van Leningrad wordt hopeloos 1 M 7 October 1941 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN ^sr De Rotterciammers krijgen er genpeg vqh en IfUuui no 2075? agea uitvalspoging onmogelijk geacht •kenis van Charkof - Dr Dietrich het nieuwe Duitsdte offensief Het jongste treffen in de Middellandsche Zee. Verklaringen van lord Halifax. AFGHANISTAN EEN HERHALING VAN IRAN. Sovjet-Engelsche nota over de aanwezigheid van Duitschers. Groote lucht-activiteit. Bevolking hoopKdat de Engelschen voortaan maar thuis blijven Niemand kan het gebeurde billi|ken li Bureau; MARKT 11. TEL. 27tt Chefredacteur: t TIETERt Gouda. 0<* 1 *an «f S «tort- •t'i on, Duit. •'otto. |or«„ 1 op m n -JHorb» vor- ;lee moto, M t W (Dmv J*1. t oilDii» Meeker- II I mo. I «eter. 17J M. F 1.W1 1 fichen) t (öer. Me. J tu, i- [.4 rehfw Mas MJ SLM I 71 M. meter, t.) »1» I met*) minski, (Oren, He» endarp. reden— in een ihouden fe Vliet c herent (iler e<* samen f kop- •t werd -o t« tland den JÜden Dultsd»- pth, Ou**, Wei* Moor *ün van d«« jfrlandicM L volgend* K 3 x »M H. Veld* gemaakt too meter 48.1 MO* R-dam; ■stprdatBo hl 1MI w on,d& -ro.uta- en nu» tw« fie kofri- E elf waksv |a«-i w" 1 do ener pt.qitOt* oxtiW* llboal bt) 'Jbewr JJUITSCHLAND STRIJDT VOOR KUROPA". J u aoaerbevel der weermacht Lïtos «Waren bekend: l'TJ^llKperaties in het Oos- gisteren nieuwe suc- „ftrht. Ten Westen van -j |a een door het vuur a tarten van Kroonstad en on kunstartillerie ge- 22flaa4tnRsl«'KinS van ster. JTJbütrljdkrachten door vast •-bIm der tot afweer s Duitsche troepen i afgeslagen. Tegeüjker- IZdHttan de 'elIe aanvallen daarmede het omsinge- ,nt van binnen uit moest „j verbroken. De vijand «finita, bloedige verliezen, lyrétotroependeelen werden in Lob gehakt of gevarfgen ge- l Varseheldene volle sche- wtnten tot zinken gebracht, onder welke'zeven zeer .om, worden vernield. J Gevechtsvliegtuigen hebben in Ito nicht van 5 op 6 October met ti jevolg een haven aan de zee ■jg Azof gebombardeerd, bene- |«l oen belangrjjk verkeers- Ibwunt ten Westen van Mos- Ito en militaire installaties in |ri. rtrljd tegen Groot-Brit. toni) hebben gevechtsvliegtui- peevordag op_>00 km. ten Wes- to vin Brest een koopvaardij - «hip van 2.900 brt. tot zinken Ét en voor den oorlog be lle inatallaties op de Shet- rnden gebombardeerd. In (eloopen nacht zijn lucht en gericht op havens in t-Engeland. jn Noord-Afrika hebben Duit-, «io duikbommenwerpers, in den ach! van 4 op 5 October voltref- ten geplaatst op de stad en de toen van Tobroek. Een andere bthttenval was gericht op de iade van Suez. Vlochten van den vijand naar tetrijksgebied zijn overdag noch kucht» voorgekomeh. mededeelingen van gevan- P gnomen bolsjewistische soldaten mi voorsteden van Leningrad to waar beschadigd. Vele fabrie- bedrijven zijn volkomen af- j&t Een fabriek waarin ruim werklieden bezig waren met («Wrdiging van tanks, werd tot f pondvesienverwoest. De ijze- Ftof der Duitschers en der Fin- |,™dfenooten maakt, naar het to*an militaire zijde verneemt, !™akpoging onmogelijk en hun !P* haatookt in saihen werking jjh hichtwapen de instellingen J?or de oorlogvoering van be- Daar komen nog bij de r_. -tn der verzorging welke J™1 toe hebben geleid, dat de ~i voor de bewoners ver- W. Het mag kort of lang Positie van Leningrad is in HvEh 'topeioós. LJ^towringen van bolsjewistische aan het Finsche front aiJto^helan«wekkend beeld van t^~"en. Zoo verklaarde een ™°ache ehauffeur, naar het y*» I 11 acS a n o m e t meldt, J""" 'e arbejdégs een. sterk ver- lk tok merken om de .stad •toen Vele van de grootste Piwl door de bombardemen- llut 101 deser- de niet opgeleide I^J-J-waer groot en