chers in voorsteden
van Leningrad
öprj/
I
derdag 25 Sept. 1941 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Stad dreigt hetzelfde lot als
Warschau te ondergaan
■Air-waw. T-
BEPERKING van het aantal
Nederlandsche
dag- en nieuwsbladen
Sovjets trekken zich terug op de Don-Jinie
H&h th, I/haan
No. 20742
Efe1* uit Leningrad mogelijk
werd van Duitsche zijde (Mpken-
U^iMMwoord. Men herinnerde
1# dTwf?a,nnede' a,dus ze&
verdediging aan
Stille armen
TURKIJE ROEPT
NIEUWE LICHTINGEN
OP.
Blokkademaatregelen
'jegens Zwitserland.
Spanning tusschen
Sovjet-Rusland en
Bulgarije.
Admiraal Stark wenscht
snelle hulp.
if >v
Anti-Ja pansche groep
in Thailand.
Vertrouwen in regeering,
van Iran.
Van de 140 dagbladen zullen er 53 verdwijnen
Ook het aantal tijdschriften wordt beperkt
Wederom een
Engelsch convooi
vernietigd.
NOODLOTTIG DRAMA
TE NIEUWE PEKELA.
Twee dames verbrand.
MnnMxuwnmj
„DU1TSCHLAND
STRIJDT VOOR
EUROPA".
Het opperbevel van de Duit-
weermacht maakte gisteren
'"jflfét gebied ten,. Oosten van
ïjd zijn gisteren weer andere
Jjdödeelen van de vijandeljfke
Sptaschten vernietigd. De rest
jiismengedreven in twee nauw
«loten ringed. Uit de lucht
lenomen foto's'toonen aan, dat
Jjjjii) chaotische toestanden
heerichen. Binnen enkele dagen
Hjdi kan de volkomen vernieti-
JL van deze strijdkrachten
verwacht worden. In de baai van
Kroonstad plaatsten- gevechts
vliegtuigen en duikbommenwer-
MB voltreffers op slagschepen
«i ten torpedojager der Sovjets.
In het kustgebied van de Witte
Jee heef teen formatie gevechts
vliegtuigen een groote electri-
tche centrale vernietigd. Nachte
lijke aanvallen van het lucht-
vepen waren gericht op mili
taire werken van Leningrad en
Moikou.
In den strijd tegen Groot-Brit-
taonih bombardeerden formaties
pvechtsvllegtuigeji in den af-
Jeioopen nacht J havenwerken
«an het kanaal van St. George,
eiimede aan de Zuidkust van het
(Hand. Groote» branden o.a. in
IHlfordiïaven, duidden op het
multaat van deze aanvallen. j
De vijand heeft n'och overdag p
«och des nachts eenige gevechts- 4
actie boven het gebied van het> 8
Dliltsche rjjk ondernomen.
ivvmwnwneil
Ier aanvulling op het wee'rmachts-
hericht van gisteren vorneemt het
MD, van militaire zijde:
Terwijl de groote slag ten 'Oosten
na Kief zichtbaar zijn einde nadert,
voltrekt zich stap voor stap de ver
te omjingeling van stad en vesting
vin Leningrad. Officieel hebben de
Neti verklaard, dat aan de ver-
™ig»g van Leningrad niet alleen
«t Baltische leger en de vloot, maar
jj» de geheele bevolking deelneemt,
«skrn dus verwachten, dat Lenin-
pd ca zijn bevolking het lot van
™chau zullen ondergaan. De Duit-
We troepen, die na het doorbreken
den verdedigingsgordel thans
ffl.de voorsteden van Leningrad
ffó (*en strop om de
Sejdike stad dagelijks nauwer aan,
"dtgeljjksche aanvallen op de in
I taLie'l'e<* van Kroonstad geeoncen-
Oostzeevloot der Sovjets dra-
PJWW. bij tot verzwakking van
f^wedigingskracht van Leningrad.
