IKOK
(jsf ten Zeiden
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREK
van kertsj bereikt
■»4l
erdagl3Novembecl94l
generaal huntziger
r
zr
r*l
JWS^
fekt-
e
Admiraal Koesnetsof
opperbevelhebber in de Krim
De straat van Kertsj
I 1
CHURCHILL SPREEKT
IN* HET LAGEFHUIS.
Geen overzeefche
operaties voor 1943. i
VERONGELUKT.
Vliegtuig neergestort.
generaal huntziger,
n*et Duitschland
tegen
Aet bolsjewisme.
TEKST VAN HET
FINSCHE ANTWOORD
Op de Amerikaansche
nota.
De beteekenis van het
Kartelbesluit. 0
Duitsche boeken
tentoonstelling.
JftOOH
180
or di
«Je 32
te be-
1894 10
UT 20
8.38;
118 ct,;
wee it;*
erde
ntiën
1-4
meer
I regeU.
IN
I iecre-
ki de
ekend
iJen,
vtuk
kid
~de ge-
'en,
oendo
JIG IN
RG
m he'
(verheid
i dat bij
waari®
Érdt f
fe door
■arming
Tie j-
Jiels)
,'kaart
In wf"
fctaaii
|rs over
fzlj ook
Nalaat»"»
■Uk da'
Er ren-
fel in de
fd me'
t, deW
Sat. 6
Rea'g 's*
f ook d«
Jen ee»
■t even"
|aan
Ten v»
Herd-
jniglflt
No. 20784
COl!
Bureau: HARKT IL TEL. Ï7«
Poatrefcenlng «MM
Chefredacteur: F TIETER, Gouda.
DVITSCH LAN d\>ST RIJDT
VOOR EUROPA.
8H opperbevel der Duitschc
Irtermleht maakte gister bekend
I op de Krim hebben Duitsche
l, gopmeensche troepen tijdens
IA £htervolgingsgevechten de
Imt ten Zuiden van Kertsj be
idt De luehtmacht zette het
luakpdement van de havens
I vMjloiwl Kertsj en Anapa
I ad (root succes voort.
I la het gebied ten Zuiden van
|WU hebben formaties infantc-
Isen tanks in een veelomvat-
Ldtn aanval divisie» Sovjet-
I Milerie verpletterd, tal van ge-
Irugenen gemaakt en 91 stukken
I-aduit, benevens ander oorlogs.
buitgemaakt.
I £,0 poging tot uitbraak uit Le.
I lapad. ondernomen door geeon-
Imtrterde strijdkrachten, is ge-
Icwl opfeil afweer der Duit-
I At troepen, waarbij de tegen-
I ander zeer zware, bloedige ver-
urn l«ed. Daarbij werden van
«invallende pantserauto's 11
Temietigd, waaronder 7 van de
I [TOrsfe. Formaties gevechts-
riiegtaigen en jagers hebben aan
rgeheele front achterwaartsche
I «talingen en vliegvelden van
|(ea vijand met.succes aangeval-
|o ZU jrerwoestten een gvoot
liiital treinen eii berokkenden
Ifci Sovjet-luchtstrijdkrachten
nailefllljke verliezen. Moskou
Isrd overdag en 's nachts met
|kauit. en brandbommen be-
koekt. Voltreffers op spoorweg-
|«tillaties veroorzaakten groote
I «iade Andere nacht olijke aan
rollen der luchtmacht waren ge-
I Hebt op bewapeijingsfabrieken te
lt«U.
I In ie wateren rondom Enge-
Ibad iiebben gevechtsvliegtuigen
1den afgeloopen nacht ten Oos.
I Ze.van Lowestoft bommen laten
I vallen op een grooten koopvaar-
lid Aan de Kanaalkust schoot
I vhtdoelartillerie zes vliegtuigen
lm een formatie Bjitsehe jagnrs
I 0« vijand heeft Reen eevechts-
I 'indeling-rn boven Duitsch pe-
|fcd verricht.
en naftabronnen maken voorts dit
punt van<4fe Krim in economisch op
zicht zeer belangrijk. Op den te-gen-
overliggenden Aziatischen oever daar
entegen ziet het er troosteloos Uit. Het
v^er in zee vooruitspringende schier-
land Taman met de hoofdstad van
gelijken naam, die ongeveer 10.000 in»*
woXers wordt door drie diep het
lancrC inloopende, doch zeer ondiepe
baaieX in drie stukken verdeeld. Aan
de Zuidzijde van het schiereiland
Tamanj iji de Zwartf Zee. mondt de
Koeba/ uit, met een moerassige delta.
