I I NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN BERGAMBACHT, BERKENWOÜDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP. GOUDERAK. HAASTRECHT. MOORDRECHT, MOERCAPELLE. NIEUWERKERK, OUDERKERK. OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN. STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. No. 20161 Qouoa 1 nooit! NOOlb' nooit! Britsche premier maakt zich niet ongerust over de „fantasieën” van den Russischen staatsman. Geldleeningen ten laste van het Rijk. Dit blad verschünt dagelijks, behalve Zon-en Feestdag en ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per k wat aal 8.15. Vijf schepen tot zinken gebracht van convooi van 24 schepen CHAMBERLAIN OVER DE REDE VAN MOLOTOV. Vrijdag 3 November 1939 78e, Jaargang De Amerikaansche neutraliteitswet. V qouda onaf Vrijdag 3 Lm. N<lv- - 5 Da„. eraden Mannen ils der Zee Rust houdt aan op alle fronten. TELEGRAFISCH WEERBERICHT. ochtendmist de beseft, dat die werkelijkheid de onder- Het neu- zy uit de Spaansche wateren kwanten, waar zy zich bevonden vóór de oorlog uitbrak. De Duitschers hadden verschillende linten om hun mutsen, o.a. met den naam „Em- den”. Over luchtaanvallen. Herbert Morison, de voorzitter van den London county council, lid der labour- partij, heeft gisteren in het Lagerhuis tijdens debatten over jje civiele defensie de mogelijkheid ter sprake gebracht van ernstige luchtaanvallen. Hij zeide: wan neer de aanvallen op voldoende groote schaal ondernomen worden, kan worden verwacht, dat bommenwerpers door de afweerlinie heendringen en vrij ernstige schade aanrichten. Hieraan voegde hij toe: „Laat Hitler begrijpen, dat, wan neer hij hiertoe overgaat, hij een soort gelijke actie te voorschijn zal roepen, niet minder doeltreffend dan zijn eigen optreden. Als hij hier komt, zal het heet voor hem toegaan". Twee uur later trof de „Barlaland" een tweede reddingboot van de „Clan Chisholm” aan, die 37 man aan boord had, 13 blanken en de overigen Indiërs. Hierin bevonden zich de kapitein en alle stuurlieden. De ka pitein vertelde dat in totaal vier redding- booten waren uitgezet. Omtrent het lot der andere twee is niets bekend. Hierin bevon den zich samen 41 man, allen Indiërs. De bemanning van de Clan Chisholm” had gezien dat vier andere schepen van het con- vooi tot zinken waren gebracht, maar zy wist niets omtrent het lot van de beman ning en de passagiers er van. Een van de in den grond geboorde schepen was een passagiersschip met een bemanning van 90 koppen en 125 passagiers, voor een groot deel Britsche families op weg naar Enge land uit de overzeesche gewesten. Volgens de bemanning van de „Clan Chisholm” had ztf drie Duitsche duikbooten gezien. De opvarenden van de getorpedeerde schepen hadden een kwartier gekregen om in de booten te gaan. De geredden werden door de „Bardaland” te Kirkwall aan land gezet. Ter aflossing van vlottende schuld tot een bedrag van ten hoogste 300 millioen. BIJ de Tweede Kamer is ingediend een ontwerp van wet tot het aan gaan van een of meer geldleeningen ten laste van het Rijk, ter verkry- een som van ten hoogste 77> ►IT I htar- h»on, kom- ADVERTENT1EPRUS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring) 15 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bewrgkring: 15 regels 1.55. elke regel meer f 0.30 Advertentie» in het Zaterdagnumme*- 20 beslag op den prijs. Liefdadigheids-ad vertentien de helft van den prils. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op de voorpagina 50 hooger Advereentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boek handelaren, Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd t* zijn. Gewone ad verte.' itiën en ingezonden mededeelingea bjj contract tot zeer gereduceerden prfls Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef nterc 2745. Postrekening 48400. