ft
edt aan!
SERVE
011111
iER
iding
Gouda
OFFEN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
V
\TELEF.'27J4
Pact met Turkije een waarborg voor handhaving
van den vrede.
BERGAMBACHT, BERKENWüUDE, BODEGRAVEN.
nieuwerkerk, ouderkerk, oudewater, rei
CHAMBERLAIN BEANTWOORDT
VON RIBBENTROP.
KONING LEOPOLD VAN BELGIE SPREEKT TOT
HET AMERIKAANSCHE VOLK.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal
bewrging per looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
------
Van Zeeland bij Roosevelt.
Geheele wereld weet, dat het niet waar is,
dat Engeland den oorlog wenschte.
Wrak van een Duitsche
duikboot gevonden.
Sneeuw aan het Westelijk
P front.
Duitsch marinevaartuig op een mjjn geloopen.
„City of Flint” heeft waarschijnlijk Moermansk
al verlaten.
raden en
lordeelig I
Door hun neutraliteit vormen België en Nederland
een vredeseiland in West-Europa.
No. 20155 Vrjjdag 27 October 1939 78e Jaargang
BERGAMBACHT, berkenwoüde, bodegraven, .boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, MOERCAPELLE.
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK. SCHOONHOVEN, STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
ww de
J£ONING Leopold van Belgiië heeft in den
afgeloopen nacht een via Londen naar I
J|IN1STER^PIRESIDENT
Behaving
vrije verkeer van onze nijverheids- en voe-
Deze
gië, een gebied van geringe uitgestrektheid
met een zeer dichte bevolking, hangit hoofd -
zakelijk af van den arbeid zijner inwoners.
ver worden 35 personen als verdronken op
gegeven. De kapitein van het schip is als
gevolg van deze ramp waanzinnig gewor
den.
Owe bureaux zijn dagelijks geopend van 9—uur. Administratie en Redactie Telef
foterc 3745. Postrekening 48400.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 3L GOUDA
hfl onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
Geruchten over vredesbemiddeling
houden aan.
Terwijl de geruchten blijven aanhouden
cat de gewezen Belgische minister-presi
dent Van Zeeland Roosevelt zou willen be
wegen de Ver. Staten als bemiddelaar in
den Europeeschen oorlog te laten optreden
en Van Zeeland van zijn kant deze geruch
ten blijft ontkennen, heeft.de Belgische po
liticus thans, volgens United Press, met
Roosevelt te Washington geconfereerd.
Van Zeeland blijft volhouden, dat zijn
missie zich beperkt tot het probleem van de
vluchtelingen.
Toch blijft men veronderstellen, dat de
bespreking tusschen Van Zeeland en Roose
velt mogelijk een Belgisch-Amerikaansche
gecombineerde poging om den jrede ia
Europa te herstellen tot onderwerp zal heb
ben. In verband hiermede wordt herinnerd
aan de pogingen van Koning Leopold en
Roosevelt in Augustus j.l. en waarnemers
gissen, dat in de toekomst een van hen of
beiden opnieuw het initiatief zouden ne
men.
ven.
Laat ik hopen, dat de Amerikaansche
ratie, waa mee wij door gemeenschappelij
ke zorgen en gelijke idealen zoo nauw ver-
Deze arbeid is afhankelijk van de handha- bonden zynr> ons helpe
ving van onzen exporthandel en van het streven naar vrede in dienst van de be-
--——I-. Alrlc?zin
Vijftig slachtoffers bij het op een
mjjn geloopen Duitsche marine-
vaartuig.
De Britbche admiraliteit meldt, dat het
gehavende v’rak van een Duitsche duikboot
gevonden.
Vlettermar.nen.uit Deal verkiaien, da-
zjj het grootste deel, van een duikboottoren
boven water hebben Zien uitsteken op het
zuidwestelijk deel van de zandbank. Hoe de
duikboot aan den grond is geraakt, weet
men niet. Woensdag was geschutvuur bui
ten Deal gehoord. Men geloofde toen, d t
een duikboot was aangevallen, maar door
dat het mistte, kon men niets zien. Een ar-
<ere veronderstelling is, dat de duikboot
misschien een paar dagen geleden buiten
Folkestone tot zinken is gebracht en over
den zeebodem is gedreven.
