lio
GOUDA
soliede Klokken
enz.
IX.
het VERGAAN VAN DE „SIMON BOLIVAR”.
r
s
nt
KLEIWEG 20
ford
leverbaar,
lenzineverbruik
Turfmarkt.
STANDRECHT IN PRAAG EN ANDERE
DISTRICTEN AFGEKONDIGD.
De geredden komen Woensdag weer in ons
land terug.
Slechts vijf personen blijken zwaar gewond te zijn.
Universiteiten voor jaren gesloten.
No. 20176 Dinsdag 21 November 1939 78e Jaargang
BERGAMBACHT, BERKENWUUDE, BODEGRAVEN. BOSKOOP. GOUDERAK. HAASTRECHT. MOORDRECHT. MOERCAPELLE.
flEUWERKERK, OUDERKERK OUDEWATER, REEUW1JK. SCHOONHOVEN. STOLWIJK WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN,
pit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, overal waar de
beiorgm« Pw 1<x>Per ««achiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Tiental schepen vergaan.
tu
i
en van
T GEBRUIK.
>g.
n, j
gchildi
Nicolaas
Frederik van Denemarken en
I
bedankt. I
tusschen den gewezen keizer en den Führer
worden beschouwd.
twee en drie plaatsen af,
nomen en met reuzenkracl
stormachtig weer Op een plek bij de
tennisbaan gekomen, waar drie reus
achtige beuken van meer dan één. meter
dikte staan, stak plotseling een cycloon
deze neutraliteitsschendingen, alsmede te
gen de beantwoording van het vuur door in
motorige bommenwerper op ongeveer
vijftig meter hoogte vertoond, het vliegtuig
koerste in noordoostelijke richting. Ben Nc-
derlandsche patrouille is er heengezonden
en heeft het Duitsche vliegtuig, terwijl het
zich boven land bevond, onder vuur geno
men. Dit beantwoordde het vuur en ver
dween naar het oosten boven de Waddenzee
helm had in hoofdzaak ten doel om het
overtuigend bewy's te leveren, dat prins
August Wilhelm, evenmin als de
s Reparatie-inrichtini
Arie Becker, 34 jaar, ongehuwd, arbei
der, naar La Guaira;
Micheline C. B. de Haseth-Gorsira, 47
jaar, gehuwd, naar Curasao;
Albert G. ten Have, 36 jaar, gehuwd,
hoofdingenieur, naar Curasao;
Kaatje ten Have, 30 jaar;
Gerhard ten Have, 6 jaar;
Nelly ten Have, 2 jaar;
Leonardus C. A. Lepelaars, 37 jaar, ge
huwd, employé, naar Curacao;
Inga Lepelaars, 7 jaar;
Leo W. Lepelaars, 3 jaar;
Gerhard E. Wensing, 34 jaar, gehuwd,
politie-agent, naar Curacao;
Maria G. Wensing, 35 jaar;
Hendrikus E. Wensing, 4 jaar;
Maria Th. Wensing, 1 maand;
Johanna Landenga, 42 jaar;
Ulbo Landenga, 16 jaar;
Anna M. W. Knevel, 8 jaar;
Adriana Knevel, 11 maanden;
Willem Neeleman, 35 jaar, gehuwd, tech
nicus, naar Curasao;
Jacoba D. Wessels, 11 jaar;
Hedda G. Jansen, 5 jaar;
Mevrouw De Groot, echtgenoote van W.
de Groot, officier Leger des Heils, die ge
red is;
Maria R. Matron a20 jaar, ongehuwd,
naar Curacao;
Cornelis van der Hoeve, 24 jaar, gehuwd,
technicus, naar Curacao;
Elsje Velleman, 41 jaar;
Esther Velleman, 23 jaar, ongehuwd.
Tsjechische universiteit heet thans
noemt
men eenvoudig de Duitsche Universiteit.