Op 45 kilometer afstand naar het
Zuidoosten ligt aan de kust de stad
A'napa (vroeger Gorgippia), voorheen
de hoofdsWd van het Koebangebied en
uitvoerHaven voor de Koebantëhqve
Ook hier worden ijzererts en nafta
bronnen aangetroffen. Beide schier
eilanden. da*t van Kertsj en dat van
Taman, waren reeds in de oudheid be
kend.
SIBERISCHE AFDÈELÏNGEN AAN
HET FRONT. g
De Duitsche pers neemt met belang
stelling kennis van de mededeeling
van het bolsjewistische teleegraaf-
agentschap, dat Siberische troepenaf-
ceelingen aan het Oostelijk front
moesten* worden 'gebruikt. D?"*A e r-
liner Lokaianze'iger schrijft
dienaangaande: Stalin wilde enkele
dagen geleden nog de wereld wijs
maken, dat de bolsjewistische verlie
zen betrekkelijk klein waren. Waarom,
heeft hij dan Siberische troepen aan
dit front nóodig. Dood en gevangenne
ming hebben zulke bressen geslagen in
nei Sovjetfront, dat Stalin deze zoo
spoedig mogelijk moet stoppen met
Siberische troepen, op gevaar af daar
door in den rug van troepen ontbloot
te worden.
[«iteraacht hebben formaties- van
I Duitsche luchtmacht aanvallen
nop belangrijke installaties in en
om Moskou en Gorki. Te
(Kou werden oa. twee -stations
veradic-hfene bommen getroffen
■tl vliegtuigen beschadigd, terwijl
prtigrobte branden ontstonden o;
J'ffven aan den Oka.
IJtoche stoottroepen zijr/**^**Tl
in dien centralen sector
feoijgen in de verdedigingslinie
f^iijewisten voor Moskou. In de
■^liggende loopgraven verniel-
N onderkomens en waarnemings
rui-bolsjewisten Op een plaats
vier pantserwagens 300 zwaar
■jjjfd. dal zij moesten blijven
^"0bemanning, die zich verzette,
®°wniddeUijk vernietigd De Duit.
1 foottroepen keerden zonder ver-
|r® bun stellingen terug.
K Hongaarsche telegraafagent-
^*7.1 mejdt van Itet Oostelijk
i alk^ns °Peraties *n Oekraji-
de verbonden troepen
belangfijke punten voor
in het gebied van Sohachty.
Bt w ®ritschc berichtendienst
admiral Koesnetsof het
FJ*J*1 over de .Sovjetstrijdkrach-
I Krim op zich genomen.
1 STRAAT VAN KERTSJ.
'Rfsat van Kertsj. welke door
L' vooruitspringende schier-
dat van Kertsj en dat van
C*_aan den Kaukasischen oever,
verbindt de Zee van
kw" Zwarte Zee. Op vele
iSJ* slPcl1'» weinige kiiome-
V:,°P het; .smalste''gedeelte zelfs'
Jj, 'lomgler. Door de diep het
lopende gaaien aan den Kau-
F4» °Tser ,wor<lt ZÜ S>». 37 kilo-
j, e stfaat wordt beheerscht
AvestmgWerken van Kertsj,
k Ievoer 4 kilometer Éen Zui-
P*. ,.,p stadi op 85 meter hoogte
Kin leesPifgfl liggen. Deze zijn
Kti,, t®nSe!egd, daj eik punt van
I het geschut kan worden
hj öovendien wordt de in-
r-, Zee van Azof ook nog be-
ftt4|rL<'e vesting Jeai Kale. die
Etv^r,urkschen ''id dagleekent
!sn 4 u kl'ometer ten Noord-
»e kaap van gelijkeo naam
bevatten geweldige
dat reeds.
"Orttt-fefxploiteerd. Zwavel
DAI AI)IER, BLUM EN GAMELIN
v NAAR «FORT PORTALET
De overbrenging van Daiiadier.
Leon Blum en Gamelin r.aar Fort
Porta let in de Pyreneeën, we ke gliste.
ren heeft plaats gehad, geschiedde on
der de leiding van den tr.sp?cteur-
generaal voor de veiligheids Monda-
nel. Wegens het slechte weer had meri
het plan om de arrestanten per vlieg
tuig naar Port-aiet te brengen, laten
varei Daladier. Bium *en Gamelm
warden van elkaar 'gescheiden in
auto's vervoerd. Vijf po'itie-auto's
dienden tej* bewaking. De colonne
van acht auto's vertrok om ha'fxzeven
uit 'Bourassol nabij Brom om hei tra-
jee^ van 500 kiiometer n^r Portale:
af te leggen.