wordt al- "iilk ,'ren8e contrftle ver- I levensmiddelenpositie ia Er is alleen brood en koop. Arbeiders, die «T werk verrichten krijgen gram brood per dag. DE VERWOESTING VAN HET STATION VAN CHARKOF. De verwoesting van het spoorweg station van Charkof, waarvan door het Duitsche luchtwapen melding wordt gemaakt, is voor. de bolsjewis ten een zware slag, aldus het D.N.B. Charkof is een belangrijk spoorweg knooppunt, waarop acht lijnen samen komen. Een der drie lijnen die Mos kou met het Zuiden verbinden loopt over Charkof, een andere loopt van hier over Brjarfik naar Leningrad, en naar het Zuiden is Charkof zoowel met het Donetzbekken als met het reeds veroverde ertsgebied van Kri- woi-Rog verbonden. Zoowel uit mili tair-technisch oogpunt als uit het oogpunt van de economische oorlog wering moet het verdwijnen van dit Station dus als een gevoelig verlies voor de bolsjewistische leiding be schouwd worden. In aansluiting op het weermachts- bericht verneemt het D.N.B, van mili taire zijde: In Charkof, dat opnieuw 't doel vkn een zwaren luchtaanval is geweest, komen alle grondstoffen uit Kriwoi-Rog, uit de mangaanertslagen van Nikopol, uit het Donetz-kolen- bekken en uif de ijzerindusjrie van Tiet gebied van Dnjepr én Donetz samen. De industrie te ChaNcof maakt dus vooral machines, terwijl ten Zuid oosten der stad een grootejtractoren- fabriek is gevestigd. Deze.maakte tot nu toe de pantserwagens. Het weg vallen dezer fabriek beteekent dus, dat de Sovjet-weermacht geen hieuwe pantserwagens meer ontvangt voor die, welke verloren gingen, tenminste niet uit de naaste omgeving en dat deze thans per spoor moeten,,worden aangevoerd. EEN INTERVIEW MET Dr. DIETRICÏI. Rijksperschef dr. Dietrich heeft ip een interview met een speciaien corres pondent van het D.N.B. in het hoofd kwartier van den Führer gesproken over den politieken toestand, zooals deze tot uiting komt in de 'militaire be richtgeving van Londen en Moskou over den toestand in het Oosten. Met betrekking tot de verklaring vian den Führer in zijn rede van 3 October, dat sedert 48 uur een nieuwe operatie van gigantischen omvang aan het Oos telijk front aan den gang is, wees de vertegenwoordiger van het D.N.B. er op, dat Londen en Moskou in de laat ste dagen* in tegenstelling tot de ver klaring van den Führer hardnekkig spreken van „offensieve operaties van de bolsjewisten". Dr. Dietrich ver klaarde, daf het feit, dat de „duistere bronnen van inlichtingen van de Lon- dehsche en Moskousche militaire des kundigen in de laatste dagen heel bij zonder rijkelijk vloeien, waarschijn lijk veroorzaakt is door het in de Londensche radio aangéköndigde be zoek van den directeur-generaal van het Britsche ministerie van Inlichtin gen, Monckton, aan den officieelen Sovjet-berichtgever Losowsky voor het ooördineeren van de wederzijd- sche propaganda, welk bezoek blijk baar al achter den rug is. Zij zijn het misschien eens geworden, zoo zeide dr. Dietrich, over het friotto: „Onaf hankelijk van elkaar berichten geven, doch te zamen liegen". Vervolgens citeerde de rijksperschef een aantal berichten van Exchange Telegraph uitde periode van 25 tot 30 September, waarin beweerd weril, dat maarschalk Timosjenko een succesvol offensief tegen de Duitschers had on dernomen. Intussehen, zoo ging dr Dietrich voort, heeft échter de publi catie van de gigantische Duitsche •aai. fensieve operatie door den Führer het leugenconcept van de zwendelaars grondig bedorven. Om te toonen, op welke "wijze thans deze Engelsch-Sov- jet „militaire deskundigen" uit deze affaire trachtten te komen, verklaarde dr Dietrich het volgende: Op 3 October des avonds, toen