Verder is Praag een Duitsche en Tsjechi
sche Hoogeschool ryk, welke in 1806 ge
sticht werd en de oudste instelling van dien
aard in Duitschland is. Daaraan zyn bo-
I vendien de handelshoogescholen verbonden
wordt nog gemeld, eenige
van de hoogste chefs der SJS. naar het pro- I stad
derd tot .Gruppenführer” of generaal van
zy zich geheel ter beschikking van de re-
geering gesteld. Zoo staat de vader van den
in Polen gevallen prins Oscar als kolonel
te velde en bevinden zich in het geheel
twaalf kleinkinderen van den gewezen kei
zer
helm staat aan het hoofd van een levens-
middelendistributiebureau te Potsdam, de
kroonprins bezoekt geregeld van Potsdam
uit zyn residentie aan Unter den Linden te I
Berlijn en beheert van daar uit de goederen
Oels en Zilesien hof, maar ook alle andere
aan de Hohenzoliernfamilie behoorende
goederen.
De keizer heeft onmiddellijk na het be
kend worden van den aanslag te München
aan den Duitschen gezant in, Den Haag
scholen. a
Behalve de aanzienlijke openbare biblio-
treken vindt men in het oude Praag onder
scheiden belangrijke bibliotheken van bij
zondere personen of instellingen, zooals die
van prins Kinsky, die van het geslacht Für-
sten berg en die van het geslacht Colloredo-
Mansfeld. Van de overige verzamelingen
’noemen wij het Nationaal Boheemseh Mu
seum hetwelk in 1818 gesticht is de
prachtige schilderijenverzamelii)g van het
Hradsjin (de oude koninklijke burcht), het
museum voor kunstnijverheid, het Stedelyk
en het Technische Museum en het knoopen-
museum. De jongste Praagsche academie is
de in 1894 opgerichte Academie van We
tenschappen en het Koninklijk Boheemsch
Genootschap van Wetenschappen. Tenslotte
kan Praai'’ zich beroer .en op een Stads
archief, dat door zijn ouderdom en den rijk
dom zijner inhoud tot de belangrijkste ar
chieven van Europa behoort.
Praag in het Tsjechisch Praha gehee-
ten is gelegen op de beide oevers van de
Moldau en heeft een oppervlakte vtn onge
veer 172 vierkante k.m. De stad bestaat uit
19 stadsdistricten, van welke natuurlijk de
oudere het meest romantisch zijn, vooral
Fritz Thyssen over zijn vertrek.
Hij had gewaarschuwd tegen den
oorlog en de gevoerde politiek.
In een .brief aan „United Press” heeft
de Duitsche industrieel Fritz Thyssen, die
zich te Locarno heeft gevestigd, het vol
gende moegedeeld;
Als lid van den Rijksdag heb ik mij tijdig
en met nadruk uitgesproken tegen den oor
log en de huidige politiek van de Ryksrego3-
ring. Dit politieke standpunt dreigde gevol
gen te hebben, die mij dwongen Duitschland
te verlaten.
Thyssen voegde er aan toe' het te be
treuren dat er in de buitenlandser.e pers
verhalen waren verschenen die rechtstreeks
noch zijdelings van hem afkomstig waren.
Hij dSèlde mede zich voor te behouden het
oogenblik te bepalen waarop hij d<- open
bare meening kon inlichten. Op het oogen
blik was daarvoor z.i. nog geen reden
Een bljjde gebeurtenis in het
Kroonprinselijk Gezin in Denemarken
verwacht.
Volgens het Kopenhaagsche avondblad
Ekstrabladet hoopt kroonprinses Ingrid te
gen April moeder te worden. Kroonprinses
Igrid is de eenige dochter van kroonprins
Gustaaf Adolf van Zweden. Zij trad in Mei
1935 te Stockholm in het huwelij’x met
kroonprins
Ijsland.