-VERKLARING VAN DEN
ENGELSCHEN KON'NG.
Churchill heeft, volgens den, Engel-
schen berichtendienst, in het Lag®r~
huis verklaard, dat geene**!^ verande
ring in dc Fngelsche regeering of in de
oorlogvoering is overwogen. Wanneer
de oorlog tegen de duikbooten en de
vijandelijke luchtstrijdkraehten zien
verder gunstig zou ontwikkelen, waar
voor natuurlijks geen enkele garantie
kah worden gegeven, heeft het, z?°
zeide Churchill (verdeT, er ^'len schijn
van, dat in 194a groote hoeveelheden
schepen ter beschikking zullen staan
waardoor' het mogelijk z°u worden
overzetsche operaties uit te voejEPn>
hetgeen thans geheel en al buiter#»0*
bereik der Br:tsche hulpmiddelen
Churchill weigerde in te £aan op de
hulpverleening van Engeland aan de
Sovjet-Uhie. Naar de Engeische be
richtendienst meldt, gaf hij als r Aie*
op. dat men den vijand geen ge} .irtien
mag verrad oir. 4
Ojlening van het parlement.
De Britsche kon.ng heeft, volgens
den Britschen berichtendienst, bfj de
opening v'an de nieuwe parlemcnts-
zitting verklaard, dat hy van ganscher
harte hoopte, dat het Engelsche volk
z^l beanfwoorden aan de groots
eischcn, welke het gesteld worden en
dat het vastbesloten zal zijn de be
hoefte van de Sovjet-Unie in haar
heldhaftigen strijd tot aan de grens
van heUmogelijke te bevredigen.
Dinsdag heeft de koning bij bet
sluiten **an de oude parlementsper^de
verklaard: Ik begroet hartelijk de
groote socialistische Sovjetrepubliek
als onzen bondgenoot. In samenwer
king met de Verèenigde Staten ver
strekt het Empire aan de Sovjet-Unie
tillen bijstand, die slechts mogelijk
tegen den gemeenschappelijken vijand
In zijn rede naar aanleiding van de
opening van de parlementszitting heeft
de koning ook in het kort den toestand
in het Verre dosten behandeld. HÜ
verklaarde o.a.: „De^ontwikkeling van
den toestand in het Verre Oosten heeft
dé nauwkeurigste, permanente aan
dacht der regeering. Wij moesten »de
'tToèpfn versterken, die mijn landen in
deze" gebieden verdedigen
Ten aanzien van de betrekkingen
met Turkije zeide hij: Met TurkÜe
heb ik een waardevol verdraa geslo
ten. De betrekkingen met land
blijven gevestigd op den grondslag van
vertrouwen en vriendschap.
ENQUÊTE BIJ AMERikAANSCH**
pantserwapen
Het Amcrikaar.sche mr<isterie van
Oorlog s-tei-L ntfïar Associated Press
volgens het D N B. meldt onder da
leden var. hel paflitscfwagor. een
enquête in-over de VTa^g 0f de leden
van- het pantserwapen bereid zijn met
een pantserdivisie in overzecsche ge
westen dienst te doen. Als antwoofd
wordt alleen ..ja" of,.neen" ver'ai; ^d-«
Pan-tscroffieicrendie ooigonocmd wil"
len blijver., hebben bevestigd. eL'n
dergelijke enqiléte wordt ingesteld.
V f)
De ïYansche minister van Oorlog,
generaal Kundiger, is Woensdagmid-
<ig bij een vliegtuigongeluk doodelijk
VeroRge]ui;t, zoo is Woensdagavond oJn
8 uur j_e vichy officieel békend ge
maakt. Nog seven andere inzittenden
(Foto G. C.)
van het vliegtuig, onder wie de cïef
Van het civiele kabinet jRan den minis
ter, Eabusquiere, kwamen eveneens om
het leven. Het vliegtuig waarmede de
i^inistep reisde, en dat blijkbaar als ge-
Volg vaq je uiterst siechte weersom
standigheden u't den koers was ge
raakt is bij Le Vignan in het departe
ment Gard omlaag gestort Het was
de persoojijke machine.van den minis
ter van Oorlog, waarmede .de generaal
•lijn inspectiereis - naar Afrika onder
bomen heeft, welke twee weken had
geduurd.