f"|enen de verdedigingsruimte van
jTWad afgesneden is van iedere
j munitie, materieel en levens-
lun iu en. a.an c'en anderen kant
Lr^.iuUioen menschen daar in
^betrekkelijk klein gebied opeen-
Jyjjj6® zijn, moeten zich in de
juL- er,kort rampspoedige toe-
ontwikkelen. In ieder geval
Jj® «Ma reeds vast, dat Leningrad
lu JL™" res®rves voor den strijd
Xkejd,0VeriKe Sovjetfront is uitge-
bla „i"NP meldt nog: Op de
<kB»uI?en' z00a's bij Warschau,
jjwstum tot evacuatie der bur-
KJ® het feit; dat Stalin zelf
'°t een vesting heeft-' ver-
iwlj'wrin ieder huis door alle
Sttefc Leningrad tot het
löf 2S? worden verdedigd. Sta-
it2» over het
un hes list,
k flS^afor voor Leningrad hebben
'9s H Sen? ü?f'p®n 'n de gevechten
(rt^pptember nieuwe vorderingen
S^u^.,_Dmtsch? divisie ver-
htWj^™|hevige gevechten een groot
x enffctak het taaie ver-
irTeen harden strijd
j Een andere Duitsche
SfUOtojU na hevige gevechten
!*®S en drong daajma ver-
plaatsen binriei^. Alle
5^1—,_,met infanterie v pant-
*hil|tll w,ruen met zware verliezen
»e DON?
Ifhii.
geweldige siag aan* den
vernietiging van de
k ®°vletlegeri zijn ein-
'>0op' ^e' Sovjet-opperbe-
mideljjken sector de ver
dediging opnieuw te organiseergn aan
de Don.
Volgens eén extra bericht van Sfe-
fani, aldus verneem't de Deutsche
Zeitungin den Niederlan-
d e n, laten de Sovjet-reserves in den
zuidelijken sector de omsingelde
legers aan hun lot over, zonder dat
zij door aanvallen pogen, den druk op
de ingeslotenen te Verminderen. De
reserves 'trekken terug en volgens de
mededeeiingen van gevangérien zendt
het Sovjet-opperbevel ook nog reser
ves naar het Zuiden, die tot dusver
ten Zuiden van Moskou en aan de
Wolga 'agen.
Duitsche vliegtuigen hebben ook
Dinsdag onafgebroken de achter-
waartsche verbindingen der Sovjets
in den Zuidelijken sector aangevallen.
In het gebied rondom Charkof werden
spoorwegen en wegen gebombar
deerd, waarbij 38 treinen getroffen
werden.
'De Sovjets, die ten Oosten van
Kief omsingeld zijn, hebben wederom
wanhopige doorbraakpogingen ge
daan, Sterke afdeelingen werden
daarbij vernietigd. Bij deze gevechten
sneuvelde de commiftideerende gene
raal van het 46e Sovjetlegercorps.
De aanval van Duitsche gevechts
vliegtuigen op Moskou in den nacht
van 23 op 24 September was, naar het
D.N.B. van bevoegde zijde verneemt,
gericht op ravitailleeringsinstallaties
en fabrieken.
De waarnemers in de Duitsche
vliegtuigen constateerden na hun
vertrek dat in verschillende deelen
der stad verscheidene groote branden
woedden.
In succesvolle gevechten hebben de
Duitsche troepen ;,op 23 September in
een Zuidelijken sector opnieuw Sovjet
strijdkrachten ingesloten. De Sovjets,
ter sterkte van twee divisies trachtten
in de vroege morgenuren van 24 Sept.
uit het omsingelde gebied te ontsnap
pen. Alle doorbraakpogingen werden
echter afgeslagen.
