De Japansch Amerikaansche
verhouding.
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Roosevelt overlegt
nieuwe Staatsléening
Uitgifte van een
Vrijdag 17 Januari 1941
met autoriteiten van Leger en Vloot
Hoover wenscht nauwkeurige
omschrijving van Roosevelts volmachten
Duitsche critiek op Huil
Hoover over Roosevelts
voorstel.
Amerika als wapen
arsenaal.
Bouw Son 200 koop
vaardijschepen.
Vertraging in de
debatten?
Nog meer bases
gewenscht.
Kennedy bij Roosevelt.
Scherpe taal.
De verklaringen
van Huil.
ten bedrage van 500 millioen gulden
met een rente van vier procent en
een looptijd van 10 jaar.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen zal zeer
binnenkort een nieuwe staatsleening worden uit
gegeven tot een bedrag van SOÖ millioen gulden.
De rentevoet zal 4 procent bedragen, terwijl de
leening een looptijd zal hebben van fQ jaar.
De obligaties dezer lèening zullen gebruikt kun
nen wórden voor de betaling van aanslagen in de
successierechten.
Het prospectus zül a.s. Maandag verschijnen.
Cuba staat naast de
Vereenigde Staten.
De V.S. hebben, volgens de Japansche
pers, de neutraliteitswet aan stukjes
gescheurd.
Verklaringen van Huil leveren niets
nieuws op, meent men in Japan.
De verklaringen van
Huil.
Regeering overlegt met
militairen.
Aanstaande verklaring
van Konoje.
Amerikaansche oorlogs
schepen te Rangoon.
AANSLAG OP
KONING FAROEK.
Sensationeele onthullin
gen van radio Damascus
AMERIKA
2ott Cft ffUUXH
jjc Jtfi No» 20530
Directeur F. HETER
Postgiro 48400
Bur. Mark» 31. Tel.. ,Ï74S
president Rooeevelt heeft gisteren
Ito minister tob Oorlog, den
geister van Marine, den minister
van Bnltenlandscbe Zaken en den
ekef van den generalen staf van het
Itgtr, Marshall, benevens den vloot-
efcef, admiraal Stark voor een spe-
tfclf conferentie bijeengeroepen.
Omtrent het doel der conferentie is
«Ifleieei niets bekend gemaakt.
De voormalige president der V. S.,
ir, hóeft de commissie voor Bui-
che Zaken van het Huis van
I Afgevaardigden in verband met het
I voontei tot hulpverleening aan Enge
land aangespoord terstond "'de aan
Booaevelt te verstrekken volnréchten
Minvkeiiri g vast te stellen.
HOOVER
(Foto archief)
b lijn brief aan de commissie wees
Hoover er. volgens het D.N.B., op, dat
het voorstel hevige jneeningsverschil-
len onder de Amerikaanse he bevol-
j k'tg veroorzaakt heeft, voornamelijk
I t 'logen in de uitlegging van de door
I :?evelt geëischte volmachten. Der-
I' ive is het beslist noodig ondubbel-
i inig vast te stellen, of de president
1 mcrikaansche oorlogsschepen kan
overdragen, konvooien uitzenden en
de Anwrikaanache havens voor En-
«elsche oosdogsschepert openstellen,
voort» of de ingediende wet de neu-
'raliteitawetten opheft, de Haagse he
Conventie ontduikt en leeningen toe-
«tist, alvorens de Engelse he saldi uit-
*®Wt lijn. Deze verduidelijking moet
hot belang van de Amerikaansche
•«•"gezindheid en van een zakelijk»
I "Wist geschieden.