Nadere py zonderheden over het ern.
stige vliegtuigongeluk zijn og het
Oogenblih nog niet beschikbaar. Het
toestel had Woensdagmiddag Half een
op bet vliegveld 'van Vichy zullen aan-
W»en. óe machine was Woensdag
ochtend te Algiers-opgestegen en had
ïonder tpsschenlancüng tot Vichy moe
ten doorvliegen. Het laatst'e radiobe
richt van het vliegtuig kwam om 7 mh
buten Voor 1, toen het toestel reeds de
Wddeli&ndsche Zee had overgestoken
bb zjch boven Fransch grondgebied
bevond.
CLANDESTIENE HANDEL IN
SCHOENEN.
Het was de politie te Heerlen be
kend gewofden, dat er den laatsttn
tijd een clandestiene handel m schoe
nen werd gedreven. Teneinde daaraan
een einde te maken, ging een Heerlen-
sche politieman in burge: op het pad.
Hij stelde zich, via een handelaar in
contact met een tussjc.enpersoon,
zekeren v. d. V. uit Sittard, wiens ver
trouwen hij wist te winnen door een
bedrag van 17Ó0,dat *hy bij zich
had te toonen. Van der V. stelde den
politieman in verbinding met zekeren
C. te Born, een schoerltnaker van be
roep ,die wel ooren naar den verkoop
had, doch den kooper niet ten volle
kon bevredigen. Hij wist daac raad op
en stelde zich in verbinding met zeke
ren V. uit Tilburg, die, om den verkoop
te regelen, Vrijdag naar Sittard kwam.
Doch voor de Heerlensche politieman
zich met V. in verbinding kon stell°n,
wa9 deze weer naar Tilburg vertrok
ken, echter niet zonder de afspraak
met C. te hebben gemaakt dat hij voor
de schoenen zou zorgen. In Tilburg
stelde V. zich^in verbinding met zeke
ren van B., met wien hij een fabrikant
zou opzoeken die de schoenleverantie
zou verrichten. Inmiddels had d£ polj-t
tieman zijn vermomming van kooper
afgelegd en ging men tot d" arrestatie
van C. uit Horn en V. ojt Tilburg
over, waardoor de zaak met den fabri
kant niet doorging.
De arrestatie van den Bornschen
scjwenmaker leidde de Heerlensche
politie weer op het spoor van een
andere zaak. Het was de politie geble
ken, dat C uit Born, d<^) laateten tijd
150 paar schoenen van zjekeren van der
L. uit Kaatsheuvel ha<y betrokken, die
var zeer slechte kwaliteit waren. Niet
meer dan een waarde Wn een gulden
vertegenwoordigde, had hij ze vobr 15
a 16 gulden verkocht.
Na een uitgebreid onderzoek kon
van der L. uit Kaatsheuvel ook wor
den gearresteerd en naar Heerlpn wor
den overgebracht.
Sint Nico laas nadertIn dc speel
goedindustrie te Wadcfinxveen heerscht
groote drukte. Auto's en locomotieven
uit.hout vervaardigd ziin zeer gezocht.
(PolyQoon-Sagers)
In hoofdKtuial van het Fin^che antwoord
aan de Ver Staten wordt ten aantien van
den eisch der Amerikaansche regeeriri* tot
staken der krijgsverrichtingen van den kant
van Finland en terugtrekken der Flnsche
troepen naar de grenslijn van 1939 gezegd:
In de memoranda wordt niets vermeld om
trent een stopzetting der vijandelijkheden
aan deij kant van de Sovjet-Unie. evenmin
wordt vermeld, of met *de uitnoodiging aan
Finland ook een terugtrekken der Sovjet
troepen verbonden is uit de binnen de gren
zen van Finland van 1939 liggende en nog
steeds dpor de Sovjet-Unie belette gebieden
Het betreft htK Finsqhe det van het Vis-
schersschiereiland. welks artillerie de eenige
oceaarvha>ven van Fjnland. Petsamo. bedreigt,
voorts de eilanden in de Finsche Golf en het
schiereiland Hango, dat de over7eesche ver
bindingen In de Go f van Finland beheerscht
Ter karakteriseering van den Finsch-Bols-
jewistischen strijd wijst het Flnsche minis
terie van Buitennand>che Zaken vervolgens
op de recente notawi^seling tusschen Groot-
Brittanniè en de Finsche regeering en in het
bijzonder op het blauw wit-boek'ho 2'van de
Finsche regeeiing In de beschrijving der
gebeurtenissen sedert 30 November 1939 is.
