URY
;nt...
ANDEN.
iep
'i
ury!
ling 1940
89,
000,
10.
t.
10.- en f 100.-.
lorden gegeven ter vol
sting I. Aangezien de
i jaarlijksche aflossing
sieniyk wordt verkort.
939
Een pleidooi voor het openen van vredes
onderhandelingen.
-
BELGISCH-NEDERLANDSCHE VREDES
INITIATIEF IN HET BRITS ('HE HOOGERHUIS.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalvi Zon- en Feestdag en
ABONNEMENTSPRIJS: pe- kwartaal 2.26, p«r week 11 cent, overal waar de
bezoraing per looper geschiedt. Franco par poet per kwataal 3.16.
Ook de „New York” in een
Duitsche haven
aangekomen.
Russisch schip met 1000 passagiers vergaan.
Gemeentelijke indeeling
gebieden langs rand
N.O. polder.
ONTWERP VAN RESOLUTIE DER COMMISSIE
VAN VEERTIEN.
Zü veroordeelt plechtig het optreden der U.R.S.S.
tegen den Finschen staat.
Britsch Witboek over de
onderhandelingen
met Moskou.
Britsche vrachtboot
getorpedeerd.
Het Abonnements
geld 1940.
Een gulden reductie
NIEUWERKERk, OUDERKERK 0UDEWATER, REEÏTWTJK. SCHOONHOVEN. STOLWIJK WADDINXVEEN. ZEVENHUIZEN, enz.
No. 20196
Donderdag 14 December 1939
78e Jaargang
I
8.
irdani, Rotterdam en
renhage.
8«-
erdani, Rotterdam en
erdahi en ’e-Grarenhage.
•rdaui en’s-Graionhage.
we«?
ge-
icrfte!
•Graven huge,
lage.
Wanneer er met Duitschland
te praten zal zijn.
van 4 October 1937
J van den Volkenbond
onze
het
van
linister van Staat,
'er van Financiën,
DE GEER.
»r»
minister, dat het officieele Nederlaaidsche
persl&ireau bekend gemaakt heeft op 15 No
vember, dat de gezanten van Nederland en
België in de Wilhelmstrasse zyn ontvangen,
waar Von Ribbentrop hen uit naam van den
^ykskanselier er van in kennis stelde, da*
n?. de abrupte verwerping door de Enge’-
rche en Frans<che regeeringen van de aan
geboden diensten, ook de Duitsche regee-
werden er s
zonk een minuut na
somenleving bestaat, die buiten de maat
schappelijke orde is geplaatst en voor
•welker gedragingen geen enkel bestuur
verantwoordelijk is.
Voorgesteld wordt de indeeling te be
perken tot smalle strooken, waai- de dij
ken en randwerken zullen worden ge
maakt en deze strooken te voegen bij de
gemeenten, waaraan zij grenzen.
Aldus worden de bezwaren, verbonden
aan den huldigen toestand, ondervangen
terwijl anderzijds in geen enkel opzicht
wordt vooruitgeloopen op de gemeente
lijke en provinciale indeeling van het
gebied van den Noord-Oostelijken Polder,
welke aangelegenheid het voorwerp van
onderzoek uitmaakt van een door den
minister van Waterstaat ingestclde com
missie.
Het ligt in de bedoeling binnenkort
nadere vaststelling van de grens der
langs het IJsselmeer gelegen gemeenten
voor zoover deze niet aan den Nootd-
Oostelijken Polder grenzen - te bevor
deren in dien zin, dat deze grens in het
algemeen wordt gesteld op 100 m. bulten
de dleptelijn van 0.40 m. N.A.P. Een
wetsontwerp van die strekking wordt
met bekwamen spoed voorbereid.
JS.
ARKT 31.
lenkl nieuwe
Ln bovendien
•en weldadig
de zenuwen,
d weer heele-
i. sterk, flink
micum Noury
•lepeltje vóór
s«d voor Uw
E AMSTERDAM,
kosteloos verkrijgbaar,
wijzen moet geschieden
2“ d«el«k» geopend vap 9-6 uur. Administratie eu Redactie Tele!
<nterc 2746. Postrekening 48400.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
bfl onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantooren.
de.
Daarom vrees ik, aldus Halifax, dat ge an
énkel nuttig doel gediend is door deze de
batten en spreek ïk de hoop uit, dat, als en
wanneer zij in het buitenland gelezen wor
den als een geheel.
Na deze rede van lord Halifax werd het
debat gesloten.
Van Moermansk naar Hamburg ge
varen.