Üaarop herhaalde Hoover zijn vroe-
Wte verklaring, dat hij voor redelijk
uitvoerbare hulp aan Engeland is,
m*r iedere verwikkeling van Ame-
i in den oorlog afwijst.'
jDe au ruster van Oorlog, Stimson;
I JSS psteren voor de buitenlandsch-
I ïke commissie van het Huis van
™2"»ardigden verklaard, dat dé
2™®8«lachte van het plan van Roo-
tot hulpverleening aan Enge-
b. regeering der V.S. te maken
mm» P" en distributie-agentuur
?e V, S. geproduceerde
""ogunaterielen.
tegmwoordige situatie ten aan-
ttar ou Productie van munitie is,
i siêut». """son verder zeide, veel
<bn ut 1817, Destijds waren
I h-j fn, «ndere fabrieken in Enge-
de Va .yh, dat zij in staat waren,
I dj-j.' net grootste deel der benoo-
I te leveren. Thans moeten
b»tip_ m Plaats van door andere
dM,.,"*wapens voor de eigen ver-
isnnw*:r_wwdta ondersteund bij de
j k«[urT1<hn8 buntior verdediging re-
MtS° met de ^hokten van
Stimson verklaarde verder, dat
.'."tP1 tneéning „Amerika zeer
rnstig het gevaar loopt van "een
luch*. all de Britiche
vernietigd sou worden of
«often overgeven" Op het
oogenblik is de vloot der V. S.
waarschijnlijk niet'sterk genoeg om
een aanval af te slaan en zij zal dit,
aldus Stimson, waarschijnlijk ook
niet in den loop van dit jaar zijn.
In de commissie voor buitenlandse he
aangelegenheden Van het Huis van
Afgevaardigden heeft de republikein
Fish den minister van-Öorlog, Stimson,
gevraagd, of deze voorstander is van
een wijziging van het ontwerp tot
steunverleening aan Engeland in den
zin, dat geen onderdeelen van de
Amerikaansche vloot kunnen worden
afgestaan. Volgens de tegenwoordige
redactie van het ontwerp, aldus Fish,
kunnen Amerikaansche oorlogsschepen
wordeft afgestaan onder alle voor
waarden, die president Roosevelt aan
nemelijk acht,
Stimson antwoordde: ,Ik kan mij een
situatie indekken, waarin de vloot
onder zeer gunstige voorwaarden zou
kunnen worden afgestaan". Stimson
liét zich overigens niet uit over de
vraag welke de situatie zou zijn.
President Roosevelt heeft Donder-
dag het Congres formeel voor
gesteld hem volmachten te geven
voor den bouw van een vloot van
200 koopvaardijschepen. Hij stelde
verder voor om 313,3 millioen dollar
uit te trekken voor de uitvoering
van zijn plan. Roosevelt motiveerde
zijn voorstel er mede, dat hij de
Ver- Staten voor de gevolgen van
een vermindering der handels-
tonnage ter wereld wil beschermen.
Om die reden moet zonder verwijl
begonnen worden met den bouw. De
bouw van déze koopvaardijvloot zoo
verklaarde Roosevelt, mag echter
geen storenden invloed hebben op
het overige bouwprogram ter fede
rale scheepvaart-autoriteiten. De
i scheepsonderdeelen zuilen in de
staalfabrieken vervaardigd worden
en op de werven alleen maar in
elkander gezet. Ieder schip zal een
waterverplaatsing van 7500 b.r.t.
hebben.
De hoop der regeering, de machtigings
wet tot uitvoering van Roosevelts pro
gramma inzake steunverleening aan
Engeland binnen den kortst mogelijken
tijd door beide Huizen van het Congres
te doen behandelen en aannemen, zijn
blijkbaar mislukt, aldus het A.N.P.
De tot de oppositie behoorende
republikeinsche afgevaardigde Hamil
ton Fish (New York) heeft mede
gedeeld, dat Jjii aan den door Roosevelt
overwonnen republikeinschen candi-
daat voor het presidentschap Wendell
Willkie, aan gouverneur Landon en
oud-president Hoover, alsmede aan de
voormaligen ambassadeur te Londen
Kennedy, kolonel Lindbergh en andere
vooraanstaande personen telegrammen
gezonden heeft, waarin hij hun ver
zoekt, voor de buitenlandsch-politieke
commissie van het Huis van Afgevaar
digden hun oordeel over het plan tot
steunverleening te zéggen. Men neemt
daarom aan. dat de oorspronkelijk op
drie dagen geschatte besprekingen der
commissie thans wellicht drie tot vier
weken zullen duren.