DRIE LICHTINGEN ZWAAIEN AF
IN DENEMARKEN.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: Het
Deensche ministerie van oorlog deelt mede,
dat van de manschappen der lichtingen
1935, 1936 en 1937, die na het uitbreken
van de Europeesche crisis' waren opgjeroe-
pen, het grootste deel uit den dienst ont
slagen zal worden tegen 15 December a.s.
en een tweede deel eind Januari en midden
Februari 1940. Teneinde eventueel weer
srel gereed te zijn, zullen zy hun uitrus
tingsstukken behouden. Volgens een mede-
deeling van het ministerie van marine zul
len de marine-manschappen van dezelfde
lichtingen ontslagen worden tegen Kerst
mis. Ook degenen, die tot de winterlichting
van 1938 behooren, zullen deels reeds mee
de jaarswisseling, deels half Maart 1940
ontslagen worden. In de plaatvan de ver
lofgangers komen de inmiddels opgeleide
jonge manschappen.
DUITSCHE BOMMENWERPER
KECHl'bGEBlED.
Na beschieting verdwenen.
Kegeering protesteert tegen terug
schieten.
Zondagochtend om half elf heeft zich bij
Schiermonidkoog, honderd meter uit de
kust, een Duitsch landvliegtuig een
sche vorstentelgen aan het front of hebben I
I in de wolken, waar het nog eenigen tijd
I werd nagezet.
j De Nederlandsche regeering heeft by de
Duitsche regeering geprotesteerd tegen
wit i ^eze neutraliteitsschendingen, alsmede te-
in actieven dienst. Prins August Wil- I
gen de beantwoording van het vuur door in
cvertreding zijnde vliegtuigen.
1 Ex-Keizer Wilhelm aan groot gevaar
ontsnapt.
Ternauwernood aan vallende hoo
rnen ontkomen.
I Gistermorgen heeft de ex-Kelzer te
j Doorn een eigenaardige belevenis gehad.
I Toen de Keizer gistermorgen na de mor
genwijding met een lid van het perso
neel, zooals gewoonlijk een wandeling
1 door het park maakte, was het vrij
verzocht om aan den Führer zijn gelukwen- ct™-™nm-.fio n.onr nn niot kh ha
schen met de redding over te brengen. De
Führer heeft daarop langs denzelfden weg
bedankt. Dit mag als het eerste contact - -
op. De ex-Kelzer was nauwelijks gepas
seerd of de drie boomen knapten, op
tt,., twee en drie plaatsen af, werden opge-
Pe verechumng van Pnn, Augurt Wil-
1 nomen en met reuzenkracht meters den
l grond Ingedrukt. De Keizer, die diep
gewezen 1
kroonprins Wilhelm of een van hun fami- t
lijeden huisarrest zou hebben, dan wel.
zooals zelfs s-Aiijnt te zyn beweerd, ont
hoofd zou zyn.
water is
redes op
als Uw
t portret,
een bij
ontroerd was, begaf zich niettegenstaan
de dit voorval kalm weer huiswaarts.
Thuisgekomen heeft hij H. M. de Ko
ningin een telegram van oprechte deel
neming gezonden naar aanleiding van
de ramp met de „Simon Bolivar”.
(MIRANT.
directie van de K.N.S.M. heeft uit Lon
den bericht ontvangen, dat van de over
levenden van de ramp van de „Simon Bol.-
var" slechts vyf zwaar gewond zijn. Ct
overige gewonden gaan goed vooruit.
De zwaar gewonden zijn: H. R. Helweg,
chef-kok, opgenomen in het ziekenhuis te
Harwich, het lid der bemanning P. G. den
Heyer, opgenomen in het ziekenhuis te
Ipswich, mej. K. de Jong, linnenjuffrouw,
de Britsche mej. M. A. Massiah en mevrouw
Celli Gottselig, onderdaan van Honduias.
De drie laatsten bevinden zich in het zie
kenhuis te Colchester.
Het aantal der niet-gewonde in Engeland
gelande passagiers en zeelieden bedraagt
thans 150. Deze zullen met de laatste Zee-
landboot de „Ofanje Nassau”, welke Woens
dag te Vlissingen wordt verwacht, in on<
land terugkeeren.
De directie van de S.S. zorgt voor een
extra-trein die de geredden van Vlissingen
naar Amsterdam brengt. De trein zal V’
Roosendaal, Dordrecht, Rotterdam, Den
Haag eh Haarlem stoppen.