SLAGSCHIP MARAT GETROFFEN
Van militaire zijde verluidt, dat het
groote Sovjet-slagschip, dat dooi-' den
aanval van Duitsche vliegtuigen op
23 September in de Finsche Golf door
verscheidene voltreffers in zinkenden
toestand gebracht is, het slagschip
Marat is van 23.606 ton. De Marat
kreeg drie voltreffers van bommen,
nadat het reeds op 18 September door
twee bommen zoo zwaar getroffen
was, dat het naar de haven gebracht
moest worden. Naar verder gemeld
wordt, konden de Duitsche vliegers
reeds voor gemelden aanval op het
in een haven van de Finsche Golf
liggende slagschip October-Revolutie,
waarnemen, dat het schip met den
boeg onder water lag. Het voorschip
van de October-Revolutie had, .zooals
bekend, bij den Duitschen aanval van
21 September twee zware treffers ge
kregen.
De categorie stille armen is
in ons land schrikbarend groot.
Winterhulp Nederland zal ook
hen, evenals in den afgeloopen
winter, opbeuren en steunen.
Maak dit mogelijk door wer
kelijk te offeren bij de begin
October te houden lij stencollecte.
OORLOGSCURSUSSEN VOOR DE
BEVOLKING DER SOVJET-UNIE.
Naar de zender te Moskou meldtSf
moeten «met ingang van 1 October alle
mannelijke en vrouwelijke burgers
van 16 tot 59 jaar deelnemen aan een
cursus voor „oorlogshandwerk". In
dezen cursus worden het schieten met
geweren en machinegeweren, het
werpen van handgranaten en benzine-
flesschen, kaartjezen, het camouflee-
ren van stellingejt en het „besluipen
van den vijand" geleerd.
GENERAAL WAVELL IN LONDEN
Volgens berichteji ovan den Engel-
schen nieuwsdienst is generaal Wavell
voor een bezoek te Londen aange
komen, teneinde besprekingen te
voeren met Churchill en andere
hooge Britsche functionarissen over
de problemen, die voortvloeien uit
„den toestand der Sovjet-Unie en van
het' Midden-Oosten",
t
DE SOVJET-UNIE EN DE
ATLANTISCHE VERKLARING.
Naar de Engelsche berichtendienst
meldt, heeft de Sovjet-ambassadeur
Maisky in een verklaring medegedeeld,
dat de Sovjet-Unie de beginselen van
de Atlantische verklaring aanvaard
en zich verplicht mede te werken bij
de verwezenlijking daarvan.
MAISKY GEEFT PRECAIRE
SITUATIE DER SOVJETS TOE.
De Brjjsche nieuwsdienst meldt,
dat de ambassadeur 'der Sovjets te
Londen, Maisky, in verband met den
val van Kief heeft toegeven, dat dit
de somberste uren in den Oostelijken
veldtocht gijn. Voorts heeft hij toe
gegeven, dat de winter alleen de pre
caire situatie der Sovjet-Unie niet
kan redden.
Naar aanleiditjg van het vertrek der
Britsche en Amerikaansche delegatie
naar Moskou schrijft de Times:
Aangezien op het oogenblik zoowel
de Engelsche als de Amerikaansche
oorlogsproductie beperkt is en Groot-
Brittannië de totale Amerikaansche
productie voor zichzelf goed gebrui
ken kan, is het duidelijk, welk een
vraagstuk er terstond in de kwestie
der .wapenleveranties aan de Sovjet-
Unie ontstaan is. Alle heiaften, welke
de beide delegaties in Moskou zullen
doen, zijn aan bepaalde grenzen in de
uitvoering onderhevig, grenzen, die
echter slechts de Britsche en de
Amerikaansche fabrieken zelf kunnen
trek ken. Zoowel in de Ver^Staten als
in Engeland moet de oorlogsproductie
n.l. nog aanzienlijk worden opgevoerd.
De Daily Telegraph schrijft, dat
de Sovjets in de eerste plaats ge
vechtsvliegtuigen ,en tanks noodig
hebben om de ontzettende verliezen
der laatste drie weken weer goed te
maken.
IN VERBAND MET DUITSCH-
ZWITSERSCH HANDELSVERDRAG.
De Engelsche berichtendienst heeft
'èen officieel communiqué gepubli
ceerd, volgens hetwelk op grond van
de sluiting van het handelsverdrag
van Zwitserland met Duitsehland
Groot Brittannic de faciliteit voor het
transport van grondstoffen en indu
strieproducten, bestemd voor Zwit
serland, herroept. Deze goederen zijn
in het vervolg onderworpen qkn de
blokkadebepalingën.