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA bU onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren. De reddingboot had drie etmalen met de golven geworsteld om naar een vaarwater te komen, wfcar men kón verwachten neu trale schepen aan te treffen. Het rantsoen had bestaan uit twee biscuits en een kop water per hoofd en per dag. Vermoedelijk drie Duitsche duikbooten in actie. Het s.s. „Bardaland” van de Zweedsche Orientlyn is Maandag na een dramatische reis te Oslo aangekomen, aldus meldt de correspondent aldaar van de „Berlingske Tidende”. Den 14en October gingen 24 schepenen Britsch convooi van Gibraltar naar Enge land. De escorteerende schepen keerden echter reeds na een etmaal naar Gibraltar terug. Kort daarna werden de schepen van het convooi overvallen door Duitsche duik booten, waarby tenminste vijf van de sche pen, 3 Britsche en 2 Fransche tot zinken werden gebracht. De „Bardaland” redde (zooals reeds jn het kort gemeld) 61 man van het s.s. „Clan Chisholm” uit Glasgow. Te half twee des nachts van den 20sten October, toen de „Bardaland” zich op den Atlantischen Oceaan bevond op ongeveer 300 mylen W.N.W. van Kaap Finisterre, nam men de eerste reddingboot van de „Clan Chisholm” waar. Het was zeer ruw weer en de berging was moeilyk. In de reddingboot zaten of lagen 24 man; vyf er van waren Engelschen, de overigen Indiërs. Twee van de schipbreukelingen waren ge wond; de anderen verkeerden in uitgeputten Duitsch oorlogschip „overbevolkt” door het aantal prijsbemanningen. De Britsche marconist van de „City of Flint”, die op de heenreis naar Moermansk in Tromse kans zag van boord te gaan, heeft voor de B.B.C. van zijn belevenissen 1 varteld. 1 Hij zeide dat de „Deutschland”, die de „City of Flint” aanhield „overbevolkt" was, door het aantal prijsbemanningen dat zij aan boord had. Hij had dit gehoord van le den van de prysbemanning op de „City of Flint". Uit hun gesprekken begreep hij dat Hulde gebracht aan steun uit het Empire. JN zyn wekelyksehe verklaring in het La gerhuis heeft minister-president Cham berlain gezegd, dat verleden week het stormachtige weer en het slechte zicht in vloed hebben gehad op de operaties te land, te* zee en in de lucht. De activiteit aan de Fransch-Duitsche grens Is beperkt tot plaatseliike actie en hier on dnar k:i<iv”vr. Niettegenstaande de buitengewone koude on vochtigheid zet het Britsche expeditieleger zijn taak tot het versterken van de verdedigingslinie» van zUn sector aan het front voort. Voortgegaan wordt met het vernietigen van Duitsche duikbooten, doch ook de Brit- sche koopvaardy heeft enkele schepen ver loren. Niets is evenwel geschied, wat het vertrouwen schokt, dat men de bedreiging van de duikbooten te boven zal komen. In de afgeloopen week heeft er een aan tal gevechten met Duitsche vliegtuigen plaats gevonden, bij verkenningsvluchten of by een poging om een Engelsch convooi aan te vallen. Noch onze luchtmacht, noch onze schepen leden schade. De vijand leecf anderzijds een <»c verlie zen en de resultaten bevestigden den hoo- gen dunk, dien wij reeds hadden van de hc^danigheid onzer gevechtsvlie<rtuigen, de bekwaamheid en den moed der bemannin gen. Een zeer moedige daad was d« geslaagde verkenningsvlucht over Duitschland 'n deze week, waarbij foto’s van groote waarde werden gemaakt. De regeering heeft de rede van Molotov, welke te Berlijn met spanning werd tege moet gezien, maar die naar ik veronderstel daar eenige teleurstelling heeft gewekt, zorgvuldig bestudeerd. Zii heeft met be langstelling kennis genomen van de uiteen zetting de rtoekomstige doeleinden der Sovjet-regeering. In een op 31 Mei gehouden rede heeft Molntov reeds gewaarschuwd, dat ziin re geer! rg n’et hij een internationaal conflict zou worden betrokken. ■I ~~~7 GOUimiE ÜHHAXT. Wapenembargo wordt opgeheven. Reuter meldt uit Washington: Het Huis van Afgevaardigden heeft een motie, van Wolcott, die den agentschappen *an de Federale Reservebank het verstrek ken van credieten aan oorlogvoerende Haten zou verbieden, verworpen met 228 tegen 196 stemmen. Een motie van Vorhys, krachtens welke gedelegeerden