naar het Finsche-antwoord verder uiteenzet,
punt voor punt verklaard, hoe Finland als
nabuur van de Sovjet-Unie z»ch voortdurend
moest verdedigen tegen de veroverings-
•lusjen der Sovjet-Unie. Verwijzende naar
den afstand er do bezetting van gebieden
volgens den vrede van Moskou, van waar
uit de nieuwe Sovjetaanval pnder de aller
gunstigste voorwaarden kon worden onder-^
nomen, constateert het Finsche rrmnisterie"
van Buiter.iand-che Zaken, dat uit\ Hango
nog steeds luchtaanvallen gepleegd worden
op Zuid-Finsche« steden en op de burger
bevolking Ook na "den vrede van Moskou
heeft .de Sovjet-Ume nieuwe, ongerecht
vaardigde eisehen gesteld (zooals bijv^. hati
transito verkeer naar Hangö over Finsche
spoorwegen) -De Sovjet-Unie heeft zich ook
verder meedoogenloos gemengd in de bin-
nenlandsche Aangelegenheden van Finland
en zelfs getracht straatrelletjes te organl-
seereh
De vredé van Moskou w^jwoor de Sovjet-
Unie s echts een wapenstiliJki ter voorbe
reiding van de defintieve^Ptroveving van
Finland, zoo constateert de nota verder. Dit
hoofdstuk eindigde dan ook met een nieur
wen militairen aanval van de Sovjet-Uni^
die Finland dwong zijp zelfverdediging met
geweld van wapens voort te zetten en welks
kaïakter en doel er uit blijkt, dat in het
prominente Moskousche dagblad Priwfla
van 23 Juni 1941 verklaard werd: ..Da Finnen
moeten van den aardbodem verdelgd wor
den". De gebieden aan genezijde van de
oude Finsche grens werden g*"
bruikt al-> aanvalspositie tegen FlP'an«.
Soviet'Unie heeft zoowel deze alsook de bh
den vrede vaki Moskou afgestane 8ebi*>den
versterkt tot zoo vol'edig mogeltJ,te Tmttf
van uitgang voor aanvallen op he' Westen
De aanva'.sbedoeUngen der Sovjet-^n'e wof"
den voorts volgens het Finsche antwoord on
miskenbaar onthuld door ze» strategisctte
zijlijnen van den spoorwog van Moerman^
in de richting van de Flnsche grens. be
nevens door de militaire >yegen. ditsluitentf
voor aanvalsdoeleInden aangelegd en dodt
tal van vliegvelden.
De Flnsche nota wij»t verde de paupC
riseerlng in de gebideen.* die reeds vodT
1939 aan de overzijde vay de gfe'18 lageb
zoowel a s in de gewesten/die bij den vrede
van Moskou waren afgestaan, waarvan óe
leden van het Amerikaanschè g«zantschaP
te Helsinki en ook tal van Ameëkaanscbe
peisveftegenwoordigera zich t«r Plaats®
hebben kunnen overtuigen. .Verwaa:loosd®
landerijen, vervallen en verwoeste gebod"
wen, geschonden kerken en kerkhoven eff
een beVolkli g. dip in mateloos ejlende ldel1
en aan moorden en masaai© verbanning
ten offer ia gevallen, bewijzen in eeh
trooste ooze positie hl»t Finsche onder
Sovjet-heerKChappn getaakt zou zÜn- indleh
het loi var Estland en de overige door d®
.bolsjewieken veroverde landen, te we'eo de
gedeeltelijke of algeheele oplos'1'"1^- had
moeten deel ets
Het is begfijpHhjk, dat de Ver zich
slechts met moeitcyeen beeld kunnen vmrmeh
van de situatie, waarin ons land
vindt, vooral daar zij nimmer hebban
oei vonden welk een gevaar het bo'jJewisme
voor de staten in het Avondland vormt-
Reeds tijdens den eersten oorlog in '939 had
Finland uil een oogpunt van tlJn eigeh
veiligheid ook de vijandelijke aanva^sstel'
lingfen aan de overzijde van de grehfen vah
1939 onscliadelijk moeten maken en bezet'
ten. Indien ^estij^idaartoe slechts voldoende
krachten be-chiffDa^?* waren gevvee^t Des'
tijd» zou men wel niet getwijfeld hebben
aan het gerechtvaardigde van dergelijke
Finsche operaties.
