bent.
OURY
110
’riep
r. ZAAL
Hi/uty!
[OFF£N
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
it
Het Engelsche besluit tegen Duitschlands export.
Chamberlain over de verscherpte blokkade.
TELEFI2734
Sovjetregeering zegt het
non-agressiepact met
Finland op.
tenfabriek
- Gouda.
Sovjet-verontwaardiging over „uitdaging der Finsche
militaristische kliek”.
VERLOVEN INGETROKKEN IN DISTRICT
LENINGRAD.
<s.
Telef. 3351.
RITSLETTERS
opgemaiikt. Verras
ULAASPOP Of stuk
JON BONS, MARSB-
of een SURPRISE
met een van vreugde
Geen bepaling betreffende een percentage van
Duitsche grondstoffen.
NEDERLAND BLIJFT VAREN
De moeilijkheden van onze scheepvaart.
No- 20183 Woensdag 29 November 1939 78e Jaargang
VERG AMBACHT, BERKENWUÜDE. BODEGRAVEN. BOSKOOP. GOITDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT. MOERCAPELLE.
NIEUWKRKERK, OUDERKERK OUDEWATER, REEUWIJK. SCHOONHOVEN. STOLWIJK WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Engelsche kruiser door
kapitein Priem
getorpedeerd
Dit blad verschijntdatreliiks. behalveZon- en Feestdagen
tracteer dan
tar.
8!
Nicolaus
van
de
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
„Wij zijn den oorlog niet ingegaan
met eenig wraakgierig voornemen’’.
ruimeren blik en een sterker wil noj’lig te
hebben om den .’rede te veroveren dnn no
dig was om den corlog te winnen.
En aangezien het tot zinken brengen van
deze schepen geschied is zonder rekening t**
houden met hun nationaliteit of bestem
ming of den aard, het eigendom of de be
stemming van hun ladingen.
En aangezien deze daden reeds ernstige
verliezen aan levens van non-combattanten
voor de Britten, geallieerden en neutralen
hebben veroorzaakt;
En aangezien het duidelijk is, dat de
Duitsche regeering opzettelijk begonnen is
met een politiek, welke ten <!oel heeft te
trachten den handel ter zee tusschen de ge
allieerden en andere landengte vernietigen
i Studio,
ortret
ithouden
'w ener ge!
i!
Molotov heeft den Finschen gezant te
Moskou een nota overhandigd, waarin het
non-agressiepact met Finland wordt opge
legd „wegens de anti-Kussische politiek
van Helsinki”.
Een Belgische brisant-gr.uuiat
op Nederlandsch gebied
Afkomstig van een beschieting
vreemde vliegtuigen.
By de beschieting van vreemde vliegtui
gen door het Belgische afweergeschut is
een Belgische brisant-granaat van 7 c.M.
doorsnee op Nederlandsch gebied terecht
gekomen. Het projectiel viel op het dak van
de woning van den heer Bibo, een Duitsche
ingezetene van Bunde, en sloeg door het
plafond heen. Zonder tot ontploffing te zyn
gekomen, bleef het *op den vloer van een
der kamers liggen.
De militaire instanties te Beek hebben
het projectiel in beslag genomen en in han
den gesteld van een vertegenwoordiger van
het departement van defensie. Het zal
thans in de fabrieken aan de Hembrug wor
den gedemonteerd.
Zooals te begrijpen valt had deze ge
beurtenis een groote belangstelling tot. ge
volg, doch de marechaussee wist de nieuws
gierigen op gepasten afstand te houden.
Deze hebben volle aandacht van
de Regeering.
Onderzoekingen inzake grootere
veiligheid van onze schepen.
£)E verscherping van den oorlog tei’
zee, als gevolg van nieuwe, door
beide partijen getroffen maatregelen,
baart ook hier te lande begrijpelijk
nieuwe zorg, in het bijzonder in die
kringen, welke direct of indirect tot
de scheepvaart in betrekking staan.
Met voldoening kan daartegenover
worden vastgesteldNederland
b 1 f t varen. Na de ramp met de
Simon Bolivar is er in onze scheep-
vaartkringen ernstig beraad gehou
den, waaraan ook de marine-autori-
teiten met hun technische adviezen
hebben deelgenomen, en men ziet
onze schepen onder het nemen van
nieuwe veiligheidsmaatreglen tegen
mijngevaar zee kiezen met aanvaar
ding van onvermijdelijke risico's.