De vertegenwoordiger der Hawaii-
eilanden in het Congres, King, heeft,
naar United Press uit Washington
meldt, voorgesteld, dat de Amerikaan
sche regeèring zal trachten van Enge
land de in het midden der Stille Zuid
zee gelegen eilanden als gedeeltelijke
betaling voor de wapenleveranties en
credieten te verkrijgen. Hij zeide, dat
de eilandengroepen Gilbert. Elisa,
Phoenix en Tokilo van groote strategi
sche beteekens zijn. D«ze eilanden
hebben vele goede baaien, die uit
stekend kunnen worden gebruikt als
bases voor luchtmacht en vloot.
President Roosevelt heeft met den
vroegeren «merikaanschen ambassa
deur te Loóden, Kennedy, een onder
houd gehad over de benoeming van
zijn opvolger en over de rode,, die
Kennedy Zondag wil uitspreken. Ken
nedy verklaarde, dat hij in zijn radio
rede de noodzakelijkheid in het licht
zal stellen, dat da Ver. Staten bulten
den oorlog blijven. Voorts zal hij zijn
standpunt omtrent de actueele pro
blemen der buitenlandsche politiek
uiteenzet :en.
Kennedy heeft in ziin onderhoud met
Rooèevelt naar New York Daily
News nader meldt, den president
verklaard, dat hij. tegenstander la van
het ontwerp op hulp aan Engeland
Kennedy heeft Roosevelt er op ge
wezen, dat hy alles zal doen, wat
in zijn vermogen is om voor de Ver
Staten den vrede te bewaren. Ook
heeft hij den president er van in ken
nis gesteld, dat hij niet alleen in zyn
radiorede op 18 Januari, maar ook ui
verklaringen voor de commissies voor
Buitenlandsche Zaken van het Hum
van Afgevaardigden en den Senaat
aanvallen zal doen op het ontwerp.
Na de besprekngen met Rooaevelt
heeft Kennedy nog een onderhoud ge
had met den democratischen senator
Wheeler den leider der oppositie- in
den Senaat tegen de wet op de hulp
aan Engeland.
De' republikeinsche afgevaardigde
Tinkham heeft" gisteren in het Huis
van Afgevaardigden de .meening naar
voren gebracht dat RooSevell en Huil
verplichtingen aanvaard hebben tot
actieve deelneming aan de oorlogen in
Europa en Azië. Tinkham beschuldigde
het Huis van Afgevaardigden van ver
raad jegens het Amerkaansche volk,
ook Roosevgit en Huil verweet hij
„voortschrijdend en heimelijk ver
raad", waarby hij verklaarde, dat de
president en de staatssecretaris een
„samenzwering tegen den vrede en de
veiligheid- der V. S gesmeed hebben".
Het Amerikaansche volk is zich echter
op het oogenblik van deze „valech--
heid", van Roosevelt en Huil nog niet.
bewust.
Tinkham sprak vervolgens in scher
pen vorm tégen een deelneming van
de Vereenigde Staten aan den oorlog
en tegen liet aan het Congres voorge
legde wetsontwerp op de hulp aan
Engeland. Hij meende, dat Roosevelt
en Hull met behulp van deze* wet de
instelling van een totalitaire dictatuur
in de Vereenigde Staten wenschten.