Na gewezen te hebben op de aanzienlijke
materee«e hulp. die Finland lp den winter-
oorlog van Amerika heeft ontvangen, be
nevens op den jlank van het Finsehe Volk
voor dy vriendschap en moreel en steun var
de zijde van het Amerikaansche volk. con
stateert Finland In zijn antwoordnota me'
voldoening het voornemen der Arnerikaan-
sche regeering ook voortaan V(M¥ de
levensbelangen van Finland te werken.
maar betoogt tevens, dat de Finsche regee
ring niet „kan inzien, dat overeens'emming
kan bestaan tu^schen genoemd edelmoedig
grondbeginsel der Amerikaansche r^erin'g
en den eisch to.t terugtrekking Van de Fjn.
sche troepen uit de gebieden a»n. de over
zijde van de grenzen van 1939. WÖÉ.e Skie
den tiill^eliigheidsoverwegingan zijJjpezet en
door d<* Sovjet-Unie terstond gebrö|kt ^ou-
den kunnen worden voor een nieuwori aan
val op Finlan<Kx Finland moet inte^endeel
constateeren. datViet door Amerikaansche
regeering aanbev%n optreden nood ottig
be-
zijn v0or de beveiliging van fiet land en
jj^rha-Jve hict te iUmen zou vallen met de
•"'nsche levensbeiau«pn De houding der Fin.
+^he regeerir)1g m den door de Sovjet-Unie
bonnen oorlog w3-4 en 's den strijd te be-
^'ndigen. toodra het- dreigende gevaar is
^'gewend en garanties zijn geleverd voor
v<k>rtdurende veih^heid
In hoof(jstuk 2 herinnert de nota eraan,
ook d-e tn jen oorlog van 1930/ 40 door
®hdere n«Utralé zijd®" toi de Sovjetregeering
P^richta VoorstjUcn de SAvjet-Unie niet heb.
belcmrocrd in de vdbrtzetting van haar
•*anval en 0p finl*nd. De nota toont verdér
?«n dat bevolking in de gebieden «an
k^ne zlJd« \van dc grena van 1939. welke 23
J«ar lang blootgesteld waren dan de bolsje
wistische heerschaPP'J en die de Finsche
poepen than* hebben bezet, voor het aller-
®rootste gedeelte F»nseh is. ..In welk een be.
J"^Urenswaardigen toestand d« door de Ver
!pa«en onn^r oogen geziene regeling de in
eebeiden gebleven burgerbevolking zou
jongen kan afgeleid worden uit de vree-
■L^Ujke v°orbeelden der geschiedenis van het
sjewisti8C.yle regiem Ook dit gezichtspunt
P'eit er vo^i» dbt de betrokken gebieden met
J^den grond door FinLn(Nbez(*t gehouden
"boeten w0r<jcn opdat dezbevolking een
/^tinborg kan woiden geg/'en van vrijheid
veiligheid".
In hoofdstuk 3 kom' de noia terug op het
rbclerhoud, dat de Finsche gezant 4n Was-
"mgfon op ia AugustUs heeft gehad met den
'aatsvervangenden minister van Buitenland.
;°ne Zaken der Ver Staten. Sumner Welles.
pT1 dit ondcri oud heeft Welles, zoo zet, de
5'hsche antwoordbon uiteen, een uitdruk-
*;eUjit ontkennend antwoord gegeven op de
?7aag van den Finnen gezant In- Wa«(hinR-
r>' of de" Sovjetregeering de Amerikaan-
,,che regeerinc; ver/-ocht haft een nrvededee-
hg omtrent berefdwi!ligheid der Sovjet.
Reeling tot on#' handelingen
aan Finland d
te ge.
v'^w vrede?Verdrlü
,h. 'Ten inzien van de in latere bespre-
'hgen van Finsche zijde opgeworpen be-
db"aren en tegenwerpingen ten aanzien van
ai,» voorwaarden van een eventueelen vrede,
f^dug de Finsche antwoordnota. Is door de
J;®r. Staten gecn standpunt bepaald In de
"®rs'e plaats werden zelë geen garanties
^Thgeboden Voor de duurzaamheid van een
'ft-wen vrede tu^hemFrntand en de Sov-
il Unie voigens verklaring yan de Flnsche
Jeering \va^ de mededeeling van den heer
^lles aan den ptn^chen ?ezant Procope niel
t/dacht als vredgF8nl>od van de Sovjet-
k b'e en zejfs njet Ws aanbeveling van den
ht van de Ver/P'aten* maar slechts als,
^dedeellng op (p-ond waarvan Fin'and om
^de zou heb'fen moeten vragen. Ten aan-
j/h van de jn \P buitenlandschp persten
or d^n Enge'schen omroep gelanceerde
r'chten omtrent beweerde Finschl plan-
h tot het sluiten van een a/zonderlijken
met de SovJe'"Unie constateert de
hnrtch€ antuoordnota.' dat d«rgelljke of
Qere vredesaanbiedingen van de Ver. Sta.