Wij doen niet de minste territoriale aan
spraken gelden. Wij zijn noch van verre,
noch van naby betrokken geweest bij de
oorzaken van het conflict, dat Europa ver
deelt. Met Nederland vormt België
een vredeseiland in het belang van alle
volkeren. Op het kruispunt van de West-
Europeesche landen vervult een, onzydig,
loyaal en sterk België een by uitstek vrede
lievende zending. Aldus sticht het met de
andere onzijdige staten een vredesburcht en
een element van verzoening, welke alleen
de beschaving redden kan van de ineenstor
ting, waartoe zy door een algiemeenen oor
log onverwijld zou worden gedreven,
Wy zien de toekomst tegemoet met kal
me vastberadenheid en een rustig geweten.
Wy zyn bereid, onze onafhankelijkheid uit
al onze macht te doen eerbiedigen.
Het is vandaag precies 25 jaren geleden,
dat het Belgische leger, na een harden
itryd, onder het bevel van koning Albert,
myn vader, een wreeden inval stuitte.
Zouden wij thans aangevallen worden
God beware ons voor een dergelijke ramp
in weerwil van de plechtige en stellige
verbintenissen tegenover ons in 1937 aan
gegaan en aan den vooravond! van den oor
log hernieuwd, dan zouden wij weer zonder
aarzelen strijden, maar met vertienvoudig
de middelen, $h ook ditmaal zou het gan-
sche land achter het leger staan.
Maar wij kunnen niet gelooven, dat onze
neutraliteit door de oorlogvoerende mo
gendheden niet zal worden geëerbiedigd.
Wij hebben vertrouwen in het woerd, dat
men ons ten aanhoore van de geheele we
reld gegeven heeft, zooals men zelf kan
vertrouwen in onze loyauteit, een loyauteit
die ik, naar het voorbeeld van myn gelief
den vader, en als vorst van een vrij en
trotsch volk, besloten ben steeds na te le-
belangen van België. Het bestaan van Bel-
HITLER ZET MILITAIRE
BESPRÉKINGEN VOORT.
Geen marine-officieren er
bij aanwezig.
United Press meldt uit Berlyn dat Hitler
zyn besprekingen met wn miljtaire advi
seurs heeft voortgezet. Justeren hadden de
besprekingen eenige uren geduurd.
Vanmorgen confereerde Göring op de
rykskanselary met Hitler. Daariby wg.en
verscheidene generaals van de luchtmacht
aanwezig. Later verschenen von Braü-
cliitach en Keitel om aan de conferentie
deel te nemen.
Er waren geien marine-officieren bij te
(genwoordig.
rechtmatig geschied.
Op grond van artikel 21 van de Duitsche
prijsbepalingen van 28 Augustus j.l. kun
nen alle schepten, die contrabande in heb
ben, in beslag worden genomen, onverschil
lig welke hun nationaliteit is.
Voor het geval van de „City of Flint”
Vijftig leden van de bemanning
omgekomen.
Heldhaftige redding door
Deenschen vliegenier.
Over het vergaan van een Duitsche voor
postenboot op 21 October 1939 maakt het
opperbevel van de oorlogsmarine, volgens
het D.N.B. bekend:
Als gevolg van aanraking met een mijn
is op 21 October tegen den middag in de
buurt van het Decnsche eiland Moen een
Duitsche voorpostenboot gezonken. Van de
55 koppige bemanning konden slechts vijf
leden worden gered.
By de reddingsactie door een Deensch
vliegtuig verdient het optreden van den
Deenschen luiterant-vlieger Helvard vol
ledige erkenning Helvard is er ondanks de
slechte weersomstandigheden in geslaagd
vier leden van de Bemanning van de .ge
zonken voerpostenboot, die hij aantrof dnj-
vende op een vlot, na herhaalde pogingen
bij zich aan boord te nemen. Het vliegtuig
was daardoor zoo overbelast, dat hel niet
»meer kon opstijgen en zich op het water
moest laten dry ven totdat een4ander vlieg
tuig te hulp kwam.
Een vyfde lid der bemanning redde zirh
Grieksch schip vergaan.
Vijf en dertig personen omgekomen.
Het D.N.B. meldt: Het Grieksche stoom
schip „Ambrakia” dat den lijndienst onder
houdt tusschen Volos en Piraeus, is in de
nabyheid van Enboia gezonken. Tot dus-
FranscKe berichten spreken over een
verlies aan. Duitschen kant van
2 a 3000 man in twee dagen.
Het legerbericht van gisteravond luidt:
„handgemeen tusschen verkenningsafdeelin-
gen en wederzijds artillerievuur op verschil
lende punten van het front”.