Zekere faciliteiten „bin
nen verstandige /grenzen".
Naarde Engelsche berichtendienst
omtrent het afkondigen Van de blok
kade tegen Zwitserland bt kend maakt,"
zullibi ook in het vervolg „binnen ver
standige grenzen" zejfere faciliteiten
voor den import m Zwitserland wor
den verleend.
VLIEGTUIGONGELUK IN DE
1 VEREENIGDE STATEN.
In de buurt yan Baysprings ((Mis
sissippi) is, naar Associated Press uit
Meridian meljlt, een vliegtuig neer
gestort, waarbij vijf personen om het
leven fijn gekomen.
Uit publicaties der TuukschQ kranten
blijkt, dat in Turkije in de volgende
dagen eenige lichtingen voor den mili
tairen dienst zullen worden opgeroepen.
U. P. hieldt uit Sofia: Terwijl de op
bouw van bet binrienlandsche front in
Bulgarije wordt voortgezet en een
anti-communistiscHe veldtocht wordt
onderriomen, blijft hetr volk rustig en
het leven volkomen normaal.
Nergons is iets v%n een agressieve
«ternming te bespeuren, die er op zou
wijzen, dat Bulgarije thans actief aan
den „oorlog tegen de Sovjet-Unie zal
deelnemen.
De ochtendbladen richten zich heftig
tegen, de Sovjet-tegenspraak omtrent
de landing van Sovjet-valschermjageM'.
EDEN ONTVANGT TURKSCHEN.
GEZANT.
De Britsche minister van Buiter.-
landsche Zaken, Eden, heeft met den
Turkschen ambassadeur te Londen
besprekingen gevoerd. Ook heeft hij
den ex-kor.ing van Griekenland en
den uitgeweken Griekschen minister
president, a ie beiden te Londen
waren aangekomen, ontmoet.
MET HET OOG OP DE HOOGE
SCHEEPSVERLIEZEN.
De Amerikaansche vlootvoogd* Ad
miraal Stark, heeft, naar Associated
Press uit Washington meldt, in een
geheime zitting var de subcommissie
voor de begrooting van het Huis van
Afgevaardigden e#n. snelle goedkeu
ring van het door Roosevelt verlang
de bedrag van zes milliard dollar voor
de hulp aan Engeland bepleit.
Volgens een lid van dez^ commis
sie, wiens naam niet genoemd wordt,
heeft Stark zijn houding gemotiveerd
door te wijzen op den huidigen toe
stand op den Atlantisch en Oceaan en
de hooge Icheepsverliezen, welke aan-
Upnen, dat het bevel tot schieten aan
de Amerikaansche vloot alleen niet
voldoende zal zijn om dé zeewegen
naar Engeland open te houden. Ten
einde het verlies aan koopvaardij
schepen, korvetten, torpedojagers en
andere duikbootjagers te compen-
seeren en de Engelschen te helpen
het duikbootgevaarte overwinnen,
zijn nog grootere uitgaven dan tot
dusver noodzakelijk.
nretn: MARKT SI, TEL. S74S
Postrekening «8400
Chefredacteur: F TIETER, Grfuda.
Sportoj%idingscursus voor .de* Hiller-
Over/ieift tijdens een bolcsw
een bokswedstrijd.
Jy'sené in de jeugdherberg te A*nhem.
(Foto Stapf)
BEZORGDHEID IN JAPANSCHE
KRINGEN
Uit een bericht van den correspon
dent van de Tokio Ni tsj i'Nitsj 1
in Bangkok blijkt, dat de in den
laatsten tijd in de Japansche pers op
gedoken geruchten bevestigd schijnen
te worden, volgens welke er binnen
de leidende Thailandsche kringen een
groep is, die anti-Japansch gezind is.