van het Huis in de gemengde commissie zouden moeten aandringen op een embargo op wapenen en munitie, doch niet op vliegtuigen en andere niet doode- Ijjke oorlogswerktuigen, werd eveneens verworpen en wel met 244 tegen 179 stem men. De laatste stemming wérd beschouwd als de eerste proefstemming voor het embargo, omdat een dergelijk amendement In Juni door het Huis was aangenomen met 214 tegen 173 stemmen. Tenslotte werd de motie van Stanley tot *ndhaving van het wapenembargo met -42 tegen 181 stemmen verworpen. Jtaat thans nractisch vast, dat in de raliteitswet het embargo volledig zal ver- Mnen. Havas uit Washington: Geëvacueerden willen terug. Kinderen genieten geen onderwijs. Ernstige woorden in het Hoogerhuis. In het Britsche Hoogerhuis heeft de Bis- schop van Winchester de aandacht geves tigd op het probleem van de evacuatie van moeders met kinderen, hen zeer groot aan tal van haar, ongeveer 75 keerde terug naar de stad, waar zy vandaan kwamen, daar zy het leven op het platteland on draaglijk vonden. Een van de meest voor komende redenen was de wensch der vrou wen by haar echtgenooten en oudere fami lieleden terug te zyn. De bisschop drong er op aan dat, wanneer er verder moet worden geëvacueerd, geen nieuwe poging zal worden gedaan om vrouwen aan te moe- digen haar echtgenoot te verlaten. Lord Balfour of Burleigh betoogde dat de tegenwoordige toestanden in de districten waar de geëvacueerden vertoeven, ónmo gelijk kunnen voortbestaan ais de oorlog drie jaar mocht duren en dat zy op een solidere basis dienen te worden gereorgani- SWd. De Aartsbisschop van Canterbury ver klaarde dat men hier «tegenover een sociaal probleem van het grootste gewicht staat, n.l. het gevaar dat niet alleen het school leven, maar ook het gezinsleven wordt te niet gedaan. Wat moet er gebeuren als de oorlog jaren duurt? Ik ben ouderwetsch in myn denkbeelden, aldus de Aartsbisschop, maar deze denkbeelden worden gesteund door den Paus in zyn jongste Encycliek, waarin hy zeide dat het gezin de basis der gemeenschap is en dat de welvaart van een land in groote mate afhangt van de wel vaart van het gezin. In zyn antwoord zeide Lord Delawarr, de minister van onderwys, dat de thans be staande toestand ten aanzien van de ge- evacueerde kinderen niet mag blyven voort duren. Een oplossing zou het zyh ,de drie kwart millioen kinderen, die nog niet ge ëvacueerd zyn, uit de kwetsbare centra tc verwijderen, doch de regeering wil geen drang opleggen, behalve in zeer moeilyke omstandigheden. Een andere oplossing be staat in de heropening van scholen in het kwetsbare gebied en daartoe heeft de re geering besloten. In dit besluit moet men niet het teeken zien, dat thans alles veilig is en men naar het geëvacueerde gebied kan terugkeeren. Men kan echter niet drie kwart millioen kinderen laten opgroeien zonder onderwys, schooltucht en medische zorg. De minister drong er op aan dat de ouders de geëvacueerde kinderen zullen la ten waar zy heengebracht zyn. Zooveel mo- geljjk scholen zullen worden heropend. In het Lagerhuis legde Lindsay, onder minister voor onderwys, een zelfde verkla ring af als Lord Delawarr in het Hooger huis. Hij voegde er aan toe, dat, alvorens de scholen zouden worden heropend, het noodzakelyk is schuilplaatsen tegen lucht raids in de onmiddellyke nabijheid aan te leggen. i In Britarh Indlï GREENE, GEORGE REGINALD DENNY CARRAD1NE en tETTA YOUNG. >oit bood eenig filmwerk te afwisseling in span, nde avonturen! U nooit vergeten tuit! inummer; •oemde Cowboy trio HE MUSKETIERS” e onoverwinnelijke vanaf 25 cent, b fietsenstalling, uze gezellige Popul0jre Entrée: 25, 40 en 60 cl «TEND 10.30 ondagochtendvoorsteilin- zün 100% R McLAGLEN in; 25, 30 en 40 cent. 2 UUR MATINEE leeftijd met een special sch programma. Luchtgevecht bij Roubaix. Daladier aan het front. Het Fransche legerbcricht luidt: „Acti viteit van onze patrouilles gedurende den dag tusschen Blies en Rijn" Op zijn terugkeer van het front in