Het Fransche persbureau Havas meldt.
<Tn het Saargebied is het slecht weer. Het
heeft gesneeuwd. Niettemin duurt de acti
viteit der Fransche patrouille voort. Over
de verliezen der Duitsche troepen op 16 en
17 October varieeren de schattingen tus
schen de 2000 en 3000 man. Volgens den
commandant van een Fransch bataljon in
de streek ten oosten van Saarbrücken heb
ben de Duitschers daar over een front-
breedte van enkele honderdenmeters 150
tot 200 man verloren. Volgens inlichtingen
welke den Franschen staf hebben bereikt,
zijn verscheidene treinen met gewonden
over Trier geleid.
door in tien uren naar de kust te zwemmen.
De geredden weiden in het ziesennuts te
Stege (eiland Moc-n) '’opgenomen. De ge-
neesheer-directeur, dr. Hempel, heeft de
Duitsche soldaten op voorbeeldige wyze be
handeld en laten verzorgen.
Vvac de ovenge leu^n uer bemanning bo
ttelt, Ue lyaen van za siacniuners Konuea
aan ue kusC van Moen worden geouxgct..
Ook hier zorgt de geneesneer-directeur van
het zieKennuis te Stege voor de plecntige
opbanng in een waardige ruimte.
zz leuen der beniainiuig woiuen nog ver
mist. De bevolking van ötege ueeft op zeer
harteiyka wyze door huipveA’|eeiung van
allerlei aArd by oe verzorging der ge red
eem en berging der dooden uitdrukking ge
geven aan naar oyzoauere acuine..-i„g »iu
de stad Stege hangen <19 vlaggen haltsiok.
De bijzetting aer geborgen slacntoiiers
zal vandaag op plechtige wyze geschieden.
De Deensche n^rine zal daarby tegenwoor
dig zyn. 4
De opperbevelhebber der oorlogsmarine,'
grootadmiraal dr. H. C. Raeder, laat door
den Duitschen 1 marine-.attache een krant,
leggen op het graf der gevallenen. De op
perbevelhebber heieft den chef der Konink-
lyk-Deensche marine, vice-admiraal Rech-
nitzer zyn dank laten betuigen voor <it
deelneming en grootmoedigen en kameraad-
schappelyken steun der Deensche marine.
De vijf geredde leden der bemanning
zullen waarschijnlijk morgen naar Duitsch-
land terugkeeren.
en steune in ons
Geen woorden zyn sterk genoeg om on
zen afschuw te uiten voor dézen lafhartl-
gen vorm van oorlogvoering.
Het verdrag met Turkye is met groote
voldoening in het heele Briteche Ryk en in
Frankryk ontvangen. Het is in vele andere
deelen van de wereld) met instemming be
groet ongetwijfeld omdat de wereld er een
waarborg in ziet voor handhaving van den
vrede althans in één gebied van de werel.d.
Het pact is zuiver een defensief instru
ment, dat niemand bedreigt en alleen be
doeld is weerstand te bieden aan agressie.
„Von Ribbentrop liegrijpt Blitsehe
mentaliteit niet”.
„D© laatste dagen komen uit Berlijn
mededeelingen over langdurige besprekin
gen van de nationaal-socialistische leiders;
misschien, is de rede van von Ribbentrop
het gievolg van deze besprekingen. Ik wil
geen tyd verspillen met comriientaar te
leveren op de vele onderdeelen van deze
rede. Niemand in dit land zal misleid wor
den door het verdraaien van, de waarheid
en er zyn reeds aanduidingen te over, dat
von Ribbentrop eveneens geen succes heeft
gehad in zyn poging onpartijdige-waarne
mers te misleiden.
Het voornaamste thema van de rede van
von Ribbentrop was, dat Engeland en niet
Duitschland den oorlog wenschte en be
raamde. De geheele wereld wejet, dat dit
niet waar is. De geschiedkundigen van de
toekomst zullen overwegen in hoeverre het
groote treurspel van onzen tijd te wijten
was aan het feit, dat von Ribbentrop noch
d© politiek, noch het karakter van het Brit-
sche volk heeft begrepen.
Von Ribbentrop heeft aangekondigd, dat
de strijd zal worden voortgezet met alle
ten dienste staande energie en kracht. In-
dien dit de bedbeling is, dan is er slechts
één antwoord en wij ‘zijn bereid dit te geven.