De verklaringen van Huil voor de
commissie voor Buitenlandsche Zaken
van het Huis van Afgevaardigden-
noemt de - De u tsc hè Diploma
tise h-P olitis-che Korres
pon d e n z een gewaagde poging van
den Amerikaartschen staatssecretaris
om een rechtvaardigng t« geven van
zijn eigen politieke verleden Dit wordt
er echter door gekenmerkt, dat Huil
sedert het oogenblik waarop hg als
afgevaardigde in 1920 in het Huis van
Afgevaardigden de ratificatie van het
Verdrag van Versailles verdedigde, de
8^=
daar in het leven,.geroepen gedwongen
orde nut alleen goed achtte, maar
haar tot op dèn huidigen dag met jtl'e
middelen in stand'gehouden zou willen
weten Wat toen »n Versa tl es en reeds
tevoren door d Angelsaksers en hun
bpndg<-Viooten met gt weid in het leven
geroepen en nag streefd werd. heet bi»
Huil „orde, ree. tvaardigheid en inter-'
nationalr samenwerking" If et wcforvl
..geweld" begin voor Huil eer t op <n
oogenblik, waarop toestanden, d; r
verstanl 'g men.-. .1 als onéragt h, bc7
schouwde uit den weg werden ge
ruimd door nruhten. die geenszins
overeenstemden mei de merk waardige
begrippen van Hull over ..orrle en
rechtvaart eheid". Hull, die van fcuro-
pa niet theer begrijpt don de gemid
delde Europeaan, 'vart Amerika, stelt
klaarblijkelijk de vernieling van de
wanorde van Versailles gehik met het
/erlies van het paradijs.
De Korre spondqnz wijst -er óp.
dat Hull ret behoud van dc Br. tsc he
heerschappij ter zee zeer in het b jzon
der van essentieel belang voork rrt en
dat hij derhalve bij gebrek aan doel
treffende argumenten de openbare
meening van /yn land tracht wijs te
maken, dat DuzUvchland de Britsche
heerschappij ter zee slechts wil ver
nietigen om haar dan zelf aan zich te
trekken en ten slotte liet Westelijke
halfrond te bedreigen.
Daartegenover spreekt de staatsse
cretaris. gldus de Diplo. geen woord
over de gröve ben a dee hogen," zooals
die. niet in de laatste plaats de Zuid-
Amerikaan i#» republieken door de
BriU-< he d.v angheerscbggpjj tfp zee
ondergaan' ook niet over dëv^men-
.-che! ij kimden.- die de in strijd met het
fwht zijnde blokkhd^nor'» g, voor
i -s voering Engeland zij'n macht
nyA'.ruiltt. Voor talloozeh, die. g^en deel
wbhen aan dezen oorlog, met zich
•nede br<*.igt. Engelse he hegêmor.te
K' d'f ook tot stand 'is gekomen, en
met welke m idelen zij ook stand
gehouden worden kart. is voer Huil
Jaw and or ter", aldus de D.plo ten-
":te Ook bot volkennee",t is, walmeer
dat '^p het snel staat. volko\/ irrt*-
'.e-vant Huh ge'ooft klaarblijkelok. dat
de eigen behoeften of die der vrienden
een mcuw volkenrecht in het leven
kunnen roepen.
Na iangdiir.se conferenties over den
tegenwoordiifen internationalen toe
stand heeft het Cubaansche kabinet
een conlmuniqué uitgegeven waarin
verklaard wordt. dat Cuba ziide aan
'ijde staat met de Vereenigde Staten
en met hen in aderen mogelijken vorm
•al samenwerken qm de beschaving en
de democratie te redden.
De Nisji Nisji Sji m,b oen
(Tokio) schrijft, dat de Ver. Staten de
neutraliteitswet aan stukjes hebben
gescheurd en het internationale recht
thans met de voeten treden. Het
heeft er den schijn van, dat men in
breede kringen op een deelneming van
de Vereenigde Staten aan den oorlog
aanstuurt, hoewel ook in Amerika een
zekere oppositie voorhanden is, daar
men zich hiervan wel bewust is.
Op de door Roosevelt geëischte vol
machten en de daarmede in verband
staande wetsbepalingen ingaande, ver
klaart de T o k i o A s a h i Sji m -
boen, dat hiermede de internationale
neutraliteitswetgeving volkomen wordt
opgeheven. Door het feit, dat de oor
logsmaterialen op Amerikaansche
schepen zouden worden verscheept,
zouden deze in de gevarenzone komen
en dan'zou een lucifer voldoende zijn
om alles in vlam te zetten. Dpt deze
gevarenzone voor Amerika zeer groot
zal gijn, blijkt wel daaruit, dat Rooae
velt niet alleen aan de democratieën
doch ook Griekenland en China steun
heeft toegezegd, hetgeen niet in de
laatste plaats uitdagend is voor Japan.