naar de warden van den Führer hgt Duit sche offensief reeds 48 uur in vollen gang was, meldde Exchange Telegraph De vijand Itdn den opmarsch der Duitsche troep-ui niet tegenhouden. Ir, hetdorp op de- „ch (CTgrond heb ben de Sovjets zich verschanst. De Duitsche ahtil- „lgrig maakt korte metten met hen en de opmarsch kan verder gaan. Orbis-HolUtnd) uit Moskou: „Alle teekenen wijzen op de voorbereiding van een grootscheeps voorbereid onmiddellijk voor de deur staand Duitsch offensief, dat tegen Moskou gericht zal zijn. Echter maar schalk Timosjenko heeft ook initiatie ven." Op 4 October gaf de militatoe commentaarschrijver van Reuter, ge neraal Gough, toe, dat de toestand in de Sovjet-Unie door den Duitschen aanval thans een buitengewoon kri tieke phase heeft bereikt. -Doch hij voegde hieraan toe: „Dè Sovjets van hun kant doen hoofdzakelijk aanvallen op het centrale front en rukken daar langzaam, doch gestadig op. Smolensk is omsingeld en wordt bedreigd. Op 5 October meldde Exchange Telegraph: „Boedjenny en Timosjenko hebben hun strijdkrachten bij Poltawa en Go mel met het oog op het nieuwe Duit sche offensief opnieuw gegroepeerd. Operaties van een geweldigen omvang staan voor deur." Thans, na vijf dagen, zeide dr Dietrich, schijnt men er aan den anderen kant eiimelijk achter te komen,* wat de Führer on dubbelzinnig heeft aangekondigd, want de laatste Reuterberichten van Maan dagavond melden uit Londen: „Een zeer krachtige Duitsche aanval is aan den gang ep het geheele 2000 kilome ter, lange front van Leningrad tot aan ■de Krim. De Duitsche aanval wordt als zeer sterk beschreven en is waar schijnlijk het groote offensief, waar van Hitler in zijn jongste rede gespro ken heeft. Het-offensief schijnt eenifce successen op te leveren." Déze soort perspolitiek, zoo vatte de rijksperschef zijn oerdeel over de vijandelijke berichtenpolitiek samen, is werkelijk de meest dwaze en dom ste, die men in het geheel kan voeren. DE ENGELSCHE HULP AAN DE SOVJET-UNIE. Ten aanzien van het Epgelsche plan tot het zenden van .oorlogsmaterieel en machines voor de industrie naar de Sovjet-Unie schrijft de financial News, dat Engeland over slechts zeer beperkte voorraden van dat materieel beschikt. Daar komt helaas nog bij, aldus het blad, dat de Sovjetbehoefte aan oorlogsmaterieel zoo geweldig groot is, dat zelfs een groot deel der Britsche voorraden geen hulp van be- teekenis, zou vormen. DE engelSche plannen f VERIJDELD. Aangaande het door Italiaansche zee- en luchtstrijdkrachten in het midden van de Middellandsche Zee den 27sten September bevochten succes wordt van bevoegde Italiaansche zijde medege deeld: Er is geconstateerd, dat aan .de Brit. sche poging tot actie in de richting van de straat van Sicilië de drie sterkste Engelsche slagschepen, die op 't oogen- bük in dienst zijn, de Rodney, Nelson en King George hebben deelgenomen. De Rodney en de King George waren uit den Atlantischen Oceaan begeleid door talrijke kruisers en torpedojagers naar de Middellandsche Zee gekomen en hebben in normale omstandigheden Gobraltar niet als steunpunt. Een zoo groot krachtsvertoon kan niet eenvou dig gemotiveerd worden door de nood zakelijkheid om een zeer klein, slechts uit acht a negen schepen bestaand con- vooi te beschermen. Uit de organisatie van de vloot in afzonderlijke groepen en uit de bijzonderheden der aatie, die ten, doel hadden- ons te misleiden (ge stimuleerd vertrék van schepen uit Gi braltar naar het Westen, gestimuleerde overdracht van de admiraalsvlag van het eene slagschip op het andere en verdere misleidende manoeuvres) kan men de gevolgtrekking makeR,-dat het hoofddoel der actie