den Elzas heelt de Fransche minister-presi dent, Daladler, gisteren een bezoek aan een Britsche basis gebracht. Van de Belgisch Fransche grens wordt gemeld, dat drie vliegtuigen, die boven het grensgebied ten zuiden van Doornik hadden gevlogen, in Frankrijk werden aangevallen door Jachtvliegtuigen. In de omgeving van Roubaix ontstond een ge vecht en men zag een toestel neerstor ten, zonder dat'unen in België de natio naliteit kon onderscheiden. Havas vult djt bericht aan met de mededeellng, d<Ltwee Britsche vliegtui gen een tweemotorlgen Dultschen bom menwerper op Fransch gebied omlaag hebben gehaald. Het gevecht duurde slechts kort: beide Britsche vliegtuigen schoten hun mitrailleurs af en de bom menwerper viel neer. De vlieger werd gedood, een officier werd In den rug ge wond door een kogel en beide andere in zittenden bleven ongedeerd. Het toestel had geen enkele bom aan boord. De Engelsche Koning heeft gisteren vijf Jonge vliegers gedécoreerd, die zich onderscheiden hebben bij den luchtaan val op Kiel of in luchtgevechten met Duitsche vliegtuigen. Het was de eerste maal sedert eeuwen, dat de Koning ver scheidene militairen in actleven dienst décoreerde. De Amerikaansche scheepvaart en de Neutraliteitswet. Havas meldt uit New-York: Het ver- trekschema der mailbooten van de United States Lines is geannuleerd, waarschijnlijk met het oog op de naderende eindstemming over het Neutraliteitsontwerp, dat de aan wezigheid van Amerikaansche passagiers schepen In de wateren der oorlogvoerende f Mogendheden zou verbieden. De Washing- ton, die Woensdag 8 November moest ver trekken, zal reeds hedenavond zee kie- zen; de President Roosevelt vertrekt heden in plaats van Zaterdag De nieuwe dienst regeling zal pas worden vastgesteld, als de neutraliteitspolitiek der Vereenigdc Staten definitief omschreven is. Amerikaansche leening van twee milliard? Havas meldt uit Washington: De minis ter van Financiën, Morgenthau, heeft medegedeeld, dat de regeering overweegt een leening van byna twee milliard dollar uit te schrijven. Deze leening, die vóór 1 Januari uitgegeven zou worden, zal voor anderhalf millioen strekken tot aflossing van obligaties, die op 15 Maart 1940 ver vallen. De rest wordt gereserveerd voor bestrijding van een tëkort der regeerings- bueaux. Verwachting: Plaatse! ijk overigens halfbewolkb tot betrokken, geen regen van beteekenis. Iets kouder dan gis- teren. Meest matige Oostelijke tot Zuid- oostelyken wind. De Koning heeft gezegd: „Wjj blyven er buiten!” Men scniyit ons van de r ^ansch-Belgi- sene grens: uy ue ranne, het laatste kustdorp voor de r ransene grens, neit een reusacnug Ka non zyn gewenugen muil ureigenu naar ae zee. net staat er at van den vongen oonog ai: „een mensenenieven lang zegt de vuenueiyKe waaruinne van een ouderwet- sene neroerg daar m de buurt, waar wy senuuen voor uen regen. De waardinne is jong en senoon. Voor naar staat net Kanon tr „een mensenenieven iang zy neert net gezien van toen zy nog Kind was. in haar neroerg tienen wy goedmoedige Vlamin gen aan van den zeeKant, liguien ais uit ue Luenspiegeiiegenue tot ons geKoinen. Een diKKe, net Damme GoedzaK, neert net woord en ontpopt zien als ouo-stryder: t is wret<t meneer, permenceiyK wreed den oorlog, ik kan er van meeKlappen, maar van aezen keer komt er niKs van. De KeuninK hee t gezee: Wy blyven er bui ten! En ik zeg; die er me btuun biyveq, biyven er toen buiten, want die ooriogs- voerders zyn gelyk twee kwaal honden, ore nie by ten, omua ze bang van mekaare zyn, gelukkig!... Buiten, waar een zonnelucht den regen overwonnen heelt, zien wy weer het reus- acntdge kanon, dat in 191b te zwygen toog, na byna vier jaar lang vuur en vlam ge- braatat te hebben over zee. vier jaren lang heeft het de verre schepen bespied, aan den wyden horizön. Nu is net nog slechts een enorm en half in het zeezand verzonken kadaver. Ranke scheepjes dobberen op de paanmoeren zee en een slanke molen, boven op het duin, staat