'Japan moet er nota van QMfn
de Vereenigde Staten allef-spe^fah
teitsgrenzen hebben overschreBÉV e"
dat zij alles in de schaal zullen wer
pen voor de zoogenaamde democrat*.
Er is in Japan geen officieel com
mentaar beschikbaar over de verkla
ringen, die Huil Woensdag heeft af
gelegd ter ondersteuning van de wet
op de hulp aan Engeland voor de
commissie voor Buitenlandsche Za
ken van het Huis van Afgevaardig
den. Diplomatieke waarnemer» echter
verklaren, dat er niets nieuws is in d«-
verkiar.ng van Huil waarnp commen
taar zou kunnen worden gegeven,
aangezien zij slechts een herhaling
vormt van het ..praatje aan het
haardvuur" van president Roosevelt,
en ook van Roosevelts boodschappen
aan het Congres, welke aantoonen, dat
de Ver. Staten opzettelijk een ver
drongen uitleg geven aan den op
bouw van een nieuwe wereldorde
door de sjfilmogendheden. Hulls ver
klaring geeft echter kleur aan het 111
omloop zijnde bericht, dat de Ver
eenigde Staten in samenwerking met
Groot-Britanjè trachten een otpsm
gelingspoütiek te voeren tegen Japan,
teneinde op te treden tegen het
spookael. dat in het leven» is geroepen
door hun eigen verbeelding tn de
Stilte Zuidzee Eèn zoodanige provo-
ceerende houding van de Vereenigde
Staten echter, zooats die door Huil
aan den dag is gelegd, dient er slechts
toe een reeds ingewikkelden en deli
caten internationalen toestand nog te
verergeren.
Officieele kringen te. Tokio staan
verbaasd over de voortdulende provo-
c*erende houding van de Vereenigde
Staten jegens Japan met voorbijzien
van de vredelievende uitspraken van
verantwoordelijke Japansche staats
lieden, met inbegrip van den minister
van Buitenlandsche Zaken, Mat-
soeoka. Er wordt op gewezen, dat de
fundamentcele politiek van Japan
vastgesteld is door de afsluiting van
het driemogend heden pact en nooit zal
worden aangetast door critiek van
derden. Voorts wordt er op gewezen,
dat Hulls beschuldiging van Japan
van beweerde eerzucht om het ge
boete Westen van de Stille Zuidzee te
overheerschen gebaseerd is op een
verkeerd begrip van Japans bedoelin
gen in den opbouw van een gebied
van gemeenschappelijke welvaart in
Ooat-Azië, hetgeen zuiver, economisch
ia en geen territoriale bedoeling in
sluit. Dezelfde kringen komen tot de
slotsom, dat de koortsachtige inspan
ning van de Vereenigde Staten om
niet „alleen Groot-Britanrnë bij
te staan, dat niet vijandelijk staat
tegenover Japan, maar ook het
Tsjoengkingregimé, ernstig" 't gevaar
met z.ieh mede brengt het Europeeseh
conflict* etl liet Chineesch-Japansche
conflict te doen worden tot een twee
den wereldoorlog.
Met „het oog op den internationa
len toestand is opnieüw een z g.
liaisonconferent* gehouden tus-
schen de regeering en het opper
bevel in de officieele residentie van
den premier. De eerste minister
rfonoje. de minister van Bihnert-
landscbe Zaken, Zhiranoema. de
minister van Buitenlandsche Zaken,
Matsoeoka vertegenwoordigden de
regeering. terwijl generaal Soegija-
ma, de chef van den generalen staf
van het legeA en vice-admiraal
Kondo, de vicw-chef van den gene
ralen staf het /opperbevel vertegen
woordigden.