was, onze in dit deel der zee aanwezige vtootstrijd- krachte^ in een gevecht tegen sterkere strijdkrachten té verwikkelen. De paging, die dank zij onzen luchtstrijd krachten en onderzeeërs duur moest worden betaald, eindigde in een vol ledige mislukking en het ëenige in Gibraltar aanwezige droogdok zal lan gen tijd bezet zijn om de zware schade die de schepen, welke zich konden red den, opliepen, te herstellen. ENGELAND MOET VAN HET DEFENSIEF TOT HET OFFENSIEF OVERGAAN. De Britsche ambassadeur te Was hington lord Hafifax, heeft in een rede verklaard, dat de oorlog der Sovjet-Unie, evenals de slag op /Sen Atlantischen Oceaan, zoowel Enge- land's als ook Amerika's oorlog is. Engeland dient zich alle; inspanningen te getroosten om zoo snel mogelijk van het defensief naar het offensief te kminen overgaan. Dit is noodzakelijk, wslineer de Engelschen den oorlog willen winnen. Zij kunnen echter den strijd niet zoo voeren, als zij zouden willen wanneer zij niet het hiervoor noodige oorlogsmaterieel ontvangen. Het is derhalve noodzakelijk, dat de Vereenigde Staten hun productie ver- hoogon. Het Amerikaansche volk dient zijn civiele belangen en wenschen op te schorten en zijn geheele energie te wijden aan de productie van oorlogs materieel. (Polygoon-v. Bilsen) Volgens berichten uit Kaboel wordt de druk van Engelschen en Sovjets op de Afghaansche regearing -grooter. De zoogenaamde „gevaarlijke werk- zaamheid" van burgers der spilmo- gendheden dient daarbij weer tot voor wendsel. In* politieke kringen'te Ankara ge looft men, aldus het D. N. B., dat een overval op Afghanistan gelijk aan dien op Iran, verwacht" kan worden. De Turksche omroep maakt melding van een gemeenschappelijke Sovjet-Engel sche nota aan de Afghaansche regee ring, waarin bezwaren worden ge maakt tegen aanwezigheid van Duit schers in Afghanistan, en legt er den nadruk o^ dat de nota gelijkt op die, welke vroeger aan Irgn werd over handigd. m De Turksche omroep heeft nader gemeld, dat de nota door dg Afghaan sche regeering bestudeerd wordt. De voor beantwoording gestelde termijn is nog niet veTStreken, 'DE FRANSCHE SOCIALE HERVORMING. - Het door den Franschen minister raad goedgekeurde nieuwe arbeids- statuut, dat dezer dagen gepubliceerd zal worden, gaat uit van het begrip der bedryfsfamilie. Het.standpunt deT vakvereemi'gingen, machtspolitiek en klassensfrijd, wordt vervangen door de godachte der gemeenschap van allen, die in een bepaalde beroep werkzaam zijn. Zoowel werkgevers als werk nemers „behooren daartoe. Het statuut ontbindt alle organisaties van men- schen uit verschillende beroepen en verbiedt staking en uitsluiting. Voor de bepaling der loonen zullen de g*e- zinsomstandigheden der werknemers beslissend zijn. HET ITALIAANSCHE WEERMACHTSBERICHT t In zijn weermachtsbericht no. 491 maakt het Italiaansche Opperbevel het. volgende bekend: Gistermiddag hebben eenige Brit ste vliegtuigen boven de stad Catania gevlogen. Zij lieten eenige brandbommen en bommen van klein kaliber vallen. Vier bewoners werden g»wond en er werd eenige schacte aangericht. Een bommenwerper en een jager werden resp. door het luchtdoel geschut en door onje jagers neer gehaald, In Cyrenaica bombardeerden vijan delijke vliegtuigen opnieuw de steden Benghasi en Barca, waarbij schade werd aangericht aan huizen en zeven bewoners gewond' werden. Eenige dor pen in Dsjebel werden zonder resul taat met machinegeweren „beschoten. Ons luchtdoelgeschut haalde twee aanvallende vliegtuigen neer. Een ander toestel werd omlaaggehaald in Tripolitanië, eveneens door ©ns lucht doelgeschut. Tijdens een optreden van vooruitgeschoven Italiaansch^Duitsche