Het is de Duitsche riegeering, welke ons
genoopt heeft de wapëns op te nemen. Het
is de Duitsche regeering, welke door haar
brutaal veronachtzamen van het gegeven
woord en het minachten van de rechten en
vrijheden van andere volken de verantwoor
delijkheid moet dragen voor den oorlog en
alle gevolgen hiervan.
jn, Nederlander en n0$
(istneminggeschiedt onder
roefverband. Inlichtingen
»n Commandant van de
jrve te Nijmegen.
nerf voor adsp. Ondo
diplomaIteftijds-
M dt Luchtvaart-
electriciin of itf
unntn tich daartoe
le Koloniale Rttervt.
U N I S GOUna
Mjdag 27t-m.Dinwla
ERROL FLYNNI
IVIA DE HAVILLAND
1 HUGH HERBERT i„
I dubbsla Huwelijk
HooHtilm: Om
1 verzoeken gell0<,
JOB E. BROWN
E ZESDAAGSCHE
oegang boven 14 jaar.
Fietsenstalling,
vanaf 25 cent.
Voorstelling
jss meldt voorts uit Berlijn, dat
een officieele mededeeling aan alle
oorlogsschepen, in verband met
"et gebeurde met de (.City of Flint”, op
recht is gegeven de voorschriften voor het
Pqjsverklaren van vaartuigen,, die contra-
V€rvoeren» streng toe te passen.
ze mededeeling houdt ongeveer het
volgende in:
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringj
1—5 regels 1.80, elke regel meer 0.26. Van buiten Gouda en den beznrgkring:
15 regels 1.55. elke regel irieer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den urifs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 4—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boek
handelaren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prfis Groote letters en randen worden beTekend naar plaatsruimte.
-vwuvrau woruv mer ue
is in beslag genomen, omdat het
wntrabande vervoerde. Dit is volkomen
ratis
ntrée
gs Populaire
itrée 25-40 en 60 cent.
chtend 10.30 nu. (29
PAT O’BRIEN in,
•uln der vreugde
«gang lederen leeftijd,
itrée 25-30 en 40 cent
“AG 2 UUR MATINEE
iedere leeftijd
)WN in „DE ZESDAA(ÏSE»
Lachen!
JJINISTER-PIRBSIDENT Chamberlain
heeft in het Lagerhuis zijn wekelyksch
overzicht gegeven.
Hij zeidë hiedby o.a.: Gedurende de af
geloopen week zyn er aan het Westelijk
front geen operaties van beteekenis ver
richt.
Dtf gestadige stroom van versterkingen
en reserves aan materiaal voor het Brit-
sche expeditieleger in Frankryk houdt aan.
Sprekende over den oorlog ter zee zeide
de premier, dat geen van de schepen of
- escorteerende oorlogsbodems van die, door
Duitsche bommenwerpers aangevallen con-
vooyen schade had opgeloopen, evenmin
als de toestellen van de Royal Air Force
die deelnam^ aan het afslaan van de aan
vallen op JEwapa Flow- en de vlootbasiv
Roeyth in de Firth of Forth.
Het luchtdoelgeschut schoot bij deze
aanvallen twee Duitsche bommenwerper?
neer.
Er is, zoo vervolgde Chamberlain, een
intensificeering van de Duitsche duikboot-
campagne op get re den, die wij al voortdu
rend verwacht hadden.
Ik kan het Huis met het volste vertrou
wen de verzekering geven dat wy den toe
stand volkomenin de hard hebben.
De vernietiging van vijandelijke duikboo-
ten wordt met voldoende resultaat voort
gezet om ons in de verwachting te sterken
dat deze bedreiging van onzen handel t«
zjiner tijd overwonnen zal worden.
Chamberlain deelde mede dat men juist
bericht had gekregen dat het Duitsche vest-
zalmlagsrhin ..Deutschland” eenigen th'd
geleden het Pritschp vrachtschip Stonegate
tot zinken had gebraicht.
Er zijn vijf Britsche schepen tot zinken
gebracht met e«n tonnenmaat van 2271F
maar er zijn eenige vijandelijke schenen
aangehouden met een tonnage vffn 2R367.
Een kenmerk van de duikhootcampagne
is haar toenemende wetteloosheid. Het
schijnt thans regel te zijn geworden dat
koopvaardijschepen zonder waarschuwing
in den grond worden geboord. Vaak wor
den passagiers en bemanning in kleine
opien booten in stormachtige zeeën aan hun
lot overgelaten, blootgesteld aan koude
e ontbering.
dingsbevoorrading.
