ]j|e eisch was acht maanden. Twentsche industrieel krijgt zes maanden. Het A^Aemsche gerechtshof heeft den 24-jarig*^FE. ten C, tp Almelo, die veertien o a gen geleden in hooger beroep terecht stord, daar.hij in dep laten avond tan 16 October van hgt vorige jaar, na op den pro vincialen weg, tusschen Delden en Bom met een, .door hem bertuurden personenauto een wielrijder heeft doodgereden, veroor- deejdh', tol^ een gevangenisstraf van zes maanden, met intrekking van het rijbewijs voor HeiKtijd van één jaar. De verdachte, die zelf levete^aarlyke verwendingAi bij deze aanrüdTng had op geloopen, was i« beroep gekomen vfn het vonnis d^r Almelosche rechtbank,^» wegens, dood door schuld tot vier^Bu gevangenisstraf, niet ontzegging v*i jaar, had veroordeeld.. In zijn requisitoir had de procureur-ge- ucroal er reeds zijn verwondering over ult- gespoken, dat verdachte tegen deze, naai dè.meaning van den procureur zeker met te .strenge straf ln beroep v*s gcktkoen e.. bevestiging van bet vonsi^der relhtbank ^Het Hof hee|| echter, dit tigd en zooata blijkt een Va*merkclp|t zwaardere straf opgelegd. hen» ,nden één

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1939 | | pagina 4