Minister-president Konoje zal na de
vierdaagsche conferentie met ver
tegenwoordigers van alle lagen der
bevolking een regeeringsverklaring
over den algemeenen toestand van
Japan en het nationale doel afleggen
Naar in politieke kringen verluidt,
zal hij er in deze verklaring den na
druk op leggen, dat Japan vastbesloten
is, in weerwil van alle"belemmeringen
en tegenstand in het kader van de
reorganisatie der wereld schouder aan
schouder met de bondgenooten een
nieuw Oost-Azie tot stand te brengen
Een vertegenwoordiger van het
Japansche ministerie van Buitenland
sche Zaken, die tan dagen is terug
gekeerd van eon reis van drie maan
den door Malaya en Nederlandsch
Oost-Indië, heeft medegedeeld, dat in
do haven van Sangoan in Burros tal
rijke Amerikaanse** oorlogsschepen
SAMENZWERING VAN BRITSCHE
OFFICIEREN.
De radiozender van Damascus heeft
naar de Turijnsrhe Stampa uit
Beiroet meldt sensationeele ont
hullingen bekend gemaakt over een
aanslag op het leven vaq koning Faroek
en de koningin-moeder van Egypte.
KONING FAROEK
(F o té archief)
De buitengewone aipbassadeur Van
koii'ing Ibn Saoed, Chiodd, is twee
djigen gelcdefi door Faroek ontvangen,
aldus dit bericht, In den loop van dit
onderhoud onthulde hij de plannen van
de samenzwering. OOniddelliik daarop
gaf Faroek den militairen commandant
van de stad Cairo bevel terstond
enkele Britsche officieren, under wie.
een brigade generaal, twee majoors en
een kapitein, die allen behooren tot de
Kngclsch-Australische strijdkrachten,
die in het oorlogsgebied geconcentreerd
zijn. te verwijderen. De namen van
twee hunner zijn rWds bekend ge-
maakj: Henry Mitchell en Ernest 'Hut-
chinsoii. -
Men vernam ook, dat de opperbevel
hebber vak deBritsche luchtstrijd
krachten in Griekenland, Daberiac, bij
de samenzwering betrokken is.
De golf van verontwaardiging die
deze bijna van officieele. zijde ge-
inspireerde samenzwering ontketend
heeft, is nog versterkt door een cor
ruptiezaak. die, vrijwel» tegelijkertijd
ontdekt is. Men constateerde, dat drie
sergeants zich onrechtmatig' 400.000
pond sterlfng toegeeigend hadden i^i
hadden geprobeerd deze verduistering
te verbergen do<5r de verklaring, dat
dit -bedrag door Arabieren gestolen
was. De „verduistering werd evenwel
ontdekt. De drie sergeants zullen naar
Londen gebracht en daar gevonnist
worden. Kenmerkend is dat een der
Arabieren, die valsch beschuldigd was
het geld beroofd te hebben, in een
spoedprocedure veroordeeld en door de
rechtbank terstond terechtgesteld is.'
OVERVAL OP PERSBUREAU
IN ECUADOR.
Gisterochtend om 4 uur is'het pers
agentschap Transocean te Quito door
een uit ongeveer acht met pistolen,
bijlen en knuppels bewapende lieden
bestaande Ijende overvallen. De in het
gebouw slapende marconist en de
nachtwaker werden doof bedreiging
met pistolen en door vuistslagen in
bedwang gehouden. Intusschen werden
de schrijfmachines met bijlslagen ver
nield en de ontvangtoestellen, en tele
foons, alsmede een schrijfmachine ge
stolen. De bandieten waren goed ge
kleed en vermomd. Uit het voorkomen
der indringers en uit achtergelaten
sporen meent men te kunr.en opmaken,
dat de daders buitenlanders waren
De politieke achtergrond blijkt dui
delijk. De politie beschikt over be
paalde aanwijzingen, die ijVerig onder
zocht worden.
Zon: op 9.41, onder 18.00.
Maan: op 23.25, onder 11.24.
Men ia verplicht te verdnia-
teren van tonaondergang tot
conaopkomaL
Lantaaroa van voertuigen
moeten uur na zonsonder
gang ontstoken worden.