Geen paravanes gebruikt.
De directie van de K.NJS.M. deelt inzake
het niet gebruiken van paravanes door dj
„Simön Bolivar” het volgende mede:
Door haar werden op 1 September j.l. bij
het ministerie van defensie via den inspec-
teur.generaal voor de scheepvaart enkele
stellen paravanes besteld met de bedoeling
deze o.a. te doen aanbrengen op haar groot
ste passagiersschepen, waaronder voor zoo
ver deze zouden blijven varen in de gevaar
lijke zones. Deze paravanes zijn door de
K.N.S.M. nog niet ontvangen. Ten opzichte
van het gebruiksnut van paravanes merkt
de directie nog op, dat hieromtrent de moe
ringen der nautici zeer uiteenloopen.
Nog eenige geredden.
Omtrent de geredden van de „Simon Bo
livar” zijn nog de volgende berichten uit
Engeland ontvangen.
Van de tweede klas-passagiers is gered
de heer A. Landenga. Reeds was vermeld,
dat van het gezin, bestaande uit den heer I
en mevrouw Landenga en kind, één persoon
was gered. Thans is gebleken, dat dit Je I
vader was. 1
Van de familie Knevel is behalve de heer
en mevrouw Knevel ook een baby van elf
maanden gered. Een tweede kind van dit
gezin wordt nog vermist
Bij de geredden van de derde klas pas
sagiers is vermeld mevrouw A. J. Bol-Raap
uit Schiedam. Dit moet zyn de heer A. J
Bol Raap.
Van de bemanning blijken voorts nog ge-
M te z(jn de stoker P. C. den Heyer en G.
Smit, pantrybediende.
De Nederlandsche gezant te Londen be
richt nog, dat in Londen rog aanwezig zijn
de volgende drie opvarenden Sdhellevis
Louis Visser en G. E. T. Smit.
Uui8 Visser heeft slechts enkele hand-
wonden. Overigens verkeeren alle drie in
po-'de <>^zordheid.
Bjj het hoofdkwartier van het Leger des
Heils is heden uit Londen bericht ontvan- I
Ren, dat het echtpaar De Groot-Carriere,
at.met de „Simon Bolivar” naar West-
ndrê vertrokken was, ook tot de geredden
behoort.
De K.N.S.M. kreeg hiervkn eveneens
niededeelin» uit T,nnde». De heer en mevr.
De Groot reisden tweede klasse.
PRINS AUGUST WILHELM
SPREEKT OP EEN
PERSCONFERENTIE.
Een telegramwisseling tusschen
Hitler en den gewezen Keizer.
Gistermiddag op de wexelykscne pers
conferentie op het Ministerie van Propa
ganda is Berlijn werden de journalisten
verrast door de aanwezigheid van Prins
August Wilhelm, die verklaarde, dat net
alleen alle leden van het huis Hohenzollern
maar ook de leden van alle andere Duitsche
vorstenhuizen geheel van zelfsprekend altyd
en in het bijzonder nu in oorlogstijd alles 1 kust, een
in het belang van Duitschl\id trachten te Heinkel vermoedelyk type 111 K, een twee
doen wat in hun macht staat,''Dit sluit na- j
tuurlijk in dat zij nimmer iets tegen den
Führer van Duitschland zouden doen, want
zulks zou tegen het belang van het vader
land zyn gericht.
Dien overeenkomstig staan ook alle Duit-
Ome bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef
nterc Postrekening 48400.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA,
bjj oixe agenten en loopers, deg boekhandel en de postkantooren.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringj
1—5 regels 1-80, elke regel meer 0.25. Van buigen Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.56. elke regel meer 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnumme” 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den Drtfs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.0$. elke regel meer 0.50. Op
de voorparina 50 hooger 1
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van souede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone ad verte.'itiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
VSb.’
het Hradsjin met de vele adellijke paleizen
en groote regeeringsgebouwen. Het Hrads
jin is nog gedeeltelijk omgeven met muren
uit de 2e helft der XVIIe eeuw.