Onze diplomatieke organen
in actie.
Inmiddels zijn de diplomatieke or
ganen in actie om onze rechten als
neutralen Staat naar beide zijden te
verdedigen. Tegen, het gisteren te
Londen afgekondigde Koninklijk be
sluit om de bloljkademaatreigelen ook
over den Duitschen uitvoer uit te
breiden, is terstond na aankondiging
in het Lagerhuis door Hr. Ms. gezant
te Londen in opdracht onzer Regee
ring krachtig geprotesteerd. Tegen
andere vormen van belemmering of
ingevaarbrenging van onze scheep
vaart in strijd met het Volkenrecht
blijven even krachtige vertoogen
De Bilt seint:
Verwachting geldig van hedenavond tot
morgenavond ongeveer 19 uur:
Betrokken tot zwaar bewolkt; tijdelyk
opklarend; nn en dan eenige regen; matige
of krachtige, Westelijke tot Zuidwestelyken
wind; vrij zacht weer.
Krasse taal in Sovjet-kringen.
JJET Britsche persbureau Reuter meldt:
Generaal Meretschkoff, de commanda.nt
van het district Leningrad, heeft alle ver
loven ingetrokken en aar. alle officieren en
manschappen bevel gegeven, zich binnen 24
uur in hun depots te melden. Een overeen
komstig bevel werd onlangs uitgegeven
vtor de Russische Oostzee vloot door haar
bevelhebber, admiraal Trubitsch. Ook wordt
ge neld, dat in de buurt van Leningrad ma-
u-x-uvres van de luchtmacht op groote
schaal worden gehouden, waaraan zware
bommenwerpers en jachtvliegtuigen deelne-
r en.
Het telegraaf agentschap der Sovjet-Unie
meldt: „De uitdaging der Finsche militaris
tische kliek heeft de woede en verontwaar
diging gewekt van de bevolkng der Sovjet-
Unie. De arbeiders der Sovjet-Unie keuren
de nota der Sovjet-regeering volkomen goed
en erechen, dat de provocateurs, die alle
gevoel voor maat hebben verloren, eens
flink op hun plaats zullen worden gezet. De
onbeschaamde daad der Wit-Finnen heeft
een diepe verontwaardiging gewekt bij de
strijders en commandanten van het militai
re district Leningrad. De sprekers op de
vergaderingen hebben er uitdrukking gege
ven aan de groote woede van het Russische
volk en de macht van zyn roode leger onder
streept.”
„Ons geduld raakt uitgeput'”.
Volgens het bericht van hot Russische
telegraafagentschap heeft een soldaat van
bet Roode leger, Petrouchenke, in een toe
spraak verklaard: „De leiders van Finland,
die ieder gevoel voor maat hebben verloren,
willen niet luisteren naar redelijke woorden
en willen geen vredesbesprekingen. Het ge
duld van het Russische volk raakt uitgenut.
Wy verzekeren den bewoners van Leningrad
dat wij hun vrede en arbeid in veiligheid
zullen weten te brengen tegen de aanvallen
zeker niet uit, zoodra deze kunnen
berusten op even stellige gegevens.
Zoo zal ten aanzien vap de vernieti
ging van de Sliedrecht in volle zee,
in den Atlantischen Oceaan ten Wes
ten van Ierland, een beslissing wor
den genomen zoodra de -rapporten
ontvangen zijn van het verhoor, dat
een onzer te Londen geplaatste con
sulaire ambtenaren thans aan de
door ontberingen verzwakte over
levenden heeft kunnen afnemendan
zal blijken o f, en bij wie er een stap
zal moeten worden gedaan. Overbo
dig is het, in dergelijke gevallen de
vraag op te werpen of de Regeering
daaraan volle aandacht zal wijden', zij
is er zich te allen tijde van bewust
dat dit tot haar onnyddellijke taak
behoort en handelt met,den in elk bij
zonder geval mogeljjken spoed.
Gewaakt voor veiligheid1 van
de vaart.
Voor de veiligheid van de vaart
wordt nog op andere wijze gewaakt.
De zich steeds scherper ontwikkelen
de mijnoorlog is voor Nederlandsche
deskundigen aanleiding tot het doen
van onderzoekingen, waarvan de op
zet is aan onze scheepvaart een groo
tere mate van veiligheid te verzeke
ren.