afdeelingen aan het front van Solloem werden talrijke gevangenen gemaakt en werd veel oorlogsmateriaal buit gemaakt. Duitsche jagers haalden in luchtgevechten twee Hurricanes f om laag. Formaties bommenwerpers van de koninklijke luchtmacht en Duitsche gevechtsvliegtuigen vielen verschei dene malen de havenwerken van To broek aan, waarbij de kaden, barakken en ^pakhuizen getroffen werden. Eenige vooruitgeschoven vijandelijke vliegvelden werden eveneens met succes gebombardeerd. Oost-Afrika: Engelsche vliegtuigen lieten bommen vallen' op een inland- sche markt van Gondar, waarbij negen personen gedood en 18 gewond wer den. In de Middellandsche Zee heeft een van onze eenheden een Britsch vliegtuig neergehaald. Een van onze bommenwerpers trof een vijandelijke tankboot van 12.000 ton. NIEUW AUSTRALISCH KABINET. De Engelsche berichtendienst" meldt uit Canberra, dat de premier Curtin, die ook de post van minister van ver dediging bekleedt, de samenstelling van net nieuwe Australische kabinet, dat geheel uit leden der Labourpartij bestaat, heeft bekend gemaakt. BRITTEN VERLIEZEN 126 TOESTELLEN De Britten hebben in de week van 19 tot 26 September 50 vliegtuigen en in de week van 27 September tot 4 October 76 machines verloren. f Aan een béschouwing van het A.N.P. ontleenen wij nog: De Rotterdammer is in den regel niet gauw uit het lood ge slagen. Het wisselende leven van de Maasstad heeft hem een gelijkmatig humeur bezorgd, dat hem ertoe in staat stelt vele narigheden moedig het hoofd te bieden of met een laconiek schouder, ophalen voorbij te gaan. Dat de jongste raid van de Engelsche luchtmacht den Rotterdammer echter diep heeft getroffen en met weerzin voor een dergelijke wijze van oorlog voeren vervult, hebben wij kunnen constateeren, toen wij ons onder het publiek van de Maasstad mengde. De eerste de beste, dien we erover aansprakerTNkarakteriseerde ons al di rect den heMen aanval. Het was een koopman, die bij een der station^'zijn waren uitventte en op de vraag, welke tram we het Beste konden nemen om in het centrum Ivan het getroffen stads deel te komen, antwoordde, dat de 'bommen over Ate' halve' stad verspreid waren neergekomen. Hij noemde een paar namen fan straten, die hemels breed ettelijfsje, kilometers uit elkaar liggen en somde tegelijkertijd de daar- bijbehoorende tramlijnen pp. We kon den kiezenHieruit blijkt wel, dat de Engelschen geen bepaaldë doelen op het oog hebben gehad en hun bommen- last op onverantwoorde wijze hier en daar hebben losgelaten. We besloten eerst een bezoek te brengen aan de stadswijst"" Zuid. Zoo oogenschijnlijlr blijkt uit mets, dat Rot- terdam zulk een verschrikkelijken nacht had beleefd. Het verkeer in de straten is druk als altijd. Op het ge deelte, dat in de oorlogsdagen zoo zwaar werd getoroffen, blazen hijsch- ifiachines en kranen witte stoomwolk- jes in een' strakblauwe herfstlucht. De wederopbouw is daar in vollen gang. Hier en daar bleek ons uit de wit-roode stopborden, dat straten waren afgezet en we mengden ons onder de menigte, die voor het meerendeel zwijgend de nog aan den gang zijnde bergingswerk zaamheden gadesloeg. Etages en vloe ren hangen scheef naar beneden, over honderden iheters straat zijn ruitenien gevels vernield en beschadigd en be wegen de menschen zich aisjvreemden in en om eigen huis. Terwijl de buren hun ervaringen uit wisselden en de namen opsomden van hen, die als slachtoffer vielen, verna men we zoo hier en daar de lang niet malsche meening van den doorsnee- Rotterdammer over het gebeurde. Zoo constateerde een volksvrouw kort maar krachtig: „Als zu ons zoo komen helpen, laten ze dan maar bij d'r eigen