De Japansche officieele instïffoties te
Bangkok ?ijn ten zeerste bezorgd over
deze ontwikkeling, zoo meldt de Ja
pansche7 jó'urnalist. De Thailandsche
premier streeft er voortdurend naar
de toenemende anti-Japansche ge
zindheid te kalmeeren. Als oorzaak
van deze gebeurtenissen ziet de cor
respondent de Britsche propaganda.
A
VROEGERE SJAH NAAR
ARGENTINIË?
Naar het Iraansche persbureau
meldt, heeft de meerderheid van de
Karper na een debat over het regee-
ringsprógrarn haa'r vertrouwen in de
regeermg uitgesproken?
Volgens,het bureau verluidt, dat de
vorige sjah vertrokkenns naar Ben-
der-Abbas, vanwaar hm zich via Indiü
naar Aogent.inië wil begeven
V Victorie Duitsch- j
land - tuint poot Europa
op alle fronten.
ELF SCHEPEN TEN ONDER
G^fJAAN.
Het opperbevel van de Duitsche
weqrmacht maakt bekend:
Duikbooten hebben ten Wes»
ten van Afrika een aanval ge- j
daar, op een naaf Engeland va- 9
rend convooi van twaalf schepén. S
Ondanks krachtige bescherming 1
door torpedojagers werd het con. i
vooi vernietigd. Slechts eep I
klein schip wist te ontkomen. 1
Elf schepen met tezamen 78.000 8
brt. werden'tot'zinken getiracht. '9
Gezonken schepen
»'oor de* ingang van een Estlandsche haven.
Weltbild-sPolygoon
V.P.B. meldt:
De papierbeperking, welke een ge
volg is van de Engelsche blokkade,
heeft, zooals reeds ten deele bekend
is, ten gevolge, dat met ingang van 1
October een groot aantal dag- eri
nieuwsbladen zal ophouden te ver.'
schijnen, daar er voor al deze dpizen-
den nieuwsorganen, Weike ons laiKl
te-de, niet voldoende pap'er meer*aan
wezig is. k
Tijdens eeh onderhoud n et den he
MaSt Blokzijl, hoofd .van der^fdee mg
Perswezen van i.et departement van
Volksvoorlichting en Kur«ten, tevens
voorzitter van de Commissie voor
Ptrsieorganisatie, heeft deze ons den
bedoelden maatregel nadeT uiteen
gezet.
"„Er verschenen in Nederland onge
veer 140 dagbladen, hun zgn. kop
bladen inbegrepen", aldus de heer
Blokzijl. „Hiervan zullen er 53 ver
dwijnen. Er waren voorts ongêveer
650 eenige malen per Week verschij
nende bladen,, de ign. nieuwsbladen,
Waarvan ef een 130 zullen blijven
bestaan. Ook zal het aantal tijdschrif
ten aanmerkelijk beperkt moeten wor.
den. Van deze soort uitgaven bestaan
er ongeveer vierduizend; rekent men
daar de vereenigingsbladen nog bij,
dan komt men op een getal van tien
duizenden. Laatstgenoemde bladen
hooren echter meer thuis op het ter
rein van den gevolmachtigde voor de'
n iet-economische vereenigingen en
stichtingen, dan bij het perswezen.'
Geen verbod.
Men moet nu echter nie"V denken,
dat de bladen, welke moeten verdwij
nen, „verboden" worden. De kwestie
is eenvoudig deze, dat zij, nu wij heL
papier moeten distribueeren, geduren-?
de den tijd van den oorlog gèen papier
geleverd kunnen krijgen.
Di* Commissie voor Persreorganisatie
heef in aamenwerking met Duitsche
instanties, een diepgaand onderzoek
ingesteld, welke bladen thans no^st
voor papierlevering in aanmerking
kwamen.
Na de reorganisatie, zal het er in
feite op neerkomen, dat ons pers
wezen geconcentreerd is: in elke
streek en in elke stad van behoor
lijke grootte is nog slechts één
orgaan overgebleven, waaróp alle
inwoners zich kunnen abonneeren,
daarnaast blijft nog een aantal van
de groote bekende dagbladen be.
staan.
