M00NH07ENSCHE COURANT. WEEKBLAD F. 40. ZONDAG a APRIL 1870. VOOR DE KRIMPENER-. ALBLASSER- EN LOPIKERWAARD. i r f PRIJS OUER COURANT Voor Schoonhoven per drie maanden 0,60. Franco per po«t- 0,75. ETCVOORSTEL EEN W TEN BEHOEVE DER WERKLIEDEN IN NEDERLAND. Onze lezers zullen reeds meermalen hebben hooren spreken van wat men noemt het tociale vraagstuk. Wel is het aantal der maatschap pelijke quaestiëndie dagelijks om oplossing vragenlegio, maar toch is er eene, welker om vang zoo groot, welker belangrijkheid zoo alge meen erkend, welker,,bespreking zoovele jaren enieeuwen herhaald, eh welker beantwoording zoo ontzettend ipoeilijk is, dat zij stpeds als het sföciale vraagstuk bij Uitnemendheid wordt aangeduid. Dit vraagstuk betreft den toestand der arbeidende klassen. Die toestand is in den regel niet benijdens waard. vEen arbeiders-budget is het groot ste financieele kunststuk, dat ooit is verricht," schreef onlangs een nederlandsch staathuishoud kundige, en inderdaad dat kunststuk moet dan toch maar dagelijks worden uitgevoerd en wordt htf wk. Mimr hoe? De loonefT zijn in den regel zoo laag, datd.e kostwinner nauwelijks in de meest gewone behoeften van het gezin voor zien kan. Bijzondere uitgaven wegens ziekte of andere ongelukken ruïneeren hem dadelijk: Hij leeft bij den dag en moet die gewone be hoeften tot een zeer klein getal inkrimpen. Aard appelen zijn op zijn tafel het bekende dngelijksch gerecht. Geschikte uitspanningen kan hij zich niet verschaffen, dan in het doodend gebruik van geestrijke dranken. De koude winter brengt) elders de verwarmende kachels, de wollen de kens en de dikke kleederen mee, maar voor deu arbeider zoo dik wij niets anders, dan meer kou, meer ziekte, meer gfbrek en minder verdiensten. Men moet niet meenen dat zijdie met don kere kleuren den ellendigen toestand der arbei dende klassen afschilderen, overdrijvew. Deden zij het maar; doch hun voorstellingen zijn zoo dikwijls niets meer of minder, dan de zuivere waarheid. Vooral de bewoners dér groote fa brieksteden moeten in een winteravond de ar beidersbuurten eens doorwandelen. Wanneer zij gevoelig zijn van hart, loopen zij groote kans wanhopend thuis te komen. En toch wanhoop geeft hier niets. Aalmoe zen doen het ook niet. Tot tijdelijke leniging van ..den nood hier en daar gunnen zij veel bijdragen, maar op den duur zijn zij onvrucht baar, zelfs schadelijk. De arbeiders willed dat ook niet. Geregeld hooger verdiensten, dat is hun ideaal. Wie de geschiedenis nagaat der pogingen, die reeds zoo lang zijn aangewend om een beteren stand der dagloonen te verkrijgen, wie er aan dertkt met hoeveel opgewondenheid die vele po- gftigen begroet zijn om straks weer met de bit terste teleurstelling in het groote graf der mis lukte maatschappelijke hervormingen te worden bijgezet, wie daarbij bedenkt met hoeveel ernst en goeden wil die pogingen meestal begonnen zijn, hij zou er bijna toe gebracht worden wee moedig te klagendaar is een harde natuurwet, die de loonen regelt, en geen menschelijke geest vermag iets daartegen; het is den arbeider ge zet een ellendig bestaan te koopen voor een laag loon, zoo is het noodlot. 'Wij zullen meermalen de gelegenheid hebben het sociale vraagstuk van zön onderscheiden kan ten te bezien-, doch willet thane alleen een en kelen blik wijden nan eem wetsveranderingvan welke een van de leden def T>*mle Kamer eenige verbetering, althans van dn ellendigen toestand, dien wij zoo straks beschreven, verwacht. Het is bekend dat irpttn' laatste» tijdvooral in andere landen, dê werkstakingen een middel zijn gewordenvan hetwelk de arbeiders gouden bergen te gomoet zien. En inderdaad, hoezaer wij er voor waarschuwen dat men Joch de ar beiders niet verblindt door schoone woorden om ze later in nog grootfcr ellende den blind doek van de oogen te nemen wij willen ook niet beweren, dat werkstakingen altijd onvrucht baar en nadeelig zijn. Het zijn alleen hoogst gevaarlijke wapenshet sjn messen waarmee de arbeiders zich wel eeps een stuk van het groote maatschappelijke tyood kunnen snijdeö, maar dat zoo licht afschatopt en hun een wond toebjjpngt, die eerder is, fffeLgea Aaa^genezen. Zy kunnen soms goed do-jJ 7*ar z'jn van die ondernemers en werkbazen, 6ie aan hun eigen winsten en aan het lage loon hunner arbeiders zoo gewoon zijndat zij door dwang er toe ge bracht moeten worden meer loon te geven. Daar zijn van die ondernemingen, waarin de prijzen der producten zeer goed iets kunnen stijgra, zonder dat het gebruik dier zaken daardoor ver mindert, en die verhooging der prijzen zoude dan zeer goed aan het loon der arbeiders ten goede kunnen komen. Daar zijn van die gevallen, waarin de winsten der fabriekanten zonder be zwaar iets zonden kunnen dalen en de.voordeelen der industrie meer gelijkmatig tusschen den heer en den arbeider zouden kunnen verdeeld