Tttlnoch 18 Augbs<U8 noch la*er Ingediend
en dat ook va" andere zljde^dergelljke
"Sbbl^dingen niet dr»or de Flnsche regeerlFg
ontyangen
In hoofdstuk 4 weerlegt de Finsche ant
woordnota de in het Amerikaansche memo
randum van 30 October 1941 •voorgedragen
lezing, volgens welke de, Finsche operatie'
verk aard werden tot direct gevaar voor de
veiligheid van de Ver Staten „De door twee
were dzeetyi en door talrijke steunpunten
beschermde Ver. Staten kunnen door de Fin
sche weermacht niet bedreigd worden", zoo
wordt in de nota verder gezegd en de Fin
sche regeering kaa ook niet gelooven. dat
een bezetting van die gebieden door Finsche
troepen, van waar uit de Finsche veiligheid
voortdurend werd bedreigd, in tegenspraak
zou kannen zUn met de eisehen i|ton de Ame
rikaansche veiligheid De bexor^heid van de
Ver Staten voor hun eigen veiligheid geeft
Finland het recht bU- regeering en volk der
Ver. Staten begrip ervoor te verwachten,
dat Finland den wit heeft rijn Ie«sn te be
schermen. zijn veiligheid te vergiooten en
zijn oude democratische vrijheid te verde
digen. vooral daar het in een tijd van nog
geen twee Jaa. tweemaal door het machtige
bolsjewistische regiem is gemaakt tot voor
werp van een ongerechtvaardigde" géwapen-
den aanval, zonder dat Amerika of eenig
ander land dit kon verhinderen of wei ga
rantier er voo^ kon gevènc dat deze aanva
niet meer zou worden herhaald. Finland
hoopt op het begrip -van het groote Ameri
kaansche volk voor het feit. dat ook een
klein land recht heeft op leven en verdedi
ging".
In het laatste deel van de nota wordt ten
opzichte van vde in het memorandum van
27 October en in ander verband door de
Amerikaansche regeering naar voren ge
brachte opvatting, dat dc vrijhe d van han
delen oi zelfs de onafhankelijk.teid van Fin
land van Duitsche zijde worden bedreigd,
gezegd
„Finland zelf heeft geen reden om aan te
n«(jnen. dat een dergelijk gevaar van den
kant van Duitschland dreigt. Fin and wil zijn
aangelegenheid zelf regelen en wel in het
teeken van de eenheid des volks, welker
grondslag zijn eeuw enoude Noorsche boeren-
en ^volksdemocratie vormen on die in h"-
bijzondei in de gevechtsphasen der laa
jaren gebleken Ss een so'.iede kracht te z ir.
ook bij de verdediging van/h-t vaderland
Het is zonder meer duidelijk welke ontzag
lijke beteekenis er voor Fm'and in is gele
gen. dat terwijl Finland geraakt ls in een
voortgereden verdedigingsoorlog tegen de
Sovjet -Ur.ie tegelijkertijd ook Duitsch
land strijdt tegen dezen vijand van Finland
Een nieuwe oorlog, waarin Finland wederom
alleen zou hebben gestaan, zou gelijk hebben
gestaan met de vetnietiging van Finland en
alle Noorsche landen". 0
De Finsche antwoordnota aan de Ver Sta
ten eindigt ermede, dat de Finsche president
op 23 October 1941 den Amerikaanschen ge
zant, in He sinki heeft verklaard, dat 'het
Finsche* volk. dat de échten van niemand
schendt en niets anders wenscht. dan in
vrede te mogen leven en werken, den oorlog
tegen de Soyjet-Unie slechts zoo'ang voor
zet. tot zijn veiligheid 'en zijn vrede tot ar
beid definitief gewaarborgd
SCHEBCINU VAN UtVANG-
KARTFLS MOGELIJK
Verplichte registratie
In het Verardenrngenblasl vant
10 November 1941 is afgekondigd een
besluit, dat kan worden beschouwd
als een voortzetting van de onder-
r.-emersovoreenkomstenvvet 1935. Deze
laatste wet wordt dan ook door het
nieuwe besluit buiten werking gesteld.