blijven De bevolking blijkt van dit soort hulp heelemaal niet gèdiend en stak haar meening niet onder stoelen of banken. Heeft de vernieling van een spoor baan op'een enkele plaats al heel wei nig zin, gezien de vlotte wijze waarop zulk een mankement tegenwoordig hersteld kan worden, zelfs dat hebben de Engelschen niet gepresteerd. Men wees ons alleen een dak van een kleine tramremise aan, dat een weinig door het vuur was aangetgast. Wat de Engelschen bezield had, daar. naar wenschte men zelfs niet te gissen. Unaniem was men van meening, dat dit optreden schandalig was. In de anderé deelen van de stad is het niet anders. Op een dichtbevolkt punt in het Westelijk stadsdeel, wij schreven het reeds eerder, is enorme schade aangericht door hen, die zich oorlogsvliegers noemen, en zooveel leed en kommer over de Maasstad hebben gebracht met hun afschrikwek- këndpj daad. Verslagenheid heersoht alom en de bewonsrs binnen de afzet ting praten zacht,-in groepjes, over het lot van zoovele buren. „My had hetzelfde 'feunren treffen", klaagt een vrouw en zn wijst naar de overzijde, naar een pand, waar letter lijk niets meer agp te ontdekken is, dat op zijn plaats staat of hangt Alles is bij mij thuis vernield en ik kan van voren af aan beginnen, maar ik voel toch nog iets van dankbaarheid..»." Inderdaad zijn velen hier op dit punt on wonderlijke wijze gespaard gebleven voor het lot, dat zoovelen heeft getroffen. Op een middentrot toir ia een" wel zeer zware brisantbom ingeslagen. Een dikke lantaarnpaal is letterlijk afgeknapt, evenals de vier boomen in de nabijheid. Slechts een tiental meters verder is de zijkant vatf eenstraatput vervaardigd van dik gegoten ijzer finaal weggeslagen. Onbegrijpelijk. Er heerscht thans drukte. Verhuiswagens rijden af en aan. beladen met de resten van deer lijk gehavende inboedels. Schilders zijn reeds bezig verderop voor iets minder vernielde panden stellingen op te richten en elders staan rijen ramen, die van glas worden voorzien. Wie men ook spreekt, niemand is er, die het gebeurde ook maar eenigszins nog kan billijken. „Wie dit ziet", zegt iemand „veran dert toch wel van opinie omtrent de kunde van de Britsche vliegers, vooral als men weet, wat ook in den omtrek is gebeurd." Er heerscht i.i breede kringg.: „roote verbitterdheid en diepe verslagenheid. Dan hè'>ben wjj nog vertoefd in het tehuis voor ouden van dagen en vra gen den opzichter, hoe het met de ge wonden is. Zij maken het alle tien re delijk wel, maar er hangt een schaduw over het huis. Tien oude menschen hebben het leven gelaten. Juist toen men zich vanwege het luchtgevaar naar de voorzijde van het gebouw, naar de wandelgang op den beganen grond, begaf. Aan de voorzijde van het huis ziet men niets, maar zoodra is men binnen, of alom ontwaart men ie aan. gerichte verwoestingen. Bijna 600 men schen, die voor het grootste deel aan een wissen dood zijn ontsnapt. Waar'.ijk, deze nieuwe „oorlogsdaad" heeft vrees gebracht in de harten van de Rotterdahisehe menschen, die thans weten, overgeleverd te zijn aan de willekeur- van vliegers, die op hoogst onverantwoordelijke wijze met hun projectielen omspringen, en wie aan deze verregaande willekeur, na alles, nog niet mocht gelooven, welnu hij kome naar Rotterdam en a an schouwe met eigen oogen welk een ontzaglijk leed en welke verwoestingen zijn aan gericht. T fvnvaiMWKnmamWWi Zon op 7.52, onder 19.03; Maan op 20.43, onder 10.50. Men ia verplicht te verduis teren van zonsondergang lot zonsopkomst. Lantaarns van vefterttigen moeten bij zonsondergang ontstoken worden. K 712

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1941 | | pagina 1