worden. In dergelijke omstandigheden is een gezamen lijke werkstaking dikwijls het eenige middel, dat werkt. Maar daarom juist moet men zoo voor zichtig zijn. Want, heeft men zich vergist en kunnen dè meesters met geen mogelijkheid toe geven dan is de ellendedie komtveel grooter dan zij, die er was. Dan gaat de onderneming te niet, dan zoeken de verbruikers hun artikelen elders, dap Vervalt dé ondernemer zelf tot armoede, e*> wanneer hij geen geld heeft, waarmede zal hij dpn zijn volk betalen? De arbeiders mogen djt wel bedenkenwant de rijkdom der meesters is hun vijand niet. Integendeel, ljoe beter die meesters er in zittenzoo veel te meer zekerheid bestaat er ook voor het werkVolkdat het loon zal worden betaald. Bovendien, zelfs in die gevallen, waarin een werkstaking zonder twijfel nuttig kan zijn, moet zij met groote omzichtigheid worden op touw ge*, zet; gedurende de werkstaking zelf wordt ér na tuurlijk niets verdienden er-moet dus eeu som voorat zijn bijeengebracht, waarvan men tl dien tijd leven kan. Gebeurt het dan nog. dat de meester andere werkliedeaJmjk vindendie voor het gewone loon gaarne in JPrdienst willen tre den, dan is hij natuurlijk gered en .behoeft hij zich volstrekt niet meer deTmoeite te geven zijn vorige arbeiders voor zich te winnen. Hun ge- heele spel, want een dobbelspel is elke werksta king altijd min of meer, is dan mislukt. Zij hebben gedobbeld om hun leven en dat van het gezin en hebben hét verloren. PRIJS DER ADVERTENTIEM Van 1 tot 5 regels9,60. Iedere regel meer0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco. De arbeiders hebben dit al zeer spoedig inge zien en zijn begonnen vereenigingen te vormen tot gezamenlijke staking van den arbeid. De le den dier vereeniging verbinden zich in zulk een geval aan hunne lotgenooten niet ontrouw te wor den 4rt brengen geregeld kleine geldelijke bij dragen saraerf tot vorming van een fonds, waaruit zij bij een werkstaking in hun eerste behoeften zullen kunnen voorzien. Dergelijke vereenigingen tot werkstaking zijn volgens onze strafwet, een wet die, gelijk men weet, nog van de dagen der fransche overheer- sching afkomstig is, ongeoorloofd en wanneer met de staking een aanvang is genteakt, kunnen de leden worden vervolgd en veroordeeld, zelfs tot gevangenisstraf van drie maanden, de hoof den zelfs tot 5 jaar. Diezelfde wet bedreigt ook wel straf tegen onderlinge samenspanning van de ondernemers, wanneer dezen daardoor een ver- mindering van het loon willen doordrijven en zij daartoe werkelijk overgaan, maar de tusschen- voeging van een klein woordje maakt tochdat die ondernemers in een veel gunstiger toestand verkeeren dan de arbeiders. Die meesters im mers worden alleen gestraft, wanneer zij het loon willen doen dalen tegen recht en billijkheid; voor de arbeiders staat dat er niét bij. En nu is het voor de meesters al heel gemakkelijk om aan te toonen, dat recht en billijkheid inderdaad een daling der loonen eischen, omdat hun industrie anders niet kan blijven bestaanof omdat zij meer moeten verdienen wegens het duurder wor den hunner dagelijksche uitgavenen zoo al meer. Onze lezers behoeven zich echter niet onge rust te maken en te denkendat op grond van die wetsbepaling al veel arbeidets in de gevan genis zijn gebracht of gebracht znllen worden. De officieren van justitie zien het maar door de vingers en vinden.die bepalingen zóó slecht, dat zij liever maar niet vervolgen. Toch heeft Mr. van Houtenlid van de Tweede Kamer, er bjj den minister van Justitie op aan gedrongen dat die bepalingen zouden worden af geschaft; wanneer de minister het niet voorstelde, zou hij het zelf doen. Maar de minister heeft beloofd dat hij het doen zou. Mr. v. H. heeft nu alleen zijn denkbeelden in cén brochure pu bliek gemaakt. Is dat nü eigenlijk niet wat veel drukte voor een paar wetsartikelen, die toch niet worden toegepast? Wij gelooven het niet en hopen van harte dat de afschaffing doorgaat. In de praktijk zal er wel niet zoovéél door veranderen, ofschoon het goed is dat het lot der arbeiders niet meer zal afhangen van het inzicht der officieren van jus titie en ofschoon de afschaffing ook op het ge halte der arbeiders-vereenigingen wel goed werken zalde mogelijkheid vap straf en in ieder geval het verbod der wet houden thans dikwijls de eer lijkste, verstandigste en beste arbeiders van die vereenigingen terug, terwijl zij er juist zooveel goed konden doen. Maar wanneer wij de af schaffing wenschendan hopen wij vooral dat daardoor die ouderwetsche begrippen zullen val len die in elke werkstakingonverschillig in welk geval, een misdaad zien en die schijnen te meenen, dat de arbeider bij het aanbieden van zijn arbeid niet dezelfde vrijheid mag hebben als de koopman bij het aanbieden zijner waren.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1870 | | pagina 1