In het gezicht van de toenemende
rampen ter zee moge het althans
eenige geruststelling baren dat, waar
men dit verwachten moet, bij de Re
geering, zoowel als in de leidende krin
gen der naastbetrokken particulieren,
bewust gehandeld wordt om onze
welbegrepen belangen actief te be
schermen.
MOE UHRANT.
dér Finsche militaristische kliek.”
Ook eenheden van de Russische Oostzee,
vloot hebben bijeenkomsten gehouden, waar
moties werden aangenomen, inhoudende,
dat de „Finsche reactionnairen eer het te
laat is de noodige conclusies zullen trekken
uit de nota van de Sovjet-regeering. Wij
zullen iedere intrige van de politieke intri
ganten naar den duivel zenden, onzen weg
vervolgen en ondanks alles de veiligheid
van de Sovjet-Unie verzekeren.”
Verontwaardigd over de provocatie van
de Finsche militaristische kliek hebben de
arbeiders van de electricitetsbedrijven te
Moskou een resolutie aangenomen, waarin
zij verklaren, dat „geen enkele gebeurlijk
heid en geen enkele onverwachte situatie
ons zal overvallen. Ons roode leger en het
geheele volk zijn op ieder oogenblik gereed
een verpletterend antwoord te geven aan de
ophitsers tot oorlog.”
Het Britsche persbureau Reuter meldt uit
Helsinki: Veldmaarschalk Mannerheim, de
voorzitter van den Finschen verdedigings-
raad, heeft gisteravond verklaard, dat de
Russische beweringen klaarblijkelijk op een
dwaling berusten, aangezien de verst rei
kende Finsche batterij (licht veldgeschut)
op 20 k.m. van de grens ligt en de Finsche
zware artillerie op 50 k.m. afstand van de
grens is opgesteld. Mannerheim verklaarde
voorts, dat de Finsche troepen Zondag ver
zameld waren voor godsdienstoefeningen.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels 1-80, elke regel meer 0.26. Van buiten Gouda en den beznrgkring:
1—5 rebels 1.56. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnumme’- 20
bijslag op den prtjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den nrils.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regels ?.05, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 60 hooger
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van goliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags v66r de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
Gewone ad verte.'itiën en ingezonden mededeelingeï. bü contract tot zeer gereduceerden
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
PEUTER meldde gisteren uit Londen: He
den is de tekst gepubliceerd van de „Order
hi council” betreffende de Pritscl e econo
mische represailles tegen de Duitsche
mjjnenactie. Het besluit treedt 4 December
in werking en bepaalt het volgende;
1. Elk koopvaardijschip, dat uit een
vijandelijke haven'vertrekt, inclusief eenige
haven in dat gebied, dat onder vijandelijke
bezetting of controle staat, kan, na 4 De
cember 1939 gelast worden in een Britsche
haven of een geallieerde haven, de goederen
te ontladen, welke in zulk con vyandeljjke
haven aan boord zijn genomen.
2. Elk koopvaardijschip, dat vertrokken
is, na 4 December, ul* een niet •«•ijandelijke
haven, en goederen aan boord heeft, welke
van den vijand afkomstig zijn of eigendom
van den vyard zijn. kan gelast worden zul
ke goederen te ontladen in een Britsche of
een geallieerde haven.
3. De in een Britsche haven krachtens
voornoemde voorschriften ontladen goede
ren, zullen gesteld worden onic-r do hoi.de
van het Pryzenhof, tenzij het Hof gelast,
dat de goederen worden opgevorderd voor
Z. M.’s gebruik, zullen zy worden vaslge-
houden of onder leiding van het Hof wor
den verkocht. De opbrengst van de goede-
•ten zal betaald worden aan het Hof. Na het
Sluiten van den vrede zal het Hof beschik
ken over deze opbrengst en over de vast
gehouden, maar niet verkochte goederen!
Niets kan echter het Hof verhinderen om
betaling te verrichten uit de opbrengst of
goederen vrij te gever, wa .neer hat Hof dit
noodig acht, en wel in de volgende twee
gevallen
Indien aan het Hof op bevredinendo
wijle wordt aanaetoord dat do goederen
l.eutraal bezit »Ht> gewonlcn voor den da-
turn van deze order;
b. met toestemming van den bevoegden
„officer of the crown.”