De Nord-Deutsche Lloyd meldt, dat de
New York” (metende 22.837 br. r. t., van
de Hamburg-Amerika Lijn) uit Moersmansk
te Hamburg is aangekomen.
Terwjjl sommige Engelsche bladen zich
afvragen waarom de „Bremen” niet tot zh.
ken is gebracht, verdedigde lord Strabolgi
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgicring)
15 regels 1-80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den beznrgkring:
L6 regels 1.56. elke regel meer f 0.30 Advertentiën in het Zaterdagnumme’- 20
beslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den Driïs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 booger
Adverientien kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boek
handelaren, Advertentiebureau» en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gewone ad verte: itiën en ingezonden mededeelingen bjj contract tot zeer gereduceerde»
prfls Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
I ring het onderwerp als afgedaan beschouw--
S00 meter van Wakkanai, het uiterste
N.W. punt van Japan.
Het departement van Buitenlandsche Za
ken te Tokio heeft bericht ontvangen, dat
het Sovjet-Russische s.s. „Indigirka” (2336
ton) op 800 meter van Wakkanai op Hok
kaido is vergaan. Er waren ongeveer dui
zend passagiers aan boord en de bemanning
bestond uit 36 koppen. Tot dusver heeft
men 87 Ijjken gevonden, terwijl 390 opva
renden door de Japanners zijn gered, en
naar Wakkanai gebracht zijn, waar zij ver
zorgd worden.
560 opvarenden vermist.
Thans worden nog 560 opvarenden ver
mist, doch men gelooft, dat hiervan onge
veer 200 nog in leven zyh. By ontvangst
van het bericht heeft het ministerie van
Buitenlandsche Zaken den tweeden secreta
ris der Sovjiet-ambassade, Genelatof, als
volgt ingelicht-.
De „Indigirka”, welke op 8 December
van Kamsjatka was vertrokken, is vergaan
op een punt 800 meter van Wakkanai met
ongeveer duizend passagiers en een beman
ning van 36 personen aan boord. De Ja-
pansche regeering heeft daarop de Noord-
Japansche Scheepvaartmaatschappij opge
dragen haar veerboot Karafuto-Maru naar
de plek des onheils te zenden en heeft
voorts de Japansche schepen, welke in de
nabijheid waren opgedragen hulp .te verlee-
nen. De hooge zee maakt het reddingswerk
voor de Japanners evenwel zeer moeilyk.
gisteren in een intervieuw de houding van
den Engelschen duikbootkapitein. Hy merk
te daarby o.m. op:
••Wij stryden juist om het internationale
I recht te verzekeren. De „Bremen” is boven-
f dien voor Duitschland in een Duitsche ha
ven van niet meer nut dan te Moermansk,
want het schip kan eventueel niet als krui
ser of transportschip worden gebruikt.”
JJET Engelsche Hoogerhuis heeft volgens
Reuter debatten gewijd aan het Bol-
gisch-Nederlandsche vredesinitiatief.
„De debatten begonnen met de vraag van
Elarl Darnley, of de regeering thans vilde
verklaren bereid te zyn gebruik te maken
van dit aanbod, teneinde een op vrije onder
handelingen gébaseerden vrede te verzeke
ren. Spr. zeidé d*e meaning te zyn toege-
daan, dat Engeland in het verleden niet al
tijd de kansen om Duitschland te verzoenen,
had uitgebuit en dat de christelijke leer van
goed met kwaad vergelden in het huidige
geval behoort te worden toegepast.
Darnley zeide, dat er maar één weg
Scheen te zijn uit de moeilijkheid, n.h Ne-
dtrland en België, of een ander neutraal
land, te verklaren, dat Engeland bereid is
vrije, niet compromitteerende onderharde-
lingen te openen in het geloof, dat het con
structieve verlangen aan beide kanten een
kans zou kunnen hebben om tot ontwikke
ling te komen en te groeien. Spr. was van
meening, dat Enpelahd zyn plicht zou ver
vullen jegens de kleine neutralendie in ge_
vaar verkeeren te worden meegesleept in
den maalstroom, wanneer het er in slaagde
hen te bevrijden van den rampspoed? dien
zij niet gedocht hebben.
Sprekende over de Britsche ontvangst
van het aarbod van goede diensten, vroeg
lord Arnold, of Chamberlain goedkeuring
had géhecht aan de radiorede van Churchill,
waarop spreker eveneens critiëk oefende.
Verder sprak hy de klacht uit, dat Eden
een of twee radioredevoeringen had uitge
sproken, terwijl andere belangrijke leden
der regeering geen radioredevoeringen ge
houden hadden. Ten slotte zeide spr., dat*
raar zijn meening thans een veel betere
vredesregeling verkregen zou kunnen wor
den dan later.