Deze maatregelen, aldus de heer
Blokzijl, zijn var. zeer ingrijpenden
aard. Mem mag /c echter op de hier
boven omschreven gronden niet te zeer
beooiueelen naar hun onmiddellijke
gevolgen. In de Reorganisatie-Commis
sie hebben deskundigen een diepgaan
de studie er van gemaakt, hoe de ge
volgen van deze concentratie het
beste op te .vangen zijn. De voorberei
dende maatregelen daartoe zijn thans
ver genoeg gevorderd om er eenige
mededeeiingen over te kunnen doen.
Financieele steun.
O.a. wordt een Instituut opgericht
met groot kapitaal, dat instaat zal zijn
gventueele slachtoffers van de con
centratie financieel te ondersteunen en
bepaalde bedrijven, die zulks 'noodig
hebben, ovef de moeilijkheden heen te
helpen. Het zal niet mogelijk blijken,
arllen die thans getroffen worden, weer
adhstonds in een soortgelijk t^cdrijf te
werk te stellen. In vele gevallen zal
een herscholing noodig zijn om hen in
andere beroepen te plaatsen. Ten
slotte is het gelukkig zoo, dat er bijna
in alle beroepen een sterke vraag
naar werkkrachten bestaat.
In verschillende gevallen, zoo be
sloot de heer Blokzijl, is het ons mo
gelijk gebleken, reeds aanstonds een
concentratie tot stand te brengen door
bladen bij elkaar te voegen. Ook heb
ben de uitgevers hiertoe zelf reeds 't
initiatief genome;:, doordat zij met
voorstellen kwamen van soortgelijke
strekkin#
Pèrsobneel van de N.-V. Cartonnage-
fabriek vh. Gebrs. Spap-eboom' ont-
de$t\een begin van brand t&i huize
van de dames Veld, aan® de Wijk te
Nieuwe Pekeia. Men verschafte zich
toegang tot de,woning en kwam tot de
vreeseiijke ontdekking, dat beide
dames'in lichter laaie stonden.
Onmiddellijk werd hulp verleend en
een dokter gewaarschuwd, Toen deze
arriveerdebleek de zestigjarige on
gehuwde mej. ,K. Veld reeds te zijn
overleden. Haar zuster, de 56-jarige
ongehuwde mej. M. Veld, werd met
/.w&re brandwonden naar het R. KT
ziekenhuis te Winschoten overge
bracht. Haar toestand is hoogst
ernstig.
De brand kon door hot personeel
van de fabriek spoedig worden ge-
bluscht. Naar dg oorzaak van dit drama
wordt een onderzoek ingesteld
De oorzaak van den brand.
Omtrent het noodlottige ongeval te
Nieuwe Pekela, waarbij een vrouw
verbr^adjjte en haar zuster zoo ern
stige brand wonden opliep, daf men voor
haar leven vreest, vernemen wij nog,
dat de oorzaak van het drama gezöcht
moet worden in het spelen met vuur
door eenv der beide zuster^, die gees
tesziek was. Haar kleeren vatten daar
door vlam. Op haar hulpgeroep kwam
de andere zuster toesnellen, doch ook
haar kleeren geraakten'ir brand, waar
op zij,vin vlammen .gehuld, naar bui
ten snelde.
Hét personeel van de carton na ge-
fabriek verleende zoo spoedig mogeltfk
hulp. Het lichaam**van mej. K. Veld -
werd totaal verkoold in de woning aaiv
getroffen. Mej. M. Veld is later over
leden.
„DE OPHITSERS Zlii
GEWAARSCHUWD"/
Max Blokzijl spreekt hedenavond
over den zender Hilversum 2 over het"
onderwerp „De ophitsers zijn ge
waarschuwd".
Zon op 7.31, onder 19.31.
Maan op 13.58, ónder 23.01.
Men is verplicbl Ie verdut»
teren van zonsondergang tol
zonsopkomst
Lantaarns van voertuigen
moeten *4 uur na zonsonder
gang onlstokèn worden.
K 112