De stad heeft met haar terrassen, de ri
vier, talrijke kerken en torens een schilder
achtig voorkomen.
Ven Neurath en Frank naar
Berlijn ontboden.
gewoonlyk goed ingelichte bron uit do
omgeving van de Wilhelmstrasse in Ber-
lijn wordt vernomen, dat Von Neurath naar
Berlyn is ontboden om aan Hitler verslag
uit te brengen over de ongeregeldheden in
het protectoraat. Van dezelfde zijde wordt
gemeld dat staatssecretaris Frank (Von 1
Neurath’s rechterhand) eveneens naar Ber- J
ly’n ontboden is. Frank is onlangs bevor
derd tot .Gruppenführer” of generaal van
de S.S., waardoor hy denzelfden rang in de
S.S. heeft als Von Neurath, wiens functie
ecNter alleen honorair is, terwijl die van j
Frank actief is. Dit beteekent,
uit dezelfde bron aan iuvgc»wBu, u<»v
Sudetenduitscher zooals bekend,
Zeven schepen zijn aan de Engelsche
kust op mijnen geloopen.
Behalve vijf schepen, waarover reeds is
bericht, zijn gedurende het weekeinde nog
een Fransch stoomschip gezonken en heb
ben andere kleine Britsche schepen schade
opgetoopen.
Met het Engelsche stoomschip Torchbea
rer, dat op een mijn is geloopen, zijn aan
de oostkust van Engeland zeven schepen op
mijnen geloopen en gezonken en twee be
schadigd.
Havas meldt uit Zagreb, dat de Carica
Millica, een der modernste schepen van de
reedery Jugoslovenski Lloyd (9950 ton),
Zaterdag aan de Zuidoostkust van Engeland
op een mijn is geloopen. Het schip was met
een lading steenkolen van Londen op weg
naar Dubrovnik. Alle leden der bemannhig
zijn gered.
Nog elf overlevenden van het Itallaan-
sche stoomschip Grazia, dat op een mijn is
geloopen, zyn vandaag aan de Zuidoostkust
van Engeland aan land gebracht. In het ge
heel zijn er nu 2^ geredden.
Het Britsche schip „Pensilva” metende
4258 ton, is tengevolge van de actie van den
vijand gezonken, de bemanning is gered.
De trailer „Wigmore” is in de Noordzee
met zestien mar aan boord verloren ge
gaan.
Een Deensch visschersschip hééft in een
haven aan de Noordoostelijke kust van En
geland 17 man aan land gezet, die deel uit
maakten van de 33 opvarenden van een ver.
gaan stoomschip. Men gelooft, dat de ande
ren door een ander schip zyn opgepikt. Ge
vreesd wordt, dat de eerste machinist en
een stoker gedood zyn.
Twaalf verschillende nationaliteiten.
Negen zuigelingen en een 78-jarige
vrouw aan boord.
j Het was wel een zeer gemengd gezel
schap, dat zich Vrydag j.l. te Amsterdam
op de „Simon Bolivar” had ingescheept.
Men telde niet minder dan twaalf nationa
liteiten. Dat zich daaronder zoowel Duil-
schers als Engelschen bevonden is in deze
dagen alleen op een neutraal schip moge-
lyk...
Er waren, om met de landgenooten te be
ginnen, 113 Nederlandsche' passagiers.
Daaronder bevonden zich vele employé’s
van de B.P.M. met hun gezinsleden, die zich
naar Curasao begaven. Zy vormden het
grootste deel van de Nederlandsche pas
sagiers.
De Duitschers, ten getale van 45, waren
vrijwel alle Joodsche emigranten, die hun
geboorteland den rug moesten toeikeeren en
nu elders, d.w.z. in Zuid-Amerika, hun
toevlucht zochten.
Dan waren er 76 Engelschen met bestem
ming Trinidad en Barbados, de Engelsche
koloniën in de West. Deze passagiers ple
gen zich in vredestyd in een Zuid-Engehche
haven in te schepen, waar dan de mailboo-
ten van de K.N.S.M. aanloopen. Sedert dat
niet meer gebeurt, sterken de Engelsche
passagiers per Kanaalboot over naar Ne
derland om zich te Amsterdam in te sch.-
pen. Deze omstandigheid nu is velen nood-
lottig geworden.