4. Tn alle gevallen welke onder deze
order vallen zullen zooveel mogelyk de wet
ten en gebruiken van het Prij zenhof wor
den toegepast.
5. Niets in deze order zal van invloed
zijn op de mogelijkheid, dat schepen of goe
deren in beslag genomen of gebracht wor
den onafhankelijk van deze order.
6. De woorden „goederen, welke van
den vijand afkomstig zijn" omvatten goede
ren, welke hun oorsprong vinden in eenig
gebied onder vyandelyke controle of bezet
ting, en de woorden „goederen, welke eigen
dom van den vijand zijn” slaan op die goe
deren, welke aan eenig persoon in eenig
zoodanig gebied toebéhooren.
7. Processen voortvloeiende uit dezo
i,order” kunnen gevoerd worden voor elk
Prijzenhof met jurisdictie, waaron do rege
len van het Pryzenhof van 1939 van toe-
hassing zijn.
8. De woorden „Britsche havens” kun
nen slaan op elke haven binnen de jurisdk-
h'e van eenig Prij zenhof, waarop de regelen
van het Pryzenhof van 1939 van toepassing
rijn.
:n schenkt nieuwe
lust. En bovendien
oury een weldadig
I uit op de zenuwen,
rten tijd weer heele-
vorden. sterk, flink
jen Tonicum Noury
e theelepeltje vóór
weldaad voor Uw
Aan deze acht punten gaat een verkla
ring vooraf van den volgenden inhoud:
Aangezien Zijne Majesteit gedwongen is
ireweest de wanenen on tc nemen togen
buitschland ter verdediging der fundamen
tele rechten van de volkeren op een vrü en
Voedzaam bestaan;
en aangezien de Duitsche strijdkrachten
h» tal van gevallen koopvaardijschepen,
Sritsche, geallieerde en neutrale, tot zinken
nebben gebracht met schending van de re
gelen, vervat in het duikbootennrotocol vyn
Ï936, dat Dultschland onderteekend beeft;
en aangpzien koopvaardijschepen, Brit
se, geallieerde en neutrale, tot zinken
gebracht door mijnen, gelegd door
Jhritscho strijdkrachten, zonder eenig on-
wscheld en zonder daarvan kennis te ge-
Vfin, met schending van de verdichtingen
°P het gebi&j der menschelijkheid en de be-
ra”n,?en ^er Haa0sche Conventie no. 8 van
1907, weike Dultschland onderteekend
heeft.
D.N.B. meldt uit Berlyn: Het opperbevel
ven de weermacht maakt bekend:
Een Britsche zware kruiser van de Lon-
den-klasse is door kapit^jn-luitenant tbr zee
Priem, den overwinnaar-Seapa Flow,
ten Oosten van de Shetland-eilanden getor
pedeerd en vernietigd.
Het D N.B. teekent hierbij het volgende
aan;
De kruisers der Lcndonklasse hebben een
inhoud van ongeveer 9800 ton, een snelheid
van 32' zeemijlen en werden in 1927 en 1928
gebouwd. Zy zyn bewapend met acht stuk
ken geschut van 20.3 c.m. en acht stukken
van 10.2 c.m.
Reuter meldde gisteravond om half tien
uit Londen, Jat het Duitsche radiobericht,
over het torpedeeren van een kruiser niet
kan worden bevestigd.
Een later Reutertelegram van 22.55 uur
zegt dat er op het ministerie van voorlich
ting niets bekend is omtrent het torpedee-
ten van een Engelschen kruiser, zooals door
de Duitschers gemeld wordt.
Zeer besliste tegenspraak
uit Londen.
Reuter meldt van morgen vroeg: De ad
miraliteit heeft officieel de Duitsche bewe
ring tegengesproken, dat een kruiser van
de Londenklasse door een duikboot is ver
nield. De mededeeling der admiraliteit
luidt: De admiraliteit verklaart, dat de be
wering van den Duitschen omroep, dat een
kruiser van de Londenklasse tot zinken is
gebracht, onwaar is.”
In de bijeenkomst van het Lagerhuis, zoo
meldt het Britsche persbureau Reuter, heeft
de minister-presid'mt Chamberlainhet
woo’vï gevoerd. Hy begon met aan te kon
digen, dat de Britscne exportcontrol? o:<
vier December a.s. m werking zal treden.