Lord Arnold heeft voorts nog in zijn rede
gezegd, dat Hitler thans in een zeer moei
lijke positie verkeert, aangezien Rusland
zijn berekeningen geheel in de war heeft
gébracht en hij thans de ondergeschikte is
geworden van Stalin. Een feitelijke over
winning voor Duitschland lykt ónmogelijk
tti Hitler is thans niet minder, maar meer
verlangend naar vrede. Wanneer de vrede
eenmaal gevestigd is, is het niet waar
schijnlijk, dat hij weer verbroken zou wor
den door Hitler, nu de bedreiging door Rus
land aan zijn oostelijke grenzen staat.
Arnold besloot zyn rede met te zeggen:
,.De géheele positie is gewijzigd door de op
komst van Rusland als groote mogendheid
wet agressieve plannen. Na een tot hqt ein-
(k uitgevochten oorlog zal de donkere scha
duw van het communistische Rusland en
waarschijnlijk eveneens van een communis
tisch Duitschland vallen”.
Lord Balfour of Burleigh verklaarde, dat
het hem speet, dat deze débatten gevoerd
werden, aanigezien zij slechts kunnen dienen
tot aanmoediging van de vyanden des lands
en mogelijk de openbare meening kunnen
misleiden. Spr. voegde hieraan toe: „Ik
maak op de krachtigste wijze bezwaar tegen
de travestie der geschiedenis, welke de vo
rige spreker gegeven heeft met betrekking
tot het Verdrag van Versailles en tegen de
glorificatie van Hitler.”
Voortgiaande zeide lord Balfour, dat de
Britsche regeering duidelijk gemaakt heeft,
dat, zoodra zich een wijziging voordeed in
Duitschland, zy bereid was tot onderhande
lingen. In Duitschland echter is een heer -
schappij van geweld en terreur en zoolang
die Iblijft bestaan, is iedere gedachte, dat er
een wijziging in het Duitsche gemoed is ge
komen, die de omstandigheden oproopt,
waarin een vrijelijk besproken vrede mo-
fi^Uik was, illusoir. Pacifisme is heel goed,
wanneer dat overal rondom heerscht.
Het is niet moeilyk, zich voor te stellen,
wat het resultaat zou ziin van eenzijdig pa
cifisme. Op het oogenlblik, aldus spr., vech
ten <wy voor ons leven en onder .de huidige
omstandigheden ziin nncifisten een groot
««vaar. Tenslotte verklaarde Balfour, dat,
zjjn meening, dit debat een monster-
J)e speciale commissie, die door de Volken
bondsvergadering te Genève is benoemd
ter bestudeering van het beroep van de
Finsche regeering, heeft een ontwerp van
resolutie uitgewerkt, dat zal worden voor
gelegd aan de definitieve goedkeuring van
de vergaderng. Behoudens nog aan te bren
gen wijzigingen, luidt het ontwerp als volgt:
1. De Volkenbondsvergadering, consta-
teerende, dat door de agressie, die zij je
gens Finland heeft gepleegd, de U.R.S.S. in
gebreke is gebleven, zoowel ten opzichte
van zyn eigen politieke overeenkomst met
Finland als ten aanzien van het pact van
Parijs en artikel 12 van het Volkenbonds-
handvest, en dat zy op den vooravond der
agressie, zonder rechtsgronden, het door
haar in 1932 met Finland gesloten niet-aan-
valspact opzegde, dat tot eind 1945 van
kracht zou blijven.
veroordeelt plechtig het optreden der U.
R.S.S. tegen den Finschen staat, doet een
dringend beroep op ieder lid van den Vol
kenbond om Finland den materiee.’en en
humanitairen steun te verleenen, waartoe
het in staat is, en zich te onthouden van
ieder optreden, dat het weerstandsvermogen
van Finland zou kunnen verzwakken.
machtigt den secretaris-generaal de me
dewerking te verkenen van zijn technische
diensten voor de organisatie van den bij
stand aan Finland, die hierboven genoemd
is en machtigt eveneens den secretaris-ge
neraal krachtens de resolutie van de Vol
kenbondsvergadering v
om staten, die geen lid
achtig misbruik was van den tyd van het
Hoogerhuis.
De bisschop van Chichester wees er op,
dat menschen in neutrale landen, die meer
van Duitschland wisten dan Engeland, zei
den, dat er groote aantallen Duitschers zyn,
die den oorlog niet willen.
Halifax aan ’t woord.