Het nieuwe besluit beoogt, evenals
vroegftT 4e omdernemersovereenkom-
stenwet, eenerzijds do totstandkoming
en het behoud van goede kartels t,e
bevorderen en te verzekeren even
tueel door gedwongen aansluiting der
buitenstaa-rders, anderzijds kartels,
welke voor het algemeen belang
schadelijk zouden zijn, te corrigeer en.
Om dit tweeledig doel te bereiken,
geeft het Kartelbesluit aan den secre-»
taris-generaal van het departement
van Handel. Nijverheid en Séhepvaart
de bevoegdheid om, evenals vroeger
op gronvan de ondornemersovenden
komsten wet kon geschieden, kartels
algemeen verbindend te verklaren en
kartels onverbindend te verklaien.
Wat betreft de eerste bevoegdheid
is het belamgrijkste verschil met de
oude wet. dat deze verbindend verkla
ring, welke vroeger alleen kon ge»*
schieden op verzoek van de belang
hebbenden, thans ook zonder 'een zoo
danig verzoek, dus op eigen initiatief
van den secretaris-generaal kan ge-
bieden. Bovendien is de procedure
e enigszins vereenvoudigd." De tweede
Ejenoemde bevoegdheid,- n,l. die tot
o»; verbindendverklaring, js vrijw^J.
ongewijzigd uit de oude wet over
genomen.
Behalve d-éze twee oude bevoegd
heden bevat het Kartelbesluit echter
ook een bevoegdheid, welke nieuw is:
de bevoegdheid n.l. om, zonder dat
nog eenige particuliere overeenkomst
bestaat, de ondernemers uit een be
paalden bedrijfstak tot een kartel
ganeen te sluiten. Ook dus als door dc
d'irec t- be la ngh eb b en d e r. geen regeling
is gemaakt, b.'v. omdat zij net in het
geheel niet eens kunin-er. wot der. kan,
indien uit het oogpunt vjui het alge
meen belang een regeling toch ge-
wenscht ls, een zoodanige regeling
V/order vastgesteld, die dan verder als
een gewoon karig] zal moeien func-
♦ionneerqn.
Behave deze mogelijkheid tot
schepping van dwangkartels ik het
voornaamste nieuwe element in het i
kartelbesiiiit de verplichte registn.lie J
van alle kartels.
F.cn volledig overzicht over alle
kartelafspraken, w.larbij Nederland-
sqjpe ondernemers zijn betrokken, kan
worden beschouw^ als het shift stuk
van de goheele rgeling.
In het weekblad Economische*
Voorlichtfr g verschijnt binnen
kort een uitvoerig commentaar op het
nieuwe besluit.
Intuss^jhen is de eerste uitvoerings
beschikking bereids verschenen.
Krachtens deze uitvoeringsbeschik
king zullen alle niet op schrift ge
stelde kartels, die op 1 Jan-uari a s.
nog van kracht zo lid en zijn. alsnog
schriftelijk moeten worden opgemaakt
en wel vóór 1 Januari 1942; geschiedt
dit met. dar zijn zij met ingang van
1 lanuari touwen werking. Teveis
moeten geroemde kartels zoowel a's
alle op het tijdstip van in werking-
'reding van het Kartelbesluit bestaan
de kartels. voorzooveT reeds op schrift
gesteIdi, worden aangemeld. Nieuwe
kartels en beëindiging van kartels,
dienen binndn 14 dagen te worden
opgegeven
H
IN HET MAURITSHUIS
Op ^5 November a s. te 15 uur zal
in het Mauritshuis te 's-Gravenhage
een tentoonstelling van Duitsche boe
ken geopend worden. Deze tentoon
stelling staat onder beschermheer
schap van den Rijkscommissaris.
In het kader van de tentoonstelling
zal cfe-^Duitscche dichter Moritz Jahn
op Zondag 16 November des ochtends
11 uur in het gebouw Kneuterlijk 20
voorlezen uit werken, van Duitsche-
kunstenaars.
MET DUITSCHLAND TEGEN
HET BOLSJEWISME.
Max Blokzijl spreekt hedenavond
over den -zender ^Hilversum II van
19.4520.uur over het onderwerpr
..Met Duitschland tegen het- bolsje
wisme". n
I
wwiwnnwnwnwnM^v
K IU
op 8.58, onder 17.50.
op 2.37, onder '15.52.
Hen M verplicht te verdol»
teren va.n zonsondergang lol
ronsopkomut
Lantaarn» van voertuigen
r moeten een half oor na zon»
t. nndergana ontslopen wn-H-r
5