Er waren verder 5 Spanjaarden, 5 Tsje
chen, 3 Colombianen, 3 Hondureezen, 1
Deen, 1 Haïti aan, 1 Belg en 6 zonder na
tionaliteit.
De leeftijden liepen zeer uiteen. Er wa
ren negen kinderen van een, jaar of jonger.
Dc oudste passagier was een 78-jarige
Duitsch-Joodsche vrouw, die geboekt had
voor Valparaiso.
meldden zich niet aan
Lijst van Nederlandsche passagiers,
van wie tot nu toe geen bericht is
binnengekomen.
Hieronder volgt een lijst van Nederland-
passagier van het stoomschip „Simon
Bolivar’', ten aanzien waarvan tot dusverre
bericht is binnengekomen, dat zij tot
«e geredden behooren. Daainit behoeft niet
«adelijk de slotsom getrokken te worden,
zij allen oingekomen zijn; de mogelyk-
e is n.l. niet uitgesloten, dat er zich hier
<^aar de ziekenhuizen nog Nederlan-
bevinden, waarvan de namen tot nu
«e niet vastgesteld konden worden. De
Hjst dan vermeldt:
sche universiteiten, werd besloten, genoem
de universiteiten voor den duur van 3 jaar
te sluiten.
Praag is een der oudste universiteiten
van Europa r\jk. In 1348- dus ruim zes
eeuwen geleden stichtte Karel IV er de
„Karel-Ferdinands Universiteit”; deze uni
versiteit was geruimen tijd de eenige hooge-
school van Duitschland, en .telde in de vijf
tiende eeuw zelfs meer dan 10.000 studen
ten. Sedert 1882 was zy in twee afdeelin-
gen gesplitst, die waren ondergebracht in
het Karolinum (de Duitsche afdeeling) en
het Klementinum (de Tsjechische afdee
ling),; het Klementinum is tegenwoordig een
biblotheekgebouw
leekenfr, zoo wordt er De Tsjechische universiteit heet
aan toegevoegd, dat nOg „Karels-Universiteit"; de andere
dezelfde
die als radicaler wordt beschouwd dan som
mige andere autoriteiten in het protecto
raat, thans een actiever uitvoerende macht
over de S.S. in het protectoraat heeft dan
Von Neurath.
Er zyh, zoo wordt nog gemeld, eenige Verder vindt men in de Tsjechische hoofd
van de hoogste chefs der SJS. naar het pro- I stad o.a. een aartsbisschoppelijk semina-
tectoraat gezonden om zich er te belasten I rium, nijverheidsscholen, teeken- en muziek
niet het herstel van de orde.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: De
protectoraatsregeering heeft het standrecht
afgekondigd voor Groot-Praag, het platte
land rondom Praag, Kladno, Beraum en
Horchowitz. Deze maatregel geldt niet
voor Duitsche staatsburgers. Zaterdag zyn
drie Tsjechen wegens een overval op een
Duitscher terechtgesteld. Onder hen bevin
den zich twee politiebeambten.
Zoowel te Praag als te Berlyn is door
gezaghebbende zyde aan United Press ver
klaard, dat het Zaterdag volkomen rustig is
geweest. Telefonisch is door het departe
ment van den ryksprotector te Praag aan
United Press te Berlyn medegedeeld, dat
het door de protectoraatsregeering krach
tens de Tsjechische wet afgekondigde stand
recht niet beteekent. dat het burgerlijk ge
zag is overgegaan in handen van, de mili
tairen. Standrecht beteekent, «lat er spe
ciale rechtbanken zyn ingesteld, waardoor
de processen wegens ordeverstoring of aan
stichting tot oproer sneller behandeld kun
nen worden.
Daar volgens het Duitsche Nieuwsbureau
de aanstichters van de ordeverstoring voor-
I al gezocht moesten worden in de Tsjechi-