De minister van buitenlandsche zaken,
Lord Halifax, voerde ter beantwoording van
de vorige sprekers het woord, hij zeide o.it1.;
,Jk ben van meening, dat dit een onge
lukkig debat is geweest. Sommigen der
hedenavond uitgesproken redevoeringen
brengen naar mijn meening schade toe aan
de zaak, die thans de zaak der natie is. Ik
kan mij voorstellen, dat geen ongelukkiger
indruk gewekt kan worden dan dat dit land
niet wezenlijk eensgezind zou zijn en dat er
daarvoor bewijzen te vinden zijn in de rede
voeringen van degenen, die verantwoorde
lijke posities bekleeden.
Op ons is de blaam geworpen, dat wij
niet voldoende gestreefd hébben naar een
verzoening tot Duitschland. Ik ben my er
niet van bewöst, dat Duitschland zich uit
geput heeft om ons te verzoenen. Ik weiger
volstrekt ons land in dé beklaagdenbank te
zien plaatsen in verband met de interna
tionale zaken en te zien, hoe Engeland op
eenig^rlei wijze, vergeleken met Duitsch
land, een blaam zou treffen voor de tra
gedie, waarin de wereld gedompeld is.
Tijdens de debatten is gezegd, dat Hitler
een man is, die ten zeerste medelijden moet
wekken en die verkeerd begrepen wordt.
Wjj worden allen verkeerd begrepen en men
moet medelijden met ons hebben, omdat
sommigen onzer meeir reden hébben om
dien eisch naar voren te brengen dan an
deren. Èr is iets gezegd over strijd tot het
e-ndé. Het speet mij den Bisschep van
Chichester dit te hooren heriialen, omdat,
al weet ik, wat hij bedoelt, een groot aan
tal menschen niet anders zal denken dan
dat dit beteekent dat het volk vecht om te
vechten.
Wij ziin steeds bereid geweest om te on
derhandelen. Wij waren daartoe bereid voor
den oorlog en wij hébben nooit de deur ge
sloten voor orderhandelingen, bij wat wij
ook zeiden of deden sedert de oorlog is be
gonnen. Tn feite hébben wij bij meer d^n
een gelegenheid er den nadruk op gelegd,
«dat, mits essentieele voorwaarden van in
ternationale orde in Europa verkregen kon
den worden, wij bereid zouden ziin om met
Duitschland tot volledige Samenwerking te
komen, in het streven om die orde op te
lx.uwen, verre van een wensch te voelen om
Duitschland te verpletteren en een groote
natte te berowen van haar gerechtigde
plaats.
Natuurlijk zijn wjj ons bewust van de
moeilijkheden van het sluiten van vrede na
een langen bitteren oorlog, maar ik ben er
niet van overtuigd, dat die moeilijkheden
grooter zijn, dan die, welke Europa te wach
ten zullen staan, wanneer het tracht een
opgelapten vrede te sluiten, die in puitsch-
land verkeerd uitgelegd zou kunnen worden
als het besluit van een oorlog, die niet ge
heel zonder succes is geweest en niet al te
kostbaar was en daarom naar Duitsche ge
dachte niet al te ontmoedigend voor de toe
komst.
Ik ben er volkomen zéker van dat Hitler
zeer verlangend is naar vrede op zyn eigen
voorwaarden. Ik ben er niet zoo. zeker van
dat hy verlangt naar een vrede op voor
waarden, die een vrede voor Europa zo&den
vormen. 1 "ri
Halifax herinnerde er aan, dat de vredes
oproep van de Koningin der Nederlanden en
den Koning der- Belgen gericht was tot de
drie rtgeeringen in Engeland. Frankrijk en
Duitschland.
„Ik denk niet, dat men eerlijk oal kunnen
zeggen, dat/ ons antwoord en dat van de
Fransche regeering de deur sloten voor de
mogelijkheid van verdere onderhandelin-
gen.”
De Duitsche regeering gaf echter geen
schrifteiyk antwoord en zelfs geen officieele
ontvangstbevestiging. Ik verneem, aldus de
Ingediend is bij de Tweede Kamer een
wetsontwerp inzake voorloopige gemeen
telijke indeeling van eenige gebieden
langs den rand van den Noord-Oostelij
ken Polder.
In de Memorie van Toelichting wordt
opgemerkt, dat, nu de werkzaamheden
tot indijking en droogmaking van den
Noord-Oosteiijken Polder in snel tempo
voortgang vinden, de wenschelijkhcid
zich doet gevoelen, op korten termijn
een voorloopige gemeentelijke indeeling
te bevorderen van het gebied, waarbin
nen de werken tot indijking en droog
making van den polder zullen worden
uitgevoerd.