De vrede is dus voor het Belgische volk
de Vereenigde Staten uitgezonden bood- een voorwaarde van leven of dood.
schap tot het Amerikaansche volk gericht.
De koning sprak zijn rede in het Engelsch
uit. Hij zeide o.a.:
Ik heb met vreugde de uitnoodiging aan
vaard een korte boodschap tot de Ameri
kaansche natie te richten. Door dierbar?
herinneringen zyn mijn medeburgers, mijn
familie en ikzelf aan de Vereenigde Staten
gehecht. Geen enkele Belg kan Üm bijstand
en de hulp vergeten, die het Amerikaansche
volk aan de Belgische bevolking heeft ver
leend, toen het over zyn approviandeering
waakte gedurende jaren van beproeving.
Het onderwerp dat mij werd voorgesteld.
ni.l. „een oproep voor de verdediging van
de beschaving”, zie ik als een hulde aan
myn land. Zij, die dit hebben voorgesteld,
hebben zich herinnerd, dat de Belgen steeds
een voorname plaats in de geschiedenis van
de westersche wereld hebben ingenomen en
dat België steeds aangezien werd als een
van de brandpunten voor den opbloei van
de christelijke beschaving.
In myn hoedanigheid van staatshoofd
werd geboden de volgende feiten met klaar,
heid vast te stellen:
In 1937 heeft België zyn onafhankeljjk-
heidspositie afgekondigd en zijn drie mach
tige buren hebben er acte van genomen. Zij
zijn zelfs verder gegaan, t<jen zy ons
spontaan de uitdrukkelijke verzekering ga
ven, dat zij ons grondgebied zouden eer
biedigen en de onafhankelijkheid van Bel
gië zouden waarborgen.
De neutraliteitsverklaring van de Belgi
sche regeering, bij den aanvang van den
oorlog afgelegd, was het logisch gevolg va i
deze politiek.
Ten koste van zyn bloed en met een on-
wrikbaren wil wenscht de Belg zichzelf te
bly’ven.
Onzijdigheid is een levenselement voor do
liOlDSUIECOLRAM.
Duitsche bemanning aan boord? i
Nieuwe verklaring van den
Amerikaanschen minister Huil.
United Press meldt uit Moskou: Voor de
radio te Moskog is een communiqué van de
Russische regeering voorgelezen, waarin
gezegd wordt, dat „na een inspectie van de j de "régZls van de "Achtste Haagsche
lading van de „City of Flint” was besloten V_J,iniw InanliQoimr. Znn-
om het schip vry te laten, met de verplich- I
ting dat het dadelyk de haven van Moer-
mansk zou verlaten.”
Het Russische communiqué maakt, vol
gens United Press, niet duidelyk of zich
an boord van het schip een Duitsche dan
we een Amerikaansche bemanning bevindt.
Y€r<i bekend gemaakt, of het
«hip de lading nog aan boord heeft en on
eer welke vlag of het vaart.
°matieke krin»en in de Russische
noofdstad zyn van mening, dat het schip
s overgedragen aan de Duitsche prijsbe-
manning.
United Pret
Hykefls
Duitsche
conferentie van 1907 van toepassing. Zoo
wel Sovjet-iRusland als de Vereenigde Sta
ten hebben deze regels aanvaard. i
Bij deze internationale overeenkomst is
nadrukkelyk bepaald, dat prys verklaarde
schepen, indien zij averij hebben, het recht
hebben een neutrale haven binnén te loo-
pen. Zy mogen daar blijven tot de schade
is hersteld.
Of het in beslagnemen door de Duitsche
oorlogsschepen rechtmatig is geschied, moet
steeds door het Duitsche Prysgerechtshof
worden onderzocht. Indien de belanghebben
de partyen een klacht wenschen aanhangig
te maken over het in beslag nemen van
schip of lading, kunnen zy daartoe de wet-
telyk voorgeschreven procedure volgen.
1 Slechts het Duitsche Prys-Gerechtshof kan
een dergelyke klacht in behandeling nemen.
De voorgaande opmerkingen toonen, al
dus de officieele Duitsche mededeeling, op
ondubbelzinnige wijze, dat het prysverkla-
- ren van en het opbrengen naar een neutrale
schip (bedoeld wordt hier de „City haven door de pry'sbemaning van de „City
1 q{ pj^,, pechtmatig is geweest, daar de
averij onweerlegbaar is vastgesteld.