En dat deze control- let gevolg was van
dr talrijke niet goed t? praten daden loor
Duitschland, waarbij n 't de overeenkomsten
m conventies, welke het zelf heeft onder-
‘cekènd, heeft geschonden.
Dientengevolge waren de geallieerden ge
noodzaakt de maatregelen te nemen, welke
•■•eivat zijn in den vandaag gepubliceerden
„order in council”.
Deze maatregel, zoo vervolgde Chamber
lain, waartoe behoort de inbeslagneming
van Duitsche exporten, kunnen den neutra
len ongemak en wellicht verlies berokkenert,
maar deze maatregelen welke er toe zullen
hydragen de inspanningen van Groot-Bril-
tannië tot een succesrijk einde te brengen
kunnen de neutralen ook helpen.
Wij zijn voornemens ons best te doen,
oen neutralen, met wie wij geen twist heb-
ten, zoo weinig mogelijk ongemak te be-
sorgen, voor zoover vereenigibaar met de
aanhouding van Ouitfeche exporten.
De datum, waarop de nieuwe maatregel
In werking treedt, is met opzet vastgesteld
op den 4en December, ten einde den neu
tralen landen ruin whoots tyd te geven zich
er op voor te bereiden.
De grondslagen besprekende voor een
blijvenden vredo, zeide Chamberlain; Het
kan zyn, dat ook rekening gehouden moet
worden met overwonnen, alvorens wy kun
nen beslissen, hoe een nieuwe en betere we
reld kan worden voorbereid. Niemand van
ons weet hoe lang deze oorlog zal duren, in
velke richting h?j zich zal ontwikkelen,
wanneer hy zal zijn afgeloopen, wie aan
enze zijde zal staan en wie onze vijand zal
zijn.
In deze omstandigheden zou het ver
keerd zijn, indien wy trachtten thans de
voorwaarden vast te leggen, waarop de
nieuwe wereld moet «orden gevormd.
Wy zyn den oorlog niet ingegaan, met
eenig wraakgierig voornemen, en daarom
hebben wij niet het voornemen een wraak-
^lerigen vrede op te leggen. Doch wij.moe
ten eerst een eind maken aan de bedreiging,
■Waaronder Europa zooveel jaren geleden
heeft.
Indien wy werkelijk daartoe iets kunnen
ondernemen, indien het vertrouwen hersteld
kan worden in geheel Europa en een r-tie-
Hnig in Europa tot stand komt de noud-
zakelijkheions bezig te houden- met andere
«erèlddeelen sluit ik hierbij niet uit dan
zal het overige* deel van de wereld nh* zulk
een moeilijk vraagstuk blijken te vormen.
De Volkenbond is als instrument voor het
behoud van den vrede een misluklring ge
weest, dod> in andere opzichten heeft de
l>ond waardevol werk verricht en verricht
hy nog. i
Al onze rued, vasthoudendheid en va
derlandsliefde zullen wij noodig hebbm om
ons oorlogee oeleinde te bereiken. Lont ons
niet de fout naken, de kracht var onzen
vijrnd tc o.iderrchatten.
Wanneet wij t doel bereikt hebb*”, dan
zullen wy wellicht bemerken, zelf se nog
door onbarmhartig gebruik van geweld, met
schending van de wetten en gebruiken der
oorlogsrechten van de neutralen en de ver
plichtingen inzake de menschelykheid;
En aangezien de geallieerden deze actie
van den kant van Duitschland aan Ztfne
Majesteit het onbetwistbare recht £êeft van
represaille;
En aangezien de geallieerden van Zijne
Majesteit met hem verbonden' zijn im do
stappen, welke thans worden aangekon-
digd, ten einde den Duitschen handel ver
der te beperken;
Daarom behaagt het thans Zijne Ma
jesteit, na het advies te hebben ingeroepen
van zyn Privy Council het te verordenen en
'wordt het hierbij als volgt verordend.
Hierop volgen de acht artikelen. De
„order” is geteekend ,ten Buckingham Pa
lace, 27 Nov.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal f 2^5, per week 17 cent, overal waar de
bewruing por looper geschiedt. Franco per post per kwataal 3.15.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9--<J uur. Administratie en Redactie Telef
iaterc 3745. Postrekening 48400.
Abonnementen worden dagelüka aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA.
obz« agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