Voor zulk een voorloopige indeeling
gelden gelijke motieven als indertijd
hebben geleid tot de Wet van den 24sten
I Mei 1928, Staatsblad no. 185, betrekking
hebbende op de werken tot indij ding en
1 droogmaking van de Wieringermeer. Zoo
lang het betrokken gebied niet gemeen
telijk zal zijn ingedeeld, kunnen zich bij
het ontbreken van politiair en adminis
tratief gezag tal van moeilijkheden voor
doen, aangezien immers een groot aantal
arbeiders op de dijksgedeelten. werkzaam
mten in de
•n bereiken
Rrimpener-
xveen, de
zyh, te raadplegen over eventueele samen
werking.
2. Overwegende dat Rusland ondanks de
tot dit land gerichte uitnoodiging gewei
gerd heeft in den Raad en de Assemblée te
verschijnen by de bestudeering van zijn ge
schil me<t Finland,
dat het daardoor in gebreke is gebleven
ten opzichte van een der meest essentieele
verplichtingen van den Volkenbond voor de
waarborging van den vrede en de veiligheid
der naties en optreedt alsof de Volken
bondsraad en -vergadering, met de missie,
die hun door artikel 15 van het Handvest
wordt opgedragen, niet bestonden,
dat het tevergeefs getracht heeft zjjn
weigering te rechtvaardigen door de be
trekkingen aan te voeren, die het aange
knoopt heeft met de z.g. door de Finsche
bevolking volgens het vry'e spel van haar
1 instelling erkende regeering,
dat Rusland zich niet alleen schuldig
heeft gemaakt aait schending van een van
zyn verplichtingen, voortvloeiende uit het
handvest, maar zich door eigen schuld bui
ten het handvest heeft geplaatst,
dat de Raad bevoegd is volgens de be
palingen van artikel 16 om de consequen
ties te trekken, die deze toestand met zich
mede brengt, beveelt den Raad aan zich
over de kwestie uit te spreken. U
Een later bericht meldt, dat de commis
sie den hierboven vermelden tekst definitief
heeft aangenomen. Vandaag zal het Ont
werp aan de Volkenbondsvergadering voor-
gelegd en met algemeene stemmen goed
gekeurd.
pedeerd. Van de bemanning van 35 koppen
J‘“ slechts vyf gered. De „Depford”
ninuut na de torpedeering.
ar nemers op ae aijKsgeaeeaen. weruzaam
I Is. Niet geduld kan worden, dat een
Verschijning door Chamberlain
aangekondigd.
tMinister-p resident Chamberlain heeft
volgens Reuter 'aangekondigd, dat de re
geering een Witboek over de Britsch-Rus-
sische onderhandelingen zal publiceeren.
Dit Witboek zal zoo spoedig mogeljjk ter
beschikking worden gesteld van het Huis,
doch de voorbereiding zal noodzakelijker
wijze’ ©enigen tijd vergen, aldus Chamber-
lain.
Slechts vijf van de 35 opvarenden
gered.
United Press meldt uit Bergen, dat de
Britsche vrachtboot „Depford”, metende
5000 ton, vlak ten N. van Bergen is getor-
£)E gelegenheid door ons
in vorige jaren aan
onze abonné’s geboden om
vóór den aanvang van het
Nieuwe j aar het abon-
nementsgeld voor het ge
il eele volgend jaar' voor
uit te betalen, waarvoor
dan één gulden reductie
wordt verleend, wordt we
derom door ons openge
steld.
Er zijn al enkele abonné’s
die ons met onze niededee-
ling ziin vóór geweest,
door ons reeds door giree-
ring of storting op
postrekening 48400
abonnementsbedrag
acht gulden voor 1939 toe
te zenden. Zü hebben de
rü dus geopend.
Wie volgt nu?
Wü wachten gaarne vóór
Kerstmis de remises van
ACHT GULDEN
op postrekening 48400.
of door storting aan ons
Bureau: MARKT 31.
Voor de post-abonné’s is
het verminderde bedrag
twaalf gulden (inplaats
van 13.
DE ADMINISTRATIE.
Engelsche kruiser „Achilles”
tot zinken gebracht.
In Uruguay houden hardnekkig de
nichten aan, dat het Duitsche vestzakschip
•Admiral Scheer”, na een gevecht in het
zuidelijk deel van den Atlantischen Oceaan,
de Engelsche kruiser „Achilles” (7100 ton)
tot zinken zou hebben gebracht. Van offi
cieele zyde werd echter te Montevideo ver
klaard, dat men daar over geen enkele in
lichting beschikte over dit zeegevecht.