vriendelyk te wenken met zyn wentelende wieken in den wind. Het kanon, symboliseerend het geweld en de brutaliteit, is verworden «tot een dood mon ster, waar de zeemeeuwen mee spotten. De ranke scheepjes en de slanke molen, die den vrede en de innigheid symboliseeren, zyn nog altijd in leven. Zjf trotseeren het oor- logsmonster, dat zijn kop weer opsteekt, in de bedreiging van een nieuwe wereldmar- teling, die men echter niet in werkelijkheid durft ontketenen, wijl iedere oorlogvoeren gang van ons werelddeel en de zelfmoord van de Europeesche beschaving zou zyn. En dit besef is het groote vredessymbool van onzen tijd! Aan het einde van het debat! over het neutraliteitsontwerp heeft de voorzitter van het Huis, Bankhead, h?t woord gevoerd. ”i.i erkende, dat door opheffing van het embargio Engeland en Frankrijk bevoor deeld zouden worden, doch zeide, dat deze ulp natuurlijk was, want, indien men de keuze had tusschen de totalitaire en de de- hjocratische regeeringen, ging de sympa thie van het Amerikaansche volk uit naar Engeland en Frankrijk. ten laste ging van 300 millioen. Ter toelichting zögt de Minister van Financiën: Aangezien de vlottende schuld tot een aanmerkelijk bedrag is opgeloo- pen, terwijl een verdere stijging niet zal uitblijven, acht de Minister het noodig te kunnen beschikken over een wettelyke machtiging tot het aangaan van een of meer geldleenin gen, welke voldoende ruimte geeft om op gunstige tijdstippen aan de leeningbehoefte van het Rijk te kun nen voldoen. Wèl is van de machti ging, vervat in de Leeningwet 1936 nog niet ten volle gebruik gemaakt, doch de ingevolge die wet nog be schikbare machtiging tot het opne men van 200 millioen biedt voor de naaste toekomst niet voldoenden armslag. Gevraagd wordt daaVom een nieu we machtiging tot een bedrag van 300 millioen, d.w.z. een bedrag, overeenkomende met dat van de vo rige machtigingswet. Vermits ook overigens alle bepa lingen van het wetsontwerp over eenstemmen met die der Leeningwet 1936, is de Minister van oordeel, met deze toelichting te kunnen volstaan. Chamberlain wees er op, dat Molotov toen ook had verklaard: „Wy komen op voor de zaak van den vrede en voor de ver hindering van elke agressie. Dat is, aldus Chamberlain, ook de opvatting van Zyner Majesteit» regeering emi ik ben niet ge neigd, rnij ongerust te maken over de fan tasieën van den heer Molotov, toen hij de oorlogsdoeleinden van de geallieerden 'be schreef. Wy hebben deze doeleinden, zelf in dui delijke bewoordingen uiteengezet en ik vertrouw dat zij ten volle worden gewaar deerd door de groote meerderheid van de natie» der wereld. Wy hebben de laatste dagen een treffen de demonstratie gekregen van de eenpari ge vastberadenheid van het Empire. De besprekingen met de vertegenwoordigers van Indië en van de dominions zyn reeds begonnen en wy overwegen met hen hoe wy de bydragen die elk kan geven voor de gemeenschappelyke zaak het best kunnen coördineeren. Het Empire heeft reeds getoond op rui me schaal en van ganréher harte te willen medewerken, hetgeen getuigenis aflegt van het bewustzijn van de verschillende rassen dat een bedreiging „.van Groot-Brittannië tevens een bedreiging is voor hun vrijheid en welzijn. Hoewel bij het begin van den oorlog het- -geen de koloniën doen in hoofdzaak aan dqp economischen kant zal ziin, maak ik met dankbaarheid melding van de talryke aan biedingen van persooniyken dienst van be woners der koloniën. Het is de bedoeling van de regeering de menscheliike krachten van het koloniale Hik te gebruiker op een wijze die het meest doeltreffend is. Chamberlain herinnerde er aan dat de toetreding tot de weermacht ook openstaat voor Britsche onderdanen uit de koloniën en voe'gde er aan toe dat de hulp gaarne door het Empire aangeboden en met Iblydschap aanvaard een prachtig voorbeeld was van vrye medewerking en van zelfopoffering zonder morren voor een nobele zaak.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1939 | | pagina 1